Përgatitja e liturgjisë së festave të urdhëruara. Komente postohen disa ditë përpara festave.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 13Ord VITI B

MË 27-6-2021/

Ps. 30. 2-4.5-6ab.6cd.12-13

2 Të madhëroj, o Zot, pse më shpëtove
e nuk lejove të ngihen armiqtë e mi mbi mua.
3 O Zot, Hyji im, unë të thirra e ti më shërove,
4 ti, o Zot, ma nxore shpirtin nga Nëntoka,
më ktheve në jetë që të mos zbres në varr.
5 Këndoni Zotit ju, o besimtarët e tij,
falenderojeni Emrin e shenjtë të tij!
6 Sepse një çast zgjat hidhërimi i tij
e tërë jetën dashamirësia e tij!
Mbrëmja vjen me lot,
e mëngjesi plot hare!
12 Ti vajin ma ktheve në valle,
ma zhveshe grathoren time e më ngjeshe me hare,
13 që shpirti im të të këndojë e të mos pushojë:
“O Zot, Hyji im, do të të lavdëroj për amshim”!



LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUITJA


Psalmi 30 është shumë i shkurtër, përmban vetëm trembëdhjetë vargje (nga të cilët vetëm gjashtë lexohen gjatë liturgjisë së kësaj të Diele); por ne duhet të njohim të gjithë historinë themelore për ta kuptuar më mirë këtë psalm.
Imagjinoni dikë që ra në fund të një pusi: ai qau, u lut, thirri për ndihmë ... madje dha argumente për dikë që ta ndihmonte (unë do të jem më i dobishëm për ty, i gjallë se i vdekur!); me sa duket, njerëzit përreth pusit nuk ishin të mërzitur fare duke e parë atë atje brenda dhe po talleshin ... por ai vazhdoi të qante për ndihmë: dikush do të përfundonte duke pasur mëshirë ... dhe dikush dëgjoi thirrjet e tij, dikush erdhi ta shpëtonte, e nxori nga pusi. Ky "dikush", duhet të shkruhet me një shkronjë të madhe, sepse është vetë Zoti. Sapo lart, përsëri në dritë dhe disi në jetë, njeriu ynë shpërthen nga gëzimi:
" 12 Ti vajin ma ktheve në valle,
ma zhveshe grathoren time e më ngjeshe me hare,
13 që shpirti im të të këndojë e të mos pushojë:
“O Zot, Hyji im, do të të lavdëroj për amshim”!"
3 "O Zot, Hyji im, unë të thirra e ti më shërove,
4 ti, o Zot, ma nxore shpirtin nga Nëntoka,
më ktheve në jetë që të mos zbres në varr.
5 Këndoni Zotit ju, o besimtarët e tij,
falenderojeni Emrin e shenjtë të tij!" (Ps 130)
Në realitet, si gjithmonë në Psalmet, ekzistojnë dy nivele leximi: historia që na tregohet, është ajo e një individi që ra në një pus; por kjo është vetëm një shëmbëlltyrë; më thellë, është populli në terësinë e tij që lutet, ose më saktë që këndon, që shpërthen nga gëzimi gjatë kthimit nga Mërgimi në Babiloni ...si Populli robër në Egjipt kishste kënduar, kërcyer, shpërthyer nga gëzimi pasi kaloi Detin e Kuq. Mërgimi babilonas është si një rënie për vdekje në një gropë pa fund, në një humnerë ... dhe shumë menduan se Izraeli nuk do të ngrihej më prej tij. Midis këtyre njerëzve, edhe ne mund të ishim kapur nga dëshpërimi ... Dhe, më shumë, kishin edhe armiq, me të vërtetë të lumtur, të cilët qeshnin me këtë rënie ...me një indiferencë të jashtëzakonshme.
Gjatë gjithë kësaj periudhe sprove, njerëzit, të mbështetur nga priftërinjtë e tyre, profetët e tyre, mbajtën shpresën, pavarësisht gjithçkaje, dhe me forcë vazhduan të thirrisnin ndihmë (për fat të keq, ne nuk i dëgjojmë këto vargje këtë të Dielë):
" 9 Atëherë ty, o Zot, të lëshoja kushtrimin,
i lutesha Hyjit tim...
11 Më dëgjoi Zoti e pati mëshirë për mua,
Zoti u bë ndihmëtari im ”(vargjet 9 dhe 11).
Në lutjen e tij, ai nuk hezitoi të përdorte të gjitha argumentet që të shpëtonte, për shembull të llojit "Çfarë dobi do të keni kur do të jem i vdekur" ... sepse, kur u shkrua ky psalm, Populli izraelit nuk besonte akoma në Ringjallje: imagjinohej se të vdekurit ishin në një dhomë në errësirës, "sheol" ku asgjë nuk po ndodhte. Dhe për këtë arsye, Populli u thoshte këto gjëra atyre që e pushtonin:
"10 Ç’dobi nga gjaku im
në qoftë se zbres në shkatërrim?
A thua do të të lavdërojë pluhuri,
e do ta kumtojë besnikërinë tënde? "(Vargu 10).



KTHIMI NGA MËRGIMI.


Dhe ndodhi mrekullia: Zoti e shpëtoi popullin e tij:
"3 O Zot, Hyji im, unë të thirra e ti më shërove,
4 ti, o Zot, ma nxore shpirtin nga Nëntoka,
më ktheve në jetë që të mos zbres në varr".
Flitet për çlirimin e popullit të mërguar, për kthimin e tij në tokën e tyre, Tokën e premtuar: njerëzit ishin si dënuar me vdekje, mund të mendohej se ata të ishin fshirë nga faqja e tokës; për këtë kur ata u kthyen në vendin e tyre, në shtëpitë e tyre të braktisur afërshisht 50 vjet më parë, mund të merreshin si njerëz që ishin kthyer në jetë.
Kur i lexojmë këto vargje sot, pas njëzet shekuj besimi të krishterë, ne tundohemi të lexojmë në to një aludim për Ringjalljen. Por kjo do të ishte një anakronizëm. Në kohën e kthimit nga Mërgimi, populli ende nuk besonte në ringjalljen individuale. Tekste të tjera biblike, vizioni i Ezekielit për kockat e thata, për shembull, janë shkruar në të njëjtën frymë: restaurimi i njerëzve, kthimi nga internimi përshkruhet në termat e ringjalljes.
Më vonë, shumë më vonë, në shekullin e dytë para Krishtit. (rreth 165) kur besimi biblik ka marrë hapin vendimtar dhe ka mirëpritur zbulimin e besimit në ringjallje, këto tekste do të rilexohen dhe një thellësi e re do të zbulohet në to. Sot, kur lexojmë këtë psalm ose profecinë e kockave të thata të Ezekielit, i themi vetes: "Kur autorët e tyre përdorën imazhe të ringjalljes, ata menduan vetëm për popullin, por ata nuk besuan aq mirë për të thënë: këto imazhe janë gjithashtu të vërteta në nivel individual".
" 12 Ti vajin ma ktheve në valle,
ma zhveshe grathoren time e më ngjeshe me hare,
13 që shpirti im të të këndojë e të mos pushojë:
“O Zot, Hyji im, do të të lavdëroj për amshim”!
Tani, për të gjithë ata që besojnë në ringjallje, hebrenj dhe të krishterë, kjo fjali e fundit ka marrë një kuptim të ri. E njëjta gjë mund të thuhet për shumë fraza të tjera në Bibël që marrin kuptim të ri ndërsa besimi hebre ishte duke përparuar gjatë shekujve.
E njëjta gjë mund të thuhet edhe për fjalën "Aleluja"... Fillimisht ajo ishte vetëm një dëshmi të gëzimit dhe të gëzimit për largimin nga Egjipti: kjo tashmë ishte gjë e marrë në konsideratë. Ja një koment i rabinëve për "Aleluja": "Zoti na ka sjellë nga robëria në liri, nga trishtimi në gëzim, nga vajtimi në ditën e festës, nga errësira në dritën e ndritshme, nga robëria në gëzim. Shpengimi. Kjo është arsyeja pse këndojmë Hallelujën para Tij!". Sigurisht, sot ne mund ta këndojmë edhe me më shumë bindje sepse e këndojmë me preferencë ditën e Pashkëve në përkujtim të ringjalljes së Krishtit dhe tonën.
Mund të kthehet tani te psalmi që komentohet: sigurisht që shprehet gëzim për kthimin nga internimi, siç e kemi parë. Por ka edhe shumë aludime për kohën e tmerrshme e skllaverisë në Babiloni dhe ka edhe ajo shprehje mahnitëse:
"Sepse një çast zgjat hidhërimi i tij
e tërë jetën dashamirësia e tij!" (v. 6).
Çfarë zemërimi është ky? Sigurisht, zemerimi i Zotit. * Gjatë Mërgimit Babilonas, mërgimtarët kishin mjaft kohë për të medituar mbi shkaqet e ndryshme të mundshme të kësaj tragjedie; dhe menduan se ndoshta fatkeqësia që vuanin, mund të ishte qenë pasojë e mëkateve të tyre. Zgjidhja e vetme për të mos rënë prapa, siç e dimë, është të jetojmë tani e tutje në besnikëri të Besëlidhjes:
“O Zot, Hyji im, do të të lavdëroj për amshim” (v. 13).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 13 VITI B

MË 27-6-2021


LEXIMI I UNGJILLIT: Mk. 5,21-43


21 Kur Jezusi përsëri kaloi me barkë në anën tjetër, ngarendi tek ai turmë e madhe populli. Ai zuri vend në breg të detit. 22 Erdhi një nga kryetarët e sinagogës, që quhej Jair, e, kur e pa, ra në gjunjë para tij 23 dhe i lutej shumë: “E kam vajzën në fill të vdekjes! Eja, vëri duart mbi të që të shërohet e të jetojë!” 24 Jezusi shkoi me të. I shkonte pas një turmë e madhe dhe furej rreth tij nga çdo anë. 25 Një grua ishte e sëmurë që prej dymbëdhjetë vjetësh nga derdhja e gjakut. 26 Hoqi shumë keq ndër mjekë të ndryshëm e shpenzoi gjithçka pati pa farë dobie ‑ por, ishte edhe më keq. 27 Ajo kishte dëgjuar për Jezusin, hyri në turmë e, pas shpinës, ia preku petkun Jezusit. 28 I thoshte mendja: “Nëse ia prek vetëm petkat, do të shërohem.” 29 Aty për aty iu ndal gjaku e në trupin e vet ndjeu se u shërua nga sëmundja. 30 Jezusi përnjëherë e ndjeu në vete fuqinë që shpërtheu prej tij, u soll në mes të turmës e tha: “Kush m’i preku petkat?” 31 Nxënësit e tij iu përgjigjën: “Po a s’e sheh popullin si të furet në katër anët e thua: ‘Kush më preku’“ 32 Ai shikoi përreth për të parë atë që e kishte prekur.
33 Gruaja, plot frikë e tmerr, sepse e dinte se ç’i ndodhi, u afrua, ra me fytyrë për dhe para tij dhe tregoi tërë të vërtetën. 34 Ai i tha: “Bijë, feja jote të shpëtoi! Shko në paqe! Dhe ji e shëruar nga sëmundja jote!”
35 Ndërsa Jezusi ende po fliste, erdhën prej shtëpisë së kryetarit të sinagogës dhe i thanë: “Vajza jote vdiq. Pse ta trazosh më Mësuesin?” 36 Kur Jezusi dëgjoi ç’thanë, i tha kryetarit të sinagogës: “Mos ki frikë! Ti vetëm beso!” 37 Jezusi nuk lejoi ta përcjellë askush tjetër, përveç Pjetrit, Jakobit e Gjonit, vëllait të Jakobit. 38 Arritën te shtëpia e kryetarit të sinagogës. Jezusi vuri re një pështjellim të madh e njerëz që qanin e vajtonin me zë të lartë. 39 Hyri dhe u tha: “Pse bërtitni e vajtoni? Fëmija nuk ka vdekur, por fle.” Ata e përqeshën.
40 Jezusi atëherë i nxori përjashta të gjithë. Me vete mori të atin e t’ëmën e fëmijës e përcjellësit e vet dhe hyri atje, ku ishte fëmija. 41 E kapi fëmijën për dore e i tha: “Talitha kum!” që do të thotë: “Vajzë, unë po të them: çohu!” 42 Vajza aty për aty u ngrit e nisi të ecë. Ishte dymbëdhjetë vjeçe. Të gjithë mbetën pa masë të habitur. 43 Jezusi u urdhëroi rreptësisht të mos ia tregojnë askujt ngjarjen dhe u tha t’i japin vajzës të hajë.


LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA.


JEZUSI, MJESHTRI I JETËS.


