Përgatitja e liturgjisë së festave të urdhëruara. Komente postohen disa ditë përpara festave.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

TRINIA E SHENJTË VITI B.

MË 26-5-2024.,


Psalmi. 33, 4-5. 6. 9. 18. 20. 21-22

4 Sepse e drejtë është fjala e Zotit
e të gjitha veprat e tija me besë.
5 E do drejtësinë e gjyqin,
plot është toka me mirësinë e Zotit.
6 Prej fjalës së Zotit u krijuan qiejt,
prej frymës së gojës së tij çdo trup qiellor;
9 Sepse ai foli ‑ gjithçka u bë,
ai urdhëroi ‑ gjithçka u përftua!
18 Ja, sytë e Zotit janë mbi ata që e druajnë,
mbi ata që shpresojnë në mirësinë e tij:
20 Shpirti ynë shpreson në Zotin,
ai është ndihma dhe mburoja jonë.
21 Zemra jonë në të e ka shpresën,
shpresojmë në Emrin e tij të shenjtë.
22 Mirësia jote qoftë mbi ne, o Zot,
sikurse ne shpresojmë në ty.



LECTIO DIVINA – MEDITIM- LUTJE.


TOKA ËSHTË MBUSHUR ME DASHURINË E ZOTIT.

Asnjë fjalë e misterit të Trinisë në këtë psalm, është e qartë, pasi që ky Mister i Një Zoti në tre persona u zbulua nga besimtarët pas Rrëshajëve. Por nga ana tjetër, fjalët shumë të bukura që lexohen në këto pak vargje flasin për zbulimin e madh që njerëzit e Besëlidhjes së Vjetër kishin bërë tashmë.

Për shembull, lexohet: "Toka është mbushur me dashurinë e tij": Kjo është një profesion i shkëlqyer i besimit! U desh një rrugë e gjatë e Zbulesës që njerëzimi të zbulonte këtë realitet themelor se Zoti është Dashuri dhe se toka ( Krijimi) është e mbushur me dashurinë e tij. Dhe kjo është shenja dalluese e besimtarëve, më duket: ata kalojnë nëpër ekzistencë dhe realitetet e saj me gëzim apo edhe me sprova, duke pohuar, çfarëdo që të ndodhë, se toka është e mbushur me dashurinë e Zotit. Kjo nuk do të thotë që dashuria mbretëron kudo në tokë! As dashuria universale dhe as lumturia nuk janë akoma atje. Tani për tani, ajo që është e sigurt është që Zoti e shikon kozmosin dhe njerëzimin me dashuri. Për pjesën tjetër, ajo ende nuk është përmbushur, por është thirrja e gjithë Krijimit të jetë vendi i dashurisë, ligjit dhe drejtësisë.
Duhet të lexohet i gjithë vargu 5:
“E do drejtësinë e gjyqin,
plot është toka me mirësinë e Zotit" (v. 5).
Dashuria e Zotit për njerëzimin është, pra, e vjetër sa bota; mund të thuhet: "Ky është kuptimi i kujtesës së Krijimit që dëgjojmë këtu:
"Prej fjalës së Zotit u krijuan qiejt,
prej frymës së gojës së tij çdo trup qiellor" (v.6).
Por Zoti nuk krijoi vetëm kozmosin dhe njerëzimin një ditë të bukur për t’ i braktisur ata më pas në fatin e tyre; që nga agimi i botës, ai na vëzhgon në çdo moment:
"Ja, sytë e Zotit janë mbi ata që e druajnë,
mbi ata që shpresojnë në mirësinë e tij" (v. 18).

Kjo siguri që na jep besimi, mbeshtetet në përvojën e Popullit të Zhgjedhur: për gjithmonë, nga fillimi kur Zoti krijoi qiellin dhe tokën, Zoti ka pasur kujdes për gjithçka kishte Krijuar me një dashuri të vëçantë.
Nga Abrahami, Isaku dhe Jakobi, nga Moisiu dhe shkurret që digjen dhe nga dalja nga Egjipti, dhe hyrja në tokën e premtuar ... dhe unë mund të çohen njëra pas tjetrës ngjarjet e historisë së popullit të zgjedhur, për secilin fazë e kemi njohur dhe përjetuar që Zoti po shikon dhe se toka është e mbushur me dashurinë e tij.



SYTË E ZOTIT JANË MBI ATA QË E DRUAJNË.

Është mirë që të meditohet përsëri më mirë këtë varg të mrekullueshëm: “Ja, sytë e Zotit janë mbi ata që e druajnë, mbi ata që shpresojnë në mirësinë e tij”.
Mund të bëhet kjo gjë në dy momente:
Së pari, këtu kemi një përkufizim të fjalës "frikë" (druajnë, në tekst): ata që kanë frikë nga Zoti, janë pikërisht ata që shpresojnë te dashuria e tij, të cilët i besojnë atij në të gjitha rrethanat.
Së dyti, dikush mund të habitet nga formulimi: "Zoti i ruan ata që e druajnë atë"; sepse atëherë duhet të pyetet: "Dhe të tjerët? Ata që nuk janë besimtarë? A nuk po i do Zoti ata?" Sigurisht, Zoti kujdeset për të gjithë fëmijët e tij, por vetëm ata që e njohin, e dinë që Zoti i do dhe mund ta duan!
Karakteristikë tjetër e këtij psalmi është rëndësia që i kushtohet Ligjit! Dashuria e popullit të Izraelit për Ligjin ndonjëherë na mahnit; por për besimtarët, kjo shkon pa thënë sepse ata shohin në të shprehjen e përkujdesjes së Zotit për fëmijët e tij: Ligji i tij na shoqëron, ashtu si një kod autostradë mbron nga aksidentet dhe hapat e gabuar; prandaj konsiderohet një dhuratë e dashurisë së Zotit. Dhe nuk është rastësi që ky psalm ka saktësisht njëzet e dy vargje, (që korrespondojnë me njëzet e dy shkronjat e alfabetit hebraik), në nderim të Fjalës së Zotit që është e gjithë jeta jonë, nga A e deri në Z.
Dhe tani për besimtarët, qëndrimi i vetëm i vlefshëm, mënyra e vetme për të respektuar Zotin është t'i binden urdhërimeve, sepse ne e dimë se ata drejtohen vetëm nga dashuria. Ky është saktësisht kuptimi i profesionit hebre të besimit (Dt, 6, 4v): " Dëgjo, Izrael! Zoti, Hyji ynë, është një Zot i vetëm! Duaje Zotin, Hyjin tënd, me gjithë zemrën tënde, me gjithë shpirtin tënd e me gjithë fuqinë tënde!", që. përkthehet: "Do ta duash, do t'i besosh dhe (sepse është e pandashme) do të mbash urdhërimet e tij, fjalën e tij "; ky është kuptimi i dytë i fjalës "fjalë"; vargu: "Po, është i drejtë, fjala e Zotit" (v.4) është një homazh për Fjalën krijuese, por edhe për Ligjin e dhënë nga Zoti.
Sepse nuk duhet të harrojmë se krijimi për të cilin mrekullohet më shumë në Izrael, nuk është ai i tokës, është krijimi i njerëzve. Në secilën periudhë të historisë së saj, fjala e Zotit e thërret atë drejt lirisë dhe i jep forcën për të fituar këtë liri; liria nga çdo idhujtari, liria nga çdo skllavëri.
Në shikim të parë, në këto vargje, siç thuhet në fillim, nuk gjejmë asnjë gjurmë të Trinisë. Na duhej të prisnim ardhjen e Krishtit për të kuptuar që Fjala e Zotit për të cilën ka folur kaq shumë ky psalm është një Person:
"Në fillim ishte Fjala ... Prej Saj u bë çdo gjë
e pa Të nuk u bë asgjë.
E çdo gjë që u bë, e pati në Të jetën
e Jeta është drita e njerëzve" (Gj 1,1.3-4)
mediton Shën Gjonin në prologun e tij; atëherë ne mund t'u japim të gjithë kuptimin e tyre pohimeve të Psalmit 32/33: "Sepse e drejtë është fjala e Zotit" (v.4a); ai është besnik në të gjitha ato që bën: "të gjitha veprat e tija me besë" (v. 4b) ... Zoti i bëri qiejtë me Fjalën e tij, universin, me frymën e gojës së tij: "Prej fjalës së Zotit u krijuan qiejt, prej frymës së gojës së tij çdo trup qiellor" (v. 6); ... "Sepse ai foli ‑ gjithçka u bë, ai urdhëroi ‑ gjithçka u përftua" (v. 9).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

TRINIA E SHEJNTË VITI B.

MË 26 – 5 – 2024.


LEXIMI I DYTË: Rm. 8,14-17.

14 Sepse bijtë e Hyjit janë ata, të cilët i udhëheq Shpirti i Hyjit.
15 Ju veç nuk e keni marrë shpirtin që bën robër në mënyrë që përsëri të trembeni, por keni marrë Shpirtin që ju bën bij të adoptimit, në saje të të cilit ne thërrasim: Abba! O Atë!
16 Vetë Shpirti Shenjt dëshmon bashkë me shpirtin tonë se jemi fëmijët e Hyjit.
17 E nëse jemi fëmijë ‑ atëherë jemi edhe trashëgimtarë, trashëgimtarë të Hyjit e bashkëtrashëgimtarë me Krishtin, sikurse në të vërtetë vuajmë bashkë me Të, që edhe të lavdërohemi bashkë me Të.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

SKLLEVËR TË ZOTIT? APO BIJ TË ZOTIT?

Në kohën e Palit, skllavëria ishte pjesë e realitetit të përditshëm dhe ishte ky realitet që frymëzoi meditimin që lexojmë këtu. Kur një i zoti i një shtëpie ka djem dhe skllevër me vete në të njëjtën kohë, ata padyshim nuk kanë të njëjtin lloj marrëdhënieje me të. Robi ka frikë nga zotëria e tij, ai e di se është në mëshirën e tij; djali jeton në besim dhe siguri. Kur thotë “Baba” (“Abba”), ai e di paraprakisht se do të dëgjohet, kuptohet, dashurohet. Të dy (robi dhe djali) binden; sepse janë “prona” e të zotit të shtëpisë, i pari, dhe e atit, i dyti, pronari duhet të mësojë ligjin; një baba që nuk jep ligje nuk është baba, ne e dimë mirë këtë dhe ai nuk rrit askënd; por dallimi i madh midis robit dhe djalit para ligjit të babait është se skllavi bindet nga frika e ndëshkimit, ndërsa djali bindet nga besimi në mendjemprehtësinë e babait të tij.
Nëse, në letrën drejtuar Romakëve, Pali është kaq i interesuar për këtë temë, është sepse ai sheh në të një imazh të marrëdhënies sonë me Perëndinë. Zoti është Ati ynë, ai ka qenë gjithmonë dhe prandaj, që nga fillimi i krijimit, ai dëshiron të krijojë një marrëdhënie baba-bir me njerëzimin; por ja, njeriu e ka të vështirë të sillet si bir. Duke mos besuar se Zoti është Ati, njeriu nuk sillet si bir, por si skllav: ka frikë nga zotëria e tij dhe i atribuon atij lloj-lloj qëllimesh të këqija: imagjinon një zotëri xheloz, kërkues, hakmarrës dhe i padrejtë. Është e qartë se gjatë gjithë fillimit të letrës drejtuar Romakëve, Pali ka gjithmonë para syve portretin e Adamit: Adami është një mënyrë për të qenë njeri që konsiston pikërisht në dyshimin ndaj Zotit; Adami nuk i beson urdhrit të dhënë nga Zoti, sepse imagjinon se ky urdhër është me qëllim të keq!... Dhe kështu, Adami nuk i bindet ligjit të Zotit, pastaj fshihet kur Zoti e thërret, duke menduar se Zoti me siguri do të hakmerret për këtë mosbindje...
Në të njëjtën mënyrë, më vonë, kur Zoti i thotë Kainit të dominojë dhunën e tij, në vend që ta lërë veten të dominohet prej saj (Zn. 4,7), Kaini nuk do të dëgjojë dhe do të vrasë Abelin... Dhe ja ku i keni ingranazhet: është instaluar dhuna dhe fatkeqësia. Nëse Adami do të kishte besuar, ai thjesht do t'i bindej urdhrit; ai nuk do të kishte frikë nga Zoti që po e kërkonte; nëse Kaini do t'i kishte besuar këshillave që i ishin dhënë, ai do të kishte dominuar veten. Rrënja e mosbindjes, në fund të fundit, është mungesa e besimit.
Nëse mund të themi “Për Palin, Adami është një mënyrë për të qenë njeri”, është sepse Pali e di mirë se Adami nuk është një individ i veçantë që do të ishte ekzemplari i parë i njerëzimit; Rabinët hebrenj madje kanë zakon të thonë "të gjithë janë Adam për vete". Mënyra për të thënë se secili prej nesh është skllav i idesë së rreme që kemi për Zotin. Dhe kjo robëri është më e keqja nga të gjitha; e quajmë “origjinale” pikërisht sepse është në themel të sjelljes sonë dhe sepse shkakton fatkeqësinë e njerëzimit; për më tepër, kur flasim për këtë tekst nga libri i Zanafillës, e quajmë "histori e rënies së Adamit"; fjala "rënie" tregon qartë se është një rrotë dhëmbësh e tmerrshme; siç themi “gënjej, gënjej, do të mbetet gjithmonë diçka”, mund të themi “dyshoni, dyshoni, gjithmonë do të mbetet diçka”. Sepse, pasi vendoset dyshimi, ai shpërfytyron gjithçka; Është me të vërtetë në bazë që gjithçka është shtrembëruar.
Ne mund t'i marrim urdhërimet njëri pas tjetrit; shkelja e parë ndoshta nuk ishte serioze dhe besohej se ishte jetëshkurtër, u imagjinua si një përjashtim; por ai që vjedh do të vjedhë, ai që mashtron do të mashtrojë, ai që gënjen do të gënjejë. Shën Pali e përshkruan këtë spirale në kapitujt e parë të kësaj letre drejtuar Romakëve dhe ai pikturon një tablo aq të trishtuar sa duam të themi "njerëzimi i varfër".
Lajmet nga bota, që dëgjojmë në ditë të caktuara, nuk janë më gazmore! Por Pali nuk ndalet në këtë vlerësim të trishtuar! Sepse ai e di se fytyra e botës ndryshon nga ardhja, jeta, vdekja dhe ringjallja e Krishtit.


U BËFTË VULLNESA JOTE, SEPSE AJO ËSHTË E MIRË.

Përballë rrugës së Adamit, shtegu tjetër, rruga tjetër është ajo e Krishtit: ai, për të cilin Gjoni thotë se është ai që është i përhershëm "i kthyer kah Ati" në qëndrimin e dialogut pa hije. Ky është kuptimi i këtij vargu nga prologu i Shën Gjonit “Ai (Fjala) ishte me Perëndinë” Gjn 1,2). Edhe në zemër të sprovës, të ankthit përballë torturave dhe vdekjes së dhunshme, “Ai tha: “Abba, Atë, çdo gjë është e mundur për ty. Largojeni këtë filxhan nga unë. Megjithatë, jo ajo që dua unë, por ajo që ju dëshironi! » (Mk 14:36). Sepse besimi i tij tek Ati i tij ishte më i lartë se çdo zë tjetër.
Tashmë, historia e tundimeve në ungjij na tregoi se ai u rezistonte propozimeve më tunduese të atij që ne e quajmë ndarës (ky është kuptimi i fjalës greke "diabolos" që përkthehet "djall"), ai që donte të ndarë. nga Ati i tij.
Sekreti i Jezusit, ungjilli e bën të qartë, është se ai është i mbushur me Shpirtin e Perëndisë, banon, i udhëhequr nga ky Shpirt. Kur Pali thotë "nëse, të paktën, vuajmë me të", kjo është ajo për të cilën ai flet: nuk kërkohet vuajtje nga Zoti, por ka një qëndrim për t'u adoptuar: në sprovat tona, të jemi me Krishtin, të sillemi. si ai, për të lejuar që të udhëhiqemi, si ai, nga Fryma.
E gjithë historia e njerëzimit është ajo e një praktike të gjatë për të kaluar nga qëndrimi i skllavit (ai i Adamit) në qëndrimin e birit, ai i Jezu Krishtit.
Kur rabinët hebrenj thonë "secili është Adam për vete", ata nuk nënkuptojnë se të gjitha jetët tona zhvillohen gjatë gjithë kohës nën shenjën e Adamit. Ne i kemi orët tona sipas Adamit dhe orët tona sipas Krishtit. Orët “sipas Krishtit” janë ato në të cilat ne e lejojmë veten të udhëhiqemi nga Shpirti që na ka banuar që nga pagëzimi ynë; kur Pali thotë "ne vuajmë me Jezusin", ai po mendon për të gjitha këto momente tundimi që janë kaq shumë sprova për t'u kapërcyer.
A do të besojmë edhe në mes të sprovës, do të qëndrojmë në rrugën e thirrjes apo të angazhimeve tona, do t'i bindemi urdhërimit sepse mund të jetë vetëm mirë për ne dhe për të tjerët...?
Nëse marrim të njëjtën rrugë si Jezusi, nëse refuzojmë me vendosmëri dyshimin e Adamit, nëse pranojmë t'i besojmë Perëndisë ditë pas dite, ne sillemi si Jezusi si bir i Perëndisë dhe jetojmë jetën e Perëndisë; kjo është ajo që Pali e quan "të qenit me të në lavdi".

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

TRINIA E SH. VITI B.

MË 26-05- 2024.

UNGJILLI: Mt, 28, 16 – 20.

16 Ndërkaq të njëmbëdhjetë nxënësit shkuan në Galile, në atë mal, ku u kishte urdhëruar Jezusi.
17 Kur e panë, e adhuruan, por disa dyshuan.
18 Jezusi u afrua e u tha: “Më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë.
19 Prandaj, shkoni e bëjini nxënës të mi të gjithë popujt!
Pagëzoni në Emër të Atit e të Birit e të Shpirtit Shenjt!
20 Mësojini të zbatojnë gjithçka ju kam urdhëruar! Dhe, ja, unë jam me ju gjithmonë ‑ deri në të sosur të botës!”


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJË.

SHKONI E BËJINI NXËNËS TË MI TË GJITHË POPUJT!

Menjëherë pas Ringjalljes, Mateu na jep një tregim shumë të shkurtër të lamtumirës së Jezusit. Kjo ndodh në Galile, e cila zakonisht quhej "kryqëzimi i johebrenjve" dhe "Galilea e Kombeve"; sepse tani e tutje misioni i Apostujve ka të bëjë me "të gjitha kombet". Ungjilli i Mateut duket se tregon gjithçka në mënyrë më të shkurt: por, në fakt, aventura fillon; është si në një film ku fjala "FUND" është gdhendur në një rrugë që hapet drejt pafundësisë. Sepse është vërtet drejt pafundësisë që Jezusi i dërgon dishepujt e vet: pafundësia e botës dhe pafundësia e shekujve: "Shkoni e bëjini nxënës të mi të gjithë popujt!" deri në mbarim të botës".

Çuditërisht, ata nuk duken mjaft të përgatitur për këtë mision!
Nëse Jezusi do të ishte një sipërmarrës, ai nuk do të kishte marrë rrezikun që t’ia besonte pjesën tjetër të biznesit të tij bashkëpunëtorëve si këta: bashkëpunëtorë të cilët duket se nuk i kanë asimiluar të gjitha trajnimet që ai u siguroi atyre gjatë tre viteve. Ata gabojnë në lidhje me qëllimin, me afatet kohore, me natyrën e biznesit.
Ata madje shkojnë aq larg sa të dyshojnë në realitetin që po përjetojnë; meqenëse Mateu thotë qartë: "Por disa dyshuan". Misioni i besuar atyre dhe i cili është i mbushur me rreziqe, është promovimi i një mesazhi që ende i befason ata. Çmenduri, do të thonë njerëzit e mençur, Dituria e Zotit do t'i përgjigjej Shën Palit. Biznesi për të cilin bëhet fjalë nuk është i parëndësishëm: ai tejkalon gjithçka që mendja njerëzore mund të imagjinojë ose të konceptojë. Bëhet fjalë për komunikimin midis Zotit dhe njerëzve. Ai që erdhi për ta ndezur një flakë të vogël, ua beson dishepujve të vet detyrën e përhapjes së zjarrit: " “Më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë. Prandaj, shkoni e bëjini nxënës të mi të gjithë popujt! Pagëzoni në Emër të Atit e të Birit e të Shpirtit Shenjt!" (v.18-19).
“Në emër të Atit dhe të Birit dhe të Shpirtit të Shenjtë. ": Ne shpesh nuk kemi mundësinë të ndalemi në këtë formulë të jashtëzakonshme të besimit tonë. Formulimi i parë i misterit të Trinitetit: shprehja "Në emër të", shumë e zakonshme në Bibël, do të thotë se është me të vërtetë një Zot i vetëm; në të njëjtën kohë tre personat janë emëruar dhe mjaft të dallueshme: “Në emër të Atit dhe të Birit dhe të Shpirtit të Shenjtë. "Nëse kujtojmë që EMRI, në Bibël, është personi, dhe se të pagëzosh do të thotë etimologjikisht" të zhytesh ", kjo do të thotë që Pagëzimi na zhyt në të vërtetë në Trinitet. Ne e kuptojmë urdhrin e dhënë nga Jezusit për dishepujt e tij "Shkoni!". Është diçka që duhet të bëhet urgjentisht. Si mund të mos ngutemi për të parë të gjithë njerëzimin të përfitojë nga ky propozim?



TË ZHYTUR NË TRININË.

Në të njëjtën kohë, duhet thënë se kjo formulë, kaq e zakonshme për ne sot, ishte për brezin e Krishtit një revolucion i vërtetë!
Si provë, kur apostujt, Pjetri dhe Gjoni, shëruan njeriun e çalë te Dera e bukur (Vap 3 dhe 4), autoritetet menjëherë i pyetën ata: “Me çfarë pushteti dhe në emër të kujt e bëtë këtë gjë?” (Ve 4,7): sepse nuk ishte e lejueshme të thirrej ndonjë emër tjetër përveç atij të Zotit.
Jezusi flet mirë për Zotin, por fjalia e tij citon tre njerëz, por Zoti ishte unik, profetët kishin thënë mjaft. Keqkuptimi i hebrenjve për pasuesit e Krishtit është shkruar këtu, përndjekja ishte e pashmangshme. Këtë e di Jezusi, i cili i paralajmëroi ata mbrëmjen e fundit:
"Do t’ju përjashtojnë prej sinagogave.
Edhe më! Po vjen koha,
kur secili, që t’ju vrasë,
të mendojë se i bën shërbesë Hyjit.
E do të veprojnë kështu,
pse nuk e njohën as Atin as mua" (Gjn 16,2-3).
Misioni i besuar apostujve duket një çmenduri; por ata nuk janë vetëm dhe kjo nuk duhet të harrohet kurrë: për sa kohë që angazhimi ynë nuk është i yni, por i tij, I Jezusit, nuk kemi asnjë arsye të shqetësohemi për rezultatet: “Më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë. Shkoni! "... Me fjalë të tjera, jemi ne që po shkojmë, por është ai që i ka të gjitha fuqitë ...
Kjo është ajo që njerëzit thonë për Gjonin XXIII: disa ditë pas zgjedhjes së tij ai mori një vizitë nga një mik i cili i tha: "Ati Shumë i Shenjtë, sa e rëndë duhet të jetë ngarkesa!"
John XXIII përgjigjet: " Ishtë e vërtetë, në mbrëmje, kur shkoj në shtrat, mendova: "Angelo, ti je Papa" dhe e pata të vështirë të biem në gjumë; por, pas disa minutash i them vetes: "Angelo, sa budalla je, kryetari i Kishës nuk je ti, është Shpirti Shenjt ... Kështu që unë ktheva në anën tjetër dhe më zuri gjumi ...! Duket se edhe ne mund të flemë mirë: ungjillizimi duhet të jetë puna jonë, por jo ankthi! Jezusi e bëri të qartë: “I gjithë autoriteti më është dhënë në qiell dhe në tokë ".
Në vetvete, kjo fjali e vogël është një përmbledhje e jashtëzakonshme e jetës së Krishtit: kjo ndodh në një mal, tha Mateu; të cilën ne nuk e dimë, por evokon, natyrisht, atë të tundimit; në malin e tundimit, Jezusi nuk pranoi të merrte pushtet mbi Krijimin nga askush tjetër përveç Atit të tij: " Djalli e çoi sërish në një mal shumë të lartë, ia dëftoi të gjitha mbretëritë e kësaj bote dhe madhërinë e tyre e i tha:
“Të gjitha këto do të t’i jap nëse bie përmbys para meje e më adhuron”. “Atëherë Jezusi tha:
“Ik, o djall, sepse Shkrimi i shenjtë thotë:
‘Adhuroje Zotin, Hyjin tënd,
dhe shërbeji vetëm Atij!’“
Atëherë Jezusi i tha: Largohu nga Satanai! sepse është shkruar: Është Zoti, Perëndia juaj, të cilin do të adhuroni; adhuroni vetëm atë. ”(Mt 4,8).
Këtë fuqi që Jezusi nuk pretendoi, nuk e bleu, ia jep Ati i tij.
Dhe tani ajo fuqi është në duart tona! Na mbetet ne të besojmë ... "Eja! Dhe unë, shton Jezusi, jam me ju çdo ditë deri në fund të botës. Zoti i Prezencës i zbuloi Moisiut në shkurret që digjej, që ai është “Emmanuel” (që do të thotë "Zoti me ne") i premtuar nga Isaia. Tani na mbetet ne që t'i zbulojmë botës këtë prani të dashur të Trinisë së Zotit.

[ninoenina]

F.A. JAVA TRINIA E SHEJNTË VITI B. UNGJILLI.

PËRGATITJA E LITURGJISË.

TRINIA E SHEJNTË VITI B.

MË 26 – 5 – 2024.


TRINIA: MISTERI I FSHEHTË

Ne nuk kemi monopolin, ekskluzivitetin e besimit në Zot, por pohimi se në Hyjin tonë ekziston një atësi, një filiacion dhe një dhuratë dashurie është specifik për krishterimin. Me një term abstrakt, jobiblik dhe sigurisht joadekuat, ne e quajmë këtë mister Triniteti.
Refuzohet nga judenjtë të cilët në lutjen e mëngjesit dhe të mbrëmjes përsërisin: "Zoti është një" (Dt 6,4-5). Nuk e pranojnë muslimanët, për të cilët vetëm “Allahu është i madh dhe Muhamedi është profeti i tij”.
Ne flasim për mister, jo në kuptimin e një realiteti të errët, të pakuptueshëm dhe, nëse keqkuptohet, madje edhe në kundërshtim me arsyen, por për pasurinë e jetës së pafund të një Zoti; ajo kapërcen çdo kuptim dhe në mënyrë progresive i zbulohet njeriut për ta njohur me plotësinë e gëzimit të tij.
A do të jetë e mundur që njeriu ta kuptojë këtë sekret të padepërtueshëm? Një njeri i mençur, i cili jetoi në kohën e Jezusit, pohoi:
“Mezi i parafytyrojmë gjërat tokësore
Madje edhe gjërat që i kemi në dorë mezi I kuptojmë,
E kush atëherë do t’i shqyrtojë gjërat qiellore?" ( Ur. 9,16).
Për të depërtuar në misterin e Zotit, muslimanët kanë Kuranin nga i cili nxjerrin nëntëdhjetë e nëntë emrat e Allahut; emri i njëqindtë mbetet i papërshkrueshëm, sepse njeriu nuk mund të kuptojë gjithçka rreth Zotit.
Hebrenjtë e zbulojnë Zotin përmes ngjarjeve të historisë së tyre të shpëtimit, të medituara, të rishkruara dhe rilexuara për shekuj, përpara se t'i dorëzoheshin përfundimisht njerëzve, dhe shumë vonë, në librat e shenjtë.
Për të krishterët, libri që prezanton zbulimin e Zotit është Jezu Krishti. Ai “është libri i hapur me goditje të shtizës”, ai është Biri që nga kryqi zbulon se Zoti është Atë dhe dhuratë e Dashurisë, Jetës, Shpirtit.
Për të përvetësuar mesazhin, ne do të përsërisim:
"Më prano, o Zot, me mendje dhe zemër, në jetën tënde që është dashuri".


LEXIMII PARË: Dt. 4,32-34.39-40.

“32 “Shqyrtoji kohët e lashta që qenë para teje, që prej ditës kur Zoti e krijoi njeriun përmbi tokë, shqyrto prej një skaji të rruzullit në tjetrin: A ka ndodhur ndonjë gjë kaq e madhe? A është dëgjuar një gjë e tillë?
33 A ka ndokund ndonjë popull që e ka dëgjuar Hyjin duke folur prej mesit të zjarrit, siç e dëgjove ti dhe të ketë mbetur gjallë?
34 Ose, a ka sprovuar ndonjë herë Hyji të hyjë e të marrë për vete një komb në mes të një populli tjetër me provë, me shenja e me mrekulli, me luftë, me dorë të fortë, me krah të ngritur e me tmerr të madh siç i bëri të gjitha këto ndër sytë tuaj për ju Zoti, Hyji juaj, në Egjipt?!
39 Mirë, pra, dije sot dhe thadroje thellë në zemrën tënde se Zoti është Hyj lart në qiell e poshtë mbi tokë ‑ e tjetër nuk ka!
“40 Mbaji urdhërimet e tija dhe ligjet e tija që unë po t’i jap sot, që të jesh mirë ti dhe bijtë e tu pas teje e të qëndrosh për një kohë të gjatë mbi tokën që Zoti, Hyji yt, do të ta japë ’“.

LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.
Edhe pse ato i atribuohen Moisiut, këshillat e përfshira në këtë pasazh i përkasin një autori anonim që jetoi në Babiloni në shekullin e 6 para Krishtit, mes izraelitëve të vetëdijshëm për të qenë përgjegjës për gjendjen e skllavërisë në të cilën gjenden dhe të bindur se tani e kanë komprometuar përfundimisht historinë e tyre me mëkatet. Ata janë të dëshpëruar, të dekurajuar dhe kanë nevojë të dëgjojnë fjalë ngushëllimi dhe shprese.
Profeti u drejtohet këtyre të dëbuarve dhe i fton ata të mendojnë prapa në të kaluarën. Ai u kërkon atyre të kujtojnë veprat e shpëtimit të kryera nga Zoti në Egjipt dhe t'i krahasojnë ato me veprat që popujt e tjerë ia atribuojnë perëndive të tyre. Përfundimi është i qartë: në të gjithë botën askush nuk ka dëgjuar ndonjëherë që një Zot të ndërhynte me aq forcë për të çliruar popullin e tij, siç bëri Zoti me Izraelin. Asnjë Perëndi nuk ka folur ndonjëherë siç foli me Abrahamin, me patriarkët dhe në ferrishten që digjej me Moisiun; nuk është dëgjuar kurrë që një Perëndi të ketë bërë mrekulli të jashtëzakonshme siç bëri Zoti për të shpëtuar popullin e tij (v. 32-34).
Zotat e popujve të tjerë jetojnë në qiell dhe nuk janë të interesuar për atë që ndodh në tokë, ata banojnë në tempuj ku presin që njerëzit t’i shërbejnë dhe marrin sakrifica nga besimtarët e tyre; Perëndia i Izraelit, megjithatë, është i përfshirë në historinë e popullit të tij. Edhe psalmisti është i bindur për këtë:
"5 Kush është si Zoti, Hyji ynë,
që fronin e ka në Lartësi,
6 e nga lart vrojton qiellin e tokën?” (Ps. 113,5-6).
Nëse të dëbuarit në Babiloni i besojnë këtij Zoti që është i vëmendshëm ndaj peripecive të njeriut, ata nuk mund t'i lënë më krahët të bien: siç bëri në të kaluarën, ai me siguri do të ndërhyjë për t'i çliruar.
Kjo zbulesë e Zotit, mikut dhe mbrojtësit, të kujtuar nga profeti për izraelitët që ndodhen në Mesopotami, i drejtohet sot çdo njeriu, në mënyrë që, në çdo rrethanë të jetës, të ndihet i shoqëruar nga Zoti dhe të kuptojë se gëzohet për sukseset e tij. Dhe është pjesëmarrës në zhgënjimet e tij. Ata që besojnë në këtë Zot nuk e humbasin zemrën edhe nëse përjetojnë gabime në jetën e tyre: ata e dinë, në fakt, se ai i kupton ato dhe tregon se si t'i korrigjojë ato.
Larg nga nxitja e dikujt për të kryer mëkate, besimi në Perëndinë e Izraelit, i cili është vetëm dashuri dhe butësi dhe që shkon gjithmonë për të rimarrë popullin e tij, është një stimul për të kultivuar besimin dhe për të pranuar urdhërimet e tij si fjalën e jetës. Për këtë arsye leximi përfundon me nxitjen: “Zbatoni ligjet e tij që të jeni të lumtur ju dhe fëmijët tuaj pas jush” (v. 40).
Ky pasazh përcakton një aspekt të parë të natyrës së Zotit të Izraelit, në të cilin besojmë edhe ne të krishterët. Ai është një Zot që nuk e njeh vetminë, që kërkon dialog, flet, interesohet për njeriun dhe dëshiron të jetë me njeriun; ai e nxjerr popullin e tij nga vendi i Egjiptit "për të banuar mes tyre" (Dal. 29,46). Çadra e takimit, e cila shoqëronte izraelitët gjatë eksodit, përbënte shenjën sakramentale të kësaj pranie dhe madje edhe kur ata nuk besuan dhe u internuan në Babiloni, nëpërmjet gojës së profetit Ezekiel, ai vazhdoi të premtonte: "Unë do të banoj në mesin e tyre përgjithmonë” (Ez. 43,7). Zoti u soll si dikush që, çmendurisht i dashuruar, nuk mund të shkëputë zemrën dhe mendjen nga personi që do, edhe kur personi është i pabesë ndaj tij.
Shfaqja supreme e kësaj nevoje që Perëndia ndjen të jetë me njeriun ndodhi kur "14 E Fjala u bë njeri
e banoi ndër ne.
Ne e pamë lavdinë e tij,
atë lavdi që prej Atit i përket Birit të vetëm
plot hir e të vërtetë" (Gj. 1,14).
Edhe sot, "…nëse dy vetë prej jush këtu mbi tokë, të një mendimi, luten për çfarëdo gjëje, Ati im që është në qiell, do t’ua japë. Sepse, ku janë dy ose tre të bashkuar në emrin tim, aty jam edhe unë, mes tyre” (Mt. 18,19-20).

