F.A. E DIELA XVI ORD. VITI B. UNGJILLI.
PËRGATITJA E LITURGJISË.
E DIELA XVl ORD. VITI B.
MË 21 – 7 – 2024.
UNGJILLI: Mk. 6,30-34
30 Apostujt u bashkuan prapë te Jezusi dhe i treguan gjithçka kishin bërë dhe kishin mësuar.
31 Atëherë ai u tha: “Ejani dhe ju në një vend të pabanuar e pushoni pak në vetmi”. Sepse aty aq shumë njerëz vinin e shkonin sa që s’kishin kohë as të hanin. 32 Ata u nisën me barkë për në një vend të pabanuar, në vetmi.
33 Porse njerëzit i panë në ç’drejtim u nisën e shumica e morën me mend vendin ku do të shkonin dhe, në këmbë, prej të gjitha qyteteve, shkuan atje e arritën para tyre.
34 Kur Jezusi doli nga barka, pa një turmë të madhe të popullit, iu dhimsën, sepse ishin porsi ‘delet pa bari’, e filloi t’u mësojë shumë gjëra.
LECTIO DIVINA – MEDITIM– LUTJE.
Apostujt u mblodhën rreth Jezusit dhe i treguan gjithçka kishin bërë dhe çfarë i kishin mësuar. Dhe ai u tha atyre: “Ejani dhe ju në një vend të pabanuar e pushoni pak në vetmi” (v.31). Në fakt, ishin të shumtë ata që vinin e shkonin dhe nuk kishin kohë as për të ngrënë. Pastaj shkuan me barkë në një vend të shkretë, veçmas. Por shumë veta i panë që po largoheshin dhe e kuptuan ku poo shkonin, dhe nga të gjitha qytetet vrapuan atje në këmbë dhe i paraprinë.
Kur doli nga barka, pa një turmë të madhe, pati dhembshuri për ta, sepse ishin si delet pa bari dhe filloi t'u mësojë shumë gjëra.
Apostujt u mblodhën rreth Jezusit dhe i treguan gjithçka kishin bërë dhe çfarë i kishin mësuar.
Në Nazaret gjërat nuk kishin shkuar aspak mirë, dishepujt kishin qenë dëshmitarë të dështimit të predikimit të Jezusit dhe ndoshta, në mendjet e tyre lindi gjithashtu mendimi: "Ndoshta është më mirë të braktisim këtë projekt të një bote të re që Jezusi ka në mendje.
Nëse as bashkëfshatarët dhe të afërmit e tij nuk i japin mbështetje, nuk ka shumë shpresa për sukses”.
Janë ata momente dekurajimi që ne gjithashtu i përjetojmë kur, në jetën e komuniteteve tona të krishtera, gjërat nuk shkojnë siç duhet.
Prandaj, ne do të prisnim që dishepujt të kishin kthyer në Kafarnaum të trishtuar dhe të kishin rifilluar aktivitetin e tyre si peshkatarë, por në vend të kësaj, javën e kaluar, ne dëgjuam Jezusin duke i dërguar ata në një mision; ai u besoi atyre një detyrë, për të dëbuar demonët.
Sot i shohim të kthehen nga ky mission. Ata mblidhen rreth Jezusit dhe raportojnë se çfarë bënë dhe çfarë mësuan.
Ne e thamë tashmë javën e kaluar se këtë detyrë që Jezusi ua besoi të 12-ve, nuk ua besoi vetëm atyre, por çdo dishepulli. Ndaj është e qartë, sot a na e beson neve këtë dëtyrë?
Ja, pra, ftesa që na bëhet sot në Ungjill: të mblidhemi rreth Jezusit për t'i treguar atij se çfarë po bëjmë, çfarë kemi bërë dhe çfarë po mësojmë, për të parë, për të verifikuar nëse po e kryejmë vërtet misionin që na është besuar.
Të 12-të filluan të tregonin përvojën e tyre dhe verifikuan mrekullitë që ndodhin aty ku dishepulli arrin me Ungjillin.
Luka na tregon se kur u kthyen, ishin rrezatues dhe të mahnitur, për faktin se kudo që arrinin, demonët zhdukeshin.
Sot ne përpiqemi të verifikojmë nëse mund t'i tregojmë Jezusit këto gjëra që kemi bërë: ku arrijmë ne, dishepujt e tij, a zhduken vërtet demonët?
