Libra te rinj

[Diabolis]

Mund të jetohet edhe duke shkruar


E.Demo
“Njerëzit mund të jetojnë edhe duke shkruar një vepër serioze”,- do thoshte dramaturgu Arben Kumbaro, duke parë në horizont të projektit të sapodeklaruar të Ministrisë së Kulturës Rinisë dhe Sporteve që ka të bëjë drejtpërdrejt me letërsinë dhe shkrimtarë deri në moshën 40 vjeç. Të jetosh financiarisht me shkrime, në këtë rast do të thotë të varesh nga nota e një konkursi dhe një jurie, që s’mund t’ia fitosh zemrën çdo vit. “Europa – atdheu i përbashkët”, projekt i deklaruar dje publikisht në prezencë të ministrit të Kulturës, Blendi Klosi, synon në thelb filozofinë e mecenatit, e mbështetjes së drejtpërdrejtë të krijimtarisë së shkruar dhe publikimeve, e kryesisht të shkrimtarëve të rinj, deri në moshën 40 vjeç dhe “botuesve novatorë”, siç cilëson projekti. Gara është e hapur për vepra letrare në prozë – roman e tregim – dhe dramë, të cilat pas periudhës së realizimit, deri më 30 shtator të këtij viti, do të botohen nga një botues. Secili nga 10 fituesit do të shpërblehet me një bursë 160 mijë lekë, ndërsa për botimin veprave në një kolanë Ministria e Kulturës do të mbështesë një botues shqiptar me fondin 3 milionë lekë.
“Për këtë projekt është ndjekur një model i njohur edhe në vende në ndryshme, që aplikohet sipas skemave të bursës rezidenciale ose bursës kesh”,- ka thënë Stefan Çapaliku, drejtor i drejtorisë së shkruar dhe komunikimit. “Por në pamundësi për të aplikuar bursa rezidenciale, zgjodhëm këtë të dytën.”
Do të ketë një juri të përbërë nga specialistë të letërsisë, e cila do të marë në konsideratë dy kritere: biografinë e autorit dhe konspektin e veprës së ardhshme për projektin “Europa – atdheu i përbashkët”. “Por nuk do të ketë asnjë diktim, edhe nëse vepra nuk flet për Europën”,- ka sqaruar hamendjet, shkrimtari Ylljet Aliçka, i dërguar i përfaqësisë së BE-së në Tiranë, e cila do të mbështesë këtë konkurs, duke shtuar buxhetin e Ministrisë së Kulturës.

[drini_në_TR]

LISTA E LIBRAVE NE SHQIP TE PUBLIKUARA GJATE MUAJIT MARS 2003


Secila hyrje me poshte rradhit:

Shtepia Botuese
Autori
Titilli i Librit
Faqe gjithsej
nr. ISBN
madhesia.

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

AKADEMIA
Aleks Buda
Shkrime historike vol.3/ Historical Notes vol.3 (Albanian History)
516
99927-1-651-7
20 cm

ALBIN
Ali Aliu
Antologji e poezise shqipe/ Anthology of Albnian Poetry of Second Half of 20th Century
450
99927-51-29-0
23 cm

ALBPAPER
Nimet Balili
Rexhep Qosja dhe mesazhet e vellazerimit Laberi-Kosove Rexhep Qosja and Fraternal
Mesagges Between Laberia Region and Kosova
189
21 cm

CAMAJ-PIPA
Agim Vinca
Panteoni i ideve letrare/ The Pantheon of Literary Ideas (From the Ancient times to postmodermism)
276
99927-56-06-3
21 cm

CAMAJ-PIPA
Alfred Çapaliku
Alfabeti i munguar/ The Alphabet We Were Missing (literary study)
112
99927-56-15-2
21 cm

CAMAJ-PIPA
Meritan Spahia
Alegoria e nje historie te vertete/ The Alegory of a True Story (novel)
192
99927-635-5-8
21 cm

DUDAJ
Marin Mema
Qetesi shurdhuese/ Spliting Silence (novel illustrated in graphics by Albanian famous artist Gazmend Leka)
104
99927-50-34-0
19 cm

Eurorilindja
Haziz Ndreu
Dibra ne udhen e historise/ Dibra Region on the Way of History (Tradition, Canon and History)
214
20 cm

FAN NOLI
Taip Sulko
Ne anen tjeter te parajses/ In The Other Part of Paradise (novel)
192
99927-859-0-x
21 cm