Dy rrëfimet për mrekullitë janë të ndërthurura; tre ungjijtë sinoptikë rrëfejnë të njëjtat ngjarje me të njëjtin rend: kërkesa e Jairit për shërim të vajzës së tij, pastaj shërimin e gruas dhe më në fund ringjalljen e vajzës. Gruaja është e sëmurë për dymbëdhjetë vjet, fëmija është dymbëdhjetë vjeçe; në secilin rast, sipas mjekëve, nuk ka shërime. Të gjitha ndihmët që mund të vijnë nga mjekësia, shterohen.
Mark këmbëngul në këtë gjë; lidhur me gruan, ai specifikon se ajo " ishte e sëmurë që prej dymbëdhjetë vjetësh nga derdhja e gjakut. Hoqi shumë keq ndër mjekë të ndryshëm e shpenzoi gjithçka pati pa farë dobie ‑ por, ishte edhe më keq” (v.26-27)... për sa i përket vajzës së vogël, ai raporton fjalët e dëshpëruara të të afërmve të Jaire: “Vajza jote vdiq. Pse ta trazosh më Mësuesin?” (v. 35)".
Nëse Marku dëshiron kështu të vërejë pafuqinë e mjekëve, është për të nxjerrë më mirë fuqinë e Jezusit: një fuqi e tillë që buron prej tij, që shpëton, e shëron gruan, një fuqi që shkon deri në ringjalljen e të vdekurit (vajza e Jairus).
Një fuqi që i përket atij si person në të drejtën e tij; Marku dëshiron të bëjë ndryshimin midis Jezusit dhe profetëve të Besëlidhjes së Vjetër: Elia ringjall djalin e vejushës së Zarephath (1 Mbretërve 17,17-24), Eliseu duke sjellë përsëri në jetë djalin e Shounamitit (2 R 4 , 18-37), të dy fillojnë me thirrjen e Zotit. Mark i njeh përmendësh këta shembuj shumë të famshëm; dhe saktësisht, ai manifeston fuqinë e drejtpërdrejtë të vetë Jezusit mbi sëmundjen dhe vdekjen: "Mos ki frikë, vetëm beso", u tha ai Jairit dhe të tjerëve: "Pse ky shqetësim dhe këto lotë? Fëmija nuk ka vdekur: ajo është duke fjetur".
Në këtë mënyrë, Marku synon të na thotë se vetë Jezusi është Zoti i jetës; tani e dimë që vdekja është një gjumë nga i cili Jezusi mund të na zgjojë. Ringjallja e vajzës së Jairit është një shëmbëlltyrë dhe një shije paraprake e ringjalljes sonë: ashtu si Jezusi mori vajzën e re për dore, kështu do të na marrë edhe neve duart, secila me radhë: siç tha Isaia:
" Sepse jam unë Zoti, Hyji yt,
që të marr për dore
e të them: “Mos druaj,
unë do të të ndihmoj!?" (Is. 41.13).
Njerëzimit mbarë një ditë Shpëtimtari do t'i thotë: "Talitha koum", që do të thotë: "Vajzë e re, çohu!". Ne tashmë kemi një shije të kësaj gjëjeje të parë në Pagëzim. A e dinte Marku tashmë këtë këngë pagëzimi të komuniteteve të para, të raportuar në letrën drejtuar Efesianëve:
" ‘Zgjohu ti që fle,
ngrihu nga të vdekurit,
dhe do të të shndrisë Krishti!’?"(Ef 5,14).


E GJITHÇKA ËSHTË E MUNDUR PËR ATA QË BESOJNË.


Për të marrë pjesë në këtë fuqi të shërimit, të ringjalljes së Jezusit, ekziston vetëm një kusht: që të besojmë në të: “Bijë, feja jote të shpëtoi! Shko në paqe! Dhe ji e shëruar nga sëmundja jote!” (v. 34). . Besimi, i dhënë lirisht, është një kusht i domosdoshëm dhe i mjaftueshëm për shpëtimin tonë: kjo është sigurisht tema e dytë e Markut; të gjithë mund të arrijnë këtë besim: Jairus është një sundimtar esinagogës, njeriu më i lavdërueshëm që ekziston në atë vend; por në skajin tjetër të shkallës shoqërore, për të thënë kështu, është kjo grua, e ndaluar në një farë mënyre; sëmundja e saj që rezultoi në humbje të vazhdueshme të gjakut e vuri atë në një gjendje të papastërtisë ligjore: megjithatë është për këtë grua të papastër që Jezusi flet për shpëtimin; duke shikuar mbi të gjithë, ai e rivendos atë në komunitet. Këtu gjejmë një këmbëngulje të Markut, e hasur tashmë në fillim të ungjillit të tij, në episodin e shërimit të lebrozit (Mk 1, 40-45): luftën e Jezusit kundër çdo përjashtimi (shih e Dielën e 6 Ord. VITI B). Por ne mbetemi të lirë; mund të refuzojmë të besojmë, dhe mund të marrim anën e "tallësve" ("Por ata u tallën me të", vargu 40), është "të rreshtohemi me partinë e vdekjes", siç thotë libri i Urtësisë (Leximi i parë ): të refuzojmë të hymë në rrugën e jetës do të thotë të qëndrojmë larg Zotit dhe për këtë arsye larg jetës.
Një tjetër temë shumë e rëndësishme për Mark: duhet të besojmë se lexuesit e tij kishin nevojë ta dëgjonin këtë: pak më tej, ai do të jetë i vetmi që do të raportojë fjalinë e Jezusit: "Gjithçka është e mundur për ata që besojnë"(Mk 9,23). Për momentin, Jezusi kujdeset shumë për të edukuar dishepujt e tij në besim: ne gjejmë tre dishepujt më të afërt, gjithmonë të njëjtë: Pjetrin, Jakobin dhe Gjonin, ata të orës së parë (1,16-20), ata që do të dëshmojnë Shpërfytyrimin e Jezusit në mal (9,2) dhe lutjen e tij në Gjetsemanin (14,33); gjithashtu edhe ata të cilëve ndonjëherë u dha një mësim special, do të jenë më vonë figurat e mëdha të Kishës së parë, të cilët Pali i citon në letrën drejtuar Galatasve: "Duke njohur hirin që më qe dhënë, Jakobi, Kefa e Gjoni ‑ që çmohen shtyllat e fesë ‑ na i shtrinë të djathtat e veta, mua dhe Barnabës, në shenjë të bashkësisë, kështu që ne të shkonim ndër paganë e ata ndër të rrethprerë. Jakobi, Pjetri dhe Gjoni, të cilët konsiderohen si shtyllat e Kishës" (Ga 2, 9): kur Marku shkruan ungjillin, nuk ishte ndoshta një gjë padobishme të tregohej simpati e madhe që Jezusi u tregonte gjithmonë këtyre tre apostuj.
Më në fund, duhet të thuhet një fjalë për një veçanti e fundit të Markut, për forcën me të cilën ai përkujton udhëzimet e heshtjes të dhëna nga Jezusi pas çdo shfaqjeje të tij të fuqisë: "Jezusi u urdhëroi rreptësisht të mos ia tregojnë askujt ngjarjen dhe u tha t’i japin vajzës të hajë" (v. 43). Jezusi i urdhëroi vendosmërisht që të mos i linin askënd në dijeni; mbase duhet të shohim këtu edhe një herë "sekretin mesianik": fakti që Jezusi nuk mund të njihet si Mesia pa rrezik keqkuptimi deri pas Pasionit; por ka një shpjegim tjetër: Jezusi është shumë i suksesshëm; e kemi provë për këtë në dy fjali nga Marku para dhe pas rrëfimit tonë sot: në kapitullin 3: "E meqenëse shëroi shumë ‑ të gjithë të sëmurët turreshin drejt tij për ta prekur. E shpirtrat e ndytë kurdoherë e shihnin, binin përmbys para tij e bërtisnin: “Ti je Biri i Hyjit!” Por Jezusi u urdhëronte rreptësisht të mos dëftonin se kush është. Ai kishte bërë shumë shërime, kështu që të gjithë ata që vuanin nga ndonjë e keqe vrapuan tek ai për ta prekur” (Mk 3,10-12) ... dhe në kapitullin 6: "Menjëherë shpejtuan të shkojnë nëpër mbarë krahinën e filluan të sjellin të sëmurët në vigje atje ku dëgjonin se ishte. E kudo që hynte: në fshatra, në qytete apo në katunde, i vendosnin të sëmurët në sheshe dhe e lutnin t’ia preknin së paku kindin e petkut. Të gjithë ata që e preknin, shëroheshin" (v. 55-56).
Marku nuk u zgjerua si Mateu dhe Luka në përmbajtjen e tundimeve me të cilat Jezusi duhej të përballej gjatë jetës së tij; pa dyshim që ai e kishte ditur atë të lavdisë; Mateu e tregon atë në majë të Tempullit duke i rezistuar atij që e nxiti të bëntë diçka spektakulare për të tërhequr vëmendjen mbi veten; Marku nuk na tregon gjëra të tilla, por ai përpiqet të tregojë përulësinë e Jezuit që shmang çdo vlerësim personal. Përkundrazi, duke larguar vëmendjen nga vetja, ai ia kthen shikimin e të gjithëve vajzës së re që zgjohet dhe, fare thjesht, "u thotë ta ushqejnë".

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 13 VITI B

MË 27-6-2021


LEXIMI I PARË: Ur. 1,13-15 ; 2,23-24


13 Hyji nuk e krijoi vdekjen
dhe nuk i gëzohet humbjes së të gjallëve.
14 Sepse gjithçka krijoi që të jetojë:
dhe në botë breznitë janë shpëtimprurëse.
E në to nuk ka vrer shkatërrues
dhe Nëntoka nuk e sundonn tokën:
15 sepse drejtësia është e pavdekshme.
2,23 E pra Hyji e krijoi njeriun që të mos prishet
dhe e bëri atë shëmbëllesë të përngjasimit të vet
24 por, prej smirës së djallit, vdekja hyri në botë
dhe do ta shijojnë ata që i përjkasin atij.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI - LUTJE


HYJI E KRIJOI NJERIUN QË TË MOS PRISHET.

Fillimi i Librit të Urtësisë na kujton Librin e Zanafillës; të dy fillojnë me një meditim të gjatë mbi fatin e njeriut: njëmbëdhjetë kapituj te Zanafilla, pesë te Urtësia; të shkruara në kohë të ndryshme, në stile shumë të ndryshme gjithashtu, ata megjithatë trajtojnë të njëjtat probleme, ato të jetës dhe vdekjes, ato të marrëdhënies së njerëzve me Zotin. Kjo është pikërisht tema jonë sot.
Autorët janë hebrenj, të ushqyer nga përvoja fetare dhe meditimi i njerëzve të Besëlidhjes së Vjetër; por të dy janë në kontakt me botën pagane dhe kanë të bëjnë me ruajtjen e integritetit të besimit hebre. Një besim karakteristika e parë e të cilit është optimizmi. Deklarata në librin e Urtësisë: Zoti "gjithçka ka krijuar që të jetojë dhe në botë breznitë janë shpëtimprurëse" (1,14) është një variant i pohimit te Zanafilla: "Hyji shikoi gjithçka kishte bërë dhe, ja, ishin shumë të mira!” (Za 1,31). Dhe ajo që kemi dëgjuar këtu: "Hyji e krijoi njeriun që të mos prishet dhe e bëri atë shëmbëllesë të përngjasimit të vet" është një kopje e frazës së famshme nga Zanafilla: " Hyji krijoi njeriun në përngjasimin e vet, e krijoi në përngjasimin e Hyjit; i krijoi mashkull e femër" (Za. 1,27).
Fraza e famshme? Sigurisht, por a i nxjerrim të gjitha pasojat? Nëse Zoti na bëri vërtet në shëmbëlltyrën e tij, atëherë ne jemi të gjallë, të krijuar për të jetuar përgjithmonë. Veç kësaj, mjaftonte të lexohej e gjithë fjalia: "Hyji e krijoi njeriun që të mos prishet dhe e bëri atë shëmbëllesë të përngjasimit të vet" (2,23). Ma të vërtetë Zoti e krijoi njeriun dhe e bëri atë një imazh të identitetit të tij.
Por atëherë, a do të kishte dështuar Zoti? Sigurisht që jo; vetëm ai rrezikoi të na krijojë të lirë. Të lirë të zgjedhim vdekjen, të jemi në anë të atyre që zgjedhin vdekjen, siç thotë teksti: por këtu nuk flitet për vdekjen biologjike, domethënë, për transformimin e thjeshtë të krizalidës në një flutur; por këtu flitet për vdekjen për të cilën flet Bibla, për vdekjen shpirtërore, që konsiston në një ndarje nga Zoti, që "do ta shijojnë ata që i përjkasin atij" si pasojë të një zgjedhje që vetë e kanë bërë.
Pesë kapitujt e parë të Urtësisë i dallojnë saktësisht të drejtit nga të pabesit: të drejtët janë ata që jetojnë nga këtu poshtë dhe përjetë jetën e Zotit; dhe të pabesit, ata që janë anuar me vdekjen, domethënë ata që nga këtu poshtë, megjithë dukjen, nuk jetojnë më me të vërtetë, sepse janë larg Zotit.