Ne e dimë se çfarë janë demonët: gjithçka që çnjerëzon, të gjitha forcat e së keqes... a zhduken ato atje ku arrin komuniteti i krishterë?
Zhduken egoizmi, fjalët e ashpra, uria, varfëria, askush nuk është i varfër sepse të mirat ndahen, njerëzit ndihmohen njëri-tjetri, zhduken jeta e pamoralshme, përçarjet, luftërat, padrejtësitë, njerëzit e duan njëri-tjetrin, pranojnë të humbasin, janë bujarë, janë mikpritës... mund të flasim për këto gjëra sot?
Apo e ka humbur Ungjilli efektivitetin e tij?
Apo ndoshta nuk e kemi shpallur Ungjillin autentik, e kemi bërë mjaft të butë me arsyetimin tonë, e kemi shtrembëruar duke e përshtatur me kriteret e kësaj bote për ta bërë pak më të pranueshëm, më të zbatueshëm?
Por në këtë mënyrë ne e kemi shtrembëruar dhe më pas nuk ndodhin mrekullitë që Jezusi pret nga dishepujt e tij.
Ose në vend që t'i dëbojmë demonët, ne jemi rikthyer në kryerjen e disa praktikave fetare, jemi angazhuar të inkurajojmë devocionët, pelegrinazhe, liturgji solemne, gjëra të mira, gjëra të bukura, por nëse demonët nuk zhduken, duhet të kërkojmë arsye.
A e kemi mishëruar mesazhin e ungjillit?
A e kemi shpallur vërtet Ungjillin?
Zhdukja e demonëve është kriteri për të vlerësuar efektivitetin e punës sonë misionare.
Çfarë kanë mësuar komunitetet tona?
Çfarë mësojnë komunitetet tona sot?
Çfarë do t'i themi Jezusit rreth katekezave tona, predikimeve tona?
Është mesazhi që shpallim, ai i Mjeshtrit apo po bëjmë ndonjë fjalim të paqartë e të largët që nuk prek vërtet zemrat e njerëzve, nuk i fton ata për një ndryshim rrënjësor në jetën e tyre?
A prekin vërtet zemrat e njerëzve predikimet tona?
A mbeten me vraga për pjesën tjetër të javës ata që dëgjojnë predikimet tona?
Kujtojmë predikimet që rabinët dhanë në sinagogë, ata i lanë demonët shumë të qetë, ishin fjalë boshe.
Ne duhet t'i themi Jezusit çfarë kemi bërë, duhet të verifikojmë, kontrollojmë me Të, nëse ajo që shpallim përputhet me Ungjillin e tij... prandaj duhet të krahasojmë vërtet veten me Të.
Në këtë pikë ne do të prisnim që Jezusi t'i komplimentonte dishepujt e tij sepse ata e kryen mirë misionin e tyre dhe mësuan atë që Ai mëson dhe dëshiron të shpallet.
Le të dëgjojmë se çfarë i fton të bëjnë në vend të kësaj:
“31 Atëherë ai u tha: “Ejani dhe ju në një vend të pabanuar e pushoni pak në vetmi” Sepse aty aq shumë njerëz vinin e shkonin sa që s’kishin kohë as të hanin. 32 Ata u nisën me barkë për në një vend të pabanuar, në vetmi”.
Është ftesa që Jezusi na drejton sot, ne duhet të takohemi me Të veçmas "kafidian" në greqisht. Janë ato momentet e intimitetit me Zotin. Kjo shprehje përdoret kur Jezusi e gjen veten vetëm me dishepujt e tij për t'u zbuluar atyre mesazhe që vetëm ata mund t'i kuptojnë.
Për shembull, pas rrëfimit të shëmbëlltyrave, ungjilltari Marku na thotë se “Jezusi privatisht – kafidian – u ka shpjeguar gjithçka”.
Ose kur Jezusi i çon ata tre dishepuj në Malin e Shpërfytyrimit, ai thotë se: “Jezusi mori me vete Pjetrin, Jakobin e Gjonin e i çoi vetëm ata në vetmi, në një mal të lartë dhe u shndërrua para tyre” (Mk.9,2).
Dhe pastaj ata duhet të gjejnë veten "në një vend të shkretë".