GEER
Pal Doçi
Kryengritja e vjetit 1912 ne vilajetin e Shkodres/ The Revolution of year 1912 in Shkodra Region
102
99927-832-6-5
20 cm

GLOBUS R
Dh. & I. Pango
Enigma Otranto 1997/ The Enigma Otranto 1997 (short stories)
174
99927-44-96-0
21 cm

IDEART
Shefqet Tigani
Kembe druri/ Legs of Wood (short stories)
256
99927-797-9-9
21 cm

IMK
Emin Riza
Teoria e praktika e restaurimit te monumenteve te kultures/ The Theory and Practice of
Architectural Monuments
224
23 cm

KONICA
Viktor Canosinaj
Lufta ne udhekryq/ The Qar in The Crossroad (novel)
208
99927-759-7-7
21 cm

OMBRA GVG
Emin Kabashi
Jeronim De Rada-Poetika e poemave/ Girolamo De Rada- Poetic of His Poems (literary study)
274
99927-850-7-1
21 cm

OMSCA
Visar Zhiti
Funerali i pafundme/ The Infinite Funeral (novel)
180
99927-52-19-x
20 cm

ONUFRI
Ismail Kadare
Hija-shenim i nje kineasti te deshtuar/ The Shadow-Notes of a Failed Movie Maker (novel)
240
99927-53-25-0
21 cm

ORA
Artan Fuga
Majtas jo djathtas / On the Left Not On the Right (Essay on the Albanian Politics of Last Years)
260
99927-814-9-1
21 cm

TEUTA
Bashkim Hoxha
Mbreti i veses The King of Drizzling Rain (novel)
152
99927-751-4-9
21 cm

TOENA
Tonin Kaçaj
Thyerje kristali / Broken Cristals (fiction)
100
99927-1-621-5
20 cm

TOENA
Dhimiter Grillo
Arvanitasit dhe shqiptaret ne luften çlirimtare te popullit grek/ The Albanians on The War of
Liberation of Greek People (history)

UEGEN
Bedri Dedja
Drejt enigmave te psikikes se njeriut/ On The Enigma of Human Psycho (psychology)
184
99927-54-16-8
21 cm

VATRA
Andon Andoni
Guri ne mes te lumit/ The Rock in the Middle of River (short stories)
120
99927-811-2-2
20 cm

VATRA
Çelik Petriti
Mbeti vajza ne dritare/ The Girl in the Window (short stories)
94
99927-811-4-9
20 cm

VATRA
Ndini Bardhi
Arti i shpirtit tim/ The Art of My Soul (Essay and Graphics on artist's view of art and life)
162
99927-811-3-0
21 cm

Andromaqi Gjergji
Menyra e jeteses ne shekujt XIII-XX/Albanian Life Traditions on The Period 13 to 20th Century
378
21 cm

~ ~ ~

Autore te huaj:


ALBIN
Antologji e tregimit qipriot/ Anthology of Short Stories Of Authors From Cyprus
314
99927-51-32-0
20 cm

BAÇA
R.Tagora
Hena e re / The New Moon (fiction)
54
20 cm

BARGJINI
Artur Vajgal
Aleksandri i madh / Alexander - The Great (monography)
406
99927-852-4-1
20 cm

BESA
Hajnrich Bel
Bilardo ne nente e gjysem/ Biliardo Game on Half Past Nine (novel)
256
20 cm

DITURIA
Agatha Christie
Funeralet jane te rrezikshem/ Funerals Are Dangerous (short stories)
200
99927-59-02-x
21 cm

DRITAN
Elsa morante
Shalli Andaluzian/ The Scarf From Andalusia (short stories)
212
21 cm

DUDAJ
Danielle Steel
Nene Dana / Granny Dan (novel)
256
99927-50-38-3
20 cm

GLOBUS R
Barbara Cartland
Puthja nen kengen e bilbilave/ The Kiss On The Bird Songs (novel)
154
99927-57-03-5
21 cm

IDEART
Anton Çehov
Lot te padukshem/ Invisible Tears (short stories)
120
99927-866-0-4
21 cm

IDEART
John Steinbeck
Njerez dhe minj/* Of Mice and Men (novel)
144
99927-797-7-2
21 cm

IDEART
A.Shopenhauer
Si te sillemi me grate How to Act with the Women (Philophical Readings)
108
99927-797-8-0
18 cm

