Pozicioni i gjuhes shqipe sipas Eric Hamp

[Kreksi]

Ne lidhje me fjalen ''ndigo'' i ndigjon. ..eshte zbardhje se me cilën menyre eshte bere intervenimi mbi tekstin origjinal te latinishtes pas gerrvishjes te Buzuku te gjitha shkronjat e duhura jane shtuar me ndihmen e ngjyres kineze ''índigo ''. ..e cila nuk leshonte ngjyren prapa faqes tjeter. ...i ndigon. ...i ndigo ndigo. ..sot degjo !

[Kreksi]

Kreksi a te pyes per disa fjale,çfare kuptimi kan ?

Arnaic-é a arnaica ?
Bérshek-u
Lirek-u
Mnela-t
Babiné-a
Bishtar-i
Fèleshka
Rrallan
Prregull
Shkulval-a.millin e kollomoqt e ngjeshna me shkulvalé...
Telak-e-ja.telakja e ban nuse çiken
Guglat,ka fillu me guglat culli
Ushtoj. Kam nja dy dimi qè si kam ushtu...
Gjalloj, me gjallu emnin
Hallhalle,ne doré

SERAFIM, po ia fillojmi prej me te lehtave qe do te thote ti eliminojmi sepse jane te thjeshta, dihet se;

1.) HALLHALLE = iu thone bylyzykve, (e JO "byzuluk") rratheve hallkave ari:bakri:argjendi qe vehen ne dore nga nuset/grat...

2.) GJALLU emnin/emrin, do thote me "ripertri", PERTRI = riperserit emrit e babait: gjyshit te vdekur si psh; gjyshi imi me emrin DIBRAN ka vdekur, por njeri prej nipave te tij duhet te emrohej me kete emer; quhet "pertrimje" ripertri emrin e tij....

3.)USHTOJ/ USTOJ; nga dalmate "usko" USKO me i ngushtue, me i ba taman, merren gerrshant dhe prehen dimijat kurse emri dimij vjen prej numrit te shqiptum ne franke (10 000 ) dix mille "dimij" ....

3.) GUGLAT, (ka fillu me mu zhugat culli) do thote ja kan nise me i dal "zhugat" puqrrat e kqija djalit...ku je more "zhugan"....!

4.) TELAKEJA- (tellakja) veshje e trupit nga dalmate "tella" (trupi) rroba: "robe de marije" duvaki, mbuloja çiken e ben nuse/ veshja: duvaki: odela zaviçaja:zavjaçi....rrethatorja e nuses se re .... "mlade"...telak/ja=veshja e trupit....

5.)SHKULVALE =valak, lloj thalluse druri si nje "llabud" pendrek....per ti t'hollua kulaçt e pites ose per me ba buken e misrit: kallamoçit rrasapet/ me te holl.....thuhet me i "shkul tirqit" tjerrin apo shtofin prej leshi....me i "shafit"

[Kreksi]

Skedarët e Bashkëngjitur 174258
Skedarët e Bashkëngjitur 174259

TRE SHEKUJ HESHTJE TE LIBRIT TE BUZUKUT.....
Tre shekuj bajn =300 vite !


ZBULOHET ME 1740....DHE ZHDUKET ....!

SEPSE DUHEJ PERMIRSIME E GERRVISHJE TE REJA SIPAS EVOLUCIONIT TE GJUHES QE NISI TE FLITEJ SIPAS KESAJ
RECETES/ GERRVISHJE ZEVENSIM GERRMASH/ SHKRONJASH DHE NDRRIM TOTAL I FJALES LATINE E CILA BEHET NJE RISI/
E RE PER NJE KOMUNIKIM NE NJE GJUHE TE RE TE PANJOHUR, ZBULIM I SHEKULLIT !

RISHFAQET PERSERI KY DOKUMENT I GERRVISHUN DHE I MODIFIKUAR NE VITIN 1853 ....POR HUMB :ZHDUKET.....SEPSE S ESHTE PERSOSUR SI DUHEJ....GERRVISHJA ....

RISHFAQET ME 1908 ......RINGJALLET....I KOMPLETUM...POR GERRVISHJET MBESIN TE DUKSHME ME SY SE KY DOKUMENT SKA HY KURRE PREJ NDONJE DORSHKRIMI NGA SHQIPJA NE SHTYPSHKRONJE
POR ESHTE RISHKRUAR MBI TE GJITHNJE KETO 300 VITE DERISA ESHTE ARRIJTUR KY MODEL I SOTEM GERRVISHJE MBI GERRVISHJE.

EPILOGU.

KY DOKUMENT SKA DALUR NGA SHTYPSHKRONJA NE GJUHEN SHQIPE POR LATINE !

perfundimi;

SKA AS BUZUK e AS MESHAR NE GJUHEN SHQIPE TE BOTUAR ME 1555 !

[Akuamarini]

SKA AS BUZUK e AS MESHAR NE GJUHEN SHQIPE TE BOTUAR ME 1555 ! [/B][/QUOTE]

[SERAFIM DILO]

Kreksi;nje budallék mbetet budallek edhe po ta perseritesh shume here, nuk eshte se behet gje e "zgjuar",behet vetem nje budallik i perseritur a "budallek bajat".

E para gjuha shqipe ose vetem fjalet shqip jane shkruar edhe perpara Buzukut. Kemi te pakten tre dokumenta te tilla (te sigurta) qe datojne para Buzukut. Pra Buzuku a kush ne emer te tije ka fallsifikuar nje gjuhe qe eshte shkruar perpara tije. Prova e dyte eshte gjuha e folur,edhe per kete kemi dokumentacion historik te pakundershtueshem qe jane arbereshet e Italise,qe kan mbajtur nje gjuhe qe natyrisht daton a faktohet si e folur perpara Buzukut.

[SERAFIM DILO]

Cinque tipi lessicali si trovano per il "papavero" .A Falconara,Firmo,Frascineto si usa ljuljkuqe che KRISTOFORIDHI documenta per Elbasan.Vano insieme le parlate di Acquaformosa,Lungro,Firmo e Civita che hanno il grecismo paparun-i,mentre Piana degli Albanesi ha adottato la variante siciliana paparin. S.Demetrio,S.Cosimo e Cerzeto hanno conservato un altro lessema autoctono,pupagjelji,pero con un differente significato metaforico,secondo KRISTOFORIDHI "mbiemen qe i jipet gjelit,pse ecen duke kercyer a duke hofur" secondo il Fjalor i gjuhes se sotme shqipe "kokerrmisri e pjekur qe ka plasur". Questo tipo si basa sulla cresta del galo come tertium comparationis,che sta alla base di parecchie denominazioni di piante nelle lingue indoeuropee. La stessa matafora pare essere rappresentata da kokoréshe,registrato a S.Sofia d'Epiro e documentato come parola greco-albanese con il significato di "boiled maize" da MANN. Inoltre si trova a S.Sofia d'Epiro e anche a Firmo e S.Benedetto Ullano il prestito papénj con le varianti fonetiche papanj,paponjé. L'origine calabrese pare dubbiosa perche il tipo papagna e documentato soltanto a Rossano e a sud di Cosenza...
La parlata di Piana degli Albanesi si distingue dalle parlate della Valle del Crati anche nel caso della denominazione del "granoturco" di cui la storia linguistica resta ancora da chiarire. Limporto relativamente tardo in Europa non significa necessariamente che la denominaziona deve essere un prestito dall'italiano,perche da una parte la lingua puo creare una denominazione con i propri mezzi,e dal'altra parte in molte lingue europee la denominazione del "miglio" ha adottato anche il singificato di "mais". La parlata di Piana degli Albanesi si distingue dalle parlate della Valle del Crati con il lessema "bukmoré-a-bukmorja". Secondo CABEJ si tratta di una forma ibrida del alb. buké + it,moro. In Calabria,a Falconara,S.Benedetto Ullano e Cereto "melj" significa granoturco ; per il "pane di granoturco" a Falconara si usa buca e pitiruzit,che pare da connetere con krokomelj a Vaccarizzo. Inoltre Frascineto ed anche Acquaformosa hano "trikomelj",pure documentato per Scutari,trokomelj e comune a S.Demetrio Corone e a S.Sofia d'Epiro. L'origine di questi composti e discusa. Trikomelj e trokomelj potrebbero esser varianti di una base turkumel...Secondo Gustav Meyer krokomelj deria dal gr---"torlo d'uovon +melj.
Una discssione a parte meriterebbe anche "karbuzh-i" "la pannochia" del granoturco",unaltra parola con etimologia poco chiara,che ho registrato a Falconara e che KRISTOFORIDHI localiza a Scutari. Shefki Sejdiu documenta la voce per Zara nel senso di "kallami i misrit"...


"Lulekuqja"-(paparum-i Lungo. ljulkuqe/papanj/paparum-i Firmo. paparun-i Acquaformosa. pupagjelj-i Cerzeto. papénj S.Benedetto Ullano. dudekuqe Falconara A. paparun-i Civita. ljuljkuqe Frascineto. popogjelj-i S.Cosimo. pupagjelj-i S.Demetrio C. kokoréshe /papanjé S.Sofia d'Epiro. paparin-a Piana degli Albanesi)


Gabriele Birken-Silverman.Universita di Mannheim.Concordane e discordanze lessicali nelle parlate arbereshe.(f 69-70).
Gli albanesi d'Italia e la Rilindja albanese. Antonino Guzzetta .1993

[Kreksi]

SERAFIM, po ia fillojmi prej me te lehtave qe do te thote ti eliminojmi sepse jane te thjeshta, dihet se;

1.) HALLHALLE = iu thone bylyzykve, (e JO "byzuluk") rratheve hallkave ari:bakri:argjendi qe vehen ne dore nga nuset/grat...

2.) GJALLU emnin/emrin, do thote me "ripertri", PERTRI = riperserit emrit e babait: gjyshit te vdekur si psh; gjyshi imi me emrin DIBRAN ka vdekur, por njeri prej nipave te tij duhet te emrohej me kete emer; quhet "pertrimje" ripertri emrin e tij....

3.)USHTOJ/ USTOJ; nga dalmate "usko" USKO me i ngushtue, me i ba taman, merren gerrshant dhe prehen dimijat kurse emri dimij vjen prej numrit te shqiptum ne franke (10 000 ) dix mille "dimij" ....

3.) GUGLAT, (ka fillu me mu zhugat culli) do thote ja kan nise me i dal "zhugat" puqrrat e kqija djalit...ku je more "zhugan"....!

4.) TELAKEJA- (tellakja) veshje e trupit nga dalmate "tella" (trupi) rroba: "robe de marije" duvaki, mbuloja çiken e ben nuse/ veshja: duvaki: odela zaviçaja:zavjaçi....rrethatorja e nuses se re .... "mlade"...telak/ja=veshja e trupit....

5.)SHKULVALE =valak, lloj thalluse druri si nje "llabud" pendrek....per ti t'hollua kulaçt e pites ose per me ba buken e misrit: kallamoçit rrasapet/ me te holl.....thuhet me i "shkul tirqit" tjerrin apo shtofin prej leshi....me i "shafit"

SERAFIM. ...qe pra ketu ''tellakjen''....e paske harrua ?