“Eremos” në greqisht është një mbiemër nga i cili vjen termi "hermitazh", pra një vend heshtjeje, vetmie, meditimi, ku nuk ka konfuzion.
Duhet të gjejmë veten vetëm me Të, është ai momenti i intimitetit që sot mund ta quajmë me një emër që e njohim shumë mirë: “momentet e lutjes”.
Lutja është dialogu mes të dashuruarve që duan të thellojnë gjithnjë e më shumë njohuritë e tyre për njëri-tjetrin, duan të shkëmbejnë ëndrrat e tyre, të komunikojnë pritshmëritë e tyre, shpresat e tyre, dashurinë e tyre reciproke.
Marrëdhënia jonë me Krishtin nuk është mardhënja e pounëdhenësit me një punëtor: kur ky e ka kryer punën, pagohet në fund të ditës sipas një marrëdhënjeje paraprake, dhe gjithçka mbaron!
Marrëdhënia me Krishtin, siç na paraqitet në ungjij, është e ngjashme me marrëdhenjen bashkëshortore, të kultivuar nga të dashuruarit që kalojnë shumë kohë bashkë, që kultivojnë këto momente intimiteti, janë momente lutjeje, dialogu me Të.
Ne duhet t'i zgjidhim problemet vetë, por pasi të kemi dialoguar me Të për t'i përshtatur zgjedhjet tona me atë që i pëlqen Hyjit, Jezusit.
Nëse nuk lutemi, ne veprojmë gabimisht; profesioni ynë, nëse nuk dialogojmë me Jezusin, nuk e shohim bashkë me Të, bëhet lehtësisht idhull, bëhet qëllimi i fundit dhe i vetëm i jetës sonë dhe përfundon duke na çnjerëzuar, na bën të humbasim nga sytë vlerat më të larta. , mund të thithë gjithë kohën tonë, të gjitha mendimet tona, pastaj jeta jonë bëhet një nxitim i tepruar dhe në fund na lodh dhe na lë pa frymë, dhe në një moment të caktuar nuk e kuptojmë më kuptimin e gjithçkaje që bëjmë.
Të gjithë e kemi këtë përvojë, rrotullohemi si maja gjatë gjithë ditës dhe mbërrijmë në mbrëmje, të rraskapitur, të dërrmuar nga aktiviteti ynë që na thith plotësisht, na pengon të mendojmë për ndonjë gjë tjetër dhe më pas na bën të harrojmë gjërat më të rëndësishme.
Këtu është nevoja që ne të gjithë duhet të ndalemi dhe të rishikojmë, së bashku me Jezusin, vetëm, në heshtje, në meditim, atë që po ndodh në jetën tonë.
“Pusho pak”
Qëllimi është pikërisht pushimi. Ky nuk është një rekomandim për të marrë disa ditë pushim dhe më pas për të rifilluar punën tonë me furi më të madhe, jo!
Qëllimi i kësaj prehjeje është të rikuperojmë paqen e brendshme, qetësinë e mendjes, qetësinë e zemrës, domethënë të rizbulojmë veten.
Nëse keni debatuar me punëdhënësin tuaj, nëse tundoheni të bëni kompromis me ndërgjegjen tuaj, nëse jeni të shqetësuar nga problemet familjare, ose të shqetësuar nga një marrëdhënie e keqe emocionale... ndaloni, gdhendni ato momente në të cilat gjen veten vetëm me Krishtin dhe me Ungjillin e tij të dini se çfarë mendon Ai për problemet tuaja, ankthet tuaja, shqetësimet tuaja.
Dhe mos më thuaj se ai nuk të flet, sepse nëse vërtet e njeh ungjillin e tij, nëse je vërtet dishepull i tij, e di se si mendon, ndaj e dëgjon të flasë, i di sugjerimet që ai të jep.
Ju nevojiten këto momente në të cilat dialogoni me Të për të mos mbetur në mëshirën e pasioneve tuaja, të krenarisë suaj, të xhelozive tuaja, zilive tuaja, inateve tuaja.
Ja qetësia dhe paqja që të jep ky moment takimi me Të!
Zbatimi më i menjëhershëm është përvoja që kemi për ditën e Zotit, që është momenti i pushimit në javën tonë, është kur dëgjojmë Fjalën e tij, e gjejmë veten me vëllezër që ndajnë të njëjtin projekt jetësor me ne, që është një përvojë vërtet unike që më pas duhet t'i japë kuptim pjesës tjetër të javës dhe jetës sonë.