Profeti, i cili i nxiti të mërguarit e Babilonisë të besonin se Zoti ishte pranë tyre, kishte vetëm një intuitë të dobët; ai nuk e imagjinonte se Zoti ishte aq i etur për të qenë me njeriun, saqë një ditë ai do të vinte në mesin e popullit të tij, me trupin dhe personin e tij, që të mund të shihej me sy, të prekej me duar, të dëgjohej me veshë dhe të bëhej një mysafir dhe darkues i burrave. Vetëm ne të krishterët besojmë në një Zot kaq të afërt, në Emanuel.


LEXIMI I DYTË: Rm. 8,14-17.

“14 Sepse bijtë e Hyjit janë ata, të cilët i udhëheq Shpirti i Hyjit.
15 Ju veç nuk e keni marrë shpirtin që bën robër në mënyrë që përsëri të trembeni, por keni marrë Shpirtin që ju bën bij të adoptimit, në saje të të cilit ne thërrasim: Abba! O Atë!
16 Vetë Shpirti Shenjt dëshmon bashkë me shpirtin tonë se jemi fëmijët e Hyjit.
17 E nëse jemi fëmijë ‑ atëherë jemi edhe trashëgimtarë, trashëgimtarë të Hyjit e bashkëtrashëgimtarë me Krishtin, sikurse në të vërtetë vuajmë bashkë me Të, që edhe të lavdërohemi bashkë me Të”.

LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Me fjalë prekëse Pali përshkruan gjendjen e të krishterit pas pagëzimit: ai nuk është më një krijesë e thjeshtë, nuk është një skllav i nënshtruar një zotërie, por një bir, sepse e ka marrë vetë jetën nga Zoti.
Zoti jo vetëm që ka ngritur çadrën e tij mes nesh, por ka ardhur të na përfshijë në jetën e tij, siç u shpjegon Pjetri të krishterëve të komuniteteve të tij:
"3 Vërtet, fuqia hyjnore na dhuroi gjithçka na nevojitet për jetë dhe për përshpirtëri me anë të njohjes së Atij që na grishi në saje të lavdisë dhe të forcës së vet. 4 Bashkë me to na u dhuruan premtimet më të çmueshme dhe më të mëdha që me anë të tyre të bëheni pjesëtarë të natyrës hyjnore duke i shpëtuar prishjes që është në botë për shkak të lakmimit” (2 Pt 1,4).
Me të vërtetë fuqia hyjnore na ka dhënë dhuratën e çdo gjëje të mirë. Ai na ka dhënë të mirat shumë të mëdha dhe të çmuara që u premtuan, në mënyrë që të bëhemi pjesëmarrës të natyrës hyjnore.
Kjo pjesëmarrje është vepër e Shpirtit. Është shtysa e tij e brendshme që nga thellësia e zemrës bën që të vërshojë një britmë gëzimi të papërmbajtshme drejt Perëndisë dhe e bën atë të thërrasë: "Abba, Atë" (v. 15).
Në këtë pikë, Apostulli ndjen nevojën për të përcaktuar dallimin midis identitetit të të Vetëmlindurit, Krishtit, dhe tonës. Ai e bën këtë duke iu drejtuar imazhit të fëmijëve birësues, një institucion i panjohur në Izrael, por i përhapur në botën greko-romake, ku të birësuarit gëzonin të njëjtat të drejta si fëmijët natyralë, përfshirë pjesëmarrjen në trashëgiminë familjare. Në një mënyrë të ngjashme, në të vërtetë, shumë më e vërtetë - sqaron Pali - njeriu futet nga Zoti në "familjen" e tij: dhe Zoti i ofron lirisht birërinë e plotë dhe të njëjtën "trashëgimi", të njëjtën lumturi që gëzon Biri i tij i Vetëmlindur.
Përballë kësaj dhurate dashurie, është krejtësisht absurde dhe e paimagjinueshme që dikush të ketë ende frikë nga Zoti:
“18 Frikë në dashuri nuk ka, sepse dashuria e përsosur e përjashton frikën, pse frika nënkupton ndëshkimin. Pra, ai që trembet, nuk është i përsosur në dashuri. 19 Ne duam sepse Ai na deshi më parë” (1 Gj. 4, 18-19). Ky është misteri i Trinisë, jo një ligjërim cerebral, por një përfshirje në jetën dhe në gëzimin e Zotit. Feja e atyre që i luten një Zoti të largët dhe nuk e ndiejnë Atë brenda vetes, është e papajtueshme me besimin në Zotin që është Atë, Bir dhe Shpirti Shenjt.


UNGJILLI: Mt 28,16-20.

16 Ndërkaq të njëmbëdhjetë nxënësit shkuan në Galile, në atë mal, ku u kishte urdhëruar Jezusi. 17 Kur e panë, e adhuruan, por disa dyshuan.
18 Jezusi u afrua e u tha: “Më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë.
19 Prandaj, shkoni e bëjini nxënës të mi të gjithë popujt! Pagëzoni në Emër të Atit e të Birit e të Shpirtit Shenjt! 20 Mësojini të zbatojnë gjithçka ju kam urdhëruar! Dhe, ja, unë jam me ju gjithmonë ‑ deri në të sosur të botës!”


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Në komunitetet e para të krishtera, pagëzimi u bë në emër të Jezusit. Në ditën e Rrëshajëve, Pjetri u drejtohet njerëzve dhe i nxit ata të pendohen dhe të pagëzohen "në emër të Jezu Krishtit, për faljen e mëkateve" (Vap. 2,38). Vetëm më vonë u prezantua zakoni i pagëzimit në emër të Trinisë dhe formula që Mateu vendos në gojën e të Ngjallurit pasqyron praktikën liturgjike të gjysmës së dytë të shekullit të parë pas Krishtit. Fjalët e Jezusit janë: “Më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë. 19 Prandaj, shkoni e bëjini nxënës të mi të gjithë popujt! Pagëzoni në Emër të Atit e të Birit e të Shpirtit Shenjt! 20 Mësojini të zbatojnë gjithçka ju kam urdhëruar! Dhe, ja, unë jam me ju gjithmonë ‑ deri në të sosur të botës!”(Mt. 28, 18-20).
Ngjarja,e treguar në Ungjillin e sotëm, është vendosur në një mal në Galile (v. 16). Mali, në gjuhën biblike, tregon vendin e zbulesave të Zotit. Me vendosjen e shfaqjes së të Ngjallurit në mal, Mateu do të thotë se vetëm ata që kanë pasur një përvojë autentike të Krishtit dhe kanë asimiluar mesazhin e tij janë të kualifikuar për të kryer misionin që ai ua beson dishepujve.
Në pjesën e dytë të Ungjillit të sotëm (v. 18-20) paraqitet ky mision: dishepujt marrin detyrën të mësojnë të gjitha kombet, t'i pagëzojnë dhe t'i mësojnë të zbatojnë atë që Jezusi urdhëroi.

Ata ishin dërguar tashmë nga Mjeshtri për të shpallur mbretërinë e qiejve, por me një kufizim:
“Pikërisht këta të Dymbëdhjetët Jezusi i dërgoi dhe i urdhëroi:

“Mos shkoni ndër paganë as mos hyni në asnjë qytet të samaritanëve! Por shkoni më mirë te delet e humbura të shtëpisë së Izraelit” (Mt 10,5-6). Pas Pashkëve misioni i tyre zgjerohet dhe bëhet universal.
Drita e ungjillit filloi të ndriçonte në Galile kur Jezusi, duke lënë Nazaretin, u vendos në Kafarnaum. Njerëzit e zhytur në errësirë kishin parë një dritë të madhe; mbi ata që banonin në tokë dhe në hijen e vdekjes, një dritë u ngrit:
“Tokë e Zabulonit e tokë e Neftalit, në drejtim të detit, përtej Jordanit, Galileja pagane, populli që gjendej në errësirë, pa një dritë të madhe; atyre që banonin në krahinën e hijes së vdekjes u lindi drita” (Mt. 4, 15-16).
Tani kjo dritë është e destinuar të shkëlqejë në mbarë botën: siç shpallën profetët, Izraeli bëhet "drita e kombeve" si tha Is 42,6-7:
“Unë, Zoti, të thirra në drejtësi e për dore të kam marrë; të kam trajtuar e caktuar besëlidhje të popullit edhe dritë për të gjithë popujt: që t’ua hapësh sytë të verbërve, që t’i nxjerrësh të burgosurit nga burgu, prej shtëpisë së burgut ata që rrinë në terr”.
Momenti është vendimtar dhe Jezusi i referohet solemnisht autoritetit të tij. Ati e dërgoi për të sjellë mesazhin e shpëtimit dhe i dha të gjithë fuqinë në qiell dhe në tokë. Qielli dhe toka tregojnë, në gjuhën biblike, të gjithë krijimin (Zan 1.1). Asgjë, pra, nuk i shpëton "pushtetit" që Ati ia ka dhënë Krishtit.
Kjo "fuqi" universale mbi të gjithë krijimin nuk ka asgjë të përbashkët me mbretëritë e kësaj bote, përkundrazi konsiston në aftësinë për t'i shërbyer njeriut, duke e çuar atë drejt shpëtimit dhe duke e futur atë në intimitetin e dashurisë me Atin.
Është pikërisht tani që, duke pasur parasysh misterin e intimitetit me Hyjin që na ofrohet, duhet t'i referohemi misterit të jetës hyjnore që ne kremtojmë në këtë festë dhe që, duke belbëzuar me gjuhën tonë të varfër, e quajmë misterin e Trinisë së Shenjtë.
Ne nuk jemi thirrur t'i përmbahemi një koncepti abstrakt, të shpallim një formulë të ftohtë, por t'i këndojmë një himn mirënjohës Zotit për dhuratën që na ka dhënë nga jeta e tij. Sepse “paga e mëkatit është vdekja, ndërsa jeta e pasosur është dhuratë e Hyjit, në Jezu Krishtin, Zotin tone” (Rm. 6,23). Më pas klithma e gëzimit rishfaqet në buzët tona:
“Shikoni ç’dashuri të madhe na dhuroi Ati sa që quhemi bijtë e Hyjit edhe jemi! Bota nuk na njeh sepse nuk e njeh Atë. Të dashur, tani jemi fëmijët e Hyjit, por çka do të jemi ende nuk u zbulua. Kaq dimë: kur të shfaqet do të bëhemi të ngjashëm me Të, sepse do ta shohim ashut siç është. Kush e ka këtë shpresë në Të, bëhet i pastër siç është Ai i pastër” (1 Gj. 3,1-3)
dhe gjithashtu:
"Ne, në të vërtetë, shpallim dijen në mes të të përsosurve, por jo dijen e këtij shekulli, as të princave të kësaj bote të gjykuar për dënim, por predikojmë dijen e Hyjit të fshehur në mister, atë që Hyji e kishte paracaktuar para shekujve për lumturinë tonë, atë që asnjë nga princat e kësaj bote nuk mundi ta njohë; sepse, po ta kishin njohur, nuk do ta kishin kryqëzuar Zotin e lavdisë. Por, siç thotë Shkrimi i shenjtë:
‘Çka syri nuk pa e veshi nuk dëgjoi
dhe në zemër të njeriut nuk hyri,
atë ua bëri Hyji gati atyre që e duan.’
10 Hyji na e zbuloi këtë të vërtetë me anë të Shpirtit Shenjt: sepse Shpirti Shenjt depërton në gjithçka, edhe në vetë thellësinë e natyrës hyjnore” (1 Kor. 2,6-10).
Si do të realizohet ky plan shpëtimi?
Zoti do ta zbatojë atë nëpërmjet komunitetit të krishterë. I Ngjalluri nuk e mbajti për vete "fuqinë" e dhënë nga Ati, por ua komunikoi atë dishepujve që janë shtrirja e tij në botë. Ai u besoi atyre detyrën për t'u sjellë shpëtimin "të gjithë kombeve".
Pali ishte i vetëdijshëm për këtë detyrë dhe universalitetin e shpëtimit kur tha: "Kjo gjë është e mirë dhe e pëlqyeshme para Hyjit, Shëlbuesit tonë, vullneti i të cilit është që të shëlbohen të gjithë njerëzit dhe ta arrijnë njohjen e së vërtetës” (1 Tm. 2,4).
Perëndia, shpëtimtari ynë, dëshiron që të gjithë njerëzit të shpëtohen dhe të vijnë në njohjen e së vërtetës. Askush, sado mëkatar të jetë, nuk mund të mbetet i përjashtuar nga jeta hyjnore, e cila i ofrohet falas çdo njeriu,
"Dhe njëmend, sikurse ju dikur nuk iu bindët Hyjit, e tani, për shkak të padëgjesës së tyre, fituat mëshirën, ashtu edhe ata tani, për shkak të mëshirës suaj, u bënë të padëgjueshëm, në mënyrë që edhe ata ta fitojnë mëshirën. Pra, Hyji i ka ndryrë të gjithë njerëzit në padëgjesë, që të ketë mëshirë për të gjithë” (Rm. 11,30-32).
Jeta hyjnore do të arrijë tek njeriu nëpërmjet shpalljes së mesazhit ungjillor dhe pagëzimit (v. 19), dy akte që i shndërrojnë njerëzit në dishepuj dhe fillojnë një jetë krejtësisht të re, të modeluar sipas vlerave të propozuara nga Krishti (v. 20).
"Familja" e Zotit, Triniteti, është imazhi i harmonisë së përsosur, i integrimit të plotë, i përmbushjes totale që ndodh në takimin dhe dialogun e dashurisë. Ky unitet i të gjithëve në paqen e "shtëpisë" së Atit do të arrihet plotësisht kur "fuqia e shpëtimit" e të Ngjallurit të ketë arritur, nëpërmjet dishepujve, çdo njeri, por duhet të fillojë sot, në këtë botë, sepse tashmë sot Zoti na ka bërë të marrim pjesë në të njëjtën dashuri të tij.
Thirrja në të cilën thirret bashkësia e krishterë është kërkuese dhe sigurisht më e lartë se aftësitë njerëzore.
Në Bibël, çdo thirrje nga Zoti shoqërohet gjithmonë me frikën e njeriut dhe me një premtim të Zotit që siguron: "Mos ki frikë, unë jam me ty". Jakobit që udhëton drejt një vendi të panjohur, Zoti i thotë: “Unë jam Zoti, Hyji i Abrahamit, atit tënd, dhe Hyji i Izakut. Tokën në të cilën fle, unë do ta jap ty dhe farës sate. Trashëgimtarët e tu do të jënë porsi pluhuri i dheut. Do të shtrihen në drejtim të perëndimit, të lindjes, të veriut e të jugut. Në ty dhe në farën tënde do të jenë të bekuar të gjithë fiset e dheut. Dhe, ja, unë jam me ty. Unë do të të ruaj kudo që të shkosh. Unë do të kthej në këtë vend, nuk do të lëshoj dore, por do të plotësoj gjithçka që të kam thënë” (Zn.28, 13-15).
Në Izraelin e dëbuar në Babiloni ai deklaron:
“Sepse u bëre i çmueshëm në sytë e mi,
dhe i lavdishëm; unë të dua,
i jap njerëzit në vend tënd,
popujt për jetën tënde.
Mos u tremb: unë jam me ty:
farën tënde do ta kthej prej Lindjes
prej perëndimit do të të bashkoj” (Is 43,4-5);
Moisiut i cili kundërshton:
“Kush jam unë që të shkoj te Faraoni dhe t'i nxjerr izraelitët nga Egjipti?”,
Hyji i përgjigjet: “Unë do të jem me ty” (Da 3,11-12);
Palit, i cili në Korint tundohet të shkurajohet, Zoti i thotë një natë në vegim:
“Mos u tremb, por fol e mos hesht! Unë jam me ty! Askush s’do të guxojë të vërë dorë në ty për të salvuar, sepse në këtë qytet kam një popull të madh!” (Vap. 18,9-10).
Premtimi i të Ngjallurit drejtuar dishepujve që do të hedhin hapat e tyre të parë të ndrojtur nuk mund të ishte ndryshe: "Ja, unë jam me ju gjithmonë deri në fund të botës" (v. 20). Kështu, Ungjilli i Mateut përfundon siç filloi: me referencën për Emanuelin, për Zotin me ne, emri me të cilin u shpall Mesia nga profetët:
“E gjithë kjo ndodhi që të shkonte në vend fjala e Zotit e thënë nëpërmjet profetit:
“Ja, Virgjëra do të mbesë shtatzënë e do të lindë një djalë,
të cilit do t’ia ngjesin emrin Emanuel ‑
që do të thotë: Hyji me ne!” (Mt 1, 22-23).
Zoti në të cilin ne të krishterët besojmë nuk është larg, nuk është në parajsë, nuk jeton sikur problemet, gëzimet dhe ankthet tona të mos e prekin atë. Ai është “Zoti me ne”, Zoti që është pranë nesh çdo ditë, derisa të na presë të gjithëve në shtëpinë e tij, përgjithmonë.

[ninoenina]

F.A. TRINIA E SHENJTË. VITI B. UNGJILLI.

PËRGATITJA E LITURGJISË

TRINIA E SHENJTË VITI B

MË 26 – 5 – 2024.


UNGJILLI: Mt. 28, 16-20.

16 Ndërkaq të njëmbëdhjetë nxënësit shkuan në Galile, në atë mal, ku u kishte urdhëruar Jezusi.
17 Kur e panë, e adhuruan, por disa dyshuan.
18 Jezusi u afrua e u tha:“Më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë.
19 Prandaj, shkoni e bëjini nxënës të mi të gjithë popujt! Pagëzoni në Emër të Atit e të Birit e të Shpirtit Shenjt!
20 Mësojini të zbatojnë gjithçka ju kam urdhëruar! Dhe, ja, unë jam me ju gjithmonë ‑ deri në të sosur të botës!”



LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Ditën e Pashkëve, i Ngjalluri u kishte thënë grave: "Thuajuni vëllezërve të mi të shkojnë në Galile, atje do të më shohin". Pse duhet të shkojnë në Galile, kur e dimë se në ditën e Pashkëve, i Ngjalluri iu shfaq dishepujve të mbledhur në cenakull dhe iu shfaq të dyve nga Emaus?
Dishepujt duhet të kthehen në Galile nëse duan të kenë përvojën e plotë dhe të plotë të të Ngjallurit. Tashmë kanë pasur demonstrata se ai është gjallë, e dinë që është në parajsë, por nuk kanë vendosur ende t'i japin mbështetjen e tyre të plotë, nuk e kanë lejuar ende veten të përfshihen totalisht, sepse duke besuar se ai është gjallë, se ai është ringjallur, ju bën të ndryshohet jeta juaj.

Kush janë këta dishepuj? Janë 11 prej atyre që formonin grupin e apostujve. Kur gjatë jetës publike të Jezusit, që praktikisht të gjithë u zhvilluan në Galile, këta dishepuj e ndoqën Jezusin, ishin 12. Tani është një grup i plagosur, sepse njëri dështoi, e u largua duke bërë një një zgjedhje tjetër: mendoi se Jezusi ishte një person i rrezikshëm për fenë dhe për jetën e popullit të tij dhe ua dorëzoi autoriteteve të vendosura, nuk e tradhtoi. Ne e përsërisim shpesh këtë folje, por asnjëherë në Ungjij nuk thuhet se Juda e tradhtoi Zotin: ai e dorëzoi atë. Thjesht mendonte se ky Jezus duhej ndalur, sepse ishte një subversiv, ishte i rrezikshëm për popullin e tij.
Juda nuk e lejoi veten të çlirohej nga konceptet e tij fetare, nga konceptet që kishte për shoqërinë. Ai vazhdoi të ndiqte besimet e tij dhe e konsideronte Jezusin një person të rrezikshëm. Kanë mbetur 11, pra, dhe pyesim veten se kush janë ata. Ata nuk janë njerëz të sigurt. Ndoshta ne i përfytyrojmë të gjithë të gëzuar, sepse ata e dinë që Jezusi u ringjall. Jo, ata janë njerëz të tronditur, të shokuar... dhe pse?
Ata kanë pasur përvojën e të Ngjallurit dhe nëse ai kishte të drejtë, gjithçka dduhet të ndryshonte në jetën e tyre, ata duhet të rishikonin të gjitha ëndrrat e tyre, të gjitha zgjedhjet e tyre. Tani ata e kuptojnë se Jezusi ishte serioz kur tha se duhej dhënë jetë, kur tha: nëse kokrra e grurit nuk vdes, nuk jep fryt... dhe nëse më parë synonin suksesin, të bëheshin të mëdhenj, tani e kanë kuptuar se duhet të bëhen të vegjël; nëse mendonin se duhej të ishin njerëz me pasuri të madhe, tani e dinë se duhet të varfërohen, se duhet të japin gjithçka për jetën e vëllezërve të tyre; nëse shpresonin të kishin shumë shërbëtorë, tani duhet të kuptojnë se janë ata që duhet të bëhen skllevër të të gjithëve.
Kështu Jezusi po shkatërronte të gjitha shpresat e tyre që ishin ushqyer nga interpretimi që u dhanë premtimeve të profetëve, të cilët në të vërtetë, në fakt, kishin thënë se izraelitët besnikë ndaj Zotit do të kishin sukses të madh, ai do të ishte i pasur, i madh, i fortë, i fuqishëm.
Mbetet tani një grup i poshtëruar nga dobësia e tij, nga vështirësia që ka për të pranuar njeriun e ri.
Ne jemi ata 11: kisha jonë e dobët, me pak besim që nga fillimi; një kishë që ndonjëherë mund ta besojë, e ndonjëherë mund të dyshojë. Jemi ne që duhet të kuptojumë që, nëse nuk ndërgjegjësohemi për këtë situatë që e demton kisha jonë nga brenda, për vështirësinë në pranimin e propozimit të jetës që na bën Jezusi, do të thotë se nuk e kemi kuptuar akoma zotin tonë.
Për të kapërcyer këtë moment të vështirë në jetën shpirtërore të dishepujve të tij, Jezusi i dërgon ata në Galile, ku u zhvillua e gjithë jeta e tij publike, kështu që ata duhet të ndjekin atë udhëtim që bënë për tre vjet pas Jezusit; ftesa është që të ngjiten në mal..."Mali" nuk është një mal material: mali, sipas imazhit biblik, është vendi, momenti, situata në të cilën janë lënë mendimet e njerëzve, arsyetimi i njerëzve për të përvetësuar mendimet dhe gjykimet e Perëndisë.
Nëse nuk ngjitemi në mal, nëse qëndrojmë në fushë, mund të jemi njerëz që e admirojnë Jezusin, që e konsiderojnëi atë një personazh të jashtëzakonshëm, që bëri propozime sublime për jetën, që vdiq në kryq, por më pas ndalemi këtu. Këtë e kanë përjetuar të gjithë, por për ta lënë veten të përfshiheshin në dashurinë ndaj tij, në dashurinë e llojt bashkëshortor, kur metë vërtetë ndahet jeta, duhet të ktheheshin në Galile, ribëjnë eksperiencën e asaj jete publike dhe të ndalin në "atë mal", për të asimiluar mesazhiin që Jezusi kishte shpoallur në mal.
Çfarë është ky "mal"? Sigurisht që nuk është mali Tabor, nuk ka lidhje me të, është mali biblik. Ungjilltari Mateu përmend disa nga këto male. Le të përpiqemi t'i kalojmë disa prej tyre, sepse këto male që do të përmendin, janë "male" ku njerëzit mendojnë në një mënyrë tjetër nga ajo që konsiderohet e drejtë në fushë.
Mali i parë është ai i Lumturive. Nëse qëndrojmë mes njerëzve dhe përvetësojmë mesazhin e njerëzve, zemra jonë rëndohet e palosur mbi realitetet e kësaj bote dhe ne arrijmë t'i adhurojmë ata. Nëse qëndrojmë në fushë, nuk mund ta lejojmë veten të përfshihemi në propozimin e Krishtit. Është e nevojshme të ngjitemi në mal, të dëgjojmë propozimet e tij. Në këtë pikë, megjithatë, besoj se të gjithë jemi përballë një kundërshtimi, të cilin ndoshta e kemi dëgjuar të trajtohet e që është ky: "Unë jam i gatshëm të jap mbështetjen time për propozimet e jetës që bën Jezusi, por më parë duhet të më tregohet seriosisht se ai është biri i Zotit, se ai bën mrekulli, duhet të më provohet, të më jepen prova pakundërshtueshme nga ana racionale dhe më pas i jap anëtarësimin tim”.
Pika e nisjes është e gabuar. Le të marrim shembullin e të dashuruarve: një vajzë nuk mund të pyesë të dashurin e saj: “Së pari më trego se je personi i jashtëzakonshëm, se je i vetmi, se je vërtet personi i jetës sime. Së pari, më trego, pastaj unë filloj të takohem me ty”. Nuk është kështu, nuk funkcionon kështu. Duhet të ndryshohet pika e nisjes: “Së pari jeto pranë meje, fillo të shijosh atë që unë shijoj, ose, nëse nuk të pëlqen, atëherë largohu prej meje; me parë fillo të vlerësosh vlerat në të cilat unë besoj, pastaj, pasi ke jetuar pranë meje për disa kohë dhe ndihesh plotësisht i përfshirë, atëherë më jep mbështetjen tënde". Edhe me Jezusin funkcionon në të njejtën mënyrë: në fillim nuk ka një demonstrim racionale, nuk mund të fillosh me një demonstrim racional. Së pari jeto jetën së bashku me Jezusin, atëherë ngadal-ngadal doo tëkuptosh. Nëse nuk ngjitemi në atë mal dhe nuk fillojmë të jetojmë Lumturitë pranë tij, nuk do të dashurohemi kurrë me Jezusin: Për këtë arsye është e nevojshme që të ngjitemi në atë mal: "Jeto dashurinë time falas dhe do ta kuptosh se njeriu është i bukur kur jeton ashtu siç kam jetuar unë. Do ta kuptosh që kjo jetë është e vërtetë, se unë kam të drejtë”. Këtu është mali i parë, pra: “Së pari jeto lumturitë e atyre që japin të gjitha të mirat, lumturinë e atyre që janë të dashuruar me drejtësinë. Këtu janë Lumturitë që jetova plotësisht: atëherë do të kuptoshi se ia vlen të bashkosh jetën tëne me jetën time".
Mali i dytë, ai i shpërfytyrimit, ose më mirë i metamorfozës: “Duhet të ngjitesh në atë mal, sepse aty shikon të vërtetën për njeriun, them të vërtetën dhe io aparencat”. Skllavin, ai që nuk vlerësohet nga njerëzit, në mal e sheh të shpërfytyruar, sheh metamorfozën e tij: ai është njeriu i vërtetë. Përparësen, atë të shërbëtorit që lan këmbët, kur e sheh në mal është një mantel mbretëror. Këtu është përvoja që duhet të kemi, nëse vërtet duam ta lejojmë veten të përfshihemi në propozimet e Jezusit. Duke parë këtë metamorfozë na dukej si një vemje: përkundrazi, ajo ishte një flutur mahnitëse: dukej si një i mundur i poshtëruar: ai ishte fituesi i vërtetë.

Mali i tretë, ai ku shpërndahet buka: mali mbi të cilin mjeshtri të bën të kuptosh kuptimin dhe planin e Zotit për të mirat e kësaj bote. Nëse nuk ngjitemi në mal e mbetemi në fushë, fillojmë të rrëmbejmë të gjitha të mirat që na vijnë në dispozicion dhe idhullojmë të mirat e kësaj bote, nuk i përdorim ato për qëllimin për të cilin Zoti i ka krijuar, i ka dhënë, i konsiderojmë pronsinë tonë. Nuk do të shohim kurrë bukurinë e jetës që Jezusi ka jetuar.
Ndihemi si pronarë: nuk jemi pronarë, jemi administratorë dhe duhet t'i administrojmë të gjitha duke i ndarë me vëllezërit tanë. Nëse nuk ngjitemi në këtë mal, nuk do ta lejojmë veten të përfshihemi në propozimin e jetës së Jezusit. Ata që nuk u referohen siç duhet me pasuritë, me të mirat e botës dhe jetojnë për t'i grumbulluar e t’i menaxhuar si pronarë, shohini bukurinë e jetës së Jezusit dhe nuk do të jetojnë kurrë si ai e duke bërë ato zgjedhje që bëri ai.
Dishepujt në mal e shohin dhe e adhurojnë. Adhurimi i tij do të thotë se ata njohin praninë e Zotit në të, ata pranojnë se propozimi i tij si njeri është ai që vjen nga Zoti dhe vihet re se edhe në mal.
Disa ende dyshojnë: përvoja e dyshimit është e jona, jo e dyshimit se Zoti ekziston, por edhe kjo, ndoshta, por dyshimi është: "Nëse e ndjek Krishtin, a do ta bëj jetën time? Apo do ta humbas atë dhe do të pendohem për një jetë që mund ta shijoja pa menduar për asgjë përveç vetes?”
Ndonjëherë duket se është e vërtetë, ndonjëherë jo. Këtu është vështirësia që kanë shumë dishepuj, që e kemi edhe ne, nga ngjitja e plotë me Krishtin, dhe kjo është imazhi i Kishës sonë sot: njerëzit që kanë frikë të ngjiten në "mal", bëjnë diçka ndoshta njëfarë përkushtimi, por ata nuk i ngjiten “malit” për të asimiluar plotësisht mendimin e Krishtit.
Dhe tani për këtë tani Jezusi na fton neve, dishepujve të tij: jemi të dobët, por i Ngjalluri na premton të jetë gjithmonë në anën e tyre në kryerjen e misionit që u beson.
Jezusi erdhi dhe u tha atyre:
“Më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë. 19 Prandaj, shkoni e bëjini nxënës të mi të gjithë popujt! Pagëzoni në Emër të Atit e të Birit e të Shpirtit Shenjt! 20 Mësojini të zbatojnë gjithçka ju kam urdhëruar! Dhe, ja, unë jam me ju gjithmonë ‑ deri në të sosur të botës!” (Mt. 28, 18-20
Unë besoj se ndoshta do të ishim zemëruar kur të përballeshim me dyshimet dhe pasiguritë e këtyre dishepujve, të cilët nuk mund të vendosin t'i përmbahen plotësisht Krishtit.
Jezusi nuk shqetësohet për dyshimet e tyre, ai afrohet më shumë dhe i kupton. Këta dishepuj shohin ëndrrat e tyre, pritjet e tyre, shpresat e tyre të mërzitura; ata e kanë parë kriterin e tyre të gjykimit, shkallën e tyre të vlerave, duke u bërë tym, duke pare se gjithçka u kthye përmbys: të mëdhenjtë me të vërtetë janë të vegjëlit, shërbëtorët bëhën zotërinj. Këtu, Jezusi iu afrohet këtyre njerëzve të tronditur dhe u thotë: “Mua më është dhënë çdo autoritet në qiell dhe në tokë”. Çfarë fuqie është kjo?
Kini kujdes të mos keqkuptoni: nuk është aftësia për të dominuar të gjithë, ose për të bërë atë që ai dëshiron, jo. Jezusi ka vetëm një fuqi të marrë nga Ati: atë për të dhënë jetë, për të dhënë gëzim, për t'i bërë njerëzit të lumtur dhe kjo fuqi do të jetë ajo që ai do t'u komunikojë dishepujve të tij. E vetmja fuqi që ai do të komunikojë.
Jezusi e mori këtë Shpirt nga Ati i tij që duhet t'ua komunikonte dishepujve të tij dhe ai e mori këtë fuqi pikërisht sepse hoqi dorë nga të gjitha fuqitë e kësaj bote, ato fuqi që Satani i kishte vënë para syve të tij, të cilat Jezusi i hodhi poshtë. Ekziston një autoritet i vetëm që ai u komunikon dishepujve, është e vetmja kohë në të cilën ai flet për "pushtetin" që u është dhënë dishepujve, është për të larguar shpirtrat e papastër, domethënë forcat e së keqes dhe për të shëruar të gjitha llojet. të sëmundjeve. Çdo gjë që është shenjë e vdekjes, duhet të mposhtet.
Tani kjo detyrë u është besuar këtyre dishepujve dhe këtu janë detyrat që ai u jep këtyre 11-ve, të cilat janë të njëjtat detyra që ai na beson neve. Ato shprehen me katër folje.
Folja e para është: "Shko", lëviz, nuk duhet të presësh që njerëzit të vijnë tek ti, por je ti, kur të jesh ndërgjegjësuar për pasurinë që të është dhënë, që kjo jetë e re, kjo fjalë e jetës që ai solli në botë, nuk duhet ta mbash për veten, duhet të shkosh nëpër botë, për t'ia sjellë të gjithëve. Kujtojmë, izraelitët nuk ishin misionarë, jo, ata prisnin që popujt e tjerë të vinin në Jeruzalem, për të sjellë pasuritë e tyre.
Jo, këtu lëvizja është e kundërta: nuk janë popujt e tjerë ata që duhet të vijnë, ju nuk duhet t'i prisni ata, jeni ju që tani duhet ta sillni këtë dhuratë në botë.
Pastaj folja e dytë: "Bëjini nxënës të mi të gjithë popujt!". Dishepulli është ai që jeton pranë mësuesit, sepse duhet të mësosh mendimet e tij, gjykimet e tij, mënyrën e të jetuarit, prandaj Jezusi, kur zgjodhi dishepujt, thotë ungjilltari Marku, zgjodhi 12 prej tyre për të qenë me të ata dhe më pas t'i dërgojë të predikojnë, por arsyeja e parë pse ai thërret dishepuj është që ata të mund të qëndrojnë me të, në mënyrë që të mësojnë të qëndrojnë pranë tij dhe të përvetësojnë vlerat dhe jetën e tij. Jezusi nuk është një doktrinë, ai është një person konkret, për t'u njohur, për t'u dëgjuar, për t'u folur, një person për t'u dashur, dhe qëllimi do të jetë që të jenë ndjekës të personit të tij dhe këta dishepuj dërgohen te të gjithë popujt.
Izraeli ishte quajtur "drita e botës", prandaj tashmë në Besëlidhjen e Vjetër Izraeli duhet të kishte parasysh se duhej të sillte "dritën e botës", se ishte në shërbim të popujve të tjerë, se nuk duhej të dominonte popuj të tjerë, se nuk ishte një i privilegjuar, që të gjithë ta admironin, ose t'i nënshtroheshin atij, jo...Izraeli u thirr që të ishte shërbëtori i jetës së popujve të tjerë. Abrahami duhej gjithashtu të ishte një bekim për të gjithë njerëzit.
Dishepujt duhet të "bëjnë dishepuj nga të gjithë njerëzit", dhe ata duhet të pagëzojnë, domethënë, ata duhet t'i zhytin të gjithë njerëzit në jetën e Perëndisë, domethënë të sigurojnë që të gjithë njerëzit ta mirëpresin këtë jetë, që është dashuri, të mirëpresin frymën që Krishti solli në botë.
Dhe pastaj do të duhet, folja e katërt, "të mësojnë të respektojnë gjithçka që Jezusi urdhëroi", dhe ai rekomandoi vetëm një gjë: "dashuri", ai nuk dërgon për të mësuar një doktrinë, por për të mësuar një jetë të re dhe ata do mësoje atë siç e bëri Jezusi, duke e paraqitur veten, me këtë jetë të re, të mishëruar, dishepujt në botë do të duhet të bëjnë të njëjtën gjë.
Dhe pasazhi ungjillor, i cili është gjithashtu përfundimi i të gjithë Ungjillit sipas Mateut, përfundon:
"Unë jam gjithmonë me ju derisa të plotësohet epoka e tanishme."
Ky Zot me ne... hyjnitë e popujve të tjerë ishin hyjnitë që gjendeshin në vende të caktuara dhe besimtarët e tyre duhej të shkonin t'i vizitonin, të bënin flijime për të marrë favoret e tyre. Perëndia i Izraelit nuk është si këta perëndi, si këto hyjnitë pagane; Perëndia i Izraelit është një Perëndi që është me popullin e tij, që e shoqëron popullin e tij. "Unë do të jem me ty". Përsëritet shumë herë në Bibël, kur Zoti thërret Moisiun për të çliruar popullin e tij dhe ai ndihet i papërshtatshëm, tallet me veten, Zoti e qetëson: "Unë do të jem me ty".
Joshua, i cili duhet ta prezantojë Izraelin në Tokën e Premtuar, ka frikë, sepse ndërmarrja është përtej fuqive të tij dhe Zoti e inkurajon: "Unë do të jem me ty".

