Përgatitja e liturgjisë së festave të urdhëruara. Komente postohen disa ditë përpara festave.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 16 Ord. VITI B

MË 18-7-2021.

Ps 23, 1-6:

1 Zoti është bariu im, asgjë nuk më mungon.
2 Më pushon kullotave të gjelbra, më prin në ujëra të qeta,
3 shpirtin ma përtërin. Ai më prin shtigjeve të drejta, në saje të dashurisë së Emrit të vet.
4 Po edhe në kalofsha nëpër luginën e hijes së vdekjes, s’trembem nga e keqja sepse ti je me mua: thupra jote dhe kërraba për mua janë ngushëllim.
5 Ti ma shtron tryezën përpara ndër sy të armiqve të mi, me vaj erëmirë kokën ma lyen, gotën ma mbush plot e përplot.
6 Hiri dhe mirësia do të më përcjellin në të gjitha ditët e jetës sime, do të banoj në shtëpinë e Zotit derisa të jem gjallë.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI - LUTJA


BARIU I IZRAELIT.

"Po, unë vetë do ta bashkoj tepricën e grigjës sime nga të gjitha vendet, ku i pata flakur e do t’i kthej në kullotat e tyre: do të sillen mbarë e do të shumohen”. Do të lexojmë këtë mesaxh të bërë në emër të Zotit në Jer, 23,3; Psalmi 23 përgjigjet: "Zoti është Bariu im". Sepse, si gjithmonë, ai që flet në këtë psalm është i gjithë populli i Izraelit. Izraeli që e njeh veten si popullin e Zotit, tufën e Zotit: " Sepse ai është Hyji ynë, ne jemi populli i kullotës së tij, grigja që ai ruan" (Ps 95, 7).
Sot mund të mos e shohim shumë lajka termin tufë! Por ne duhet të vendosim veten në kontekstin biblik: në atë kohë tufa ishte mbase e vetmja pasuri; tashmë për Abrahamin, u tha: "Abrami ishte jashtëzakonisht i pasur me tufa, argjend dhe ar” (Za 13,2). Dhe mjafton të shohim se si libri i Jobit përshkruan pasurinë dhe më pas rrëzimin e heroit të saj. Mund të llogaritet në numrin e fëmijëve, së pari, në numrin e kafshëve menjëherë pas: " Na ishte dikur në tokën Hus një burrë që quhej Job. Ishte njeri i patëmeta dhe i drejtë, i cili e kishte frikë Hyjin dhe i shmangej të së keqes. I kishin lindur shtatë djem e tri vajza. Kishte shtatë mijë dele, tri mijë deve, pesëqind pendë qe, pesëqind gomare dhe shumë shërbëtorë. Ishte ky njeri shumë i madh ndër të gjithë njerëzit e Lindjes” (Jb 1,1-3). Dhe kur dikush vjen t'i njoftojë Jobit të gjitha fatkeqësitë që i ndodhin, kjo ka të bëjë me fëmijët e tij dhe kopetë e tij.
Por atëherë, nëse kopetë konsiderohen një pasuri, ne mund të guxojmë të mendojmë se Zoti na konsideron si një nga pasuritë e tij. E kjo është njëlloj një guxim i madh në nivelin teologjik! Në jehonë, libri i Proverbave thotë se Urtësia e Zotit "gjen kënaqësinë e saj me bijtë e njerëzve" (Pr 8,31). Më vonë, do të shkohet shumë më larg, meqenëse do të guxohet të thuhet: " Vërtet, Hyji aq fort e deshi botën sa që dha një të vetmin Birin e vet kështu që, secili që beson në të, të mos birret, por të ketë jetën e pasosur.
Në të vërtetë Hyji nuk e dërgoi Birin që ta dënojë botën, por që bota të shpëtojë nëpër të” (Gjn 3,16-17). “Zoti e deshi aq botën (domethënë njerëzimin), sa Ai dha Birin e tij të Vetëm".
Për t'u kthyer në psalmin tonë sot, ai shpreh dashurinë e Zotit për popullin e tij me fjalorin e bariut:
"Zoti është bariu im, asgjë nuk më mungon.
Më pushon kullotave të gjelbra, më prin në ujëra të qeta, shpirtin ma përtërin.
Ai më prin shtigjeve të drejta" (v.1-3).
Folja “të udhëheq” është ajo që karakterizon më së miri në Biblën një bari të denjë për këtë emër. Në leximin e parë të liturgjisë së sotme, përkundrazi, Jeremia u ankua për barinjtë e Izraelit (dëgjo mbretërit), të cilët, saktësisht, nuk "i drejtuan" njerëzit, sepse ata ishin mbi të gjitha të interesuar për fitime të tyre personal.



MOS KI TJETËR ZOT, PËRVEÇ MEJE–MOS BËJ KURRFARË IDHULLIN!


Në këtë psalm, fraza: " Ai më prin shtigjeve të drejta, në saje të dashurisë së Emrit të vet",
synon saktësisht të njëjtën gjë: në gjuhën biblike, fjala "shteg" do të thotë gjithmonë një jetë të jetuar në besnikëri ndaj Besëlidhjes me një Zot të vetëm. Kjo gjë, pra, nënkupton braktisjen e vendosur e idhujtarisë; megjithatë historia tregon se kjo nuk është fituar kurrë nga Populli izraelit dhe se në çdo epokë të gjithë profetët kanë bërë një luftë të pandërprerë kundër idhujtarisë; mund të thuhet se ata do të kishin shumë për të bërë edhe sot në vendin tonë për të çrrenjosur adhujtarinë; sepse një idhull nuk është domosdoshmërisht një statujë prej druri ose suva ... është gjithçka që rrezikon të monopolizojë mendimet tona deri në kompromentimin e lirisë sonë: qoftë idhulli një person, një e mirë e lakmuar ose një ide, Zoti dëshiron të na çlirojë , jo për të na bërë skllevër të tij, por për të na bërë të lirë. Ky është "nderi i Emrit të tij": Zoti çlirimtar dëshiron që çdo njeri të jetë i lirë.
Për ta çliruar përfundimisht njerëzimin nga të gjitha këto drejtime false, Zoti dërgoi Birin e tij; dhe këtej e tutje, të krishterët kanë në mendje frazën e Jezusit në Ungjillin e Gjonit: "Unë jam Bariu i Mirë, jap jetën time për delet e mia" (Gjn 10). Ai jep jetën e tij, në kuptimin më të vërtetë të fjalës. Kështu që ne mund të këndojmë nga ana jonë: "Ti, o Zot, ti je bariu im ... Ti je me mua, shkopi yt (kryqi yt) më udhëzon dhe më jep siguri".
Në fillim të Kishës, ky psalm natyrshëm u bë psalmi i veçantë për Liturgjinë e Pagëzimit; të pagëzuarit (në shumës sepse pagëzimet gjithnjë festoheshin në një bashkësi), duke dalë nga pagëzimorja, shkonin në procesion në vendin e konfirmimit dhe të kremtimit të Eukaristisë. Dhe evokimi i ujërave të qeta, gjallëruese (për Pagëzimin), evokimi i tryezës dhe i gotës të mbushur plot e përplot (për Eukaristinë), dhe evokimi i vajt erëmirë (për Konfirmim) na kujton qartë këtë liturgji të trefishtë të Vigjiljes së pashkëve.
Tani e tutje, hiri dhe lumturia shoqërojnë të pagëzuarin, pasi, siç na premtoi Krishti, ai është me ne deri në mbarimin e botës. Shën Mateu në kapitull 28, 20 thotë: " Dhe, ja, unë jam me ju gjithmonë ‑ deri në të sosur të botës!”

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 16 Ord VITI B

MË 18-7-2021.


LEXIMI I UNGJILLIT: Mk. 6, 30-34

30 Apostujt u bashkuan prapë te Jezusi dhe i treguan gjithçka kishin bërë dhe kishin mësuar.
31 Atëherë ai u tha: “Ejani dhe ju në një vend të pabanuar e pushoni pak në vetmi.” Sepse aty aq shumë njerëz vinin e shkonin sa që s’kishin kohë as të hanin. 32 Ata u nisën me barkë për në një vend të pabanuar, në vetmi.
33 Porse njerëzit i panë në ç’drejtim u nisën e shumica e morën me mend vendin ku do të shkonin dhe, në këmbë, prej të gjitha qyteteve, shkuan atje e arritën para tyre.
34 Kur Jezusi doli nga barka, pa një turmë të madhe të popullit, iu dhimsën, sepse ishin porsi ‘delet pa bari’, e filloi t’u mësojë shumë gjëra.




LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.



KTHIMI NGA MISIONI. PUSHONI PAK!


Të Dielën e kaluar, ne ishim dëshmitarë të dërgimit të Të Dymbëdhjetëve në mision për herë të parë (Mk 6,7-13); dhe Marku përshkroi shpejt se si e kishin bërë: “Ata shkuan dhe u predikuan njerëzve kthimin kah Hyji. Dëbonin shumë djaj, lyenin me vaj shumë të sëmurë dhe i shëronin"(6,12-13). Kështu ata bënë pikërisht atë që kishin parë që Jezusi bënte që nga fillimi i takimit të tyre: shëronin të sëmurët, dëbonin demonët, jepnin mësim; Marku sigurisht dëshironte që lexuesit e tij të kuptonin se misioni i Të Dymbëdhjetëve ishte në vazhdimësi të përsosur me atë të Jezusit.
Sepse Marku u kujdes shumë që t’i përshkruante paralelisht misionin e Jezusit dhe misioni e të dymbëdjetëve.
Me të vërtetë mund të konstatohet se fillimi i misionit të Jezusit dhe ai i misionit të Të Dymbëdhjetëve ishin të ngjashëm: vendi ishte i njëjtë (Galilea), dhe veçanërisht edhe konteksti ishte i njëjtë: Jezusi filloi "Pasi e burgosën Gjonin, dhe shkoi në Galile" (1,14) dhe apostujt filluan nga ana e tyre në kohën e vdekjes së të njëjtit Gjon Pagëzuesit: sipas Markut Gjon Pagësuesi u arrestua dhe u ekzekutua në intervalin ndërmjet dërgimit të tyre në mision nga Jezusi dhe kthimit të tyre (6,17-29). Për sa i përket përmbajtjes së mësimit, Marku nuk na thotë asgjë, por, sigurisht ata predikonin çka kishin mësuar nga Mjeshtri i tyre qysh nga fillimi: “Pasi e burgosën Gjonin, Jezusi shkoi në Galile. Atje predikonte Ungjillin e Hyjit. Thoshte: “Koha u plotësua e Mbretëria e Hyjit është afër! Kthehuni e besojini Ungjillit!” Pas arrestimit të Gjonit (Pagëzuesit), Jezusi shkoi në Galile për të shpallur Ungjillin e Zotit; ai tha: "Kohët janë përmbushur: mbretërimi i Zotit është shumë afër". Shndërroni dhe besoni në ungjill. ”(Mk 1,14-15).
Çuditërisht, kur ata u kthyen, gjëja e parë që Jezusi u ofrua atyre qe të merrnin një distancë nga moria e madhe njerëzish që i ndiqte: “Ejani dhe ju në një vend të pabanuar e pushoni pak në vetmi” (6,30). Nëse kujtojmë mirë, pas ditës së tij të parë në Kapernaum, ku ai kishte mësuar gjerësisht, shëroi të sëmurët, dëboi demonët (1,21-34), edhe Jezusi kishte marrë një farë distance nga njerëzit që e ndiqnin . Marku vuri në dukje: “Herët në mëngjes, kur ende ishte natë, Jezusi u çua e shkoi në një vend të pabanuar e atje lutej" (1.35). Ai kishte pasur një sukses të jashtëzakonshëm dhe kishte shkuar në malin, në një vend të pabanuar, për t'u rinuar në lutje. "Të dërguarit" e të gjitha kohërave sigurisht janë të ftuar të bëjnë të njëjtën gjë: Marku përsërit dy herë këtë tërheqje të Jezusit dhe apostujve të tij "në një vend të pabanuar" (v. 31 dhe 32). Midis këtyre dy detajeve që formojnë një "përfshirje", Mark vuri në dukje praninë e turmës: një mënyrë për të na thënë se 'nuk është një fluturim dhe një evazion që Jezusi u ofron atyre: është një dhuratë që Jezusi u bënte atyre që pastaj të mund t'i shërbenin më mirë turmës'. Në Kapernaum, pas një pauze të tillë, Jezusi tërhoqi forcën për t'u shkëputur nga tundimi dhe për të vazhduar misionin e tij më i vendosur (1,38).