OMBRA GVG
Fitzroy Mclean
Lufta e Ballkanit / The War of Balkans During Secong Worlds War (histrory)
258
99927-850-4-7
20 cm

OMBRA GVG
Natan Bibak
Balzaku-dashuria e fundit/ Honore de Balsac - The Last Love (novel)
414
99927-850-0-4
21 cm

Mario Puzo
Kumbari/ The God Father (novel)
437
99927-35-73-2
21 cm

~ ~ ~

Libra per femije:

PEGI
P.Kristo Negovani
I vogli Donat Argjendi/ The Little Donat Silver (a novel illustrated in colors)

KORBI
Virgjil Muçi
Perralla Shqiptare vol.3/ Albanian Tales vol. 3 (Tales illustrated in black and white)
272
99927-788-5-7
21 vm

~ ~ ~

Autore te huaj:

DRITAN
Xh.M. Berri
Piter Pan / Peter Pan (novel)
170
21 cm

~ ~ ~

Libra rreth shendetit dhe mjekesise:

DRITAN
Tatiana Sini
Gatimi i perditshem-shpejt dhe mire/ The Everyday Cooking-Good and Fast (Cooking Book)
144
99927-52-20-3
18 cm

~ ~ ~

Libra rreth gjuhesise:
*

CAMAJ-PIPA
David Luka
Studime gjuhesore vol. 2/ Linguistic Study volume 2
462
99927-56-01-2
23 cm

CAMAJ-PIPA
David Luka
Studime gjuhesore vol. 7/ Linguistic Study volume 7
268
99927-56-04-7
23 cm

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

Per nje liste akoma me te madhe dhe te detajuar me libra ne shqip, botuar gjate dy vjeteve te fundit lidhuni qe ketu.

Drini.

[Diabolis]