Edhe Jeremia, është i ri, belbëzon, ka frikë të jetë profet. Zoti i thotë: "Unë do të jem me ty". Perëndia i Izraelit është një Perëndi që është me njerëzit. Dhe këtu Jezusi merr të njëjtin premtim: "Mos kini frikë, unë jam me ju". Dhe për më tepër ky "Zoti që është me ne", është emri që Zoti i dha vetes kur iu shfaq Moisiut, kur shqiptoi emrin e tij, tha: "eie asher eie", që kur përkthehet nuk do të thotë. "Unë jam ky që jam", por "Unë jam këtu, unë jam gjithmonë pranë jush".
Ky është emri i Perëndisë të Izraelit, ai që është gjithmonë pranë jush. Ky emër gjendet më shumë se 6000 herë në Bibël, në Besëlidhjen e Vjetër. Ja emri që Zoti i dha vetes: "Kur doni të dini se kush jam dhe doni të më thërrisni: "Unë jam ai që jam gjithmonë pranë jush", ky është emri im." Për më tepër, ne e dimë se çfarë ndodhi në shkretëtirë kur njerëzit ecën drejt tokës së premtuar: Zoti ishte me popullin e tij dhe kishte tendën e tij, ku ishte Arka e Besëlidhjes, dhe kjo kishte shtylla, sepse duhej të transportohej: ishte shenja e pranisë së Perëndisë që shoqëron popullin e tij.
Është interesant fakti se kur populli e braktis Zotin e tij, dhe i jep idhujtarisë, Zoti nuk i braktis, megjithatë thotë “Tenda ime tani është jashtë kampit, sepse duhet të kuptojnë se jam ofenduar”, por vazhdon të shoqërojë popullin e tij.
Shohim një gjë e prekëse edhe kur Izraeli deportohet në Egjipt, dhe Ezekieli sheh kerubinët duke ngritur arkën e besëlidhjes, ai e sheh atë të shkojë në majë të malit të Ullinjve dhe më pas e sheh atë duke u larguar, nga kjo arkë e besëlidhjes, për të shkuar drejt në lindje, ku janë bijtë e Izraelit, sepse Perëndia i Izraelit është me popullin e tij. Dhe pikërisht gjatë mërgimit babilonas ndodhi një ngjarje e trishtë, e cila shënoi shpirtërisht këtë popull për shekuj: udhërrëfyesit shpirtërorë filluan të harrojnë këtë imazh të Zotit të Dashurisë të predikuar nga Profetët, Zoti që është afër, Zoti që është gjithmonë pranë popullit të tij dhe e kanë zëvendësuar me figurën e ligjvënësit: i ashpër, kërkues, i largët nga populli i tij. Në fakt, ata thanë se Zoti ishte mbi "qiellin e shtatë": kishte shtatë qiej, dhe midis njërit qiell dhe tjetrit kishte 500 vjet ecje, kështu që duhej të udhëtoje 3500 vjet ecje për të arritur edhe tek Ai. Ai ishte i largët, ishte i paarritshëm.
Aty filluam të mos shqiptojmë më emrin e Zotit, tetragramin, ato katër shkronjat që sot, për respekt për Izraelin, nuk i shqiptojmë në hebraisht, por Zoti e kishte mësuar këtë emër, pikërisht që të mund të të shqiptohet. Ai u zëvendësua me "Adonai" - "Zot", dhe mos shqiptimi më i këtij emri është një shenjë e distancës që ishte krijuar midis Zotit dhe popullit të tij.

Pikërisht atëherë kur Zoti erdhi të shfaqej në botë dhe mori formën tonë, ai u bë njëri prej nesh. Ungjilltari Mateu thotë se emri i tij është Emanuel: Jezusi përmbushi profecinë e Isaias, i cili kishte folur për "Perëndia me ne". Jezusi është me të vërtetë mishërimi i Zotit, i cili nuk mund të qëndrojë larg njeriut.

Dhe kjo fjalë është me ne, Zot, Jezusi është i pranishëm mes nesh me fjalën e tij me Ungjillin e tij dhe ai është i pranishëm mes nesh në bukën eukaristike, atë bukë që na paraqet gjithë historinë e tij jetësore të dhënë si ushqim për jetën e njeriut; personi ynë duhet ta bëjë të pranishme këtë fytyrë të Zotit, që është dashuri dhe që Jezusi e bëri të pranishme në botë.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

CORPUS DOMINI VITI B.

MË 2-6-2024.

LEXIMI I PARË: Dal, 24,3-8.


3 Moisiu erdhi dhe i tregoi popullit të gjitha fjalët e Zotit dhe rregulloret. Mbarë populli u përgjigj njëzëri: “Do t’i zbatojmë të gjitha fjalët që i tha Zoti”.
4 Moisiu i shkroi të gjitha fjalët e Zotit. Në mëngjes hëngri dhe e ndërtoi një lter rrëzë malit, me dymbëdhjetë gurngulur për dymbëdhjetë fiset e Izraelit. 5 Atëherë u urdhëroi të rinjve të Izraelit të flijojnë flitë e shkrumbimit. Flijuan edhe flitë e pajtimit viça në nder të Zotit. 6 Moisiu mori gjysmën e gjakut dhe e qiti në disa enë, kurse gjysmën tjetër e derdhi mbi lter. 7 Atëherë mori Librin e Besëlidhjes dhe ia lexoi me zë të lartë popullit e populli u përgjigj: “Gjithçka tha Zoti do të zbatojmë e do të jemi të dëgjueshëm”. 8 Atëherë Moisiu e mori gjakun dhe e stërpiku popullin e tha: “Ky është gjaku i Besëlidhjes që Zoti e lidhi me ju në mbështetje të të gjitha këtyre fjalëve”.



LECTIO DIVINA-MEDITIM-LUTJE.

BESËLIDHJA E PËRFUNDUAR NË SINAI.

Ka disa gjëra befasuese në këtë tekst! Së pari, këto zakone janë larg nga tonat, dhe më pas theksimi i gjakut, me një shprehje që ne e njohim shumë mirë, natyrisht: "Gjaku i besëlidhjes".
Por, nëse zakonet e raportuara këtu, na befasojnë, nuk duhet të harrojmë se Moisiu jetoi rreth vitit 1250 para Krishtit. Këto zakone janë, pra, tre mijë vjeçare dhe madje edhe më shumë, sepse Moisiu nuk i ka shpikur ato; ato ishin të zakonshme në shumë popuj të tjerë në atë kohë. Ato ekzistojnë ende sot, në shekullin e njëzet e një, në popuj të caktuar historia e të cilëve nuk ka evoluar shumë shpejt. Teksti biblik këtu përshkruan ceremonialin e përdorur zakonisht për një Besòlidhje midis dy popujve deri më tani armiq. Por, kësaj here, kontraktorët janë vetë Zoti ... dhe një popull shumë i vogël.
Dhe, mbi të gjitha, ajo që është interesante është të shohim se si Moisiu rifilloi një rit të zakonshëm, por duke i dhënë atij një kuptim krejt të ri! Nëse shohim nga afër, dy realitetet (riti i vjetër, nga njëra anë, kuptimi i ri i dhënë nga Moisiu, nga ana tjetër),konstatojmë se janë të ndërthurur ngushtë në këtë tekst: gjërat që vijnë nga traditat e lashtë, si ndërtimi i një lteri me dymbëdhjetë gurngulur, flijimet e kafshëve, spërkatja e gjakut në një altar që përfaqëson hyjninë dhe gjithashtu spërkatja e gjakut mbi njerëzit. Ajo që është e re, nga ana tjetër, është vetë nocioni i Besëlidhjes i propozuar nga Zoti, është dhurata e Ligjit nga Zoti dhe së fundmi, angazhimi i njerëzve për t'iu bindur këtij ligji.
"Moisiu erdhi dhe i tregoi popullit të gjitha fjalët e Zotit dhe rregulloret. Mbarë populli u përgjigj njëzëri: “Do t’i zbatojmë të gjitha fjalët që i tha Zoti”..."Moisiu i shkroi të gjitha fjalët e Zotit".

Historia, pra, fillon me fjalën më të rëndësishme “fjalën e Zotit”. Kur pasardhësit e Moisiut shekuj më vonë e rilexonin këtë histori, ata menjëherë e kuptonin mesazhin: nuk janë gjërat që bëhen me gurët, me kafshët, me gjakun...që kanë rëndësi; vetëm Besëlidhja ka rëndësi, dhe besnikëria ndaj Fjalës së Zotit.
Pastaj në këtë tregim përshkruhen ritet e vetë flijimit: altari në rrëzë të malit, dymbëdhjetë gurët që përfaqësojnë dymbëdhjetë fiset e Izraelit, domethënë e gjithë populli. Fjala "njerës" del disa herë në tekst; sepse lidhet Besëlidhja me një popull dhe jo me një individ apo edhe individë! Të dymbëdhjetë gurët në këmbë nënkuptojnë që i gjithë populli është i thirrur dhe interesuar dhe se uniteti i popullit do të jetë rreth kësaj Besëlidhjeje. Përsëri, ekziston një mesazh për lexuesit e ardhshëm: mund të ketë qenë shumë e dobishme, nganjëherë, që të kujtonin dymbëdhjetë fiset atë që i bashkoi për kaq shumë kohë, pasi që kjo shkon prapa në fillimin e daljes nga Egjipti.
Disa të rinj sakrifikonin viçat: ky funksion nuk ishte rezervuar ende për priftërinjtë. Pastaj është riti i gjakut: Moisiu spërkat altarin që përfaqëson Perëndinë, dhe menjëherë ai merr librin e Besëlidhjes dhe lexon fjalët e Zotit për njerëzit dhe njerëzit premtojnë t'i binden:
“Gjithçka tha Zoti do të zbatojmë e do të jemi të dëgjueshëm” (v. 7).

FLIJIMI, GJESTI I BESËLIDHJES.

Më në fund, Moisiu spërkat njerëzit: ky rit i gjakut do të thotë që Besëlidhja të bëhet "jetike" për palët kontraktuese; mënyra për të thënë që tani e tutje, lidhja e re e krijuar kështu midis Zotit dhe njerëzve është "për jetën dhe vdekjen". Është për gjithmonë.
Dhe menjëherë, Moisiu kujton se flijimi ka kuptim vetëm kur i referohet Besëlidhjes që Zoti sapo ka vulosur me popullin e tij: “Ky është gjaku i Besëlidhjes që Zoti e lidhi me ju në mbështetje të të gjitha këtyre fjalëve” (v. 8).
Ajo që është e para, pra, nuk është flijimi për hir të flijimit, por është Besëlidhja, e formuluar në këtë Fjalë të Zotit.
Për ta thënë ndryshe, flijimi nuk është kurrë një qëllim në vetvete: flijimi ka vlerë vetëm përmes angazhimit të dashurisë dhe besnikërisë që vendos dhe kurorëzon midis Zotit dhe popullit të tij.
Me Moisiun, pra, bëhet një hap thelbësor: flijimi nuk është më një rit magjik, por është i endur nga fjala e angazhimit reciprok, bëhet një mister i besimit.

Por besimi nuk lind vetvetiu: dashuria birnore mund të lindë vetëm si përgjigje ndaj dashurisë atërore.
Moisiu e bën të qartë se ishte Zoti ai që mori iniciativën: ai tha:"Ky është gjaku i Besëlidhjes që Zoti e lidhi me ju në mbështetje të të gjitha këtyre fjalëve” (v. 8). Nuk ishte Izraeli ai që u përpoq të arrinte këtë Zot për të cilin nuk e kishte idenë, ishte vetë Zoti që erdhi ta kërkonte, t'i ofronte Besëlidhjen dhe që të zbulohej pak nga pak si Zoti që çliron dhe që jep jetë. Një nga veçoritë e mëdha të besimit të popullit hebre është të kuptojë se e gjithë iniciativa vjen nga Zoti; gjithçka që bën njeriu, lutja, sakrifica, blatimi, vjen vetëm si përgjigje e dashurisë së Zotit që është i pari.
Atëherë njerëzit mund të fillojnë të ecin në rrugën e bindjes ("Gjithçka që Zoti ka thënë, ne do t'i bindemi") sepse ata kanë pasur përvojë shumë konkrete të punës së Zotit në emër të tyre. Dhurata e ligjit supozohet të jetë pas largimit nga Egjipti, pra pas çlirimit nga skllavëria. Populli është bërë një popull i lirë falë nismës së Zotit; tani e tutje ai mund të besojë se bindja që tani i kërkohet është e lidhur drejtpërdrejt me këtë punë çlirimtare. Kjo është ajo që Shën Pali e quan "bindja e besimit", domethënë thjesht besimi.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

CORPUS DOMINI VIT B.

MË 2-6-2024.


Ps 116,12-13.15-16ac.17-18

12 Si do t’ia shpërblej Zotit
për të gjitha të mirat që m’i ka dhënë?
13 Do të ngre gotën e shëlbimit
e me nderim do të thërras Emrin e Zotit.
15 E çmueshme është para Zotit
vdekja e shenjtërve të tij.
16 O Zot, unë jam shërbëtori yt,
shërbëtori yt dhe biri i shërbëtores sate.
Ti i këpute hekurat e mia:
17 ty do të ta kushtoj flinë e lavdit,
me nderim do të thërras Emrin e Zotit.
18 Do t’i kryej kushtet e mia bërë Zotit
nëpraninë e mbarë popullit të tij.


LECTIO DIVINA-MEDITIM-LUTJE.


ÇLIRIMI E POPULIT IZRAELIT NGA EGJIPTI.

Përmblidhen në këtë psalm të gjithë elementët e rëndësishme të leximit të parë të kësaj feste të Trupit dhe Gjakut të Krishtit: së pari, veprën çliruese të Zotit, pastaj njohjen nga besimtarët të kësaj iniciative të Zotit dhe së fundmi angazhimin për bindje. "Unë zinxhirët e të cilit i theva" është vepër e Zotit; dhe dihet cilat janë zinxhirët për të cilët flet psalmisti: para së gjithash është çlirimi i Egjiptit; çdo vit, veçanërisht në kohën e Pashkës, pasardhësit e atyre që ishin skllevër në Egjipt rijetuan fazat kryesore të çlirimit të tyre: thirrjen e Moisiut, përpjekjet e tij të shumta për të marrë leje nga Faraoni për t'u larguar, pa pasur të gjithë ushtrinë në thembrat e tyre, kokëfortësia e Faraonit ... dhe ndërhyrjet e përsëritura të Zotit për të inkurajuar Moisiun të qëndrojë në ndërmarrjen e tij, pavarësisht nga gjithçka. Në fund, njerëzit ishin në gjendje të shpëtonin dhe mbijetonin për mrekulli, ndërsa kokëfortësia e Faraonit shkaktoi rrëzimin e tij.
Kur këndohet ky psalm, shekuj më vonë, në tempullin e Jeruzalemit, largimi i Izraelitëve nga Egjipti ishte bërë afërshisht shtatë shekuj më parë, por largimi shenonte vetëm një fazë e veprimtarisë së Zotit. Dihet mirë se nuk mjaftonte largimi nga Egjipti për të formuar me të vërtetë një popull të lirë: sa skllavëri individuale ose kolektive ende bënin kërdi në faqen e tokës! Skllavëria e varfërisë, madje edhe mjerimi në kaq shumë forma; skllavëria ndaj sëmundjeve dhe prishja fizike; skllavëria e ideologjisë, racizmit, dominimit në të gjitha format e saj ... Egjipti i Biblës ka marrë shekuj dhe ende merr edhe sot shumë fytyra në të gjitha gjerësitë gjeografike: por ne gjithashtu e dimë që, pa u lodhur, Zoti mbështet përpjekjet e Popullit të tij për të këputur zinxhirët e tij.
Sepse historia e popujve, që fatkeqësisht na jep një mijë shembuj skllavërie, gjithashtu na tregon (dhe kjo është gjëja më e madhe, është një gjë madhështore) etjen për liri e cila është e gdhendur në thellësitë e zemrës së njerëzve dhe që u reziston të gjitha përpjekjeve për ta mbytur atë. Këtë etje për liri, besimtarët e dinë mirë kush ia nguliti atë njeriut; e quajmë Shpirt. Psalmisti e di mire që i kushton shumë Zotit, që është gjë për të e padurueshme të shohë vetë të vdesë populli i tij!" "... dhe kjo i kushton atij aq shumë sa që Ai nderhyri në të gjitha luftërat për jetën dhe lirinë e çdo njeriu, sido që të jetë..


ZGJEDHJA PËR TË SHËRBYER LIRISHT.

Në këtë Zot, që e ka provuar veten e tij, si mund të thuhet, mund të kemi besim. Ai nuk është ai që do të na lidhë me zinxhirë, ai është shumë xheloz për lirinë tonë! Dhe, atëherë, për këtë dikush lirisht e ndjek, e dëgjon: "O Zot, unë jam shërbëtori yt, shërbëtori yt dhe biri i shërbëtores sate. Ti i këpute hekurat e mia". Fjala "shërbëtor" këtu mund të kuptohet më tepër si një dishepull. Në Bibël, nuk ka të bëjë me "shërbimin" e Zotit në kuptimin që ai ka nevojë për shërbëtorë ...
Kjo vlen për idhujt, perënditë që njeriu ka shpikur.Është një gjë shumë e çuditshme: kur imagjinojmë perëndi, ne besojmë se ata kanë nevojë për temjanin tonë, lavdërimet tona, komplimentet tona, shërbimet tona, se ata kanë nevojë për skllevër.
Përkundrazi, Zoti i Izraelit, Zoti çlirues, nuk ka nevojë për skllevër në këmbët e tij: ai vetëm na kërkon që të jemi dishepujt e tij sepse vetëm ai mund të na çojë përpara në rrugën e vështirë të lirisë. Dhe përvoja e Izraelit, si e jona, tregon se posa të ndalohet lejimi i vetes tonë të drejtohet nga Zoti dhe nga fjala e tij, shumë shpejt njeriu bie përsëri në një mori kurthesh, devijimesh dhe premtimesh të rremë.

Kjo është arsyeja pse në kët psalm thuhet me zë të lartë dhe të qartë:
"Ty do të ta kushtoj flinë e lavdit, me nderim do të thërras Emrin e Zotit". Është një vendim që përsëritet dy herë në disa vargje; është një zgjedhje e vërtetë, që të mos thirren perënditë të tjera, dhe t'i kthehet shpina përfundimisht idhujtarisë.

"Unë do të thërras emrin e Zotit", do të thotë: "Unë zotohem të mos thërras një zot tjetër". Dhe dihet që profetët luftuan për shumë shekuj kundër idhujtarisë
Duhet thënë se besnikëria ndaj marrjes së këtij vendimi kërkonte besim të madh te Zoti, por gjithashtu shumë shpesh guxim të jashtëzakonshëm përballë politeizmit të popujve fqinjë. Për shembull, gjatë sundimit grek mbi Palestinën, dhe kjo ndodhi shumë vonë në Bibël, pak para ardhjes së Krishtit, hebrenjve iu desh të përballeshin me përndjekjen e tmerrshme të Antiokut IV të Epifanit: të qëndronin besnikë ndaj premtimit që përmban kjo fjali "Unë do të thërras emrin e Zotit" ishte e barabartë me nënshkrimin e urdhrit të tij të vdekjes.
Marrja e këtij vendimi, e shprehur me fjalët: "Unë do të thërras emrin e Zotit", shoqërohej me rite: "Unë do të ngre kupën e shpëtimit" ... "Unë do të të ofroj flijimin e falënderieje". Gjendet këtu, si në librin e Eksodit që lexojmë në leximin e parë, transformimi rrënjësor të sjellë nga Moisiu: tani e tutje, gjestet e adhurimit nuk janë më rite magjike, ato janë shprehja e Besëlidhjes, njohja e Zotit, punë për njeriun. Kupa tani quhet "kupa e shpëtimit"; sakrifica, tani e tutje, është gjithmonë sakrifica e falënderieje sepse qëndrimi besimtar nuk është asgjë tjetër veç mirënjohjeje.
Më në fund, ky Psalmi 116 është pjesë e një grupi të vogël të quajtur Halle Psalmet, të cilat janë një lloj Hallelujah i madh që u kënduan gjatë tre festave kryesore vjetore, Pashkës, Rrëshajëve dhe festës së Çadrave.

Gjatë Pashkës së tij të fundit në Jeruzalem, Jezusi vetë këndoi këto psalme të Hallel dhe në veçanti psalmin tonë sot, në mbrëmjen e së Enjtës së Madhe, kur me dishepujt e tij, ai sapo kishte ngritur një herë të fundit kupën e shpëtimit, kur ishte gati për të ofruar jetën e tij si një flijim falënderimi: papritmas, për ne, ky psalm bëhet edhe më kuptimplotë; ne e dimë që është Jezu Krishti ai që çliron përfundimisht njerëzimin nga zinxhirët e tij. Pas tij, dhe madje edhe me të, ne mund të këndojmë, "Si mund ta shpërblej Zotin për të gjitha ato që më ka bërë? ".

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

CORPUS DOMINI VITI B.

MË 2 – 6 – 2024.


LEXIMI I DYTË: Hb.9, 11-15.

11 Por erdhi Krishti, Kryeprifti i të mirave që do të vijnë. Dhe, nëpër një tendë më të madhe dhe më të përsosur, të punuar jo me dorë - d. m. th. jo të kësaj krijese 12 dhe nëpër gjak jo të cjepve dhe të mëzetërve, por nëpër gjak të vet, hyri njëherë e përgjithmonë në Shenjtëroren e Shenjtëroreve dhe fitoi shpërblimin përfundimtar.
13 Dhe njëmend, në qoftë se gjaku i stërpikur i cjepve dhe i mëzetërve dhe hiri i mështjerrës i shenjtëron të papastrit duke ua pastruar ritualisht trupin, 14 sa më tepër Gjaku i Krishtit - i cili nëpër Shpirtin e amshuar ia flijoi vetveten Hyjit porsi fli të panjollë - do ta pastrojë ndërgjegjen tonë nga veprat e vdekura për t’i shërbyer Hyjit të gjallë!
15 Për këtë arsye Ai është Ndërmjetësi i Besëlidhjes së re që - me anë të vdekjes për shpërblim të fajeve të bëra në kohën e Besëlidhjes së parë - të grishurit ta fitojnë trashëgimin e përjetshëm të premtuar.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.


NGA BESËLIDHJA E VJETËR TE E REJA.

Letra drejtuar hebrenjve u drejtohet të krishterëve që e njohin mirë fenë hebraike dhe Besëlidhjen e Vjetër. Kjo na krijon disa vështirësi, pikërisht kur flitet gjerësisht për të gjitha ritet hebraike që ne jo gjithmonë i njohim mirë! Këtu, për shembull, bëhet fjalë për priftin, tempullin, sakrificën, viktimën, gjakun e derdhur: të gjitha këto fjalë i përkasin Besëllidhjes së Vjetër: ne i njohim ato, i përdorim edhe në krishterim, por ndonjëherë do të ishte të vështirë për në të thënë se çfarë realitetesh mbulojnë, për hebrenjtë, nga njëra anë dhe për të krishterët, nga ana tjetër, dhe nëse janë vërtet e njëjta gjë!
Objektivi i shprehur qartë në këtë letër drejtuar hebrenjve është që na thotë: fjalët janë ato të Besëlidhjes së Vjetër, por realiteti që ato mbulojnë, është krejtësisht i ri: sepse, përpara Jezu Krishtit, ne ishim në regjimin e Besëlidhjes së parë, ndërsa tani ne jemi në regjimin e Besëlidhjes së Re.
Tashmë kemi pasur shpesh mundësinë të deshifrojmë gjatë historisë biblike një ndryshim rrënjësor të orientimit, të të kuptuarit, një shndërrim të kuptimit të disa fjalëve (frika ndaj Zotit për shembull) ose të gjesteve të caktuara: le të kujtojmë evolucionin e sakrificave. Kohët e fundit, ne pamë sesi besimi në të vetmin Zot evoluoi derisa më në fund mundëm të dëgjonim Zbulesën e Hyjit Trinitet.
Kur lexojmë letrën drejtuar Hebrenjve, është më thelbësore se kurrë të kujtojmë se Perëndia vendosi një pedagogji shumë të ngadaltë, shumë të durueshme me popullin e tij; fillimisht, kur Zoti zgjodhi hebrenjtë për të qenë populli i tij, ata kishin një fe të ngjashme me atë të fqinjëve të tyre, të frymëzuar nga një ide e caktuar për Zotin: pasi Zoti iu shfaq atyre ashtu siç është dhe jo siç imagjinohej, në mënyrë të pashmangshme, qëndrimi i njeriut ndryshoi; gjestet fetare u pastruan, u konvertuan, u transformuan.
Me ardhjen e Krishtit, jetën e tij tokësore, pasionin e tij, vdekjen dhe ringjalljen e tij, gjithçka që i parapriu asaj konsiderohet nga të krishterët si një fazë e nevojshme, por e kaluar; dhe për këtë arsye, është vullnetarisht që autori i letrës drejtuar Hebrenjve grumbullon referenca për përdorimet e Besëlidhjes së Vjetër për të shpallur me zë të lartë dhe qartë se ato janë të vjetruara.
Por, për të kuptuar domethënien e re të fjalëve, duhet të gjurmojmë hapat e ndërmarrë nga njerëzit e Besëlidhjes së Vjetër, duke kuptuar logjikën që gjallëroi të gjithë adhurimin hebre përpara Jezu Krishtit. Fillimisht, gjithçka bazohej në idenë e një Zoti të largët, të gjithëfuqishëm, i cili mbante në duart e tij fatin e njerëzimit. Krejt ndryshe nga njeriu, ai mbeti në horizonte të paarritshme: asnjë njeri nuk mund ta arrinte, madje as ta shihte: për ta arritur atë, pothuajse do të duhej të mos ishte më njeri. Tani ishte e nevojshme ta arrijë atë në mënyrë që ai të mund të dëgjonte lutjet e njerëzve dhe të derdhte mbi ta të gjitha përfitimet e të cilave vetëm ai kishte sekretin.


NJË MESHTARI E RE.

Prej aty lindi institucioni i priftërisë: disa burra u veçuan, u ndanë nga të tjerët, për t'u rezervuar (thamë "të shenjtëruar") për rolin e ndërmjetësve midis Perëndisë dhe pjesës tjetër të njerëzve. Për të hyrë në domenin e Zotit, domenin e "të shenjtës", ata duhej të largoheshin përfundimisht nga domeni i njerëzve të tjerë, i cili quhej domen profan. Konkretisht, ishte fisi i Levitëve që ishte veçuar përfundimisht dhe, brenda këtij fisi, një familje e caktuar ishte shenjtëruar në një mënyrë të veçantë. I marrë nga kjo familje, prifti duhej ende të shugurohej me rite të sakta (banja rituale, vajosje, spërkatje, flijime shenjtërimi); ai vishte veshje të veçanta dhe duhej të respektonte rregulla shumë strikte të pastërtisë për t'u ruajtur përgjithmonë në sferën e të shenjtës. Pra, ekzistonte një sistem i tërë ndarjesh të njëpasnjëshme midis njerëzve të shenjtë dhe njerëzve të thjeshtë.
As prifti nuk mund të vinte në kontakt me Perëndinë askund, sidoqoftë: prandaj institucioni i Tempullit dhe organizimi jashtëzakonisht i saktë i adhurimit. Duke qenë se Tempulli është vendi i të shenjtës, nuk mund të bëhej fjalë për lejimin e njerëzve profanë të hynin; kjo shpjegon serinë e rrethimeve të njëpasnjëshme brenda Tempullit të Jerusalemit, të cilat riprodhonin të njëjtin sistem ndarjesh si në shoqëri: vetëm priftërinjtë mund të hynin në domenin e Perëndisë dhe vetëm kryeprifti mund të hynte deri në Shenjtin e të Shenjtërve, ku prezenca e Zotit qëndron. Të gjitha këto masa paraprake të marra, çfarë mund të bëjmë ne që të jemi të sigurt se do të hyjmë në kontakt me Perëndinë, për t'i ofruar këtij Mjeshtri të Jetës një dhuratë të denjë për të? Nuk gjetëm asgjë më të mirë se t'i ofronim një qenie të gjallë, gjaku i derdhur i së cilës është simboli i jetës që qarkullonte brenda tij. Zoti i Izraelit e bëri të ditur që në fillim se ai nuk donte flijim njerëzor me asnjë çmim, por ai nuk refuzoi menjëherë flijimet e kafshëve: pedagogjia mund të bëhet vetëm në faza.
Jezusi erdhi që njerëzimi të ndërmarrte hapin vendimtar: për shkak se Zoti është shumë afër njeriut, i gjithë sistemi i vjetër i ndarjes së priftërinjve bëhet i vjetruar; Jezusi nuk është nga fisi i Levit, kjo nuk është më e nevojshme; nuk ka nevojë as për një tempull, pasi vendi i takimit midis Perëndisë dhe njeriut është njeriu i krijuar nga Perëndia; nuk ka më nevojë për sakrifica të përgjakshme: Perëndia i Jetës na kërkon t'i kushtojmë jetën tonë shërbimit ndaj vëllezërve tanë, gjë që bëri Jezusi dhe tani na jep forcën që tq bëjmë ne.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

CORPUS DOMINI VITI B.

MË 2-6-2024.


UNGJILLI: Mk. 14,12-16.22-26.


12 Ditën e parë të Pabrumeve,
kur flijohej qengji i Pashkëve,
nxënësit e tij i thanë:
“Ku dëshiron të shkojmë e ta përgatisim darkën e Pashkëve?”
13 Jezusi i dërgoi dy prej nxënësve të vet dhe u tha:
“Shkoni në qytet e atje do t’ju takojë një njeri
që mbart një katrovë uji: shkoni pas tij.
14 Ku të hyjë ai, thuajini të zotit të shtëpisë:
‘Mësuesi thotë: ku është salloni im,
ku do të mund të ha Pashkë me nxënësit e mi?’
15 Ai do t’ju tregojë në katin e sipërm një sallon të madh,
të shtruar e të përgatitur. Aty na përgatitni darkën.”
16 Nxënësit u nisën, arritën në qytet
dhe gjetën gjithçka ashtu si u kishte thënë
dhe e përgatitën darkën e Pashkëve.
22 Ndërsa po hanin darkë, Jezusi mori bukën e bekoi Hyjin,
e theu, ua dha e tha: “Merrni, ky është trupi im!”
23 Pastaj mori gotën, u falënderua
e ua dha. Të gjithë pinë prej saj.
24 U tha:“Ky është gjaku im, gjaku i Besëlidhjes,
që derdhet për të gjithë.
25 Për të vërtetë, po ju them:
nuk do të pi më prej frytit të hardhisë deri atë ditë,
kur do ta pi të ri në Mbretërinë e Hyjit.”
26 Pasi kënduan himnin, u nisën drejt Malit të Ullinjve.



LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

PASHKËT E JUDENJVE.