NË SHËRBIM TË NJERËZVE.


Por turma i ndjek ata, ajo imponohet dhe bashkë me të, u imponohet atyre urgjenca e misionit; në ungjillin e tij, Marku shpesh insiston në këtë prani të turmës që ndjek Jezusin kudo: për shembull në tregimin e thirrjes së Mateut: "Jezusi përsëri doli në breg të detit. Populli mbarë shkonte tek ai e Jezusi e mësonte”(Mk 2,13); ose për të futur ligjërimin në shëmbëlltyra: “Jezusi filloi prapë të mësojë në breg të detit. Një turmë e madhe u mblodh rreth tij. Prandaj hyri në barkë në det dhe u ul, kurse populli qëndronte në breg të detit. I mësonte shumë gjëra në shëmbëlltyra ”(Mk 4,1); ose përsëri, te Gennesareth: "E kudo që hynte: në fshatra, në qytete apo në katunde, i vendosnin të sëmurët në sheshe dhe e lutnin t’ia preknin së paku kindin e petkut. Të gjithë ata që e preknin, shëroheshin"(6.56). Marku këmbëngul, duke thënë se kjo turmë nuk vjen vetëm nga Galilea, vjen nga kudo: "Jezusi me nxënësit e vet u shmang kah bregu i detit. E ndiqte një turmë të madhe populli prej Galilesë. Gjithashtu edhe prej Judesë, prej Jerusalemit, prej Idumesë, prej Transjordanisë e prej rrethit të Tirit e të Sidonit ‑ turmë e madhe ngarendi tek ai, pse dëgjuan ç’bënte.
Prandaj u tha nxënësve të vet ta kenë përherë gati një lundër që turma e popullit të mos e shtrydhte. E meqenëse shëroi shumë ‑ të gjithë të sëmurët turreshin drejt tij për ta prekur" (3,7-10). Dhe kjo turmë nganjëherë qëndron me ditë duke dëgjuar.
Kjo do ta dëtyrojë Jezusin të kryejë shumëfizimin e dytë të bukëve: "Ndër ato ditë u bashkua përsëri një turmë e madhe populli. Pasi s’kishin çka të hanë, Jezusi i thirri nxënësit e u tha:
“Po më dhimbsen këta njerëz se ja, ka tri ditë që po rrinë me mua e nuk kanë çka të hanë. Nëse i nisi të shkojnë të uritur në shtëpitë e veta, do të mbesin udhës. Disa prej tyre kanë ardhur prej së largu” (Mk 8,1-3).
E gjithë kjo sugjeron që Jezusi mori një pritje shumë të mirë nga shumica e bashkëkohësve të tij; por vetë ky sukses nxiti shqetësimin e autoriteteve fetare: nga kapitulli 3, mësojmë se skribët "zbritën nga Jeruzalemi" (3,22).
Le të kthehemi tek teksti ynë: Jezusi, pra, pa këtë turmë të madhe (pesë mijë burra): "Ai u kap me dhembshuri ndaj tyre sepse ishin si delet pa bari. Kështu ai filloi t'i mësonte gjatë". Ai u shpalli Ungjillin atyre së pari, pastaj ai do të kryejë një shumëfizim të parë të bukëve (6,35-44). Dy mënyra për t'i ushqyer ato. Kur Marku flet për dhembshurinë e Jezusin, ai përdor fjalën greke "splangna", një fjalë që përkthehet në shqip me fjalën zorrët, diçka që ka të bëjë me thellësinë e qenies; është një ekuivalent i fjalës hebraike "rahamim" që shpesh përkthehet me fjalën mëshirë. Nuk është çudi që Jezusi ndjeu për njerëzit atë dëmbshuri që e ndjeu edhe Ati kur dërgoi Birin e tij në këtë botë; Marku, ndryshe nga Gjoni (Gjn 10), nuk e zhvillon temën e bariut të mirë, që megjithatë është i pranishëm këtu në sfond: “Po më dhimbsen këta njerëz se ja, ka tri ditë që po rrinë me mua e nuk kanë çka të hanë"(Mc 8,1-3). Dhe më pare në kapitullin 6, Marku kishte shkruar: “Ai u kap me dhembshuri ndaj tyre sepse ishin si delet pa bari (Mk.6,34).
Ankesat e Jeremisë për barinjtë e këqij që mashtronin popullin Izraelit (kjo ishte tema e leximit të parë të liturgjisë së fjalës të kësaj të diele) jehojnë këtu . Dhe, për shekuj me radhë, Populli i Zgjedhur ka pritur për Mesinë i cili do të ishte një bari i mirë. Këtë herë, na tregon Marku, Bariu i Mirë, Mesia është mes nesh.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 17 Ord. VITI B

MË 25-7-2021

LEXIMI I PARË: 2Mbr 4,42-44

42 Erdhi një njeri prej Baalsalisës dhe i solli njeriut të Hyjit bukë të fryteve të para:
njëzet bukë elbi dhe grurë të ri në duqet e veta. Elizeu tha: “Ndaju njerëzve të hanë”!
43 Shërbëtori iu përgjigj: “Si t’ua vë para këto njëqind njerëzve”?
Por ai i tha sërish: “Jepi popullit të hajë! Sepse kështu thotë Zoti: ‘Do të hanë dhe to t’u teprojë’!”
44 Ua shtroi, pra, dhe ata hëngrën dhe u teproi sipas fjalës së Zotit.



LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA



MREKULLITË E SHUMTA TË ELISEUT PROFET

Elizeu ishte një profet në Mbretërinë Veriore midis 850 dhe 800 para Krishtit. Historia e tij lexohet si një roman: ajo gjendet në pjesën më të madhe në Librin e Dytë të Mbretërve; Elizeu ishte pasardhësi i profetit të madh Elia, ai ishte djali i tij shpirtëror; dhe, për më tepër, autorët biblikë i atribuojnë atij fuqi të ngjashme me ato të profetit të madh.
Ja si, shumë më vonë, rreth vitit 200 para Krishtit, libri i Siracidit përmbledh jetën e tij: «Kur Elija u fsheh në vorbullën, Elizeu u mbush me shpirtin e tij. Gjatë ditëve të tij, ai nuk u trondit nga asnjë udhëheqës dhe askush nuk mund t'ia impononte atë. Asgjë nuk ishte shumë e vështirë për të ... Gjatë jetës së tij ai bëri mrekulli, edhe pas vdekjes veprat e tij ishin të mrekullueshme. »(Si 48,12-14)
Sidoqoftë, Elizeu nuk la asnjë shkrim, por mrekullitë dhe fjalët e tij të zjarrta dukshëm shënuan kujtimin e Izraelit; i njohur nga mbretërit, ai nuk i gërmonte fjalët e tij: me sa duket, liria e tij e fjalës ishte e plotë sepse u njoh si një njeri i Zotit: “Këtu është Elizeu, biri i Safatit, që i qiste Elisë profet ujë duarve”. Jozafati tha: “Në të është fjala e Zotit”(2 Mbr 3,11 - 12). Dhe, për fat të keq, ai shpesh gjente gabime në popullin e vet, sepse gjatë jetës së tij idhujtaria kurrë nuk pushoi në Mbretërinë e Veriut. Më shumë se një herë, ai u përfshi në politikë kur erdhi puna për të favorizuar një mbret të gatshëm për të mbajtur Aleancën. Kështu, një ditë të bukur, ai përfitoi nga udhëtimi i mbretit Akhazias për të shuguruar shpejt një tjetër, Jehun, në vendin e tij
Por ky "njeri i Zotit" u bë shumë i fanshëm kryesisht për mrekullitë e tij të shumta: dy prej tyre na propozohen diku tjetër në liturgji: lindja e birit të Shunamitit (2 Mbretërve 4,8-16) dhe shërimi i lebrozit sirian, Naaman (2 Kr 5). Por ka shumë të tjerë; duke filluar me gjestin e tij të parë, ai që i dha mundësi të fitonte respekt si zëdhënësi i Zotit: ai hapi ujërat e Jordanit dhe kaloi në tokë të thatë (2 Mbretërve 2,14), siç kishte bërë Jozueu, kur hyri në Tokën e Premtuar (Jos 3), siç kishte bërë vetë Elia para tij (2 Mbretërve 2,8);
Duhet të përkujtohen shkurtimisht disa mrekulli të tjera të bëra nga Elizeu, sipas renditjes së tregimit të librit të Mbretërve: kur ujërat e Jerikos u keqësuan dhe goditën njerëzit dhe kopetë me shterpësi, ishte ai që u thirr, dhe ai i pastron ata: "Banorët e qytetit i thanë Elizeut: “Ja, është bukur të banohet në qytet, siç po e sheh vetë, zotëri; porse mjerisht ujët është shumë të këq dhe toka e papëlleshme”. E ai u tha: “Më sillni një enë të re dhe qitni në të kripë”! Kur ia sollën ata, shkoi te burimi i ujit, e qiti kripën në të e tha: “Kështu thotë Zoti: Ja, e shërova ujët! Në të s’do të ketë më vdekje as shterpësi”! Dhe u shërua uji deri më sot sipas fjalës që e tha Elizeu profet" (2 Mbr 2,19-22); ai ndërhyri në disa raste në emër të familjes së Shunam që e kishte mbajtur si mik në shtëpi, në veçanti ai ringjalli një fëmijë të tyre (2 Mbr 4 dhe 8). Së fundmi, ne nuk flasim shpesh për mrekullinë e vajt, që është shumë i bukur: një e ve e varfër ishte përndjekur nga kreditorët, që ishin gati të rrëmbenin dy djemtë e saj për t'i bërë ata skllevër; ajo thirri Elizeun në ndihmë; ky i tha: “Po çka do që të bëj për ty? Çka ke në shtëpinë tënde? Më trego!” Ajo iu përgjigj: “Shërbëtorja jote s’ka asgjë tjetër në shtëpinë e vet përveç një poçi të vogël me vaj”. Ai i tha: “Shko e merr hua prej të afërmve të tu enë të zbrazëta sa më shumë që të mundesh. Hyr në shtëpi dhe mbylle derën pas vetes. Kur të jesh brenda ti dhe fëmijët e tu, diko prej tij në to. Secilën enë që ta mbushësh, nxirre në një anë”.
Shkoi, pra, gruaja, e mbylli derën pas vetes e pas fëmijëve të vet. Ata i sillnin enët e ajo i mbushte. Kur i mbushi enët, i tha djalit të vet: “Më sill edhe një enë”. Ai iu përgjigj: “S’kam më”! Vaji u ndal. Gruaja erdhi e i tregoi njeriut të Hyjit. Ai i tha: “Shko e shite vajin e ktheja detyrën huadhënësit tënd, kurse ti e djemtë e tu jetoni me vajin që do t’ju teprojë”(2 Mbr 4,2-7).



