Pyetja e pare eshte; ēfare kerkohet nga kjo reforme ? Dhe e dyta eshte ēfare qellimi o rezultati do sjelli kjo reforme ? E treta qe i permbledh edhe dy te parat eshte si mund te zbatohet dhe ēfare kosto (politike-ekonomike,sociale) ka kjo reforme ?
Pyetjes se pare mundet ti pergjigjemi thjeshte qe ; kerkohet permirsimi o ndryshimi i sistemit te drejtesise,(ndermjet panvarsis qe supozohet do vije nga ligji dhe njerezit e rinj),nga ku do vije po ky ndryshim ne sistemin e politikes dhe si pasoje do kemi dhe permirsimin e shoqerise civile.
Pyetja e dyte,qe lidhet me te paren,qe kerkon "qellimin final" eshte permirsimi i shoqerise. Pra do kemi nje shoqeri me te drejte,ku supozohet qe kjo shoqeri te zgjedhi njerezit-insitucional me te mire.
Pyetja e trete,qe eshte me e rendesishmja,se pa zbatimin o rezultatin e saj ēdo diskutim eshte i kote,eshte si do zbatohet dhe ēfare kosto ka ?
Se si do zbatohet ka dy teori ne praktike ; 1) Ndryshim gradual,dmth;Drejtesia,Pushteti,Shoqeria do permirsohen "dal e ngadal" gjate kohes,si evolim. 2) Fajtoret e ketij sistemi do largohen direkt. Pra kemi,po ta banalizojme,ne rastin e pare mosdenim dhe ne rastin e dyte denim.Mosarrestim o arrestim. Rasti i pare o teoria e pare,eshte ai qe u ndoq mbas komunizmit : te gjithe fajtor e te gjithe bashkevuajtes. Per natyren sesi eshte ndertuar shoqeria e sotme (qe eshte trashegim i shoqerise se kaluar komuniste),per sistemin e sotem ekonomik dhe mentalitetin e sotem,teoria e pare nuk mundet te funksionoje. Nuk mundet te kete ndyshim pa gjetur e denuar fajtoret. Ky sistem i mosdenimit te menjehershem ka kosto afatgjate (shpresoj qe keto 25 vjet te na kene mesuar diēka),por nuk ka nje kosto ekonomike te menjehershme.
Rasti o teoria e dyte,qe eshte largimi dhe denimi i fajtoreve.Perveē destabilizimit ne politike e shoqeri ka nje kosto te larte ekonomike. Sepse ai sistem ekonomik-politik eshte i ndertuar mbi kete korrupsion. Bllokimi i polikaneve sjell direkt edhe bllokimin e ekonomise,duke ditur lidhjen e ngushte qe ka sistemi ekonomik me politiken. Te bllokosh per 3-4 muaj tenderat pothuajse ke bllokuar te gjithe ekonomine e atij vendi. Duke ditur se arrestimi do sjelli jo vetem bllokimet e kapitalit por edhe largimin e tyre nga Shqiperia, te akuzuarit do kerkojne ta mshehin o ta largojne nga vendi.
Si perfundim pyetja e ketyre pyetjeve nuk eshte se;ēfare do ndryshoje,si do ndryshoje,ka arrestim,ka destabilim etj etj ? Eshte sa do kushtoje ?
Dhe meqe jemi nje shtet qe financiarisht nuk mund ta perballojme,eshte sa te gatshem jane shtetet e huaja financiarisht ta perballojne kete reforme ?
Ne baze te shifres qe "Lu-ja" duhet te garantoje,vetem atehere mundet te kuptohet o diskutohet shkalla o grada e kesaj reforme. Qe do te thote;po nuk ndryshove sistemin ekonomik mund te besh reforma edhe dy-tre here ne dite.
Krijoni Kontakt