Është e lehtë të imagjinohet atmosfera në të cilën Jezusi festoi këtë vakt të fundit: në Jeruzalem, Pashka po përgatitej; qengja të panumërt u therën në tempull për t'u ndarë me familjet; në shtëpi, ishte dita e parë e festës së bukës së ndorme ("pa maja"), gratë pastruan me përpikëri shtëpinë nga të gjitha gjurmët e tharmit të vitit të kaluar për të mirëpritur tharmin e ri, tetë ditë më vonë.
Për shekuj me radhë, këto dy rite përkujtuan çlirimin nga Egjipti në kohën e Moisiut: atë ditë Zoti kishte "kaluar" mes popullit të tij për t'i bërë ata një popull të lirë; pastaj, në Sinai, ai kishte bërë një Besëlidhje me këtë popull dhe njerëzit ishin zotuar për këtë Besëlidhje: "Gjithçka që Zoti ka thënë, do t'i bindemi" (e kemi dëgjuar në leximin e parë) sepse Populli kishte besim te Fjala të Zotit çlirimtar; dhe Psalmi 116 bëri jehonë "Unë jam, o Zot, shërbëtori yt… Ti i këpute hekurat e mia” (Ps 116, 16).
Tani e tutje, për të gjitha brezat e ardhshëm, për të festuar Pashkën populli duhej të hynte edhe ai në këtë Besëlidhje, për të jetuar në një mënyrë të re, të lirë nga fermentet e vjetra, të lirë nga të gjitha zinxhirët. Sepse të kujtosh nuk është vetëm të recitosh kujtime, por është të jetosh sot i zhytur në punën e palodhshme që Zoti bën edhe sot që të jemi njerëz të lirë.
Është e qartë, në këtë Ungjill, se Jezusi zgjodhi të vendosë momentet e tij të fundit në këtë perspektivë, perspektivën e Besëlidhjes, perspektivën e një jete të çliruar: “Ky është gjaku im, gjaku i Besëlidhjes, që derdhet për të gjithë". Atë mbrëmje, nuk ka dyshim se ai po flet për vdekjen e tij dhe është gjaku i tij që do të derdhet; por tani ai i jep vdekjes së tij kuptimin e një flijimi të Besëlidhjes me Zotin, në përputhje me atë të Moisiut në Sinai. Problemi ishte se nuk ishte e mundur që një hebre, edhe dishepujt e Jezusit , ta konsideronion Pasionin e Krishtit në minimum si një flijim: Jezusi nuk ishte një prift, ai nuk ishte i fisit të Levit, dhe veçanërisht ekzekutimi i tij ndodhi jashtë tempullit, madje edhe jashtë mureve të Jeruzalemit; megjithatë, vetëm një prift mund t'i ofronte flijime Zotit dhe kjo mund të ishte vetëm në tempullin në Jeruzalem. Më në fund, dhe kjo është shumë më serioze, nuk ishte e mundur në Izrael të konsideronte vdekjen e një njeriu si një sakrificë që ka të ngjarë t'i pëlqejë Zotit: kjo ishte e njohur me shekuj. Ata që ekzekutuan Jezusin kurrë nuk kishin ndërmend të bënin një sakrificë: ata besuan se po pastronin veten plotësisht nga një hebre i keq, i cili, në sytë e tyre, po trazonte jetën dhe fenë e popullit të Izraelit.



NJË SAKRIFICË I RI PËR NJË BESËLIDHJE TË RE

Megjithatë është e qartë se Jezusi i dha vdekjes së tij kuptimin e një flijimi, e një sakrifice të Besëlidhjes së Re: pra tani Jezusi i dha një kuptim krejt të ri fjalës "flijim", duke e ndjekur mësimin e profetit Hosea, i cili kishte thënë mirë: "Dua dashurinë e jo flinë, njohjen e Hyjit më se holokaustet" (Hos 6, 6). Për Hosean, kuptimi i vërtetë i fjalës "flijim" (sacrum facere, në latinisht, për ta bërë një gjë të shenjtë) është shumë thjesht: të njohësh Zotin dhe të jesh si ai duke bërë një punë mëshire; të dy, flijimi dhe meshira, shkojnë së bashku, kjo është e qartë. Jezusi erdhi për të na treguar se deri ku shkon kjo mëshirë e Zotit: shkon deri atje sa të falë ata që vrasin Zotin e jetës. Tani e tutje, ata që janë të gatshëm të shikojnë të kryqëzuarin dhe të njohin në të fytyrën e vërtetë të Zotit, janë vëllezër të Krishtit: ata e dinë siç është me të vërtetë Perëndinë e butësisë dhe e mëshirës dhe, nga ana e tyre, ata mund të jetojnë, me butësi e duke qenë të mëshirshme. Në fund të fundit, të jesh burrë i lire, konsiston në këtë. Sepse zinxhirët tanë më të këqij janë ata që ne u imponojmë të tjerëve e që të tjerët na imponojnë neve.

Kjo është jeta e re në të cilën ne jemi të ftuar dhe që simbolizohet nga bukë pa maja: kjo është arsyeja pse Kisha jonë ka qëndruar fort e lidhur me traditën e bukës së ndorme për të bërë mikpritës; kur Jezusi tha "Ky është korpi im", ai kishte në duar një copë bukë pa maja, një "matzah": kështu ai shpalli një mënyrë të re për të qenë njeri i pastër, domethënë i lirë.
Ai na ftoi, siç thotë letra drejtuar Efesianëve, që "të vishemi me njeriun e ri, të krijuar sipas Hyjit në drejtësi e shenjtëri që vjen prej së vërtetës” (Ep 4:24).
Atëherë, Jezusi mund të krahasohet me qengjin paskal: jo se ai do të ishte një viktimë e therur për të kënaqur Perëndinë, por sepse gjaku i qengjit paskal nënshkroi Besëlidhjen midis Zotit çlirimtar dhe popullit të tij; qengji i ri të pashës, sepse më në fund u zbulon syve të njerëzve, Fytyra e Vërtetë e Zotit, i çliron njerëzit nga të gjitha imazhet e tyre të rreme të Zotit dhe atëherë Besëlidhja është e mundur. Sepse ai është në vetvete mishërimi i Besëlidhjes dhe kështu ai mund të përjetojë të gjitha këto ngjarje si një njeri i lirë: "Prandaj edhe më do Ati, sepse e jap jetën timeqë ta marr përsëri. Askush nuk mund të ma marrë: por unë e jap prej vetes. Kam pushtet ta jap jetën e kam pushtet ta kthej prapë atë" (Gj 10,17-18).
Pranimi i lirë, vullnetar i vdekjes nga ana e një personi është me të vërtetë kulmi i lirisë; Jezusi ka forcën ta bëjë këtë sepse kurrë nuk dyshon në Atin e tij për asnjë moment. Në këtë rrugë ai, Jezusi, na tërheq.
Tani e tutje, për të marrë pjesë në "lumturinë që do të vijë" (leximi i dytë), ne bëjmë atë që Jezusi na tha të bëjmë "në përkujtim të tij". Kjo "lumturi e ardhshme" është njerëzimi i mbledhur përfundimisht në dashuri rreth tij deri në atë pikë sa të bëhet një Trup; për të qenë në bashkim me Zotin, tani duhet të jemi vetëm në bashkësi me Jezu Krishtin.

Kjo është një nga lutjet që thuhet gjatë Darkës së Pashkës Hebraike:
“Lum Ti, Hyji, Zoti ynë, Mbreti i botës,
që nxjerr bukë nga toka.
Lum ti, Hyji, Zoti ynë, Mbret i botës,
që na shenjtëron me dekretet e tua
dhe na urdhëron të hamë bukë të ndorme".
Shën Pali: “Po a nuk e dini se pak tharm e brumos mbarë brumin? Pastrohuni prej tharmit të vjetër që të bëheni brumë i ri, sikurse edhe jeni të pabrumë, sepse Krishti ‑ Qengji ynë i Pashkëve ‑ tanimë është flijuar. Andaj, le të kremtojmë, jo me tharmin e vjetër, as me tharmin e zemrës së keqe e të ligësisë, por me bukën e pabrumë të pastërtisë e të së vërtetës” (1 Co 5, 6-8).

[ninoenina]

F.A. JAVA CORPUS DOMINI VITI B.

PËRGATITJA E LITURGJISË

CORPUS DOMINI VITI B

MË 2 – 6 – 2024

Corpus Domini: Besëlidhja është unaza e nuses.
Në Besëlidhjen e Vjetër termi aleancë shfaqet 286 herë dhe kjo jep një ide për rëndësinë që Izraeli i atribuonte këtij institucioni. Ai e përdori atë si një imazh për të shprehur marrëdhënien e tij me Zotin. Por çfarë do të thotë të bësh një besëlidhje me Perëndinë?
Të flasësh për një kontratë dypalëshe është e përafërt dhe madje devijuese. Aleanca e parë, e lidhur me Noeun dhe, nëpërmjet tij, me gjithë njerëzimin dhe "me çdo krijesë të gjallë, me zogjtë, bagëtinë dhe kafshët e egra, me të gjitha kafshët që dolën nga arka" (Za. 9,8-11) ishte e njëanshme: vetëm Zoti mori përsipër angazhime dhe nuk priste asgjë në këmbim; ai premtoi se nuk do të kishte më ujërat e përmbytjes, pavarësisht se e dinte se njeriu do të vazhdonte të ishte i pabesë, "sepse instinkti i zemrës njerëzore është i prirur drejt së keqes që në adoleshencë" (Zn. 8,21).
Ai e thirri Abrahamin nga Mesopotamia për t'i dhënë një tokë edhe pse Abrahami nuk kishte bërë asgjë për ta merituar këtë dhuratë: atij i ishte kërkuar vetëm të besonte në dashurinë e lirë. Për ta bindur atë, Perëndia bëri një aleancë me të dhe e sanksionoi atë me një rit (Zn. 15). Patriarku nuk kishte pse të frikësohej, ai do të vinte në zotërim të tokës, sepse pakti i Zotit ishte i pacenueshëm: ai bazohej në fjalën e tij solemne, të konfirmuar me një betim.
Fakti që aleanca behet falas nga ana e njeriut dhe përkushtimi i njëanshëm nga ana e Zotit, janë dy gjëra që karakterizojnë besëlidhjet e Perëndisë. Gjatë gjithë historisë së tij të trazuar, Izraeli e mbajti kujtesën e kiësaj gjëjë dhe, edhe në momentet më dramatike, nuk e humbi kurrë shpresën, i vetëdijshëm se predikimi i Zotit për të nuk do të ishte kurrë më i vogël. Ai mund të kishte mëkatuar sa të donte, Zoti nuk do ta anulonte kurrë aleancën e tij, sepse, pa kërkuar asnjë dëmshpërblim, ai kishte premtuar të bekonte popullin e tij. Besëlidhjet e Perëndisë nuk kanë asgjë kontraktuale, ato janë hir i pastër.
Megjithatë Zoti pret një përgjigje nga njeriu: ai nuk i kërkon të nënshkruajë një pakt, por të pranojë propozimin e tij për përkatësi reciproke, siç ndodh midis dhëndrit dhe nuses. Eukaristia... është shkëmbimi i unazave.

Për të përvetësuar mesazhin, ne do të përsërisim:
"Festimi eukaristik është gosti i dasmës me Zotin"


LEXIMI I PARË: Dal. 24,3-8.

3 Moisiu erdhi dhe i tregoi popullit të gjitha fjalët e Zotit dhe rregulloret. Mbarë populli u përgjigj njëzëri: “Do t’i zbatojmë të gjitha fjalët që i tha Zoti”.
4 Moisiu i shkroi të gjitha fjalët e Zotit. Në mëngjes hëngri dhe e ndërtoi një lter rrëzë malit, me dymbëdhjetë gurngulur për dymbëdhjetë fiset e Izraelit.
5 Atëherë u urdhëroi të rinjve të Izraelit të flijojnë flitë e shkrumbimit. Flijuan edhe flitë e pajtimit viça në nder të Zotit. 6 Moisiu mori gjysmën e gjakut dhe e qiti në disa enë, kurse gjysmën tjetër e derdhi mbi lter. 7 Atëherë mori Librin e Besëlidhjes dhe ia lexoi me zë të lartë popullit e populli u përgjigj: “Gjithçka tha Zoti do të zbatojmë e do të jemi të dëgjueshëm”.
8 Atëherë Moisiu e mori gjakun dhe e stërpiku popullin e tha: “Ky është gjaku i Besëlidhjes që Zoti e lidhi me ju në mbështetje të të gjitha këtyre fjalëve”.

LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Çdo njeri ndien nevojën të vërtetojë me ndonjë gjest angazhimet që merr përsipër. Në fisin afrikan ku kam jetuar për disa vite, pakti ratifikohet në një mënyrë shumë të thjeshtë: dy palët kontraktuese marrin një kërcell të gjatë bari, e thyejnë dhe secila pale e hedh copën në dorë pas shpatullave. Kështu ata deklarojnë përkushtimin e tyre të ndërsjellë për të larguar çdo ndarje, divergjencë dhe konflikt.
Ritet me të cilët, në kohët e lashta, sovranët e mëdhenj sanksiononin aleancën me vasalët e tyre ishin solemne dhe gjithashtu shumë të ndërlikuar. Bibla u referohet disave prej tyre, të përdorur edhe nga izraelitët. Më i përgjakshmi konsistonte në ndarjen e një viçi në dy pjesë. Palët kalonin mes gjysmave të viçit të tyre, duke deklaruar se ishin të gatshëm të vuanin fatin që i ndodhi kafshës, nëse thyenin marrëveshjen. “Njerëzit që e thyen besëlidhjen time dhe nuk i mbajtën fjalët e besëlidhjes, të cilat i pranuan me pëlqim para syve të mi, do të bëj si i bënë viçit që e ndanë në dy pjesë e kaluan ndërmjet dy pjesëve të tij (Jer. 34,18). Pikërisht këtij riti i referohet aleanca e përcaktuar nga Zoti me Abrahamin (Zn. 15), por duhet theksuar se, me këtë rast, ishte vetëm Zoti që kaloi, në një flakë djegëse, midis kafshëve të ndara.
Gatishmëria për të zbatuar një marrëveshje, një pakt, mund të vërtetohej edhe nëpërmjet gjestit të konsumimit të bukës dhe kripës ose kripës vetëm së bashku. Kjo marrëveshje u quajt "besëlidhja e kripës" sepse, ashtu si kripa, ajo duhej të mbahej e pakorruptueshme: “Vallë a nuk e dini se Zoti, Hyji i Izraelit, ia ka dhënë mbretërinë përgjithmonë Davidit mbi Izraelin, atij dhe pasardhësve të tij! Dhe kjo me një besëlidhje të pashkatërrueshme!” (2 Chr. 13,5).
Pasazhi i sotëm i referohet një riti tjetër: atij me të cilin Izraeli vulosi aleancën e tij me Zotin. Ngjarja ka ndodhur në muajin e tretë pas daljes nga Egjipti (Dal. 19,1).
Njerëzit u mblodhën në rrëzë të Sinait dhe Moisiu, pasi u ngjit vazhdimisht në mal për të biseduar me Zotin, u tha izraelitëve fjalët që kishte dëgjuar nga Perëndia.
Populli nuk pati asnjë hezitim dhe, i bindur dhe i vendosur, përsëriti dy herë angazhimin e tij: “Gjithçka tha Zoti do të zbatojmë e do të jemi të dëgjueshëm” (v. 3.7).
Moisiu shkroi fjalët e Perëndisë dhe përgatiti atë që duhej për festën: ndërtoi një altar dhe vendosi dymbëdhjetë blloqe guri rreth tij. Kur gjithçka ishte gati, ai udhëzoi disa të rinj që t'i ofronin kafshë si flijime Zotit (v. 4-5), mori gjakun e viktimave dhe e derdhi gjysmën e tij në altar dhe gjysmën mbi dymbëdhjetë gurët (v. 6-8).
Për të kuptuar këtë rit duhet mbajtur mend se për semitët gjaku ishte selia e jetës (Lev. 17,11-14). Derdhja e gjakut të njeriut, domethënë vrasja, ishte absolutisht e ndaluar (Zn. 9,5-6); gjaku i kafshëve i përkiste Zotit, Zotit të çdo krijese, për këtë arsye, në flijimet e përgjakshme të tempullit, gjaku derdhej mbi altarin, i cili përfaqësonte Zotin.
Tani bëhet e qartë kuptimi i festës së aleancës në këmbët e Sinait. Duke derdhur gjakun e tij, gjysmën në altar dhe gjysmën tjetër mbi popullin, të simbolizuar nga dymbëdhjetë gurë, Moisiu krijoi një lidhje të ngushtë midis Izraelit dhe Zotit. Që nga ai moment, Zoti dhe njerëzit u bënë pjesëmarrës në të njëjtën jetë, Zoti dhe Populli i tij ishin si anëtarë të një trupi të vetëm, të lidhur nga një fat i vetëm. Peripecitë, vuajtjet, gëzimet e njërit përfshinin edhe tjetrin, prekja e njerëzve ishte e barabartë me goditjen e Zotit, sepse, thotë Zoti: "Sepse, sikurse brezi që ngjeshet rreth ijëve të njeriut, kështu kam dashur që të ngjeshet rreth meje mbarë shtëpia e Izraelit e mbarë shtëpia e Judës ‑ është fjala e Zotit – që, populli im të jetë zëri im i mirë, lavdia ime, nderi im, por nuk dëgjuan!” (Jer. 13,11).
Për të qenë i lumtur, për të mbetur i lirë, Izraeli duhej të kishte mbajtur premtimin e bërë në Sinai, ai duhej të kishte besuar se Dhjetë fjalët që kishte dëgjuar nuk ishin urdhërime të pajustifikuara, por një dhuratë nga Zoti që i tregoi atij rrugën e jetës.
Izraeli kishte përvojën se
"s’është në dorë të njeriut udha e tij,
që s’është i zoti ai që ecën
që t’i drejtojë hapat e vet” (Jr. 10,23).
Çdo izraelit e kishte të qartë se njeriu nuk është zot i rrugës së tij, nuk është në fuqinë e atij që ecën të drejtojë hapat e tij. Ai theu paktin dhe angazhimet e marra, por Zoti nuk u dorëzua dhe vendosi të bëjë një aleancë të re, jo një ribotim të asaj të Sinait, por një të re:
"31 Ja, po vijnë ditët ‑ është fjala e Zotit ‑ kur do të lidh me shtëpinë e Izraelit e me shtëpinë e Judës një Besëlidhje të re. 32 Jo si Besëlidhja që e pata bërë me etërit e tyre, atë ditë kur i mora për dore, për t’i nxjerrë nga toka e Egjiptit. Këtë Besëlidhje qenë ata që e thyen. Atëherë unë u dëftova se jam zotëria i tyre ‑ është fjala e Zotit. 33 Por ja Besëlidhja që unë do ta lidh pas këtyre ditëve me shtëpinë e Izraelit ‑ është fjala e Zotit ‑: “Në shpirtin e tyre do ta fus Ligjin tim, do ta shkruaj në zemrën e tyre. Atëherë do të jem Hyji i tyre e ata do të jenë populli im” (Jer 31,31-33).
"26 Unë do t’ju jap një zemër të re, një shpirt të ri do ta fus në ju, do ta nxjerr nga mishi juaj zemrën e gurtë e do t’ju jap një zemër mishi. 27 Shpirtin tim do ta fus në ju e do të bëj që të ecni urdhërimeve të mia e t’i zbatoni e t’i vini në veprim gjyqet e mia" (Ez. 36,26-27).
Duhet të shtohet se për të sanksionuar këtë aleancë, do të duhej gjak, por jo gjaku i kafshëve që ka rezultuar i paefektshëm, por i atij që do të ofrohet vetë si fli "I Besëlidhjes së re dhe të amshuar”.


LEXIMI I DYTË: Hb. 9,11-15.

“11 Por erdhi Krishti, Kryeprifti i të mirave që do të vijnë. Dhe, nëpër një tendë më të madhe dhe më të përsosur, të punuar jo me dorë - d. m. th. jo të kësaj krijese
12 dhe nëpër gjak jo të cjepve dhe të mëzetërve, por nëpër gjak të vet, hyri njëherë e përgjithmonë në Shenjtëroren e Shenjtëroreve dhe fitoi shpërblimin përfundimtar.
13 Dhe njëmend, në qoftë se gjaku i stërpikur i cjepve dhe i mëzetërve dhe hiri i mështjerrës i shenjtëron të papastrit duke ua pastruar ritualisht trupin,
14 sa më tepër Gjaku i Krishtit - i cili nëpër Shpirtin e amshuar ia flijoi vetveten Hyjit porsi fli të panjollë - do ta pastrojë ndërgjegjen tonë nga veprat e vdekura për t’i shërbyer Hyjit të gjallë
15 Për këtë arsye Ai është Ndërmjetësi i Besëlidhjes së re që - me anë të vdekjes për shpërblim të fajeve të bëra në kohën e Besëlidhjes së parë - të grishurit ta fitojnë trashëgimin e përjetshëm të premtuar”.



LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Që të shlyej mëkatin tim do të thotë, në kuptimin e zakonshëm, të paguaj për një faj duke vuajtur dënimin për të. Në fetë pagane shlyerja bëhej nëpërmjet flijimeve dhe ofertave që kishin për qëllim të qetësonin hyjninë e ofenduar.
Në Bibël shlyerja ka një kuptim tjetër. Besimtari izraelit nuk ka ndërmend të qetësojë një Zot të zemëruar apo edhe të ndëshkojë veten për të keqen që ka bërë, por ka si qëllim që të veprojë për të rimarrë marrëdhënjet e tij me Zotin, që të jenë si ato që ka ndërprerë. Kjo mënyrë e ndryshme e të kuptuarit të shlyerjes rrjedh nga një mënyrë tjetër e konceptimit të Perëndisë dhe mëkatit. Perëndia i Izraelit kurrë nuk sulmon popullin e tij, edhe nëse ata kanë qenë të pabesë, ai dëshiron që ata të konvertohen, të kthehen në jetë, prandaj ai kërkon ndryshimin e mendimeve dhe të veprimeve.
Megjithatë, njeriu duhet të demonstrojë, qoftë edhe nëpërmjet riteve, mohimin e mëkatit. Kjo është arsyeja pse, në fillim të çdo viti të ri, Izraeli kremtonte ditën e madhe të faljes, “Yom Kippur”, kushtuar tërësisht agjërimit, lutjes, leximit të fjalës së Zotit dhe riteve të shlyerjes. Ceremonitë dhe sakrificat u zhvilluan në tempull dhe kulmuan me ritin e spërkatjes me gjakun e kafshëve - siç kishte ndodhur në rrëzë të Sinait – mbi kapakun e arkës së besëlidhjes që gjendej në të Shenjtën e të Shenjtëve dhe që tregonte prania e Zotërisë. Me këtë gjest, kryeprifti synonte të rivendoste bashkësinë e jetës midis Zotit dhe njerëzve, të sanksionuar nga një aleancë dhe që mëkati e kishte shkatërruar.
Autori i Letrës drejtuar Hebrenjve i referohet këtij riti të Yom Kipur për të vendosur një krahasim midis sakrificave të lashta të shlyerjes dhe veprës shëlbuese të Krishtit.
Në aleancën e lashtë përdorej gjaku i dhive dhe viçave. Si mundi gjaku i kafshëve të kishte arritur efektin e dëshiruar? Kryeprifti duhej të përsëriste të njëjtin rit çdo vit, pikërisht për shkak të paefektshmërisë së tij.
Megjithatë, Krishti nuk hyri në një shenjtërore prej guri, por në parajsë dhe ofroi një herë e përgjithmonë gjakun e tij, një gjak që vërtet i shlyen mëkatët, domethënë rivendos përgjithmonë dhe përfundimisht marrëdhënien midis Zotit dhe njeriut.
Kjo është arsyeja pse ungjilltarët vërejnë se, në momentin e vdekjes së Jezusit në kryq, "…perdja e Tempullit u nda më dysh prej majës e deri në fund. Centurioni që rrinte përballë Jezusit, kur pa se si i doli shpirti, tha: “Ky njeri paska qenë me të vërtetë Biri i Hyjit!” (Mk 15,38).
Ajo që nuk ndodhi ishte thyerja materiale e perdes që ndante të Shenjtin nga i Shenjti i të Shenjtëve, në tempullin e Jerusalemit, por i pengesës që ndante njerëzit nga Perëndia dhe që ishte ngritur nga mëkati: kjo është shembur përgjithmonë.
Nuk ka më nevojë për gjak kafshësh, i cili ka qenë gjithmonë i paefektshëm. Është gjaku i Krishtit që u ofrohet sot atyre që marrin pjesë në kremtimin e Eukaristisë. Kushdo që afrohet për ta marrë atë, fiton faljen e mëkateve dhe lidhja e jetës me Zotin rivendoset në të.


UNGJILLI: Mk. 14,12-16.22-26.

“12 Ditën e parë të Pabrumeve, kur flijohej qengji i Pashkëve, nxënësit e tij i thanë:
“Ku dëshiron të shkojmë e ta përgatisim darkën e Pashkëve?”
13 Jezusi i dërgoi dy prej nxënësve të vet dhe u tha:
“Shkoni në qytet e atje do t’ju takojë një njeri që mbart një katrovë uji: shkoni pas tij. 14 Ku të hyjë ai, thuajini të zotit të shtëpisë: ‘Mësuesi thotë: ku është salloni im, ku do të mund të ha Pashkë me nxënësit e mi?’ 15 Ai do t’ju tregojë në katin e sipërm një sallon të madh, të shtruar e të përgatitur. Aty na përgatitni darkën”.
16 Nxënësit u nisën, arritën në qytet dhe gjetën gjithçka ashtu si u kishte thënë dhe e përgatitën darkën e Pashkëve.
22 Ndërsa po hanin darkë, Jezusi mori bukën e bekoi Hyjin, e theu, ua dha e tha:
“Merrni, ky është trupi im!”
23 Pastaj mori gotën, u falënderua e ua dha. Të gjithë pinë prej saj. 24 U tha:
“Ky është gjaku im, gjaku i Besëlidhjes, që derdhet për të gjithë. 25 Për të vërtetë, po ju them: nuk do të pi më prej frytit të hardhisë deri atë ditë, kur do ta pi të ri në Mbretërinë e Hyjit”.
26 Pasi kënduan himnin, u nisën drejt Malit të Ullinjve”.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Duke lexuar pjesën e parë të ungjillit të soëm (v. 12-16) ne kuptojmë se po afrohet një moment dramatik, ka ndjesinë se Jezusi dhe grupi i dishepujve po lëvizin me kujdes, sepse janë në rrezik për shkak të urrejtjes dhe kërcënimeve nga kryepriftërinjtë. Ata janë në Betani dhe, për të festuar vaktin e Pashkës, duhet të shkojnë në Jerusalem, i vetmi vend ku mund të hahet qengji. Ka një shenjë njohjeje, të rënë dakord - me sa duket - nga Jezusi me pronarin e një shtëpie, që ndodhet në pjesën e sipërme të qytetit, ku jetojnë të pasurit, dhe kjo shenjë e veçantë thekson aurën e misterit që mbështjell gjithë skenën. Dy dishepuj i paraprijnë grupit për të përgatitur një dhomë të madhe për darkë në katin e sipërm të shtëpisë.
Për të kuptuar mesazhin që dëshiron të përcjellë ungjilltari, duhet të shkojmë përtej asaj që në pamje të parë duket vetëm një tregim të një ngjarjes të thjeshtë dhe detaji i parë që duhet theksuar është se iniciativa për të festuar Pashkët nuk vjen nga Jezusi, por nga dishepujt (v. 12). Janë ata që duan të kujtojnë çlirimin nga Egjipti, çlirimin nga i cili nisi historia e tyre. Ata nuk e imagjinojnë se çfarë do të ndodhë po atë mbrëmje gjatë darkës: si përfaqësues të dymbëdhjetë fiseve të Izraelit ata do të përfshihen në Pashkën e re.
Një detaj i dytë: personi i ngarkuar për të shoqëruar dishepujt në sallën e banketit është një shërbëtor që kryen një shërbim të rezervuar për gratë. Nuk është një detaj i parëndësishëm, por një shenjë e ndryshimit të marrëdhënieve shoqërore. Është perceptimi i ndryshimit të këtyre mardhëieve që i drejton dishepujt drejt vendit të kremtimit të asaj që Jezusi do të fillojë. Ata që dinë t'i shohin njerëzit ndryshe, hyjnë në sallën e banketeve, ata që e lënë veten të udhëhiqen nga shenjat befasuese të dhëna nga Krishti: të pasurit që bëhen të varfër, të mëdhenjtë që zgjedhin të bëhen të vegjël, burrat që marrin përsipër shërbimet e përulura të imponuara, deri në atë moment, për gratë.
Përshkrimi i saktë i dhomës është gjithashtu i rëndësishëm: është i gjerë, sepse ka për qëllim të strehojë shumë njerëz, ndodhet lart, si mali në majë të të cilit kumbonte fjala e Zotit (Dal. 24,1-4) dhe është e mobiluar me divane, sepse kush hyn, qoftë i varfër, i mjerë apo skllav, fiton lirinë. Këto detaje aludojnë qartë për Darkën e Shenjtë që kremtohet në bashkësitë e krishtera.
Ndërsa bie mbrëmja, të Dymbëdhjetët takohen me Jezusin për të ngrënë qengjin e Pashkëve. Ata mendojnë se po festojnë çlirimin nga Egjipti dhe aleancën e Sinait, por në vend të kësaj ata bëhen dëshmitarë të aleancës së re të shpallur nga profetët dhe marrin Qengjin e vërtetë si ushqim.
Pjesës së dytë (v. 22-26) i afrohemi me frikë, sepse është teksti liturgjik i përdorur në bashkësitë e para të krishtera për kremtimin e Eukaristisë, tekst i kompozuar në vitet e para të jetës së kishës dhe i ruajtur për ne nga Marku, autor i ungjillit të parë.
Në tregim të kësaj pjesës së dytë të Ungjillit të sotëm nuk ka asnjë aludim për Pashkën hebreje. Të Dymbëdhjetët që përgatitën qengjin, e shohin darkën e Pashkës judaike të shndërruar në darkën e Jezusit, në banket eukaristik. “Ndërsa ata po hanin, ai mori bukën dhe, pasi e bekoi, e theu dhe ua dha atyre” (v. 22). Deri tani asgjë e re në krahasim me ritualin tradicional. Si kryetar i tryezës, Jezusi i parapriu shpërndarjes së bukës me lutjen: "Të qoftë lavdërimi, Zoti, Perëndia ynë, mbreti i botës, që bën bukën të dalë nga dheu".
Megjithatë, e pazakonte është ftesa drejtuar dishepujve: "Merrni e hani" dhe mbi të gjitha vlera që i atribuohet bukës: "Ky është korpi im", domethënë "Ky jam unë".
Dishepujt janë në gjendje të kuptojnë gjestin dhe fjalët. Mjeshtri i bukur e bëri gjithë jetën e tij një dhuratë, ai u bë bukë e thyer për njeriun, tani ai dëshiron që dishepujt e tij të ndajnë zgjedhjen e tij, të hyjnë në bashkëpunim, të bëhen një person i vetëm me të, kështu që ata do të jenë pjesëmarrës në jetën e tij.
Tani është e qartë, edhe për ne, se çfarë do të thotë t'i afrohemi Eukaristisë: nuk bëhet fjalë për një takim devotshmërish me Jezusin, por për vendimin për të qenë, si ai, në çdo moment, buka e thyer në dispozicion të vëllezërve.

Në fund të darkës, Jezusi pi kupën e verës. Gjesti i tij është plot simbolikë sepse është kupa e fundit, ajo e lamtumirës së aleancës së lashtë, në fakt ai deklaron: “Nuk do të pi më nga fryti i hardhisë deri në ditën kur do ta pi, të re, në mbretërinë e Perëndisë” (v. 25).
Ndryshe nga Gjon Pagëzuesi, Jezusi hëngri, piu (Mt.11,18-19) dhe pranoi ftesat për darkë. Një grupi farisenjsh dhe ndjekësish të Gjon Pagëzuesit, të cilët e pyetën arsyen pse nuk agjëroi, ai u përgjigj:
“A thua mund të agjërojnë dasmorët derisa është me ta dhëndri? Për aq kohë sa është dhëndri me ta s’mund të agjërojnë! Do të vijë dita kur do t’ua rrëmbejnë dhëndrin. Atëherë ata, atë ditë, do të agjërojnë!” (Mk. 2,19-20).
Ai parashikoi, për bashkësinë e dishepujve të tij, një kohë zie, trishtimi, abstenimi nga pijet dehëse. Mesazhi është i qartë: kudo ai, dhëndri, mungon, vera mungon, gëzimi i festës nuk ka. Shenjat e triumfit të së keqes dhe të vdekjes janë të pranishme në botë dhe kjo i trishton dishepujt, por: "Zoti Hyji i Ushtrive
do të bëjë përmbi këtë mal
një gosti për të gjithë popujt:
me mish të majmë e me verë të moçme,
me mish të majmë plotë me palcë,
me verë të kulluar, të qartë si loti” (Is 25,6).
Një banket me ushqime të pasura, verëra të shkëlqyera, ushqime të shijshme, verëra të rafinuara"do të bëhet dhe Jezusi do të jetë i pranishëm në festën dhe do t'u ofrojë të gjithëve verën e tij: "Unë do ta pi (me ju), të re, në mbretërinë e Perëndisë".
Kelku është ai i gjakut të tij "gjaku i besëlidhjes, i derdhur për të gjithë". Aleanca e vendosur në Sinai nuk e kishte arritur objektivin për të mbajtur njerëzit në bashkësi me Zotin: ishte sanksionuar me gjakun, i cili, duke qenë i kafshëve, nuk kishte asnjë forcë jetëdhënëse. Aleanca e Jezusit kremtohet me gjak të tij, në të cilin është e pranishme jeta hyjnore, që i ofrohet kujtdo që dëshiron ta mirëpresë atë.
Gjaku i besëlidhjes së re derdhet për shumë njerëz, që do të thotë për të gjithë. Eukaristia nuk u krijua për individët, për t'i lejuar të gjithëve të takojnë personalisht Krishtin, për të nxitur entuziazmin individual ose ndonjë formë të izolimit shpirtëror. Eukaristia është ushqimi i bashkësisë, është bukë e thyer dhe e ndarë ndërmjet vëllezërve (jo më pak se dy!), sepse bashkësia është shenja e njerëzimit të ri, të lindur nga ringjallja e Krishtit.
Dera e dhomës së madhe, e cila ndodhet në krye, është gjithmonë e hapur, në mënyrë që të gjithë të mund të hyjnë. Banketi i mbretërisë së Perëndisë, i shpallur nga profetët, përgatitet "për të gjithë popujt" (Is. 25.6), të gjithë duhet të jenë të mirëpritur, askush të mos përjashtohet. Për Perëndinë nuk ka njerëz të pastër dhe njerëz të papastër, njerëz të denjë dhe njerëz të padenjë; para Eukaristisë të gjithë janë në të njëjtin nivel, të gjithë janë mëkatarë, të padenjë, por të ftuar për të hyrë në intimitet me Jezusin.
Buka që është Krishti dhe kelku i gjakut të tij krijojnë një bashkësi "të afërmsh" me Krishtin dhe me njëri-tjetrin, në mënyrë që të jenë njerëzit e rinj, ligji i vetëm i të cilëve është shërbimi ndaj vëllezërve të tyre deri në dhënien e jetës së tyre si " ushqim”, për të ngopur çdo formë të urisë njerëzore.

[ninoenina]

F.A. CORPUS DOMINI VITI B UNGJILLI.

PËRGATITJA E LITURGJISË.

CORPUS DOMINI VITI B.

MË 2-6-2024.