BAMIRËSIA SIPAS RENDIT TË DUHUR…MOS FILLO NGA VETJA

Le të vijmë te shumëfishimi i bukëve, i cili është leximi ynë i parë këtë të Dielë. Edhe një herë, Elizeu vepron në një kontekst të varfërisë: falë historianëve, ne e dimë se mbretëria e Izraelit ka përjetuar zi buke disa herë pas një periudhe thatësire. Duke pasur parasysh këtë, çdo arsyetim nuk është në anën e tij: ne nuk e dimë shumë mirë se çfarë madhësie kishin njëzet bukë elbi, por duhet të besojmë se ato ishin jashtëzakonisht të pamjaftueshme, pasi, me shumë mençuri dhe në qëllimet më të mira të botës, shërbëtori i tij u përpoq ta bindte atë: " “Si t’ua vë para këto njëqind njerëzve”? Por ai i tha sërish: “Jepi popullit të hajë! Sepse kështu thotë Zoti: ‘Do të hanë dhe to t’u teprojë’!” Ua shtroi, pra, dhe ata hëngrën dhe u teproi sipas fjalës së Zotit. Si t'ia japësh këtë njëqind njerëzve?" Bamirësia e mirë-urdhëruar fillon me veten. Por besimi, ai i vërtetë, është kokëfortë: pa humbur kontrollin dhe pa ndryshuar asnjë fjalë, për më tepër, Elizeu përsërit: "Jepja të gjithë këtyre njerëzve për të ngrënë"; këtë herë, megjithatë, ai shpjegoi: "Sepse kështu thotë Zoti: Ata do të hanë dhe do të ketë. "Shërbëtorit i mbetet vetëm t'i bindet, sepse, padyshim, Elizeu nuk e tërhoqi guximin e tij nga vetja. Si gjithmonë, ka një zë të arsyes njerëzore ... dhe tjetri, ai e di se: "Zoti është afër të gjithë atyre që e thërrasin, të gjithë atyre që e thërrasin me çiltërsi", siç thotë fjala e urtë, psalmi i kësaj të diele (Ps. 145, 18).
Për të përfunduar, disa vërejtje, për vetë mrekullinë: në të gjitha tregimet e mrekullive, qofshin ato nga Besëlidhja e Vjetër apo nga Besëlidhja e Re, ekzistojnë katër elementë, gjithmonë të njëjtët që duhet të merren parasysh: së pari, një nevojë reale: sëmundja, paaftësia, vdekja , apo edhe uria si këtu ...
Së dyti, një gjest i bërë falas: këtu, dikush ka marrë bukë nga të korrat e tij, pikërisht në kohë urie…
Së treti, rekursi tek ai që konsiderohet të jetë i dërguari i Zotit: këtu, Elizeu; bukët i ofrohen atij, sepse ai njihet si njeriu i Zotit: na thuhet se ato janë bukë e frutave të para, (fjalë për fjalë, të korrjes së re), domethënë oferta liturgjike.
Dhe e katërta, besimi në ndërhyrjen e Zotit: kundër këshillës së shërbëtorit të tij, Elizeu mban vendimin e vet. Gatishmëria e tij për të kryer vullnetin e Zotit qe garancia që ai vepronte me të drejtë, dhe mrekulli u bë!
Morali i kësaj historie? Bamirësia e bërë mirë ... nuk fillon me veten tënde!

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 17 Ord VITI B

MË 25-7-2021


UNGJILLI: Gj, 6,1-15
1 Pastaj Jezusi kaloi në anën tjetër të detit të Galilesë, që quhet edhe i Tiberiadit. 2 E ndiqte një shumicë e madhe, sepse shihnin mrekullitë që bënte në të sëmurë. 3 Jezusi u ngjit në një kodër, ku u ul të rrijë bashkë me nxënësit e vet. 4 Ishin afër Pashkët, e kremtja e judenjve.
5 Jezusi çoi sytë dhe pa një shumicë të madhe njerëzish që po vinte tek ai e i tha Filipit: “Ku do të blejmë bukë që të hanë këta njerëz?”
6 Foli kështu për ta sprovuar, sepse ai vetë e dinte se çka kishte në mend të bënte.
7 “As dyqind denarë bukë ‑ iu përgjigj Filipi ‑ nuk do të dilnin mjaft për t’i dhënë secilit nga një grimë.”
8 I tha njëri nga nxënësit, Andreu, i vëllai i Simon Pjetrit:
9 “Këtu është një djalosh që ka pesë bukë elbi dhe dy peshq të vegjël. Por, çka janë këto për kaq njerëz?”
10 Jezusi u tha: “Thuajuni njerëzve të ulen.”
Në atë vend kishte shumë bar.U ulën, pra, rreth pesë mijë burra. 11 Jezusi mori bukët, falënderoi dhe ua dha atyre që ishin ulur. Po ashtu edhe prej peshqve ‑ aq sa deshën. 12 kur u nginë, u tha nxënësve të vet: “Mblidhni tepricat që të mos tresë asgjë.” 13 I mblodhën, pra, dhe mbushën dymbëdhjetë shporta me copat që u tepruan atyre që hëngrën prej pesë bukësh elbi. 14 Njerëzit, kur panë mrekullinë që bëri Jezusi, thanë: “Ky është përnjëmend Profeti që duhet të vijë në botë.” 15 Kur Jezusi hetoi se duan të vijnë e ta kapin për ta bërë mbret, u tërhoq përsëri në mal, krejtësisht vetëm.



LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA


ISHIN AFËR PASHKËT, E KREMTJA E JUDENJVE.


Reagimi i turmës pas shumëfizimit të bukëve flet shumë për ngazëllimin që mbretëronte në Izrael gjatë kohës së Jezusit; sepse njerëzit prisnin me padurim Mesinë: kështu, kur panë Jezusin duke shëruar të sëmurët, filluan ta ndiqnin atë; Gjoni tregon: "E ndiqte një shumicë e madhe, sepse shihnin mrekullitë që bënte në të sëmurë" (6,2)
Dhe pritja ishte veçanërisht e madhe, sigurisht, në ditët përpara Pashkës; kjo festë e çlirimit të kaluar (nga skllavëria në Egjipt) paralajmëronte në sytë e të gjithëve çlirimin përfundimtar që Mesia do të kishte sjellur. Dhe nëse Gjoni merr mundimin të sqarojë: "Ishin afër Pashkët, e kremtja e Judenjve", ky është një element i rëndësishëm për të kuptuar tregimin e shumëfizimit të bukëve.
Të dielave të ardhshme, do të kemi mundësinë të kuptojmë se sa misteri i Pashkëve po qëndron në themel të të gjithë mësimit të Jezusit për bukën e jetës.
Tani për tani, Jezusi e çon turmën në mal: «Jezusi u ngjit në mal dhe atje ishte ulur me dishepujt e tij. Fjala "mal", në Galile, afër liqenit, mund të jetë vetëm simbolike (kodrat ngrihen në disa qindra metra); pa dyshim që Gjoni dëshiron që ne të kuptojmë se ora e banketit mesianik të shpallur nga profeti Isaia është afër:
"Zoti Hyji i Ushtrive do të bëjë përmbi këtë mal një gosti për të gjithë popujt: me mish të majmë e me verë të moçme, me mish të majmë plotë me palcë, me verë të kulluar, të qartë si loti”(Is 25,6).
Për këtë turmë të uritur për festën e Zotit, Jezusi do t'i japë shenjën se kjo ditë e shumëpritur është me të vërtetë këtu. Sepse është ai që merr iniciativën.
Ai fillon duke e pyetur Filipin, njërin nga të Dymbëdhjetët: "Ku do të blejmë bukë që të hanë këta njerëz?” (6,5). Dhe Gjoni komenton: "Foli kështu për ta sprovuar, sepse ai vetë e dinte se çka kishte në mend të bënte” (v. 6). Pa dyshim, si kudo tjetër, ungjilltari dëshiron të këmbëngulë në njohjen paraprake të Jezusit; por nga çfarë konsiston kjo "provë" e apostujve? Për një hebre si Gjoni, kjo shprehje është një kujtesë e përvojës së Eksodit: sepse udhëtimi i gjatë në Sinai u kuptua më vonë si një kohë e "provës"; libri i Ligjit të Përtërirë shpjegon: "Të të bjerë në mend udhëtimi që Zoti, Hyji yt, ka bërë ta kalosh për këta dyzet vjet nëpër shkretëtirë, me qëllim që të përulte, të sprovonte e të mësonte çka ndryhet në zemrën tënde" (Dt 8,2). Filipi, mbase, nuk e kuptoi menjëherë që Jezusi provonte besimin e tij, ai përgjigjet në një mënyrë shumë njerëzore, me kuptim të shëndoshë: “As dyqind denarë bukë ‑ iu përgjigj Filipi ‑ nuk do të dilnin mjaft për t’i dhënë secilit nga një grimë” (V. 7). Dhe Andre shton: “Këtu është një djalosh që ka pesë bukë elbi dhe dy peshq të vegjël. Por, çka janë këto për kaq njerëz?” (v. 9).


ARSYETIMI E GJYKIMI I SHËNDOSHË...OSE BESIMI?


Nga pikëpamja njerëzore, nuk mund të vërtetohet se Filipi dhe Andrea ishin në gabim! Por një gjykim i shëndoshë ose një arsyetim korekt nuk janë gjithmonë këshilltarë të mirë. Pra, a e kanë harruar ata, Filipi dhe Andrea, historinë e profetit Elizeu (leximi i parë këtë të diel)? Me qëllim të mirë, shërbëtori i profetit kishte thënë, në një rast shumë të ngjashëm, të njëjtën gjë: pak bukë për njëqind njerëz, nuk mund të mjaftojnë! Por Elizeu kishte anashkaluar ... Jezusi bën të njëjtën gjë, ai thjesht thotë: “Thuajuni njerëzve të ulen.”
Pse Jean specifikon" se atje ishte shumë bar? Sigurisht për ta bërë të qartë se një "bari i mirë" (një imazh tjetër mesianik; krh. Gjn 10) gjithmonë kujdeset që t'i çojë delet e tij në kullota të mira? "Kështu ata u ulën, dhe ishin afërsisht pesë mijë burra.
Të katër Ungjijtë shënojnë disproporcionin midis pesë bukëve dhe pesë mijë burrave (një disproporcion shumë më pak i shënuar në shumëfizimin e bukëve nga Elizeu); historia e shënimit të tepricës së dhuratave mesianike.
Kur mbërriti atje, Gjoni ndryshoi tonin: "Jezusi mori bukët, falënderoi dhe ua dha atyre që ishin ulur. Po ashtu edhe prej peshqve ‑ aq sa deshën" (v.11) . Ne i njohim me lehtësi fjalët e Darkës së Fundit; Gjon, është e vërtetë, askund nuk ka të bëjë me institucionin e Eukaristisë; (ai e zëvendëson atë me larjen e këmbëve, Gjn 13); por këtu, padyshim, ai i referohet institucionit të Eukaristisë: të krishterët të cilëve ai u drejtohet, menjëherë e kuptojnë se mrekullia e bukëve në malin e vogël të Galilesë, është shenja e banketit të Eukaristisë që ata festojnë çdo të Dielë që nga Ringjallja e Krishtit .