DUKE E NDARË SHPIRTIN E HYJIT

Për të shpjeguar këtë me një mënyrë tjetër, të drejtët janë ata që jetojnë duke e ndarë Shpirtin e Zotit, të paudhët, ata që nuk lejojnë më të drejtohen nga ai. Kur historia e dytë e Krijimit në librin e Zanafillës thotë që Zoti i dha frymën e tij në vrimat e hundës së njeriut dhe se në atë moment njeriu u bë një qenie e gjallë, kjo sugjeron që ne të jemi bërë të varur në Shpirtin e Zotit. Ata që nuk e pranojnë këtë varësi dhe largohen prej Zotin me pretekst që nuk kanë nevojë për të në realizimin e jetës së tyre, duan të mbajnë krahun e partisë së vdekjes.
Autori i Librit të Urtësisë padyshim që dëshiron të inkurajojë lexuesit e tij që "të qëndrojnë pranë Zotit", për të përdorur shprehjen e tij.
Psalmi 1 këndon këtë kundërshtim midis të drejtit dhe të pabesit:
1 "Lum njeriu që nuk i ndjek këshillat e keqbërësve,
që nuk qëndron në udhën e mëkatarëve
e nuk rri së bashku me përqeshës,
2 por kënaqet në Ligjin e Zotit
dhe e kujton atë ditë e natë...
3 Ai është porsi pema e mbjellë në bregun e ujit që rrjedh,
e cila frytin e vet e jep në stinë
dhe gjethet kurrë s’i vyshken ...
4 Jo, kështu jo, s’do t’u ndodhë të paudhëve,
por ata janë porsi byku që shpërndan era.
5 Prandaj të paudhët s’do t’i bëjnë ballë gjyqit
as mëkatarët bashkimit të të drejtëve!
6 Sepse Zoti e di udhën e të drejtëve,
kurse udha e keqbërësve do të mbarojë".
Autori i Librit të Urtësisë e njihte mirë këtë psalm: ai ishte me siguri shumë i etur për t’u kujtuar bashkëkohësve të tij këto të vërteta tërheqëse. Ata ishin në një pozitë të vështirë dhe, tani për tani, gjithçka dukej se përfitohej nga të pabesët, nga paganët. Pa qenë në gjendje të specifikojmë datën e saktë, të paktën e dimë që Libri i Urtësisë është shkruar në Aleksandri, rreth vitit 50 apo edhe 30 vjet para Krishtit, për hebrenjtë, natyrisht, të ballafaquar me kulturën greke, pra pagane. Nëse autori u jep shkrimeve të tij titullin "Libri i Urtësisë së Solomonit" (pasi Solomoni kishte vdekur afërsisht nëntëqind vjet më parë), kjo është për shkak se ai është në përputhje të plotë me Judaizmin. Për të, është çështja e dhënies së argumenteve vëllezërve të tij për të mbojtur besimin hebre, përballë arsyetimeve të paganëve.




JETA JONË E TANISHME ËSHTË FARA E PËRJETËSISË


Problemi i paraqitur këtu është ai i qëndrimit që duhet të adoptohet përballë vdekjes: hebrenjtë kanë ditur gjithmonë, si dhe grekët, që vdekja është e pashmangshme; por sipas besimeve të tyre, që janë të ndryshme, ata sjellin pasoja krejt të ndryshme.
Për shkak se ekzistojnë dy qëndrime të mundshme, mund të thuhet shkurtimisht se ky është qëndrimi i paganëve: le të shijojmë kohën e tanishme, le të bëjmë çfarë të duam, sepse gjithçka do të mbarojë së shpejti.
Autori ynë e përmbledh mendimin e tyre në fillim të kapitullit 2 si më poshtë: "Ekzistenca jonë është e shkurtër dhe e trishtuar, asgjë nuk mund ta shërojë njeriun në fund të jetës së tij, askush nuk është kthyer kurrë nga Hadesi. Ne kemi lindur rastësisht, dhe atëherë do të jemi sikur të mos ekzistonim ... Me kalimin e kohës, emri ynë do të harrohet, dhe askush nuk do të dijë se çfarë kemi bërë ... Pra, le të shkojmë! Le të gëzojmë të mirat që janë atje; shpejt, le të përfitojmë nga krijesat, ndërsa ne jemi të rinj. "(Ur. 2,1 ... 6).
Hebrenjtë kanë një tjetër besim, një tjetër qëndrim: për ta, jeta jonë e tanishme është tashmë fara e përjetësisë: Hyji e krijoi njeriun që të mos prishet dhe e bëri atë shëmbëllesë të përngjasimit të vet. Ndoshta jeta në tokë nuk i shpërblen gjithmonë ata që kanë bërë mirë, por Zoti që është pafundësisht i drejtë do të përfundojë duke bërë drejtësi.
Ky tekst shumë i vonë, i fundit në Besëlidhjen e Vjetër, kurorëzon meditimin hebre të disa shekujve mbi problemin e ndëshkimit: përballë padrejtësisë së dukshme të ekzistencës (ku shohim që njerëz të pafajshëm vdesin pa ngushëllim), besimtari pohon se "drejtësia është e pavdekshme".
Pra, paganët gabojnë: "Kështu mendojnë të patenzonët, por gabojnë; i verboi paudhësia e tyre, nuk i njohin fshehtësitë e Hyjit,nuk e presinshpërblimin për shenjtëri, dhe nuk besojnë në shpërblimin e shpirtrave të pastër ”(Ur 2,21-22).
Traduisez « Mes frères, tenez bon, Dieu saura vous récompenser. »
Reste la dernière phrase : « La mort est entrée dans le monde par la jalousie du diable, et ceux qui se rangent dans son parti en font l’expérience. » Il ne peut s’agir de la mort biologique, car tous, croyants ou païens, en feront l’expérience, un jour ou l’autre. Il s’agit de la mort spirituelle, la privation de Dieu : pour l’auteur du livre de la Sagesse, la résurrection n’était promise qu’aux justes ; il pensait encore que les païens, eux qui se sont rangés dans le parti de la mort, c’est-à-dire contre Dieu, ne connaîtront pas la résurrection.
Il faudra attendre la venue du Christ, offert « pour la multitude » pour que nous découvrions la foi en la résurrection promise à tous, car, comme le dit Saint Jean « Dieu est plus grand que notre coeur ».


Përkthejeni “Vëllezërit e mi, qëndroni të vendosur, Zoti do të dijë t’ju shpërblejë. "
Mbetet fjalia e fundit: "... prej smirës së djallit, vdekja hyri në botë
dhe do ta shijojnë ata që i përjkasin atij".
Nuk flitet këtu për vdekje biologjike, sepse të gjithë, besimtarët dhe paganët, do ta përjetojnë atë një ditë ose një tjetër. Bëhet fjalë për vdekjen shpirtërore, privimin nga Zoti: për autorin e librit të Urtësisë, ringjallja u ishte premtuar vetëm të drejtëve; ai akoma mendonte se paganët, ata që ishin në anën e partisë së vdekjes, që do të thotë kundër Zotit, nuk do ta njohin ringjalljen.
Ne do të duhet të prisnim për ardhjen e Krishtit, të ofruar "për shumë njerëz" në mënyrë që të zbulojmë besimin në ringjalljen e premtuar për të gjithë, sepse, siç thotë Shën Gjoni "Zoti është më i madh se zemra jonë".

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 14 Ord VITI B

MË 4-7-2021

LEXIMI I PARË: Ez. 2, 2 – 5

2 Si tha kështu, një shpirt hyri në mua,
më ngriti në këmbë dhe e dëgjova atë që po fliste me mua.
3 Ai më tha: “Biri i njeriut, unë po të dërgoj te bijtë e Izraelit,
te një popull kryengritësish që kanë çuar kokë kundër meje.
Ata dhe etërit e tyre kanë mëkatuar kundër meje deri në ditën e sotme.
4 Njerëzit, te të cilët po të dërgoj, janë kokëfortë e zemërgurë.
Ti thuaju: Kështu thotë Zoti Hyj!
5 Dëgjuan ose s’dëgjuan ‑ sepse janë pjellë e keqe ‑
megjithatë le ta dinë se në mesin e tyre është profeti!



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA



ZOTI ËSHTË EDHE NË BABILON.


Le të jetë e qartë, fjalët që Zoti i drejtoi Ezekielit, nuk ishin vetëm ato që lexohen në këtë të Dielë në liturgjinë e meshës e që jemi duke studiuar!
Ky tekst është vetëm një pjesë shumë e vogël e rrëfimit të gjatë të thirrjes së Ezekielit, në kapitujt e parë të librit të tij. Liturgjia e fjalës sot na propozon vetëm disa vargje për këtë të Dielë. Dhe kështu thirrja e Zotit do të dukej pak e shkurtër dhe e ashpër; këto vargje do të kishin mjaftuar për të galvanizuar Ezekielin për vite me rradhë? Ndoshta po: Ezekieli ishte një profetë shumë i fortë. Kur Zoti dërgon në një mision, ai gjithmonë jep forcën e nevojshme: për Ezekielin, ishte një vizion madhështor, i paharrueshëm, kujtimi i të cilit tani e tutje do të mbështeste të gjitha përpjekjet e tij. Por për të kuptuar mirë këto pesë vargje, nuk duhet të harrohet klima, dhe konteksti në të cilën kumbuan këto fjalë.
Ne jemi në Babiloni, në fillim të Mërgimit në Babiloni, kur në këtë qytet arriti grupi i parë të Izraelitëve të dëbuar nga Jeruzalemi nga Nabukodonosori në vitin 597. Shumë larg, atje, në kodrën e Sionit, tempulli është akoma në këmbë dhe Zoti qëndron ende atje, meqenëse e premtoi. Por atëherë çfarë mbetet për të mërguarit? Tani larg nga Zoti, nga tempulli, nga qyteti i shenjtë, nga shtepitë e tyre, u kanë mbetur atyre vetëm sytë për të qarë, duke pritur ditë më të mira.
Por tani Zoti po i flet Ezekielit, në Babiloni, larg vendit amë dhe tempullit: ky është lajmi i parë i mire që mund të lexohet në librin e Ezekielit: Zoti nuk është caktuar të qëndrojë në Jeruzalem, ai është gjithashtu i pranishëm në Babiloni, në brigjet e lumit Kebar, ku mërgimtarët dëbohen. Ezekieli sheh qiejt që hapen dhe ai është zhytur në një univers me bukuri të patregueshme: më vonë ai do të përpiqet të tregojë vizionin e tij edhe për të gjithë ata që nuk morën pjesë në këtë aventurë; ai duhet të flasë për diçka në të vërtetë të paimagjinueshme: një univers flakësh, zjarrish, gurësh të çmuar, pishtarësh të gjallë me fytyra njerëzish, kafshësh me krahë, që lëviznin duke e mbartur karrocën që mbante fronin e Zotit. Sigurisht, misioni i tij do të jetë shumë i vështirë, por zjarri që buron nga froni i Zotit sapo ka ndezur shpirtin e Ezekielit: ai është i armatosur për misionin e tij që duhet të jetë e vështirë: "Bir njeriu, unë të dërgoj te bijtë e Izraelit, te një komb rebel që është rebeluar kundër meje...”.
Mbase jemi mësuar të besojmë se njerëzit në Mërgim në Babiloni ishin të bashkuar rreth priftërinjve dhe profetëve të tyre, në besnikëri ndaj Ligjit dhe shpresës së kthimit. Në fakt, nëse ky tekst duhet të besohet, realiteti nuk ishtë kështu. Ka të ngjarë që atje, në kontakt me idhujtarinë përreth, tundimet për të braktisur besimin hebre ishin shumë të forta. Aq më tepër, nëse dëshiron të mbijetosh larg vendit, duhet të përshtatesh. Disa njerëz ndoshta mendojnë se papajtueshmëria nuk është plani i duhur.
Për më tepër, në atë kohë, lindi një pyetje: nëse ne jemi populli i mundur, a nuk është kjo prova që Zoti ynë është më pak i fuqishëm se të tjerët? Dhe, papritmas, disa u tunduan të ndryshojnë fenë e tyre.



CA REBELË QË KANË NEVOJË PËR ZOTIN.