UNGJILLI: Mk. 14,12–16.22-26.

12 Ditën e parë të Pabrumeve, kur flijohej qengji i Pashkëve, nxënësit e tij i thanë:
“Ku dëshiron të shkojmë e ta përgatisim darkën e Pashkëve?”
13 Jezusi i dërgoi dy prej nxënësve të vet dhe u tha: “Shkoni në qytet e atje do t’ju takojë një njeri që mbart një katrovë uji: shkoni pas tij. 14 Ku të hyjë ai, thuajini të zotit të shtëpisë: ‘Mësuesi thotë: ku është salloni im, ku do të mund të ha Pashkë me nxënësit e mi?’ 15 Ai do t’ju tregojë në katin e sipërm një sallon të madh, të shtruar e të përgatitur. Aty na përgatitni darkën”.
16 Nxënësit u nisën, arritën në qytet dhe gjetën gjithçka ashtu si u kishte thënë dhe e përgatitën darkën e Pashkëve.
22 Ndërsa po hanin darkë, Jezusi mori bukën e bekoi Hyjin, e theu, ua dha e tha:
“Merrni, ky është trupi im!”
23 Pastaj mori gotën, u falënderua e ua dha. Të gjithë pinë prej saj. 24 U tha: “Ky është gjaku im, gjaku i Besëlidhjes, që derdhet për të gjithë. 25 Për të vërtetë, po ju them: nuk do të pi më prej frytit të hardhisë deri atë ditë, kur do ta pi të ri në Mbretërinë e Hyjit.”
26 Pasi kënduan himnin, u nisën drejt Malit të Ullinjve.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Të gjithë e kujtojmë restaurimin e ndërlikuar të Darkës së Fundit të Leonardos që zgjati rreth njëzet vjet.
Me kalimin e shekujve, pluhuri, papastërtia, lagështia, tymi i qirinjve, avujt e ushqimit nga banesa e fretërve ishin depozituar në atë pikturë... dhe një pastrim ishte bërë i nevojshëm për të rikthyer në dritë fytyrayt e pikturuar nga Leonardo: në fakt figurat origjinale nuk shijeshim më.
Diçka e ngjashme ndodhi në Darkën e Fundit të kremtuar nga Jezusi në Jerusalem 2000 vjet më parë.
Atë mbrëmje Mësuesi kishte dhënë urdhrin:
“Bëjeni këtë në përkujtimin tim”, pasi kishte thyer bukën dhe dhënë atë kelk.
Komunitetet e shekujve të parë, duke iu bindur këtij urdhri të Mjeshtrit, mblidheshin në të ashtuquajturën “ditë e diellit” për të ngrënë “Darkën e Zotit”.
Kjo ishte kremtja eukaristike e shekujve të parë, nuk kishte adhurime të tjera përveç thyerjes së bukës së bashkësisë, në kujtim të asaj që Zoti kishte bërë gjatë Darkës së Fundit.
Ata mblidheshin nëpër shtëpi private, thyenin bukën eukaristike në tryezë në shtëpi, në një mjedis jo të shenjtë, nuk kishte asgjë në kremtimet e tyre që të kujtonte liturgjitë pompoze të tempullit në Jerusalem.
Riti ishte i thjeshtë, festiv, autentik, madje edhe provokues, sepse komunitetet të parë e dinin mirë kuptimin e ritit që po kryenin; ata e dinin mirë se çfarë do të thotë të zgjasësh dorën, të marrësh e të hash atë bukë, të marresh atë gotën e verës dhe ta pish bashkë me vëllezërit... e kuptonin shumë mirë natyrën provokuese të atij gjesti që bënin.
Gjatë Darkës së Fundit, Apostujt sigurisht nuk e kuptuan gjestin e bërë nga Jezusi, por pas Pashkëve ata e kuptuan shumë mirë.
Çfarë ka ndodhur gjatë shekujve?
Ne kemi filluar të harrojmë kuptimin e kremtës së thyerjes së bukës dhe gjithashtu në lidhje me Darkën e Fundit, rreth Eukaristisë janë ngritur shumë përkushtime, disa të respektueshme, të tjera shumë të diskutueshme, veçanërisht kur ato çuan në eklipsim natyrën të kënaqësisë së banketit gjatë kësaj feste.
Në fakt, është domethënëse që Koncili i Dytë i Vatikanit, pikërisht për të nxjerrë në pah domethënien autentike të asaj që Jezusi kishte bërë gjatë Darkës së Fundit, nuk foli për devocionet eukaristike që kishin pasur një rëndësi të madhe ndër shekuj.
Ne e dimë se përkushtimi popullor, kur tashmë e kishte humbur kuptimin autentik të atyre kremtimeve, kishte sjellë pikërisht këto përkushtime që na dhanë shumë shenjtër: prandaj janë të respektueshëm, por tani duhet të shohim elementet që nxjerrin në pah kuptimin autentik të Eukaristisë dhe ata që ndoshta e turbullojnë pak.
Ungjilli i sotëm na vendos para syve tablonë origjinale, kremtimin e parë të Eukaristisë, pra të pastruar nga të gjitha ato ekrustacione, të gjitha ato perde që janë depozituar ndër shekuj.
Është vendimtare që jeta e Kishës të bëhet e vetëdijshme për atë që ndodhi në atë Pashkë në Jerusalem, duhet t'i referohemi gjithmonë asaj Darke nëse duam të kuptojmë se çfarë bëjmë kur kremtojmë banketin eukaristik në ditën e Zotit.
“Ditën e parë të Pabrumeve, kur flijohej qengji i Pashkëve, nxënësit e tij i thanë: “Ku dëshiron të shkojmë e ta përgatisim darkën e Pashkëve?”
Jezusi i dërgoi dy prej nxënësve të vet dhe u tha: “Shkoni në qytet e atje do t’ju takojë një njeri që mbart një katrovë uji: shkoni pas tij” (v.12-13).
Ungjilli fillon me një datë: "Ditën e parë të Pabrumeve".
“Dita e parë të Pabrumeve” është Pashka, fillimi i një jave në të cilën izraelitët përmbahen nga çdo gjë me maja.
Cili ishte kuptimi? Thyerja me të kaluarën, fillimi i një realiteti krejtësisht të ri; majaja, ne e dimë, nuk ishte asgjë më shumë se brumi i vjetër dhe izraelitët kanë këtë javë në të cilën ata eliminojnë gjithçka që ka kaluar.
Kuptimi është pikërisht ky: Pashka fillon një realitet krejtësisht të ri dhe Eukaristia jonë duhet të vendoset në këtë kontekst të Pashkëve.
“Rashi” i cili është komentuesi më i famshëm mesjetar i Biblës, shkroi se Tora nuk duhet të fillojë me “Librin e Zanafillës”, por me “kapitullin 12 të Eksodit”, sepse historia e kapitullit 12 na tregon për origjinën e popullit të Izraelit, që filloi të ekzistojë me Pashkët, me çlirimin nga Egjipti, aty filloi koha e lirisë së Popullit të Zgjedhur. Izraelitët festojnë çdo vit këtë kujtim të fillimit të ekzistencës së tyre si popull.
Edhe ne të krishterët kujtojmë Pashkën tonë, ngjarjen vendimtare në historinë tonë, aty është pika e referimit të bashkësisë së dishepujve dhe në Eukaristinë kremtojmë origjinën, lindjen tonë, sepse si të krishterë kemi lindur në Pashkë.
Ashtu si izraelitët kujtuan fillimin e historisë së tyre me çlirimin nga Egjipti, ne kujtojmë, në kremtimin eukaristik, fillimin e historisë sonë si dishepuj të Krishtit me Pashkët.
"Bukët e pabrumë", është fillimi i një realiteti të ri, ka një kuptim të bukur për popullin e Izraelit, sepse edhe sot, gjatë natës që i paraprin "Pesach", Pashkëve, e gjithë familja duhet të ecë nën dritën e qiririt në çdo cep të shtëpisë për të kërkuar edhe shenjën më të vogël të tharmit sepse duhet eliminuar dhe hedhur në zjarr.
“Libri i Talmudit”, i cili është i shenjtë për hebrenjtë, thotë se majaja që eliminohet, nuk është vetëm një maja materiale, por një simbol shumë i rëndësishëm për popullin e Izraelit: do të thotë se duhet të eliminohet çdo gjë që është e keqe, gjithçka na bën skllevër…
Çfarë do të thotë?
Edhe Libri i Talmudit e specifikon këtë: thotë se është instinkti i keq që banon te njeriu që duhet larguar, prandaj mendjemadhësia, krenaria, vrazhdësia, vulgariteti, ngurtësia e zemrës, ashpërsia e fytyrës, gënjeshtra... e gjithë kjo përfaqësohet nga tharmi që duhet fshirë, sepse në Pashkë, izraeliti feston fillimin e një bote krejtësisht të re që është ajo e lirisë dhe kushdo që jeton skllav i këtyre pasioneve nuk është i lirë.
Kuptimi që ka edhe Pashkët për të krishterin: tharmi duhet eliminuar.
Pali në "Letrën e pare drejtuar Korintasve", në kapitullin 5,7-8 - një letër ndoshta e shkruar në kohën e Pashkës - thotë:
“7 Pastrohuni prej tharmit të vjetër që të bëheni brumë i ri, sikurse edhe jeni të pabrumë, sepse Krishti ‑ Qengji ynë i Pashkëve ‑ tanimë është flijuar. 8 Andaj, le të kremtojmë, jo me tharmin e vjetër, as me tharmin e zemrës së keqe e të ligësisë, por me bukën e pabrumë të pastërtisë e të së vërtetës”.
Hiqni majanë e vjetër që të jetë brumë i ri, sepse si të krishterë jeni pa maja, jeni të pastër.
Ungjilli që komentohet, na tregon për përgatitjen e asaj Darke që duam ta kuptojmë mirë.

Edhe celedbrimet tona duhet të përgatiten jo vetëm nga jashtë, por duhet të përgatiten sepse kuptimi i asaj që do të bëjmë, duhet të brendësohet shumë mirë, në mënyrë që të mos jetë një gjest hipokrit apo pa kuptim, një ritual që më pas nuk ka ndikim në jetë. jo! Duhet të përgatitemi!
Jezusi ishte i etur për të festuar atë darkë dhe ne ndjejmë një atmosferë misteri në këtë përgatitje, pikërisht sepse Jezusi u kujdes që të mos dorëzohej në vdekje, në duart e atyre që donin ta hiqnin qafe, përpara kësaj Darke.
Ishte shumë e rëndësishme për Të që ta kremtonte atë darkë me dishepujt e tij, ai e kishte kuptuar se Juda po planifikonte ta dorëzonte. Juda nuk e lejoi kurrë veten të konvertohej në botën e re, në njeriun e ri, ai mbeti i lidhur me konceptimin e tij të lashtë, ëndrrat e tij ishin ata të të gjithë popullit të tij dhe ata të predikuar nga udhëheqësit shpirtërorë të Izraelit.
Juda nuk e lejoi veten të konvertohej dhe pa tek Jezusi një person të rrezikshëm që duhej të eliminohej dhe mendonte - jo për para, kjo erdhi më vonë, kjo nuk ishte ajo që i interesonte Judës - ... Juda ishte i shqetësuar për këtë Jezus që hodhi posht të gjitha konceptet fetare të popullit të tij.
Kjo është arsyeja pse ai vendosi ta dorëzojë atë; nuk thuhët kurrë në Ungjill që Juda e tradhëtoi Jezusin, gjithmonë thuhet se ai e dorëzoi.

Çfarë u tha Jezusi dy dishepujve të tij, Gjonit dhe Pjetrit?
Ata duhet të përgatisin atë dhomë, një simbol i përgatitjes që kërkon edhe kremtimi ynë Eukaristik.
Cila është shenja që jep për të njohur atë që duhet t'i futë në shtëpinë ku duhet të bëjnë këtë përgatitje? "Një burrë që mbante një enë me ujë".
Duhet të shkonte të marrë ujin nga i vetmi burim që ndodhet, poshtë te"Pishina e i Siloamit"; arkeologët kanë nxjerrë në dritë një shkallë që zbriste nga mali i Sionit, pra nga pjesa e sipërme e qytetit, deri në Pishinën e Siloamit. Jezusi zbriti nga ajo shkallë atë natë, kështu që është prekëse të shikosh atë shkallë që Jezusi eci zbathur.
Dy dishepujt duhet ta kenë pritur këtë njeri që doli nga pishina e i Siloamit me një enë me ujë në kokë.
Si e njohën? Shumë e thjeshtë, sepse asnjë burrë nuk do të mbante një enë me ujë në kokë.
Burrat mbanin ujë në rrëshiq lëkure, kështu që dallohej shumë, sepse kjo ishte ajo që bënin gratë, pra një shërbim modest. Mesazhi është shumë i rëndësishëm për ne!
Shenja dalluese e atij që të drejton drejt një kremtimi autentik eukaristik, i atij që e njeh kuptimin autentik të Eukaristisë, është ai që bëhet shërbëtor, që merr përsipër edhe punën e gruas pa u ndier i poshtëruar, ai që zgjedh vendin e fundit, ai që nuk ndihet i poshtëruar duke u gjunjëzuar para atyre që kanë. Kjo na sjell në kuptimin autentik të Eukaristisë, na sjell vërtet në këtë dhomë.
Le të dëgjojmë tani se çfarë bëjnë ata dy dishepuj që duhet të përgatisin atë darkë: Kudo që të hyjë, i thoni të zotit të shtëpisë: "Mësuesi thotë: Ku është dhoma ime, ku mund të ha Pashkën me dishepujt e mi?". Ai do t'ju tregojë një dhomë të madhe lart, të mobiluar dhe gati; na përgatit darkën atje”.
Dishepujt shkuan, hynë në qytet dhe e gjetën ashtu siç u kishte thënë dhe përgatitën Pashkën.
Ungjilltari dëshiron të nënvizojë karakteristikat e dhomës që ata dy dishepuj përgatisin për Darkën e Zotit.
Tipari i parë: ndodhet në katin e sipërm.
Të krishterët e parë, brezi i parë i të krishterëve, komuniteti i udhëhequr nga Jakobi, vëllai i Zotit, një nga familja e Jezusit, vazhdoi të kremtonte Eukaristinë në ditën e Zotit në atë dhomë lart.
Edhe sot arkeologjia ka nxjerrë në dritë një sinagogë të asaj kohe, ku hebrenjtë kujtojnë varrin e Davidit; nuk ishte varri i Davidit, ishte një sinagogë e lashtë që përdorej nga të krishterët e hershëm.
Çfarë bënë ata të këtij komuniteti, komuniteti i parë i drejtuar nga Jakobi?
Në këtë sinagogë kremtuan “Liturgjinë e Fjalës”, më pas në katin e sipërm kremtuan banketin eukaristik.
Pse e vëren ungjilltari se ishte në katin e sipërm?
Si lajm nuk ka shumë interes, por nëse kujton këtë detaj do të thotë se dëshiron të dërgojë një mesazh për ne, për kremtimet tona eukaristike.
Ne e dimë se në kishën e lashtë të krishtëret u përpoqën edhe nga jashtë të kremtonin Eukaristinë në katin e sipërm, për shembull në Troadë, kujtojmë se Pali kremton Eukaristinë në katin e sipërm, kur Eutiku bie nga dritarja.
Neve nuk na intereson aspekti material, na intereson mesazhi që ungjilli dëshiron t'u japë festimeve tona të sotme të cilat duhet të festohen në një kat më të lartë, jo në përdhes.
Dishepujt, nëse duan një Eukaristi autentike, duhet të ngrihen më lart se vendi ku gjejnë njerëzit që bëjnë një jetë që udhëhiqet nga një logjikë që nuk është ajo e rrafshit të sipërm.
Për të kremtuar një Eukaristi autentike duhet të ngrihet mbi kriteret dhe vlerat që ndjekin të gjithë, i krishteri nuk përçmon askënd, nuk gjykon askënd, por duhet të dijë se në dhomën e katit të sipërm mendojnë në një mënyrë jo vetëm ndryshe ose pak 'ndryshe, por mendojnë në mënyrë të kundërt krahasuar me shkallën e vlerave në katin e poshtëm.
Ajo shkallë vlerash që ata kanë në katin e poshtëm është kthyer përmbys në katin e sipërm!
Në katin e poshtëm ai që shërben, i gjori që duhet të përkulet para zotërinjve që i japin urdhra, nuk llogaritet asgjë... në katin e sipërm ky njeri është i rëndësishmi, i denjë për nder; në katin e poshtëm, të zotët, dominuesit, ngacmuesit, ata që mund të ngrenë zërin dhe të heshtin të gjithë, janë njerëzit e suksesshëm... në katin e sipërm këta janë…si gjithë të tjerët.
Për të qenë autentike, Eukaristia duhet të kremtohet nga njerëz që kanë bërë një konvertim, një ndryshim, një përmbysje të shkallës së vlerave që udhëheqin jetën e tyre.
Karakteristika e dytë: dhoma është e madhe.
Jo vetëm aspekti material, kuptimi është se Eukaristia autentike kremtohet nga një kishë mikpritëse, e cila ka një zemër të madhe, kisha është një vend për të bashkuar të gjithë në një familje të madhe.
Le të kujtojmë shëmbëlltyrën e banketit në Ungjillin e Lukës, 14, 21-24: Kur shërbëtori, skllavi, dërgohet tre herë për të ftuar njerëz: “‘Shko vrap në tregje e rrugëve të qytetit e bjer këtu lypës, të gjymtë, të verbër e të shqeptë!’ 22 Shërbëtori i tha: ‘Zotëri, si urdhërove ti u bë, por vend ka më.’ 23 E zotëria i tha shërbëtorit: ‘Dil në rrugë e afër gardheve e shtrëngoji njerëzit të vijnë e të ma mbushin shtëpinë.’24 Unë po ju siguroj se asnjë prej atyre njerëzve që qenë të grishur, s’do ta shijojë darkën time!”. Zotëria e dërgon jashtë, në rrugë e afër gardheve për të shtrënguar njerëzit të vijnë e të mbushin shtëpinë.
Ajo shtëpi është dhoma e madhe!
Kisha mirëpret edhe ata që kanë pasur një jetë bredhëse dhe janë mbledhur në udhëkryqet e rrugëve, të rreckosur, të pisët, ata janë të mirëpritur në këtë dhomë dhe nuk gjykohen, por dashurohen nga vëllezërit e tyre.
Komuniteti nuk ka turp për vëllezërit që kanë bërë një jetë më pak se shembullore, në këtë sallë nuk gjykohet askush, nuk ka thashetheme, në këtë katin e sipërm nuk mbahen kundër tyre gabimet e bëra, ata që duan të hyjnë në këtë dhomë, janë të mirëpritur ashtu siç janë, mjafton që ata të kenë kuptuar se çfarë pritet më vonë në jetën e tyre, që t'i afrohen atij banketi eukaristik.
Për kishën tonë sot mesazhi është ai i hapjes së zemrës, edhe sepse të gjithë hyjmë në këtë dhomë të dobët, të brishtë, por e dimë se ku do të na çojë ai banket eukaristik.
Karakteristika e tretë e dhomës: është e mobiluar me divane.
Është zbukuruar për festën, për Pashkët, për festën e lirisë, për fitoren e jetës; Pashka është festa e lirisë!
Si festohej vakti i Pashkës nga judenjtë?
Jo ulur në karrige, por shtrirë; ata ishin përshtatur me përdorimin e grekëve dhe romakëve, të cilët nga ana e tyre e kishin kopjuar atë nga persët; për të festuar fitoren, lirinë, hanin të shtrirë.
Ishte një pozicion shumë i pakëndshëm sepse ata shtriheshin në tapete, më pas vendosën bërrylin e majtë në një jastëk dhe me dorën e djathtë merrnin ushqimin për të ngrënë nga tavolina që ishte vendosur në mes.
Pozicioni shumë i pakëndshëm, por tregonte se personi nuk kishte frikë nga askush, ai ishte i lirë; çifutët e kishin adoptuar këtë zakon dhe e kishin festuar darkën të shtrirë natën e Pashkëve.
Është domethënëse që darka është përgatitur, që njerëzit të shtrihen, në kuptimin që duhet të jenë njerëz të lirë, duhet ta kenë lënë të gjithë robërinë në katin e parë, përndryshe nuk ka kuptim të marrin pjesë në atë banket.
Nëse janë ende skllevër të lidhjes me pasurinë, koka e tyre është vetëm në grumbullim... jo, nuk jeni të përgatitur për liri, ju jeni akoma skllevër!
Nëse ata ende veprojnë për interesin e tyre, për egoizmin e tyre... ata janë akoma skllevër;
nëse ata kultivojnë mëri në zemrat e tyre, ata nuk janë të lirë;
nëse janë edhe skllevër të pendimit të motivuar nga krenaria sepse imazhi i lartë që kishin për veten e tyre është thyer... ata nuk janëë të lirë!
Ju jeni të brishtë, pranoni dobësinë tuaj sepse Krishti ju do ashtu siç jeni!
Nëse je skllav i pendimit, nuk je i lirë të kremtosh Eukaristinë;
Nëse je skllav i shantazhit efektiv, nuk je i lirë;
më keq akoma, nëse je ende skllav i figurës së Zotit të ashpër, si e feston festën e dashurisë së lirë?

Ose nëse je skllav i tekave, veseve, zakoneve që nuk të bëjnë të bukur, atëherë nuk je gati ta festosh atë banket.
Sigurisht, ne të gjithë hyjmë në këtë dhomë të vetëdijshëm se nuk jemi plotësisht të lirë, por duhet të jemi të vetëdijshëm se ajo festë dëshiron të na çojë drejt lirisë nga gjithçka që nuk na lejon të jemi njerëz të vërtetë si Krishti.
Le të dëgjojmë tani çfarë ndodhi gjatë darkës:
“22 Ndërsa po hanin darkë, Jezusi mori bukën e bekoi Hyjin, e theu, ua dha e tha:
“Merrni, ky është trupi im!”
23 Pastaj mori gotën, u falënderua e ua dha. Të gjithë pinë prej saj. 24 U tha: “Ky është gjaku im, gjaku i Besëlidhjes, që derdhet për të gjithë. 25 Për të vërtetë, po ju them: nuk do të pi më prej frytit të hardhisë deri atë ditë, kur do ta pi të ri në Mbretërinë e Hyjit”.
26 Pasi kënduan himnin, u nisën drejt Malit të Ullinjve”.

Tani le të përpiqemi të kuptojmë se çfarë ndodhi gjatë asaj darke.
Jezusi e di se do të vdesë, ai është i vetëdijshëm se jeta e tij ka marrë fund.
Le të përpiqemi të pyesim veten se çfarë është më e rëndësishme për të në atë moment?
Ndoshta që dishepujt të bien në gjunjë për ta adhuruar?
Jo, ai ka diçka tjetër në zemër.
Ai dëshiron që bota e re që filloi, të mos përfundojë me vdekjen e tij, ai dëshiron që dishepujt e tij të angazhohen për t'i dhënë vazhdimësi njeriut të ri që ai prezantoi në botë, jo njeriut bishë që përpiqet të dominojë mbi të tjerët, por njeriut shërbëtor, njeriut qengji; ai do që të lindë një botë me njerëz që janë të vërtetë: qengja, jo kafshë.
Ai dëshiron të vendosë një shenjë përpara dishepujve të tij, një shenjë që tregon këtë projekt të një njeriu të ri që ai ka arritur me jetën e tij.
Çfarë shenje zgjedh?
Gjatë Darkës, në një moment Jezusi merr pak bukë. Të vërejmë me kujdes, nuk thotë se “e ka marrë bukën”, se e ka ngrënë ostën e bardhë, jo! Ai zgjat dorën dhe merr pak bukë që ishte në tryezë.
Cila është kjo shenjë që Ai zgjedh?
Buka tregon gjithçka që është e nevojshme për jetën, në konceptin semitik është simboli bazë ushqimor i të gjitha ushqimeve të tjera, të hash bukë do të thotë të hash ushqim të nevojshëm për jetën.
Por kur njeriu është i uritur, ai nuk ndien vetëm nevojën për të mbushur stomakun e tij: ka shumë forma të urisë që njeriu duhet të eliminojë për ta realizuar plotësisht jetën e tij: ai është i uritur për dashuri, i uritur për shëndet, i uritur për dije, ai duhet të mirëpritet, edhe të falet, është i uritur për drejtësi, ndoshta është i uritur edhe për një përkëdhelje... të gjitha këto nevoja duhen plotësuar që jeta të jetë plotësisht njerëzore.
Dhe çfarë bën Jezusi?
Pasi të ketë marrë pak bukë, shqipton bekimin! Prandaj le të kemi parasysh kuptimin e gjithçkaje që i nevojitet njeriut për jetën... ky është ushqimi i një jete të plotë.
Pastaj do të flasë për verën, sepse njeriu nuk ka nevojë vetëm për atë që ia ushqen jetën materialisht, por ka nevojë për atë që simbolizohet nga vera: për gëzimin: edhe gëzimi është i nevojshëm për një jetë të plotë nga ana njerëzore.
Shqipton fjalët e bekimit.
Bekimi do të thotë të pranosh se gjithçka që gjendet në tryezë, gjithçka që ushqen jetën tonë vjen nga Zoti, është një dhuratë falas e mirësisë së tij, ne e kuptojmë se nuk jemi zotërues të këtyre ushqimeve të jetës.
I përmenda më parë, nuk kemi nevojën vetëm për bukë që mbush stomakun, por për të gjitha ato ushqime që na lejojnë të jetojmë një jetë plotësisht njerëzore: këta nuk janë tonat, vijnë nga Zoti, janë një dhuratë e tij; është interpretimi i ri i të mirave të tokës që nuk mund të jenë më objekt zotërimi dhe grumbullimi, por janë dhurata të dashurisë së Zotit Krijues, pra dhurata që duhet t'u dorëzohen marrësve që janë ata që kanë nevojë për këto dhurata, që nuk janë tonat, që i përkasin Perëndisë.
Në katin e poshtëm, këto nuk janë konsideruar dhurata nga Zoti, janë ushqime të jetës që njeriu ka arritur t'i rrëmbejë dhe më pas fillon të negociojë dhe të bëjë që ata që kanë nevojë të paguajnë... ky është koncepti i katit përdhes.
Kushdo që hyn në konceptimin ungjillor, atë të Krishtit, atë të rrafshit më të lartë, i konsideron të gjitha të mirat jo si pronë të vet, por si dhurata të dashurisë falas të Perëndisë, dhurata që duhen dhënë.
Ne jemi bërë mirë, jemi krijuar për të krijuar dashuri, nëse do të ishim të vetë-mjaftueshëm, secili do të kënaqte urinë, nuk do të lidheshim me vëllezërit tanë, dashuria nuk do të lindte, përkundrazi do të ngarkoheshim me dhuratat e Zotit dhe në nevojë për dhuratat që kanë vëllezërit tanë.
Në këtë shkëmbim dhuratash realizohet njerëzimi që Zoti ka dashur që në fillim të krijimit, ai i fëmijëve që e duan njëri-tjetrin, shkëmbejnë dashuri dhe kjo dashuri është jeta që Ai u ka dhënë njerëzve.

Çfarë janë buka dhe vera?
Këto shenja zgjodhi Jezusi për të paraqitur të gjithë historinë e tij?
Janë fruta të tokës, para së gjithash!
Shohim se në bukën dhe verën koncentrohen energjitë e tokës: mineralet, vitaminat, proteinat… dhe pastaj në brendësinë e bukës dhe të verës koncentrohen edhe energjitë e qiellit: shiu, era, drita, nxehtësia, rrezet e diellit... por në bukë nuk ka vetëm kjo: buka nuk rritet në arë, në arë rritet gruri; nuk rritet vera në vreshtin, rrushi rritet në vreshtin...
Çfarë hyn në bukë përveç asaj që na është dhënë nga natyra?
Puna e njeriut sigurisht gjendet në bukën dhe në verën.
Jezusi nuk zgjodhi produktet e papërpunuara të pemëve. A zgjodhi si shenjë të gjithë historisë së tij, bukën dhe verën, “frytët e tokës dhe të punës së njerëzve”. Puna e njerëzve përqendrohet në bukë dhe në verën: është puna që na impenjon për të transformuar krijimin dhe për ta bërë atë të përdorshëm për jetën e njeriut.
Le të përpiqemi të mendojmë... në mbrëmje, rreth tavolinës ku ishte vendosur buka, çfarë panë të ftuarit në atë bukë?
Le të përpiqemi të imagjinojmë një familje nga Nazareti si ajo e Jezusit: imagjinojmë babain, fëmijët të medhenj të ulur rreth tavolinës... në ate bukë shohin mundin, djersen e tyre, kur kishin leruar, mbjellë, dhe korrur... nëna e pa mundin e saj për të bluar atë grurë, për të brumosur miellin, e për ta gatuar në furrë... edhe fëmija i vogël pa punën e tij në atë bukë, sepse e kishin dërguar në shatërvan për të marrë ujë. Atje në Nazaret, shtëpia e Jezusit ishte 900 metra larg nga burimi më i afërt, prandaj edhe fëmija pa punën e tij në atë bukë.
Të gjithë jepnin diçka për ushqimin e familjes, gjithçka që kishin. Për të mirën dhe për gëzimin e të gjithëve ndahej lirisht gjithçka ishte e përbashkët; në familje njeriu nuk është paguar për punën që bën, por në bazë të aftësive dhe të fuqive që i ka dhënë Zoti, ai fut gjithçka në atë ushqim që të gjithë të ushqehen dhe të gëzohen.
Bekimi pranon se çdo gjë është një dhuratë nga Zoti, është një himn për dashurinë e Zotit për të gjithë dhe është një rinovim të propozimit për të dhënë jetën falas, sipas shëmbullit të Jezusit.
Pagani blen, shet, ndihet pronar... ai është në katin e poshtëm; në katin e sipërm, dishepulli i Krishtit e di se ai nuk është mjeshtër, ai është administruesi i të mirave që Krijuesi i ka vendosur në duart e tij për të krijuar dashuri.
Atëherë, çfarë bëri Jezusi gjatë asaj darke?
E theu atë bukë! Që të jepet dhe të ndahet, duhet thyer buka.
Kuptimi i parë i kungimit eukaristik është pikërisht ndërgjegjësimi për të qenë mysafirë të Zotit, të ftuar në darkën e tij, ku ushqimi mjafton për të gjithë e nuk duhet të rrëmbehet pa u kujdesur për nevojat e të tjerëve.
Ky është konceptimi i atyre që kanë përvetësuar planin e Zotit që u zbulua në Jezusin e Nazaretit dhe që na paraqitet në kontekstin e kësaj banketi eukaristik.
Pastaj Jezusi e dhuroi atë!
Dhënia është pasoja logjike: dhurata e marrë duhet të dorëzohet dhe Jezusi thotë:
"Merrni, hani, ky është korpi im".
Çfarë do të thotë kjo shprehje?
Për një semit, trupi nuk tregon muskujt, nuk tregon kockat, gjakun, jo!
Trupi është personi që është krijuar gjatë gjithë historisë së tij, çdo ditë të jetës së tij.
Po ju jap një shembull: kur vëzhgova babanë tim në moshën 75-vjeçare, një person që gjithashtu kishte punuar dhe vuajtur, kishte qenë gjithashtu në kampe përqendrimi, kur vëzhgova personin e tij, pashë të gjithë historinë e tij, gjithë jetën që kishte shpenzuar, edhe padrejtësitë që kishte pësuar, shërbimin ndaj vëllezërve që kishte bërë... ai ishte trupi, personi me gjithë historinë e tij.
Kur Jezusi thotë: "Ky është korpi im", ai e paraqet të gjithë historinë e tij në këtë shenjë (Unë jam kjo bukë, kjo bukë jam unë): fjalia "Ky është Korpi im" do të thotë: “Kjo bukë jam unë!”. Vini re, nuk është buka që bëhet Jezusi; në të kaluarën mendohej se me shugurimin Jezusi zbriste nga qielli dhe futej në atë bukë...Nuk është kështu! Është Jezusi ai që e paraqet gjithë historinë e tij duke thënë:
“A doni të dini se kush jam unë? Unë jam Buka, e gjithë jeta ime bëhet ushqim jete, ushqim gëzimi për vëllezërit e mi; ky jam unë, merre dhe ha”.
“Merre” është urdhri i parë që jep Jezusi.
Marrja është gjesti i vetëdijshëm i atij që pranon këtë propozim që Ai ju bën.
Çfarë do të thotë të hash?
Do të thotë: “asimilo”: kur marrim atë bukë, hamë atë bukë, bëjmë një gjest që do të thotë: "Dua, o Jezus, ta asimiloj këtë histori të jetës sate të dhënë".
Ky është kuptimi i vetëm i Eukaristisë dhe duhet theksuar qartë, sepse, e kujtojmë, është errësuar nga shumë adhurime, duhet ta kthejmë në kuptimin e saj provokues: duke marrë e ngrënë atë bukë, ia japim një përgjigje pozitive propozimit të jetës që Jezusi na bën e që mund të mendojmë se është ky:
“A doni të bashkoni jetën tuaj me jetën time të dhënë? Nëse po, atëherë merrni dhe hani. Bëni këtë shenjë dhe le të jetë një shenjë autentike, jo një rit, kuptimin e të cilit ndoshta mjerisht e keni humbur".