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 17 Ord VITI B

MË 25-7-2021




Ps: 144, 10-11,15-16,17-18


10 Le të lavdërojnë , o Zot, të gjitha veprat e tua e le të bekojmë shenjtërit e tu.
11 Le të tregojnë lavdinë e Mbretërisë sate, le të kuvendin për pushtetin tënd.
15 Sytë e të gjithëve shpresojnë në ty, ti u jep ushqim në kohën e duhur
16 Ti e hap dorën tënde, dhe e mbush me të mira çdo gjë të gjallë.
17 I drejtë është Zoti në të gjitha udhët e veta dhe i shenjtë në të gjitha vepra e veta.
18 Zoti është afër të gjithë atyre që e thërrasin, të gjithë atyre që e thërrasin me çiltërsi.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI- LUTJA.


NJË PSALM “ALFABETIK”.


Nuk mund të gjendhet asgjë më mirë se ky Psalm 144 për t'i bërë jehonë leximit të parë të kësaj të diele! Profeti Elizeu, duke shumëfizuar bukët në kohë urie, kishte qenë instrumenti i mirësisë së Perëndisë:
"Sytë e të gjithëve shpresojnë në ty, ti u jep atyre ushqim në kohën e duhur; ti e hap dorën tënde; dhe e mbush me të mira çdo gjë të gjallë" (v.15-16).
Ky psalm është një britmë mirënjohjeje dhe falënderimi:
"Le të lavdërojnë , o Zot, të gjitha veprat e tua e le të bekojmë shenjtërit e tu" (v.10)". Mund të kemi parasysh edhe me këta pak rreshtët, paralelizmin nga njëra rresht në tjetrën e secilit varg: ajo është veçanërisht e theksuar; do të ishte me vlerë të lexohej në dy zëra ose dy kore të alternuara.
“Le të lavdërojnë , o Zot, të gjitha veprat e tua // e le të bekojmë shenjtërit e tu.
Le të tregojnë lavdinë e Mbretërisë sate// le të kuvendin për pushtetin tënd.
Sytë e të gjithëve shpresojnë në ty// ti u jep ushqim në kohën e duhur.
Ti e hap dorën tënde// dhe e mbush me të mira çdo gjë të gjallë.
I drejtë është Zoti në të gjitha udhët e veta// dhe i shenjtë në të gjitha vepra e veta.
Zoti është afër të gjithë atyre që e thërrasin// të gjithë atyre që e thërrasin me çiltërsi.
Goja ime do ta shfaqë lavdinë e Zotit// çdo njeri doi ta bekojë emrin e tij të shenjtë për gjithmonë e jetës.
Përbërja e këtij psalmi është, pra, shumë e kujdesshme; nëse do të merret në duart Bibla jonë, mund të kuptohet çfarë është një psalm "alfabetik": ai përfshin njëzet e dy vargje, secila prej të cilave fillon me një nga shkronjat e alfabetit hebraik. Në letërsi, kjo quhet akrostik. Këtu nuk bëhet fjalë për një arritje të stilit. I përdorur në Bibël, ky proces tregon gjithmonë se qëllimi kryesor i psalmit është të falënderohet Zoti për Besëlidhjen: një mënyrë për të thënë: "E gjithë jeta jonë, nga A në Z, (në hebraisht nga Aleph në Tav) ka të bëjë me Besëlidhjen dhe varet nga butësia e Zotit” që është i ngadalshëm në zemërim dhe i mirë.
Le të mos jemi të befasuar që ky psalm lutet nga besimtarët izraelitë çdo mëngjes: për hebreun besimtar, mëngjesi (agimi i ditës së re) në mënyrë të parezistueshme evokon agimin e ditës përfundimtare, të botës që do të vijë, atë të Besëlidhjes së Re ... Nëse hyjmë pak më thellë në përshpirtërinë hebraike, Talmudi (mësimi i rabinëve të shekujve të parë pas erës sonë) thotë se kushdo që e lexon këtë psalm tri herë në ditë "mund të jetë i sigurt se do të jetë bir i botës që duhet të vijë”.
Nga njëzet e dy vargje të këtij psalmi, për fat të keq lexohen në liturgjinë e fjalës së sotme vetëm gjashtë, por i gjithë mësimi biblik mbi Zotin gjendhet në këto pak rreshta. Për shembull, flitet këtu për madhështinë, lavdinë, mbretërimin e Zotit: "Besnikët e tu të bekojnë! Ata do të flasin për lavdinë e mbretërimit tënd //
do të flasin për bëmat e tua".
Flitet këtu për mirësinë e Tij ndaj nesh dhe për afërsinë e tij: "Ai është afër atyre që e thërrasin // me të gjithë ata që e thërrasin me të vërtetë".



I GJITHË TJETRI, I GJITHË AFËR (ZOTI ME NE).

Është me të vërtetë një nga zbulimet e admirueshme të popullit të Izraelit që ka arritur të artikulojë me aq shumë forcë këto dy të dhëna të Zbulesës, secila prej tyre aq e rëndësishme sa tjetra: Zoti është Gjithë-Tjetri (d.m.th. mbretëria, pushteti dhe lavdia i përkasin vetëm atij) dhe në të njëjtën kohë ai është i Gjithë afër. Aq afër sa lotët tanë rrjedhin nëpër faqe siç thotë libri i ben Siracit. Ai nuk është një mbret si ata që njohim në tokë. Ai është një mbret i plotfuqishëm dhe i mirë në të njëjtën kohë: ai dëshiron vetëm lumturinë tonë ... Ky është zbulimi që Izraeli ka bërë gjatë gjithë historisë së tij. Kur flasim për fuqinë e këtij mbreti si ndryshëm nga të gjithë mbretërit tjerët, ne e dimë se fuqia e tij është vetëm dashuria; ne kujtojmë atë që Zoti i tha Moisiut për veten e tij: “Zoti, Zoti, Hyji i mëshirshëm e i butë, i durueshëm e shumë i mëshirshëm dhe i vërtetë" (Da 34,6).
Kjo është ndoshta përmbledhja më e mirë që mund të jepet për të gjithë zbulesat biblike.
Një zbulim që populli Izraelit që ishte përfituesi i parë i tij, nuk mund dhe nuk dëshiron ta mbajë për vete! Sepse misioni i tij, ai e di, është ta këndojë me zë të lartë këtë të vërtetë në mënyrë që të gjithë ta njohin: pasurinë e faljes, butësinë dhe mëshirën e Zotit, ato janë për të gjithë!
"Zoti është vetë butësia e mëshira
i ngadalshëm në zemërim dhe plot dashuri:
Zoti është i mirë për të gjithë,
i dhimshëm për të gjitha krijesat e veta" (Ps 145, 8-9):
Pas leximit të këtij psalmi, përkujtojmë sigurisht, fjalët: "Ai është afër atyre që e thërrasin // për të gjithë ata që e thërrasin me çiltërsi". Ky universalitet i planit të Zotit është një nga zbulimet më të mëdha të Besëlidhjes së Vjetër: Zoti e do gjithë njerëzimin dhe plani e tij të dashurisë, "qëllimi i tij dashamirës" ka të bëjë me tërë njerëzimin dhe gjithë krijimin.
Së fundmi, nëse i referohemi tekstit të plotë të këtij psalmi, ne zbulojmë në të një lidhje fare të fortë me lutjen që na ka mësuar Jezusi: “Ati ynë”: për shembull, fjalët “Ati ynë” i drejtohen Zotit si fjalët “Atë” dhe “mbret”: Ati ynë një baba dhe njëkohesisht është Zoti i butësisë dhe i mëshirshëm për të cilin flet ky psalm ... Ati ynë është një mbret qëllimi i vetëm i të cilit është lumturia e të gjithë njerëzve. "Ati ynë ... na dhuro ... na fal ... na çliro nga e keqja ... mbretëria jote le të vijë, vullneti yt le të bëhet këtu në tokë por edhe në qiell ..." sepse, ne e dimë, që siç thotë Shën Pali, "Vullneti I Zotit është që të shëlbohen të gjithë njerëzit dhe ta arrijnë njohjen e së vërtetës". (1 Tm 2.4).
Ne e kuptojmë, atëherë pse ky Psalm 145 është bërë lutja e mëngjesit e njerëzve që mësuan të flasin me Perëndinë si me një baba.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 18 ORD VITI B

MË 1-8-2021


LEXIMI I PARE: Dal 16,2-4.12-15


E pesëmbëdhjeta ditë e të dytit muaj pasi kishin dalë prej dheut të Egjiptit!
2 Mbarë bashkësia e bijve të Izraelit zuri të ankohet kundër Moisiut e Aronit në shkretëtirë. 3 I thonin njëri‑tjetrit: “Oh, sikur të kishim vdekur prej dorës së Zotit në dheun e Egjiptit, kur rrinim mbi vegsha mishi e hanim bukë derisa s’u ngopnim! Po pse na nxorët dhe na sollët në këtë shkretëtirë të vdesë urie mbarë bashkësia?!”
4 Atëherë Zoti i tha Moisiut: “Ja, unë po bëj t’ju bjerë bukë prej qiellit. Le të dalë populli e le të mbledhë, aq sa t’i dalë mjaft për çdo ditë. Dua t’i vë në provë palè a do të ecin në ligjin tim apo jo.
12 “I dëgjova ankimet e bijve të Izraelit. Thuaju: Sonte do të hani mish e nesër në mëngjes do të ngiheni me bukë e atëherë do ta pranoni se unë jam Zoti, Hyji juaj”!
13 Posa u bë mbrëmje, ia behën shkurtat dhe e mbuluan tëbanishën, kurse në mëngjes një shtresë vese rreth e rrotull zemërimiës. 14 E kishte mbuluar sipërfaqen e shkretëtirës! Atëherë u duk mbi tokë kokërrizë e hollë porsi brymë. 15 Kur e panë bijtë e Izraelit, i thanë njëri‑tjetrit: “Manhu?” /që do të thotë: “Çfarë është kjo?”/. Sepse nuk dinin se çka ishte. Moisiu u tha: “Kjo është buka që Zoti jua dha për ta ngrënë!



LECTIO DIVINA – MEDITIMI - LUTJA


REKRIMINIME DHE MURMURITJE.