Nga Shekulli

Letërsia, ndryshe nga paraardhësit shqiptarë

Elsa Demo
A do të jenë veprat që i duhen letërsisë bashkëkohore shqipe, a do të jetë letërsia që do të justifikojë vazhdimësinë e aplikimit të filozofisë së mecenatit nga Ministria e Kulturës, këto dhjetë kampione në trajtën e maketit letrar, që janë shpallur dje fitues të projektit disa mujor “Evropa-atdheu i përbashkët”? Kjo pyetje, ndoshta nuk qëndron përderisa qëllimi i Ministrisë së Kulturës Rinisë dhe Sporteve ishte që me këtë projekt të nxisë krijimtarinë e “të rinjve”, deri në moshën 40 vjeç. Megjithatë gjithkush do të donte të dinte të vertetën se ç’janë këto vepra dhe për këtë duhet pritur vjeshta e parë, muaji shtator, kur ato të dhjetë të jenë përfunduar, e botuar në një kolanë. Juria gjithashtu, mund ta sheshojë deri-diku këtë kuriozitet, sepse përbëhej nga profesionistë të letrave: Fatos Kongoli (kryetar), Aurel Plasari, Edmond Tupja, Ylljet Aliçka, Gentjan Çoçoli.
Kryetari i jurisë, shkrimtari Fatos Kongoli, tha se tema e sugjeruar “Evropa-atdheu i përbashkët”, është një temë gjithëpërfshirëse dhe prurjet për tre gjinitë ishin rreth 30: 11 romane, 6 tregime, 3 drama. “Shansi për të fituar ka qenë i lartë. Nga shqyrtimi që i bëmë konspekteve, ia vlente t’i ndihmonim të gjithë”,- tha Kongoli. Para se të deklaronte fituesit, ai iu ka dhënë pak kurajë edhe atyre që nuk do ta dëgjonin emrin: “Të shkruarit kërkon besim në vetvete dhe qëndrueshmëri, edhe kur nuk fiton.”
Dhjetë fituesit e “Evropës-atheut të përbashkët” janë për romanin: Agron Tufa, Virion Graçi, Mimoza Hysa, Shpëtim Kelmendi; për tregimin, Arian Leka, Eris Rusi, Luljeta Lleshanaku, Azem Qazimi; për dramën Albri Brahusha dhe Armand Bora.
Shumica e konspekteve të paraqitura që hynë në këtë konkurs, ende nuk janë shkruar, por ka mes tyre që ishin shkruar edhe pa u shpallur “Evropa-atdhe i përbashkët”. Kështu ka edhe vepra që nuk janë shkruar “me porosi”. Virion Graçi, shkrimtar me përvojë në brezin e atyre që mbeten tek letërsia qysh në fillimet e pas ‘90-ë. Graçi që bën letërsi i tërhequr krejt nga kryeqyteti, është fitues me projektin për roman “Spiranca”, të cilin e ka shkruar tashmë. “Eshtë një roman për dashurinë. Një intelektual që vihet në kërkim të dashurisë dhe vetëvritet në liqen me një iluzion të gabuar apo të drejtë mbi dashurinë.” Graci ka vlerësuar iniciativën e Ministrisë së Kulturës në dhënien e bursave për shkrimtarët e rinj, edhe pse e kënaq veç fakti sikur 30 dorëshkrime si në këtë rast, të binin çdo vit në duar të ekspertëve të letërsisë.
Mimoza Hysa, ka shkruar një libër poetik dhe një me tregime që kanë kaluar në heshtje. Ajo i është kushtuar më shumë përkthimit, deri tani të tetë veprave, nga italishtja. Së fundi ka përkthyer romanin “Shpirtpezull” të Mazzantinit. Hysa është fituese tek “Evropa-atdheu i përbashkët” me projektin për një roman të ardhshëm që ngre pyetjen ç’është vdekja për njeriun, dhe si e përjeton ai gjatë gjithë jetës frikën ndaj saj. “Eshtë një temë kaq e gjerë, por unë shpresoj ta jap në një formë të re”, thotë Mimoza Hysa.
Agron Tufa, ende nuk ka vendosur se ç’titull do të ketë libri i tij i ardhshëm, por tregon se bën fjalë për një nga format e rikrijimit të njeriut, ai nëpërmjet librit, ashtu siç njihen format biblike, nga një brinjë, nga fryma e shenjtë. “Heroi i romanit ndërsa është në kërkim të indetitetit të vet, zbulon se e ëma ka mbetur shtatzënë pasi ka ngrënë një libër disident në kohën e diktaturës.”Sipas Tufës, romani trajton botën e librit dhe krjimin e ndërsjelltë, të librit nga njeriu dhe të njeriut nga libri, çka do të thotë në anë tjetër se nuk e ka shkruar mbi tezën e konkursit “Evropa-atdheu i përbashkët”.
“Rruga e Salmonit” është propozimi i vëllimit me tregim që poeti dhe shkrimtari Arian Leka, e ka projektuar prej kohësh e që tani me fitimin e bursës prej 160 mijë lekësh do të shkruajë i qetë 16 tregime, sipas skemës 8+8, emigrimet dhe migrimet. “Eshtë parabola e Salmonit, e peshkut Krisht që ndjek rrugën nga uji i kripur në të ëmbël ose me pak fjalë është qenia që ndryshon atdhe”,- shpjegon Leka. Zhvillimi tezës “Evropa-atdheu i përbashkët” sipas gjuhës së tregimeve letërsisë së Lekës, do të thotë me fjalë të tjera se Shqipëria mbledh fate njerëzish edhe pa qenë Evropë.
Dramat kanë qenë prurjet më të pakta në këtë konkurs, tre gjithsej prej të cilave vetëm dy autorë kanë fituar të drejtën e bursës, Albri Brahusha e Armand Bora. Brahusha ka projektuar një farsë komike të quajtur “Po bie shi e dashur”, por ai tregon se asgjë nuk ka të bëjë as me shiun, as me të dashurën. “Ngjarjet zhvillohen në një varr dhe është një ironi për dashurinë eterne dhe keqkutimin e letërsisë së madhe, siç ka ndodhur në rastin e Shekspirit. Ai ka kryevepra të tjera dhe nuk është “Romeo e Zhulieta” më e mira e tij. Në thelb kjo është dramë për mungesën e dashurisë në qenien njerëzore”,- përfundon Brahusha, i cili është autor i disa dramave.
Regjisori Armand Bora tentoi të hyjë në garë me shkrimtarë dhe fitoi përvoja e tij si dramaturg. Këtë herë quhet “Eksperimenti”. Drama e tij “i është bindur” temës së konkursit. Ajo merret me fatin e shoqërisë shqiptare, e izoluar në 50 vjet, që shkon paralel me fatin e një individi mbi të cilin zhvillohet një eksperiment. Pas izolimit, pesë ekspertë nisin të eksperimentojnë për integrimin dhe riaftësimin e këtij individi. Ka situata komike dhe një fund tragjik. Kjo do të jetë drama e pestë e Borës, regjisor për disa kohë në Teatrin Kombëtar.
Sipas përshkrimit që fituesit i kanë bërë veprës së tyre, duket sikur brenda një viti, me këtë projekt pilot Ministra e Kulturës do t’i japë letërsisë shqipe nga një kryevepër të vogël. Deri në shtator edhe do t’i kemi. Për një nga anëtarët e jurisë që i vlerësoi këto konspekte, përkthyesin Edmond Tupja, deri në këtë fazë mund të thuhet se letërsisë shqiptare po i vijnë pjesërisht vepra që i duhen, që i mungojnë. “Them pjesërisht, sepse ne gjykojmë nga disa kampione të vogla, nga disa fragmente, që autorët kanë sjellë në projektet e tyre. Në fund të fundit bursa jepet për vepra të pashkruara.” Tupja thekson e vë theksin në një fenomen të dukshëm tek të dhjetë fituesit: përpjekje të autorëve për të shkruar ndryshe nga paraardhësit