Mund të mendohet, duke lexuar këta rreshta, se profeti do të ketë shumë për të bërë: fjala "rebelë" del disa herë nën pendën e tij: "Është një popull kryengritësish që kanë çuar kokë kundër meje. Ata dhe etërit e tyre kanë mëkatuar kundër meje deri në ditën e sotme. Njerëzit, te të cilët po të dërgoj, janë kokëfortë e zemërgurë" (v.3-4). Ne mund të diagnostikojmë një "rebelim bashkëlindur" në një farë mënyre! Tema e njohur shumë më parë se Ezekiel: tashmë Moïsiu u ankua për këtë: nuk është rastësi që ai kishte transformuar emrin e skenës së Rephidim në Sinai në Massa dhe Meriba (provë dhe grindje) në kujtim të akuzave të vazhdueshme të njerëzve kundër Zotit dhe kundër vetvetes gjatë Eksodit.
Shekuj më vonë, në kohën e Mërgimit, saktësisht, duke medituar për këtë përvojë të ashpër të Moisiut, libri i Ligjit të Përtërirë e bëri atë të thoshte: "Le të të bjerë në mend dhe mos e harro assesi sesi e bëre të hidhërohet në shkretëtirë Zoti, Hyji yt. Që prej ditës që dole nga Egjipti, derisa arritët këtu, gjithmonë i keni kundërshtuar Zotit... E atëherë më tha :’Mirë po e shoh se ky popull është kokëtrashë! (Dt 9, 7. 13).
Në tekstin e sotëm, qortimi është veçanërisht i ashpër: sepse njerëzit krahasohen me vetë Faraonin, modelin e ngurtësimit të zemrës! Në vargun 4, kur profeti tha: " Njerëzit, te të cilët po të dërgoj, janë kokëfortë e zemërgurë" Ezekjeli përdor saktësisht të njëjtën fjalë hebraike që karakterizonte mbretin e Egjiptit në librin e Eksodit: "Por zemra e faraonit iu ngurua dhe nuk deshi t’i dëgjojë ata po ashtu si kishte thënë Zoti" (Dal 7:13). Prandaj është qortimi më i madh. Dhe ja, Ezekieli është paralajmëruar mirë; dhe këta njerëz janë aq rebelë saqë profeti, pa dyshim, do të ketë shumë për të bërë për t'u dëgjuar dhe për të justifikuar autoritetin e tij; kjo është arsyeja pse ai bën të jetë e qartë se ai nuk flet për veten e tij: "Si tha kështu, një shpirt hyri në mua, më ngriti në këmbë dhe e dëgjova atë që po fliste me mua".
Në ajetin vijues, Zoti do ta ftojë zëdhënësin e tij të jetë i guximshëm: "E ti, biri i njeriut, mos ua ki frikën as mos u tremb nga fjalët e tyre: megjithëse je i rrethuar me murriza e ferra e banon me galloma. Fjalët e tyre mos i druaj as fytyra e tyre të mos të të shtijë frikë, sepse janë pjellë mëkatare.Ti tregoju fjalët e mia, le të dëgjojnë ose le të mos dëgjojnë, sepse janë njerëz kundërshtarë. "(Ez. 2, 6-7).
Por, saktësisht, përmes vetë gravitetit të qortimeve të drejtuara nga Zoti për popullin e tij, ne mund të lexojmë Lajmin e dytë shumë të mirë të tekstit të kësaj të diele: ky popull është i vështirë dhe rebel, kështu qoftë; mirë, edhe kjo nuk e ndalon besnikërinë e Zotit ndaj Besëlidhjes së tij: cilido qoftë qëndrimi i tyre, qoftë duke dëgjuar apo refuzuar, "ata do ta dinë që ka një profet midis tyre”. Përkthehet, ata do ta dinë që Zoti vazhdon t'u flasë, t'i thërrasë."Dëgjoni, bir njeriu, mos kini frikë prej tyre dhe mos kini frikë nga fjalët e tyre, ju jeni në mes të kundërshtarëve dhe ferrave., Ju jeni ulur mbi akrepat; mos kini frikë nga fjalët e tyre dhe mos kini frikë nga fytyrat e tyre, sepse ata janë një racë rebelësh. Do t'u thuash atyre fjalët e mia, pavarësisht nëse ata ju dëgjojnë ose nuk ju dëgjojnë: ata janë rebelë. »(Ez 2, 6).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 14 Ord VITI B

MË 4-7-2021


Ps. 123, 1-2. 3-4

Drejt teje po i lartësoj sytë, e mi,
drejt teje që banon në qiell.
2 Ja, porsi sytë e shërbëtorëve
drejt dorës së zotërinjve të vet,
porsi sytë e shërbëtores
drejt duarve të zonjës së vet,
ashtu priren sytë tanë drejt Zotit, Hyjit tonë,
derisa të ketë mëshirë për ne.
3 Ki mëshirë për ne, o Zot, ki mëshirë për ne,
sepse për së tepërmi na kanë mbuluar me përbuzje.
4 Sepse u ngi së tepërmi shpirti ynë
me përqeshje të të ngopurve,
me përbuzje të krenarëve.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.


LUTJA E TË MBJETUARVE PAS MERGIMIT NË BABILONI.

Rreshti i parë i këtij psalmi specifikon se ai është një "kantik i ngjitjeve": domethënë një nga pesëmbëdhjetë psalmet (nga 120 deri në 134) i përbërë tërësisht dhe qëllimisht për t'u kënduar gjatë ngritjes në Jeruzalem gjatë tre pelegrinazheve vjetore . Por nga pesëmbëdhjetë, ky ka një ton shumë të veçantë dhe vetëm historia mund ta hedhë dritë mbi të.
Nëse lexojmë mirë librat e Esdras dhe Nehemiah, pas Mërgimit në Babiloni, të mbijetuarit u kthyen në vend të tyre, në Jerusalem dhe në Palestinë me shumë entuziazmë , me shumë gëzim, plot zjarr, gati për të bërë gjithçka ishte e nevojshme për rindertuar qytetin, tempullin dhe për të rivendosur kultin dhe besimin e tyre : mezi arritën, para se të ishin në gjendje të rindërtonin tempullin, ata rivendosën adhurimin në ambiente të improvizuara. Ata kishin në krah mbrojtjen e Kirit, sunduesit të ri të botës, atë që kishte pushtuar Babiloninë dhe kishte dërguar të internuarit në shtëpi, në vitin 538, me urdhra që të rindërtonin qytetet dhe tempujt e tyre. Por frika i kapi të gjithë njësoj (Ezdra 3,3), sepse në mungesë të tyre, ishin vendosur në Jeruzalem popullatat e tjerët që nuk morën një vështrim shumë pozitiv për kthimin e të mërgimtarëve. Sidoqoftë, këta të fundit filluan të hedhin themelet e Tempullit të ri; Zorobabel kishte marrë përgjegjësinë e operacioneve. Por ata mezi kishin filluar, kur kundërshtimet filluan: konflikti u përshkallëzua aq shumë sa arriti në veshët e administratës persiane dhe puna u ndërpre. Ne kemi disa versione të fakteve, të ndryshme dukshëm, në varësi të burimit: për disa, Zorobabel, udhëheqësi i të ardhurve, të mërguarit që ktheheshin, ishte tepër kërkues ndaj garancive të besnikërisë së njerëzve të vendit që gjithashtu donin të merrnin pjesë në punë. Të tjerët thonë se ishin vendasit ata që denoncuan punën e Zerubbabelit në administratën Persiane si një akt rebelimi dhe revolte të fshehtë. Puna nuk vazhdoi deri në vitin 520 me thirrjen e profetëve Haggai dhe Zakaria.
Ishte në këtë klimë kundërshtimi-dyshimi që lindi lutja e psalmit tonë: ata që u kthyen me Zorobabelin, plot shpresë, nuk pushojnë kurrë të zhgënjehen. Ne lexojmë këtu poshtërimin e tyre. Ata që janë në vend duket se janë njerëz të sistemuar mirë e tani të pasur, dhe jo të varfër si të kthyerit: kush tjetër përveç Zotit mund ti mbrojë e ti ndihmojë që të respektohen të drejtat e këtyre të fundit?:
"Ki mëshirë për ne, o Zot, ki mëshirë për ne,
sepse për së tepërmi na kanë mbuluar me përbuzje.
Sepse u ngi së tepërmi shpirti ynë
me përqeshje të të ngopurve,
me përbuzje të krenarëve" (v. 3-4).
Edhe një herë, me sa duket, besimi nuk paguan!
Shumë kohë më vonë, pelegrinët që "ngjiten" në tempullin e Jeruzalemit për pelegrinazh për tre festa të mëdha vjetore kujtojnë këtë periudhë të vështirë; dhe evokojnë vuajtjet e atyre që kishin rindërtuar Tempullin, përkundër të gjitha mosmarrëveshjeve. Ishtë një gjë e mirë për ata që shkonin në pelerinaxh, të përqafonin dhe prërjetonin ndjenjat e tyre, sepse poshtërimi nuk ka mbaruar dhe përulësia mbetet. Tempulli është rindërtuar, kjo është e sigurt, por Izraeli nuk e ka rifituar pavarësinë e tij të plotë (përveç periudhës së shkurtër Hasmonean, 142-63 para Krishtit), më vonë dhe deri në ardhjen e Mesisë, besimëtarët do të kishin lutur pa u lodhur:
"Ki mëshirë për ne, o Zot, ki mëshirë për ne".

Thirrja për ndihmë ["Drejt teje po i lartësoj sytë e mi,
drejt teje që banon në qiell" (Ps. 123,1)]
merr formulën e psalmit të parë të ngjitjeve, imazhin e syve të ngritur:
" Sytë e mi i çoj drejt maleve:
prej nga do të më vijë mua ndihma?
Ndihma ime vjen prej Zotit,
i cili krijoi qiellin e tokën" ( 120,1).
Kjo është një nga shprehjet e zakonshme të adhurimit dhe besimit ; kthehet katër herë në psalmin e sotëm.


Tema e shikimit, në Bibël, është sinonim i fjalës “besim ndaj Zotit”.
Këtu janë disa shprehje të marra nga psalme të tjerë:
" Sytë e mi përherë i drejtoj te Hyji,
sepse ai i nxjerr këmbët e mia prej lakut”(Ps 25,15);
"Para sysh e kam dashurinë tënde,
jetoj e veproj sipas drejtësisë sate" (26,3);
"U këputa duke lëshuar kushtrim,
m’u tha krejtësisht gurmazi,
m’u mor drita e syve duke pritur Hyjin tim.
" (Ps 69,4);
"Sytë po më shteren prej dëshirës së fjalës sate
e them: “Kur do të ma japësh ngushëllimin?”
(Ps 119.82);
“Sytë po më shteren prej dëshirës së shëlbimit tënd
dhe të fjalës së drejtësisë sate" (Ps 119,123);
"Tek Ti, o Zot, o Hyji im, janë sytë e mi, ty të rashë ndore, mos lejo të birret shpirti im”(Ps 140 / 141,8);
“Sytë e të gjithëve spresojnë në ty, ti u jep ushqim në kohën e duhur ”(Ps 145,15).
Të gjitha këto vargje na tregojnë se në çfarë mase tema e vështrimit është e pranishme në Bibël.




DORA E ZOTIT.

Një imazh tjetër i besimit, referimi në dorën e Zotit: është ajo që ka mbrojtur, udhëhequr, përmbushur gjithmonë Izraelin. Kështu me këta imaxhe evokohet në lutje kalimi i Detit të Kuq: lexohet në Dal. 14,31:"Dhe dorën e fortë që e ushtroi Zoti kundër egjiptianëve. Populli i dha nderim Zotit, e vuri besimin e vet në Zotin dhe në Moisiun, shërbëtorin e tij". Izraeli pa që me atë dorë të fuqishme Zoti kishte vepruar kundër Egjiptit; dhe pastaj në librin e Josuheut, 4, 23-25, lexojmë: "‘Izraeli e ka kaluar këtu Jordanin terikut, sepse Zoti, Hyji juaj, i thau ujërat e tij para jush derisa e kaluat, siç pati bërë më parë në Detin e Kuq, që e thau para nesh derisa e kaluam. Bëri kështu që ta njohin popujt e mbarë tokës dorën e fuqishme të Zotit dhe që ju ta druani në çdo kohë Zotin, Hyjin tuaj”.
Kjo dorë e Zotit mban të gjithë tokën: "Në duart e Hyjit është pushteti mbi tokë" (Si 10,4), por duart e tij mbajnë edhe më shumë Popullin e tij të Zgjedhur: "... jam unë Zoti, Hyji yt, që të marr për dore e të them:
“Mos druaj, unë do të të ndihmoj!
Mos u tremb, Jakob he krimb,
o burra të Izraelit!
Unë do të të ndihmoj”
‑ thotë Zoti, Shpëtimtari yt, Shenjti i Izraelit"(Is 41,13);
" Unë, Zoti, të thirra në drejtësi
e për dore të kam marrë;
të kam trajtuar e caktuar besëlidhje të popullit
edhe dritë për të gjithë popujt" (Is 42,6).
“Pse a nuk mund të sillem me ju si ky vorbar, o shtëpia e Izraelit? ‑tha Zoti. Ja, ju jeni në duart e mia, o shtëpia e Izraelit, si deltina në dorën e vegsharit!"(Jr 18,6). Në fakt, në hebraisht, ne mund ta shohim atë qartë këtu, fjala dorë gjithashtu do të thotë "pushteti", dhe "fuqi".

Për ta përfunduar, le të dëgjohet Isaia edhe një herë:
" Jo, nuk u shkurtua dora e Zotit
që të mos mund të shpëtojë,
as s’është rënduar veshi i tij
që më të mos dëgjojë;
por mëkatet tuaja hapën një greminë
ndërmjet jush e ndërmjet Hyjit tuaj,
mëkatet tuaja ia zunë fytyrën
që ai juve të mos ju vështrojë.
Duart tuaja janë të zhytura në gjak,
gishtat tuaj plot fajësi;
buzët tuaja flasin rrena,
gjuha juaj bëlbëzon fajësi". (Is. 59,1-3).
Është e lehtë të kuptohet këtu pse psalmi i lutet "Mëshirës" tri herë,
por pa harruar se "dora e Zotit nuk është shumë e shkurtër për të shpëtuar".

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

DIELA 14 VITI B

MË 4 KORRIK 2021.


LEXIMI I UNGJILLIT: Mk. 6, 1 - 6

1Jezusi u nis prej andej e shkoi në vendin ku u rrit.
E përcollën edhe nxënësit e tij. 2 Kur erdhi e shtuna, filloi të mësojë në sinagogë. Shumica e dëgjuesve çuditeshin e thoshin: “Nga i vijnë këtij këto? Ç’është kjo dije që iu dhurua? Po këto mrekulli të mëdha që bëhen nga duart e tij? 3 Po a nuk është ky zdrukthëtar, i biri i Marisë, vëllai i Jakobit, i Jozetit, i Judës, i Simonit? Po a nuk janë këtu ndër ne motrat e tij?” Kështu u bë për ta arsye e mosbesimit në të.
4 Jezusi u tha: “Profeti ndahet pa nder vetëm në vendin e vet, në farefisin e vet dhe në shtëpinë e vet.” 5 Dhe nuk mundi të bëjë aty asnjë mrekulli, përveç se shëroi disa të sëmurë duke vënë mbi ta duart. 6 E çuditej për mosbesimin e tyre.


LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.


JEZUSI NË SINAGOGË TË NAZARETH.



Sipas Ungjillit të Markut, Jezusi u largua nga fshati i tij Nazareth në fillim të jetës së tij publike për t'u bashkuar me Gjon Pagëzuesin në brigjet e Jordanit dhe për t'u pagëzuar (1,9). Pastaj ai filloi predikimin e tij duke udhëtuar në një pjesë të Galilesë; ai madje shkoi përtej Detit të Tiberiadit në qytetet e Decapolit (kap. 5). Kur vendoset diku, Kapernaumi duket të jetë qyteti i tij i zgjedhur; për Nazaretin nuk flitet fare gjatë pesë kapitujve të parë të Markut; sa për ata që e rrethojnë, ai ka zgjedhur miq, të cilët i quan dishepuj të tij (3,13). Si po reagon familja e tij? Marku shënon vetëm në kapitullin 3 kundërshtimin e disa që menduan se ai ishte çmendur.
Të tjerët janë dukshëm të ndarë: shumë janë ata që u joshën nga Jezusi, nga mësimi dhe mrekullitë e tij; Farisenjtë dhe skribët e tyre, nga ana e tyre, tashmë kanë treguar armiqësinë e tyre në disa raste; disa madje kanë vendosur tashmë ta heqin qafe atë (3,6): krimi i tij, është që i shëron të sëmurët, në çdo kohë, madje edhe në Shabat.
Dhe ja, me Ungjillin e kësaj të Diele, Jezusi kthehet për herë të parë në fshatin e tij Nazareth. A i ka paraprirë reputacioni i tij? Ndoshta, pasi njerëzit tashmë janë të shqetësuar për të në Jeruzalem (3,22), dhe se, që nga fillimi i tekstit, Marku na tregon pyetjen e dëgjuesve të tij: "Nga buron kjo ... këto mrekulli të mëdha që kryhen nga duart e tij? "
Këtu pra tregohet që biri i Fshatit kthehet në vendlindjen e tij dhe në sinagogën e Nazaretit një të shtunë në mëngjes. Marku vëren vetëm praninë e dishepujve të tij: "Jezusi u nis prej andej e shkoi në vendin ku u rrit. E përcollën edhe nxënësit e tij!" (v. 1). Pastaj ai nuk flet më për ta; ata do të jenë dëshmitarë të skenës, me sa duket di9shepujt nuk ndërhynë në ngjarjen, por gjithçka panë, do t'u shërbejë atyre si një mësim për të ardhmen që i pret vetë. Sepse nëse, deri më tani, Jezusi tashmë kishte hasur në kundërshtim, këtu është shumë më keq, ai pëson një dështim të vërtetë: deri në atë pikë sa të mos jetë në gjendje të kryejë as një mrekulli të vetme (v. 5); vetë fshati i tij e refuzon atë: e gjithë vëmendja e historisë është përqendruar vërtet në reagimin e ish-fqinjëve të Jezusit. Dyshim në fillim, ata gradualisht bëhen sinqerisht armiq.
E gjitha fillon me pyetje shumë njerëzore: “Nga i vijnë këtij këto? Ç’është kjo dije që iu dhurua? Po këto mrekulli të mëdha që bëhen nga duart e tij? Po a nuk është ky zdrukthëtar, i biri i Marisë, vëllai i Jakobit, i Jozefit, i Judës, i Simonit? Po a nuk janë këtu ndër ne motrat e tij?”(v.2-4). Një fjalë, së pari, për vëllezërit e tij: ata janë në të vërtetë të afërmit e tij, ndoshta kushërinjtë e tij: dy (Jacques dhe Jozefi) më vonë do të paraqiten nga Marc si djem të një Marie tjetër (krh. 15, 40-47). Përveç kësaj, nëse Jezusi do të kishte vëllezër gjaku, ai nuk do t'ia besonte nënën Gjonit.

Unë kthehem në fjalinë: “Nga i vijnë këtij këto? Ç’është kjo dije që iu dhurua? Po këto mrekulli të mëdha që bëhen nga duart e tij? Po a nuk është ky zdrukthëtar, i biri i Marisë, vëllai i Jakobit, i Jozetit, i Judës, i Simonit? Po a nuk janë këtu ndër ne motrat e tij?" "Kjo përkthehet: mësimet e tij dhe ato gjëra që dihen për punën e tij në rajon, e bëjnë atë një personaxh të jashtëzakonshëm; megjithatë, ne e dimë shumë mirë nga vjen; ai është si ne, asgjë më shumë; nga do të vinin fuqitë e tij? Nëse ai do të ishte një profet, ne do ta dinim atë tashmë; ekziston papajtueshmëri midis madhështisë së Zotit dhe modestisë së origjinës së tij njerëzore.
Kjo është tragjedia e disa prej bashkëkohësve të Krishtit, Marku duket se thotë: të mbyllur në idetë e tyre për Zotin, ata nuk mund ta njihnin atë kur ai erdhi.
Marku shpesh i kthehet kësaj pyetjeje të shtruar nga personaliteti i Jezusit: në Kapernaum, tashmë, njerëzit pyesnin njëri-tjetrin : “Ç’u bë kështu!?”
“Ja, një mësim i ri i pajisur me pushtet!”
“Ky u urdhëroka deri edhe shpirtrave të ndytë dhe ata po e dëgjokan!”
E menjëherë u hap zëri për të gjithkund në katër anët e krahinës së Galilesë" (Mk 1,27-28).




NGA SURPRIZA DERI NË ARMIQËSI

Në Nazaret (6,2), si në Kapernaum (1,22), ndihmësit në fillim u "goditën me habi"; por në Nazaret, gjërat dolën keq, habia u kthye në skandal: këtu, Marku sigurisht zgjodhi fjalën Greke (skandalon) me qëllim. Kjo fjalë evokoi pengesën për të cilën foli Isaia; imagjinoni një përgjegjës të një kantjerit i cili e gjen veten përpara një guri të një forme të paparashikuar: ose ai e integron atë në ndërtimin e tij, nga i cili bëhet një gur qendror; ose ai e përbuz atë dhe e lë të shtrirë rreth e rrotull në vend, me rrezikun e përplasjes mbi të. Kjo imazh ilustroi për Isainë kontrastin midis atij që beson dhe atij që refuzon të besojë. Për atë që beson, Zoti është kështjella e tij, siç thonë disa psalme, siguria e tij; por ata që nuk pranojnë të besojnë, privohen nga kjo siguri dhe zgjedhja e besimtarëve bëhet e pakuptueshme dhe me të vërtetë skandaloze për ta.
Shën Pjetri, në letrën e tij të parë, merr të njëjtën shëmbëlltyrë kur flet për Krishtin: “Këndej thuhet në Shkrimin e shenjtë: "Ja, po vë në Sion një gur këndi, të zgjedhur, të çmueshëm: kush beson në Të, jo, nuk do të mbetet i turpëruar!"
Për ju, pra, që besoni - nder; kurse për ata që nuk besojnë - guri që përbuzën ndërtuesit, dhe Ai u bë gur i këndit.
Gur në të cilin zihet në thua, buzë shkëmbi nga thyhet qafa. Ata zënë në thua sepse nuk e dëgjojnë predikimin e Ungjillit, për çka edhe janë të caktuar"(1 P 2,6-8).
Tek Mateu dhe Luka, e njëjta temë merret në një formë tjetër: " I lumi ai që nuk e bjerr besimin në mua!” thotë vetë Jezusi. (Mt 11.6; Lk 7.23). Për ta thënë ndryshe, të lumtur janë ata që kanë patur lumturinë të hapen para misterit të Jezusit dhe të njohin në të Mesinë; për ta, Krishti tani e tutje është qendra e jetës së tyre; përkundrazi, të pakënaqur janë ata që, si në Nazaret, ishin të mbyllur për fjalën dhe veprimin e tij.

Padyshim, Jezusi nuk e priste këtë reagim të skandalizuar, pasi Marku thotë: "E çuditej për mosbesimin e tyre" (v. 6). Ne tashmë mund të habitemi vetë që Jezusi është i habitur: kjo do të thotë që, për të, gjithçka nuk ishte shkruar paraprakisht; Nga ana tjetër, kjo habi është e përzier me trishtim: pak më lart, përballur me një kundërshtim të ngjashëm nga farisenjtë, Marku vuri në dukje se Jezusi ishte
... i pikëlluar për shkak të ngurtësisë së zemrës së tyre, i shikoi rreth e rrotull me hidhërim e i tha njeriut: “Shtrije dorën!” (Mk 3,5). Në nivelin e Jezusit, ky episod i lavdishëm i Nazaretit tashmë jep një paraqitje të kryqit; për të ardhmen, ajo paralajmëron fatin e profetëve të të gjitha kohërave, përballur me një mosbesim gati strukturor. Ne duam ta dëgjojmë, por mbetemi të ftothë si një mërmeri.
Dhe kjo indiferencë nga ana e pjesëmarrësve bllokon rrugën drejt mrekullive: në kapitujt e mëparshëm, Marku ka vërejtur vazhdimisht se mrekullitë dhe besimi shkojnë dorë për dore; qoftë gjatë stuhisë së qetësuar (4,35-41), çlirimit të demonit nga Gerasa (5,1-20), apo shërimit të vajzës së Jairus dhe hemorroideve (5,20- 43). Këtu Marku kthen fjalinë: atje ku nuk ka besim, nuk mund të ketë mrekulli.
E megjithatë, episodi përfundon me një dritë të vogël optimizmi: edhe në Nazaret, në këtë klimë armiqësie, Jezusi ishte ende në gjendje të bënte disa shërime; kjo do të thotë në gjuhë të thjeshtë se përkundër gjithë vullnetit tonë të keq, e gjithë shpresa nuk humbet kurrë!


Disa ditë pas kësaj, pas shërimit të paralizuarit, skribët pyetën veten: "Kush mund të falë mëkatet, nëse jo vetëm Zoti? "(2.7); në liqen, pasi ai e qetësoi stuhinë, apostujt pyetën gjithashtu veten: "Kush është ky që edhe era dhe deti i binden?" "(4.41).

Ezekiel e përkthen këtë përvojë të predikuesit të zhgënjyer në një fjali madhështore. Vetë Zoti i tha: "“Biri i njeriut, bijtë e popullit tënd flasin për ty përbri muresh e në dyer të shtëpive e i thonë njëri‑tjetrit: ‘Ejani e dëgjoni ç’fjalë vjen prej Zotit!’ E vijnë te ti si në kuvendin e dheut. Ulen para teje e i dëgjojnë fjalët e tua, por nuk i zbatojnë: bëjnë gjasme u pëlqejnë, por zemra e tyre jepet pas dobisë së pandershme. Je bërë për ta si këngë dashurie, që këndohet me zë të këndshëm e shoqërohet me muzikë të ëmbël: i dëgjojnë fjalët e tua, por nuk i zbatojnë. E kur të ndodhë çfarë u parapa ‑ dhe ja po vjen ‑ atëherë do ta dinë se ka qenë ndër ta një profet.”»(Ez 33,30-33).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 15 Ord. Viti B

MË 11-7-2021

Ps - 85, 9-10, 11-12, 13-14


9 Do të dëgjoj çka thotë Zoti Hyj,
ai premton paqe për popullin e vet,
për të dashurit e vet e për ata që me gjithë zemër kthehen.
10 Shpëtimi i tij është afër atyre që e druajnë,
lavdia e tij do të banojë në vendin tonë.
11 Mëshira dhe e vërteta do të përpiqen,
drejtësia e paqja do të merren ngrykë.
12 E vërteta do të mbijë nga toka
e drejtësia do të shikojë prej qiellit.
13 Sepse Zoti ka për të dhënë çdo të mirë
edhe toka jonë do ta japë frytin e vet.
14 Drejtësia do t’i shkojë përpara
dhe do t’u tregojë udhën hapave të tij.


LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.




KTHIMI NGA MËRGIMI: NGA ENDRRAT NË REALITET.