Në përgjithësi, edhe pse ishin skllevër në Egjipt, hebrenjtë nuk ishin ushqyer keq! Një përgjegjës i mençur kujdeset për punëtorët e vet.
Në shkretëtirë, ishte ndryshe ... Ndoshta, Moisiu thoshte që tani Populli ishte i lirë. Por, ndërkohë, në shkretëtirë, Populli vdiste nga uria. Dhe njerëzit, të sfilitur nga vuajtjet, murmurisnin duke thënë pak a shumë haptas: “Nëse do të kishin dashur Moisiu dhe Aroni të na bënin të vdesin nga uria, nuk do ta kishin bërë ndryshe ... Dhe, në fund të fundit, disa mund të kenë menduar dhe thënë se ky mund të kishte qenë qëllimi i manovrës së tyre...” Ne mund të mendojmë se për këtë bisedonin njerëzit kur ktheheshin çdo mbrëmje secili në çadër të vet. Këta bashkëbisedime teksti që jemi duke studiuar, i quan "rekriminime" (të tjerët përkthejnë "murmuritjet") e njerëzve. Më të guximshmet ndër tyre shkonin drejtpërdrejt duke u thënë shefave: "Ju bëtë të dilnin në këtë shkretëtirë këta njerëz të mbledhur që të vdesin të uritur gjithë!" E cila ishte padyshim prova më serioze e qëllimit të shefave: fakti që Populli që doli nga Egjipti, nuk ishe më i kënaqur dhe mendonin që ishte kot të bënin pyetjen: “Pse keni rrezikuar të na çonit në këtë shkretëtirë?", Apo, sepse situata ishte shumë e rënde, nuk guxonin më të fajësonin organizatën e keqe, duke thënë për shembull: “Ju bëtë gjithçka në mënyrën më e keqe që të gjithë të vdisnin këtu"; murmuritjet shkonin deri atje sa të arrinin të dyshonin edhe për qëllimet e shefave: "Në thelb, qëllimi juaj nuk ishte të na çlironit nga skllavëria e Egjiptianëve por që të vdisnim në këtë shkretëtirë, atë që donit, ishte vdekja jonë”.
Dhe përmes Moisiut, është vetë Zoti që vihet në shënjestër: në vargjet që mungojnë (vargjet 5-11 dhe 16-36 nuk lexohen në këtë liturgji të Fjalës), Moisiu thotë qartë: "Zoti e dëgjoi ankimin tuaj kundër tij. Sepse, kush jemi ne? Murmuritjet juaj nuk janë kundër nesh, por kundër Zotit”(V. 8); gjë që vërteton se Moisiu ishte gjithnjë i qartë në këtë pikë; të gjitha ndërmarrjet e tij drejtohen nga Zoti: puna e "daljes" së Egjiptit, e çlirimit, është me të vërtetë vepër e Zotit. Dhe përveç kësaj, teksti është shkruar në një mënyrë të tillë që ne të kuptojmë se është Zoti ai që vepron pandërprerë: ai ka dëgjuar murmuritjet e Popullit të tij, ai dërgon ushqimin, (bukën pastaj mishin), ai i vë njerëzit në provë.
Le të kthehemi te këto tre pika: pëshpëritje, dhënia e ushqimit, testimi.
Këto murmuritje janë një mëkat kundër besimit: ato janë dyshime të lindura nga ankthi; në këtë rast, pas një qëndrimi të gjatë në rajonin shumë pjellor të Deltës së Nilit, të arratisurit duhet të përballen me pasigurinë dhe varfërinë e shkretëtirës; ata nuk e vunë re menjëherë: pasi u larguan nga Egjipti (Da 14), gjithçka ishte pranuar dhe bërë me entuziazëm; kapitulli 15 i Daljest regjistron këngën e fitores dhe të falënderimeve që u këndua përtej detit:
1 “Le t’i këndojmë Zotit, sepse mrekullisht ngadhënjeu: kalë e kalorës plandosi në fund të detit!
2 Zoti është forca dhe fuqia ime, Ai, veç Ai, më shpëtoi! Ai është Hyji im, Atë lavdëroj! Është Hyji i atit tim: Atë e lartësoj!" (Dal 15,1-2).
Por në zhgënjimin e parë në buzë të një vrime uji që doli të ishte i njelmët, toni ndryshoi dhe u dëgjuan pëshpëritjet e para; kjo nga fundi i të njëjtit kapitull 15! Pozicionimi i dy teksteve është elokuent: tregon për lëkundjet e zemrave tona, nga falënderimet te dyshimet. A do të kishte ndryshuar Zoti sepse rrethanat e jashtme kanë ndryshuar?

PËRGJIGJA E ZOTIT.

Në përgjigje të këtyre murmuritjeve, Zoti, i cili nuk ka ndryshuar, dërgon ushqimin, bukën dhe shkurtat. Duket se episodi i shkurtave nuk është përsëritur; nga ana tjetër, disa tekste pohojnë se mana tani ka rënë çdo mëngjes; Zoti kishte premtuar: "Nga qielli do të bjerë bukë për ty", dhe, tani e tutje, çdo natë (përveç asaj të Shabatit), për dyzet vjet: "Natën kur në fushim binte vesë, binte gjithashtu edhe mana (Num 11,9).
Dhe libri i Jozueut specifikon se kjo dhuratë nga qielli, pushoi në kohën e hyrjes në Tokën e Premtuar: "Prej së nesërmes filluan të ushqehen me prodhimet e atij vendi, me bukë të pabrumë e përvëlak kokrrash elbi të përzhitur po atë ditë. Të nesërmën, pasi hëngrën prej prodhimeve të vendit, edhe mana pushoi të bjerë. Bijtë e Izraelit nuk e përdorën më atë ushqim, por atë vit u ushqyen me prodhimet e tokës së Kanaanit" (Js 5,11-12).
Çuditërisht, në të njëjtën kohë kur ai premton ushqim, Zoti flet për provën: “Ja, unë po bëj t’ju bjerë bukë prej qiellit. Le të dalë populli e le të mbledhë, aq sa t’i dalë mjaft për çdo ditë. Dua t’i vë në provë palè a do të ecin në ligjin tim apo jo" (Dal 16,4-5). Duket se prova është e dyfishtë; së pari, sepse çdo dhuratë e Zotit sprovohet nga mirënjohja jonë. Zoti është përgjithësisht aq i matur sa që harrojmë se gjithçka është një dhuratë; pyetja që shtrohet është kjo: "A do të jeni në gjendje të kapërceni tundimin e murmuritjes, të dyshimit, a do të jeni në gjendje të më besoni mua, të njihni dhuratat dhe praninë time?"
E po, saktësisht, murmuritjet nuk kanë ndalur deri më tani! Më vonë madje erdhi një kohë kur mana u gjet se ishte mjaft monotone: "Njerëzit e huaj, që u ishin mbështetur atyre, e kapi dëshira e grykësisë dhe bashkë me ta u ulën edhe bijtë e Izraelit filluan të ankoheshin: “Kush do të na ngijë me mish? Na bie në mend peshku që e hanim falas në Egjipt. Na bien në mend trangujt, shalqiri, purrinjtë, qepët dhe hudhrat! Tani na u tha fyti: sytë tanë nuk shohin tjetër përveç manës”! Ende kujtojmë peshqit që kemi ngrënë për asgjë në Egjipt, dhe kastravecët, pjeprat, preshin, qepët dhe hudhrat!" Tani fytet tona janë tharë; ne kurrë nuk shohim asgjë përveç manës!"(Num, 11.5-6).
Pastaj, prova e dytë, pyetja e dytë "A do të jesh në gjendje të më bindesh dhe të mbash urdhërimet e mia, atë të Shabatit dhe atë të ndarjes?" Sepse Zoti kishte parashikuar gjithçka: secili mund të mblidhte çdo ditë saktësisht sasinë e nevojshme për të ; që do të thotë se në këtë mënyrë do të kishin mësuar të lënin diçka për të tjerët! Dhe ishte e pamundur të grumbullohej; disa fëmijë të zgjuar u përpoqën, por teprica u kalb menjëherë; nga ana tjetër, në ditën e gjashtë (në pragun e Shabatit), ra një racion i dyfishtë dhe të gjithë mund të mbanin ca për ditën tjetër; sepse, në mënyrë që të gjithë të respektonin pjesën tjetër të Shabatit, mana ra vetëm gjashtë ditë në javë. Këtu përsëri, herën e parë, kishte tundime: ose për të marrë më shumë sesa ishte e nevojshme, ose për të shpresuar për ta gjetur atë. Mëngjesi i Shabatit: nëse do të kishte rënë natën e Shabatit, do të ishte shumë budalla për ta mohuar atë. Por ata shpejt e kuptuan: Zoti kishte vendosur ta edukonte popullin e tij.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 18 Ord VITI B

MË 1-8-2021


LEXIMI I UNGJILLIT: Gj. 6, 24 – 35

24 Kur njerëzit panë se aty nuk ishte Jezusi as nxënësit e tij,
hynë në lundra dhe kaluan në Kafarnaum për të kërkuar Jezusin.
25 Kur e gjetën në anën tjetër të detit, i thanë: “Rabbi, kur erdhe këtu?”
26 Jezusi iu përgjigj:
“Përnjëmend, përnjëmend po ju them:
më kërkoni, jo pse patë mrekullitë,
por pse hëngrët nga ato bukë
dhe u ngitë.
27 Veproni,
por jo për ushqim që prishet,
por për një ushqim që qëndron për jetën e amshueshme:
atë do t’jua japë Biri i njeriut,
sepse këtë e vulosi Ati‑Hyj.
28 Atëherë ata i thanë:
“Çka na duhet të bëjmë për t’i kryer veprat që kërkon Hyji?”
29 Jezusi iu përgjigj:
“Vepra që Hyji kërkon është kjo:
besoni në Atë
që Ai e dërgoi.”
30 “Çfarë shenje bën ti, ‑ i thanë ata ‑ që ta shohim e të besojmë?
Cila është vepra jote?
31 Etërit tanë hëngrën manën në shkretëtirë si shkruan
edhe në Shkrim e shenjtë: ‘U dha të hanin bukë prej qiellit. ’“
32 Jezusi iu përgjigj:
“Përnjëmend, përnjëmend po ju them:
Nuk jua dha Moisiu bukën prej qiellit,
por Ati im jua jep bukën prej qiellit,
atë të vërtetën:
33 sepse buka e Hyjit është Ajo,
që zbret prej qiellit
dhe që i jep botës jetën.”
34 Atëherë i thanë:
“Zotëri, na e jep vazhdimisht atë bukë!”
35 Jezusi u përgjigj:
“Unë jam buka e jetës.
Kush vjen tek unë
nuk do të ketë më kurrë uri,
kush beson në mua,
nuk do të ketë më etje.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.