[Dita]

Pergezime ERISIT, te cilin e kemi te pranishem si krijues edhe ketu ne forum.
Eris, nese lexon tek kjo teme, me lejo te te bej nje ftese per ta sjelle ketu ne kete teme (apo ne nje teme me vete) tregimin me te cilin u paraqite ne konkurs.


Vjet ne Grac te Austrise, qe ishte kryeqytet i kultures evropiane per vitin 2003, u zhvillua nje aktivitet letrar ne te cilin u prezantuan eset e disa autoreve evropiane me teme Evropen e Bashkuar. Esete duhet te shkruheshin duke pasur si tematike "Ka dicka ne ajer....Qiejt mbi Evropen". Ne kete aktivitet ishte ftuar te merrte pjese edhe shkrimtari yne i madh Ismail Kadare, i cili u perfaqesua me nje ese, e cila (duke qene se kam lexuar te gjitha eset e tjera) mund te them se eshte me e bukura brenda vellimit ku esete e gjithe shkrimtareve qe moren pjese ne aktivitet jane permbledhur per t'u ncjerre ne qarkullim ne gjuhen gjermane. Do te ishte dicka shume e bukur, sikur zoti Kadare ta botonte esene ne gjuhen shqipe ne nje nga organet letrare qe dalin ne qarkullim si periodike javore, mujore, tremujore. ..... Pra permbledhur, tema e konkursit, per te cilin mundemi te lexojme ne postimin e mesiperm me ngjan e huazuar pikerisht nga ky aktivitet i vjetshem. Gjithsesi eshte dicka me shume vlere per te mbeshtetur punen krijuese te autoreve shqiptare.

[drini_në_TR]

Për të gjithë lexuesit e letërsisë botërore në gjuhën angleze, tek kjo faqe do të gjeni një mal me libra për të lexuar nga autorët më me famë në botë:

http://www.online-literature.com/



Eris, urime

[drini_në_TR]

Besoj se shumë anëtarë të forumit që jetojnë në Amerikë do befasohen nga ky libër i ri që sapo është publikuar
(kliko tek titulli)

Shqiptarët e Amerikës

[macia_blu]

dua te falenderoj ate qe hapi kete teme , dhe gjithe ata qe postuan informacione.
....Macia_blu

[StormAngel]

Sot në Ulqin

Ismail Kadare hap Panairin e librit shqip
Shkrimtari i njohur shqiptar Ismail Kadare do të jetë i ftuari i nderit në Panairin e IV të librit, që do të zhvillohet në Ulqin. Në panair marrin pjesë botues të njohur nga Mali i Zi, Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia dhe prezentohen botimet e fundit në shqip dhe në gjuhët ballkanike

Shkrimtari shqiptar, Ismail Kadare sot, më 30 korrik, do të hapë Panairin e Katërt të Librit në Ulqin, ka bërë të njohur Ministria e Çështjeve të Minoritetit të Malit të Zi. Lajmi është cituar nga Agjencia serbe BETA. "Kadare është një shkrimtar i njohur në arenën ndërkombëtare që kryeson intelektualizmin shqiptar. Ceremonia e hapjes së panairit do të zhvillohet në plazhin e vogël të Ulqinit", është thënë në këtë lajm. Botues të njohur nga Mali i Zi, Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia kanë njoftuar pjesëmarrjen e tyre në panairin e librit, i cili këtë vit do të plotësojë edicionin e tij të katërt.