Psalmi 85 u shkrua pas kthimit të popullit të Izraelit nga mërgimi në Babiloni: një kthim i shumëpritur, i dëshiruar. Duhej të ishte një rifillim i mrekullueshëm: ishte kthimi në shtëpi, në tokën e etërve, së pari, por edhe fillimi i një jete të re, në liri ... Zoti po fshinte të kaluarën, dhe njerëzit kishin përshtypje që gjithçka do të kishte rifilluar nga e para që të ishte me të vërtetë e re dhe e bukur... Realiteti ishtë më pak rozë. Së pari, me të vërtetë mund të plëanifikoheshin “zgjidhje të mira", dhe merreshin vendime të prerë e të mençur për të rifilluar gjithçka në një mënyrë të përsosur, sipas dëshirave të të gjithëve (të gjithë dimë diçka për këtë!): por gjithmonë njerëzit hasin të gjithë të njëjtat vështirësi... dhe kjo është shumë zhgënjyese. Shkeljet e Ligjit, pabesitë në Aleancë kanë filluar përsëri, në mënyrë të pashmangshme.
Pastaj, duhet thënë se Mërgimi në Babiloni zgjati, përafërsisht, pesëdhjetë vjet (nga 587 në 538 pes); mërgimtarët ishin burra dhe gra të moshës mesatare, të fortë, të cilët u dëbuan dhe që i mbijetuan marshimit të detyruar midis Jeruzalemit dhe Babilonisë ... Kjo do të thotë që pesëdhjetë vjet më vonë, në kohën e kthimit, shumë prej tyre kishin vdekur; ata që ktheheshin në vend ishin ose të rinj që u dëbuan në Babiloni në 587, kujtimet e të cilëve për vendin e etërve ishin të largët, natyrisht, ose të rinj të lindur gjatë Mërgimit. Pra, mund të thuhet, ishte një brez i ri, për pjesën më të madhe, ajo që bënte udhëtimin e kthimit. Kjo nuk do të thotë se ata nuk do të ishin shumë të zjarrtë, as shumë besimtarë, as shumë të katekizuar ... Prindërit e tyre ishin të etur t'u kalonin atyre besimin e paraardhësve; ata ishin pa dyshim të etur të kthehen në tokën aq të dashur nga prindërit e tyre, ata ishin të etur për të rindërtuar tempullin dhe për të filluar një jetë të re. Por në vendin e tyre", saktësisht, ata ishin , në pjesën më të madhe, të huaj, dhe, natyrisht, ata nuk moren mirëseardhjen që kishin ëndërruar; për shembull, rindërtimi i tempullit do të dalë kundër kundërshtimit të ashpër aty për aty.
Në fillim të këtij Psalmi 85, ne mund ta ndiejmë qartë këtë përzierje ndjenjash; disa vargje që nuk janë pjesë e liturgjisë së kësaj të Diele, shpjegojnë mirë kontekstin: kthimi nga Mërgimi ishte një fakt një realitet:
"Përsëri e pëlqeve, o Zot, tokën tënde, i riatdhesove të humburit e Jakobit. Ia fale fajet popullit tënd, i mbulove të gjitha mëkatet e tyre.
I vure cak zemërimit tënd të madh, zure vend nga shfrimi i zemërimit tënd" (V. 2-4).
Por, me gjithë këtë, meqenëse gjërat po shkonion keq, njerëzit vazhdonin t'i pyesnin veten nëse Zoti nuk ishter akoma i zemëruar:
"A thua gjithmonë do të jesh i hidhëruar me ne e do ta shtrish hidhërimin tënd nga breznia në brezni?" (V.6).
Atëherë Populli vazhdonte të lutej :
"Na e trego, o Zot, mëshirën tënde e na jep shëlbimin tënd!" (V.8).
Dhe kërkonte hirin e kthimit përfundimtar:
"Na përtërij, o Hyj, Shëlbuesi ynë, largoje zemërimin tënd prej nesh" (v.5);
e gjithë pjesa e parë e psalmit luan në foljen: "të kthehem": "të kthehem" në kuptimin e kthimit në vend pas mërgimit, është bërë; "Të kthehesh" në kuptimin e "kthimit te Zoti"; "të kthehesh" te Zoti; eshte me e veshtire! Dhe ne e dimë shumë mirë se forca, shtysa për kthimin në besim është një hir, një dhuratë nga Zoti. Një konvertim që kërkon një angazhim nga besimtari:
"Unë jam duke dëgjuar ... çfarë do të thotë Zoti Hyji?”
"Të dëgjosh", në gjuhën biblike, është pikërisht qëndrimi i vendosur i besimtarit, i kthyer drejt Zotit të tij, i gatshëm t'u bindet urdhërimeve, sepse ai njeh në to mënyrën e vetme për lumturinë të shënuar për të nga Zoti i tij.
"Ajo që thotë Zoti, ështe paqe për popullin e tij dhe për besimtarët e tij".
Por kjo nuk mjafton. Kompozitori i këtij psalmi është realist! Ai shton:
“ Do të dëgjoj çka thotë Zoti Hyj, ai premton paqe për popullin e vet, për të dashurit e vet e për ata që me gjithë zemër kthehen. Le të mos kthehen kurrë ata (besnikët) në çmendurinë e tyre! "(9c).



KËNGA E BESIMIT TË PËRTËRIRË.

Fundi i këtij psalmi është një këngë me besim të shkëlqyeshëm, në një farë mënyre "kënga e besimit të përtërirë", siguria se plani i Zotit, plani i paqes për të gjithë popujt, po lëviz në mënyrë të papërmbajtshme drejt përmbushjes së tij. "Shpëtimi i tij është afër atyre që e druajnë, lavdia e tij do të banojë në vendin tonë" (V. 10).
Lavdia (domethënë shkëlqimi i Prezencës së Zotit) do të banojë në tokën tonë... " Drejtësia do t’i shkojë përpara dhe do t’u tregojë udhën hapave të tij" (v.14) "Mëshira dhe e vërteta do të përpiqen, drejtësia e paqja do të merren ngrykë" (V.11).
Psalmi flet në kohën e tashme; megjithatë, ai nuk mashtron, nuk është një ëndërr! Ai vetëm parashikon! Ai e sheh Ditën e ardhshme, ditën kur, pas kaq luftimesh dhe dhimbjesh të panevojshme dhe urrejtjes budallaqe, njerëzit më në fund do të jenë vëllezër!
Për të krishterët kjo ditë ka gdhirë që kur Jezu Krishti u ringjall prej së vdekurish, dhe të krishterët nga ana e tyre kënduan këtë psalm, dhe për ta, natyrisht, në dritën e Krishtit ky psalm gjeti gjithë kuptimin e tij. Psalmi tha:
"Shpëtimi i tij është afër atyre që e druajnë, lavdia e tij do të banojë në vendin tonë” (v.10),
dhe saktësisht emri i Jezusit do të thotë: "Shpëtimi i Zotit" ose "Zoti shpëton"; psalmi tha:
"E vërteta do të mbijë nga toka";
Vetë Jezusi tha "Unë jam e Vërteta" dhe fjala "krimb", të mos e harrojmë, ishte një nga emrat e Mesisë në Besëlidhjen e Vjetër (“Vërtet unë jam krimb e jo njeri” (Ps 22,7). Por psalmi 85 tha: "Lavdia do të banojë në tokën tonë",
dhe Shën Gjoni, në Ungjillin e tij thotë: " E Fjala u bë njeri e banoi ndër ne. Ne e pamë lavdinë e tij, atë lavdi që prej Atit i përket Birit të vetëm plot hir e të vërtetë”(Gj 1.14).
Psalmi tha: "Dëgjoj, çfarë do të thotë Zoti, Hyji?";
Gjoni e quan Jezusin Fjalën, Fjalën e Zotit; psalmi tha: "Ajo që thotë Zoti është paqe për popullin e tij"; gjatë takimeve të tij me dishepujt pas Ringjalljes së tij, fjalia e parë e Jezusit për ta do të jetë: "Paqja me ju".
Me të vërtet, e gjithë Bibla na thotë që paqja, ky fitim që na duket i pamundur për njerëzimin, është megjithatë e ardhmja jonë, me kusht që të kujtojmë se është një dhuratë nga Zoti.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 15 Ord. VITI B

MË 11-7-2021.


LEXIMI I PARË: Am 7, 12 – 15.

12 E Amasia i tha Amosit: “Shporru, o vegimtar! Ik në dheun e Judës. Atje ha bukë e atje profetizo!
13 Sa për në Betel mos guxo më të profetizosh, sepse kjo është shenjtërorja e mbretit e tempulli i mbretërisë!”
14 Atëherë Amosi iu përgjigj Amasisë: “Nuk jam profet, as s’jam bir profeti, por jam tubanik e vjelës fiqsh.
15 Por vetë Zoti më mori prej pas deleve e më tha Zotynë:
‘Shko e profetizoji popullit tim, Izraelit!’



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.


"SHTËPIA E ZOTIT" NË TOKË.

"Bethel" thjesht do të thotë: "Shtëpia e Zotit", si "Betlehem" do të thotë: "Shtëpia e bukës". " Shtëpia e Zotit" është mjaft një program; dhe Betheli e meriton emrin e saj për një kohë të gjatë: Abrahami tashmë kishte fushuar atje dhe Zoti i ishte shfaqur; si kujtim, ai kishte ngritur një altar atje (Zan 12,8). Gjithashtu mund të evokohet kujtimi i Jakobit: ky i fundit në arrati pasi kishte lënë jashtë trashëgimisë në një mënyrë pak elegante vëllain e tij, kishte marrë atje premtimin e ndihmës së Zotit. Dy herë Zoti iu shfaq: Hera e parë ka mbetur e famshme nën emrin "shkalla e Jakobit": ndërsa flinte me kokën mbi një gur, ai pa një ëndërr: një shkallë lidhi tokën me qiellin dhe engjëjt u ngjitën dhe zbritën; ai e quajti këtë vend "porta e qiellit"(Gn 28,12-19).
Dhe të dytë herë, Zoti i kishte përsëritur premtimet e dhëna Abrahamit: "Unë jam Zoti, Perëndia i Abrahamit, atit tënd, Perëndia i Isakut. Tokën mbi të cilën po shtrihesh, unë po ta jap ty dhe pasardhësve të tu. Pasardhësit tuaj do të jenë të shumtë si pluhuri i tokës ... Në ju dhe në pasardhësit tuaj do të bekohen të gjitha familjet e tokës"(Zan 28,13) ..."Toka që unë i dhashë Abrahamit dhe Isakut, unë po ta jap ty dhe do t'ua jap pasardhësve të tu pas teje»(Zan 35.12).
Kur, shekuj më vonë, në vitin 931, Jeroboam I, mbreti i mbretërisë së re shumë të vogël të Veriut, (i lindur nga shkëputja e fiseve të veriut, pas vdekjes së Solomonit), u përpoq të pajiste vendin e tij me një vend të shenjtë që mundte të garonte me Jeruzalemin, vendi i Bethelit, kaq i paharrueshëm, ishte absolutisht vendi më i përshtatshëm.
Dhe tani me këtë tekst jemi dyqind vjet më vonë, rreth vitit 750, gjatë mbretërimit të Jeroboamit të II. Ishte në Bethel, pikërisht, që Amos iu desh të përmbushte karrierën e tij të shkurtër si profet: ndoshta ka duruar vetëm disa muaj; por ai kishte pasur kohë për të folur mjaft që predikimi i tij të lindte një libër, i pari nga librat profetikë. Një libër shumë i shkurtër (mezi dhjetë faqe në Biblat tona), por i admirueshëm: një frymë e jashtëzakonshme kalon nëpër këto faqe dhe edhe nëse prifti Amazias do të kishte qenë në gjendje ta mbyllte gojën e profetit, asgjë nuk do të kishte fshijrë kurrë fjalët e tij, pasi ato tani janë shkruar në këtë libër të vogël. Duhet t'i lexojmë të gjitha këto faqe menjëherë që të tërhiqeni nga forca të një bisede të zjartë të këtyre nëntë kapitujve, forca e veçante të profetëve të Besëlidhjes së Vjetër. Amos përdor një stil jashtëzakonisht shumëngjyrësh dhe të larmishëm që alternon oraklet solemne, vizione të çuditshme, përralla kuazi-gazetareske, madje edhe enigma ndonjëherë.



NJË "SHTËPI E ZOTIT" E BANUAR NË NJË MËNYRË SHUMË TË KEQE.