USHQIM MATERIAL DHE SHPIRTROR

Në javën 18 Ord vazhdohet leximin e kapitullit 6 të Ungjillit të Gjonit: ka pasur së pari shumëfizimi i bukëve; historia përfundoi me një largim të befasishëm të Jezusit, sepse, Gjoni na tregon: “Jezusi hetoi se duan të vijnë e ta kapin për ta bërë mbret, dhe u tërhoq përsëri në mal, krejtësisht vetëm" (Gj 6,15).
Dhe pastaj Gjoni vazhdon me tregimin e shtujsë: " Kur u bë natë, nxënësit e tij zbritën në det, hynë në lundër e u nisën për në anën tjetër të detit, për në Kafarnaum. Ishte errur e Jezusi ende nuk kishte ardhur tek ata. Deti u trazua nga era e fortë që fryente. Pasi rremuan reth njëzet e pesë apo tridhjetë stadje, panë Jezusin duke ecur përmbi det e po i afrohej lundrës. I kapi frika. Ai u tha: “Unë jam! Mos druani!” Deshën ta marrin në lundër, dhe ja, lundra përnjëherë preku tokën në atë vend ku ishin drejtuar" (6,16-21). Dhe në sinagogën e Kapernaumit Jezusi dha fjalimin e tij të madh për bukën e jetës që fillon me pjesën e ungjillit që komentohet tani.
Ai fillon në një mënyrë shumë solemne: ndërsa njerëzit e pyesnin atë se si arriti atje ("Rabbi, kur erdhe këtu?"), Jezusi nuk i përgjigjet pyetjes drejtpërdrejt; ai deklaron: “Përnjëmend, përnjëmend po ju them:
më kërkoni, jo pse patë mrekullitë,
por pse hëngrët nga ato bukë
dhe u ngitë".
“Përnjëmend, përnjëmend po ju them... "; kjo formulë në Besëlidhujen e re ka saktësisht të njëjtin funksion të formulës shumë të zakonshme të profetëve: "Orakulli i Zotit" ose "Kështu thotë Zoti"; mënyra për të thënë: "Kini kujdes, ajo që unë kam për t'ju thënë është serioze, e vështirë për t'u dëgjuar, por sidoqoftë është e vërteta".
Ne jemi paralajmëruar; në të vërtetë, mësimi për bukën e jetës është sigurisht një nga gjërat më të vështira për t'u kuptuar. Prova është se, tri herë, dëgjuesit do ta ndërpresin atë me kundërshtime; por, Jezusi, me durim, hap pas hapi, do t'i çojë ata deri në fund të Zbulesës. Sepse ajo që e bën vështirësinë e këtij fjalimi (dhe shkëlqimin e tij gjithashtu) është se ai artikulon të gjitha elementet e Zbulesës së misterit të Krishtit: njeriu i vërtetë dhe prapë Biri i Zotit, i cili erdhi në botë për t'i shpallur të vërtetën, dhe duke dhënë jetën e tij për të vulosur atë dëshmi. Në ligjërimin për bukën e jetës, ne dëgjojmë në çdo kohë që kumbon meditimin e gjatë të Gjonit në Prolog: Ai është Fjala, Ai erdhi në botë, për ata që besojnë në të ai sjell jetën.
Por Jezusi shkon hap pas hapi, ne kemi thënë: mjafton ta ndjekim atë. Pasi i lajmëroi ata për vështirësinë e asaj që ai do t'u thoshte atyre: “Përnjëmend, përnjëmend po ju them", ai flet përsëri për shumëfizimin e bukëve që sapo kishte ndodhur, por është për t’u thënë atyre se nuk kanë kuptuar asgjë: “më kërkoni, jo pse patë mrekullitë, por pse hëngrët nga ato bukë dhe u ngitë".
Me fjalë të tjera: ju keni marrë parasysh vetëm ato gjëra sypërfaqësore që durojnë një moment; keni kaluar shumë mirë, keni shijuar vaktin, ndoshta edhe keni menduar se gjërat ishin të organizuara mirë, por nuk e morët thelbin, kuptimin e thellë të ngjarjes: Unë ju solla ushqim tokësor, por ishte shenja e diçkaje shumë më të rëndësishme; atje ku patë vetëm kohën e duhur të vaktit që po ju dhuroja, ju duhet ta kishit njohur Atin duke punuar përmes meje. Ai më ka dërguar t'ju sjell ushqimin që ruhet deri në jetën e përjetshme.
Ky dallim midis ushqimit material dhe ushqimit shpirtëror ishte një temë e preferuar e fesë hebraike; ne e dinim përmendsh frazën nga libri i Ligjit të përtërirë: "Për të jetuar njeriut nuk i del mjaft buka, por i lypet edhe secila fjalë që del prej gojes së Zotit" (duke nënkuptuar Fjalën e tij; Dt 8,3); dhe atë të Librit të Urtisë: "Nuk janë llojet e ndryshme të fryteve që e ushqejnë njeriun, por fjala jote është ajo që i ruan ata që besojnë në ty" (Urt 16, 26).
Për më tepër, dëgjuesit e Jezusit e kuptuan shumë mirë këtë dallim që ai u ofroi atyre:
"27 Veproni,
por jo për ushqim që prishet,
por për një ushqim që qëndron për jetën e amshueshme:
atë do t’jua japë Biri i njeriut,
sepse këtë e vulosi Ati‑Hyj" (6, 27).
Ata e kanë kuptuar aq mirë sa që menjëherë pyesnin:
“Çka na duhet të bëjmë
për t’i kryer veprat që kërkon Hyji?”
Sipas Jezusit, të punosh në punët e Zotit është shumë e thjeshtë, thjesht duhet të besosh në të:
“Vepra që Hyji kërkon është kjo:
besoni në Atë që Ai e dërgoi.”




ERDHI NDËR TË VETËT, E TË TIJTË NUK E PRANUAN

A është kjo shumë e thjeshtë? Thuhet shpejt. Nëse kthehemi te kushtet e leximit tonë, Jezusi e shpall veten si Birin e njeriut, atë të cilin Ati e ka shënuar me vulën e tij dhe ai gjithashtu paraqitet si i dërguari i Zotit: këta ishin në kohën e tij dy tituj me të cilët u caktua Mesia.
Dhe pse dikush do të duhej të besonte në Jezusin? Cilat ishin referencat e tij?
Moisiu kishte bërë mrekullinë e manës; dhe, akoma në kohën e Jezusit, flitej për manën që do të kishte ardhur, atë që do të kishte qenë ushqimi i kohërave të ardhshme, atyre të Mesisë, "kohërave mesianike". Dhe kështu, me arsyen e tyre të shëndoshë, dëgjuesit e Jezusit këmbëngulin: "Çfarë shenje do të bësh që të mund ta shohim dhe të të besojmë?" Çfarë pune do të bësh? "
Në mënyrën e tij për të treguar këtë epizod, Shën Gjoni këmbëngul qartë në atë që duket se është problemi themelor i bashkëkohësve të Jezusit: ai ishte Mesia, por shumë pak e njohin atë; nga kapitulli i parë i ungjillit të tij, kapitulli i prologut, Gjoni përmbledh situatën: "Erdhi ndër të vetët, e të tijtë nuk e pranuan" (Gj. 1,11) Ai erdhi në shtëpinë e tij dhe të tij nuk e pritën.
Ky moskuptim nuk e ndalon Jezusin: ai e di mirë për vështirësinë e bashkëbiseduesve të tij, pasi ai përdor formulën:
"Amen, Amen, po të them";
por ai vazhdon punën e tij të zbulesës; teksti ynë për sot përfundon me njoftimin e Eukaristisë:
“Unë jam buka e jetës.
Kush vjen tek unë
nuk do të ketë më kurrë uri,
kush beson në mua,
nuk do të ketë më etje" (Gj 6,35).
Një temë tjetër që shfaqet shumë shpesh në Ungjillin e Gjonit: mjafton të besosh për të pasur jetën e vërtetë.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 18 Ord VITI B

MË 1-8-2021


PS – 77, 3-4,23-24,25.52.54

3 Ato që dëgjuam e mësuam,
çka na treguan etërit tanë,
4 nuk do t’i fshehim para fëmijëve të tyre,
do t’i kalojmë gojë më gojë në breznitë e ardhshme
lavditë e Zotit e mrekullitë e tija,
veprat e bindshme që ai bëri.
23 Kështu u urdhëroi reve prej së larti,
i hapi pendët e qiellit,
24 porsi shi e lëshoi manën për ushqim,
u dha bukë nga qielli:
25 njeriu hëngri bukë engjëjsh,
u dha ushqim me mbushulli.
52 Porsi dele prej andej e nxori popullin e vet,
i priu porsi grigjës nëpër shkretëtirë.
54 I çoi në Tokën e vet të shenjtë,
në bjeshkën që pushtoi e djathta e tij.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.


BESNIKËRIA E ZOTIT DHE MOSMIRËNJOHJA E POPULLIT.


Psalmi 77 është shumë i gjatë, por ne sot, në liturgjinë e fjalës, do të marrim në konsideratë vetëm disa vargje, që, kur lexohen, do të na paraqesin vetëm një aspekt: këtu gjithçka duket e mrekullueshme; populli i Izraelit është mirënjohës për dhuntitë e Zotit; dhe nëse ky psalm është zgjedhur për këtë të Dielë, është veçanërisht sepse falënderon për dhuratën e manës gjatë Eksodit: “Ja, unë po bëj t’ju bjerë bukë prej qiellit" (Dal 16,4). "... porsi shi e lëshoi manën për ushqim, u dha bukë nga qielli: njeriu hëngri bukë engjëjsh, u dha ushqim me mbushulli" (V. 24v).
Por pjesa tjetër e Psalmit tregon historinë e vërtetë të Izraelit, një histori që është shkruar midis dy aktorëve, në shekuj, në vazhdën e brezave. Zoti besnik përballë një populli që e njeh veten të paqëndrueshëm.
I paqëndrueshëm sepse i pavëmendshëm: Izraeli është shumë i vetëdijshëm për rëndësinë e përkujtimit: "Ato që dëgjuam e mësuam, çka na treguan etërit tanë, nuk do t’i fshehim para fëmijëve të tyre, do t’i kalojmë gojë më gojë në breznitë e ardhshme lavditë e Zotit e mrekullitë e tij, veprat e bindshme që ai bëri" (V. 3v).
Që besimi të transmetohet, dje si sot, nevojiten tre kushte: së pari, dikush ka pasur një ngjarje shpëtimi, një përvojë shpëtimi dhe mund të thotë: "Zoti më ka shpëtuar";
së dyti, ai ndan përvojën e tij, ai dëshmon;
së treti, komuniteti i tij kujton, e mban këtë dëshmi.
Ne mund të themi se besimi është një përvojë e shpëtimit e ndarë në komunitet. Pra, kjo prezupozon një jetë në komunitet ...
Populli hebre gjithmonë e ka ditur që besimi nuk është një bagazh intelektual, por një përvojë e përbashkët: përvoja e dhuratave dhe të faljes së Zotit. Ky psalm shpreh gjithë këtë: autori kujton në shtatëdhjetë e dy vargje përvojën e tij të shpëtimit; përvoja e madhe që themeloi besimin e Izraelit ishte ajo e çlirimit nga Egjipti, prandaj ky psalm është i mbushur me aludime për Eksodin në Sinai. Dhe baballarët u treguan këtë përvojë bijve të tyre të cilët nga ana tjetër u treguan djemve të tyre etj. Padyshim, nëse një brez neglizhon detyrën e tij të transmetimit, zinxhiri prishet. Djemtë duhet të jenë akoma të gatshëm të dëgjojnë dhe ta përmbajnë mësimin: përkthimi ynë "kemi dëgjuar" është shumë i dobët, gjuha shqipe nuk përcjell forcën e shprehjes biblike; të "dëgjosh", në Bibël do të thotë t'i përmbahesh me gjithë zemër Fjalën e Zotit.
Etërit ishin gjithashtu të detyruar t'u rrëfeheshin bijve të tyre se shpesh ishin ankuar kundër Zotit; me gjithë veprimet e tij të përsëritura për të shpëtuar popullin e tij, Zoti shpesh nuk kishte hasur asgjë tjetër përveç mosmirënjohjes. Pas çdo ndërhyrjeje të Zotit, ne fillojmë, natyrisht, duke kënduar, vallëzuar, në ekstazë; dhe pastaj ditët kalojnë dhe ne harrojmë; dhe nëse lind një vështirësi e re, ne zbulojmë se ky Zot me të vërtetë mungon ose është joaktiv. Dhe në atë moment, dikush tundohet të kërkojë ndihmë nga perënditë e tjera, siç është viçi i artë.
Kjo është ajo për të cilën flet psalmi kur akuzon njerëzit për pabesi, për paqëndrueshmëri: një nga vargjet që ne nuk e lexojmë këtë të diel thotë: " 34 Kur i vriste, atëherë e kërkonin e përsëri ktheheshin tek Hyji;
35 u binte në mend se Hyji është strehimi i tyre, Hyji i tejetlartë Shëlbuesi i tyre.
36 Porse prapë e gënjenin me gojën e tyre, e rrenin me gjuhën e vet:
37 zemra e tyre nuk ishte me të, besë nuk kishin në Besëlidhjen e tij” (Ps 77, 34-37). Ajo që synohet këtu është idhujtaria e cila ka qenë shënjestra e të gjithë profetëve.


VETEM BESIMI NË ZOTIN NA BËN NJERËZ TË LIRË.