Panairi i Ulqinit është një nga Panairet, që për çdo vit, po fiton mjaft reputacion në Ballkan për botën shqiptare.

Ndërkohë, që po bëhet dhe një aktivitet, që është tepër i nderuar nga shqiptarët dhe që prezanton zhvillimet e fundit, për sa i përket librit.

Kufiri, i mbyllur për shumë kohë me shtetin shqiptar, ka bërë ndarjen edhe të librit shqip. Liberalizimi i marrëdhënieve, fundi i luftrave dhe sidomos një mirëkuptim ndërmjet Malit të Zi dhe Shqipërisë, ka bërë që edhe libri shqip të ketë një korridor më shumë në vendin fqinj. I cili është institucionalizuar me anë të Panairit të Ulqinit, që po bëhet gjithmonë e më shumë, një nga aktvitetet e nderuara të shqiptarëve. Vetë shkuarja e Kadaresë në Ulqin, do të ngrejë statusin e këtij Pananiri dhe në një farë mënyre dhe nderimin ndaj tij.

[StormAngel]

Ulqini, ku 80% e banorëve janë shqiptarë dhe ku ka një sistem shkollor deri në shkollën e mesme në gjuhën shqipe, nuk ka megjithatë një librari të librit shqip

Ulqini, qyteti i librit të ndalur shqip për 50 vjet


Elsa Demo

Qyteti ku rrugëve do dëgjosh një shqipe të pastër dhe ku një shqiptar orientohet mirë në tabelat dy-gjuhëshe serbisht-shqip, është brenda territorit të Malit të Zi. Qyteti i Ulqinit ku 80% e banorëve janë shqiptarë dhe ku ka një sistem shkollor deri në shkollën e mesme në gjuhën shqipe, nuk ka megjithatë një librari të librit shqip. Brenda këtij kufiri, vetëm 60 km larg Shkodrës, pra në skajin më jugor të Malit të Zi, ku për 50 vjet mund të ketë kaluar çdo gjë, por asgjë e shkruar shqip, prej katër vjetësh organizohet panairi i librit shqip. Edicioni i katërt që vazhdon të mbahet prej 30 korrikut, buzë Plazhit të Vogël të Ulqinit, poshtë Kalasë së Balshajve ka treguar se libri shqip kërkohet nga shqiptarët përtej kufirit. Ishin ftuar të merrnin pjesë rreth 50 botues nga Shqipëria, Kosova e Maqedonia, por deri natën e parë kësaj feste nuk i ishin përgjigjur botuesit kosovarë. “Ndoshta një ditë do të dalin mbi ujë arsyet e këtij refuzimi”,- thotë kryetari i Shoqatës së Botuesve Shqiptarë, Fatmir Toçi, i cili pohon se ka një rënie të veprimtarisë botuese në Kosovë në krahasim me katër vjet më parë. Një ditë pas ceremonisë së hapjes, mendohet t’i jenë bashkuar stendave të panairit veror edhe disa botues nga Maqedonia e Kosova, duke e çuar në 42 numrin shtëpive botuese pjesëmarrëse.
Kush ka parë natën e parë këtij panairi, ka ndier interesimin ndaj librit shqip të shqiptarëve të Malit të Zi apo edhe të atyre që zgjedhin këtë stinë për të pushuar në Ulqin. Eshtë edhe prekës fakti kur sheh se si kjo veprimtari ka qenë këtë vit edhe nën kujdesin e qeverisë vendase, e Ministrisë së Kulturës të Malit të Zi, në veçanti. Në ceremoninë e hapjes ka qenë prezente edhe ministrja malazeze e kulturës, Vesna Kilibarda, e cila ka përshëndetur Panairin e Librit Shqip të Ulqinit. Ashtu si kryetari i komunës, Fuad Nimani, dhe Ministri i Kulturës për Pakicat, Gëzim Hajdinaga, ministrja Kilibarda e ka vlerësuar panairin e librit shqip si “si një mision i kulturës që nuk njeh barriera në Ballkanin e lodhur nga konfliktet”.