Sa i përket substancës, ne gjejmë në Amos dy aspektet e predikimit të zakonshëm të profetëve: fjalët e shpresës, premtimet e shpëtimit për ata që po kalojnë një periudhë të vështirë; paralajmërime dhe madje kërcënime për ata që shumë lehtë harrojnë kërkesat e Besëlidhjes. Dhe në këtë pikë, Amos ka shumë për të bërë: kudo ai sheh vetëm padrejtësi, mbretërimin e parave, korrupsionin, shtypjen e të varfërve. Ai nuk i zbut fjalët e tij; ishte ndoshta në Bethel që ai tha me urdhër të Zotit:
“I urrej, i përbuz festimet tuaja,
nuk u kënaqem të kremteve tuaja!
Po dhe në më kushtofshi fli shkrumbimi,
kushtimoret tuaja s’i pranoj,
as që i shikon
flitë e majme për pajtim.
Ma largoni zhurmën e këngëve tuaja,
s’dua ta ndiej zërin e lyrave tuaja!"(5.21-23);
Ja vlen këtu të theksohet se edhe profeti Isaia sulmonte ashpër në të njëjtën kohë dhe pothuajse në të njëjtat terma, në Jeruzalem këtë herë:
“Ç’më duhen flitë tuaja të panumërta?”
‑ thotë Zoti. ‑
“Jam ngopur me fli shkrumbimi deshësh,
me dhjamë bagëtish të majura;
e gjak demash,
qengjash e cjepsh nuk dua!
Kur donit të dilni përpara meje,
kush i kërkoi këto prej duarve tuaja
që të shëtitni nëpër tremet e mia?
Pushoni së më sjelluri fli të padobi;
inat e kam kemin.
Hëna e re, e shtuna dhe tubimet...
s’duroj dot paudhëri e festime bashkë!
Hënat e reja e festimet tuaja
i urren shpirti im,
u bënë barrë e rëndë për mua,
s’mund t’i duroj më! (Is 1,11-14).
Sidoqoftë, jo më shumë se profetët e tjerë (jo më shumë se Isaia në Jeruzalem), Amosi nuk dëshiron të shtypë adhurimin ose pelegrinazhet, madje as shenjtëroren e Bethelit; ai nuk e di që, njëqind vjet më vonë, përafërsisht, mbreti Josiah do të shtypë të gjitha vendet e shenjta; vetëm Tempulli i Jeruzalemit do të miratohet si një vend pelegrinazhi; por akoma nuk jemi atje. Tani për tani vazhdon të jetë në fuqi e drejta për të të kryer sakrifica në Bethel, por së pari duhet që njerëzit të konvertohen. Këtu është vazhdimi i këtij predikimi të famshëm:
“ Më mirë të rrjedhë si uji e drejta,
si lumi që s’shter drejtësia "(5.24).
Përkthe: «Mos mendoni se do të liroheni nga Zoti duke bërë ceremonitë e tua të bukura; filloni duke jetuar në bindje të vullnetit të Zotit, domethënë duke praktikuar drejtësinë. Duhet thënë se korrupsioni ishte aq i shfrenuar sa që Amos mund të thotë: "Ata e shndërrojnë të drejtën në helm e drejtësinë përtokë e flakin!"(5.7);
“I di fajet tuaja të shumta,
mëkatet tuaja tejet të mëdha:
shtypni të drejtin, merrni dhurata
i shtypni të varfërit në log të gjyqit "(5.12).
Ai madje shkon aq larg sa t'i lejojë vetes një fjalëshkrim mbi emrin Bethel: "Shtëpia e Zotit", Betheli do të bëhet prapësi!" (5.5). Si të gjithë profetët, ai na kujton se praktika të tilla gjithmonë çojnë në katastrofa. Hosea, vëllai i tij më i ri për disa vjet, do të ketë këtë fjali madhështore dhe të tmerrshme në të njëjtën kohë, rreth, saktësisht, Samarisë, kryeqytetit të mbretërisë së Veriut: "Pasi mbjellin erë, stuhi do të korrin!" (Os 8.7).
Kuptohet pse klerikët vendas preferuan të bënin pa shërbimet e Amos! Për të hequr qafe këtë njeri që fliste shumë, ai akuzohet për vërejtje joshëse; ai denoncohet tek mbreti për nxitje të revoltës; ky është teksti ynë për këtë të Dielë:
"Krenaria e Izraelit
kundër tij i bën dëshmi,
e s’u kthyen te Zoti, Hyji i vet,
me të gjitha këto as që e kërkojnë! (7:10).
Ky turp na dha historinë e thirrjes së profetit: një rritës bagëtish në mbretërinë jugore, në Teqoa, afër Betlehemit, asgjë nuk e predispozoi atë në këtë karrierë të pakëndshme. Por Zoti e "kapi" atë, siç thotë ai, si të rezistojë?
“ Ulërin luani, kush nuk trembet? Foli Zoti Perëndi: kush të mos profetizojë? Samaria e prishur do të mbarojë" (Am 3,8).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 15 Ord VITI B

MË 11-7-2021.


UNGJILLI: Mk. 6, 7-13.

7 Atëherë i thirri të Dymbëdhjetët e nisi t’i dërgojë dy nga dy dhe u dha pushtet mbi shpirtrat e ndytë. 8 U urdhëroi të mos marrin në udhëtim asgjë tjetër, përveç shkopit: as bukë, as strajcë, as para bakri në brez, 9 por të mbathin vetëm sandalet e të mos veshin dy palë petka.
10 Dhe u thoshte: “Kudo që të hyni në ndonjë shtëpi, rrini aty derisa të largoheni nga ai vend. 11 Po qe se ndokund nuk ju pranojnë dhe nuk ju dëgjojnë, dilni dhe shkundni pluhurin nga këmbët tuaja si dëshmi kundër tyre.”
12 Ata shkuan dhe u predikuan njerëzve kthimin kah Hyji. 13 Dëbonin shumë djaj, lyenin me vaj shumë të sëmurë dhe i shëronin.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA



UDHZIME PËR MISIONARËT.

Këtu flitet për të Dymbëdhjetët në fillim të aktivitetit të tyre misionar: Jezusi me siguri kishte planifikuar një kohë për t' i formuar, përpara që t'i dërgonte në mision. Meqenëse, nga kapitulli 3, Marku na tregon se i kishte zgjedhur për këtë qëllim: “[I emëroi, pra, të Dymbëdhjetët:] Simonin ‑ të cilit ia ngjiti emrin Pjetër, Jakobin, birin e Zebedeut, dhe Gjonin, vëllain e tij, që i quajti: Boanerges, që do të thotë: Bijtë e rrufesë; pastaj Andreun, Filipin, Bartolomeun, Mateun, Tomën, Jakobin e Alfeut, Tadeun, Simonin Kananeas dhe Judën Iskariot, i cili edhe e tradhtoi” (Mk. 3,16-19).
Ai u ngjit në mal dhe i thirri ata që donte. Ata erdhën tek ai dhe ai caktoi të dymbëdhjetët që të ishin me të dhe t'i dërgonte për të predikuar ungjillin me fuqinë për të dëbuar demonët. Kështu ai Jezusi i themeloi të Dymbëdhjetët: Pjetrin - ky është emri që ai i dha Simonit -, Jakobin, birin e Zebedeut dhe Gjonin, vëllain e Jakobit - ai u dha atyre emrin e "Boanerguès”, që do të thotë: "Bijtë e rrufesë "- Andreun, Filipin, Bartolomeun, Mateun, Thomën, Jakobin, birin e Alfeut, Tadeun, Simonin e Zelotit dhe Judën Iscariot, pikërisht ai që e dha"(3,16-19). Që atëherë, ata e kanë ndjekur atë kudo dhe kanë marrë mësimet e tij. Ata dëshmuan fuqinë e tij: kapitujt e parë të Markut regjistrojnë shumë mrekulli të të gjitha llojeve.
Me tekstin e sotëm, Jezusi i dërgon me radhë, gjithashtu të pajisur me fuqinë për të dëbuar demonët: «Jezusi thirri të Dymbëdhjetët; kështu që ai filloi t'i dërgojë ata ... Ai u dha atyre autoritet mbi shpirtrat e ndyrë. Ai gjithashtu u jep atyre tre udhëzime: shkoni dy nga dy, merrni vetëm gjërat e domosdoshme, mos u frikësoni nga persekutimi i pashmangshëm, dhe me këtë shprehje "shkundni pluhurin nga këmbët".
Së pari, shkoni dy nga dy: kjo duket të jetë një praktikë e zakonshme e Jezusit; Marku jep disa shembuj më vonë: për shembull, për t'u përgatitur për hyrjen në Jeruzalem: "Kur iu afruan Jerusalemit ‑ te Betfaga e te Betania, afër Malit të Ullinjve, Jezusi i dërgoi dy prej nxënësve të vet dhe u tha: “Shkoni në fshatin që është para jush. Posa të hyni, do të gjeni një gomar të lidhur, të cilit askush ende nuk i ka hipur në shpinë. Zgjidheni e ma bini”(Mk. 11,1-2); e njëjta gjë për t'u përgatitur për Pashkën: "Jezusi i dërgoi dy prej nxënësve të vet dhe u tha: “Shkoni në qytet e atje do t’ju takojë një njeri që mbart një katrovë uji: shkoni pas tij. Ku të hyjë ai, thuajini të zotit të shtëpisë: ‘Mësuesi thotë: ku është salloni im, ku do të mund të ha Pashkë me nxënësit e mi?’ Ai do t’ju tregojë në katin e sipërm një sallon të madh, të shtruar e të përgatitur. Aty na përgatitni darkën”(14,13-15). Ndoshta këtu ka një gjurmë të zakonit hebre sipas të cilit një dëshmi ishte e pranueshme vetëm kur u soll nga të paktën dy persona: "Është krejtësisht pa vlerë dëshmimi i një dëshmitari të vetëm kundër kujtdo, çfarëdo faji ose delikti të ketë bërë ky; çështja duhet të vendoset me fjalën e dy ose tre dëshmitarëve" (Dt 19,15). Ungjillizimi, gjithashtu, është çështje dëshmie, nuk është çështje individuale. Më vonë, Apostujt do ta mbajnë këtë zakon: kështu Pjetri dhe Gjoni shkojnë së bashku për të predikuar në tempullin e Jeruzalemit (Vap, 1); Pali dhe Barnabas bashkohen për një kohë të gjatë në Siri dhe Azinë e Vogël (Vap 13-15); pas ndarjes së tyre, Pali vazhdon misionin me Silas (Veprat 16-17).
Së dyti, merrni vetëm atë që është rreptësisht e nevojshme: “U urdhëroi të mos marrin në udhëtim asgjë tjetër, përveç shkopit: as bukë, as strajcë, as para bakri në brez, por të mbathin vetëm sandalet e të mos veshin dy palë petka”(V.6, 8-9). Instrumentet e tyre të vetme duhet të jenë ato të marshimit për misionin. Duke dëgjuar këtë udhëzim, apostujt ndoshta i referoheshin ecjes së etërve të tyre në besim, natën e Pashkës së famshme, kur ata u larguan nga Egjipti: "Hajeni kështu: me ijë të ngjeshura, me sandale në këmbë dhe shkop në dorë: hajeni me shpejtësi, sepse, janë Pashkët /d. m. th. kalimi i/ e Zotit!" (Dal. 12, 11). Marshimi i gjatë i Kishës, popullit të Zotit, fillon këtu. Kërkon lëvizshmëri, disponueshmëri, liri të mendjes.
Udhëzimi i tretë i dhënë nga Jezusi, për të mos u bërë përshtypje nga përndjekja e pashmangshme. Sipas rrëfimit të Markut, apostujt sapo kanë qenë dëshmitarë të dështimit të Jezusit në Nazaret (6,1-6); dhe që nga fillimi i ungjillit ata kanë parë që kundërshtimi i skribëve dhe farisenjve ishte duke ngritur dhe rritur. Duket se përndjekja duhet të ishte gjithnjë pjesa e predikuesve dhe e profetëve: leximi i parë na jep një shembull thumbues me Amosin, e dërguar në shtëpinë e tij pas vetëm disa muajsh predikimi ("Ti, shikuesi, ik prej këtu" Am. 7). Dikush mund të pyesë pse persekutimi ishte i pashmangshëm, pse: "Profeti ndahet pa nder vetëm në vendin e vet, në farefisin e vet dhe në shtëpinë e vet” (Mk 6, 4-5). Dhe nuk mundi të bëjë aty asnjë mrekulli, përveç se shëroi disa të sëmurë duke vënë mbi ta duart. Nëse ungjillizimi konsiston në shpalljen e dashurisë dhe faljes së Zotit kudo, pse has kaq shumë kundërshtime? Sepse kemi një "qafë të ngurtë", siç tha Moisiu; sepse kemi ide të tjera rreth Zotit; së fundmi, sepse zemrat tona janë ngurtësuar: megjithatë, nëse Zoti është dashuri dhe falje, ai do të na kërkojë të jemi në shëmbëlltyrën e tij dhe për këtë arsye të pyesim veten. Ishte për të gjitha këto arsye të këqija që Jezusi u kryqëzua dhe shumë të tjerë u martirizuan nga ana e tyre.



SHKUNDNI PLUHURIN NGA KËMBËT E TUAJA.