Pse ndodh kjo? Mund të jemi të sigurt se, nëse profetët sulmojnë idhujtarinë me kaq dhunë, kjo është për shkak se është një fatkeqësi e madhe për njerëzimin. Sepse derisa njerëzimi nuk do ta zbulojë Zotin, jo siç e imagjinon atë, (duhet të thuhet më mire si e karikaturon atë), por siç është ai me të vërtetë, sigurisht ai (njerëzimi) nuk do të jetë në gjendje të përparojë në marshimin e tij drejt lumturisë.
Çdo idhull na bën të tërhiqemi nga rruga e lirisë; ky është edhe përkufizimi i një idhulli: një idhull është gjithçka na pengon të jemi të lirë; kur Marksi tha: "Feja është opiumi i njerëzve", ai po thoshte me vrazhdësi se çfarë pushteti, unë duhet të them se çfarë diktature, çfarë manipulimi, çfarëdo feje mund të ushtrojë mbi njerëzimin. Supersticioni, fetishizmi, magjia na ndalojnë të jemi të lirë dhe të mësojmë të ushtrojmë lirisht përgjegjësitë tona, sepse ato na bëjnë të jetojmë në një regjim frike. Çdo adhurim idhulli na largon nga Zoti i gjallë dhe i vërtetë: dhe vetëm e vërteta mund të na bëjë njerëz të lirë; kulti i tepruar i një personi ose i një ideologjie na bën gjithashtu skllevër: thjesht mendoni për të gjithë fondamentalizmin, fanatizmat që na shpërfytyrojnë. Paraja, gjithashtu, shumë mirë mund të bëhet idhull ...
Në vargje të tjera, të cilat gjithashtu nuk janë pjesë e liturgjisë së kësaj të diele, psalmi ka një imazhe shumë të qartë, që në mendjen e autorit duhet të shpallin dashurinë e madhe të Zotit, që gjatë historisë bëri gjithçka ishte e mundur për të shpëtuar Popullin e tij të Zgjedhur, por mjerisht sytë e tyre ishin të verbër, të paaftë për të parë, dhe veshët e tyre të paaftë për të dëgjuar, njerëzit ishin absolutisht të mosmirënjohes. Populli i zgjedhur jepte përshypje që sillej si një adoleshent i sotëm që ndonjëherë harron gjithë dashurinë për të cilën ai ka qenë objekt, buzëqeshjet që prindërit e tij i dhanë atij, durimin, vigjiljet, kujdesin e të gjitha llojeve, lodhjen ... dhe me një bindje me të madhe dhe me të mirë në botë, ai mund të thotë: "mua, prindërit e mi nuk më kanë dashur kurrë" ...Por ishte pikërisht në mes të kësaj mosmirënjohjeje që Izraeli pati përvojën më të bukur, atë të faljes së Zotit.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 19 ORD VITI B

MË 8-8-2021


LEXIMI I PARË: 1 Mb, 19, 4-8.

4 Ai vetë mori rrugën e shkretëtirës e udhëtoi një ditë rrugë. Kur mbërriti,
u ul të pushojë nën një dëllinjë, i dëshiroi vetes vdekjen e tha:
“S’mundem më, o Zot! Ma merr tani jetën se nuk jam më i mirë se të parët e mi”!
5 Atëherë ra e fjeti në hijen e dëllinjës. Por ja, e preku engjëlli dhe i tha: “Çohu e ha”!
6 I hapi sytë, dhe ja, te koka e tij një bukë e pjekur në vatër të skuqur
dhe një katrovë me ujë. Elia hëngri e piu dhe përsëri ra e fjeti.
7 Porse engjëlli i Zotit u kthye edhe të dytën herë, e preku dhe i tha: “Çohu e ha, sepse të duhet të bësh rrugë të gjatë”.
8 Elia u çua, hëngri e piu. I forcuar me atë shujtë, udhëtoi dyzet ditë e dyzet net deri në malin e Hyjit, në Horeb.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA


ELIA KUNDËR MBRETIT AKAB DHE MBRETËRESHËS JEZABEL.

Ne tashmë kemi pasur rastin të flasim për profetin Elia (E Diela e Nëntëmbëdhjetë e Zakonshme A). Është mirë që të përkujtohet përsëri historinë e profetit Elia.Ai jetoi në pjesën e parë të shekullit nëntë dhe historia për të cilen flitet këtu shvillohet nga viti 875 deri në vitin 850 para Krishtit.
Elia ishte nga Tishbe-Galaadi (në veri të asaj që ne tani e quajmë Jordaninë), dhe ai u mbiquajt Elia Tishbite. Duhet të kujtojmë emrin e tij të vërtetë: Eliyyah, që do të thotë: "Zoti im, është Yah" (rrokja e parë e emrit të Zotit), sepse përmbledh mirë jetën e tij, e cila ishte një luftë e pandërprerë kundër idhujtarisë.
Sidoqoftë, mbretëria veriore ku Elia ushtroi misionin e tij si profet po kalonte një krizë serioze fetare: Mbreti Akab ishte martuar me një princeshë pagane, Jezebel, vajza e mbretit të Sidonit. Atje, adhurohej Baali. Mbretëresha e re nuk e kishte ndryshuar fenë e saj duke u martuar me Akabin; përkundrazi, ajo e kishte futur idhujtarinë e saj në pallatin e mbretit në Samari: kishte sjellë me vete statuja të hyjnive të saj, dhe më keq akoma, priftërinj dhe profetë të panumërt të Baalit që sundonin pallatin.
Historia që lexohet këtë të diel 19 të kohës së rëmdontë ndodhi në një moment vendimtar në marrëdhënien midis mbretëreshës pagane, e cila jep një shembull të tmerrshëm për të gjithë njerëzit e saj dhe Elias, profetit të Zotit të Izraelit. Ajo që ndodhi kur Jezabel erdhi në oborrin e Samarisë, mund të përmbledhet në dy episode të mëdha: një periudhë të gjatë thatësire dhe sakrificën e Karmelit.
Akti 1, Thatësira: është një fakt historik që pati një thatësirë shumë e rëndë në Lindjen e Mesme në shekullin e nëntë. Historiani hebre Flavius Josephus (shekulli i parë pas Krishtit) flet për të. Në një civilizim ekskluzivisht bujqësor, thatësira do të thotë uri dhe për këtë arsye vdekje shumë shpejt: shumë qytete të lashta janë zhdukur nga harta vetëm gjatë një thatësire të qëndrueshme. I paralajmëruar nga Zoti, Elia fillon duke deklaruar solemnisht: "Pasha jetën e Zotit, Hyjit të Izraelit, në shërbimin e të cilit jam unë : në këto vite s’do të bjerë as vesë as shi, përveç në thënça unë” (1Mb 17, 1). Është si në qoftë Profeti do të kishte thënë: Perëndia i Izraelit është mjeshtri i vetëm i elementeve. Baalët tuaj nuk mund të bëjnë asgjë për këtë. Pastaj ai kërkon një vend të sigurt sepse Zoti i kishte thënë: “Largohu prej këndej e shko në lindje dhe fshihu në përroin Kerit, që është përballë Jordanit. Kështu do të mund të pish ujë nga përroi, kurse korbave u kam urdhëruar të ta sjellin ushqimin atje”. (1 Mb 17,3-4). Ndërsa thatësira vazhdon, përroi ndalon të rrjedhë dhe Perëndia dërgon Elian pak më tej, në Zarephath, pranë Sidonit. Atje, Elia do të shpëtohet nga një vejushë e varfër dhe do të ketë mundësinë të provojë mirënjohjen ndaj saj duke bërë dy mrekulli për të. (1 Mb 17,7-24; do të meditohet ky tekst përsëri pas disa javëve në liturgjinë e fjalës së të Dielës tridhjetë e dyta).


FLIJIMI MBI MALIN KARMEL.

Akti 2, Flijimi mbi malin Karmel: pas dy vitesh thatësire, Perëndia njofton se do të bjerë shiu dhe ai dërgon Elian për të paralajmëruar Akabin; por në vend që të kënaqet me bartjen e lajmit të mirë, Elia kërkon të shfrytëzojë situatën për të mirën e Perëndisë së tij; ai sfidon profetët e panumërt të Baalit: a është Baali apo Perëndia i Izraelit ai që është në gjendje të dërgojë zjarr nga qielli? Sfida u takua, Elia në njërën anë, grupi prej katërqind profetësh të Baalit në anën tjetër, secili duke ndërtuar një altar gjigant dhe duke përgatitur një flijim në malin Karmel. Por profetët e Baalit mund të thërrasin perënditë e tyre gjatë gjithë ditës, asgjë nuk ndodh. Kështu, nga ana e tij, Elia fillon të lutet:
“O Zot, Hyji i Abrahamit, i Izakut dhe i Izraelit, dëfto sot se ti je Hyji në Izrael, se unë jam shërbëtori yt dhe se të gjitha këto i kam bërë me urdhrin tënd" (1Mb 18,36); dhe zjarri i qiellit vë në flakë tërë pirën në një çast. Njerëzit janë të shtangur. Elia përfiton nga gëzimi i përgjithshëm për të masakruar të gjithë profetët e Baalit. (Mes nesh thuhet se Zoti nuk e kishte pyetur!) Siç do të pritej, mbretëresha Jezebel hyn në tërbim të madh dhe kërcënon Elian me vdekje. E tëra që ai duhet të bëjë është të ikë.


ZOTI SHOQËRON PROFETIN E TIJ TË DEMORALIZUAR

Dhe këtu jemi në fillim të leximit tonë të kësaj të diele: “U tremb, pra, Elia, u çua e shkoi për të shpëtuar jetën. Kur arriti në Bersabenë e Judës, aty e nisi të shkojë shërbëtorin e vet. Ai vetë mori rrugën e shkretëtirës e udhëtoi një ditë rrugë. Kur mbërriti, u ul të pushojë nën një dëllinjë, i dëshiroi vetes vdekjen e tha: “S’mundem më, o Zot! Ma merr tani jetën se nuk jam më i mirë se të parët e mi”! Atëherë ra e fjeti në hijen e dëllinjës. Por ja, e preku engjëlli dhe i tha: “Çohu e ha”!" (19,3-6). Profeti Elia, duke ikur nga armiqësia e Mbretëreshës Jezebel, eci gjithë ditën në shkretëtirë. Ai është vetëm; sepse e la shërbëtorin e tij në Beer-Sheva dhe u fundos në vetminë e shkretëtirës. Këtu ai është shumë i lodhur, më keq madje edhe i dekurajuar dhe kishte humbur besim në vetveten: "Unë nuk jam më i mirë se baballarët e mi", tha ai. Pse? Sepse, papritmas, ai kupton padenjësinë e tij: ai shpalli një Zot të tmerrshëm, dhe i eliminoi të gjithë kundërshtarët e vet; a nuk ishte ai duke bërë një luftë të padrejtë? Më keq, ai kërkoi prova për praninë e Zotit të tij: a nuk u ngjan ai baballarëve të tij, të cilët, gjatë Eksodit, murmuritën kundër Perëndisë dhe e detyruan të dilte përpara?
Tani, vini re, edhe në mes të fluturimit dhe shqetësimit të tij, ai do të zbulojë një Perëndi të dhembshurisë; engjëlli i Zotit i sjell ushqimin e nevojshëm për të mbijetuar gjatë ecjes së tij të gjatë: "... engjëlli i Zotit u kthye edhe të dytën herë, e preku dhe i tha: “Çohu e ha, sepse të duhet të bësh rrugë të gjatë”. Elia u çua, hëngri e piu. I forcuar me atë shujtë, udhëtoi dyzet ditë e dyzet net deri në malin e Hyjit, në Horeb" (19, 7-8). ).
Ai nuk shkon atje rastësisht: sepse aty Perëndia i ishte shfaqur Moisiut: në zjarrin e shkurret që digjej, ai zbuloi emrin e tij dhe tregoi shqetësimin e tij për popullin e tij (Dal 3); atje në fuqi, erë, stuhi dhe tërmet ai i dha pllakat e Ligjit Moisiut (Dal 19); në një shpellë Zoti e fshehu atë për ta mbrojtur nga shkëlqimi i lavdisë së tij (Dal 33,21-23). Hapat e Elias e çojnë natyrshëm drejt kësaj shpelle të Moisiut.
Aty ai do të zbulojë fytyrën e vërtetë të Zotit të tij; sepse ka ardhur koha për të mirëpritur një fazë të re të Zbulesës. Zoti është i plotfuqishëm, po, por fuqia e tij e plotfuqishme është ajo e dashurisë. Ajo zbulohet jo në uragan, as në tërmet, as në zjarr, por "në një puhi fryme të hollë, në pëshpëritjen e një flladi të lehtë" (1Mb 19.12). Ndërkohë, Elia nuk ka shumë kohë : vetëm dyzet ditë dhe dyzet net për t'u përgatitur për misionin e vet: në Bibël, numri dyzet i referohet gjithmonë një kohe të nevojshmë për të arritur plotësimin. Në këtë shëtitje të gjatë që është edhe koha e kthimit në besim, ai ushqehet nga "Engjëlli i Zotit", një mënyrë modeste për të folur personalisht për Perëndinë.
Tani e tutje, sa herë që i afrohemi tryezës Eukaristike, dëgjojmë që Zoti na fton: “Çohu dhe ha, sepse rruga që të mbetet për ty është e gjatë".