Është interesante se Papa Pal VI kishte thënë:
“Kur e prezanton atë bukë, thuaj: Lum ata që janë ftuar në dasmën e qengjit”.
Ngrënia e asaj buke është një propozim dashurie:
“A dëshiron të bashkosh jetën tënde me jetën time?”.
Ky është kuptimi i gjestit eukaristik të cilit i afrohemi në ditën e Zotit: duke marrë atë bukë, kemi kuptuar se me atë bukë asimilojmë jetën e Jezusit, kemi kuptuar se ky trup e Jezusit më pas bëhet trupi ynë dhe se kushdo që na sheh pas kremtimit të një Eukaristi, duhet të shohë jetën e Krishtit të dhënë përmes jetës sonë, sepse ne kemi bashkuar jetën tonë me jetën e Jezusit.
Dhe pastaj kelku: ne e dimë se cili është kuptimi i gjakut: për një izraelit është jeta.
Jezusi na fton të pimë nga ajo kupë, të pimë nga jeta e tij, të mirëpresim jetën e tij në ne, që të lejojmë që ky Shpirt që gjallëroi gjithë historinë e tij dhe e bëri të jepte gjithçka deri në momentin e fundit, të bëhet mirëseardhja në ne në këtë jetë të tij, të këtij projekti dashurie të tij.
"Dhe të gjithë pinë prej saj"
Askush nuk përjashtohet, të gjithë e pranuan propozimin e tij.
Do të doja ta mbyllja me një pyetje që më bëhet shpesh edhe mua kur njerëzit më thonë pse nuk mjafton ta kremtosh këtë Eukaristi një herë në jetë, në të cilën bashkohemi me Krishtin, sepse çdo javë në ditën e Zotit kremtojmë këtë gjest.
Dikush thotë “është humbje kohe, le të përpiqemi të zëmë tani për të ushqyer të uriturit, për t'u dhënë ujë atyre që janë të etur, për t'i veshur ata që janë lakuriq; kremtimi i Eukaristisë nuk bën asgjë nga këto, duket si një gjest i kotë, një humbje kohe".
Epo, unë do të jepja dy përgjigje për këtë pyetje.
E para, themelore që është kjo:
Shkojmë në festën eukaristike, para së gjithash për t'u ndërgjegjësuar se jemi njerëz të dashur lirisht, për të hyrë në këtë logjikë të dashurisë së pakushtëzuar dhe falas të Zotit, për t'u ndjerë të dashuruar, ashtu siç jemi, edhe nëse jemi të brishtë, mëkatarë, për të ditur se ne jemi të dashur dhe se jemi mbushur me dhurata falas për t'u dorëzuar lirisht dhe me gëzim vëllezërve tanë.
Epo, nëse është humbje kohe për t'u ndërgjegjësuar për këtë dashuri, atëherë të gjitha momentet që bashkëshortët kalojnë së bashku për të diskutuar zgjedhjet e tyre të jetës dhe për t'u gëzuar në dashurinë e tyre të ndërsjellë janë gjithashtu humbje kohe.
Është momenti që ne gëzohemi duke u ndjerë të dashur nga Zoti!

Arsyeja e dytë dhe po e paraqes me një shembull.
Kur shkojme në det humbim kohën, ulemi aty në diell dhe nuk bëjmë asgjë, por jemi të bindur që nuk është humbje kohe sepse nxihemi, bëhemi më të bukur, më të fortë, më të relaksuar, dhe pastaj do të sëmurëmi me pak gjatë dimrit.
Nuk humbëm kohë, e lamë atë diell të na ndriçojë!
Të shkosh në festën eukaristike do të thotë të bësh një trajtim bukurie, duke e vënë veten përballë diellit që është Krishti dhe nëse nuk e marrim atë diell të paktën një herë në javë bëhemi të shëmtuar, shpejt humbasim atë ngjyrën e dashurisë së lirë që është e tij.
Çdo të diel qëndrojmë përpara Fjalës së tij dhe personit të tij që dha jetë, krahasohemi me dashurinë e tij të pakushtëzuar dhe qëndrojmë për pak kohë nën këto rreze të dëshmisë së tij të dashurisë.
Kjo gjë bën që shumë plagë të shëmtuara të shkaktuara nga egoizmi, lakmia, krenaria jonë të zhduken dhe na bën më të gatshëm, më të përgatitur, më të aftë për të dashur.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

E DIELA E 10 VITI B.

MË 9 - 6 - 2024.

LEXIMI I PARË – Zn. 3,9-15.

9 Zoti Hyj e thirri njeriun e i tha: “Ku je”? 10 Ky iu përgjigj: “Dëgjova zërin tënd në kopsht e u tremba, sepse jam lakuriq e u fsheha”. 11 Ai i tha: “Kush të tregoi se je lakuriq? A mos hëngre frutat nga pema prej së cilës të kam urdhëruar të mos hash”? 12 Njeriu u përgjigj: “Gruaja që ma dhe për shoqe, ajo më dha frut prej pemës dhe hëngra”. 13 Atëherë Zoti Hyj i tha gruas: “Pse e bëre këtë”? Gruaja u përgjigj: “Më gënjeu gjarpri dhe hëngra”.
14 Atëherë Zoti Hyj i tha gjarprit:
“Pasi e bëre këtë gjë
qofsh mallkuar ndër të gjitha bagëtitë
dhe kafshët e egra!
Do të ecësh përmbi barkun tënd
dhe do të hash pluhur në të gjitha ditët e jetës sate!
15 Armiqësi do të vë ndërmjet teje e gruas,
ndërmjet farës sate e farës së saj:
fara e saj do të ta ndrydhë kokën,
kurse ti do t’ia sulmosh themrën”.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

NJOHURI PA ARRITSHME.

E përkujtojmë historinë nga Zanafilla: Perëndia mbjell një kopsht, të populluar me pemë të të gjitha llojeve; në qendër të kopshtit, pema e jetës, dhe më pas, diku, në të njëjtin kopsht, një pemë tjetër, ajo e njohjes së asaj që na bën të lumtur apo të pakënaqur. Le të theksojmë kalimthi, se teksti nuk thotë saktësisht se ku ndodhet kjo pemë e dytë.
Zoti ia beson njeriut këtë kopsht për ta kultivuar dhe ruajtur; udhëzimet janë të thjeshta:
“Do të mund të hash nga të gjitha pemët e kopshtit, përveç njërës, asaj, pikërisht, pemës së njohjes së asaj që të bën të lumtur apo të pakënaqur”.
Pastaj Zoti krijon gruan. Një gjarpër vjen dhe fillon bisedën: “Pra, Perëndia tha të mos hani nga të gjitha pemët e kopshtit?”.
Gruaja është shumë e sinqertë, dhe e korrigjon thënien: “Ne hamë frutat e pemëve në kopsht. Por për sa i përket frutit të pemës që është në mes të kopshtit, Perëndia tha: "Mos hani prej tij, mos e prekni, përndryshe do të vdisni".
Ajo është shumë e sinqertë, po, dhe mendon se po e korrigjon deklaratën e gjarprit, por, pa e ditur, ajo tashmë po shtrembëron të vërtetën: fakti i thjeshtë i bisedës me gjarpërin e ka shtrembëruar tashmë pikëpamjen e saj: tani mund të themi se "pema fsheh pyllin prej tij".
Tani, pema e ndaluar është ajo që ajo sheh në mes të kopshtit (dhe jo pema e jetës). Gjarpri mund të vazhdojë punën e tij të vogël minuese: “Aspak! Ju nuk do të vdisni! Por Perëndia e di se ditën që do ta hani, sytë tuaj do të hapen dhe do të jeni si perëndi, duke ditur të mirën dhe të keqen”(Zn. 3,2-5).
Të bëhesh si perëndi, nëpërmjet një gjesti të thjeshtë magjik, është e parezistueshme; dhe gruaja e lë veten të tundohet. Teksti është lakonik:
“Ajo mori nga fruti i saj dhe hëngri. Ajo i dha edhe burrit të saj dhe ai hëngri. Pastaj u hapën sytë e tyre dhe kuptuan se ishin lakuriq. I lidhën gjethet e fikut dhe i bënë këllëf”.

Deri më tani, lakuriqësia e tyre (përkthejeni brishtësinë e tyre) nuk i shqetësonte ndaj njëri-tjetrit; pak më lart mund të lexojmë:
“Të dy, burri dhe gruaja e tij, ishin lakuriq dhe nuk kishin turp përballë njëri-tjetrit”. Ata mund të ishin transparent me njëri-tjetrin dhe burri e përshëndeti gruan e tij të sapokrijuar me habi:
“Kësaj radhe, këtu është kocka e kockave të mia dhe mishi i mishit tim” (Zn. 2,23). Tani ata janë të turpëruar përballë njëri-tjetrit. Nuk ka më transparencë.
Në të njëjtën mënyrë, lakuriqësia e tyre, brishtësia e tyre, nuk i shqetësonte para Zotit: ata ishin të sigurt. Por gjarpri gjoja ua hapi sytë duke u pëshpëritur se Zoti nuk ishte aleati i tyre, se ai donte të mbante më të mirën për vete, se pothuajse kishte frikë prej tyre! Fjalimi i tij i vogël nënkuptoi:
"Ai ka frikë se do të bëheni të barabartë me të!"
Në fakt, me të vërtetë, sytë e tyre janë hapur, por pamja e tyre është krejtësisht e shtrembëruar: tani e tutje, ata do të jetojnë me frikën e Zotit dhe prandaj fshihen. Por tani Perëndia i kërkon dhe i pyet:
“Kush të tha atëherë se ishe lakuriq? A do të kishit ngrënë nga pema që ju kisha ndaluar të hani? Natyrisht, projekti i Zotit është penguar: njeriu nuk duhet të ishte i vetëdijshëm për lakuriqësinë-brishtësinë e tij: ai duhet të kishte qenë në gjendje ta jetonte në qetësi, dhe jo në këtë frikë dhe siklet që sapo e kanë kapur. Pyetjeve të Zotit, burri dhe gruaja u përgjigjen duke thënë të vërtetën e pastër, pa shtuar asgjë, pa hequr asgjë: secili prej tyre lejoi të ndikohej dhe të mos bindej; burri tha: "Gruaja që më dhatë, më dha fruta nga pema dhe unë e hëngra”. Dhe gruaja shton: “Gjarpri më mashtroi dhe unë hëngra”. Në fund të fundit, gjithçka vjen nga gjarpri.



GJARPRI ME MASHTROI.

Mund të nxjerrim të paktën një përfundim: e keqja nuk është te njeriu; ky është tashmë një pohim vendimtar i Biblës. Përballë qytetërimeve pesimiste që e konsiderojnë njerëzimin si të ligë thelbësisht, Zbulesa pohon se e keqja është e jashtme për njeriun. Kur njerëzimi shkon në shtigje të rreme, është sepse është mashtruar, joshur. E gjithë lufta e profetëve, përgjatë historisë biblike, synon pikërisht joshjet e panumërta që kërcënojnë njeriun.
Teksti shkon më tej; Zoti i tha gjarprit: "Meqenëse e bëre këtë, do të jesh i mallkuar midis të gjitha kafshëve”. Që do të thotë se e keqja është e mallkuar nga Perëndia; zemërimi i Zotit, në Bibël, është gjithmonë kundër asaj që shkatërron njeriun. Kjo do të thotë gjithashtu se e keqja është krejtësisht e huaj për Zotin: kjo është një pyetje tjetër që ne shpesh ia bëjmë vetes: nga vjen e keqja? A ishte Zoti që e donte? Bibla u përgjigjet dy gjërave: e keqja nuk vjen nga Zoti dhe ne e kemi parë tashmë se as ajo nuk është pjesë e natyrës së njeriut.

Burri dhe gruaja kishin të drejtë që donin të ishin si perëndi, dhe përveç kësaj, Zoti nuk i fajëson ata, pasi ata janë krijuar në ngjashmërinë e tij, dhe fryma e Zotit është fryma e njeriut. Por ata e lejuan veten të tundoheshin për të kënaqur vetë dëshirën e tyre, në një lloj gjesti magjik; dhe ata përjetuan vetëm fatkeqësi.
Por gjithçka nuk ka humbur dhe ky është lajmi i tretë i mirë në këtë tekst: “Unë do të vendos armiqësi midis teje dhe gruas, midis pasardhësve të tu dhe pasardhësve të saj: ajo do të të shtypë kokën tënde dhe ti do t'i mavijosh thembrën e tij”. Kjo është një luftë që shpallet atje; një luftë, rezultati i së cilës është tashmë i sigurt. Sepse është gjarpri që Perëndia i drejtohet: ai do të goditet në kokë, gruaja vetëm në thembër; që thotë qartë, në mënyrë piktoreske, se njerëzimi do të ketë përparësinë. E keqja nuk do ta ketë fjalën e fundit.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA E 10 VITI B

MË 9 – 6 – 2024

PSALMI 129


1 Prej humnerës klitha tek ti, o Zot,
2 o Zot, dëgjoje britmën time!
Le ta dëgjojnë veshët e tu,
zërin e lutjes sime.

3 Nëse do t’i mbash mend paudhësitë, o Zot,
O Zot, e kush do të qëndrojë para teje?
4 Por tek ti gjendet falja
që të dimë të të druajmë.

5 Shpresoj në ty, o Zot,
shpirti im shpreson në premtimin e tij.
6 E pret shpirti im Zotin
më tepër se rojtarët agimin.

6 Më tepër se rojtarët agimin
7 le të shpresojë Izraeli në Zotin,
sepse te Zoti është mëshira
dhe i madh është tek Ai shpërblimi.
8 Ai do ta nxjerrë Izraelin
prej të gjitha paudhësive të tija.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.


AFËR TEJE ËSHTË FALJA.

Jemi mësuar aq shumë ta këndojmë këtë psalm në rrethana të caktuara, veçanërisht në funerale, saqë harrojmë se është krijuar për diçka krejtësisht tjetër! Në fakt, ai është pjesë e një grupi prej pesëmbëdhjetë psalmesh, të cilët kanë të gjithë të njëjtin nëntitull: "Psalmi i Ngjitjeve", që mund të përkthehet: "Psalmet e pelegrinazhit". Thjesht sepse, në hebraisht, folja "për t'u ngjitur" përdorej me kuptimin: "Të shkosh në Jerusalem në pelegrinazh". Për më tepër, në Ungjijtë shprehja "të ngjitesh në Jeruzalem" shfaqet disa herë në të njëjtin kuptim: ngjall pelegrinazhin për tre festat vjetore, dhe veçanërisht, për festën e Kasolleve. Dhe ata që e njohin rajonin e Jeruzalemit e kuptojnë menjëherë! Jeruzalemi është në një lartësi prej përafërsisht tetëqind metra, Jeriko në një lartësi prej treqind metra; mund të flasim vërtet për një rritje! Edhe pse, sigurisht, kuptimi është edhe më shpirtëror sesa gjeografik!
Bibla greke përktheu "këngë gradash", domethënë "hapash". Tani një shkallë prej pesëmbëdhjetë shkallësh lidhte Oborrin e Grave me sheshin e Tempullit; disa nxjerrin përfundimin se secili prej këtyre pesëmbëdhjetë psalmeve u këndua në njërën nga shkallët. Por ka më shumë gjasa që ata të shoqërojnë të gjithë pelegrinazhin. Edhe para se të mbërrinin në Jerusalem, këto psalme ngjallnin paraprakisht ecurinë e festës.
Psalmi 129 është pra një nga kantikulat e Ngjitjeve; duket se ngjall një sakrificë dëmshpërblimi që do të ofrohej gjatë festës së Tabernakujve, gjatë një feste pendimi. Kjo është arsyeja pse fjalori i fajit dhe faljes është relativisht i rëndësishëm në këtë psalm. Mëkatari që flet këtu dhe që lutet, tashmë i sigurt se do të falet, është populli që njeh mirësinë e pafundme të Zotit (Hessedit të tij) dhe paaftësinë themelore të njeriut për t'iu përgjigjur 'Aleancës'. Këto pabesi të përsëritura ndaj Aleancës përjetohen si një "vdekje shpirtërore" e vërtetë: "Nga thellësia, unë të thërras Ty".
Por kjo thirrje i drejtohet atij që vetë Qenia e të cilit është Falja: ky është kuptimi i shprehjes "Afër teje është falja". Është në faljen e tij që Zoti zbulon fuqinë e tij: Zoti është DASHURI dhe Ai është Dhuratë, është e njëjta gjë; por FALJA nuk është gjë tjetër veçse dhurata: është DHURATA “Përtej”, dhurata e përsosur, e përfunduar. Të falësh do të thotë të vazhdosh të propozosh një Aleancë, një të ardhme të mundshme, përtej pabesive të tjetrit.
Ne e dimë se kjo aftësi e faljes së Perëndisë është një nga zbulimet e mëdha të Moisiut: në librin e Eksodit ne dëgjojmë këtë përkufizim madhështor të
"Perëndisë së butësisë dhe keqardhjes,
i ngadalshëm në zemërim dhe plot dashuri".
Profetët e transmetuan këtë Lajm të Mirë, sa herë që ishte e nevojshme t'u kthehej shpresa njerëzve; kujto Mikenë:
“ 18 Cili Hyj është porsi ti
që shlyen fajin,
që fal mëkatin
Tepricës së trashëgimit tënd,
që hidhërim s’mban për gjithmonë
pse kënaqet kur mund të përdëllejë?!”(Mik. 7,18).
Dhe këtë tekst të famshëm nga Isaia:
"6 Kërkojeni Zotin deri sa mund të gjendet,
thirreni në ndihmë deri sa është afër!
7 Le ta lërë i patenzoni udhën e vet,
njeriu i keq synimet e veta,
le të kthehet te Zoti
e ai do të ketë mëshirë për të,
tek Hyji ynë që është bujar në falje.
8 Sepse mendimet tuaja, nuk janë mendimet e mia,
as udhët tuaja nuk janë udhët e mia
‑ thotë Zoti” (Is. 55, 6-8).
“Afër teje është falja që njeriu të ketë frikë prej teje”: kjo formulë shumë e përmbledhur thotë se cili duhet të jetë qëndrimi i besimtarit përballë këtij Zoti që është vetëm dhuratë dhe falje. Këtu gjejmë përsëri një përkufizim të “frikës ndaj Zotit”: nuk është frika nga ndëshkimi; përkundrazi, e gjithë pedagogjia e Zotit gjatë historisë biblike kërkon të na çlirojë nga çdo frikë; sepse frika nuk është qëndrim i një njeriu të lirë dhe Zoti dëshiron të na çlirojë plotësisht; “frika nga Zoti” në kuptimin biblik është një adhurim plot habi përpara Fuqisë së Plotfuqishme të Perëndisë, i bërë vetëm nga dashuria dhe falja; një adhurim, një çudi që logjikisht e çon besimtarin që tash e tutje t'i bindet Fjalës së Perëndisë, urdhërimeve të tij. Prandaj, "frika ndaj Zotit" nuk është frikë në kuptimin e frikës, por një adhurim i sigurt që çon në bindje. Tani e tutje, ne do të bëjmë gjithçka që është e mundur për t'iu bindur Ligjit të tij me sigurinë se ky Ligj diktohet vetëm nga dashuria e tij atërore.


FALJA E ZOTIT, SHTYLLA E SHPRESËS SONË.

Le të jemi të qetë, kjo siguri e “mëshirës” së Zotit nuk ngjall te besimtari supozim apo indiferencë ndaj mëkatit: përkundrazi! Vetëdija jonë për mëshirën e Zotit rezonon brenda nesh si një thirrje për një jetë më të mirë; dhe na hap sytë ndaj pasojave të veprimeve tona.
Sepse Falja nuk do të thotë fshirje: asgjë nuk do të jetë në gjendje të fshijë të keqen që kemi bërë, as të mirën për këtë çështje; dhe kjo është ajo që e bën madhështinë dhe gravitetin, në kuptimin etimologjik të termit, peshën e jetës sonë si njerëz; falja, qoftë nga Zoti, qoftë nga ata që vuajtën për shkakun tonë, nuk fshin asgjë, por na lejon të fillojmë një marrëdhënie të rinovuar. Prandaj, nuk bëhet fjalë për të injoruar apo minimizuar gabimet tona, por për të ecur gjithmonë përpara, falë faljes së Zotit
Kjo siguri e FALJES, e DHURATËS së fituar gjithmonë përtej të gjitha gabimeve, frymëzon Izraelin me një qëndrim shprese të jashtëzakonshme. Izraeli i penduar pret faljen e tij "më shumë se një roje agimin". Ai pret edhe më shumë: përtej faljes së njëhershme, ajo që pret Izraeli është çlirimi përfundimtar nga e keqja. Ky çlirim mund të jetë vetëm vepër e Zotit: "Është Ai që do ta shëlbojë Izraelin nga të gjitha gabimet e tij": pikërisht sepse njerëzit e Aleancës përjetojnë dobësinë e tyre dhe mëkatin e tyre gjithnjë të ripërtëritshëm, por edhe BESNIKËRINË E ZOTIT. Ai pret nga vetë Zoti përmbushjen përfundimtare të premtimeve të tij. Përtej faljes së menjëhershme, pra, është agimi përfundimtar, agimi i Ditës së Zotit që ky popull e pret nga shekulli në shekull, që ata "shpresojnë kundër çdo shprese" si Abrahami. Të gjitha psalmet kryqëzohen nga kjo pritje. Ashtu si libri i Zanafillës, të cilin e lexuam në leximin e parë, shpalli se e keqja një ditë do të mposhtet përfundimisht, edhe ky psalm 129 është i banuar nga e njëjta siguri.
Nuk na shkon kurrë mendja që dita mund të harrojë të ngrihet pas nates... Të krishterët e dinë edhe më me siguri se bota jonë po shkon drejt përmbushjes së saj: një arritje që quhet Jezus Krishti: "Shpirti ynë pret Zotin e shikon agimin më shumë se një roje”.

[ninoenina]

F.A. E DIELA E 1O VITI B.

PËRGATITJA E LIKTURGJISË

E DIELA E 10 VITI B

MË 9-6-2024


UNGJILLI: Mk. 3, 20-35.