Përballë këtyre refuzimeve, Jezusi nuk predikon dhunën, as padyshim përbuzjen; por këmbëngulje dhe qetësi: Nëse, në një vend, banorët nuk do t'ju mirëpresin dhe nuk do t'ju dëgjojnë, shkoni dhe shkundni pluhurin nga këmbët tuaja: kjo do të jetë një dëshmi për ta. Kjo është pikërisht ajo që Pali dhe Barnabas bënë në Antioki në Pisidi kur puna u bë e vështirë: "Ata atëherë e shkundën pluhurin e këmbëve të veta si dëshmi kundër tyre dhe shkuan për Ikon” (Vap 13,51). Si ta kuptojmë këtë gjest që duhet të jetë për njerëzit një "dëshmi"? Së pari, kjo është një mënyrë për të thënë: ne e respektojmë lirinë tuaj, ne nuk kemi ardhur në vendin tuaj për të marrë asgjë kundër vullnetit tuaj, madje edhe pluhurin e shkundim nga këmbët tona.
Shën Luka ka këtë formulë: "Në cilindo qytet që të hyni e nuk ju pranojnë, dilni në rrugët e tij e thuajuni: ’Deri edhe pluhurin e qytetit tuaj që u kap për sandalet tona, po e shkundim e po jua lëmë: Por veç ta dini: u afrua Mbretëria e Hyjit!’" (Lk 10,11-12).
Është gjithashtu një ftesë për të mos lënë dështimin të ndalet, për të filluar përsëri lehtë, pa marrë parasysh çfarë.
Por, për fat të mirë, apostujt nuk do të takojnë vetëm armiqësi dhe zemra të ngurtësuara. Rritja e komuniteteve të krishtera pas Ringjalljes së Krishtit është prova e kësaj gjëje. Dhe Veprat e Apostujve regjistrojnë emrat e shumë njerëzve që u kanë hapur shtëpitë predikuesve të ungjillit. Në këtë rast, rekomandimi i Jezusit ishte i thjeshtë: “7 Rrini në atë shtëpi! Hani e pini çka t’u ketë qëlluar; sepse punëtori ka tagër në rrogën e vet. Mos kaloni prej një shtëpie në një tjetër!” (Lk.10,7) Të pranosh mikpritjen e të tjerëve do të thotë ta nderosh atë.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 16 Ord VITI B

MË 18-7-2021


LEXIMI I PARË: Jr. 23,1-6

1 “Vaj për barinjtë që e lënë të sharrojë dhe e shpërndajnë grigjën e kullotës sime” ‑ thotë Zoti. 2 Për këtë arsye kështu thotë Zoti, Hyji i Izraelit, për barinjtë që e kullotin popullin tim: Ju e humbët grigjën time; i shpërndatë delet e mia e nuk u kujdesuat për to. Ja, pra, unë vetë do të merrem me ju: do ta ndëshkoj sjelljen tuaj të keqe! ‑ është fjala e Zotit! 3 Po, unë vetë do ta bashkoj tepricën e grigjës sime nga të gjitha vendet, ku i pata flakur e do t’i kthej në kullotat e tyre: do të sillen mbarë e do të shumohen. 4 Unë vetë do t’u caktoj barinj që do t’i kullotin; më s’do të kenë frikë as nuk do të tremben, asnjë kokërr nuk do të mungojë ‑ është fjala e Zotit.
5 “Ja, po vijnë ditët ‑ është fjala e Zotit ‑ kur do t’ia ngre Davidit pinjollin e drejtë; që do të mbretërojë si mbret i vërtetë dhe do të jetë i urtë e do të ushtrojë në vend të drejtën e drejtësinë. 6 Ndër ato ditë Juda do shpëtojë e Izraeli do të jetojë në paqe. Ja emri me të cilin do ta quajnë: “Zotynë ‑ drejtësia ‑ jonë”!



LECTIO DIVINA – MEDITIMI - LUTJA

MBRETI SI NJË BARI.

Metafora e bariut ishte e njohur për popujt e Lindjes së Mesme, dhe përdorej për të folur për mbretërit; dhe skeptri mbretëror ishte në të vërtetë një shkop, shkopi i barinjëve. Në Izrael, ky imazh përdorej veçanërisht mirë për Davidin, bariun e vjetër, dhe vazhdoi të evokohej për pasardhësit e tij. Një mbret i mirë është ai që, si një bari, kujdeset për sigurinë dhe prosperitetin e kopesë së tij, të popullit të tij. Fatkeqësisht, historia e familjes mbretërore ishte shumë e trazuar dhe ndërsa kishte disa barinj të mirë, kishte edhe shumë të tjerë të këqij. Libri i parë i Samuelit ofron një përshkrim shumë të ashpër të institucionit mbretëror, por nuk mund të thuhet se nuk ishte realiste: "Popullit që i kishte kërkuar mbretin, Samueli ia tregoi të gjitha fjalët e Zotit. U tha: “Ja e drejta e mbretit që do t’ju sundojë: bijtë tuaj do t’i marrë e do t’i vërë në karrocat e tija. Do t’i bëjë kalorës e do të vrapojnë para karrocave të tija. Do të caktojë ja e ja. Do të lëvrojnë tokat e tija, do të korrin të mbjellat e tija. Do t’i bëjë mjeshtër për armë e për karroca të tija. Po edhe vajzat tuaja do t’i marrë për t’i përgatitur erëra të mira, për t’i zier e për t’i pjekur atij bukë. Do t’i marrë tokat tuaja më të mirat, vreshtat dhe ullishtat e do t’ua japë oborrtarëve të vet. Ai do t’ju marrë edhe të dhjetat e të mbjellave tuaja, të prodhimit të vreshtave tuaja e do t’ua japë oborrtarëve dhe zyrtarëve të vet. Do t’i marrë edhe shërbëtorët e shërbëtoret tuaja, qetë tuaj më të mirët dhe gomarët tuaj do t’i marrë për të punuar punën e tij. Do të marrë të dhjetën e grigjave tuaja dhe ju do të bëheni skllevërit e tij (1 Sam 8,10-17). Fatkeqësisht, në shumë rrethana, ky përshkrim nuk është një ekzagjerim. Për këtë arsye profetët, dhe në veçanti, Jeremia i kritikojnë ashpër mbretërit e kohës së tyre.
Teksti që po lexojmë këtu u drejtohet mbretërve të fundit të Jeruzalemit në kohën e Mërgimit Babilonas: “Sa keq për ju, barinj! Ti do të vdesësh dhe do të shpërndahen delet e kullotës sime”. Por Zoti po e shikon këtë: sepse, në rastin e fundit, bariu i vetëm i Izraelit, bariu i vërtetë, është vetë Zoti: "Zoti është bariu im: nuk më mungon asgjë" këndon Psalmi 23. Në kohë të këqija, sa herë profetët nuk kanë pasqyruar dhimbjen e Zotit për shpërndarjen e kopesë së Tij? Shqetësimi i vetëm i Zotit është ta ribashkojë Popullin e tij; dhe, në besimin e tyre, profetët nuk dyshojnë për asnjë moment se Zoti do të ketë sukses dhe do të ribashkojë Popullin e vet: një ditë, mbase e largët, por e sigurt, më në fund do të lindë një mbret i mirë. Qysh në Besëlidhjen e Vjetër, imazhi i bariut të mirë ishte bërë një nga shprehjet e pritjes mesianike.
Në Librin e Mikeas për shëmbull lexohet:
“E ti, o Betlehem ‑ Efratë, i vogël ndër qytetet princërore të Judës, prej teje do të më dalë ai që do ta sundojë Izraelin.
Zanafilla e tij prej kohëve të hershme, prej ditëve të amshimit.
Prandaj Hyji do t’i dorëzojë derisa të lindë ajo që ka për të lindur. Atëherë Teprica e vëllezërve të tij do të kthehet ndër bijtë e Izraelit.
Ai do të ngrihet, do të udhëheqë me fuqinë e Zotit, me madhërinë e emrit të Zotit
Hyjit të vet. Do të banojnë në qetësi, sepse Ai do të jetë i madh skaj më skaj të vendit: e Ai ‑ ai vetë do të jetë paqja! (Mi 5,1-3).
Teksti i Jeremias që lexojmë sot, ndjek këtë vijë të preferuar zakonisht nga profetët, që shprehin të njejtat mendime: " Ja, pra, unë vetë do të merrem me ju: do ta ndëshkoj sjelljen tuaj të keqe! ‑ është fjala e Zotit! Po, unë vetë do ta bashkoj tepricën e grigjës sime nga të gjitha vendet, ku i pata flakur e do t’i kthej në kullotat e tyre: do të sillen mbarë e do të shumohen. Unë vetë do t’u caktoj barinj që do t’i kullotin; më s’do të kenë frikë as nuk do të tremben, asnjë kokërr nuk do të mungojë ‑ është fjala e Zotit" (v.2-4). Por, në kohën kur Jeremia po predikonte, shumica e njerëzve ndoshta nuk besuan në premtimet e bukura të së ardhmes, sepse profeti u shumëfishua (pesë herë në këto vargje!) garancitë se ishte me të vërtetë një fjalë që vinte nga Zoti, me formulën "Fjala e Zotit" ose me një formulë tjetër ekuivalente.



NJË PINJOLL MBI TRUNGUN E JESEUT.

Atëherë predikimi për të ringjallur shpresën, pranon një imazh tjetër, atë të "Pinjollit": Kjo fjalë rrallë shfaqet në Bibël, por është, siç duhet të jetë, e rëndësishme sepse perdoret nga profetët për të bërë premtimet dhe për të garantuar nga ana e Zotit zbatimet e tyre; natyrisht, për të filluar, foljet "të mbin, të rritet" (tsamah), me të vërtetë ngjallin shpresë të rritjes së një fare. E njëjta folje përdoren në historinë e Krijimit: "Zoti Hyj bëri që prej toke të mbijë çdo lloj peme, e bukur për t’u parë dhe e shijshme për t’u ngrënë e në mes të parrizit pemën e jetes e pemën e dijes të mirës e të së keqes" ( Za 2,9). Por profetët Isaia, Jeremia, Zakaria… e bënë atë shëmbëlltyrën e një shprese shumë specifike: atë të plotësimit të premtimeve të bëra Davidit (birit të Ieseut) që më në fund do të përmbushen; me fjalë të tjera, profetët përdorin fjalën “pignoll” për të lajmëruar ardhjen e Mesisë. Aq sa fjala "Pinjoll" (sidomos në frazën "Pinjoll i Davidit") është bërë sinonim i Mesisë. Sa më të vështira janë kohët, aq më shumë profetët përdorin këtë sinonim të fjalës Mesisë për të mbështetur këtë shpresë. Ky është rasti këtu:
“Ja, po vijnë ditët ‑ është fjala e Zotit ‑ kur do t’ia ngre Davidit pinjollin e drejtë; që do të mbretërojë si mbret i vërtetë dhe do të jetë i urtë e do të ushtrojë në vend të drejtën e drejtësinë. Ndër ato ditë Juda do shpëtojë e Izraeli do të jetojë në paqe" (v.5-6). Në ato ditë Juda do të shpëtohet dhe Izraeli do të banojë i sigurt. Ligji, drejtësia, siguria, kjo është ajo për të cilën njerëzit aspirojnë, kjo është ajo që Mesia do t'u sjellë atyre. Emri i mbretit fajtor dhe të pafat, Zedekiah, i zënë me zinxhirë në Babiloni në 587, nënkuptonte: "Zoti është drejtësia ime"; por ai ishte kryesisht i pabesë me këtë program të shkëlqyer. Për ironi të fatit, Jeremia njofton se Mesia do të dijë ta mbajë këtë emër në shërbim të të gjithë popullit: "Ja emri me të cilin do ta quajnë: “Zotynë ‑ drejtësia jonë”!
Ky është emri që do t'i vihet atij: Zoti është drejtësia jonë".
Më vonë, në një kohë kur trungu mbretëror duket përfundimisht i zhdukur, (restaurimi i pritshëm i Zerobabelit pas Mërgimit ishte një dështim), profetët vazhdojnë të pohojnë se nga çdo pemë e ngordhur Zoti mund të sjellë fidane të reja dhe se lumturia herët a vonë do të vijë në kohën e ardhjes së mesisë: " Po, porsi toka që bën të mbijë gjelbërimi, porsi kopshti që bën të mbijë fara e tij, kështu Zoti Hyj do të bëjë të mbijë drejtësia edhe lavdi në sy të të gjithë popujve” (Is 61,11). Zoti Perëndi do të bëjë që drejtësia të mbijë.
- Akoma më vonë, një profet tjetër (ky anonim) do të marrë plotësisht përsipër predikimin e Jeremisë 23,5-6: “Ja, po vijnë ditët ‑ është fjala e Zotit ‑ kur do t’ia ngre Davidit pinjollin e drejtë; që do të mbretërojë si mbret i vërtetë dhe do të jetë i urtë e do të ushtrojë në vend të drejtën e drejtësinë. Ndër ato ditë Juda do shpëtojë e Izraeli do të jetojë në paqe. Ja emri me të cilin do ta quajnë: “Zotynë ‑ drejtësia ‑ jonë!”.
Dhe fjalët e tij do të integrohen në librin që mban emrin e Jeremias: ato gjenden në Jr 33,15-16:
Në ato ditë e po në atë kohë, do të bëj të ngallitë për Davidin një pinjoll drejtësie, Ai do ta çojë në vend të drejtën e drejtësinë mbi tokë.
Ndër ato ditë Juda do të shpëtojë e Jerusalemi do të banojë në siguri. Dhe ja, emri me të cilin do të quhet Qyteti: ‘Zoti është Drejtësia jonë’.
- Psalmi 85 i së Dielës së kaluar (e diela e pesëmbëdhjetë) ishte në të njëjtën linjë:
" 9 Do të dëgjoj çka thotë Zoti Hyj, ai premton paqe për popullin e vet, për të dashurit e vet e për ata që me gjithë zemër kthehen. 10 Shpëtimi i tij është afër atyre që e druajnë, lavdia e tij do të banojë në vendin tonë.
11 Mëshira dhe e vërteta do të përpiqen, drejtësia e paqja do të merren ngrykë. 12 E vërteta do të mbijë nga toka e drejtësia do të shikojë prej qiellit.
13 Sepse Zoti ka për të dhënë çdo të mirë edhe toka jonë do ta japë frytin e vet. 14 Drejtësia do t’i shkojë përpara dhe do t’u tregojë udhën hapave të tij.

Vërejtja e fundit: Jeremia, duke folur për Mesinë e premtuar, na thotë: «Në ato ditë Juda do të shpëtohet dhe Izraeli do të banojë i sigurt. "Duke ditur që "Juda” nënkuptonte mbretërinë jugore dhe" Izraeli"atë të veriut, në kohën kur kishte dy mbretëri (para vitit 721), ne mund të dëgjojmë nga profeti një paralajmërim të ribashkimit të dy mbretërive.