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 19 Ord. VITI B

MË 8-8-2021


PSALM:- 33 (34),2-3,4-5,6-7,8-9

2 Përherë do ta bekoj Zotin,
në gojën time përherë lavdi i tij.
3 Shpirti im mburret në Zotin:
le të dëgjojnë të përvuajturit e le të gëzohen.
4 Bashkë me mua jepni lavdi Zotit,
le ta lartësojmë së bashku Emrin e tij.
5 E kërkova Zotin e ai më dëgjoi
edhe më çliroi nga çdo frikë që pata.
6 Shikojeni atë e do të ndriçoheni
fytyra juaj nuk do të turpërohet.
7 Ja, ky skamnor e thirri në ndihmë e Zoti e dëgjoi
dhe e shpëtoi nga të gjitha vuajtjet e tija.
8 Engjëlli i Zotit ngreh llogore rreth atyre
që e kanë frikë dhe i shpëton.
9 Sprovoni e shihni sa i mirë është Zoti!
I lumi ai që shpreson në të!



LECTIO DIVINA – MEDITIMI - LUTJA


KY SKAMNOR E THIRRI NË NDIHMË E ZOTI E DEGJOI.

Edhe një herë, në këtë psalm gjendet paralelizmi: çdo varg është ndërtuar në dy rreshta të cilat i përgjigjen njëra -tjetrës; idealja do të ishte të këndoheshin në dy kore të alternuara, rresht pas rreshti. Nga ana tjetër, ky është një psalm tjetër alfabetik: jo vetëm që ka njëzet e dy vargje, njëzet e dy është edhe numri i shkronjave të alfabetit hebraik: është ajo që në poezi quhet akrostike: alfabeti është shkruar vertikalisht në pjesën e bardhë të faqes para psalmit, një shkronjë para çdo vargu, sipas radhës ... dhe çdo varg fillon me shkronjën që është shkruar menjëherë para psalmit; ky proces, mjaft i shpeshtë në psalmet, tregon gjithmonë se dikush është në prani të një psalmi falënderimi për Besëlidhjen. Në fakt, fjalori i falënderimit është i kudondodhur në këtë psalm, qoftë edhe në vargjet e para! Ne duhet të lejojmë që ky bollëk fjalësh të ketë jehonë: "Bekoni, lëvdoni, lavdëroni, festoni, madhëroni, lartësoni, shkëlqeni"! "Përherë do ta bekoj Zotin,
në gojën time përherë lavdi i tij" 9v.2).
"Shpirti im mburret në Zotin:" (v.3)
Unë do të përlëvdohem në Zotin ...
"Lartësojeni Zotin me mua,
le të lartësojmë të gjithë emrin e tij së bashku" (v.4);
"Shikojeni atë e do të ndriçoheni
fytyra juaj nuk do të turpërohet" (v.6).
Një veçori tjetër e fjalorit biblik: "Ai që shikon drejt tij, do të shkëlqejë"; shprehja "të shikosh drejt", (ndonjëherë gjendet shprehja "të shikosh lart") është shprehja e adhurimit që i bëhet atij që dikush e njeh si Zot. Është e gjithë përvoja e Izraelit që flet këtu, dëshmon për veprën e Perëndisë: një Perëndi që "përgjigjet, jep, dëgjon, shpëton ...";
“ E kërkova Zotin e ai më dëgjoi
edhe më çliroi nga çdo frikë që pata" (v.5).
... "Ja, ky skamnor e thirri në ndihmë e Zoti e dëgjoi
dhe e shpëtoi nga të gjitha vuajtjet e tija" (v.7).
Kjo vëmendje e Zotit për atë që vuan, është gdhendur në episodin e shkurret e djegur:
"Zoti i tha: “E pashë mjerimin e popullit tim në Egjipt dhe e dëgjova klithjen e tij për ndihmë për shkak të pashpirtësisë së mbikëqyrësve të tyre. Dhe, duke e ditur vuajtjen e tij, zbrita për ta çliruar nga duart e egjiptianëve, ta nxjerr nga ajo tokë dhe ta çoj në një vend të mirë e të gjerë, në dheun ku rrjedh qumësht dhe mjaltë, në dheun e Kanaaneut, Heteut, Amorreut, Perezeut, Heveut dhe të Jebuzeut. Kështu, pra, klithma e bijve të Izraelit arriti deri tek unë, po edhe unë vetë e pashë shtypjen e tyre që po e pësojnë prej egjiptianëve" (Dal 3, 7-10).
Profeti Elia, gjithashtu, përjetoi këtë vetminë e Perëndisë: në leximin e parë e pamë atë, kur u largua me frikë nga Mbretëresha Jezebel, e cila donte ta vriste. Ai ishte i dëshpëruar, i neveritur nga jeta dhe ndoshta mbi të gjitha nga vetja, deri në pikën që tha: “S’mundem më, o Zot! Ma merr tani jetën se nuk jam më i mirë se të parët e mi!" Dhe Zoti i erdhi në ndihmë për të rikthyer forcën e tij për të ardhmen: "(Elia) ra e fjeti në hijen e dëllinjës. Por ja, e preku engjëlli dhe i tha: “Çohu e ha”! (v.5) dhe ai: "I hapi sytë, dhe ja, te koka e tij një bukë e pjekur në vatër të skuqur dhe një katrovë me ujë. Elia hëngri e piu dhe përsëri ra e fjeti. Porse engjëlli i Zotit u kthye edhe të dytën herë, e preku dhe i tha: “Çohu e ha, sepse të duhet të bësh rrugë të gjatë”. Elia u çua, hëngri e piu. I forcuar me atë shujtë, udhëtoi dyzet ditë e dyzet net deri në malin e Hyjit, në Horeb".
Gjatë gjithë historisë së tij, populli i Izraelit është vetë ky njeri i varfër që ka përjetuar mëshirën e Perëndisë: kur Populli këndon në Psalmin 34:
“Ja, ky skamnor e thirri në ndihmë e Zoti e dëgjoi
dhe e shpëtoi nga të gjitha vuajtjet e tija",
populli i Izraelit flet fillimisht për vetveten. Por ky psalm gjithashtu e fton atë të zgjerojë horizontet, sepse thotë: "Ja, ky skamnor...", domethënë çdo i varfër, kudo në planet therret në ndihmën e Zoti e dëgjon dhe e shpëton nga të gjitha vuajtjet e tij.



SI BËN EDHE ZOTI, LE TË DËGJOJMË EDHE NE SKAMNORIN QË NA THERRET NË NDIHMË.

Papritur, Izraeli zbulon thirrjen e tij: është i dyfishtë.
Së pari, ai duhet të jetë Populli që i mëson të gjithë të përulurit në botë të kenë besim! Besimi pastaj shfaqet si në një dialog midis Zotit dhe njeriut: njeriu e thërret në ndihmë në shqetësimet e tij dhe ... Zoti e dëgjon atë ... Zoti e çliron, e shpëton, i vjen në ndihmë ... dhe njeriu flet përsëri, këtë herë për të dhënë falënderime: nëse e mendojmë pak , lutja përfshin gjithmonë këtë lëvizje të dyfishtë të kërkesës, dhe të lavdërimit ... para së gjithash thirrjen për ndihmë dhe pastaj ndërhyrjen e Zotit:
"Ky skamnor e thirri në ndihmë, e Zoti e dëgjoi
dhe e shpëtoi nga të gjitha vuajtjet e tija.
Engjëlli i Zotit ngreh llogore rreth atyre
që e kanë frikë dhe i shpëton" (v.7-8).
Pastaj, pas ndërhyrjes së Zotit, falënderime:
"Bashkë me mua jepni lavdi Zotit,
le ta lartësojmë së bashku Emrin e tij" (v.4).
Aspekti i dytë i thirrjes së popullit të Izraelit është për të mbështetur veprën e Perëndisë:
ashtu si Moisiu ose Josueu ishin mjetet e Zotit që e çliruan popullin e tij dhe e çuan në Tokën e Premtuar, kështu Izraeli është ftuar të jetë vetë veshi i hapur për të dëgjuar të varfërit që e therrasin në ndihmë dhe mjeti me të cilin Zoti u vjen në ndihmë atyre. Thirrja e Izraelit ndër shekuj do të jetë që të kumbojë kjo britmë e skamnorëve, më mirë mund të thuhet, që thirrja e Izraelit është që të bëjë të dëgjohej në gjithë botë kjo simfoni e përzier me vuajtje, lëvdata dhe shpresë. Dhe gjithashtu Populli i zgjedhur është thirrur për të bërë gjithçka është e mundur për të lehtësuar format e panumërta të varfërisë.
Kjo ndoshta na lejon të kuptojmë më mirë lumturinë e famshme të varfërisë që lexohet në ungjillin e Shën Lukës: “Të lumët ju, o skamnorë,
sepse juve ju përket Mbretëria e Hyjit!"(Lk 6,20)
dhe një varg të psalmit që jemi duke medituar: " Le të dëgjojnë të përvuajturit e le të gëzohen” (v.3). Të varfërit janë ata që e dëgjojnë Zotin e që për këtë do të jenë të lumtur edhe pse duhet të vuajnë diçka! E lumturia e Jezusit, si gjendet në ungjillin sipas Lukës, e si e kemi kuptuar në meditimin dëshmon edhe një herë se Jezusi ishte futur thellë në mënyrat e të folurit të etërve të tij në Izrael). Në këtë "Lumturia e varfërisë", ne mund të dëgjojmë të paktën dy gjëra: së pari, "Gëzohu, o njeri, Zoti nuk është i shurdhër, ai do të ndërhyjë ... dhe ai ka zgjedhur instrumentet e kësaj tokës për të të ardhur në ndihmë".
Së dyti, "Lum ata që janë të varfër në zemër": ata që pranojnë ta njohin veten si shumë të vegjël dhe që guxojnë t'i kërkojnë Zotit ndihmën e tyre. Sepse vetëm Zoti mund të na japë forcën për të lehtësuar vëllezërit dhe motrat tona. Siç tha Jezusi në Ungjillin e Shën Mateut: " “Lum skamnorët në shpirt sepse e tyre është Mbretëria e qiejve!”(Mt 5,3).