20 Jezusi u kthye në shtëpi. Prapë u mblodh turmë e madhe sa që as nuk mund të hanin bukë. 21 Kur morën vesh të tijtë, shkuan ta marrin sepse flitej: “Nuk është në vete”.
22 Kurse skribët që zbritën nga Jerusalemi, thoshin: “E ka në trup Beelzebulin e me anë të kryetarit të djajve i dëbon djajtë”.
23 Ai i thirri t’i afrohen dhe filloi t’u flasë me shëmbëlltyra:
“Si është e mundur që Djalli ta dëbojë djallin. 24 Në qoftë se një mbretëri çohet kundër vetvetes, ajo shkatërrohet. 25 Po ashtu edhe ajo shtëpi që çohet kundër vetvetes, shkatërrohet. 26 Nëse, pra, Djalli çohet kundër vetvetes dhe përçahet, ai shpartallohet ‑ i erdhi fundi! 27 Dhe dihet që s’ka njeri që mund të hyjë në shtëpinë e të fortit dhe t’ia marrë plaçkat pa e lidhur atë më parë. Vetëm atëherë mund t’ia plaçkisë shtëpinë.
28 Për të vërtetë po ju them: njerëzve do t’ju falen të gjitha mëkatet e blasfemitë, me të cilat do të blasfemojnë, 29 por kush ta shajë Shpirtin Shenjt, ai s’do të ketë falje për amshim; është fajtor i një mëkati të përhershëm. 30 Sepse thoshin: “Ka qoftëlargun në trup!”.
31 Ndërkaq erdhën nëna e tij dhe vëllezërit e tij. Zunë vend përjashta dhe dërguan dikë ta thërrasë. 32 E kishin rrethuar shumë njerëz. Po i thonë: “Nëna jote dhe vëllezërit e tu janë përjashta e po të kërkojnë”.
33 Ai u përgjigj: “Kush është nëna ime e kush janë vëllezërit e mi?”
34 Dhe, si ua hodhi sytë rreth e rrotull atyre që rrinin përreth tij, tha:
“Ja nëna ime e vëllezërit e mi! 35 Sepse, kushdo e kryen vullnetin e Hyjit, ai është vëllai im, motra ime e nëna!”.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Jeta e profetëve nuk ka qenë kurrë e lehtë.
Le të mendojmë për konfliktet dhe vështirësitë që kanë pasur Elia, Jeremia, Amosi apo edhe ata profetë të kohës sonë: Mazzolari, Milani, Tonino Bello.
Fjalët e atyre që janë dërguar nga Zoti për t'u komunikuar vëllezërve të tyre mendimet dhe dëshirat e Zotit, janë gjithmonë shqetësuese, plot pasion për kauzën e Zotit. Le të kujtojmë se çfarë Siraku thotë për Elinë: "Fjala e tij digjej si zjarr".
Prandaj nuk është për t'u habitur që ata që ndihen të shqetësuar nga kjo gjuhë provokuese, nga akuzat e tyre, reagojnë edhe dhunshëm.
Kushdo që është në anën e gënjeshtrës, kur dëgjon të vërtetën e shpallur nga profetët në emër të Zotit, e sulmon profetin dhe këtë armiqësi, profetët gjithmonë e marrin parasysh që nga momenti kur ata fillojnë të kryejnë misionin e tyre.
Por ka një kundërshtim tjetër që është më i dhimbshëm për profetin, ai që vjen nga ata nga të cilët do të prisnin mbështetje, inkurajim, ndihmë.
Kështu ndodhi me shumë profetë në Kishën tonë, që u kundërshtuan nga vëllezërit e tyre në besim, sepse konsideroheshin si subversivë apo edhe të dyshuar për herezi; kështu ndodhi me teologët e mëdhenj dhe studiuesit biblikë përpara Koncilit Vatikan të dytë: Chenu, De Lubac, Congar, që të gjithë u pezulluan nga mësimi pikërisht për këto dyshime, për këto ankesa nga vëllezërit e tyre, të cilët më pas u rehabilituan dhe u bënë ata teologë që më pas na dhanë dokumentet konciliare.
Chenu, një nga këta teologë, tha: “Është shumë e dhimbshme kur dikush vuan për Kishën sepse u sulmua nga armiqtë e Krishtit dhe të kishë, pra nga ata që janë kundër të vërtetave të shpallura nga komuniteti kishtar, por është shumë më e dhimbshme kur vuajtja vjen nga vëllezërit në besim".
Kjo vuajtje e dytë është shumë më e forte. Por ka një keqkuptim të tretë, e shoqëruar nga një plagë më e dhimbshme për profetin: ajo që vjen nga familja e tij, nga ata që e duan, por nuk i kuptojnë zgjedhjet, propozimet, mesazhin e tij, dhe nuk e pranojnë.
E pra, Jezusi i përjetoi të gjitha këto eksperienca të dhimbshme të keqkuptimit dhe armiqësisë. Sot na prezantohet pikërisht eksperienca më e dhimbshme, ajo e ardhur nga vetë familja e tij.
Le të dëgjojmë se çfarë ndodhi:
“20 Jezusi u kthye në shtëpi. Prapë u mblodh turmë e madhe sa që as nuk mund të hanin bukë. 21 Kur morën vesh të tijtë, shkuan ta marrin sepse flitej: “Nuk është në vete”.
Deri në moshën 34 vjeç, Jezusi jetoi në Nazaret me nënën dhe familjen e tij. Ai bëri një jetë shoqërore dhe fetare krejtësisht të ngjashme me atë të izraelitëve të kohës së tij: ai kryente profesionin e zdrukthëtarit, mori pjesë në festimet dhe vajtimet e fshatit të tij, u përball me problemet dhe vështirësitë e të gjithëve.
Një ditë ai vendosi të fillonte një jetë të re dhe shkoi në Jordan dhe u pagëzua nga Gjon Pagëzuesi. Pas pagëzimit ndryshoi vendbanimin dhe shkoi të vendosej në Kafarnaum në një shtëpi buzë liqenit, pronë e Pjetrit dhe Andreas që më vonë u bënë dishepujt e tij.
Në Kafarnaum ai u mirëprit menjëherë: kujdesej për të sëmurët dhe kjo e bëri atë popullor.
Nëse do të ishte kufizuar në shërim, nuk do të kishte ngjallur kundërshtime, të gjithë do ta bënin të dashur. Por në një moment ai filloi të predikonte në sinagogën, duke shpallur lumturimet e tij, propozimin e tij për një botë të re, një gjë provokuese, tronditëse dhe pastaj filluan armiqësitë.
Ungjilli i kësaj të diele e paraqet atë të ulur në një shtëpi, me shumë njerëz që e rethojnë dhe e dëgjojnë. Ata janë njerëz që kanë filluar të bëhen të pasionuar pas Ungjillit të tij, duke formuar një komunitet të ri brenda kësaj shtëpie, por ka shumë njerëz në Kafarnaum që janë të interesuar vetëm për shërimet e kryera nga Jezusi, por jo për Ungjillin e tij, dhe për këtë preferojnë të qendrojnë jashtë; këta njerëz kuptojnë se Ungjilli vë në pikëpyetje shumë zakone, shumë bindje të thellë, shumë zgjedhje jete, ata kuptojnë se Ungjilli e shqetëson ndërgjegjen, kërkon shndërrimin e mendjes dhe të zemrës dhe për këtë, duke mos qenë të prirur për këto ndryshime, mbeten jashtë shtëpisë.
Të parët që e kuptojnë rrezikun e predikimit të Jezusit janë udhërrëfyesit shpirtërorë të Izraelit: skribët dhe farisenjtë.
Madje, para episodit që na tregohet sot, Marco ka rrëfyer pesë përplasje, pesë
mosmarrëveshjet shumë të vështira, shumë të nxehta që Jezusi pati me skribët dhe farisenjtë: ata e kundërshtuan Jezusin sepse shpallte faljen e mëkateve pa pasur nevojë të përdor ritualet e përshkruara nga tradita dhe pastaj fliste për një Zot që i do të gjithë, të këqij e të mirë, pa dallim... kjo ishte herezi!
Dhe e akuzuan për sjellje skandaloze: në fakt ulej në tryezë me taksambledhësit dhe mëkatarët, nuk agjëronte, linte pas dore detyrimin për të pushuar ditën e shtunë, dhe në fund e akuzuan për një shkelje edhe më të rëndë... për shërimim e të sëmurëve në ditën e shtunës.
Për rabinët, në fakt, respektimi i Shabatit, si i gjithë Tevratit, ishte gjithmonë në radhë të pare, mbi çdo gjë. Për Jezusin megjithatë, më e lartë se gjithçka ishte dashuria për njeriun. Për Jezusin Tevrati ishte në shërbim të njeriut, jo anasjelltas.
Pikërisht në këtë pikë ungjilltari Marku vëren se farisenjtë dhe skribët e kuptuan menjëherë me kë kishin të bënin, e kuptuan se Jezusi ishte një njeri, një personazh i rrezikshëm dhe kështu e mbanin këshillin bashkë me Herodianët, simpatizantët e Herod Antipës, dhe vendosën ta eliminojnë.
Në Kafarnaum u krijua një ndarje: disa hynë në shtëpi dhe e pritën me entuziazëm doktrinën e re që Jezusi e mësoi me autoritet, një Fjalë që dëbon shpirtrat nga zemrat e papastër, zilinë, urrejtje, lakminë, frikën nga Zoti, korrupsionin moral... nga të gjitha demonët nga të cilët Fjala e Perëndisë pastron të gjitha zemrat; disa të tjerë megjithatë mbajtën qëndrim kundër tij sepse ata dëshironin që gjithçka të mbetej si më parë, dhe nuk kishin dëshirë ta lërë veten të pastroheshin nga Fjala e Ungjillit.
Epo, jeta për Jezusin në Kafarnaum po ndërlikohej dhe lajmi është se gjërat kanë filluar të shkojnë keq dhe ky lajm e keq për Jezusin mbërrin deri në Nazaret.
Le të dëgjojmë reagimin e familjes së tij kur dëgjojnë se çfarë po ndodh:
“21 Kur morën vesh të tijtë, shkuan ta marrin sepse flitej: “Nuk është në vete”.
Familjarët kanë çdo arsye për t'u shqetësuar...Jezusi po futet në shumë telashe
delikate, po përplaset me bartësit e pushtetit fetar dhe politik, kjo është arsyeja pse anëtarët e familjes nxjerrin përfundimin:
"Ai është i çmendur, ai po futet në telashe".
Dhe çfarë bëjnë ata? Ata janë ndër semitët e Lindjes së Mesme ku, e dimë, lidhja familjare është shumë e përzemërt dhe shumë e fortë.
Kur një anëtar i familjes është në vështirësi ose në rrezik, të gjithë të afërmit ndihen të thirrur në ndihmë të tij dhe detyruar të ndërhynë dhe në fakt, këtu klani i vogël i Jezusit zbrit në Kafarnaum për ta marrë dhe për ta sjellë në shtëpi. Folja greke e përdorur "kratesai" do të thotë që klani i tij erdhi për ta “Kapur atë”, duke mos ta lërë që të ikë.
Grupi sigurisht drejtohej nga një nga familja dhe duhet të ishte kryefamiljari, por që Jozefi kishte vdekur, vëllai i tij më i madh duhet të kishte marrë në dorë situatën.
Ndoshta prania e Marisë në këtë grup që është larguar nga Nazyreti, na befason, por si gjithë të tjerët, edhe ajo ishte e shqetësuar për pozicionet që po mban djali i saj dhe edhe ajo del në përfundimin se ai duhet të jetë i çmendur.
Le të përqendrohemi për një moment në rrugëtimin shpirtëror të kësaj gruaje.
Për t'u përshtatur në mënyrë të përkryer me Ungjillin e djalit të saj, edhe ajo duhej ta bënte një udhëtim besimi jo të ndryshëm nga i yni; ajo ishte e arsimuar, si Jozefi, nga katekezat e rabinëve në sinagoga dhe nga gjyshërit dhe prindërit në çdo shtëpi; dhe ajo duhet të ishte rritur, si të gjithë fëmijët e Abrahamit, në respektimin besnik të traditave që kishte mësuar që në moshë të re të saj.
Luka kujton se Maria dhe Jozefi e çuan menjëherë Jezusin në tempull pikërisht për ta bërë atë që ishte e përshkruar nga tradita, pastaj çdo vit ata shkonin në Jeruzalem për Pashkë: ishte sigurisht një familje tradicionaliste ajo në të cilën u rrit Jezusi, por kur filloi jetën publike, Ai i vuri në dyshim të gjitha këto tradita dhe madje Maria u trondit dhe u desh të konvertohej në risinë e Ungjillit.
Nuk është se Maria kuptoi gjithçka menjëherë, jo.
Luka na e kujton këtë në fillim të Ungjillit të tij: kur barinjtë flisnin për atë që kishin parë, ungjilltari thotë: “Jozefi dhe Maria nuk e kuptuan çfarë po thoshnin barinjtë” dhe më pas, kur Simeoni u flet atyre, ungjilltari vë në dukje përsëri: "Ata nuk e kuptuan çfarë po thoshte Simeoni".
Prandaj e kuptojmë profecinë që Simeoni i drejtoi Marisë kur tha: “(edhe ty vetë një shpatë do ta tejshkojë shpirtin) ‑ që të zbulohen shestimet e zemrës së shumëkujt”.
"Shpata" është Fjala e Ungjillit që krijoi ndarje në popullin e Izraelit dhe gjithashtu në zemër të Marisë.
Vështirësitë e kësaj familjeje për të kuptuar Jezusin, janë një ftesë për ne për të reflektuar.
Le të theksojmë: ata janë njerëz të mirë, që nuk janë kundër Jezusit si skribët dhe farisenjtë, jo, ata janë miq të tij, e duan e megjithatë nuk e kuptojnë, mendojnë se është jashtë mendjes.
Kjo ndodh sot me shumë të krishterë, njerëz të përfshirë në famulli, katekistë të zellshëm… por kur përballen me disa shpjegime të Ungjillit që shkojnë në thellësi e që nuk kishin dëgjuar kurrë…duke kuptuar së këta mendime e vënë në pikëpyetje besimin e tyre, mirë, ata fillojnë të mendojnë: "po, kjo është çmenduri, është herezi!" dhe çfarë bëjnë ata? Pikërisht atë që bënë këta anëtarë të familjes së Nazaretit: ata duan ta kthejnë Jezusin në pozitat e mëparshme.
Këta të krishterë janë të shqetësuar se disa interpretime të Ungjillit çojnë shumë larg dhe pastaj përpiqen t'i kthejnë në traditat, ato të sigurta, ato në harmoni me kriteret e tyre, me logjikën e tyre, me parimet e tyre të shëndoshë. Çdo gjë përtej kësaj është çmenduri.
Pjetri është shembulli tipik i këtyre të krishterëve të zellshëm që e duan Jezusin dhe pikërisht nga dashuria ata e këshillojnë atë të bëjë zgjedhje të arsyeshme, të mos ndjekë marrëzinë e shkuarjes në Jeruzalem.
Jezusi i tha Pjetrit: "Ti je mishërimi i Satanait".
Historia e Kishës është plot me këta të krishterë të zellshëm, të dashuruar me Krishtin e që, sepse nuk e kuptojnë atë, janë kundër Ungjillit.
Le të mendojmë për ata të krishterë që morën anë kundër zgjedhjeve të Koncilit të dytë tëVatikanit, duke i konsideruar ato një devijim nga tradita e shenjtë, apo tek ata të krishterë që i konsideronin heretikë ata profetë që e kishin kuptuar Ungjillin më herët dhe më mirë se të tjerët.
E dimë, për sa kohë që ne rekomandojmë vetëm që njerëzit të jenë të mirë, dhe sugjerojmë disa praktika fetare (nxisim të marrim pjesë në meshën e së dielës, për shëmbull) deri më tani askush nuk mendon se është atje një i çmendur, por nëse fillojmë të themi se Jezusi erdhi në botë për të shpallur Ungjillin, lajmin e bukur, e madh: dashurinë e pakushtëzuar e Zotit për secilin nga fëmijët e tij për të mirët e për të keqbërësit; nëse themi se Ati në qiell nuk dënon, nuk i dërgon në ferr ata që kanë bërë gabime në jetë, i menjëhershëm është reagimi i atyre të krishterëve të cilët thonë: “Por ju jeni i çmendur?"
Po, është çmenduria e atyre që janë pafundësisht të dashuruar me njeriun!
Ose, kur themi se nuk mund të jetë dishepull i Krishtit ai që nuk heq dorë nga të gjitha pasuritë, domethënë, nëse nuk i vini të gjitha pasuritë tuaja në shërbim të vëllezërve nevojtarë, çfarë thonë shumë të krishterët?
"A je i cmendur?" Paratë janë të miat, shkoj në kishë, por le t'i lëmë mënjanë këto çështje ekonomike…dhe ndarjen e të mirave.
Epo, ndërsa ky grup i vogël nga Nazaret po zbret për në Kafarnaum, prezanton Marku një mosmarrëveshje e re midis Jezusit dhe skribëve.
Ne ndjejmë:
“22 Kurse skribët që zbritën nga Jerusalemi, thoshin: “E ka në trup Beelzebulin e me anë të kryetarit të djajve i dëbon djajtë”.
Por ai i thirri dhe u foli atyre në shëmbëlltyra: “Si është e mundur që Djalli ta dëbojë djallin. 24 Në qoftë se një mbretëri çohet kundër vetvetes, ajo shkatërrohet. 25 Po ashtu edhe ajo shtëpi që çohet kundër vetvetes, shkatërrohet. 26 Nëse, pra, Djalli çohet kundër vetvetes dhe përçahet, ai shpartallohet ‑ i erdhi fundi! 27 Dhe dihet që s’ka njeri që mund të hyjë në shtëpinë e të fortit dhe t’ia marrë plaçkat pa e lidhur atë më parë. Vetëm atëherë mund t’ia plaçkisë shtëpinë. 28 Për të vërtetë po ju them: njerëzve do t’ju falen të gjitha mëkatet e blasfemitë, me të cilat do të blasfemojnë, 29 por kush ta shajë Shpirtin Shenjt, ai s’do të ketë falje për amshim; është fajtor i një mëkati të përhershëm. 30 Sepse thoshin: “Ka qoftëlargun në trup!” Sepse ata thanë: "Ai është pushtuar nga një frymë e ndyrë".
Këta skribë nuk thonë se Jezusi është i çmendur, në të vërtetë ai është shumë i kthjellët, por përkundrazi se është i pushtuar nga demonët, pra heretik.
Është e vërtetë që ai kryen shërime, por e bën këtë sepse është në lidhje me Beelzebulin, princin e demonëve".
Çfarë thonë këta skribë?
Le të përpiqemi të thjeshtojmë. Për disa shekuj në Izrael ishte përhapur besimi se e gjithë e keqja në botë ishte shkaktuar nga fuqitë djallëzore dhe në krye të milicisë së errësirës ishte Beelzebuli, nën të cilin vepruan demonët e tjerë që iu bindën urdhrave të tij dhe i nxisnin njerëzit të bënin keq. Këta demonë nuk ishin gjë tjetër veçse personifikimi i të gjitha atyre shtytjeve që, nëse nuk i kontrollojmë, na çojnë në veprime çnjerëzore, për të bërë dëm.
E pra, Jezusi përshtatet me mentalitetin dhe gjuhën e kohës së tij për t'iu përgjigjur këtyre skribëve dhe i referohet, si gjithë të tjerët, këtyre dy grupeve përballë njëri-tjetrit, atyre engjëllore dhe të tjerëve djallëzore, ato të dritës dhe ato të errësirës, ato të jetës dhe ato të vdekjes.
Dhe çfarë thotë ai? Supozoni se është e vërtetë ajo që thoni, se unë i dëboj demonët në bashkim me Satanin, por kjo nuk është e mundur sepse Satani i nxit të gjithë demonët të bëjnë keq.
Tani, nëse ai më nxit të bëj mirë, do të thotë se nuk jam i pushtuar, sepse Satani do të ishte i pushtuar duke luftuar kundër vetvetes, kundër objektivave të tij, prandaj do të thotë se shejtani është në rrëmujë, pra do të thotë se Mbretëria e Perëndisë që unë shpall, do të fitojë".
Dhe më pas ai vazhdon fjalën e tij duke prezantuar imazhin e një dueli mes dy luftëtarëve: njëri është i fortë, por tjetri është më i fortë.
Satani, forca e së keqes - thotë Jezusi - është padyshim i fortë, ai duket i pathyeshëm dhe në fakt gjithashtu në letrën e parë të tij, kap. 5, Gjoni thotë:
“E gjithë bota është nën pushtetin e të ligut”.
Dhe madje Satani kur tundon Jezusin thotë:
"Unë i kam të gjitha mbretëritë e botës në duart e mia, mund t'i jap edhe ty, por ti duhet të më bindesh".
E keqja duket se dominon e pakundërshtuar, kjo është e vërtetë; në fakt, shumë shpesh dëgjojmë që thuhet: “Të gjitha zgjedhjet e njerëzve diktohen gjithmonë nga këta demonë që janë arroganca, zilia, epshi për pushtet, epshi”.
Në realitet - thotë Jezusi - mbretërisë së së keqes i ka ardhur fundi sepse ka ardhur një më i fortë.
Është e rëndësishme ta kujtojmë shpesh këtë të vërtetë, sepse përndryshe rrezikojmë të konsiderojmë të keqen të pathyeshme dhe më pas ndajmë shprehjen turpëruese të autorit të Psalmit 53 kur thotë:
“Të gjithë janë të rrëmbyer, të gjithë janë të korruptuar, nuk ka njeri që sillet mirë, as edhe një”.
Epo, në momente të caktuara të historisë edhe kjo duket e vërtetë.
Cili është rreziku?
Është ai i përmbylljes me pohime që ne shumë shpesh i përsërisim: “Nuk ka mbetur asgjë për të bërë... Bota, njerëzimi do të bëhen gjithnjë më problematikë”.
Jo, kjo është deklarata e dëshpëruar e atyre që dorëzohen përballë së keqes.
Jo - thotë Jezusi - humbja ka ardhur për Satanin sepse Shpirti shenjt, jeta hyjnore që unë solla në botë është pafundësisht më e fortë se e keqja.
Duke përfunduar mbrojtjen e tij, Jezusi bën një deklaratë solemne:
"Të gjitha mëkatet do të falen, përveç blasfemisë kundër Shpirtit Shenjt!"
Çfarë do të thotë ai?
Zoti i fal të gjitha mëkatet, por jo siç mendojmë ne, d.m.th., ai nuk heq dorë, duke na shpërblyer nëse i kërkojmë falje.
Jo, Zoti del keq nga kjo mënyrë e të kuptuarit të faljes sepse, nëse nuk i kërkojmë falje, pastaj na dënon... jo nuk funkcionon kështu!
Për Zotin, që të falë mëkatin do të thotë të jetë në gjendje ta kthej në rrugën e jetës djalin e tij që doli jashtë rrugës, që është i pakënaqur, që po e prish jetën e vet; ja atëherë laimi i mirë që na mbush me gëzim:
"Të gjitha mëkatet - thotë Jezusi - do të falen".
Zoti do të jetë në gjendje të fitojë, domethënë t'i çojë të gjithë drejt shpëtimit, por ai paralajmëron kundër një rreziku: që të mos e lejojmë veten të falemi, domethënë të mos e lejojmë Shpirtin të veprojë në ne.
Nëse e dëbojmë Shpirtin nga zemrat tona, atëherë forcat e së keqes veprojnë në ne dhe ne mbetemi skllevër të mëkatit. Për sa kohë që ne mbetemi në këtë pozicion të refuzimit të Shpirtit, Perëndia nuk mundet të na fal, për të na nxjerrë nga gjendja e vdekjes në të cilën jemi futur përmes fajit tonë.
E pra, kjo polemikë me skribët u prezantua nga Ungjilltari Marku për të lejuar
të afërmit e Jezusit të mbërrinë në Kafarnaum dhe në fakt ata tani po mbërrijnë. Ne ndjejmë:
“31 Ndërkaq erdhën nëna e tij dhe vëllezërit e tij. Zunë vend përjashta dhe dërguan dikë ta thërrasë. 32 E kishin rrethuar shumë njerëz. Po i thonë: “Nëna jote dhe vëllezërit e tu janë përjashta e po të kërkojnë”.
33 Ai u përgjigj: “Kush është nëna ime e kush janë vëllezërit e mi?”
34 Dhe, si ua hodhi sytë rreth e rrotull atyre që rrinin përreth tij, tha:
“Ja nëna ime e vëllezërit e mi! 35 Sepse, kushdo e kryen vullnetin e Hyjit, ai është vëllai im, motra ime e nëna!”
Kushdo që realizon planin e Zotit është vëllai, motra dhe nëna ime”.
Mark tani na paraqet dy grupe qartësisht të dallueshme, gjithashtu të ndara fizikisht: njëri është brenda shtëpisë, tjetri është jashtë.
Ata i përkasin dy familjeve.
Ata që janë jashtë janë anëtarët e familjes natyrore të Jezusit: aty është Nëna, aty janë vëllezërit që kanë zbritur nga Nazareti, të gjithë janë izraelitë, bij të Abrahamit, i përkasin popullit të zgjedhur. Brenda shtëpisë është Jezusi dhe rreth tij një familje e re e cila përbëhet nga anëtarë që nuk i lidh me gjaku, por nga fakti që dëgjojnë Fjalën, Ungjillin e shpallur nga Jezusi dhe i japin atij mbështetjen e tyre.
Çfarë bëjnë ata që janë jashtë?
Ata do të donin që Jezusi të dilte, të ribashkohej përsëri me atë që ata besojnë se është jeta e tij e vetme e vërtetë familjare.
Ne mund të perceptojmë hutimin e këtyre anëtarëve të familjes të cilët duket se nuk e kuptojnë se Jezusi, duke filluar atë Komunitet të krishterë, nuk e ka hedhur poshtë familjen në të cilën ka lindur, por tani dëshiron që ajo të bashkohet me familjen e re e cila karakterizohet nga dëgjimi dhe respektimi i Fjalës së tij.
Marku, në vend të të afërmve të Nazaretit, në këtë tregim i referohet Izraelit, popullit në të cilin Jezusi lindi: nga ky popull erdhi Mesia, Izraeli është nëna e Jezusit.
Tani, kjo nënë “Izrael” duhet të kuptojë se nuk mund ta mbajë Jezusin për vete, duhet të bëhet e vetëdijshme për risinë e dëshiruar nga Zoti, që lindi një familje të re, një komunitet të krishterë në të cilin është thirrur të hyjë edhe Izraeli.
Dhe në këtë pikë Marku na fton të sodisim një vështrim mahnitës drejt të cilit Jezusi shikon direkt tek ne, thotë:
"Të shikosh ata përreth tij": në greqisht është “periblepomai”, që përkthehet
vetëm “të shikosh” përreth.
Ai po shikon secilin prej nesh në fytyrë dhe në sy sepse dëshiron të dijë nëse po dëgjojmë Fjalën e tij dhe nëse po i japim aderimin tone: vetëm në këtë mënyrë i përkasim familjës së tij të re.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA E 10 VITI B

MË 9-6-2024


LEXIMI I 2: 2KOR. 4,13 - 5,1.

13 E pasi kemi të njëjtin shpirt feje, siç është në Shkrimin e shenjtë: ‘Besova, prandaj edhe fola’, edhe ne besojmë, prandaj edhe flasim, 14 sepse e dimë se Ai që ngjalli Jezusin Zot, edhe ne do të na ngjallë bashkë me Jezusin dhe do të na vërë bashkë me ju pranë vetes. 15 E të gjitha këto ngjajnë për ju: që hiri ‑ i shumëzuar ‑ të bëjë sa më të begatshëm falënderimin e bashkësisë së shtuar, në lavdi të Hyjit.
16 Prandaj, nuk e humbim guximin, por, edhe nëse njeriu ynë i jashtëm shkon duke u shkatërruar, njeriu i brendshëm dita‑ditës përtërihet. 17 Sepse vështirësia jonë e lehtë dhe e përkohshme na sjell një lavdi të përjetshme, pa krahasim më të madhe. 18 Ne nuk kemi për qëllim të fitojmë gjërat e dukshme, por ato që nuk shihen; sepse gjërat e dukshme janë të përkohshme, kurse gjërat që nuk shihen janë të përjetshme.
5.1 Sepse e dimë se, nëse shtëpia jonë tokësore ‑ kjo tendë, shkatërrohet, kemi godinën prej Hyjit banesë të përjetshme, qiellore, që nuk është e punuar nga duart e njeriut.


LECTIO DIVINA – MEDITIM - LUTJE

LAJMI I MIRË DUHET SHPALLUR.

Që në fillim të këtij pasazhi, Pali e vendos veten në radhën e gjatë të besimtarëve:
"Shkrimi thotë: "Besova, prandaj fola". Do të keni vështirësi ta gjeni këtë frazë në Bibël, sepse ajo gjendet vetëm në përkthimin greqisht të Septuagintave; ky është vargu i parë i Psalmit 116: ky psalm që kënduam të dielën e kaluar (për festën e Trupit dhe Gjakut të Krishtit). Do të na ndihmojë të kuptojmë këtë lexim sot.
Ky psalm ngjalli sprovat e besimtarit dhe ndihmën që i kishte dhënë Perëndia: “Si t'ia kthej Zotit gjithë të mirat që më ka bërë?”. Si gjithmonë, këtu bëhet fjalë para së gjithash për përvojën e popullit të Izraelit me gjithë historinë e tij: skllavërinë, luftën e tij për liri, çlirimin e tij nga Zoti: “Zotit i kushtoi të shihte vdekjen e popullit të tij! A nuk jam unë, o Zot, shërbëtori yt, të cilit i ke thyer zinxhirët?”
Por përvoja individuale e besimtarit njihet edhe në këtë rrugë sprovash dhe njohjeje të pranisë aktive të Zotit. Kjo është ajo që Pali po i referohet këtu.
Psalmi thoshte: "Unë që thashë në hallin tim 'njeriu nuk është gjë tjetër veçse gënjeshtra'": Korintasve, disa prej të cilëve nuk ngurruan të shpifnin për Palin, do ta kuptojnë shumë mirë aludimin.
Megjithatë, Pali nuk shkruan për të larë hesapet: për të, është çudia e besimit ajo që ka përparësi. Dhe, si gjithmonë, tek Pali, besimi do të thotë besim se Jezusi është ringjallur:
“E pasi kemi të njëjtin shpirt feje, siç është në Shkrimin e shenjtë: ‘Besova, prandaj edhe fola’, edhe ne besojmë, prandaj edhe flasim, sepse e dimë se Ai që ngjalli Jezusin Zot, edhe ne do të na ngjallë bashkë me Jezusin dhe do të na vërë bashkë me ju pranë vetes” (vv 13-14).
Duhet të dëgjoni qartë fjalën CAR. Për Palin, që nga rruga për në Damask, Ringjallja e Krishtit ka qenë verbuese e dukshme; në letrën e tij të parë drejtuar po këtyre korintasve, ai pohoi:
“Por, në qoftë se Krishti me të vërtetë nuk është ngjallur, [atëherë] i kotë është predikimi ynë ‑ i kotë besimi juaj”(1 Kor. 15,14).
Dhe Ringjallja e Krishtit shpall dhe parafytyron tonën; edhe kjo, për Palin, është e qartë; në letrën e tij të parë përsëri nuk i ndan:
“Por, në qoftë se predikohet se Krishti është ngjallur prej të vdekurish: si atëherë disa prej jush thonë: “Nuk ka ngjallje prej të vdekurve”? Po qe se të vdekurit nuk do të ngjallen ‑ atëherë as Krishti nuk është ngjallur… Por, vërtet, Krishti u ngjall prej të vdekurve! Ai është fryti i parë i të vdekurve!” (1 Kor 15,12-13.20).
Siç e dini, frutat e para, në Dhiatën e Vjetër, janë duajt e para të të korrave dhe përfaqësojnë të gjithë të korrat. Një mënyrë e bukur për të thënë se Krishti nuk është Biri i vetmuar i Perëndisë, ai është Biri më i madh, i parëlinduri i një morie vëllezërish, siç thotë përsëri Pali. Është i gjithë njerëzimi ai që ka një thirrje për Ringjalljen:
“Dhe, sikurse në Adamin vdesin të gjithë njerëzit, ashtu nëpër Krishtin të gjithë njerëzit do ta rifitojnë jetën”(1 Kor. 15,22).
Kjo është arsyeja pse një apostull i vërtetë nuk mund të jetë i painteresuar për numrin e dëgjuesve të tij: ne ndoshta ndonjëherë marrim anën tonë të dekristianizimit pak shpejt: Kisha nuk është aty për të bërë marketing, kjo është e qartë, por nëse nuk jemi me nxitim që Lajmi i Mirë i Jezu Krishtit të përhapet, është sepse nuk është vërtet Lajm i Mirë! Lajmin e vërtetë të mirë, ne e bërtasim nga çatitë. E gjithë kjo gjendet në këtë pasazh:
“Që hiri ‑ i shumëzuar ‑ të bëjë sa më të begatshëm falënderimin e bashkësisë së shtuar, në lavdi të Hyjit” (v.15).
Është ky besim i paepur që e shtyn apostullin të flasë: “Besova, prandaj edhe fola”. Kam besuar, është për këtë që fola”. Të thuash “besim i paepur” do të thotë se ai në mënyrë të pashmangshme ndeshet me kontradikta. Nëse Pali specifikon “Prandaj ne nuk e humbim guximin…”, është sepse do të kishte arsye për të humbur guximin.


TË MBAJMË SYTË TË NGULUR MBI RINGJALLJEN

Jezusi i paralajmëroi dishepujt e tij se përndjekja do të ishte pjesë e planit:
“Nëse ndokush dëshiron të vijë pas meje, le ta mohojë vetveten, le ta marrë kryqin e vet e le të vijë pas meje! Sepse, kush do ta ruajë jetën e vet, do ta bjerrë, kurse ai që e bjerr për shkak timin, do ta gjejë” (Mt. 16,24).
Ky njoftim ndodh në Ungjillin e Mateut në një moment shumë të rëndësishëm: midis besimit të Pjetrit në Cezare dhe Shpërfytyrimit. Menjëherë pas frazës së mahnitur të Pjetrit: “Ti je Mesia ‑ Biri i Hyjit të gjallë!”Jezusi shpall pasionin e tij, vdekjen dhe ringjalljen e tij; dhe menjëherë shton se ata që ndjekin gjurmët e tij do të kenë vuajtje dhe pastaj lavdi.
Kur u shkroi këtë letër të dytë korintasve, Pali kishte përjetuar tashmë vuajtje, fizike dhe morale, gjatë ushtrimit të shërbimit të tij. Në fillim të kësaj letre, ai e kujton këtë shumë qartë:
“Pra, nuk dëshirojmë, o vëllezër, të mos e dini vështirësinë që na ndodhi në Azi. Kemi qenë në vështirësi përtej masës ‑ përmbi fuqitë tona ‑ aq sa e humbëm edhe shpresën se do të mbetnim gjallë. Por në vetvete e pranuam vendimin e vdekjes, që shpresa jonë të mos themelohej më në ne, por vetëm në Hyjin, që ngjall të vdekurit. Ai na shpëtoi prej asaj vdekjeje dhe do të na shpëtojë; në Të e kemi vënë shpresën, Ai edhe më tutje do të na shpëtojë”(2 Kor. 1,8-10).
Mënyra e vetme për të kapërcyer sprovat është t'i mbajmë sytë të ngulur tek Ringjallja e Krishtit dhe tek ne: Pali vë në kontrast atë që është e përkohshme dhe atë që është e përjetshme, njeriun e jashtëm dhe njeriun e brendshëm, atë që shihet dhe çfarë nuk shihet, sprovat e momentit të tanishëm dhe lavdia e përjetshme të premtuar:
“Prandaj, nuk e humbim guximin, por, edhe nëse njeriu ynë i jashtëm shkon duke u shkatërruar, njeriu i brendshëm dita‑ditës përtërihet. 17 Sepse vështirësia jonë e lehtë dhe e përkohshme na sjell një lavdi të përjetshme, pa krahasim më të madhe. 18 Ne nuk kemi për qëllim të fitojmë gjërat e dukshme, por ato që nuk shihen; sepse gjërat e dukshme janë të përkohshme, kurse gjërat që nuk shihen janë të përjetshme” (2 Kor. 4,16-18).
Në sytë e Palit, sprovat nuk janë të dëshirueshme, por janë të pashmangshme; më mirë, vendi i ankthit është edhe ai i ngushëllimit: Pali nuk kërkon lavdi nga sprovat e tij në vetvete, por është aty ku ai përjeton praninë dhe butësinë e të Ngjallurit. Në fillim të po kësaj letre, ai merr një fjalë nga Isaia: “Ngushëlloni, ngushëlloni popullin tim, thotë Perëndia” (Is. 40,1), dhe shkruan:
“Qoftë bekuar Hyji, Ati i Zotit tonë Jezu Krishtit, Ati i mëshirshëm dhe Hyji që jep çdo ngushëllim. Ai na ngushëllon në të gjitha vështirësitë tona, që edhe ne të mund t’i ngushëllojmë të gjithë ata që gjenden në vështirësi, me atë ngushëllim, me të cilin Hyji na ngushëllon ne. Dhe, vërtet, siç ndikohen pa masë në ne mundimet e Krishtit, po ashtu, nëpër Krishtin, edhe marrim ngushëllim pa masë të madh” (2 Kor 1,3-5).

[ninoenina]

PËRGATIOTJA E LITURGJISË

E DIELA 10 VITI B

MË 9 – 6 – 2024


UNGJILLI: Mk. 3,20-35

20 Jezusi u kthye në shtëpi. Prapë u mblodh turmë e madhe sa që as nuk mund të hanin bukë. 21 Kur morën vesh të tijtë, shkuan ta marrin sepse flitej: “Nuk është në vete.”
22 Kurse skribët që zbritën nga Jerusalemi, thoshin: “E ka në trup Beelzebulin e me anë të kryetarit të djajve i dëbon djajtë”
23 Ai i thirri t’i afrohen dhe filloi t’u flasë me shëmbëlltyra: “Si është e mundur që Djalli ta dëbojë djallin. 24 Në qoftë se një mbretëri çohet kundër vetvetes, ajo shkatërrohet. 25 Po ashtu edhe ajo shtëpi që çohet kundër vetvetes, shkatërrohet. 26 Nëse, pra, Djalli çohet kundër vetvetes dhe përçahet, ai shpartallohet ‑ i erdhi fundi! 27 Dhe dihet që s’ka njeri që mund të hyjë në shtëpinë e të fortit dhe t’ia marrë plaçkat pa e lidhur atë më parë. Vetëm atëherë mund t’ia plaçkisë shtëpinë.
28 Për të vërtetë po ju them: njerëzve do t’ju falen të gjitha mëkatet e blasfemitë, me të cilat do të blasfemojnë, 29 por kush ta shajë Shpirtin Shenjt, ai s’do të ketë falje për amshim; është fajtor i një mëkati të përhershëm. 30 Sepse thoshin: “Ka qoftëlargun në trup!”
31 Ndërkaq erdhën nëna e tij dhe vëllezërit e tij. Zunë vend përjashta dhe dërguan dikë ta thërrasë. 32 E kishin rrethuar shumë njerëz. Po i thonë: “Nëna jote dhe vëllezërit e tu janë përjashta e po të kërkojnë.”
33 Ai u përgjigj:
“Kush është nëna ime e kush janë vëllezërit e mi?”
34 Dhe, si ua hodhi sytë rreth e rrotull atyre që rrinin përreth tij, tha:
“Ja nëna ime e vëllezërit e mi! 35 Sepse, kushdo e kryen vullnetin e Hyjit, ai është vëllai im, motra ime e nëna!”


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LKUTJE.

ERDHI NË SHTËPI DHE TË TIJTË NUK E PRANUAN.

Ne do të mendonim se dëgjonim Shën Gjonin duke na thënë, duke folur për Jezusin:
"Erdhi ndër të vetët, e të tijtë nuk e pranuan” (Gj. 12,11). dhe përsëri:
“Ja, Qengji i Hyjit! Ky ia shlyen mëkatin botës!” (Gj. 1,29). Marku e thotë ndryshe, por mua më duket se është i njëjti mesazh.
Këtu janë: familja e tij e origjinës, por edhe bashkësia e tij fetare, skribët e Jeruzalemit. Për të dy, Jezusi është befasues, i papritur, madje tronditës. Pra, secili formon një shpjegim: ose është i çmendur (ky është shpjegimi i familjes), ose ka bërë një pakt me djallin (kështu thonë autoritetet fetare).
Çuditërisht, Jezusi nuk kërkon të debatojë me ata që besojnë se është i çmendur, por ai e merr shumë seriozisht akuzën tjetër, atë të pushtimit nga demoni. Ai fillon duke folur me ta sipas logjikës: shpesh thuhet se uniteti është forcë, përkundrazi, thotë Jezusi, çdo grup i ndarë është i dënuar. Një mbretëri e ndarë nga lufta civile do të jetë pre e popujve të tjerë që do të përfitojnë nga ndarjet e saj; një familje që nuk ka më frymë familjare, nuk është më familje; dhe nëse shejtani punon kundër vetvetes, ai nuk do të shkojë larg. Në atë rast, Jezusi duket se po thotë: “Do t'ju mbetet vetëm të gëzoheni, ju që jeni armiqtë e djallit, nëse guxoj të them kështu”.
Deri më tani, shpjegimet e Jezusit janë të qarta. Ai vazhdon: “Dhe dihet që s’ka njeri që mund të hyjë në shtëpinë e të fortit dhe t’ia marrë plaçkat pa e lidhur atë më parë. Vetëm atëherë mund t’ia plaçkisë shtëpinë” (v. 27).
Marku na paralajmëroi, ne duhet ta kuptojmë këtë fjali si një shëmbëlltyrë, prandaj mund ta përkthejmë: njeriu i fortë është Satanai; nëse unë, Jezusi, jam bërë zot në shtëpinë e Satanait, që kur i dëboj demonët, është sepse jam më i fortë se Satanai... dëgjo: Jezusi është pushtuesi i së keqes. Libri i Zanafillës që dëgjuam në leximin e parë shpalli se e keqja, një ditë, do të mposhtej: Jezusi e paraqet veten këtu si ai që e largon të keqen nga bota.
Pastaj Jezusi largohet nga regjistri i shpjegimeve, toni bëhet shumë më serioz:
“Për të vërtetë po ju them: njerëzve do t’ju falen të gjitha mëkatet e blasfemitë, me të cilat do të blasfemojnë, por kush ta shajë Shpirtin Shenjt, ai s’do të ketë falje për amshim; është fajtor i një mëkati të përhershëm” (v. 28-29).
Pjesa e parë e fjalisë nuk na habit, për fat të mirë; ne jemi të bindur mirë se Zoti fal gjithmonë; ai madje do të falë, duket se thotë Jezusi, edhe ata që më marrin për budalla.
Mëshira e Perëndisë është e pakufishme, siç e ka përsëritur shumë herë Besëlidhja e Vjetër:
“Le të shpresojë Izraeli në Zotin,
sepse te Zoti është mëshira
dhe i madh është tek Ai shpërblimi.
Ai do ta nxjerrë Izraelin
prej të gjitha paudhësive të tija”, tha Psalmi 130,7-8.


MËKATI I VETËM I PAFALSHËM.

Por pastaj fjalia e dytë na trondit: Jezusi thotë se ka një mëkat të pafalshëm, atë që ai e quan blasfemin kundër Shpirtit Shenjt. Pse e përdor këtë shprehje? Çfarë ndodhi saktësisht? Kujtoni fillimin e ungjillit të Markut: fama e Jezusit ka arritur në Jerusalem, kudo thuhet se ai shëron të sëmurët dhe se ai dëbon demonët. Njerëzit, në thjeshtësinë e tyre, nuk gabohen dhe e njohin veprën e Zotit. Dhe kjo është arsyeja pse njerëzit vijnë tek ai.
Por disa skribë janë shumë larg nga Perëndia tani dhe nuk dinë më as ta njohin veprën e Perëndisë. Kjo është ajo për të cilën Jezusi i qorton ata: qëndrimi i tyre ngjan me atë të gjarprit në kopshtin e Zanafillës. Gjarpri kishte pretenduar t'u zbulonte burrit dhe gruas se Perëndia, duke dhënë ligjin e tij, ishte thellësisht i keq, keqdashës; fjalimi i gjarprit ishte: "Zoti ju ndalon nga frutat e kësaj peme, me pretekstin se janë helmuese, por përkundrazi, është për t'i mbajtur për vete, sepse janë të shkëlqyer".
Jezusi nuk i quan skribët gjarpërinj, por fjalët e tij kundër tyre janë shumë të fortë. Edhe fjalët e skribëve, në fakt, zbulojnë ngurtësinë e zemrës së tyre dhe kanë si qëllim që të ruajnë miqtë e vet nga personi i Jezusit: "Ju e merrni Jezusin për një dashamirës të njerëzimit, por nuk e kuptoni se ai është armiku juaj, pasi ai është armik i fesë së vërtetë”.
T'i atribuosh motive të fshehta dashakeqe Atij që është vetëm Dashuri, është ajo që Jezusi e quan "blasfemin kundër Shpirtit Shenjt". Sepse pikërisht në momentin kur Jezusi shëron, skribët e trajtojnë atë si një demon; e kjo do të thotë se nuk kuptojnë asgjë për dashurinë e Perëndisë. Dhe, si rezultat, ata bëhen të paaftë për ta mirëpritur Jezusin. Sepse ne e dimë mirë se Dashuria mund të jepet vetëm nëse mirëpritet. Kjo është arsyeja pse Jezusi thotë se ky mëkat është i pafalshëm: nuk është sepse Perëndia refuzon të falë, por e vërteta është se zemrat e skribëve janë të mbyllura, të paaftë për të kuptuar e të pranuar mesazhin dhe personin e Jezusit.
Fundi i tekstit shkon saktësisht në të njëjtën mënyrë: “Kush është nëna ime? Kush janë vëllezërit e mi? ...Nëna ime dhe vëllezërit e mi janë ata që më rrethojnë e që e përvetësojnë Lajmin e mirë. Ai që bën vullnetin e Zotit është për mua një vëlla, një motër, një nënë. Me fjalë të tjera, për të njohur dhe për të pranuar veprat e Zotit si me të vërtetë janë, vepra të Zotit, duhet të jemi ende pjesë e familjes së Zotit, duhet të kemi një qëndrim të brendshëm pozitiv ndaj Jezusit, një qëndrim të lirë nga çdo paragjykim: duhet të jemi si ata që janë në shtëpinë me të: “Ja nëna ime e vëllezërit e mi! Sepse, kushdo e kryen vullnetin e Hyjit, ai është vëllai im, motra ime e nëna!” Dhe Jezusi tha këtë duke shikuar të gjithë ata që ishin me të në shtëpi, sepse ata njihnin në të praninë e Shpirtit dhe për këtë arsye mblydeshin rretth tij. Edhe këtu duket se dëgjojmë Shën Gjonin:
“Erdhi ndër të vetët,
e të tijtë nuk e pranuan.
Atyre që e pranuan
u dha zotësinë
të bëhen bijtë e Hyjit:
atyre që besojnë në Emrin e tij.
Këta s’i bëri bij të Hyjit
as gjaku
as prirja e mishit
as prirja e njeriut
por ‑ Hyji”(Gj. 1,11-13).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 11 VITI B

MË 16-6-2024


LEXIMI I PARË: Ez. 17, 22 – 24.

