Përgatitja e liturgjisë së festave të urdhëruara. Komente postohen disa ditë përpara festave.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E Diela e 3 Kresh. VITI B

MË 7-3-2021


LEXIMI I 1: Da.20,1-17.

1 Atëherë Zoti i tha të gjitha këto fjalë:
2 “Unë jamë Zoti Hyji yt që të nxora nga dheu i Egjiptit, prej shtëpisë së skllavërisë.
3 Mos ki tjetër Zot, përveç meje.
4 Mos bëj kurrfarë idhulli, as farë përfytyrimi të gjërave që janë lart në qiell, as të gjërave që janë poshtë mbi tokë, as të gjërave që janë në ujë nën tokë. 5 Mos i adhuro ato as mos u jep farë nderimi, sepse unë, Zoti, Hyji yt, jam Hyj ziliqar që e ndëshkoj paudhësinë e etërve në fëmijë deri në të tretin e në të katërtin brez të atyre që më urrejnë, 6 por që jam i mëshirshëm me mijëra brezni për ata që më duan e i zbatojnë urdhërimet e mia.
7 Mos e merr nëpër gojë kot emrin e Zotit, Hyjit tënd, sepse Zoti s’do ta lërë pa ndëshkuar atë që do ta marrë nëpër gojë kot emrin e Zotit, Hyjit të vet.
8 Të bie në mend ta shenjtërosh ditën e shtunë: 9 gjashtë ditë puno e kryej të gjitha punët e tua; 10 kurse e shtata ditë është e shtuna e Zotit, Hyjit tënd: mos bëj kurrfarë pune ti as biri yt, as bija jote, shërbëtori yt, as shërbëtorja jote, as kafsha jote, as i huaji që banon te ti. 11 Sepse gjatë gjashtë ditëve Zoti i bëri qiellin e tokën e detin e gjithçka gjendet në to e pushoi ditën e shtatë; prandaj Zoti e bekoi ditën e shtatë dhe e shenjtëroi.
12 Nderoje babain tënd e nënën tënde që ta kesh jetën e gjatë përmbi tokë që do ta japë Zoti, Hyji yt.
13 Mos vra!
14 Mos bëj kurorëthyerje!
15 Mos vidh!
16 Mos bëj dëshmi në rrenë kundër të afërmit tënd!
17 Mos i lakmo shtëpisë së të afërmit tënd.
Mos i lakmo gruas së tij, shërbëtorit, shërbëtores; as kaut, as gomarit, asnjë gjëje që i përket atij.”


LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA



UNË JAM ZOTI AI QË TË KA NXJERRË NGA EGJIPTI.


Vëllezërit tanë hebrenj e quajnë këtë tekst: "Dhjetë Fjalët", jo "Dhjetë Urdhërimet", sepse fjala e parë nuk është një urdhërim, por është më e rëndësishmja!
"Unë jam Zoti, Hyji yt, që të nxora nga toka e Egjiptit, nga shtëpia e skllavërisë” (Da.20,2). Ky verset është prologu dhe urdhërimet vijojnë; është kjo hyrje, ky prolog që justifikon gjithçka tjetër, është kjo fjali që i jep kuptim çdo gjëje tjetër. Origjinaliteti i Ligjit në Izrael nuk është përmbajtja e tij: originaliteti i Ligjit në Izrael është para së gjithash një ndodhi, që është baza, pika fillestare, shkaku i Tij: çlirimi i Egjiptit. Izraeli e di përgjithmonë se Zoti çlirues e jep Ligjin si një rrugë për të mësuar të jetojë në liri.
Ja çfarë është shkruar në librin e Ligjit të Përtërirë, i cili është një meditim teologjik që u bë pas ngjarjeve të Eksodit, dhe pas kërkesave të Besëlidhjes me Perëndinë: "Mirë, pra, dije sot dhe thadroje thellë në zemrën tënde se Zoti është Hyj lart në qiell e poshtë mbi tokë ‑ e tjetër nuk ka! Mbaji urdhërimet e tija dhe ligjet e tija që unë po t’i jap sot, që të jesh mirë ti dhe bijtë e tu pas teje e të qëndrosh për një kohë të gjatë mbi tokën që Zoti, Hyji yt, do të ta jape”(Dt 4, 39-40).
Prandaj, ne mund të lexojmë secilin nga urdhërimet si diçka që Zoti ndërmerr për çlirimin e njeriut, me iniciativë të tij, ose, nëse preferojmë, si një metodë për çfarë duhet të njohë njeriu për të mësuar të jetojë në liri. E gjëra e pare që njeriu duhet të mësojë prej fillimit për të jetuar në liri është ndalimi i idhujtarisë: "Mos ki tjetër Zot, përveç meje. Mos bëj kurrfarë idhulli, as farë përfytyrimi të gjërave që janë lart në qiell, as të gjërave që janë poshtë mbi tokë, as të gjërave që janë në ujë nën tokë. Mos i adhuro ato as mos u jep farë nderimi, sepse unë, Zoti, Hyji yt, jam Hyj ziliqar që e ndëshkoj paudhësinë e etërve në fëmijë deri në të tretin e në të katërtin brez të atyre që më urrejnë, por që jam i mëshirshëm me mijëra brezni për ata që më duan e i zbatojnë urdhërimet e mia" (20, 3-6).
Dhe gjatë gjithë Besëlidhjes së Vjetër profetët njëri pas tjetrit do të luftojnë kundër të gjithë idhujtarisë me shumë vështirësi sepse idhujtaria ishtë shumë e rrenjosur në kulturën e popullit.
Edhe sot, ata profetë do ta kishin të vështirë të kryejnë këtë punë, sepse, në fund të fundit, përkufizimi i një idhulli është që diçka na pushton deri në pikën që të na bëjë skllevër të tij: idhulli për ne sot mund të jetë një sekt, por edhe paraja, seksi, një ilaç ose diçka tjetër si televizioni, ose ndonjë profesion tjetër që përfundon duke mbushur fusha e mendimeve tona deri në pikën që na bën të harrojmë gjithçka tjetër.
"Nuk do të bësh asnjë idhull, asnjë imazh të asaj që është lart në qiej, ose poshtë në tokë, ose në ujërat poshtë tokës": çdo imazh i Zotit është i ndaluar, sepse çdo imazh do të ishte i rremë; një imaxhë nga ana tjetër nuk e përban realitetin hyjnor: ne nuk mund ta posedojmë Zotin; Zoti është Gjithë-Tjetri, i Pamundshëm. Është vetëm me hir të mirësisë së vet të shenjtë dhe të pastër, që krejtësisht falas ai e bën veten të afërt me ne: u bë njeri!.


LE TË MOS BIEM NGA NJË SKLLAVËRI NË NJË TJETRËN.


"Mos i adhuro ato as mos u jep farë nderimi, sepse unë, Zoti, Hyji yt, jam Hyj ziliqar".
Përdoret këtu një fjalor tipik i të dashuruarve. Prandaj flitet këtu për atë dashuri pasionante të kërkuar nga Zoti që dëshiron që populli i tij të jetë i lirë dhe i lumtur. Një dashuri që nuk mund të ketë rivalët: Zoti nuk është xheloz për ne, por për lirinë tonë; ai dëshiron të na mbrojë nga nisja në shinat false.
Unë jam ai " që e ndëshkoj paudhësinë e etërve në fëmijë deri në të tretin e në të katërtin brez të atyre që më urrejnë, por që jam i mëshirshëm me mijëra brezni për ata që më duan e i zbatojnë urdhërimet e mia".
Në mentalitetin e kohës, nuk mund të konceptohej një Zot që nuk do të ndëshkonte; por teksti tashmë pohon shumë më fort besnikërinë e përhershme të premtuar nga Zoti për ata që janë në procesin e bërjes së Besëlidhjes me të.
Zoti ia ka zbuluar njeriut emrin e vet: kjo do të thotë në gjuhën biblike "Zoti e ka bërë të njohur veten njeriut". Do të ishte një gjë monstruoze të përpiqemi ta përdorim këtë dhuratë të mrekullueshme për të keqen. Dhe meqenëse Zoti nuk ka asnjë kontakt me të keqen, kjo gjë monstruoze do të ishte më ne fund një ndarje nga Zoti, një dënim i vetvetes . Ky është kuptimi i shprehjes: "Sepse Zoti s’do ta lërë pa ndëshkuar atë që do ta marrë nëpër gojë kot emrin e Zotit, Hyjit të vet" (v.7). 2
Urdhërimet e para kishin të bënin me marrëdhënien tonë me Perëndinë. Pastaj vijnë urdhërimet në lidhje me marrëdhënien tonë me të tjerët: prindërit dhe pastaj të gjithë të tjerët. "Nderoje babain tënd e nënën tënde që ta kesh jetën e gjatë përmbi tokë që do ta japë Zoti, Hyji yt...Mos bëj dëshmi në rrenë kundër të afërmit tënd!".
Sepse marrëdhënia me Zotin dhe marrëdhënia me të tjerët janë të lidhura ngushtë. Urdhërimet e fundit janë në formë negative: udhëzime të thjeshta për jetën në shoqëri; na mbetet të gjëjmë një mënyrë konkretë e pozitivë për t' i vënë në praktikë në jetën tonë e prëditëshme. Secili prej këtyre urdhërimeve, në mënyrën e vet, na ndihmon në punën për çlirimin e vetvetes dhe e të tjerëve. Veçanërisht, e bëjnë këtë punë ata urdhërime që na çlirojnë shikimin: të mos lakmojmë atë që nuk na takon. është me të vërtetë një nga rrugët për lirinë shpirtërore.
Mund të shtohet vetëm se mirësia e premtuar atyre që e zbatojnë ligjin, është shumë e fortë dhe ripërsëritur shumë herë në Librin e Ligjit të përtërirë: Ja një shëmbull: “E kur nesër yt bir të të pyesë e të të thotë: ‘Ç’kuptim kanë këto rregullore, urdhërime e ligje që jua dha Zoti, Hyji ynë?’, ti përgjigjju: ‘Ishim skllevër të faraonit në Egjipt, dhe Zoti na nxori me dorë të fuqishme prej Egjiptit dhe bëri shenja të mëdha e mrekulli ndër sy tanë në Egjipt kundër faraonit dhe mbarë shtëpisë së tij. Ne na nxori prej andej, që të na shpjerë e të na e japë tokën, të cilën me përbetim ua premtoi etërve tanë. Asohere Zoti na urdhëroi t’i vëmë në zbatim të gjitha këto urdhërime e të druajmë Zotin, Hyjin tonë, që të jemi të lumtur gjatë gjithë jetës sonë siç jemi edhe sot. Ne do të jemi të drejtë nëse do t’i zbatojmë të gjitha këto urdhërime në praninë e Zotit, Hyjit tonë, ashtu siç na ka urdhëruar” (LP. 6,20-25).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 3 KRESH. VITI B

MË 7-3-2021


PSALMI: 19, 8-9. 10-11.

8 I përsosur është Ligji i Zotit, shpirtin përtërin; për t’u besuar është Dëshmia e Zotit, të miturve u jep dijen.
9 Urdhërimet e Zotit janë të drejta, kënaqin zemrën; urdhri i Zotit është i qartë, dritë u jep syve.
10 E panjollë është frika e Zotit, nuk ndërron në shekuj të shekujve; gjyqet e Zotit janë të vërteta, të gjitha njësoj të drejta.
11 Më të çmueshme se ari, se më i pastri ar, më të ëmbla se mjalti,se hoja që rrjedh mjaltë.


LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA.


LIGJI: DHURATA E ZOTIT.

Ne jemi gjithmonë të habitur kur zbulojmë se sa e do populli Izraelit Ligjin, sepse e konsideron atë një dhuratë nga Zoti, Zoti i Sinait, Ai që i zbuloi Emrin e tij Moisiut, Ai që zgjodhi këtë popull midis të gjithë popujve të tokës dhe e liroi ... Ai që i propozoi Aleancës së tij këtij populli për ta shoqëruar gjatë gjithë ekzistencës së tij ... Ai, së fundmi, i cili vazhdon punën e tij të çlirimit duke propozuar Ligjin e tij.

Asnjëherë nuk duhet të harrohet se, para çdo gjëje, populli izraelit ka bërë eksperiencën e çlirimit të sjellë nga Zoti i tij. Dhe "urdhërimet" janë dhënë si një ndihmë për daljen nga Egjipti: urdhërimet kanë bërë të mundshëm me udhëzimët e tyre fitimin e çlirimit. Zoti "nxori" (është shprehja e shenjtëruar) popullin e tij nga zinxhirët e skllavërisë: ai do ta nxjerrë Popullin e tij nga të gjithë zinxhirët e tjerë që e pengojnë njerëzit të jenë të lumtur. Në këtë konsiston Besëlidhja e Përjetshme: deri në mbariminn e botës, Zoti do të vaszhdojë ta çlirojë Popullin e tij nga çdo zinxhirë që të jetë i lumtur!.
Eksodi ishte rruga e tij për në Tokën e Premtuar; bindja ndaj Ligjit është rruga drejt Tokës së Premtuar të vërtetë, drejt Atdheut të ardhshëm të njerëzimit. Meditimet më të bukura mbi Ligjin gjenden në Librin e Ligjit të Përtërirë; për shembull: "Shqyrtoji kohët e lashta që qenë para teje, që prej ditës kur Zoti e krijoi njeriun përmbi tokë, shqyrto prej një skaji të rruzullit në tjetrin: A ka ndodhur ndonjë gjë kaq e madhe? A është dëgjuar një gjë e tillë? A ka ndokund ndonjë popull që e ka dëgjuar Hyjin duke folur prej mesit të zjarrit, siç e dëgjove ti dhe të ketë mbetur gjallë? Ose, a ka sprovuar ndonjë herë Hyji të hyjë e të marrë për vete një komb në mes të një populli tjetër me provë, me shenja e me mrekulli, me luftë, me dorë të fortë, me krah të ngritur e me tmerr të madh siç i bëri të gjitha këto ndër sytë tuaj për ju Zoti, Hyji juaj, në Egjipt?!
Kjo t’u dëftua ty që ta dish se Zoti është vetë Hyji dhe se nuk ka tjetër përveç atij. Prej qiellit bëri ta dëgjosh zërin e tij që të mësonte; përmbi tokë ta ka dëftuar zjarrin e vet të madh dhe i dëgjove fjalët e tija prej mesit të zjarrit, sepse i deshi etërit e tu dhe i zgjodhi për vete pasardhësit e tyre. Ai të nxori me fuqinë e vet prej Egjiptit dhe me një forcë të madhe, për të dëbuar para teje, në hyrjen tënde, popuj më të mëdhenj e më të fortë se ti, për të të futur ty në vendin e tyre e për ta dhënë ty tokën e tyre për pronë siç po sheh se po ndodh sot.
Mirë, pra, dije sot dhe thadroje thellë në zemrën tënde se Zoti është Hyj lart në qiell e poshtë mbi tokë ‑ e tjetër nuk ka! Mbaji urdhërimet e tija dhe ligjet e tija që unë po t’i jap sot, që të jesh mirë ti dhe bijtë e tu pas teje e të qëndrosh për një kohë të gjatë mbi tokën që Zoti, Hyji yt, do të ta japë’“ (Lp. 4,32-40). Ose thjesht: "Dëgjo, o Izrael, mbaj e zbatoji që të jesh mirë e që gjithnjë të shtohesh në vendin që rrjedh qumësht e mjaltë siç ta ka premtuar Zoti, Hyji i etërve të tu" (Dt 6,3). Psalmi ynë përgjigjet me jehonë: " Urdhërimet e Zotit janë të drejta, kënaqin zemrën: Urdhërimet e Zotit janë të drejta, ato gëzojnë zemrën" (Ps 19,9).



KODI I RRUGËS SË LIRISË.


Siguria e madhe e fituar gjatë gjithë historisë biblike është se Zoti dëshiron që çdo njeri të jetë i lumtur dhe për këtë ai i jep atij mjetet. Një mjet shumë i thjeshtë dhe i mjaftueshëm është që ta dëgjojë Fjalën e Zotit të shkruar në Ligj. Shtegu është i sinjalizuar, urdhërimet janë si tabela në anë të rrugës, për të na paralajmëruar, duke e parë me sy, për një rrezik të mundshëm: "Urdhri i Zotit është i qartë, dritë u jep syve". Dita ditës, Ligji është rruga që duhet ta njihet, ai na mëson: rrënja e fjalës "Tevra" në hebraisht do të thotë para së gjithash "të mësosh": "I përsosur është Ligji i Zotit, shpirtin përtërin; për t’u besuar është Dëshmia e Zotit, të miturve u jep dijen" (v.8).
Fjala "të miturve" na përkujton këtu fjalët e Jezusit: "...nëse nuk ktheheni e nuk bëheni si fëmijët, nuk do të hyni në Mbretërinë e qiellit. Prandaj, kush e përul vetveten e bëhet i vogël si ky fëmijë, ai është më i madhi në Mbretërinë e qiellit" (Mt.18,4): Fëmijët, të vëgjëlit, të miturit, të përulurit, të varfërit, njerëzit të thjeshtë dhe të përvuajtur... nuk ishin në atë kohë në qendër të vëmendjes së shoqërisë si sot, por edhe në atë kohë ishin ata që Zoti i preferonte sepse ishin ata që pranonin, atëherë si sot, me më shumë pëlqim mësimin e Zotit, mësimin e Ligjit, ata që kërkonin me gjithë zemër atëherë por edhe sot, të ndjekin Ligjin e Zotit. Ai që lutet në këtë psalm është sigurisht në këtë gjendje shpirtërore, pasi pak më tej, ai i lutet Zotit ta ndihmojë që të këmbëngulë me përulësi në të njejtën gjendje shpirtërore: " Shërbëtori yt me kujdes i mëson:...ruaje shërbëtorin tënd, o Zot, prej krenarisë, që të mos më zotërojë ajo, atëherë do të jem i patëmetë, i pastër krejtësisht prej mëkatit të madh" (Ps. 19,12.14).


Pikërisht këtyre njerëzve të ulët u drejtohet libri i Ligjit të përtërirë: " “E tani, o Izrael, çfarë kërkon Zoti, Hyji yt, prej teje? Kërkon që ta druash Zotin, Hyjin tënd, të ecësh udhëve të tija, ta duash e t’i shërbesh Zotit, Hyjit tënd, me gjithë zemrën tënde e me gjithë shpirtin tënd, t’i mbash rregullat e urdhërimet e Zotit, që po t’i jap unë sot për të mirën tënde" (Dt 10,12-13). Dhe profeti Mikeah bën jehonë: " “T’është dëftuar ç’është e mirë, o njeri, e çka Zoti kërkon prej teje: s’kërkon tjetër pos të zbatosh drejtësinë, të duash mirësinë, të jetosh kujdesshëm me Hyjin tënd!” (Mi 6.8). Nuk ka ndonjë kërkesë tjetër, as nuk ka ndonjë mënyrë tjetër për të qenë të lumtur.
Për të shprehur lumturinë që besimtarët ndërtojnë ditë pas dite, kur ata thjesht ndjekin, por me besnikëri, Ligjin e Zotit, autori i psalmit tonë na ofron dy imazhe: Vendimet e Zotit janë të drejta dhe me të vërtetë të drejta, më të dëshirueshme se ari , sesa një masë ari të imët, më e shijshme se mjalti që rrjedh nga krehrat. Kështu që të thuash se, pasuria e vërtetë e jetës tënde, lumturia e vërtetë, është Besëlidhja me Zotin. Këto mendime shprehen në vargjët 9-12 e psalmit, që mund të lexojmë.

Kjo ishte përvoja e madhe shpirtërore e Izraelit gjatë Eksodit në shkretëtirën e Sinait: një përvojë paradoksale sepse shkretëtira, saktësisht, është një vend i varfërisë. Por pikërisht atje, Populli i Zgjedhur ka përjetuar pasurinë më të madhe në botë, praninë e Zotit. Libri i Ligjit të Përtërirë, kur u kujton njerëzve të gjithë kujdesin që Zoti u dha atyre gjatë Eksodit, thotë: "Si shqiponja që bën gjira kur do zogjtë t’i mësojë t’fluturojnë, mbi ta i hap e i palon krahët: ashtu e mori Izraelin, e mbarti mbi flatrat e veta. Zoti vetëm e udhëhoqi, tjetër zot nuk qe me Të. E vendosi mbi bjeshkë t’larta, t’ushqehej me fryte t’tokës: që të thithte mjaltë prej qete, edhe vaj prej shkëmbi të gjallë" (Dt 32,11-13). Është shumë i bukur imaxhi i Zoti që e merr Popullin e vet mbi krahët e vet dhe e vendos mbi bjeshkë e pastaj e ushqen më mjaltë prej qete. Mana, gjithashtu, sepse është e ëmbël dhe sepse është një dhuratë nga Zoti, krahasohet me mjaltin: "Këtë ushqim shtëpia e Izraelit e quajti manë. Ishte porsi kokrra e koriandrit, e bardhë, kurse shijen e kishte porsi kulaçi me mjaltë" (Da 16,31). Tani e tutje nuk do të flitet më për qepët e Egjiptit, por për mjaltin e Kanaanit: me të vërtetë kishte mjaltë edhe në Egjipt, por, kur pasardhësit e Jakobit ishin në Egjipt, ata ende nuk e kishin provuar Eksodin dhe Prezencën e Zotit.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA E 3 KRESH VITI B

MË 7-3-2021.


LEXIMI I UNGJILLIT: Gj. 2,13-25.


13 Ishin afër Pashkët e hebrenjve e Jezusi u ngjit në Jerusalem. 14 Në Tempull gjeti shitës qesh, delesh e pëllumbash dhe këmbyes të hollash duke ndenjur aty. 15 Atëherë punoi një frushkull konopësh dhe i dëboi nga Tempulli të gjithë së bashku me dele e me qe. Këmbyesve u derdhi të hollat dhe u rrëzoi tavolinat. 16 Shitësve të pëllumbave u tha: “Hiqini këta prej këndej e mos e bëni shtëpinë e Atit tim, shtëpi tregtie!” 17 Nxënësit e tij u kujtuan se është në Shkrimin e shenjtë: “Zelli për Shtëpinë tënde më bren!” 18 Atëherë ndërhynë judenjtë dhe e pyetën: “Ç’shenjë na jep duke vepruar kështu?” 19 Jezusi iu përgjigj: “Rrënojeni këtë Tempull e unë do ta rindërtoj për tri ditë!” 20 “Dyzet e gjashtë vjet zgjati ndërtimi i këtij Tempulli ‑ iu përgjigjën judenjtë ‑ e ti do ta ndërtosh për tri ditë?” 21 Porse Jezusi foli për tempullin e trupit të vet. 22 Kur u ringjall prej së vdekuri, atëherë u ra ndër mend nxënësve se këtë kishte dashur të thotë dhe i besuan Shkrimit të shenjtë e fjalës që tha Jezusi. 23 Gjatë qëndrimit të Jezusit në Jerusalem në kohë të festës së Pashkëve, shumë besuan në Emrin e tij, kur panë shenjat që bëri. 24 Porse vetë Jezusi nuk kishte shumë besim në ta, sepse i njihte mirë të gjithë. 25 Nuk kishte nevojë t’i dëshmonte kush për njeriun: sepse ai e dinte mirë çka njeriu ndryn përbrenda.



LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA


ZEMËRIMI I PROFETIT.

Le ta vëmë veten në vendin e atyre që ishin dëshmitarë të këtij zemërimi të Jezusit: për një kohë të gjatë, në sheshin e tempullit, ka pasur tregtarë kafshësh; kur njerëzit vinin në pelegrinazh në Jeruzalem, ndonjëherë nga shumë larg, shpresonin të gjenin atje kafshët për t’i blerë dhe për t'i ofruar ato si flijime. Sa për këmbyesit e parave, ata që shkonin në pelegrinash, kishin nevojë për para: sepse monedhat e prera me figurën e perandoit romak nuk mund të përdoreshin për të blerë kafshët e fljimeve dhe gjëra të tjera në kohën e festës! Por jashtë shesin e Tempulllit përdoreshin vetëm monedha të okupatorit romak. Për këtë arsye, kur arrinin në Jeruzalem, ata që shkonin në pelerinash, kishin nevojë të këmbyenin atë para që u nevojitej, me monedhën hebraike dhe kjo gjë bëhej vetëm në shesin e Tempullit. Po pse bëhet merak?
Siç ndodhi shpesh, Jezusi më parë vepronte, pastaj shpjegonte: por njerëzit nuk e kuptonin mirë, ose aspak. Do ta kuptonin më vonë: "Kur u ringjall prej së vdekuri, atëherë u ra ndër mend nxënësve se këtë kishte dashur të thotë dhe i besuan Shkrimit të shenjtë e fjalës që tha Jezusi ". (v 22). Dhe përsëri, jo të gjithë do ta kuptonin atë...
Tani për tani, dhuna e Jezuit është e papritur, fjalët e tij nuk janë të kuptueshme! Dhe qortimi i tij ndaj shitësve (" mos e bëni shtëpinë e Atit tim, shtëpi tregtie!”) sugjeron që ai mendon se ai është një profet; Jeremia kishte thënë: "Pse a shpellë cubash është bërë kjo Shtëpi, mbi të cilën është thirrur emri im ndër sytë tuaj?" (Jer 7,11). Më mirë, ai e merr veten plotësisht për Mesi: sepse profeti Zakaria kishte paralajmëruar: "Nuk do të ketë më tregtar në Shtëpinë e Zotit të Plotfuqishëm atë ditë" (nënkuptohet në ditën e ardhjes së Mesisë ( Za 14, 10). Dhe, ndoshta edhe më keq, kur flet për tempullin në Jeruzalem, ai guxon të thotë se Temçulli është: "Shtëpia e Atit tim".
Përballë këtij pretendimi, ekzistojnë dy qëndrime të mundshme: që të hapen veshët gjerë për të kuptuar (kjo është ajo që bëjnë dishepujt), ose përndryshe që të vendoset ky Mesi me pretendimet e tij, ky Mesi i rremë, në vend të tij (ky është qëndrimi i atyre që Gjoni i quan: "hebrenjtë", për ta ai nuk është asgjë ). Në të vërtetë, ata janë të gjithë hebrenj. Por disa prej tyre tashmë e kishin parë Jezusin në punë: dhe që nga Pagëzimi në brigjet e Jordanit, që nga festa e martesës në Kanë, ata kishin ndier disa herë se ua thoshte zemra që Jezusi ishte me të vërtetë Mesia; atëherë ata ishin të përgatitur të njihnin në qëndrimin e Jezusit një gjest profetik.
Madje, për të thënë të vërtetën, të gjithë e dinin që kafshët e flijuara nuk duhet të ishin aty: normalisht tregtarët e bagëtive duhet të kishin qenë në Luginën e Cedronit dhe në shpatet e Malit të Ullinjve. Gradualisht, ata iu afruan tempullit derisa u vendosën në esplanadë! Për këtë Jezusi i qorton ata, dhe me të drejtë.
Pastaj një frazë nga Psalmi 68/69 kthehet në kujtesën e dishepujve: “Zelli për Shtëpinë tënde më bren!”. Është ankesa e dikujt që përndiqet për shkak të besimit të tij: "Sepse për shkak tëndin e mbarta poshtërimin, turpi ma mbuloi fytyrën, u bëra i huaj për vëllezërit e mi, i panjohur për bijtë e nënës sime. Pse shkrihem në zell për Shtëpinë tënde, përbuzjet e atyre që ty të përqeshin, ranë mbi mua" (69,8-11). Psalmi flet në kohën e shkuar: " Shkrihem në zell për Shtëpinë tënde" (Zelli për shtëpinë tënde më ka ngrënë" në qoftë përkthehet fjalë për fjalën nga origjinali), ndërsa Gjoni e përsërit këtë frazë në të ardhmen: "Zelli për Shtëpinë tënde më bren" ( "Zelli për shtëpinë tënde do të më ha" në qoftë se përkthehet fjalë për fjalë (v. 17). Një mënyrë për të njoftuar përndjekjen që pret Jezusin dhe që tashmë po fillon diku tjetër! Ne jemi akoma në fillim të Ungjillit të Gjonit, por gjyqi i Jezusit është skicuar tashmë. Së shpejti ankesa e të përndjekurve për drejtësi do të vlejë plotësisht për të: "Dashuria e shtëpisë tënde do të jetë mundimi im".



SHKATËRRONI KËTË TEMPULL, DHE PËR TRE DITË UNË DO TA RINDËRTOJ.


Ata që Gjoni i quan "Judenj", nuk kanë të njëjtën mirësi ndaj jezusit si dishepujt e tij. Për ta ai nuk është asgjë: një Galileas (dhe a mund të dalë diçka e mirë prej andej?). Dhe ai e lejon veten të kritikojë praktikat e zakonshme të Tempullit?!. Le të jemi të drejtë: ata nuk janë domosdoshmërisht në gabim, kur i kërkojnë atij të justifikojë veten ... "Ç’shenjë na jep duke vepruar kështu?" (v.18),
përgjigjja e Jezusit do të bëhet e ndritshme për besimtarët pas Ringjalljes: “Rrënojeni këtë Tempull e unë do ta rindërtoj për tri ditë!”. Për momentin, është keqkuptimi total: “Dyzet e gjashtë vjet zgjati ndërtimi i këtij Tempulli ‑ iu përgjigjën judenjtë ‑ e ti do ta ndërtosh për tri ditë?”; në logjikë të mirë, nuk mund të vërtetojmë se ata janë në gabim. Një njeri i vetëm natyrisht nuk mund të ndërmarrë një punë të tillë! Ai nuk mund ta bëjë atë për tre ditë, as për dyzet e gjashtë vjet, as gjatë gjithë jetës!
Ky tempull madhështor, i respektuar nga të gjithë, sepse është shenja e dukshme e pranisë së Zotit në mes të popullit të tij, ky tempull nuk pret asgjë nga marangozi i Nazaretit. Me fjalët e tij... "Për tre ditë..." ai vërteton që është paksa i shkurtër ...
Edhe pse ... për një hebre të mësuar me Shkrimet, “tre ditë” ishte një numër për të cilin flitej shpesh: zakonisht ishte një mënyrë simbolike për të thënë: "Zoti sigurisht do të ndërhyjë"; ne e lexojmë këtë në librin e Ozesë, për shembull (Os 6); megjithatë, librin e Osesë, hebrenjtë tanë e dinin atë për mend me siguri! Po, por ... profetët, ne e dimë që ata flasin në këtë mënyrë, në një mënyrë enigmatike, simbolike ... por ai, në sytë e tyre, nuk është profet!
I gjithë problemi është atje, sipas Gjonit: dhe nëse ai e vendosi këtë episod të tempullit në fillim të shërbesës publike të Jezusit. ndërsa tre Ungjijtë e tjerë e vendosin atë në të kundërtën në fund, ndoshta është për të na lajmëruar se ekzistojnë paragjykime që nuk lejojnë që Zoti të flasë qartë e lirisht. Dishepujt nuk i kishin këto paramendime, dhe për këtë ishin në gjendje ta shoqëronin Jezusin hap pas hapi dhe ta zbulonin atë pak nga pak; përkundrazi, kundërshtarët e Jezusit janë mbyllur në sigurinë e tyre; ata me të vërtetë e humbën mundësinë që ta pranonin këtë zbulim të jashtëzakonshëm, të cilin gjithsesi e prisnin me gjithë zemrën e tyre: tani e tutje, prania e Zotit nuk është në një konstruksion prej guri, por në zemrën e njerëzimit, në trupin e Një të Ringjalluri.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA E 4 E KRESH. VITI B

MË 14 – 3 – 2021



LEXIMI I 1: 2Kr. 36,14-16.19-23.


Gjatë mbretërimit të Sedecias
14 Gjithashtu edhe të gjithë krerët e priftërinjve si dhe populli mbarë i shumuan pabesnikëritë e veta, duke i ndjekur fëlliqësitë e paganëve e duke e dhunuar Shtëpinë e Zotit që vetë Zoti e kishte shuguruar në Jerusalem.
15 E pra, Zoti, Hyji i etërve të tyre, ua dërgonte me kujdes e ditë për ditë lajmëtarët e vet për t’i qortuar, sepse i dhimbsej populli i vet dhe banesa e vet. 16 Por ata i përqeshnin lajmëtarët e Hyjit, i merrnin për asgjë fjalët e tija dhe i vinin në lojë profetët derisa mbërriti në kulm hidhërimi i Zotit kundër popullit të tij e më s’kishte shërim.
19 Atëherë armiqtë e dogjën Shtëpinë e Hyjit, e rrënuan murin e Jerusalemit, i dogjën të gjitha pallatet, rrënuan gjithçka ishte me vlerë.
20 Mbreti i humbi në Babiloni ata që i shpëtuan shpatës dhe u bënë skllevër të mbretit e të bijve të tij derisa u vendos mbretëria persiane, 21 për t’u plotësuar fjala që Zoti e tha me gojën e Jeremisë: “Derisa toka të mos i zhdetyrojë të shtunat e veta, do të pushojë për tërë kohën djerr, deri që të mbushen shtatëdhjetë vjet”.
22 Në vitin e parë të Kirit, mbretit të Persisë, për të shkuar në vend fjala e Zotit, që e kishte thënë me gojën e Jeremisë, Zoti e zgjoi shpirtin e Kirit, mbretit të Persisë, i cili shpalli ‑ madje edhe me shkrim ‑ në mbarë mbretërinë e vet: 23 ”Kështu urdhëron Kiri, mbreti i Persisë: Zoti, Hyji i qiellit, m’i dhuroi të gjitha mbretëritë e dheut dhe Ai më urdhëroi t’ia ndërtoj Shtëpinë në Jerusalem, që është në Judé. Me cilindo prej jush që i përket popullit të tij, Zoti, Hyji i tij, qoftë me të; secili le të shkojë atje”.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI-LUTJA


KOKËFORTËSIA E NJERËZVE DHE DURIMI I PERËDDISË.

Nga viti 598, mbreti i Babilonisë, Nabukodonozori është zotëria në Jeruzalem; ai plaçkiti dhe rrëmbeu tempullin; ai emëroi dhe shkarkoi mbretërit; dhe për të hedhur vullnetet e këqija, ai tashmë po kryen një deportim masiv; libri i dytë i Mbretërve (kapitulli 24) tregon se ai dëboi të gjithë Jeruzalemin, të gjithë krerët, të gjithë njerëzit e pasur, domethënë ai dëboi dhjetë mijë njerëz, të gjithë mjeshtrit e metaleve, bravandreqësit, dhe natyrisht, ushtarët kështu që 'vetëm njerëzit e vegjël kishin mbetur në vendin.
Ai e zgjodhi Sedecian si mbret në Jeruzalem. Sedecia do të mbretërojë nga 598 deri në 587 para Krishtit. Por Sedecia nuk ishte më i bindur, i përvuajtur, i urtë se të tjerët, as ndaj Zotit, as ndaj profetëve të tij, as ndaj Perandorit të momentit, Nabukodonozorit. Në vitin 587, ky bëri për herë të dytë rrethimin e Jeruzalemit dhe shkatërroi revoltën e Sédécias. Rrethimi zgjati më shumë se tetëmbëdhjetë muaj dhe pastaj u përfundua shkatërrimi e Jeruzalemit. Pothuajse të gjithë njerëzit u dëbuan. Në përgjithësi, është nga viti 587 që llogaritet kohëzgjatja e Mërgimit në Babiloni. Një Mërgim që do të zgjaste derisa Nabukodonozori u shtyp vetë nga fuqia e re në rritje në Lindjen e Mesme, Irani, i quajtur ende Persia, në atë kohë.
Politika e Kirit, mbretit të Persisë, do të kishte qenë në dobi të banorëve të Jeruzalemit: në mënyrë sistematike, ai i ktheu në vendin e tyre të origjinës të gjitha popullatat e dëbuar në mergim nga Nabukononozori; popullsia hebreje si dhe populsi të tjerët patën dobi nga ky ndryshim i politikës që kishte qenë kaq i papritur saqë njerëzit kishin parë në të dorën e Zotit:
"Në vitin e parë të Kirit, mbretit të Persisë, për të shkuar në vend fjala e Zotit, që e kishte thënë me gojën e Jeremisë, Zoti e zgjoi shpirtin e Kirit, mbretit të Persisë, i cili shpalli ‑ madje edhe me shkrim ‑ në mbarë mbretërinë e vet: ”Kështu urdhëron Kiri, mbreti i Persisë: Zoti, Hyji i qiellit, m’i dhuroi të gjitha mbretëritë e dheut dhe Ai më urdhëroi t’ia ndërtoj Shtëpinë në Jerusalem, që është në Judé. Me cilindo prej jush që i përket popullit të tij, Zoti, Hyji i tij, qoftë me të; secili le të shkojë atje” (Kr.36,22-23) në Jeruzalem. Por çfarë tha Jeremia? Ai thjesht kishte luajtur rolin e tij si profet: duke kujtuar vazhdimisht ligjin e Zotit dhe duke kërcënuar njerëzit me ndëshkime më të këqija, nëse ata nuk do të konvertoheshin! Për zhgënjimin e tij, ngjarjet e kishin provuar atë të drejtë.
Për autorin e Kronikave, e gjithë kjo është e qartë: Zoti i durueshëm pati durim: ai paralajmëroi njerëzit e tij, ashtu siç dikush mund të paralajmërojë një tjetër që është në rrezik në buzë të një gremine; por as populli dhe as mbreti nuk donin të dëgjonin asgjë: "...të gjithë krerët e priftërinjve si dhe populli mbarë i shumuan pabesnikëritë e veta, duke i ndjekur fëlliqësitë e paganëve e duke e dhunuar Shtëpinë e Zotit që vetë Zoti e kishte shuguruar në Jerusalem" (Kr.26. 14).
Duke lexuar Jereminë, kuptohet se qortimi më i madh që ai i drejton popullit të tij, është që Populli i Zgjedhurtë kishte shpërfytyruar plotësisht fenë e Besëlidhjes: jo vetëm që nuk e respektonin më Shabatin, por mbi të gjitha ata ranë përsëri në idhujtari, dhe, gjëra më e keqe e idhujtarisë së asaj kohe, kishin rifilluar të bëjnë sakrifica njerëzore. Urdhërimet ndaj Zotit që duhet të respektohen, janë braktisur ... urdhërimet ndaj të tjerëve për të mirën e tyre janë braktisur.
Zoti, ai, nuk e harroi Besëlidhjen e tij: ai ishte gjithmonë "Perëndia i etërve të tyre": që nga koha e patriarkëve, Abrahamit, Isakut, Jakobit ... "Pa pritur dhe pa u lodhur, ai dërgoi lajmëtarët e tij"; nuk është për të mbrojtur interesat e tij që Zoti i kujton vazhdimisht urdhërimet, përmes profetëve të tij; Jeremia ka këtë thënie të jashtëzakonshme: " A thua më poshtërojnë mua ‑ është fjala e Zotit ‑ e jo vetveten për turpin e vet?»(Jer 7,19). Ajo që ai thotë me këtë, është që njerëzit, e çliruar nga Zoti, e bëjnë veten skllevër të perëndive të rreme dhe bien përsëri në praktika të padenja për njerëzit e lirë: " Sepse dy të këqija bëri populli im: më la mua, burimin e ujit të gjallë, që të hapë për vete puse, puse të shpuara që s’mund ta mbajnë dot ujët! Vallë a skllav është Izraeli, apo skllav i lindur në shtëpi? Përse, pra, erdh e u bë pre?" (Jr 2, 13-14).



KUR NJERËZIT JANË SHKAKU I TË KËQIJAVE TË TYRE.


Por dihet se si i trajtuan ata profetët: “Por ata i përqeshnin lajmëtarët e Hyjit, i merrnin për asgjë fjalët e tija dhe i vinin në lojë profetët derisa mbërriti në kulm hidhërimi i Zotit kundër popullit të tij e më s’kishte shërim...(2 Kr.36,16). Atëherë ndodhi ajo që duhej të ndodhte: Zoti, besnik ndaj Fjalës së tij, u kishte premtuar atyre lumturi nëse u binden urdhërimeve të tij dhe fatkeqësi nëse ata nuk u binden ; besnikëria e tij ndaj asaj Fjale kërkoi që ai më në fund të godiste. Në fund të fundit: "... mbërriti në kulm hidhërimi i Zotit kundër popullit të tij e më s’kishte shërim...". Në fund të fundit, nuk kishte më ilaç për zemërimin e Zotit të rritur kundër popullit të tij. Vetëm një ishte ilaçi që nevojtej për shërim të zemërimit hyjnor: Besnikëria ndaj Besëlidhjes…
Ne jemi të befasuar që një tekst biblik i shkruar në një kohë relativisht vonë, ende flet për "zemërimin" e Zotit, sikur Zoti të mund, ashtu si ne, të kënaqej me këto qëndrime, me këto ndjenja që i turpërojnë edhe njerëzit; por është konteksti historik ai që kërkon këtë lloj ligjërimi: rreziku i idhujtarisë është ende i pranishëm, padyshim. Për t'i imponuar besim një Zoti të vetëm, nuk ka rrugë tjetër përveç se t'i ngarkosh atij përgjegjësinë për të gjitha ngjarjet: si katastrofën e Mërgimit, ashtu edhe, më pas, kthimin e lejuar nga Kiri. Në këtë fazë të reflektimit teologjik, domosdoshmërisht mendohet: nëse ai nuk është Mjeshtri i gjithçkaje, ka perëndi të tjerë. Më vonë, ndërsa bëhen përparime në meditime të këtyre temave teologjike, do të zbulohet se të gjitha ndjenjat tona njerëzore të zemërimit dhe hakmarrjes janë krejtësisht të huaja për Zotin, Gjithë-Tjetrin, sepse në të ka vetëm një realitet: Dashuria. Hyji është dashuria.
Ndërkohë, autori i librit të Kronikave tashmë ka gjetur një mënyrë për të pohuar dy gjëra kapitale të besimit: së pari, Zoti mbetet gjithmonë "Zoti i etërve" pavarësisht nga pabesia e popullit të tij dhe ai do të bëjë gjithçka për të parandaluar që ai popull i tij të bjerë në greminë. Së dyti, kur njerëzit janë në greminë, ata do të gjejnë një rrugëdalje, sepse asgjë nuk është e pamundur për Perëndinë.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

Diela e 4 KRESH. VITI B

MË 14 – 3 - 2021



PSALMI: 136 (137), 1 – 6


1 Mbi lumenj të Babilonit, atje rrinim e lotonim e nëpër mend shkonim Sionin.
2 Në shelgje, në mes të tij, qestet tona në degë i varëm.
3 Shih atje shpërngulësit tanë t’u këndojmë prej nesh kërkuan, të gëzohemi shtypësit urdhëronin: “Na i këndoni këngët e Sionit!”
4 Po si mundim t’i këndojmë këngët e Zotit në dhe të huaj?
5 Oh, m’u thaftë‑o krahu mua, Jerusalem për në të harrofsha,
6 për qellzë gjuha m’u kaptë mua, të të kujtoj ty nëse unë pushofsha,
në mos e vënça Jerusalemin mbi të gjitha gëzimet e mia!




LECTIO DIVINA - MEDITIMI - LUTJA.



DHIMBJA E MËRGIMTARËVE.

Ky psalm flet në kohën e shkuar: për këtë arsye mund të thuhet se mërgimtarët tashmë janë kthyer përsëri, në vendin e tyre; në të vërtetë, pas kthimit nga Mërgimi në Babiloni, ishte zakon të festohej çdo vit një ditë zie dhe pendimi në datën e përvjetorit të marrjes së Jeruzalemit nga Nabukodonosori. Gjatë një kremtimi pendimi, në tempullin e rindërtuar përfundimisht, kujtohej kjo periudhë e tmerrshme: "Mbi lumenj të Babilonit, atje rrinim e lotonim e nëpër mend shkonim Sionin" (v.1) . Në brigjet e lumenjve të Babilonisë, mërgimtarët ishin ulur dhe qanin, duke kujtuar Sionin. Të gjithë të mërguarit e botës mund ta njohin veten në këtë ankesë; lotët e kujtesës, së pari, në një tokë të huaj; emrat e qytetit të dashur, Sionit, Jeruzalemit, shfaqen në secilën strofë. Më keq, kjo "tokë e huaj" është armiqësore, sarkastike dhe malli përzihet me poshtërim: "Shih atje shpërngulësit tanë t’u këndojmë prej nesh kërkuan, të gëzohemi shtypësit urdhëronin: “Na i këndoni këngët e Sionit!” (v.3) Fituesit kërkonin këngë prej tyre, dhe xhelatët e tyre melodi të gëzueshme: "Na këndoni, thoshnin, ndonjë këngë të Sionit!". Një nga kënaqësitë e mëdha të fitimtarit ishte ndonjëherë të poshtërojë të mundurin: vetë hidhërimi i viktimave bëhet një spektakël për gëzimin e xhelatëve.

Akoma më i rëndë ishte fakti që këto këngë të Sionit, që Babilonasit pretendonin të dëgjonin, ishin psalmet e pelegrinazheve: këngë këto që shoqëruan kaq shumë herë marshimin e zjarrtë të një populli të tërë drejt Tempullit të Jeruzalemit. Do të ishte një sakrilegj i vërtetë nëse do të kishin kënduar këto këngë para paganëve: "Po si mundim t’i këndojmë këngët e Zotit në dhe të huaj?" (v.4). Sioni, Jeruzalemi, nuk është vetëm mëmëdheu: është para së gjithash Qyteti i Shenjtë, Qyteti i Zotit. Ai e zgjodhi atë.
Davidi sapo kishte pushtuar kështjellën nga Jebusejtë, me synimin që të vendosë atje kryeqytetin e tij; zgjedhja ushtarake dhe politike, së pari; ishte në një lartësi, në kodrinën e Sionit; dhe ai e mbajti Arkën atje për një festë të madhe. Atëherë Perëndia bëri që t'i thuhej Davidit, me anë të profetit Gad, të blinte fushën e Araunah Jebuseut, në një kodër tjetër, pak më në veri; dhe atje më vonë, Solomoni do të kishte ndërtuar tempullin.



QYTETI I SHENJTË NUK MUND TË ZHDUKET.


Kur citohet Sioni ose Jeruzalemi, në një psalm, nuk është çështje saktësie gjeografike: autori i psalmit ka para shysh kuptimin e përgjithshëm, simbolik, të qytetit, pasi është vendi i Zotit, vendi që ai ka zgjedhur për të banuar mes popullit të tij, ai që "Qielli vetë e qiejt e qiejve ty nuk mund të të zënë!" siç tha Solomoni (1 Mbr. 8,27). Për shkak se është qyteti i Zotit, Jeruzalemi nuk mund të harrohet; një ditë apo një tjetër, me siguri, do të ngrihet nga rrënojat e saj. Nuk duhet, nuk mund të harrohet Jeruzalemi, sepse dihet se vetë Zoti nuk mund ta harrojë atë: si mund ta harronte Zoti premtimin e dhënë Solomonit? "E Zoti tha: “Ta kam vështruar lutjen e kërkesën tënde që më ke drejtuar. E kam shuguruar Shtëpinë që ke ndërtuar për banesë të përhershme të Emrit tim. Sytë e mi dhe zemra ime do të jenë aty përgjithmonë" ((1 Mbr. 9.,3).

Dhe, në kohëra të vështira, profetët e ringjallin këtë shpresë: " Tha Sioni: “Zoti më la, më harroi Zoti!” E harron ‑ thua ‑ gruaja foshnjën e vet, që të mos ketë sdhimbje për bamin e barkut të vet? Po edhe nëse ndonjëra do të harronte, unë ty kurrë nuk të harroj! Shih, të kam shkruar në duart e mia, muret e tua gjithmonë para sysh i kam" (Is 49,14-16).
Mund të shtohet këtu, për të kuptuar më mirë mendimin e Isaisë dhe besimin e tij, se këto mure, (gjatë Mërgimit në Babiloni), nuk ekzistojnë më, ata janë rrafshuar me tokën. Dhe, saktësisht, profeti nuk heziton të pohojë: "Ata janë vazhdimisht në sytë e mi".

Sepse, për besimtarët, shpresa është më e fortë se gjithçka; fjala "përkujtim" del disa herë në psalm: "Ne ishim ulur dhe qanim, duke kujtuar Sionin ... Le të ngjitet gjuha ime në qiellzën time, nëse humbas kujtesën tënde".Kjo kujtesë përmban keqardhje, natyrisht, por është gjithashtu dhe mbi të gjitha kujtesa e premtimeve të Zotit dhe është kjo kujtesë që e mbajti shpresën e tyre deri në ditën e kthimit. (Ashtu si dashuria e madhe, apo besimi i madh, jep forcë për të kapërcyer sprovat më të këqija).
Duhet të harrohet më me vendosmëri katastrofa për të parë të ardhmen: "Mos i kujtoni ngjarjet e shkuara, mos mendoni për çka ka kaluar, ja, po bëj një gjë të re: tani po lind! A s’po e shihni?nJa, po hap udhën në shkretëtirë, e shtigje në vend të shkretë. Këtu jam, thotë Zoti, unë do të bëj diçka të re, e cila tashmë po lulëzon; nuk do ta njohësh?"(Is. 43,18-19).



KTHIM BËN RIMË ME KONVERTIM!

Lotët që derdhen në brigjet e lumenjve të Babilonisë janë gjithashtu ato të pendimit; mbi të gjitha, Zoti duhet të na shpëtojë nga vetja jonë. Sepse armiku më i keq i njeriut është vetë ai, i cili vazhdon të marrë drejtime false. Ky psalm, e dimë shumë mirë, u këndua gjatë një kremte pendimi; sepse dihet mirë që fatkeqësitë e kaluara nuk janë rezultat i rastësisë: nëse banorët e Jeruzalemit kanë njohur të gjitha tmerret e luftës, të dëbimit, të Mërgimit, të punës së detyruar të imponuar nga fituesi, ata e dinë se 'shaku kanë qenë sjellja e tyre e çmendur, ndarjet e tyre të brendshme, pretendimet e tyre politike ... Mjaftoi që Zoti i lejoi të ndiqnin shpatet e tyre të këqija. Por tani duhet absolutisht që të drejtohen atij dhe Zoti premton një të ardhme të re. Zoti do ta rikthejë popullin e tij, Zoti do ta falë popullin e tij.

Dhe fati i ardhshëm i Jeruzalemit është shumë më i bukur se e kaluara! Njihet profecia e gjallë të Barukut: “Jeruzalem, hiqe rrobën e vuajtjes dhe fatkeqësisë dhe vish zbukurimin e bukur të lavdisë së Zotit përgjithmonë. Mbulohu me mantelin e drejtësisë, që vjen nga Perëndia, dhe vuri mbi kokën tënde kurorën e lavdisë së Zotit; sepse Perëndia do të tregojë shkëlqimin tuaj për të gjithë tokën që është nën qiell". Dhe Isaia thotë se aty do të mblidhen të gjitha kombet kur të përfundojë historia njerëzore.
" Zoti Hyji i Ushtrive do të bëjë përmbi këtë mal një gosti për të gjithë popujt: me mish të majmë e me verë të moçme, me mish të majmë plotë me palcë, me verë të kulluar, të qartë si loti. Në këtë mal ai do ta shqyejë velin që ua mbulonte fytyrën të gjithë popujve, mbuluesin që i mbulonte të gjithë popujt. Përgjithmonë do ta zhdukë vdekjen, Zoti Hyj nga çdo fytyrë do të fshijë lotin, nga çdo vend Ai do ta zhdukë turpin e popullit të vet, sepse Zoti kështu ka thënë. Dhe do të thuhet po atë ditë: “Ja, ky është Hyji ynë! Në të shpresuam, Ai na shpëtoi! Ky është Zoti, në Të shpresuam: le të gëzojmë, të galdojmë për shpëtimin që na e solli, sepse dora e Zotit mbi këtë mal pushon!” Ai i thyen, rrafsh i bën, i shtron përdhe"(Isaia 25,6-10).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA E 4 KRESH. VITI B.

MË 14-3-2021.


UNGJILLI: Gj. 3,14-21.


14 Dhe, sikurse Moisiu e lartësoi gjarprin në shkretëtirë, po ashtu duhet të lartësohet edhe Biri i njeriut,
15 që kushdo të besojë në të ta ketë jetën e pasosur.
16 Vërtet, Hyji aq fort e deshi botën sa që dha një të vetmin Birin e vet kështu që, secili që beson në të, të mos birret, por të ketë jetën e pasosur.
17 Në të vërtetë Hyji nuk e dërgoi Birin që ta dënojë botën, por që bota të shpëtojë nëpër të.
18 Kush beson në të, nuk dënohet, ndërsa, kush nuk beson, ai është dënuar që tani, pse nuk besoi në Emrin e Njëlindurit, Birit të Hyjit.
19 E gjykimi është ky: Drita erdhi në botë, por njerëzit më tepër deshën errësirën se dritën,sepse veprat i kishin të këqija.
20 Vërtet, kushdo që bën të keqen, e urren dritën dhe nuk del në dritë që të mos i zbulohen veprat e tij,
21 kurse ai që e vë në zbatim të vërtetën, ai del në dritë që të dalë ballafaqe se veprat e tij u bënë siç thotë Hyji”.


LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.


GJARPRI I BRONZTË.


Le të fillojmë me episodin e gjarprit prej bronzi; kjo ngjarje ndodhi në shkretëtirën e Sinait gjatë Eksodit në kohën e Moisiut. Hebrenjtë ishin të rrethuar nga gjarpërinj helmues; dhe pasi nuk kishin një ndërgjegje shumë të pastër (sepse edhe një herë ata kishin "qortuar", "pëshpëritur", siç thotë shpesh libri i Eksodit), ata janë të bindur se gjarpërinjtë janë një ndëshkim i Zotit të Moisiut; ata luten Moisiut të ndërmjetësojë për ta: "Populli erdhi te Moisiu duke i thënë: Ne kemi mëkatuar duke kritikuar Zotin dhe duke të kritikuar ty; ndërmjetëso tek Zoti për të mbajtur larg gjarpërinjtë! "
Në këto raste, zakonisht ekzistonte një zakon i ngritjes së një gjarpri prej bronzi në një shtizë. Ky gjarpër prej bronzi përfaqësonte zotin shërues. Kur një burrë u kafshua nga një gjarpër, njerëzit ishin të i bindur se mjaftonte të shikohej deri tek gjarpri për t'u shëruar.

Për habinë tonë, kur njerëzit shkuan të gjenin Moisiun për t'u ankuar për gjarpërinjtë, ai këshilloi të bënin si zakonisht: "Atëherë erdhën te Moisiu e i thanë: “Bëmë mëkat kur folëm kundër Zotit e kundër teje; lutu ti që të na i largojë gjarpërinjtë”! Moisiu u lut për popull, e Zoti tha: “Punoje gjarprin helmues e vëre në shtyllë si shenjë: kushdo që, pasi ta ketë ngrënë gjarpri, ta shikojë, do të shpëtojë”.
Moisiu e punoi një gjarpër prej bronzit dhe e vuri për shenjë; këdo që hante gjarpri, si e shikonte atë, shërohej. (Num 21,7-9).
Duke shikuar faktin në një mënyrë sypërfaqsore, mund të mendojmë se ata njërëz merrnin pjesë në një akt magjik, por në të vërtetë ishte krejt e kundërt: Moisiu e shndërroi atë që ishte deri tani një akt magjik në një akt besimi. Edhe një herë, ashtu siç bëri me shumë rite, Moisiu nuk i shfrenoi njerëzit, ai nuk shkoi në luftë kundër zakoneve të tyre; ai u tha atyre: "Vazhdoni të bëni si zakonisht, por mos bëni asnjë gabim kndër Zotit tuaj. Ekziston në fakt vetëm një Zot, ai që ju çliroi nga Egjipti. Bëni vetë një gjarpër bronztë dhe shikojeni atë: (në gjuhën biblike, "të shikosh" do të thotë "të adhurosh"); por dinie mirë që Zoti që të shëron nuk është gjarpri. Kur shikoni gjarprin, adhuroni Perëndinë e Besëlidhjes dhe askënd tjetër, sidomos jo një objekt që ju ka dalë nga duart e tua ".
Jezusi e mori vetë këtë shembull: "Dhe, sikurse Moisiu e lartësoi gjarprin në shkretëtirë, po ashtu duhet të lartësohet edhe Biri i njeriut, që kushdo të besojë në të ta ketë jetën e pasosur" (v 14-15)
Ashtu si gjarpri prej bronzi u ngrit nga Moisiu në shkretëtirë, ashtu edhe Biri i njeriut duhet të ngrihet, në mënyrë që kushdo që beson, të marrë jetën e pasosur nga ai". Ashtu siç ishte e mjaftueshme që njerëzit në shkretëtirë të shikonin me besim te Zoti i Besëlidhjes për t'u shëruar fizikisht, tani mjafton që ne të shikojmë me besim te Krishti në kryq për shërimin tonë shpirtëror.



“DO TA SHOHIM ATË QË SHPORUAN”


Gjoni do të thotë, në kohën e kryqëzimit të Krishtit: “Do ta shohim Atë që shporuan" (Gj19,37). Do të "shohim", që do të thotë: "do të besojmë në Të, do të njohim në Të dashurinë e Zotit". Edhe një herë, Gjoni këmbëngul në besim: sepse ne mbetemi të lirë; kur përballemi me propozimin e Zotit për dashurinë, përgjigjja jonë mund të jetë ajo e pranimit (atë që Gjoni e quan besim) ose e refuzimit; siç thotë ai në prolog të Ungjillit të tij: "Drita e vërtetë që shndrit çdo njeri, erdhi në botë.Ishte në botë e bota u krijua prej Saj, e bota nuk e njohi. Erdhi ndër të vetët, e të tijtë nuk e pranuan. Atyre që e pranuan u dha zotësinë të bëhen bijtë e Hyjit: atyre që besojnë në Emrin e tij" (Gjn 1,9-12).
Në tekstin që jemi duke mësuar tani, vetë Jezusi e merr me forcë këtë temë: "Vërtet, Hyji aq fort e deshi botën sa që dha një të vetmin Birin e vet kështu që, secili që beson në të, të mos birret, por të ketë jetën e pasosur. Në të vërtetë Hyji nuk e dërgoi Birin që ta dënojë botën, por që bota të shpëtojë nëpër të" (Gj 3,16-17).
Fjala "besoj" del pesë herë në këtë tekst.
Por në të njëjtën kohë që Jezusi bën një lidhje midis gjarprit prej bronzi të ngritur në shkretëtirë dhe ngritjes së vet mbi kryq: ai zbulon njëkohësisht distancën-dallimin shumë e madhe midis Besëlidhjen e Vjetër dhe Besëlidhjes së Re. Jezusi realizon, sigurisht, por gjithçka nëpërmjet tij merr një dimension të ri. Së pari, në shkretëtirë, vetëm Populli i Zgjedhur kishte çka të bëjë me këtë çështje, me këtë ngjarje; tani e tutje, tek Jezusi, është çdo njeri, është e gjithë bota, që janë ftuar të besojnë për të jetuar. Dy herë ai përsërit: "Secili që beson në të,...do të ketë jetën e pasosur". Atëherë nuk është më çështja e një shërimi të jashtëm, tani është çështja e kthimit të njeriut në thellësinë e zemrës së tij; kur Gjoni, në kohën e kryqëzimit të Krishtit, shkruan: " “Do ta shohim Atë që shporuan” (Gjn 19,37), ai citon një fjali nga profeti Zakaria i cili thotë qartë në çfarë konsiston ky transformim i shpirtit të njeriut, ky shpëtim që Jezusi na sjell: «Mbi shtëpinë e Davidit e mbi banorët e Jerusalemit do ta ndikoj shpirtin e hirit e të lutjes, e ata do t’i drejtojnë sytë kah unë. Do ta vajtojnë atë që e shporuan siç vajtohet djali i dëshirit, do të gjëmojnë mbi të siç bëhet gjëma mbi djalin e parëlindur"(Za 12,10). Shpirti i hirit e të lutjes është plotësisht i kundërt e kritikave (ose murmuritjeve) të shkretëtirës, është shpirti i njeriut të bindur në thellësinë më e madhe të zemrës së tij, që Zoti ka dashuri tepër të madhe për të: " Dashuria më e madhe që ndokush mund të tregojë është: të japë jetën e vet për miqtë e vet" (Gj.15,13).

Padyshim, për brezin e parë të krishterë, kryqi nuk konsiderohej si një instrument i torturës, por si prova më e bukur e dashurisë së Zotit. Siç thotë Pali, “Ne predikojmë Krishtin e kryqëzuar ‑ për hebrenj skandal e për paganë marri, kurse për të grishurit ‑ si për hebrenj si për grekë ‑ Krishtin ‑ fuqinë e Hyjit dhe dijen e Hyjit. Sepse, çka në Hyjin duket marri, është më e dijshme se njerëzit e çka në Hyjin duket dobësi, është më e fuqishme se njerëzit"(1 Kor 1,23-25).
Ka dy mënyra për të parë kryqin e Krishtit: është në të vërtetë prova e urrejtjes dhe mizorisë së njeriut për Mesinë, por është shumë më tepër shenjë e dashurisë dhe të faljes së Krishtit; ai pranon ta durojë atë për të na treguar se deri ku shkon dashuria e Zotit për njerëzimin. Kryqi është vendi i shfaqjes së dashurisë së Zotit: "Kush më ka parë mua ka parë Atin" (Gjn 14,9).
Mbi Krishtin në kryq, ne lexojmë dashurinë e Zotit, cilado qoftë urrejtja e njerëzve. Dhe kjo dashuri është ngjitëse: duke e shikuar atë, ne fillojmë ta pasqyrojmë atë.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 5 KRESH VITI B

MË 21-3-2021


PSALMI 51, 3-4.12-13.14-15

3 Ki mëshirë për mua, o Hyj, sipas mëshirës sate,
pashë mirësinë tënde shlyeje mëkatin tim!
4 Më laj krejtësisht prej mëkatit tim
e më pastro prej fajit tim!

12 Krijoje në mua, o Hyj, zemrën e pastër,
përtërij në mua një shpirt të qëndrueshëm!
13 Mos më flak larg fytyrës sate,
mos e hiq prej meje shpirtin tënd të shenjtë.

14 Ma kthe gëzimin e shpëtimit tënd,
dhe më forco me shpirt të gatshëm.
15 E unë do t’ua mësoj mëkatarëve udhën e shëlbimit
e fajtorët do të kthehen tek ti.




LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA



KUR IZRAELI MEDITON MBI HISTORINË E VET.



Fjalia e fundit e Jeremias, në leximin e parë të kësaj të diele, ishte: "Unë do t'i fal fajet e tyre, nuk do t'i mbaj me mend mëkatet e tyre"; atyre premtimeve që populli i Izraelit i ka dëgjuar, u jep përgjigjjen ky Psalmi madhështor 51, nga i cili sot fatkeqësisht lexojmë vetëm disa vargje; por ato tashmë janë shumë të pasura. Ai që flet këtu, i cili thotë: "Ki mëshirë për mua, o Hyj, sipas mëshirës sate, pashë mirësinë tënde shlyeje mëkatin tim! Më laj krejtësisht prej mëkatit tim e më pastro prej fajit tim! Sepse e pranoj paudhësinë time: mëkatin tim përherë e kam para sysh. Ty, vetëm ty të kam rënë në faj dhe kam bërë ç’është keq para teje" është populli hebre në Tempullin në Jeruzalem pas Mërgimit në Babiloni.
Ky psalm u krijua për t'u kënduar në festat e pendimit. Për shkak se është shkruar në vetën e parë njëjës, dikush mund të mendojë se ai që lutet, është një individ, një mëkatar që kërkon faljen për mëkatët e veta. Por kjo "Unë" është kolektive. Në fakt është populli i Izraelit që flet dhe lutet; ky popull që përjetoi tmerrin e disfatës, shkatërrimin e Tempullit të Jeruzalemit dhe që, në Mërgim, kishte shumë kohë për të medituar mbi historinë e vet dhe mbi Besëlidhjen e propozuar vazhdimisht nga Zoti dhe pabesitë e përsëritura të njerëzve. Ai mund të tregojë nga përvoja "mëshirën e madhe" të Zotit.

"Dashuria jote, mëshira jote", "Zoti im": këtu kemi një jehonë të të gjitha formulave të zakonshme të Besëlidhjes së bërë në Sinain: atje vetë Zoti i zbuloi Moisiut si: " Zoti, Hyji i mëshirshëm e i butë, i durueshëm e shumë i mëshirshëm dhe i vërtetë, që qëndron besnik me mijëra brezni, që e duron fajin, kundërshtimin dhe mëkatin ... ”(Da 34,6).
Është gjithashtu vendi ku Zoti është zotuar të shoqërojë popullin e tij gjatë gjithë historisë së tij: " Do të jetoj ndër ju dhe do të jem Hyji juaj e ju do të jeni populli im. Jam unë Zoti, Hyji juaj, që ju nxora prej dheut të Egjiptit që të mos jeni më skllevërit e tyre. Unë e theva zgjedhën tuaj që të ecni kryelartë” (Lev 26,12-14). Dhe meqenëse Zoti është besnik, ne mund të jemi të sigurt se ai vetë mund ta falë pa u lodhur popullin e tij; shumica e fjalëve të profetëve e përsërisin këtë siguri. Për shembull Isaia:
"Le ta lërë i patenzoni udhën e vet, njeriu i keq synimet e veta, le të kthehet te Zoti e ai do të ketë mëshirë për të, tek Hyji ynë që është bujar në falje" (Is 55,7).
Ose përsëri, në një tekst ku është vetë Zoti që flet: "I kam humbur porsi renë fajet e tua, porsi mjegullën mëkatet e tua, kthehu tek unë, sepse të kam shpërblyer"(Is 44,22).
Dhe nuk duhet të harrohet kjo fjali tjetër që Zoti i dha Isaisë: «Për mua s’bleve kallam të erëndshëm, nuk më dehe me dhjamë flish të tua.Përkundrazi, më mërzite me mëkatet e tua, më lodhe me keqbërësitë e tua. Unë, unë vetë i shlyej fajet e tua, për nder tim s’i kujtoj mëkatet e tua. Me fajet e tua, je ti që më ke ulur në skllavëri; me perversitetet e tua, ishe ti që më lodhe; Sidoqoftë, unë jam i tillë që fshij, për hir të vetes, revoltat e tua, në mënyrë që të mos mbaj mend gabimet e tua "(Is 43,24-25).



MËKATI MË I MADH.


Kur profetët flasin për mëkatin e Izraelit, nuk duhet të gabohet: para së gjithash flasin për mëkatin e idhujtarisë që është burimi i të gjithë të tjerëve; është mëkati që profetët e quajnë "kurorëshkeljen e Izraelit"; Kjo do të thotë se sa herë që shikojmë te dikush tjetër përveç Zotit dhe Fjalës së tij në kërkim të burimit të lumturisë sonë, në e bëjmë këtë mëkatë; të Dielën e kaluar folëm për fjalët e Jeremisë: "Sepse dy të këqija bëri populli im: më la mua, burimin e ujit të gjallë, që të hapë për vete puse, puse të shpuara që s’mund ta mbajnë dot ujët!" (Jr 2,13)
Dhe tani numd të kuptohet se çfarë do të thotë fjala "pastro" në këtë psalm: " Më laj krejtësisht prej mëkatit tim e më pastro prej fajit tim! ; spontanisht, ne e imagjinojmë pastërtinë si një lloj bardhësie; por e gjithë pedagogjia biblike do të na bëjë të zbulojmë se bëhet fjalë për diçka shumë më të thellë: ka të bëjë me kthimin në burimin e ujit të gjallë, për t'u zhytur në të, për t'u ripërtërirë krejtësisht.
Ezekieli, për shembull, tha: “Atëherë do të zbraz mbi ju një ujë të pastër dhe do të pastroheni nga të gjitha ndyrësitë tuaja. Do t’ju pastroj nga të gjithë idhujt tuaj! Unë do t’ju jap një zemër të re, një shpirt të ri do ta fus në ju, do ta nxjerr nga mishi juaj zemrën e gurtë e do t’ju jap një zemër mishi" (Ez. 36,25-26).
Këtu mund të shohim qartë se fjala "papastërti" do të thotë "idhuj": një idhull është gjithçka që na pushton shumë mendjen ose zemrën deri në atë pikë sa të na largojë nga burimi i vetëm i lumturisë, që është jeta në Besëlidhjen me Zotin dhe të tjerët.
Ne duhet të mësojmë të besojmë se Zoti i dënon gabimet tona vetëm sepse na bëjnë të palumtur dhe të na largojnë prej të tjerëve; siç thotë Jeremia "A thua më poshtërojnë mua ‑ është fjala e Zotit ‑ e jo vetveten për turpin e vet?" (Jer 7,19).
Por në mënyrë që të mos i shkaktojmë më fatkeqësite tona, Zoti duhet të na transformojë, ai vetë duhet të ripërtërijë përsëri Besëlidhjen, së cilës kemi kaq shumë vështirësi për të qenë besnikë. Dhe kjo është ajo që ne i kërkojmë Zotit në këtë psalm: ne i kërkojmë atij që të veprojë vetë: "Fshi mëkatin tim" ... "Më laje" ... "Më pastro" ... "Krijo në mua një zemër të pastër". .. "Rinovoje dhe forcoje shpirtin tim" ... "Më jep gëzimin e të qenit të shpëtuar" ... Besimtari pranon se vetëm puna e Zotit mund të arrijë këtë ripërtëritje të zemrës njerëzore.


Këtu dëgjohet një jehon e shpaljes madhështore të Jeremisë në leximin tonë të parë: " Ja, po vijnë ditët ‑ është fjala e Zotit ‑ kur do të lidh me shtëpinë e Izraelit e me shtëpinë e Judës një Besëlidhje të re. Jo si Besëlidhja që e pata bërë me etërit e tyre, atë ditë kur i mora për dore, për t’i nxjerrë nga toka e Egjiptit. Këtë Besëlidhje qenë ata që e thyen. Atëherë unë u dëftova se jam zotëria i tyre ‑ është fjala e Zotit. Por ja Besëlidhja që unë do ta lidh pas këtyre ditëve me shtëpinë e Izraelit ‑ është fjala e Zotit ‑ : Në shpirtin e tyre do ta fus Ligjin tim, do ta shkruaj në zemrën e tyre. Atëherë do të jem Hyji i tyre e ata do të jenë populli im". (Jr 31,31 ... 33); dhe në jehonë, Ezekiel:" Atëherë do të zbraz mbi ju një ujë të pastër dhe do të pastroheni nga të gjitha ndyrësitë tuaja. Do t’ju pastroj nga të gjithë idhujt tuaj! Unë do t’ju jap një zemër të re, një shpirt të ri do ta fus në ju, do ta nxjerr nga mishi juaj zemrën e gurtë e do t’ju jap një zemër mishi. Shpirtin tim do ta fus në ju e do të bëj që të ecni urdhërimeve të mia e t’i zbatoni e t’i vini në veprim gjyqet e mia" (Ez 36,25-27; Ez 11,19-20). Dhe pastaj, siç thotë Jeremia, në të njëjtin premtim të Besëlidhjes së Re, "Të gjithë, nga më i vogli te më i madhi, do ta njohin Zotin ashtu siç është", domethënë Perëndia i dashurisë dhe i mëshirës. Dhe ata do të mbushen me gëzim dhe mirënjohje. Kjo është ajo që thotë vargu i fundit: "Mëkatarëve do t'u mësoj rrugët tuaja, të humburit do të kthehen tek ju": zbulimi i fytyrës së vërtetë të Zotit bën në mënyrë të pashmangshme që të jeni misionarë!

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIElA E 5 KRESH - VITI B

MË 21-3-2021.


LEXIMII I PARË: Jr 31,31-34.



31 Ja, po vijnë ditët ‑ është fjala e Zotit ‑
kur do të lidh me shtëpinë e Izraelit e me shtëpinë e Judës një Besëlidhje të re.
Jo si Besëlidhja që e pata bërë me etërit e tyre,
atë ditë kur i mora për dore, për t’i nxjerrë nga toka e Egjiptit.
Këtë Besëlidhje qenë ata që e thyen.
Atëherë unë u dëftova se jam zotëria i tyre
‑ është fjala e Zotit.
Por ja Besëlidhja që unë do ta lidh pas këtyre ditëve
me shtëpinë e Izraelit ‑ është fjala e Zotit ‑ :
Në shpirtin e tyre do ta fus Ligjin tim,
do ta shkruaj në zemrën e tyre.
Atëherë do të jem Hyji i tyre e ata do të jenë populli im.
Dhe atëherë s’do të kenë nevojë ta mësojë njëri‑tjetrin e vëllai vëllanë:
‘Njihe Zotin!’, sepse të gjithë do të më njohin,
prej më të voglit e deri në më të madhin ‑ thotë Zoti ‑
sepse do ta fal fajësinë e tyre e s’do ta kujtoj më mëkatin e tyre.”



LECTIO DIVINA-MEDITIMI-LUTJA


Një BESËLIDHJE E RE.


"Ja! Po vijnë ditët ...": e gjithë Bibla është tendosur drejt së ardhmës, me këtë siguri të palëkundshme, se ditët e premtuara nga Zoti do të vijnë. Karakteristikë e profetëve është që ata dinë se si të shohjn, më parë se kushdo tjetër, lulëzimin e sythave. "Ja, po vijnë ditët ‑ është fjala e Zotit ‑ kur do të lidh me shtëpinë e Izraelit e me shtëpinë e Judës një Besëlidhje të re". Ne e gjejmë fjalën Besëlidhje në çdo hap në Bibël; kjo është veçori e madhe e besimit hebre dhe më pas të besimit të krishterë! Bindja që Zoti ka zgjedhur t'u zbulohet njerëzve më parë nëpërmjet një populli që ka thirrjen për të qenë dëshmitari i tij midis kombeve. Këtij populli ai ia ofroi Besëlidhjen e tij.
Gjatë shekujve, vëllezërit tanë hebrenj kanë medituar për këtë zgjedhje të jashtëzakonshme për të cilën Zoti e ka marrë iniciativën, ai që është Zoti i Plotfuqishëm; kjo zgjedhje është me të vërtetë një dhuratë e jashtëzakonshme, një"propozim" që vjen nga Zoti; sepse gjithmonë Zoti është ai që merr iniciativën: "Ja, po vijnë ditët ‑ është fjala e Zotit ‑ kur do të lidh me shtëpinë e Izraelit e me shtëpinë e Judës një Besëlidhje të re".
Mjerisht, Jeremia është i detyruar të pranojë dështimin: gjatë gjithë shekujve të historisë së shëlbimit, Besëlidhja është rinovuar vazhdimisht nga ana e Zotit dhe shumë shpesh u jetua keq nga ana e Popullit të Zgjedhur. Por nëse njeriu është i pabesë, Zoti nuk lodhet: "Unë do të bëj me Shtëpinë e Izraelit dhe me Shtëpinë e Judës një Besëlidhje të Re".
Kjo shprehje "Besëlidhja e Re" nuk do të thotë që Zoti do të kishte ndryshuar mendje; sikur të kishte pasur një Aleancë të parë, e pastaj një tjetër të dytë ... Nuk do të ketë një Aleancë tjetër, por një fazë e re e së njëjtës Aleance. Besëlidhja e re nuk do të jetë
"si Besëlidhja që e pata bërë me etërit e tyre, atë ditë kur i mora për dore, për t’i nxjerrë nga toka e Egjiptit. Këtë Besëlidhje që ata e thyen": besnikëria ndaj Aleancës, ishte një gjë shumë e thjeshtë, rruga ishte e shënuar e gjitha, mjaftonte të respektohej Ligji. Por, në çdo epokë, profetëve u është dashur të hapin sytë e Popullit të Zgjedhur për shkeljet e tyre të Ligjit; sepse vetëm atëherë Besëlidhja e Re do të jetë e patëmetë dhe nga ana e njeriut.
”Do të lidh me shtëpinë e Izraelit dhe me Shtëpinë e Judës": është një paraljmërim i ribashkimit të popullit në një mbretëri të vetme. Kur Populli i Zjedhur u nda në dysh, pas vdekjes së mbretit Solomon, u formua mbretëria e Judës në jug dhe mbretëria e Izraelit në veri. Kështu shprehja; "do të lidh me shtëpinë e Izraelit e me shtëpinë e Judës një Besëlidhje të re" do të thotë se premtimi i Zotit është i vlefshëm për të gjithë popullin, pavarësisht peripecive të historisë.
“Këtë Besëlidhje qenë ata që e thyen. Atëherë unë u dëftova se jam zotëria i tyre”. Mund të thuhet në çfarë mënyrë se Zoti e ka vënë në sprovë veten e tij në lirimin e popullit të tij nga skllavëria në Egjipt; dhe Besëlidhja midis Zotit dhe Izraelit bazohet në këtë përvojë: "Kur Zoti i propozon Besëlidhjen e tij Moisiut, Ai ia dërgon atë Popullit për të thënë: "“Thuaj kështu shtëpisë së Jakobit e kumtoj izraelitët: Ju vetë patë se çfarë u bëra egjiptianëve, se si juve ju kam bartur mbi krahët e shqiponjave e ju kam sjellë deri tek unë. Prandaj, nëse do të ma dëgjoni fjalën e do ta mbani Besëlidhjen time,mju do të jeni ndër të gjithë popujt prona ime,‑ imja është mbarë toka‑.Ju do të jeni për mua një mbretëri priftërinjsh, e një popull i shenjtë. Këto janë fjalët që do t’ua thuash bijve të Izraelit” (Dal.29,4-6).
Dhe atëherë populli bëri një premtim solemn: " Mbarë populli u përgjigj njëzëri: “Do të bëjmë gjithçka tha Zoti”. (Dal. 29,8). Prandaj, çdo shkelje e ligjit është shkelje e Besëlidhjes.

“Por ja Besëlidhja që unë do ta lidh pas këtyre ditëve me shtëpinë e Izraelit ‑ është fjala e Zotit”! "Ato ditë" janë ditët e pabesisë së njerëzve: me fjalë të tjera, fillon një etapë e re; "Aleanca e Re" nuk do të thotë "Aleanca tjetër, ndryshe", por "Aleanca e jetuar ndryshe".
Dhe Zoti vazhdon: " Në shpirtin e tyre do ta fus Ligjin tim, do ta shkruaj në zemrën e tyre". Në Sinain, Perëndia e kishte shkruar Ligjin e tij mbi pllaka prej guri; tani e tutje ky Ligj do të shkruhet në zemrën e njeriut: për sa kohë që Ligji është i shkruar vetëm në pllaka prej guri ose në libra, ai mund të mbetet një letër e vdekur; të gjitha premtimet më të sinqerta të kthimit në besim (dhe ka pasur shumë në historinë e Izraelit si në secilën nga jetët tona!) janë ndjekur gjithmonë nga pengesa.
Që Ligji i Zotit të bëhet i fortë, i brendshëm për njeriun, si natyra e dytë, është vetë zemra e njeriut që duhet të ndryshohet!



ATA DO TË MË NJOHIN MUA.

"Unë do të jem Zoti i tyre dhe ata do të jenë populli im": kjo përkatësi reciproke ishte programi, mund të thuhet, motoja e Besëlidhjes. Një përkatësi e vërtetë e cila shprehet me foljen "Njoh". Në Biblën, fjala "të njohësh" nuk është e rendit të inteligjencës; është fjala që shpreh një marrëdhënie intime: thuhet se burri"e njeh gruan e tij", dhe gruaja "e njeh" burrin e saj. Dhe Besëlidhja e Vjetër nuk heziton të përdorë fjalët e gjuhës së intimitetit dhe dashurisë për të kualifikuar marrëdhënien midis Zotit dhe popullit të tij. " Sepse të gjithë do të më njohin, prej më të voglit e deri në më të madhin ...". Dhe sepse të gjithë do ta njohin Zotin ashtu siç është Ai, domethënë Zoti i dashurisë, ata do të praktikojnë me dëshirë Ligjin e dhënë nga Zoti për lumturinë e tyre.
Kjo shprehje "Besëlidhja e Re" gjendet vetëm një herë në Besëlidhjen e Vjetër, këtu në Jeremiah; por profetë të tjerë e përkujtojnë dhe e përsërisin të njëjtën shpresë. Ezekieli për shembull, tha: " Unë do t’ju jap një zemër të re, një shpirt të ri do ta fus në ju, do ta nxjerr nga mishi juaj zemrën e gurtë e do t’ju jap një zemër mishi. Shpirtin tim do ta fus në ju e do të bëj që të ecni urdhërimeve të mia e t’i zbatoni e t’i vini në veprim gjyqet e mia. (Ez. 36,26-27).
"Ja, do të vijnë ditët..." tha Jeremia; me Jezusin ato ditë kanë ardhur. Kur e themeloi Eukaristinë, Jezusi aludoi shprehimisht në profecinë e Jeremisë: «E mori gjithashtu edhe kelkun, pasi u krye darka, e tha: “Ky kelk është Besëlidhja e Re në gjakun tim që derdhet për ju” (Lk 22,20). Me këtë ai do të thotë që duke na dhënë veten, ai vjen për të shndërruar përfundimisht zemrat tona prej guri në zemra prej mishi.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA E 5 KRESH VITI B

MË 21 -3 – 2021


LEXIMI I UNGJILLIT: Gj. 12,20-33.

20 Ndër ata që kishin ardhur në Festë për të adhuruar, ishin edhe disa grekë. 21 Ata iu afruan Filipit, që ishte prej Betsaidës së Galilesë, dhe iu lutën: “Zotëri, dëshirojmë ta shohim Jezusin.” 22 Filipi shkoi dhe i tha Andreut; Andreu e Filipi shkuan e i treguan Jezusit. 23 Jezusi u përgjigj: “Arriti ora të lavdërohet Biri i njeriut. 24 Përnjëmend, përnjëmend po ju them: nëse kokrra e grurit e mbjellë në dhe nuk vdes, mbetet e vetme; po nëse vdes jep shumë fryt!25 Kush e do jetën e vet, do ta humbë. Ai që e urren jetën e vet në këtë botë, ai do ta ruajë për jetën e pasosur. 26 Kush do të më shërbejë, le të vijë pas meje. Ku jam unë, atje do të jetë edhe shërbëtori im. Atë që do të më shërbejë, do ta nderojë Ati im”. Biri i njeriut duhet të ngritet lart. 27 “Tani shpirtin e kam të tronditur e ç’të them? O Atë, më shpëto nga kjo orë? Porse, pikërisht për këtë erdha në këtë orë! 28 O Atë, jepi lavdi Emrit tënd!” Ndërkaq jehoi një zë prej qiellit: “E lavdërova dhe prapë do ta lavdëroj!” 29 Tashti, populli që ishte pranë dhe po dëgjonte, thoshte: “Bubulloi!” të tjerë thoshin: “Engjëlli foli me të!” 30 Jezusi iu përgjigj: “Ky zë nuk jehoi për mua, por për ju! 31 Tani erdhi dita të gjykohet kjo botë, tani princi i kësaj bote do të hidhet jashtë! 32 E unë, kur të jem lartësuar nga toka, do t’i tërheq tek unë të gjithë njerëzit” 33 Foli kështu për të shënuar se me ç’vdekje do të vdiste.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.

ORA E ZBULIMIT


Jemi në ditët e fundit para festës së Pashkës në Jeruzalem; ka arsye për të cilat me të drejtë autoritetet të jenë shqetësuar: disa ditë më parë Jezusi bëri një hyrje triumfale në qytet, njerëzit bërtisnin "Hosana", ndërsa ai kalonte, vëçanërisht si bëhej në ceremonitë e mëdha për të brohoritur premtimin e Mesisë; është një gjë e sigurtë: turma beson se Ai është mesia dhe e merr atë për Mesinë. Dhe Shën Gjoni thotë se Farisenjtë i thanë njëri-tjetrit: "Ju e shihni, nuk do të arrini asgjë: bota po e ndjek".
Dhe, si për të provuar që ata me të vërtetën e kanë kuptuar situatën, grekët (domethënë hebrenjtë nga diaspora) thjesht shfaqen në atë moment dhe u drejtohen dishepujve të tij: "Ne do të dëshironim ta shihnim Jezusin"; me të vërtetën nuk dëshironin vetëm ta shihnin, por edhe ta takonin e të bisedonin me të. Ata "u ngjitën në Jeruzalem", siç thonë ata, dhe ata erdhën atje në pelegrinazhë për të "adhuruar Zotin gjatë Pashkës"; në të njëjtën kohë ata dëshirojnë të bashëbisedojnë me Jezusin; ata nuk e dinë akoma, nuk kanë kuptuar akoma fatin e mirë që i pret: është duke takuar Jezusin që ata do të përmbushin udhëtimin e tyre më të mirë duke pasur mundësinë të adhurojnë Zotin e pranishëm. Por ata nuk e dinë akoma: vetë Jezusi është ai që do t'i lidhë ata me Zotin: dishepujt e tij vijnë për t'i thënë Jezusit se grekët dëshirojnë ta shohin; dhe ai përgjigjet: "Erdhi ora që Biri i njeriut të përlëvdohet", d.m.th., të zbulohet si Zoti.
Fjala "lavdërim" del disa herë në këtë tekst; është një fjalë e vështirë për ne, sepse, në gjuhën tonë të përditshme, fjala "lavdia" do të thotë diçka që nuk ka asnjë lidhje me Zotin. Për ne, fjalët "lavdia-ladërimi-lavdëroj na flasin për famën, prestigjin, aureolën që rrethon një yll të njohur nga një mori e madhe njerëzish, rëndësia e madhe që një njeri ka në shoqëri.... Në Bibël, lavdia e Zotit është Prania e tij. Një Prani që rrezaton si zjarri i Shkurrës që digjet, ku Zoti iu shfaq Vetë Moisiut (Da 3).
Dhe kështu fjala "lavdëro" thjesht do të thotë: "Zbulo praninë e Zotit". Kur Jezusi thotë "Atë, lavdëro emrin tënd", ne mund të përkthejmë: "Bëje të njohur vetveten, zbulo veten ashtu si je, zbulo veten si Atin shumë të dashur që ka bërë një Besëlidhje dashurie me njerëzimin". Sepse në fund të fundit në këtë konsiston shpëtimi, lumturia e njeriut dhe vetë Jezusi na mësoi se është gjëja e parë që duhet të kërkojmë në lutje: Shrehjet si "U shenjtëroftë emri yt, ardhtë mbretëria jote, u beftë vullnesa jote", kuptohen më mirë nëse përkthehen: bëj që njerëzit të të njohin ty si Zotin e dashurisë dhe që mbretëria jote e dashurisë të vijë"... Jezusi u mishërua për këtë: pas disa ditë, kur Pilati ia bën atij një pyetje, ai do të thotë" Unë kam lindur dhe kam ardhur në botë për të dhënë dëshmi për të vërtetën "(Gjn 18,37).




PRINCI I KËSAJ BOTE DO TË HIDHET JASHTË.


Për të shkuar deri në fund të kësaj zbulese, Jezusi pranoi t'i nënshtrohej Pasionit dhe kryqit: në kohën e afrimit të kësaj ore vendimtare, Ungjilli që po lexojmë sot na tregon qartë ndjenjat që përjetoi Jezusi: ankthin, besimin, sigurinë e fitores.

Ankthi: “Tani shpirtin e kam të tronditur e ç’të them? O Atë, më shpëto nga kjo orë? Porse, pikërisht për këtë erdha në këtë orë! O Atë, jepi lavdi Emrit tënd!” (Gj. 12,27-28). Këtu në Shën Gjonin kemi jehonën e Gjetsemanit: pranimi i njëjtë i vuajtjeve të Krishtit, dëshira e tij për t'i shpëtuar vdekjes: " O Atë, nëse do, largoje këtë gotë prej meje! Veçse, le të bëhet, jo vullneti im, por vullneti yt!” (Lk. 22,42).
"Ankth, po, por edhe besim: "Jo! Prandaj arrita në këtë orë!".
Dhe gjithashtu kjo siguri që: " Nëse kokrra e grurit vdes, ajo do të japë fryte", në kuptimin që nga vdekja e tij do të lindë një popull i ri. “Nëse kokrra e grurit e mbjellë në dhe nuk vdes, mbetet e vetme; po nëse vdes jep shumë fryt! Nëse kokrra e grurit që ka rënë në tokë nuk vdes, ajo mbetet e vetme; por nëse vdes, jep shumë fryt". Në orën ekstreme kur është i mërzitur, kur i afrohet Pasionit "me një britmë të fortë dhe me lot" (siç thotë letra drejtuar Hebrenjve), Jezusi mund të vazhdojë të thotë: "Vullneti yt u bë" me gjithë besim: ai e di se, nga kjo vdekje, Zoti do të sjellë jetë për të gjithë.
Ankthi, besimi dhe së fundmi, siguria e fitores: "Tani erdhi dita të gjykohet kjo botë, tani princi i kësaj bote do të hidhet jashtë! E unë, kur të jem lartësuar nga toka, do t’i tërheq tek unë të gjithë njerëzit” (Gj 12,31-32. Në këto dy fjali dukshëm të pangjashme, është e njëjta fitore për të cilën bëhet fjalë: ajo e së vërtetës, ajo e zbulesës së Zotit. Princi i kësaj bote, saktësisht, është ai që, nga Kopshti i Zanafillës, na mbush kokën me ide të rreme për Zotin. Përkundrazi, ndërsa sodisim kryqin e Krishtit, i cili na tregon se sa larg shkon dashuria e Zotit për njerëzimin, nuk mund të mos na tërheqë ai. Këtu është prova e dashurisë ndaj Zotit: Biri pranon të vdesë nga dora e njerëzve, Ati i përgjigjet lutjes së tij "Atë, fali ata ..." Tani e tutje, duke ngritur sytë në kryq, ne nuk lexojmë atje një instrument urrejtjeje dhe dhimbjeje, por instrumentin e triumfit të dashurisë. Ai kishte ardhur për të dhënë dëshmi për të vërtetën, ora ka ardhur, misioni është kryer.
Kur Jezusi u lut "Atë, lavdëro emrin tënd", Shën Gjoni na thotë se një zë erdhi nga qielli duke thënë: “E lavdërova dhe prapë do ta lavdëroj". "Unë kam lavdëruar emrin tim", domethënë, unë kam zbuluar veten ashtu siç jam. "Dhe prapë do ta lavdëroj", kjo do të thotë se tani ka ardhur ora kur, duke e shikuar të kryqësuarin, do të zbulosh se deri ku shkon dashuria e pamatshme e Trinisë. Dhe e gjithë kjo pedagogji e zbulesës ka vetëm një qëllim: që njerëzimi më në fund të dëgjojë Lajmin e Mirë të dashurisë së Zotit: "Ishtë për ju", tha Jezusi, "që ky zë u dëgjua".

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA E LARIT VITI B

MË 28-3-2021.


LEXIMI I 1: Is. 50,4-7.

4 Zoti Hyj ma dha një gjuhë të ditur
që të di ta përforcoj me fjalë të lodhurin.
Çdo mëngjes veshin ma zgjon
që të dëgjoj siç dëgjon nxënësi.
5 Zoti Hyj ma hapi veshin,
s’kundërshtova, nuk u zmbrapsa.
6 Shpinën ua solla atyre që më rrahnin,
mollëzat e mia atyre që ma shkulnin mjekrrën:
fytyrën time nuk e largova
nga të sharat e pështymat.
7 Zoti Hyj është ndihmëtari im,
këndej edhe s’jam i tronditur,
prandaj fytyrën time e bëra të fortë si shkëmbi
pse e di se s’do të mbetem i turpëruar.



LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.


ISRAELI, SHËRBËTORI I ZOTIT

Shumë herë kemi lexuar këto tekste mahnitëse që janë pjesë e librit të Isaisë dhe që quhen "Këngët e Shërbëtorit"; ato janë me interes të veçantë për ne të krishterët për dy arsye: së pari, për shkak të mesazhit që vetë Isaia donte t'u jepte bashkëkohësve të tij; së dyti, sepse të krishterët e hershëm kanë parë Jezusin në figurën e shërbëtorit.
Unë filloj me mesazhin e profetit Isaia për bashkëkohësit e tij.
Një gjë është e sigurt: Isaia padyshim nuk po mendonte për Jezu Krishtin kur e shkroi këtë tekst, ndoshta në shekullin e gjashtë para Krishtit, gjatë Mërgimit në Babiloni. Për shkak se Populli i tij është në Mërgim, në kushte shumë të vështira dhe mund të shkurajohet, Isaia i kujton atij se ai është akoma shërbëtori i Zotit. Dhe Zoti mbështetet tek ai, shërbëtori i tij (populli i tij) për të përfunduar planin e tij të shpëtimit të njerëzimit. Sepse populli Izraelit është me të vërtetë ky Shërbëtor i Zotit i ushqyer çdo mëngjes nga Fjala, por gjithashtu i përndjekur pikërisht për shkak të besimit të tij dhe, pavarësisht nga gjithçka, sepse ai u reziston të gjitha sprovave.
Në këtë tekst, Isaia përshkruan mirë për ne marrëdhënien e jashtëzakonshme që bashkon Shërbëtorin (Izraelin) me Zotin e tij. Karakteristika e tij kryesore është dëgjimi i Fjalës së Zotit: "Veshi i hapur" siç thotë Isaia.
"Dëgjimi" i Fjalës, "lejimi i vetvetes që të udhëzohet" prej saj, kjo do të thotë të jetosh në mirëbesim. "Zoti,Hyji im, më ka dhënë gjuhën e një njeriu që e lë veten të mësohet" ... "Fjala më zgjon çdo mëngjes" ... "Unë dëgjoj si ai që e lë veten të udhëzohet" ... " Zoti Perëndi më hapi veshin ".
Folja "dëgjoj" dhe fjalët që kanë të njejtën rrenjë, kanë një kuptim shumë të veçantë në Bibël: kuptimi i tyre është të kesh besim. Ne jemi mësuar të kundërshtojmë këto dy qëndrime standarde midis të cilave jeta jonë lëkundet vazhdimisht: së pari besimi tek Zoti, braktisja e qetë në vullnetin e tij sepse ne e dimë nga përvoja se vullneti i tij është vetëm i mirë ... ose përndryshe mosbesimi, dyshimi për qëllimet e Zotit dhe revoltë përballë sprovave, revoltë e cila mund të na bëjë të besojmë se ai na ka braktisur ose më keq se ai mund të gjejë kënaqësi në vuajtjet tona.
Profetët njëri pas tjetrit po thonë: "Dëgjo, Izrael" ose "Sot do ta dëgjoni Fjalën e Zotit ...?" Dhe, në gojën e tyre, fjala "Dëgjo" "gjithmonë do të thotë: "Ki besim në Zotin pa marrë parasysh çfarë do të ndodhë"; dhe Shën Pali do të thotë pse: sepse "Ne e dimë se Hyji në gjithçka bashkëpunon me ata që e duan, me ata që, me vendimin e tij, janë të thirrur" (Rom 8, 28). Nga çdo e keqe, nga të gjitha vështirësitë, nga të gjitha sprovat, ai nxjerr të mirën; gjithë urrejtjes i kundërvihet një dashurie akoma më e fortë; në të gjitha përndjekjet, ai jep forcën e faljes; nga e gjithë vdekja ai sjell jetën, Ringjalljen.
Kjo është historia e besimit të ndërsjellë. Zoti ka besim në Shërbëtorin e vet, ai i beson atij një mision; në kthim Shërbëtori e pranon misionin me besim. Dhe është pikërisht ky besim që i jep atij forcën për të qëndruar i vendosur edhe në kundërshtimet që do të hasë në mënyrë të pashmangshme. Këtu misioni është ai i dëshmisë: "Që të mund ta mbështes atë që është rraskapitur", thotë Shërbëtori. Duke i besuar, i ngarkuar këtij populli këtë mision, Zoti i jep forcën e nevojshme për ta kryer: Ai "jep" gjuhën e nevojshme: "Zoti, Hyji im, më ka dhënë gjuhën e një njeriu që e lë veten të udhëzohet" ... Dhe, më mirë, ai e ushqen atë besim me fjalën e vet, dhe ky besim është burimi i forcës dhe i guximit në shërbimin e të tjerëve: "Zoti Perëndi më hapi veshin", që do të thotë se mundësi dhe aftësi që kam për të dëgjuar (në kuptimin biblik, besimi) në vetvete është dhuratë e Zotit . Gjithçka është një dhuratë: misioni dhe gjithashtu forca dhe besimi që e bëjnë popullin e palëkundur në plotësimin e misionit të vet. Është pikërisht karakteristikë e besimtarit të njohë se gjithçka është një dhuratë nga Zoti.



JINI TË FORTË NË SPROVAT!

Dhe kushdo që është i bindur që ka këtë dhuratë të përhershme të forcës së Zotit, mund të përballet me gjithçka: "Unë nuk u rebelova, nuk u tërhoqa larg” ..." Besnikëria ndaj misionit të besuar, nënkupton në mënyrë të pashmangshme, përndjekjen: profetët e vërtetë, domethënë, ata që flasin me të vërtetë në emrin e Zotit vlerësohen rrallë gjatë jetës së tyre. Konkretisht, Isaia u tha bashkëkohësve të tij: “Qëndroni të vendosur, Zoti nuk ju ka braktisur, përkundrazi, ju jeni në një mision për të. Prandaj mos u habitni kur keqtrajtoheni”.
Pse? Sepse Shërbëtori që me të vërtetë "dëgjon" Fjalën e Zotit, domethënë, i cili e vë atë në praktikë, shpesh bëhet jashtëzakonisht shqetësues. Konvertimi i tij i thërret të tjerët në konvertim. Disa e dëgjojnë thirrjen... të tjerët e refuzojnë atë dhe, për arsyet e tyre të mira, e përndjekin Shërbëtorin. Dhe çdo mëngjes, Shërbëtori duhet të rigjallërojë veten me atë që e aftëson të përballet me gjithçka: "Ai më zgjon veshin çdo mëngjes ... Zoti Perëndi më ndihmon: kjo është arsyeja pse nuk prekem nga poshtërime dhe fyerje. .." Dhe këtu, Isaïa përdor një shprehje pak kurioze, por e zakonshme në hebraisht: "Unë e bëra fytyrën time të fortë si gurin" : me të shprehet vullneti për të qenë i vendosur dhe guximtar kur janë në lojë interesat e Zotit; këtu Shërbëtori pohon: "Ju nuk do të më shihni me fytyrën time të mundur, asgjë nuk do të më shtypë, unë do të kryej dëtyrën pa marrë parasysh çfarë"; nuk është krenari ose vetëbesim: është besim i pastër: sepse ai e di mirë se nga i vjen forca: "Zoti Hyji më vjen në ndihmë; kjo është arsyeja pse nuk prekem nga poshtërimet".
Thuhej më parë në fillim që profeti Isaia foli për njerëzit e tij të përndjekur, të poshtëruar në Mërgimin në Babiloni; por, natyrisht, kur dikush rilexon Pasionin e Krishtit, është e qartë: Krishti i përgjigjet pikërisht këtij portreti të shërbëtorit të Zotit. Ai e dëgjon Atin e vet, ka besim të pandryshueshëm në të dhe në misionin që ia ka besuar për shpëtimin e njerëzimit dhe për këtë arsye është i sigurt për fitoren, edhe në mes të përndjekjes, e gjithë kjo e karakterizoi Jezusin në momentin e saktë kur brohoritjet e turmës së të Dielës së Larit nënshkruan dhe nxituan rrëzimin e tij, mundimet e tij, vdekjen e tij.