Kjo prehje është pikërisht ajo që thuhet në Psalmin 23, të cilit ungjilltari i referohet qartë, është oazi në të cilin gjendemi së bashku me Bariun:
“Zoti është bariu im,
asgjë nuk më mungon.
2 Më pushon kullotave të gjelbra,
më prin në ujëra të qeta,
3 shpirtin ma përtërin.
Ai më prin shtigjeve të drejta
në saje të dashurisë së Emrit të vet.
4 Po edhe në kalofsha nëpër luginën e hijes së vdekjes,
s’trembem nga e keqja
sepse ti je me mua:
thupra jote dhe kërraba
për mua janë ngushëllim” (Ps. 23, 2-4).
Është momenti i pushimit në lutje, në takimin me Zotin.
Dhe tani, nëse ftesa për këtë pushim u drejtohet të gjithë dishepujve, ka një përkujtues, një rekomandim që ndoshta vlen më shumë për priftërinjtë dhe famullitarët, për ata që janë të përfshirë me kohë të plotë në veprimtarinë baritore, e cila ndonjëherë i thith më shumë se të nevojshme deri në atë pikë sa nuk kanë më kohë as për t'u falur.
Në fakt, ungjilltari thotë se “ishin shumë që vinin e shkonin dhe (dishepujt) nuk kishin më kohë as për të ngrënë”.
Është përvoja që ne priftërinjtë e kemi shpesh nëpër famulli, shpesh përballemi me një turmë kaotike, të çorganizuar, që të jep idenë e njerëzve që shkojnë e vijnë dhe duket se nuk e dinë saktësisht se çfarë duan, çfarë presin nga famullia dhe nga Jezusi.
Në fakt nuk është thënë se ata po kërkonin Jezusin për të dëgjuar mesazhin e tij, por "ata vijnë dhe shkojnë".
Ky lloj njerëzish gjithashtu humbet shumë kohë dhe është shumë i dallueshëm nga ato turma, për të cilat do të flitet së shpejti në Ungjill, që kërkojnë vërtet Jezusin.
Këtu, këta njerëz që “shkojnë e vijnë”, ndonjëherë nuk ndihmojnë për të gjetur prehje të brendshme, jo vetëm kaq, por edhe disa manifestime fetare të bëra nga eksterioriteti shpërndarës, nuk çojnë në bashkim me Zotin dhe në fund perceptohet se nuk janë madje shumë të dobishëm.
Çfarë bën Jezusi tani?
"32 Ata u nisën me barkë për në një vend të pabanuar, në vetmi” (v. 32).
Përsëri janë zënë këto vende që tregojnë vetmi, heshtje, meditim, ne e shohim këtë varkë duke u larguar në liqen.
Megjithatë, momenti i pushimit nuk zgjat gjithmonë, pastaj vjen takimi me nevojat e njerëzve.
Le të dëgjojmë tani se çfarë ndodh me Jezusin dhe dishepujt e tij kur mbërrijnë me barkën e tyre në tokë të thatë:
“33 Porse njerëzit i panë në ç’drejtim u nisën e shumica e morën me mend vendin ku do të shkonin dhe, në këmbë, prej të gjitha qyteteve, shkuan atje e arritën para tyre.
34 Kur Jezusi doli nga barka, pa një turmë të madhe të popullit, iu dhimsën, sepse ishin porsi ‘delet pa bari’, e filloi t’u mësojë shumë gjëra” (v.33-34).
Le të përpiqemi të kuptojmë kuptimin e zgjedhjes që bëri Jezusi, të largohej nga turma, të largohej me dishepujt në barkë.
“Vërtet kishte shumë pështjellim, njerëz që vinin e shkonin, por kishte edhe njerëz që donin të dëgjonin mesazhin e tij.
Pse largohet Jezusi me atë barkë?
Vjen momenti kur është mirë t'i lëmë njerëzit të reflektojnë, të ndërgjegjësohen për nevojën që kanë për të takuar Krishtin, sigurisht që duhet të jemi "kripë, maja e botës", por vjen momenti kur është e mençur të mos ndjekim njerëz, sepse mund të bëhet edhe më domethënëse vetëm kur tërhiqeni për një moment.