22 Kështu thotë Zoti Hyj:
Edhe unë do ta marr
prej majës së cedrit të madh
prej majës së gemave të tij
do ta këpus një gemëz
e do ta mbëltoj mbi një mal
të lartë e të madhërishëm.
23 Do ta mbëltoj në mal të lartë të Izraelit:
do të shpërthejë në pinjolla e do të bëjë fruta:
cedër do të jetë i madhërueshëm.
Nën të do të banojnë të gjithë shpendët,
çdo shpend nën hijen e gemave të tij
çerdhen do ta bëjë.
24 Të gjitha pemët e fushës do ta dinë
se unë jam Zoti
që e zvogëlon pemën e madhe
dhe e lartëson të voglën,
e thaj lëndën e njomë
dhe e bëj të bulëzojë të thatën.
Unë Zoti thashë dhe do të bëj ashtu.



LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJE.


NJË FJALË QË JEP SHPRESË.

Për të kuptuar shëmbëlltyrën e Ezekielit, duhet të kujtohet konteksti historik në të cilin profeti flet: në vitin 597, NABUKODONOSORI, mbreti i Babilonisë, pushtoi Jeruzalemin; ai dëboi mbretin dhe një pjesë të banorëve (midis tyre, Ezekielin). Dhjetë vjet më vonë, në 587, një valë e re, dhe e madhe, një pjesë e re e banorëve të Jeruzalemit të shkatërruar dhe të plaçkitur plotësisht, u dëbuan nga ana e tyre në Babiloni.
Populli hebre mendon se ka humbur gjithçka: tokën e tij, një shenjë konkrete të bekimit të Zotit, mbretin e tij, ndërmjetës midis Zotit dhe njerëzve, Tempullin e tij, vendin e Pranisë hyjnore. Prandaj lind pyetja që i mundon të gjitha zemrat: A e ka braktisur Zoti popullin e tij? Kjo është, në kuptimin e vërtetë të fjalës, "çështja e besimit".
Mrekullia e besimit është saktësisht kjo: edhe në mes të sprovës, besimi pastrohet dhe thellohet: kjo është pikërisht ajo që ndodhi me Izraelin. Mërgimi në Babiloni ishte rasti i një rritjeje të jashtëzakonshme të besimit hebre; Ezekieli ishte një nga arkitektët e këtij fillimi: para katastrofës, ai e kishte paralajmëruar popullin për pasojat katastrofike dhe të pashmangshme të sjelljes së tij. Ai kishte bërë shumë kërcënime, me shpresën që Populli të konvertohej, të kthehej te Zoti. Tani, me katastrofën që ka ndodhur, ai është i përkushtuar për të rilindur, për të ngritur shpresën e dështuar. Këtij populli të poshtëruar në mërgim, ai i sjell një fjalë shprese. Kjo shëmbëlltyrë e kedrit që jam duke komentuar, është njëra prej këtyre fjalëve.
Pse një kedër, së pari? Sepse kedri ishte simboli i dinastisë mbretërore. Ezekiel merr imazhin e kedrit për të folur për mbretin, ashtu si Ezopus, Fedrus e La Fontaine morën atë të luanit. Mbreti në mërgim është si një kedër i përmbysur (përdoret shprehja "përmbysje e një mbreti"), ai është si një pemë e përmbysur dhe e tharë ... Por Zoti do të marrë një filiz të butë nga pema e vjetër dhe do ta mbjellë vetë.
"Unë do ta marr prej majës së cedrit të madh prej majës së gemave të tij do ta këpus një gemëz e do ta mbëltoj mbi një mal të lartë e të madhërishëm":
"Mali i lartë i Izraelit" është padyshim Jeruzalemi; topografikisht, nuk është mali më i lartë në vend, por këtu flitet për një lartësi tjetër! Kjo fjali, pra, njofton dy gjëra: kthimin në vend dhe rivendosjen e mbretërisë së Jeruzalemit.
Dhe prerja e vogël do të kthehet në një kedër madhështor. Aq e gjerë sa të gjithë harabelat në botë do të vijnë të bëjnë foletë e tyre atje, të gjitha llojet e zogjve do të banojnë nën hijen e degëve të saj. "Të gjitha pemët e fushës do ta dinë se unë jam Zotii". "Të gjithë pemët e fushës", që do të thotë e gjithë bota, madje edhe paganët, ata që nuk kanë asnjë lidhje me kedrin e mbretërisë. Sa për shprehjen "ata do ta dinë që unë jam Zoti", ne tashmë e kemi takuar; do të thotë "Unë jam Zoti, nuk ka asnjë tjetër". Një temë shumë e zakonshme midis profetëve, në kontekstin e luftës së tyre kundër idhujtarisë. Pjesa tjetër e tekstit shkon në të njëjtin drejtim: kur një profet këmbëngul në fuqinë e Zotit, është gjithmonë për të shënuar kontrastin me idhujt që, nga ana e tyre, janë të paaftë për gjestin më të vogël, për veprimin më të vogël.


ASGJË NUK ËSHTË E PAMUNDUR PËR HYJIN.

"Unë jam Zoti që e zvogëlon pemën e madhe dhe e lartëson të voglën, e thaj lëndën e njomë dhe e bëj të bulëzojë të thatën".. Nuk është aspak ta paraqesim Zotin duke luajtur për kënaqësinë e tij me krijimin, me qejfin e ca tekave ... gjë që do të ishte shumë shqetësuese; përkundrazi, është një mënyrë për të na siguruar për stilin me të cilin Zoti vepron: "Asgjë nuk është e pamundur për Zotin". Ju, besimtarë, mos lejoni të mashtroheni nga askush dhe asgjë, besoni se gjithçka është në dorën e Zotit.
"Unë Zoti thashë dhe do të bëj ashtu". Kjo do të thotë të paktën dy gjëra: 1) së pari, natyrisht në të njëjtin kuptim të të gjitha gjërave të thëna deri tani, për fuqinë e Zotit, dhe për efikacitetin e Fjalës së tij. Poema e Krijimit, në kapitullin e parë të Zanafillës, që u shkrua afërsisht në të njëjtën kohë të librit të Ezekielit, përsëritet si një refren: "Zoti tha ... dhe kështu u bë".
2) Së dyti ka sigurisht atje një kujtesë për hebrenjtë për atë që dikush mund ta quajë premtimin e madh, ose shpresën e madhe. Ajo që Ezekieli po thotë, mund të shvillohet kështu: "Është e vërtetë, me sa duket gjithçka ka humbur; por mos harroni kurrë që Zoti është besnik ndaj premtimeve të tij; prandaj, pa marrë parasysh çfarë duket, mos harroni se premtimi i dhënë mbretit David është akoma në fuqi". " Unë Zoti thashë dhe do të bëj ashtu" është si të thuash "Kam premtuar, prandaj do të mbaj". Ky premtim që i bëri Davidit profeti Natan katërqind vjet më parë paralajmëroi një mbret ideal të lindur nga pasardhësit e tij. Është në librin e dytë të Samuelit: "Kur të jenë mbushur ditët e tua e të kesh pushuar pranë etërve të tu, do të të ngre një pinjoll tënd pas teje, që do të rrjedhë prej teje, dhe mbretërinë e tij unë do ta bëj të qëndrueshme. Unë do t’i jem babë e ai do të jetë bir ... Shtëpia dhe mbretëria jote do të jenë përgjithmonë të qëndrueshme, froni yt i vendosur përgjithmonë" (2Sam 7, 12 ... 17).
Ky premtim, i përkujtuar vazhdimisht për shumë shekuj nga profetët, ushqeu shpresën e Izraelit në orët më të errëta. Shëmbëlltyra e kedrit, në Ezekiel, është rikuperimi i kësaj të vërtete me një imazh shumë domëthënëse. Në një kohë kur njerëzit që mbajnë premtimin, përjetojnë mizorisht pafuqinë e tyre, këmbëngulja e profetit për punën e Zotit dhe vetëm të Zotit, është burimi më i mirë i besimit.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 11 Ord. VITI B

MË 16-6-2024.

Ps 92, 2-3, 13-14, 15-16

2 Është punë e mirë ta lavdërosh Zotin,
ti këndohet Emrit tënd, o Zot i tejetlartë.
3 Të shpallim dashurinë në mëngjes
e gjatë natës bësnikërinë tënde,
13 I drejti lulëzon si palma,
rritet porsi cedri i Libanit.
14 Të mbjellë në Shtëpinë e Jakobit
lulëzojnë në banesat e Hyjit tonë.
15 Japin fruta edhe në pleqëri,
janë të kërthndeztë e plot shëndet,
16 për të shpallur se Zoti është i drejtë:
Qeta ime, në të cilin nuk ka të meta!



LECTIO DIVINA – MEDITIM - LUTJE


KURTHI I DYSHIMIT.

"Asnjë hile në Zot, shkëmbi im": populli i Izraelit e di shumë mirë që e ka akuzuar Perëndinë për hile në disa raste; në shkretëtirën e Sinait, për shembull, në një ditë të etjes së madhe, kur dehidrimi kërcënoi kafshët dhe njerëzit, Moisiu dhe Zoti u akuzuan: ata na nxorën nga Egjipti, me mirazh të një jete në liri të plote, por në të vërtetë, ishte për të na humbur në këtë shkretëtirë. Ky është episodi i famshëm i Massës dhe Meribës (Da 17, 1-7); tani, përkundër këtyre murmuritjeve, këtyre thashethemeve të revoltës, Zoti kishte qenë më i madh se populli i tij i zemëruar; ai kishte bërë që të buronte uji nga një shkëmb. Nga ajo ditë e tutje, Populli e quajti Zotin "shkëmbi ynë", në përkujtimin e besnikërisë së Zotit më të fortë se të gjitha dyshimet e popullit të tij.
Nga ky shkëmb, Izraeli nxori ujin e mbijetesës së tij ... Por mbi të gjitha, gjatë shekujve, përkujtimi i shkëmbit që u dha atyre ujin, u bë burimi i besimit të tij. I besimit të tij ... është e njëjta gjë që gjendet në fund të psalmit: "Qeta ime, në të cilin nuk ka të meta!" ose në fillim të psalmit: "Të shpallim dashurinë në mëngjes e gjatë natës bësnikërinë tënde". Kujtesa e shkëmbit është kujtesa e përvojës së shkretëtirës dhe e besnikërisë së Zotit më të fortë se të gjitha revoltat ... Dhe formula "dashuria jote dhe besnikëria jote", është gjithashtu kujtesa e përvojës së shkretëtirës: kjo është shprehja e përdorur nga vetë Zoti që Populli i tij ta njohë Atë si me të vërtetë ai është: “Zoti, Zoti, Hyji i mëshirshëm e i butë, i durueshëm e shumë i mëshirshëm dhe i vërtetë, që qëndron besnik me mijëra brezni" (Da 34, 6-7).
Episodi i Massës dhe Meribës (për të cilin flitet këtu, ose më saktë kjo sekuencë e kalvarit të shkretëtirës), epizodi i dyshimit ndaj njerëzve, dhe i revoltës ndaj Zotit u përsërit shumë herë, kur ishin të etur, por edhe kur uji ishte jo mirë ose kur ishin të uritur (kujto manën dhe thëllëzat dhe ujërat e hidhura të Marës). Ndodhte kaq shpesh saqë menduan se ishte një gjë pothuajse e pashmangshme, nëse nuk do të ishin të kujdesshme ... Sepse njeriu tundohet ta akuzojë Zotin për dinakëri sa herë që diçka nuk shkon sipas dëshirave të tij. Dhe kështu, për të kujtuar këtë mësim kapital, u shkrua historia e Kopshtit të Edenit: një gjarpër, veçanërisht dinak, bën që Adami dhe Eva të besojnë se Zoti është dinak me ta. Ai ngjall me marifet tek ata dyshimin, një mendim të keq: Zoti ju ndalon frutat më të mira nën pretekstin e mbajtjes nga rreziku, ai pretendon se këto fruta janë helmuese, kur është krejt e kundërta. Dhe burri dhe gruaja bien në grackë. Dhe është gjithmonë e njëjta histori që kur bota u krijua.

Si mund të mbrohemi njëherë e përgjithmonë nga ky rrezik? Ky psalm na tregon mënyrën e mbrojtjes së vetvetes: mjafton të mbillemi në tempull si një kedër, dhe të këndojmë për Perëndinë: "Është punë e mirë ta lavdërosh Zotin,
ti këndohet Emrit tënd, o Zot i tejetlartë.
Të shpallim dashurinë në mëngjes
e gjatë natës bësnikërinë tënde".
Ne duhet të përkthejmë: "Është mirë për ne të falënderojmë Zotin, është mirë për ne t’i këndojmë për emrit tënd, Zot Shumë i Larti". Sepse, në fakt, populli Izraelit shumë shpejt kuptoi se këngët e tij për Perëndinë ishin një gjë e mirë për popullin, një gjë që ia bëntë mire atij! Shën Augustini do të thotë: "Gjithçka që njeriu bën për Perëndinë, i bën dobi njeriut dhe jo Zotit". Të këndosh për Zotin, me vendosmëri, të hapësh sytë ndaj dashurisë dhe besnikërisë së tij, nga mëngjesi dhe gjatë gjithë netëve, do të thotë të mbrosh veten nga dredhitë e gjarprit.



SHPALLJA E BESNIKËRISË SË ZOTIT.

Duhet të kuptohet mirë! Psalmisti përdor shprehjen: "Sa e mirë ..."; Dhe fjala që përkthehet në shqip me "mirë" ështe "tov" në hebraisht. "Tov" përdoret për të thënë "mirë për të ngrënë". E për të thënë se një gjë është e mirë (e shijshme) duhet të jetë provuar, e shijuar.
Psalmi thotë pak më tej (në një varg i cili nuk është lexuar këtë të Dielë) "njeriu me mendje ngushtë nuk e di atë ... budallai nuk mund ta kuptojë atë" ... Por besimtari, ai e di, sepse ka provuar, ka bërë ekxperiencë: pra është mirë për të të këndojë dashurinë e Zotit dhe besnikërinë e tij, sepse dashuria e besnikëria e Zotit, sipas pervojes së tij, janë të vërteta dhe vetëm kjo siguri e pamposhtur në dashurinë e Zotit mund të ndriçojë jetën e tij në të gjitha rrethanat ... ndërsa mosbesimi e dyshimi shtrembërojnë plotësisht vështrimin njerëzor. Të dyshosh, duke menduar se Zoti është dinak, është një kurth në të cilin nuk duhet të biesh, një kurth vdekjeprurës.
Ai që mbron veten në këtë mënyrë është, thotë psalmi ynë, si një pemë që "mban lëngun dhe gjelbërimin e saj": në Tokën e Shenjtë, është një imazh shumë sugjestionues. Nëse kedrat e Libanit, dhe palmët e oazëve janë vetëm një ëndërr, kjo është për shkak se këtu problemi i ujit është thelbësor; uji është çështje jete a vdekjeje në vende ku ai është aq i pakët. Duhet të pritet me padurim shiu më të vogël të pranverës për të parë peisazhet e shkretëtirës shumë afër Jeruzalemit përsëri të gjelbërta. Për besimtarin, uji jetëdhënës është prania e Zotit të tij. Aq sa kur Jezusi më vonë flet për ujë të gjallë, ai do të përdorë vetë një imazh që tashmë është i njohur mirë.
Është mirë për ne të kuptojmë dhe të këndojmë se Zoti është Dashuri ... por është gjithashtu mirë për të tjerët që u themi atyre ...
Këtë e thotë përsëritja e fjalës "shpall" në fillim dhe në fund të psalmit. Këtu kemi një "përfshirje", një inkluzion:
në fillim:
"Është punë e mirë ta lavdërosh Zotin,
ti këndohet Emrit tënd, o Zot i tejetlartë.
Të shpallim dashurinë në mëngjes
e gjatë natës bësnikërinë tënde"
dhe në fund:

"I drejti lulëzon si palma,
rritet porsi cedri i Libanit.
Të mbjellë në Shtëpinë e Jakobit
ulëzojnë në banesat e Hyjit tone.
Japin fruta edhe në pleqëri,
janë të kërthndeztë e plot shëndet,
për të shpallur se Zoti është i drejtë:
Qeta ime, në të cilin nuk ka të meta! ".

I drejti është si një kedër i Libanit ..., ai akoma jep fryte në pleqëri duke shpallur: “Zoti është i drejtë!"Këtu, fjala"shpallur" do të thotë" t'u shpallesh veprat e Zotit të tjerëve, të jobesimtarëve ". Populli i Izraelit nuk e harron misionin e tij për të qenë dëshmitarë të dashurisë së Zotit për të gjithë njerëzit.

Vërejtja e fundit: ky psalm mban një mbishkrim në fillim: specifikon se është një psalm për ditën e Shabatit, kur këndohet dashuria dhe besnikëria e Zotit. Tani është dita për ta bërë këtë, natyrisht. Ne të krishterët mund ta këndojmë atë psalm në ditën e së Dielës; sepse e diela jonë e krishterë nuk është gjë tjetër: në këtë ditë edhe ne këndojmë dashurinë dhe besnikërinë e Zotit që është shfaqur plotësisht dhe përfundimisht në Jezu Krishtin, dashurinë dhe besnikërinë për të cilat kemi bërë eksperiencën.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LKITURGJISË

E DIELA Xl ORD. VITI B

MË 16-6-2024.


LEXIMI I DYTË: 2 Kor 5,6-10.

6 Kështu, pra, jemi gjithmonë plot shpresë edhe pse e dimë se derisa të banojmë në këtë trup, jemi të mërguar, larg Zotit;
7 sepse jetojmë në fe e jo në pamje të Zotit. 8 Për këtë arsye edhe jemi plot shpresë e më fort dëshirojmë ta lëmë banesën e këtij trupi për të banuar te Zoti. 9 Prandaj, edhe mundohemi me gjithë shpirt t’i pëlqejmë Zotit, qoftë duke qëndruar në banesën tonë, qoftë edhe duke e lënë atë, 10 sepse të gjithëve na duhet të dalim në gjyq para Krishtit, që secili të marrë shpërblimin për veprat që ka bërë gjatë jetës së vet në trup, qoftë për të mira, qoftë për të këqija.

LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE

VDEKJA SI NJË LINDJE.

Kush e di se çfarë po mendon foshnja e palindur? A është tashmë i vetëdijshëm? Dhe nëse është, a e kupton ai këtë pasazh? Duket se sapo lindi, drita e ditës e verbon atë që ishte në errësirë; deri më tani, ai dëgjoi disa zëra, tani do të shohë ballë për ballë ata që e donin, ata që i folën, ata që i dhanë emrin e tij pa e ditur.
Epo, për Palin, vdekja është lindja. Deri atëherë, ne jemi si fëmija që do të lindë; edhe ne jemi në errësirë. Por kur të lindim në jetën e vërtetë, do të jemi në dritë të plotë:
“Vërtet, tani shikojmë si në pasqyrë e në mënyrë të errët,
por atëherë do të shohim faqe‑faqas!
Tani njohuria ime është e kufizuar,
atëherë do të njoh plotësisht,
siç jam i njohur” (1 Kor. 13,12).
Ashtu si koha e shtatzënisë ka kuptim vetëm në lidhje me lindjen që po përgatitet, jeta jonë tokësore ka kuptim vetëm në lidhje me jetën përfundimtare me Zotin. Ndërkohë, për fat, në këtë errësirë, ka një rreze drite, është besimi. Është ajo që na ndihmon të ecim, që na ndihmon të përgatitemi për lindjen e afërt: “Ne ecim në besim, jo në vizion të qartë”. Është besimi ai që na zbulon kuptimin e jetës sonë aktuale, kuptimin e vdekjes sonë. Me besim e dimë se vdekja jonë është një lindje. Pali e krahason këtu me një kalim kufitar midis mërgimit dhe atdheut. Tani për tani, na thotë ai, ne jemi "në mërgim larg Zotit". Sepse Atdheu ynë i vërtetë është Ai
Është në besim, gjithashtu, që ne e dimë se jeta jonë ka kuptim, domethënë drejtim dhe rëndësi. Ne e dimë drejtimin: për foshnjën është dita e lindjes... për ne, dita e vdekjes sonë biologjike; kuptimin ndoshta kemi më shumë gjasa ta harrojmë; atëherë Pali insiston në këtë; sepse në këtë pikë, situata jonë është shumë e ndryshme nga ajo e foshnjës që do të lindë: ai nuk mund të bëjë asgjë për të aktivizuar gjërat; gjithçka ndodh jashtë tij; por ne kemi një rol vendimtar për të luajtur: jeta jonë tokësore është me të vërtetë koha e shtatzënisë; gjithçka që bëjmë sot, përgatitet për nesër.
Pali e shpjegon këtë në letrën drejtuar filipianëve:
“21 Vërtet, për mua Krishti është jetë dhe vdekja fitesë! 22 Por në qoftë se jeta në trup më mundëson një veprimtari frytdhënëse, çka atëherë të zgjedh? Nuk po di! 23 Jam ndërdyshas: dëshiroj të shkoj e të jem me Krishtin, [sepse] kjo është gjë shumë, shumë më e mirë, 24 por të jetoj në këtë trup është më e nevojshme për ju”(Fil. 1,21-24).
Këtu shohim qartë se Pali e ka mposhtur frikën e vdekjes, përkundrazi e dëshiron atë.


QËLLIMI I UDHËTIMIT

Megjithatë, jeta jonë tokësore nuk shpërfillet apo përbuzet; është e orientuar; nuk amortizohet, sepse është qëllimi i saj, përkundrazi, që ia jep të gjithë vlerën. Ashtu si kur jeni duke udhëtuar, është thelbësore që të mos humbisni kurrë qëllimin e udhëtimit; dhe është qëllimi që i kemi vënë vetes që justifikon gjithçka tjetër, rrugën e zgjedhur, etapat, madje edhe vështirësitë e rrugës... Tani, cili është qëllimi i udhëtimit të të krishterit? Të qëndrojmë plotësisht dhe përfundimisht me Zotin dhe të sjellim në këtë shtëpi, në këtë atdhe, të gjithë mërgimtarët që kemi hasur në rrugën tonë.
Sidoqoftë, efektiviteti i përpjekjeve tona nuk është gjithmonë i dukshëm! Edhe në këtë pikë jemi në errësirë... Ndoshta këtu, për të kuptuar këtë tekst, duhet të përpiqemi të imagjinojmë se cilat janë ndjenjat e një apostulli që ia kushton gjithë forcën misionit të tij dhe që mezi i sheh frytet e tij. Sa veta kanë pasur përshtypjen se kanë punuar më kot, për të predikuar në shkretëtirë, siç thonë ata? Pikërisht atyre u drejtohet Pali. Dhe prandaj ai këmbëngul kaq shumë në besimin: “Besimin e mbajmë gjithmonë... Po, besojmë...”. Nëse ai duhet të përsërisë këtë, kjo ndodh sepse ndoshta nuk vjen natyrshëm që çdo ditë e jetës sonë është për të gjithë njerëzit.

Rezultatin e të korrave do ta shohim më vonë, tani për tani, nuk duhet të lodhemi duke mbjellë. Çfarë lloj farash? Ne dyshojmë, padyshim. Pali përdor shprehjen: "Ambicia jonë është t'i pëlqejmë Zotit"; mjafton të kesh lexuar pak nga Besëlidhja e Vjetër për të ditur se çfarë i pëlqen Zotit. Duke filluar me profetin Mikea:
“T’është dëftuar ç’është e mirë, o njeri,
e çka Zoti kërkon prej teje:
s’kërkon tjetër pos të zbatosh drejtësinë,
të duash mirësinë,
të jetosh kujdesshëm me Hyjin tënd!”(Mi 6.8).
Jeremia thotë saktësisht të njëjtën gjë, thotë ai, ajo që i pëlqen Zotit është zbatimi i ligjit, solidariteti, drejtësia:
" Kështu thotë Zoti:
“Mos të mburret i urti me mençuri të vet,
as trimi mos të mburret më trimërinë e vet,
as pasaniku mos të mburret me pasurinë e vet;
por kush mburret me këtë le të mburret:
se ka dije për të më njohur mua,
se jam Zoti që bën mirësi,
zbaton të drejtën e drejtësinë në tokë,
se këto janë gjërat që më pëlqejnë
‑ është fjala e Zotit"(Jr. 9,22-23).
Isaia madje shkoi aq larg sa tha se një pagan si Mbreti Kir mund t'i pëlqejë Zotit sepse ai punoi në drejtimin e duhur, si të thuash, kur kontribuoi në rindërtimin e qytetit të Jeruzalemit dhe të Tempullit pas Mërgimit në Babiloni.
Ndoshta do të kemi surpriza kur kalojmë kufirin? Ashtu si burrat në shëmbëlltyrën e raportuar nga Shën Mateu; disave Zoti do t'u thotë:
“Ejani të bekuarit e Atit tim! Merrni në pronë Mbretërinë që u bë gati për ju që prej fillimit të botës! Sepse pata uri e më dhatë të ha, pata etje e më dhatë të pi, isha shtegtar e më përbujtët, isha i zhveshur e më veshët, i sëmurë e erdhët të më shihni, isha në burg e erdhët tek unë”.
Të drejtët atëherë do t’i përgjigjen: ‘Zotëri, kur të pamë të uritur e të dhamë të hash, të etshëm e të dhamë të pish? Kur të pamë shtegtar e të përbujtëm, të zhveshur e të veshëm? Ose, kur të pamë të sëmurë ose në burg e erdhëm te ti?’ Mbreti do të përgjigjet: ‘Për të vërtetë po ju them: çkado bëtë për njërin ndër këta vëllezërit e mi më të vegjël, e bëtë për mua” (Mt. 25,34-40). Edhe ata, siç do të thoshte Pali, ecnin pa parë. Dhe në letrën drejtuar Efesianëve na premton:
“Ju e dini mirë se ai që bën mirë, qoftë skllav qoftë i lirë, për këtë do ta marrë pagën prej Zotit” (Ef. 6,8), secili do të shpërblehet nga Zoti sipas të mirave që ka bërë.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 11 VITI B

MË 16-6-2021.


UNGJILLI: Mk. 4, 26-34.

26 Dhe vazhdoi: “Mbretëria e Hyjit është porsi kur njeriu e hedh farën në dhe.
27 Si të flejë si të rrijë zgjuar natë e ditë, fara mbin, rritet ‑ pa ditur ai se si.
28 Toka vetvetiu qet bimën; më parë kërcyllin, pastaj kallirin e në fund kallirin plot kokrra.
29 E posa fryti piqet, i vë draprin, sepse është koha e korrjes.”
30 Dhe thoshte: “Me çka ta krahasojmë Mbretërinë e Hyjit? Ose me çfarë krahasimi ta paraqesim?
31 Ajo i përngjet kokrrës së sinapit që është më e vogla ndër farëra kur hidhet në dhe;
32 por, kur mbillet, rritet e bëhet më e madhe se të gjitha perimet; lëshon degë të mëdha, aq sa zogjtë e malit banojnë nën hijen e saj.
33 Me shumë shëmbëlltyra si këto ua shpallte Fjalën, ashtu si ishin të zotët ta kuptojnë;
34 por pa shëmbëlltyra atyre nuk u fliste asgjë, kurse nxënësve ua shtjellonte veçmas të gjitha.



LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA

NJË MBRETËRI SI ASNJË TJETËR.


Jezusi nuk i tha asgjë turmës pa përdorur shëmbëlltyra, Marku na thotë; ishte sigurisht mënyra e vetme për të pasur ndonjë shpresë për tu kuptuar! Sepse mësimi ishte ende i vështirë për tu kaluar! Vetë Jezusi njofton që nga fillimi se ai do të kishte folur për Mbretërinë e Zotit: por të gjithë tashmë kioshin ide të veta mbi këtë; dhe idetë e njerëzve nuk përkojnë aspak me idetë e Jezusit, me sa duket! Atëherë ai duhej të vendostë një pedagogji tjetër në linjën e konvertimit që Besëlidhja e Vjetër tashmë kishte ndërmarrë.
Në fillim, populli i Izraelit, si të gjithë popujt, mund të shihte Mbretërinë e Zotit vetëm në kuptimin e Sovranitetit.
Për shembull, Psalmet këndojnë për sovranitetin e Perëndisë mbi botën:
«Zoti e forcoi fronin e vet në qiell,
mbretëria e tij mbizotëron të gjithë" (Ps 103,19) ...
" Sepse Hyji është i tejetlartë, i tmerrshëm,
Mbreti i madh mbi tokën mbarë" (Ps 47, 3) ...
“Zoti është mbret, ai është i veshur me madhështi "(Ps 93, 1) ...
" Zoti mbretëron! Le të galdojë toka,
le të gëzohen ishujt e shumtë!"(Ps 97, 1).
Me këtë në mendje, të thuhet: "E jotja është mbretëria, fuqia dhe lavdia" është si të thuhet: "Ti je më i forti!". Nëse tekstet e librit të Eksodit na paraqesin gjithmonë takimet e Moisiut me Zotin në stuhi, rrufe, zjarr dhe dridhje të malit, kjo do të thotë se pa të gjitha këto prova të madhështisë dhe fuqisë, njerëzit kurrë nuk do të kishin marrë seriozisht këtë Zot!
Edhe profeti i madh Elia, në fillim të karrierës së tij, nuk mund ta imagjinonte Zotin përveç në shfaqje madhështore: dhe lutej që të zbriste zjarri nga qielli për t’u dhënë profetëve të idhujve një provë të fuqisë së Hyjit të tij. Ne e kujtojmë këtë demonstrim të madh që duhej të bënte të heshtnin përherë jobesimtarët: "36 Pasi erdhi koha që të kushtohej flia, si u afrua Elia profet, tha:
36 “O Zot, Hyji i Abrahamit, i Izakut dhe i Izraelit,
dëftoje sot se ti je Hyji në Izrael,
se unë jam shërbëtori yt
dhe se të gjitha këto i kam bërë me urdhrin tënd.
37 Më dëgjo, o Zot, më dëgjo,
që ky popull ta kuptojë se ti, o Zot, je Hyj
dhe se ti je ai që e kthen nga vetja zemrën e tyre përsëri”!
38 Dhe ra zjarri i Zotit dhe e përpiu flinë e shkrumbimit,
drutë, gurët, pluhurin, e thithi deri edhe ujin në kanal.
39 Populli, posa e pa këtë gjë, ra përmbys me fytyrë përdhe
e tha: “Zoti është Hyj, Zoti është Hyj!" (1 Mb 18,36-39).
Atë ditë, Zoti nuk e mohoi profetin e tij, por, ca kohë më vonë ...
Ne kujtojmë se si, më vonë, Zoti i zbuloi profetit Elia se fuqia e tij nuk ishte ajo që njeriu besonte
spontanisht.
Ky është episodi i famshëm nga Elia në Horeb:
"Zoti i tha Elias: “Dil jashtë e qëndro në mal para Zotit”.
Dhe ja, po kalonte Zoti! Para tij u çua një stuhi: erë e fortë!
Tundte malet e thërmonte qetat para Zotit:
por Zoti nuk ishte në stuhi!
Pas stuhisë ra tërmeti! Por Zoti nuk ishte në tërmet!
12 Pas tërmetit erdhi zjarri! Por Zoti nuk ishte në zjarr!
Pas zjarri një puhi fryme të hollë.
13 Kur e dëgjoi këtë Elia, e mbuloi fytyrën me leshnik,
doli jashtë dhe qëndroi në derën e shpellës
dhe, ja një zë që i tha: “Çka po bën këtu, Eli”?

Ky paradoks, nëse mendohet pak, përshkon të gjithë Biblën, nga Besëlidhja e Vjetër: duke filluar me zgjedhjen befasuese të një populli shumë të vogël për të sjellë lajmet më të mëdha në botë. Dhe çfarë lidhje me zgjedhjen e një njeriu belbëzues (Moisiu) si zëdhënës dhe një çifti steril (Abrahami dhe Sara) për të mbajtur shpresën e një prejardhje aq të madhe sa yjet. Perëndia zgjodhi një bari të vogël nga Betlehemi për të mposhtur Goliathin gjigand; dhe shekuj më vonë, është gjithashtu nga Betlehemi, një fshat i vogël i parëndësishëm që vetë Biri i Zotit do të dalë; dhe ai do të jetojë i fshehur për tridhjetë vjet në një qytet të humbur për të cilin njerëzit thonin: " A mund të dalë gjë e mirë nga Nazareti?”.
Ajo që del nga Nazareti, saktësisht, është Fjala, siç thotë Shën Gjoni, Fjala e Hyjit: si një farë, ajo hidhet në të gjitha erërat, në rrezik që të bie në tokën e keqe dhe që ta shkelin njerëzit; dhe Zoti e di nëse Fjala është shkelur; dhe ai di edhe për rrezik që të quhet “i pushtuar nga demonët” (Béelzéboul: Mk 3,22); por ai rrezikon gjithsesi, vetëm sepse është e vetmja gjë për të bërë. Edhe përmes dështimeve të dukshme të Krishtit, rënies dhe vdekjes në Kryq, triumfi i dashurisë ka lindur në të gjithë botën.



KINI BESIM, KOHA E KORRJES DO TË VIJË.

I tillë është mësimi i këtyre shëmbëlltyrave, një mësim madhështor i besimit: Zoti vepron, mbretëria është një farë që mbin në mënyrë të papërmbajtshme, është ndoshta akoma e padukshme, por korrja do të vijë. Jezusi na tregon diçka si: “Ju e dini fuqinë e jetës që fshihet edhe në një farë shumë të vogël. Thjesht mbillni atë - është puna juaj si kopshtarë. Zoti ju beson kopshtin e tij që ta kultivoni. Nga ana juaj, kini besim në Të: fara do të rritet, sepse është Zoti që vepron ... Kjo është garancia juaj më e mirë".
Jezusi e kishte thënë mirë kur fliste për veten e tij:
“Përnjëmend, përnjëmend po ju them:
nëse kokrra e grurit e mbjellë në dhe nuk vdes,
mbetet e vetme; po nëse vdes jep shumë fryt!" (Gjn 12:24).

Këtu shfaqet fuqia e vërtetë e Zotit: fjala e mbjellë në varfëri dhe përulësi gradualisht bëhet një pemë e madhe, krahët e së cilës janë mjaft të mëdha për të mirëpritur tërë njerëzimin. Ky është qëllimi dashamirës i Zotit: "Të bashkojë të gjithë universin nën një kokë, Krishtin, atë që është në qiej dhe atë që është në tokë".
Kokrra e “sinapit është më e vogla ndër farëra kur hidhet në dhe; por, kur mbillet, rritet e bëhet më e madhe se të gjitha perimet; lëshon degë të mëdha, aq sa zogjtë e malit banojnë nën hijen e saj” (v.31-32).