Një ditë pas hapjes së Panairit të Librit Shqip në Ulqin, si paraqiten marrëdhëniet me lexuesin vendas?
E para dua të theksoj se kjo është një veprimtari normale e punës së botuesve me synimin që kemi ta çojmë librin kudo ku ka lexues. Eshtë rast shumë i mirë ku ka grumbullime të tilla shqiptarësh siç ndodh në Ulqin, në Mal të Zi, ku një qytet me 26 mijë banorë gjatë vitit, bëhet në këtë stinë me rreth 130 mijë banorë. Ky është misioni i librit ku ne shqyrtojmë njëherazi punën tonë publicistike dhe shitjen e librit për të cilat kemi probleme shumë të mëdha në Shqipëri nga mungesa e strukturave të librit. Këtu kemi një lexues që gjatë vitit nuk ka mundësi kontakti me librin shqip, sepse në Ulqin nuk ka asnjë librari të librit shqip, megjithëse ka sistem të shkollave deri në shkollën e mesme në gjuhën shqipe.
Ulqini është qyteti më miqësor, ndoshta më miqësori në gjithë botën shqiptare ku ne bëjmë veprimtari të librit, ku ka një angazhim të admirueshëm të pushtetit lokal, të qeverisë, të Ministrisë që e ka nën patronazh.

Çfarë ka ndryshuar në katër vjet të hyrjes së librit shqip në formën e një panairi si ky në Ulqin?
Përfundimisht Ulqini do të ketë një panair të librit në verë. Eshtë institucionalizuar një veprimtari me librin në ditët e verës. Së dyti, mendoj që nuk do të ketë më pengesa që libri shqip të depërtojë në këto vende ku për 50 vjet mund të hynte çdo gjë, por nuk kalonte asnjë fjalë shqipe. Kjo është edhe meritë e ministrit të Pakicave, Gëzim Hajdinaga që ka ndihmuar në kapërcimin e pengesave që herë pas here ngrenë kokë nga mentalitetet e vjetra që ka në polici apo në shërbimet doganore të cilat vzhdojnë me mentalitetin e ish-Jugosllavisë.
Këtij panairi i mungon diçka esenciale, një pjesëmarrje më e gjerë e botuesve nga Kosova dhe nga Maqedonia. Thirrja iu është bërë të gjithëve njëlloj. Ndoshta një ditë arsyet e këtij refuzimi do të dalin mbi ujë. Ky panair është më shumë se sa në interesin e çdo botuesi, është një aksion kulturor kombëtar në shërbim të librit shqip.

Ju thatë se një nga arsyet e mospjesëmarrjes së botuesve nga Kosova është edhe rënia e veprimtarisë botuese atje…
Eshtë e vërtetë dhe e them me dhimbje këtë gjë. Duke qenë botues e shikoj si shenjë të një konkurrence dhe mbase për momentin mund të ndihem mirë, por duke qenë në rolin e kryetarit të Shoqatës së Botuesve Shqiptarë, më vjen keq dhe po mendojmë se si mund të nxitet veprimtaria e botuesve në Kosovë. Personalisht mendoj që nëse para katër vjetësh pati një shpërthim dhe u duk sikur veprimtaria e botuesve do të shkonte shumë mirë, sot shikoj një lloj amullie, për të mos thënë një lloj regresi. Mund të ketë shtim të shtëpive botuese apo shoqatave kulturore që botojnë, por botime cilësore dhe që zënë vend tek lexuesi dhe tregu i librit po shikoj fare pak. Mendoj se po ndikojnë negativisht probleme gjuhësore, problemet e redaktimeve, ndryshe nga situata me librin në Shqipëri.
Jemi duke parë mundësinë e nxitjes së botimeve të Maqedonisë e Kosovës tek lexuesi shqiptar në Shqipëri, që në përgjithësi është i ftohtë ndaj këtyre botimeve, me një projekt të Fondacionit Soros, Shtëpisë së Librit e Komunikimit dhe Shoqatës së Botuesve. Në këtë kuadër mund të organizohet edhe një debat për të gjetur se cilat janë shkaqet dhe si mund të kapërcehen me qëllim që veprimtaria botuese të gjallërohet pak më tepër edhe jashtë Shqipërisë.