Në fakt, "në këmbë, prej të gjitha qyteteve, shkuan atje e arritën para tyre”.
Nëse komuniteti i krishterë i përfaqësuar nga ajo varkë është i bukur, ai tërheq... "ata njerëz në barkë - duhet të kenë thënë turmat - duken vërtet të lumtur".
Gëzimi është shenja e pranisë së Shpirtit!
Kjo turmë që kërkon varkën, është imazhi i gjallë i njerëzimit të sotëm që nuk gjen kuptimin e jetës së tij, por ndjen një nevojë të thellë për të gjetur paqen, qetësinë, gëzimin, harmoninë e brendshme... kërkon Zotin.
Në fakt, ne e dimë, ata që jetojnë në varfëri, ata që kanë probleme të rënda ekonomike, nuk kanë prehje. Por as ata që jetojnë në pasuri, në luks të shfrenuar, në shthurje, në marrëzi, ata që nuk dinë më çfarë marrëzish të shpikin për të provuar aventura të reja, edhe të gjithë ata nuk jetojnë në gjendjen e qetësisë, pushimit, harmonisë së brendshme.
Çfarë po bën kjo turmë?
"Ajo madje i paraprin varkës"
Është shenja e nevojës që ka turma, por edhe njerëzimi sot, për të takuar Krishtin, ai Krishti që haset në këtë bashkësi.
Çfarë po bën Jezusi tani?
Le të vëmë re foljet që janë mësime jete për komunitetin e sotëm të krishterë
Folja e parë: "Zbret nga barka"
Tundimi që mund të ketë Kisha është që të mos zbresë, të mos e hasë këtë njerëzim siç është dhe të mbajë atë qëndrim shkëputjeje, që kufizohet në përsëritjen e ankesës së zakonshme...”bota është në rrëmujë, ka degradim moral, të gjitha vlerat morale kanë humbur”.
Kisha duhet të dalë nga vetvetja, nga vetëreferencimi i saj dhe duhet ta takojë njeriun e sotëm ashtu siç është! Atje ku është!
Kisha mund të ketë frikë nga kjo botë, nga ky krahasim me botën... duhet të ketë frikë, dhe me të vërtetë ka frikë të paraqesë atë humanizëm që është shpallur në Lumturitë e Jezusit të Nazaretit, ka frikë të konsiderohet retrograde, jo në hap me kohën, ka frikë se propozimi i Jezusit do të konsiderohet ai i ëndërrimtarëve dhe mbi të gjitha ka frikë të flasë për të vërtetën qendrore të besimit që është Pashkët, pra besimi në një jetë që shkon përtej jetës biologjike.
Këtu është mesazhi i parë që i vjen nga Mjeshtri: ai zbret nga barka dhe shkon të takojë këtë njerëzim!
Folja e dytë: "Sheh një turmë të madhe".
Hapi sytë për të parë nevojat e kësaj turme që kërkon prehje, që nuk di ku të shkojë.
Njerëzit kapin vështrimin që ka Kisha ndaj tyre, dashurinë që Kisha dhe ne ndiejmë ndaj tyre, kuptojnë nëse i kemi kuptuar ankthet të vërteta të tyre e pyesin veten nëse me të vërtetë kisha, të krishterë mund të bëjnë diçka për ti qetësuar këto ankthe, pyesin veten nëse është arsyeshme që të presin një përgjigje ndaj këtyre pyetjeve të brendshme.
Folja e tretë: “Dhembshuri”, me foljen e famshme “splankenizomai”; “splankena” janë zorrët, referenca është për termin hebraik me të cilin Zoti e paraqet veten, dashurinë e tij, “anirahum”, thotë ai në Librin e Eksodit, domethënë “Unë jam ai që ndjen dashuri për njerëzimin” dhe paraqet ajo me imazhin e pasionit që ndjen nëna ndaj fëmijës që mban në bark, në fakt “rehem” është barku i nënës... është një dashuri e mitrës, ajo e Zotit.
Kjo gjë është "splankenizomai".
Është bukur që Zoti kur të prezanton dashurinë, nuk thotë se na do me gjithë zemër, por me mitër: është imazh femëror: edhe meshkujt kane zemër, vetëm femrat kanë mitër... është kulmi i përfshirjes pasionante.
