Hekurudha shqiptare. Sot është jashtë loje. A ka të ardhme?

[DYDRINAS]

Historiku i shkurter

Linjat e para hekurudhore ne Shqiperi ishin linja minerare dhe ushtarake me skartament te ngushte, te ndertuara ndermjet viteve 1917 dhe 1930, nga austro -hungarezet dhe italianet.

Ndertimi i nje sistemi hekurudhor me skartament standart, filloi ne vitin 1947 dhe vazhdoi me shpejtesi per te arritur ne permasat e tij aktuale prej 677 km, ne vitin 1987.

Rrjeti hekurudhor shtrihet nga Porti i Durresit, ne Detin Adriatik, dhe shkon ne tre drejtime: veri drejt kufirit Shqiptaro - Malazez ne Han te Hotit, ne jug drejt Ballshit dhe Portit te Vlores dhe ne lindje drejt Pogradecit, prane kufirit me Maqedonine.


http://www.hsh.com.al/

[DYDRINAS]

Udhetim ne Epoken e Gurit

Kur e nisi kete pune, ishte vajze e re. Perjetoi shkelqimin dhe renien e transportit hekurudhor, por kembengul te zoteroje dhe te vendose rregull ne ato vagone qe i jane besuar. Edhe kur guret qe hedhin femijet rurale, bien si shi mbi udhetaret e pakte

Nga Anduela Nika

“Ej ti plak matuf aty, fike cibukun”. Keshtu komunikonte me pasagjeret e “pabindur”, fatorinoja e vitit 1975 tek filmi “Kapedani”. Ata “te pabindurit” jane shumuar ne kohe, ndersa fatorinot jane reformuar ne komunikim. Ne vend te cibukut, tani fatorinoja e trenit Aksinja Jaupaj, i kerkon djaloshit hazerxhevap qe eshte shtriqur sa gjere gjate ne sedilen e trenit te fike play-station, pasi ai bip-bipi ia acaron nervat. Ai i bindet pa nje pa dy, sapo ndeshet me veshtrimin aspak miqesor te saj. Ndersa ajo me nje te ecur krenare, se fjala nuk i shkoi dem kthehet ne vagonin e saj. Me ne fund buzeqesh. Ve mbi hunde gjyslyket dhe nga nje qese supermarketi nxjerr grepin. Jo te peshkut, por te qendisjes. Nga pamja duket si nje centro, por Asit, sic e quajne te gjithe ne tren, nuk ia ka shume enda te jape shpjegime per grepin. Jo per gje, por ka plot pune te tjera…! Duket si nje zyshe e rrepte, qe ben sikur sheh regjistrin, por nderkohe arrin ta mbaje nen kontroll te gjithe klasen. Kur eshte Aksinja ne sherbim, nuk mund te besh shume numra. Nuk eshte nga ato qe ne problemin e pare rend tek polici, por e zgjidh cdo gje vete ne menyren me diplomatike te mundshme. “Nuk jam tipi i sherreve, me pelqen rregulli dhe arrij ta vendos”. Dhe kete e vere mjaft qarte, qe nga menyra e saj e te qendruarit, tek krehja e flokeve, te mbledhura thjesht por gjithsesi me shije, tualeti i lehte, uniforma e bollshme por e paster dhe thonjte e kuruar mire. Zmalti i kuq i gishtave te saj te kembes, edhe pse i lyer nxitimthi, do t’i bente zili edhe estetistes me te mire. Asi i trenit te linjes Durres-Tirane-Shkoder nuk do ta meritonte kete emer nga koleget e saj, nese nuk do te kishte keto detaje qe e bejne vertet ndryshimin. Ndryshe nga treni, qe ecen gjithnje shume ngadale, ajo eshte gjithnje me vrap. Zgjimi per Aksinjen, fatorinon me trendy te trenit nis, qe ne kater te mengjesit. Duhet te pregatise mengjesin, te rregulloje shtepine dhe pak para ores 6.00 te jete ne stacionin e trenit. Do te vare diku ne ndonje dritare canten, ku shpesh vendos ndonje frut te stines dhe ne fytyre do te veshe buzeqeshjen e mengjesit. Nuk mban bizhu, vetem nje ore, se ciles i hedh nje sy ashtu kalimthi. Ne vend te vareseve ka bilbilin. I fryn sa here i nevojitet. Per te pershendetur fatorinot e tjera, kur kembehen trenat, per te sinjalizuar nisjen, mberritjen ne stacion, por dhe per te trembur ndonje trazovac, qe i ka thyer shinat ne kend lojerash. 20 vitet e Aksinjes si fatorino nuk kane qene gjithnje aq te qeta sa udhetimet e ketij fund shtatori. “Me pare ndodhte qe te hipja ne tren ne oren 5 te mengjesit dhe te zbrisja prej tij ne oren 1 pas mesnate”, rrefen ajo. Ndersa tani maksimumi ne oren 18.00 eshte ne shtepi Kur ishte e re, ka punuar ne rrugen me te lodhshme, ate te Pogradecit, ndersa tani ka ate me komoden. Ben ate te Durres-Tirane-Shkoder dhe me trenin me te mire qe ka aktualisht ne perdorim hekurudha shqiptare. Ai nuk ka sedilje te shqyera me sfungjerin qe duket sikur eshte kafshuar me dhembe, e as vagona te ndryshkur. Eshte me “luksozi”. Dhe si i tille, i ben jo pak karshillek trenave te tjere super te lodhur, qe vijne nga linjat e tjera te Vlores dhe Pogradecit.

Qe ne fakt duken si “barbone” mbi trase. Endacake te ndryshkur, me xhama qe dimer-vere te ofrojne ajer te fresket dhe ndenjese qe te bejne masazh me sustat e ngritura perpjete. Me fjale te tjera, eshte nje asketizem i gjalle. Jane aq te vobekte, sa aty shkon nje numer shume i vogel njerezish. Shtimi i mjeteve te transportit dhe shpejtesia e tyre ka bere qe shume njerez te braktisin caf-cufin e trenit, per nje shkelje me te forte te pedalit te gazit.

Te tjeret, ata qe nuk kane mundesi ekonomike, zgjedhin trenin. Por ka dhe turiste qe udhetimin me tren e shohin si nje aventure shume ndjellese. Per me teper qe nje bilete udhetimi Tirane-Durres dhe anasjelltas kushton vetem 50 leke. Nje cmim simbolik, i cili mund te kapet lehtesisht dhe nga shtresa me e ulet e shoqerise. Pensioniste, njerez me te ardhura te pakta, jane tre kategorite e njerezve qe udhetojne sot me tren. Ndryshe nga cfare ndodhte 16 vjet me pare. “Atehere po qe kishte nga te gjitha shtresat e shoqerise, drejtore, inxhiniere, mesues, studente e punetore. Te gjithe ishin te lumtur qe udhetonin me tren”, kujton me nje tis nostalgjie Aksinja Jaupaj. “Sot njerezit jane me te stresuar, ndaj dhe komunikimi me ta ndonjehere behet me i veshtire. Pa llogaritur dhe faktin qe atehere ne si fatorino kishim dhe me shume autoritet”. Nje komunikim, i cili jo rralle here merr tone agresive. Te gjithe xhamat e trenave, jane ne mos te thyer, te krisur. Femijet e zonave rurale, qe i kane shtepite e ndertuara ne te dy anet e shinave kane si argetim te tyrin gjuajtjen e trenit me gure. Pervecse kane shkaktuar deme te konsiderueshme materiale, nuk kane munguar dhe rastet kur vete udhetaret kane pesuar demtime serioze ne koke dhe trup nga guri i leshuar prej Gavrosheve qe fluturon prej pertej rruges. Per shume udhetare dhe per vete fatorinot, rruga eshte kthyer ne nje makth te vertete. Ne dimer duhet te mberthehen fort, pasi era qe vjen nga xhamat e thyer mund t’iu beje “dhurate” dhe nje te ftohur te mire, por dhe te fshihen pas sediljeve kur treni fillon te gjuhet me gure, sepse mund ta prenotosh fare lehte nje shtrim ne spital. Treni ne epoken e gurit.

Te dhenat zyrtare nga Ministria e Transporteve tregojne se Hekurudha Shqiptare ka ne inventarin e saj 66 vagone udhetaresh, 225 vagone malli dhe 25 lokomotiva. Me keto mjete, sipas te njejtave te dhena transportohen rreth 1,5- 2 milione udhetare dhe rreth 400-500 mije tone mallra ne vit. Nuk ka nje te dhene zyrtare qe te tregoje nese ky numer eshte me i vogel krahasuar me disa vite me pare, por duke ju referuar deklarimeve te fatorinove, ka nje renie drastike te tyre. Per cdo vit buxheti i shtetit, ne forme subvencionesh, akordon rreth 4 milione USD per aktivitetin e operimit dhe 3-4 milione USD per investime kapitale. Megjithate bilanci vjetor rezulton me humbje rreth 1 milione USD. Nje renie e dukshme e sistemit hekurudhor, krahasuar me 16 vjet me pare, kur treni ishte transporti kryesor dhe te gjithe pavaresisht nivelit social udhetonit ne te dhe ku te qenit fatorino ishte puna me e mire qe mund te kishe. “Absolutisht ishte puna me e mire. Une jam nga Durresi dhe ne vitin 1987, kohe ne cilen kam filluar une pune ishte fat qe te beheshe fatorino. Sot eshte nje pune si gjithe te tjerat. Sot femrat nuk kane ndonje deshire te madhe per t’u bere fatorino. Me e reja ketu ka te pakten 10 vite pune”, thote Aksinja, ndersa e le edhe nje here grepin per te nxituar tek dera e trenit.

Mberritem ne Shkozet. Ne stacionin, qe nuk duket fare si stacion, ka fare pak njerez qe presin. Nje endacak, dy te rinj dhe nje grua me thase te medhenj, qe me bileten 50 lekeshe hipin ne trenin “luksoz”. Ne tren askush nuk lexon asgje, nuk eshte nje vend romantik, nuk eshte “Orient Express”. Aty gjithsecili kridhet ne mendime ne ate nje ore udhetim nga Tirana ne Durres. Dhe vete Aksinja, e ben kete prej 20 vitesh. Nuk i ben pershtypje pejsazhi, edhe pse tani ka pak per te kundruar. “Me pelqen natyra, por jam lodhur me te njejtat pamje. Edhe pse shoh pertej dritares mund te them se nuk shoh asgje”. Por cfare ben nderkohe? Mendon per problemet e saj, familja dhe jeta jashte trenit. “Ndonjehere jam aq e rraskapitur saqe kur shkoj ne shtepi dua te rri vetem me veten time. Dua te rikarikoj baterite me shume nga ana psikologjike dhe me pas te gatuaj dhe te le gjithcka gati per diten tjeter”. Dite kur Aksinja dhe shume kolege te tjera te saj nuk do te jene ne shtepi, por ne tren, duke marre e duke dhene me pasagjeret e tyre. Nuk jane martuar me trenin, por kane nje marredhenie te ngushte me te. “Nuk mund te them qe nuk bej dot pa trenin, por e shoh si pjese timen. Kam 20 vjet qe bashkejetoj me caf-cufin e tij”. Nje bashkejetese me ulje-ngritjet e veta; me sforcime, momente kenaqesie, bezdie dhe deshire per ta lene. Por duket se duhen ende shume. Ne 20 vitet e fundit nuk e ka lene asnjehere. Ajo eshte gjithnje duke e pritur, si diten e pare kur ishte vetem nje cupeline dhe vendoi te nise kete marredhenie te gjate dashuri-lodhjeje me trenin. Me nje grep, nje fershellime bilbili dhe komunikimi te pashmangshem me ndonje te pabindur. Gjithmone eshte nje i tille, qe ia ben jeten me te gjalle Asit te trenit “luksoz”.


Revista Klan
08-12-2006

[DYDRINAS]

The British rail operator Eurostar (UK) Ltd. and Albanian railways Hekurudha Shqiptare (HSH) join the Community of European Railway and Infrastructure Companies (CER). As of 1 October, they will boost CER membership to 54 companies. The association’s General Assembly unanimously accepted the applications for membership last week in Berlin.

Richard Brown, CEO of Eurostar (UK) said: “Our main purpose in joining is to add our voice on matters of European railway policy.” Eurostar (UK) operates the Eurostar services between London, Paris and Brussels in partnership with SNCF and SNCB. It is responsible for all the UK Eurostar operations which amount to 780,000,000 passenger kilometres in 2005.

Albanian railways Hekurudha Shqiptare (HSH) is an integrated railway operator and infrastructure manager, with traffic units of about 121.000.000 in 2005. Its network is open to other operators since the new Albanian railway law came into force last year. According to HSH Director General Sokol Kapidani, the recently signed Stabilisation and Association Agreement between Albania and EU makes a HSH membership of CER indispensable. HSH will be an observer member.

Aad Veenman, President of CER and CEO of Dutch railways NS welcomed the new members: “It is important that the European rail sector joins forces in order to promote a sound system of transport infrastructure financing and a level playing for all modes of transport.”

The President of the Russian Railways, RZD, Vladimir Yakunin, attended the CER General Assembly as a guest. He underlined that there are specific issues where RZD faces the same challenges as the European railways. The following day, CER and RZD held a joint meeting on the state of the art of telematics applications for freight.

German Transport Minister Wolfgang Tiefensee addressed the General Assembly and outlined the transport policy priorities for the German EU presidency in the first half of 2007: “Rail policy will constitute another priority of our presidency. The objective is the speedy adoption of the Third Railway Package. If we wish to complete the Single European Railway Area, we have to ensure that there is also interoperability in the practical sense.”

Tetor 2006

[ildushja]

Vallaj un nuk e harroj asnjehere trenin kur i hypja ndonjehere me tezet qe ikja ne plazh ose ne Fier/Korce... me knaqej shpirti... cope cope ishte, po nostalgji hesapi.

Duhet rregulluar kjo hekurudha jone, vendet me te medhaja ne bote e kan hekurudhen menyren #1 per transportim.

[mario_kingu]

Vallaj un nuk e harroj asnjehere trenin kur i hypja ndonjehere me tezet qe ikja ne plazh ose ne Fier/Korce... me knaqej shpirti... cope cope ishte, po nostalgji hesapi.

Duhet rregulluar kjo hekurudha jone, vendet me te medhaja ne bote e kan hekurudhen menyren #1 per transportim.

mbaj mend qe ika andej nga vlora me tren fieri man i love it

po te jet ne regul kur te vete ne shqiperi serish do mar rugen tiron fier me tren avash avash tu be qef :P

[alnosa]

mbaj mend qe ika andej nga vlora me tren fieri man i love it

po te jet ne regul kur te vete ne shqiperi serish do mar rugen tiron fier me tren avash avash tu be qef :P

KINGO HEKURUDHAT ATO QE KANE QENE JANE ,PO ASHTU EDHE TRENAT .UNE NUK HIPA NE TREN KU VAJTA PO I PASH .MEGJTHSE KISHA SHUME DESHIRE .
KUR TE SHKOSH CALL ME TA BEJME RRUGEN BASHKE FIER - TIRAN

[DYDRINAS]

Rihapet transporti me hekurudhe, i hekur-nikelit nga stacioni i Gurit te Kuq, Pogradec ne Portin e Durresit per eksport


Rifillon sot, mbas 15 vitesh nderprerje, transporti i mineralit te hekur – nikelit nga Guri i Kuq, Pogradec ne Portin e Durresit per eksport.

Kjo nisme vjen ne kuadrin e perpjekjeve te vazhdueshme per rigjallerimin e transportit hekurudhor ne vend, si nje domosdoshmeri jetike per vet ekzistencen e hekurudhes dhe ne kushtet e nje konkurence te eger nga transporti automobilistik

Kontrata e lidhur ndermjet SH.A. Drejtoria Pergjithshme Hekurudhave, Durres dhe kompanise gjermane K-SHIPPING GMBH parashikon transportin e nje sasie prej jo me pak se 360.000 ton mineral hekur-nikeli ne vit , me tendence ne rritje, dhe me te drejte rinovimi te kontrates per vite te tjera ne vazhdim , mbasi behet fjale per rezerva te medha te ketij minerali ne Minieren e Gurit te Kuq, Pogradec.

Per riaktivizimin e ketij transporti, hekurudhes ju deshen perpjekje per riparimin e linjes hekurudhore dhe shtrirjen e 1100 ml shina deri ne platformen e ngarkimit te mineralit ne Stacionin hekurudhor te Gurit te Kuq, riparimin e kesaj platforme dhe kthimin e saj ne gjendje pune, mbasi ishte pothuaj e shkaterruar nga koha, sigurimin e gadishmerise teknike te inventarit te vagonave qe do te perdoren per kete transpor , si dhe masa te tjera tekniko - organizative per t’ju pergjigjur kerkesave te klientit.

Rigjallerimi i ketij transporti u be i mundur gjithashtu si rezultat i mirekuptimit, bashkepunimit dhe koordinimit te perpjekjeve ndermjet hekurudhes, klientit dhe portit te Durresit.

Mbi te gjitha, nepermjet ketij transporti, hekurudha i ofron nje shans jo vetem ekonomise, por edhe shoqerise per te perdorur avantazhet e saj ne mbrojtje te ambientit, kursimit te energjise dhe sigurise se trafikut


Tirane 19 Korrik 2007

Faqja zyrtare e MPPT

[dibrani2006]

O njerez akoma s'kuptoni se edhe politikuajt Shqiptare jane jashte loje qe duhet ndruar te gjithe bashke me hekurudhat,interesant ?

[DYDRINAS]

Kinezët kërkojnë hekurudhën me koncension

22/01/2008

Artur Korriku

DURRES -Kina ka shfaqur ambicien e saj për ta marrë me koncesion hekurudhën shqiptare. Një grup inspektimi ka mbërritur nga Kina në Durrës, nga ku është duke u parë dhe diskutuar një mundësi e një marrëveshjeje të tillë. Megjithëse nga ana e qeverisë, sektori i Hekurudhës nuk është futur në listën e ndërmarrjeve që do të privatizohen për këtë vit, sërish mbetet në pikëpyetje vazhdimësia. Ndërkaq janë edhe disa kompani të tjera të huaja, të cilat e kanë shfaqur interesin e tyre për ta marrë hekurudhën shqiptare me koncesion, para se në lojë të futeshin dhe kinezët.

INTERESI

Duke ditur situatën e vështirë në të cilën hekurudha shqiptare ndodhet që pas vitit ‘90, kompanitë e huaja kanë tentuar disa herë ta shfrytëzojnë këtë fakt dhe të priren drejt kërkesave zyrtare për ta marrë atë me koncesion. Një delegacion ekspertësh kinezë dhe përfaqësues të kompanisë së ndërtimit “Kina”, kanë kryer një vizitë në DPH, në Durrës. Sipas Drejtorit të Përgjithshëm të Hekurudhave, Zamir Ramadani, “qëllimi i kësaj vizite nga ana e përfaqësuesve të një kompanie gjigande e cila menaxhon në Kinë 90 mijë kilometra linjë hekurudhore, ishte paraqitja e idesë së tyre për ta marrë me koncesion hekurudhën tonë. Por, kalimi në këtë formë menaxhimi i hekurudhës varet nga qeveria dhe Parlamenti”.

KINEZËT

Kompania kineze është një nga kompanitë më të fuqishme të Kinës, si dhe një ndër 500 ndërmarrjet më të forta në botë. Kinezët janë të tretët në listën e atyre që synojnë ta marrin me koncesion hekurudhën shqiptare. Të parët janë shprehur turqit e “Kurum”, që në bashkëpunim me një kompani italiane kërkojë ta marrin ata hekurudhën. Por në garë janë edhe çekët, të cilët e njohin mirë teknologjinë e hekurudhës sonë, pasi edhe sot e kësaj dite trenat punojnë me lokomotiva çeke dhe pjesët e këmbimit të trenave merren po në Çeki. Nga ana e tyre, kinezët e kompanisë “Kina”, kanë depozituar në Ministrinë e Transporteve kërkesën e tyre, si dhe CV-në e kësaj kompanie.

PLANET

Për të ardhmen e hekurudhës shqiptare ka dy variante. I pari është ai i KE-së, sipas të cilit, hekurudha të mos jepet me koncesion, por të zhvillohet nëpërmjet rikonstruksionit të saj pjesë-pjesë nëpërmjet privatizimeve të pjesshme. Varianti i dytë është ai i dhënies me koncesion të hekurudhës, variant i cili përkrahet edhe nga BB-ja. Por, fakt është që në planet e privatizimeve të mëdha të këtij viti nga ana e qeverisë, hekurudha nuk është futur në listën e ndërmarrjeve që do të privatizohen. Prej vitesh, hekurudha mbahet me subvencione nga ana e buxhetit të shtetit, prej të cilit, 350 milionë lekë shkojnë për të mbuluar humbjet.


Gazeta Shqiptare

[JestersWorld]

Lajm fantastik per ekonomine Shqiptare.

Pa hekurudhe dhe sistem te rregullt udhetimi si per mallrat si per njerzit nuk ka zhvillim te mirfillte ekonomik pasi mungon A-ja e urbanistikes.

Nje hekurudhe qe punon i jep jete porteve, biznesit, in dhe ex portit; por lehteson dhe ne menyre te menjehershme rruget dhe ndotjen e amjentit.


Ps: Shpresoj qe investimet te jene ne drejtim te elektrifikimit te rrjetit hekurudhor.


Ps: fjale fantastike Shqipe: Hekur + udhe.... hmmmm me pelqen