Mendoni se një arsye për pjesëmarrjen e gjerë të lexuesit në Panairin e Ulqinit ishte edhe prania e shkrimtarit Ismail Kadare si i ftuar?
Në njeri i letrave apo i politikës gjithmonë do të jetë në qendër të vëmendjes në të tilla raste. Jemi një shoqëri ballkanike ku roli i individit dhe Njëshit është mjaft i rëndësishëm dhe ia rrit vlerat një veprimtarie si kjo mbase edhe për pozitën pak delikate që ka libri në prezantime të tilla. Nuk është rasti i parë që merret një personalitet. Edicionet e shkuara ka qenë Dritëro Agolli, Rexhep Mejdani dhe këtë herë Kadare. Ju e patë si u prit Kadare nga lexuesi, jo thjesht si një shkrimtar shqiptar.

Ministrja malazeze e kulturës, Vesna Kilibarda, e ka vlerësuar panairin e librit shqip si “si një mision i kulturës që nuk njeh barriera në Ballkanin e lodhur nga konfliktet”.

[Diabolis]

POETI PORTUGEZ VASKO GRASA MURA FITON KUROREN E STRUGES

Me simpoziumin tradicional me temen "Shtepi.Prag" dje ne hotelin "Kontinental" te Shkupit filloi Manifestimi poetik i 43-te nderkombetar, "Mbremjet strugane te poezise", qe zyrtarisht do te hapen sot ne Teatrin Popullor te Maqedonise.

"Jo formalisht festivali i poezise filloi para nje jave me fillimin e punes se punetorise perkthyese ne hotelin "Park" ne Oher, ku u perkthyen 20 poezi te fituesit te cmimit "Vellezerit Milladinovci" - poetit maqedonas Petko Dabevski. Sot ne hotelin "Kontinental" ne Shkup filloi edhe nje teme qe i paraprin programit te festivalit, e ky eshte simpoziumi me temen "Shtepi. Prag", ku jane paraqitur dhjete pjesemarres nga Maqedonia dhe nga vende te tjera. Neser fillon programi zyrtar, ne te cilin jane paraqitur 40 poete, ndersa deri me tani kemi vetem nje terheqje zyrtare nga manifestimi "Mbremjet strugane te poezise per arsye objektive do te zhvillohen ne Shkup", tha kryetari i keshillit drejtues te manifestimit "Mbremjet strugane te poezise", Zoran Ancevski.

Fituesi i sivjetshem i cmimit "Kurora e arte i mbremjeve strugane te poezise", sipas vendimit te Keshillit drejtues te ketij manifestimi nderkombetar, eshte poeti bashkekohor potugez, Vasko Grasa Mura.

Ai eshte nje nga poetet me te njohur portugeze ende gjalle. Shkruan ese dhe drama. Mura eshte poeti i pare portugez, fitues i cmimit "Kurora e arte e mbremjeve strugane te poezise".

Sivjet eshte vendosur edhe cmimi "Urat e Struges", ndersa mbartesi i tij i pare eshte 19-vjecari filipinas Angelo V. Suarez.

Per diten e pare te Mbremjeve te sivjetme strugane te poezise krahas mbajtjes se simpoziumit "Shtepi. Prag" eshte parapare edhe kryerja e vizites ne manastirin "Shen Pantelejmoni" ne Nerez.

Mbremjet e sivjetshme strugane te poezise solemnisht do te hapen sot, ne diten e dyte, 26 gusht, ne Teatrin Popullor te Maqedonise ne Shkup, ku do te mbahet edhe leximi nderkombetar poetik "Meridiane poetike".

Ne te njejten dite laureati Mura do te shpallet edhe anetar nderi ne Shoqaten e Shkrimtareve te Maqedonise, ndersa ne Biblioteken Universitare do te promovohet antologjia "Urat e Struges" e poeteve te rinj nga bota.

Mitingu nderkombetar poetik "Urat", me te cilin edhe do te mbyllen "Mbremjet strugane te poezise", si dhe do te behet ndarja e cmimeve te fituesve te Kurores se arte dhe Urave te Struges do te mbahet ne Uren e gurit ne Shkup.

"Mbremjet strugane te poezise" deri tani tradicionalisht mbaheshin ne Struge. Sivjet ato alternativisht do te mbahen ne Shkup dhe ne Oher pasi shtabi i krizes per ekzistencen e Struges vendosi qe ne kete qytet nuk ekzistojne kushte per mbajtjen e ketij manifestimi poetik, per shkak te miratimit te ligjit per organizim territorial me te cilin Struges i bashkohen ede disa komuna me te vogla me te cilat ajo behet komune me popullate dominuese shqiptare.