Kjo është ajo që Jezusi ndjen për këtë njerëzim që ka nevojë për të dhe Ungjillin e tij!
Arsyeja: “Ishin si delet e humbura pa bari”
Referenca është në dy tekste të Besëlidhjes së Vjetër.
I pari është ai i Moisiut, i cili, pasi ka arritur në fund të eksodit, mbahet mend në Librin e Numrave, ai e pyet Zotin: "Të lutem që këta njerëz të mos jenë si një tufë në rrëmujë, pa bari".
Ai i kërkoi Zotit që një ditë të dërgonte një bari për ta udhëhequr siç e kishte udhëzuar Ai.
Realisht barinjtë i kishin, madje i kishin shumë, por nuk kujdeseshin për njerëzit e tyre, mendonin për interesat e tyre, privilegjet e tyre, dominonin mbi njerëzit, i shfrytëzonin, në fakt profetin Ezekiel. thotë - dhe është teksti i dytë të cilit i referohet ungjilltari - se "për fajin e barinjve, delet shpërndahen dhe janë pre e të gjitha kafshëve të egra".
Delet janë kopeja e Zotit, janë dele që enden nëpër vend, askush nuk kujdeset për to.
Në kohën e Jezusit kishte barinj, skribë, farisenj, rabinë, udhëheqës politikë, mbreti Herod... por ata kullotnin veten e tyre, jo njerëzit.
Mund të jesh një bari i pashëm, por ka barinj të shëmtuar: dhe dihet, kushdo që ndjek bariun e bukur, bëhet një person i bukur, kush ndjek barinjtë e shëmtuar bëhet një person i shëmtuar.
Është realiteti i njerëzimit tonë sot. Ato turma që shohim rreth nesh të cilëve duhet t’u tregojmë kemi vështrimin dhe dashurinë që tregoi Jezusi, kanë një etje të përhapur që nuk mund të shuhet nga kënaqësitë, nga hutimi…Ka një nevojë të thellë, të brendhme, shpirtërore për të cilën shumë herë nuk jemi të vetëdijshëm, por e ndjejmë... është nevoja për Zotin.
Ne duhet të kemi këtë vështrim ndaj njerëzve përreth nesh dhe të kuptojmë këtë nevojë që ata ndjejnë.
Le të pyesim veten, pse sot kaq shumë u drejtohen praktikave ezoterike, riteve, teozofisë, feve orientale?
Ata kërkojnë prehje të shpirtit.
Nëse këta njerëz do ta takonin vërtet Krishtin në bashkësinë e krishterë, do të takonin Fjalën e tij, do të gjenin përgjigjen e ankthit të tyre, sepse kur dikush ka etje dhe nuk i tregohet burimi i ujit të gjallë që është Ungjilli, atëherë ai përfundon duke pirë nga ndonjë sternë që gjën,zbulon, sepse ka etje.
Ndoshta edhe sot Jezusi mund të thoshte se njerëzit janë të zhytur si delet pa bari; delet nuk janë të këqija, por nëse udhëhiqen nga barinj të këqij, shkojnë drejt vdekjes.
Barinjtë e mire janë ata që u paraqiten njerëzve si modelet. Edhe sot i krishteri duhet të ketë guximin të prezantohet me fjalë dhe me një jetë që e kanë mishëruar Ungjillin, dhe propozimin e njeriut të bërë nga Jezusi.
Prandaj, kjo butësi, kjo dhembshuri që njeriu i sotëm kërkon në Kishë, është dhembshuri për dobësitë, mangësitë, pështjellimet, mbi të gjitha, të barinjve që çojnë njerëzimin ose një pjesë të madhe të njerëzimit në rrëmujë.
Çfarë bën Jezusi? “Fillon mësimin”, nuk shan, nuk inatoset!
Ai shpall Fjalën e tij, por jo si profesorët që japin një mësim, por si rabinët që i përfshinë dishepujt në jetën e tyre, që bëjnë që dishepujt të kenë përvojën e tyre të jetës.
Thirrja për ne sot është të përvetësojmë jo vetëm Fjalën, por më pas edhe jetën e Jezusit: kur do të paraqesim Fjalën dhe Ungjillin të mishëruar në jetën tonë, do të jemi një thirrje për të gjithë ata që sot janë në zhytje, për shkak të barinjve që i udhëhoqën në shtigjet e vdekjes.
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt