Përmbledje e doktrinës shoqërore të Kishës Katolike.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI KATËRT

NJË ZEMËR E HAPUR PËR TË GJITHË BOTËN.

Rendësia e aftësisë për të mirëpritur falas.



139. Megjithatë, nuk do të doja ta reduktoja

këtë qasje në një formë utilitarizmi.

Ka një bujari që jep falas.

Është aftësia për të bërë disa gjëra

thjesht sepse janë të mira në vetvete,

pa shpresuar për të marrë ndonjë fitim,

e duke mos pritur menjëherë diçka në këmbim.

Kjo bën të mundur mirëpritjen e të huajit,

edhe nëse për momentin

nuk sjell ndonjë përfitim të prekshëm.

Megjithatë, ka vende që pretendojnë

të mirëpresin vetëm shkencëtarët dhe investitorët.

140. Kushdo që nuk jeton sipas kësaj aftësie krejt vëllazërore,

e bën ekzistencën e vet një punë të mundimshme,

duke matur gjithmonë atë që jep

dhe çfarë merr në këmbim.

Zoti, nga ana tjetër, jep falas, deri në atë pikë

sa ndihmon edhe ata që nuk janë besnikë

dhe “e bën diellin të lindë mbi të këqijtë dhe të mirët” (Mt 5,45).

Kjo është arsyeja pse Jezusi rekomandon:

"Ndërsa ti, kur të bësh lëmoshë,

të mos dijë e majta çfarë bën e djathta,

që lëmosha jote të jetë e fshehtë,

e Ati yt që sheh në fshehtësi, do ta shpërblejë" (Mt 6, 3-4).

Ne e morëm jetën falas, nuk e kemi paguar atë.

Prandaj, të gjithë mund të japim pa pritur diçka,

të bëjmë mirë pa pritur të njëjtën gjë nga personi që ndihmojmë.

Kjo është ajo që Jezusi u tha dishepujve të tij:

“ Falas morët, falas edhe jepni!” (Mt 10,8).

141. Cilësia e vërtetë e vendeve të ndryshme të botës

matet me këtë aftësi për të menduar jo vetëm si vend,

por edhe si familje njerëzore,

dhe kjo tregohet veçanërisht në periudha kritike.

Nacionalizmat e mbyllur

në fund e manifestojnë këtë paaftësi për të dhënë falas,

bindjen e gabuar për të qenë në gjendje

të zhvillohen mbi shkatërrimin e të tjerëve

dhe se duke qenë të mbyllur me të tjerët,

do të jenë më të mbrojtur.

Emigranti shihet si një uzurpator

që nuk ofron asgjë.

Kështu, njeriu naivisht mendon

se të varfërit janë të rrezikshëm

ose të padobishëm

dhe se të fuqishmit janë dashamirës bujarë.

Vetëm një kulturë sociale dhe politike

që përfshin mikpritjen falas,

mund të ketë një të ardhme.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI KATËRT

NJË ZEMËR E HAPUR PËR TË GJITHË BOTËN.

Dimensioni lokal dhe dimesiioni universal.


142. Duhet mbajtur mend se

“prodhohet një tension midis globalizimit dhe lokalizmit,

dimensionit global e lokal.

Vëmendje duhet t'i kushtohet dimensionit global

për të mos rënë në një imtësi të përditshme.

Në të njëjtën kohë, nuk është e përshtatshme

të humbasim nga sytë atë që është dimensioni lokal,

që na bën të ecim me këmbët në tokë.

Dy gjërat e bashkuara e pengojnë njeriun

të bjerë në një nga këto dy ekstreme:

njëra, që qytetarët të jetojnë

në një universalizëm abstrakt dhe globalizues, [...];

tjetra, që qytetarët të bëhen një muze popullor

për "eremitët" lokalistë,

të dënuar të përsërisin të njëjtat gjëra pa pushim,

të paaftë për të lejuar veten

të sfidohen nga ajo që është e ndryshme

dhe të vlerësojnë bukurinë

që Zoti përhap përtej kufijve të tyre".

Ne duhet të shikojmë botën,

që na shpengon nga poshtërsia shtëpiake.

Kur shtëpia nuk është më një familje,

por një rrethim, një qelizë,

bota na shpengon

sepse është si shkaku përfundimtar

që na tërheq drejt plotësisë.

Në të njëjtën kohë,

është e nevojshme të pranohet përzemërsisht

dimensioni lokal,

sepse ai ka diçka që dimensioni global nuk e ka:

të jetë tharmi, të pasurohet,

të fillojë pajisje subsidiariteti.

Prandaj, vëllazëria universale

dhe miqësia shoqërore brenda çdo shoqërie

janë dy pole të pandashme

dhe të përbashkëta.

Ndarja e tyre çon në shtrembërim dhe polarizim të dëmshëm.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI KATËRT

NJË ZEMËR E HAPUR PËR TË GJITHË BOTËN.


Dimensioni lokal - shije lokale.


143. Zgjidhja nuk është një gjë që heq dorë nga thesari i vet.

Ashtu siç nuk ka dialog me tjetrin pa identitet personal,

ashtu nuk ka hapje mes popujve nëse nuk niset

nga dashuria për tokën, për njerëzit, për tiparet e tyre kulturore.

Unë nuk komunikoj me tjetrin nëse nuk kam një substrat

në të cilin jam i vendosur dhe i rrënjosur,

sepse mbi këtë bazë mund të mirëpres dhuratën e tjetrit

dhe t'i ofroj atij diçka autentike.

Është e mundur të mirëpres ata që janë të ndryshëm

dhe ta njoh kontributin e tyre origjinal

vetëm nëse jam lidhur fort me popullin tim

dhe me kulturën e popullit tim.

Të gjithë e duan tokën e tyre dhe kujdesen për atë

me përgjegjësi të veçantë

dhe kujdesen për vendin e tyre,

ashtu siç çdokush duhet ta dojë dhe të kujdeset për shtëpinë e vet

që ajo të mos shembet,

pasi kjo është një gjë që nuk bëhet nga fqinjët.

E mira e botës kërkon gjithashtu

që të gjithë ta mbrojnë dhe ta duan tokën e tyre.

Anasjelltas, pasojat e katastrofës së një vendi

do të ndikojnë në të gjithë planetin.

Kjo bazohet në kuptimin pozitiv të së drejtës së pronës:

ruaj dhe kultivoj diçka që zotëroj, në mënyrë

që të jetë një kontribut për të mirën e të gjithëve.

144. Për më tepër, ky është një parakusht për shkëmbime

të shëndetshme dhe pasuruese.

Përvoja e të jetuarit në një vend të caktuar

dhe në një kulturë të caktuar

është baza që na mundëson të kuptojmë

aspekte të realitetit, të cilat ata

që nuk kanë një përvojë të tillë,

nuk janë në gjendje t'i kuptojnë aq lehtë.

Universalja nuk duhet të jetë dominimi homogjen,

uniform dhe i standardizuar i një forme të vetme kulturore mbizotëruese,

e cila në fund do të humbasë ngjyrat e poliedrit

dhe do të jetë e neveritshme.

Është tundimi që del nga tregimi i lashtë të Kullës së Babelit:

ndërtimi i një kulle që arrinte në qiell

nuk shprehte unitetin midis popujve të ndryshëm

të aftë për të komunikuar sipas diversitetit të tyre.

Përkundrazi, ishte një përpjekje mashtruese,

e lindur nga krenaria dhe ambicia njerëzore,

për të krijuar një unitet të ndryshëm

nga ai që dëshironte Perëndia

në planin e provanisë së tij,

për kombet (krh. Zan 11:1-9).

145. Ekziston një hapje e rreme drejt globalizmit universal,

që rrjedh nga sipërfaqësia boshe e atyre

që nuk janë në gjendje të depërtojnë plotësisht në atdheun e tyre,

ose e atyre që mbajnë me vete një mllef të pazgjidhur ndaj popullit të tyre.

Në çdo rast, “ne duhet gjithmonë të zgjerojmë shikimin tonë

për të njohur një të mirë më të madhe

që do të sjellë përfitime për të gjithë ne.

Por duhet ta bëjmë pa ikur,

pa u çrrënjosur nga dimensioni ynë vendor.

Duhet t'i futim rrënjët në tokën pjellore

dhe në historinë e vendit tonë,

që është dhuratë nga Zoti:

punohet në një vend me një hapësirë të vogël,

me atë që është afër,

por me një këndvështrim më të gjerë. [...]

Është e vërtetë që as sfera globale mund të na tjetërsojë,

e as anshmëria e izoluar nuk muind të na bëjë sterilë ":

shikimi dhe kuptimi i realitetit në terësinë e tij

ku të gjithë respektohen në vlerën e tyre",

na shpëton, sepse e tëra është

më shumë se shuma e pjesëve të saj,

dhe është gjithashtu më shumë nga shuma e tyre e thjeshtë”.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI KATËRT

NJË ZEMËR E HAPUR PËR TË GJITHË BOTËN.


Dimensioni universal.


146. Ka narcizizma "lokalistë"

që nuk shprehin një dashuri të shëndetshme

për popullin dhe kulturën e tyre.

Fshehin një frymë të mbyllur

që për shkak të njëfarë pasigurie

dhe njëfarë frike nga të tjerët,

preferon të krijojë mure për të mbrojtur veten.

Por nuk është e mundur të jesh një person integruar

në një mënyrë të shëndetshme

pa një hapje të sinqertë dhe të përzemërt

për gjithçka ndodh në universin,

pa e lënë veten të sfidohet nga ajo

që po ndodh diku tjetër,

pa e lejuar veten të pasurohet nga kulturat e tjera

dhe duke mos ndjerë solidaritetin me popuj të tjerët

të goditur nga tragjedi të ndryshme.

Të sëmurët nga ky narcizizëm "lokalistë"

mbyllen me obsesion mes disa ideve, zakoneve dhe sigurive,

të paaftë për t'u admiruar përballë mundësive

dhe bukurive të shumta që ofron e gjithë bota

dhe u mungon një solidaritet autentik e bujar.

Kështu, jeta lokale nuk është më vërtetë pritëse,

ajo nuk e lejon më veten të plotësohet nga tjetri;

prandaj kufizon veten në mundësitë e zhvillimit,

bëhet statik dhe sëmuret.

Sepse, në realitet, çdo kulturë e shëndetshme

është për nga natyra e saj e hapur dhe mikpritëse,

kështu që “kultura pa vlera universale nuk është kulturë e vërtetë”.

147. Dihet sot se

sa më pak është përhapur në universin një person

në mendjen dhe zemrën e tij,

aq më pak do të jetë në gjendje

të interpretojë realitetin e afërt

në të cilin është zhytur.

Pa marrëdhënie dhe krahasim me ata

që janë të ndryshëm,

është e vështirë të kemi një njohje të qartë

dhe të plotë të vetvetes, të vendit të dhe kulturës e vet,

pasi kulturat e tjera nuk janë armike

nga të cilat njeriu duhet të mbrohet,

por janë pasqyrime të ndryshme

të pasurisë së pashtërshme të jetës njerëzore.

Duke e parë veten nga këndvështrimi i tjetrit,

i atyre që janë të ndryshëm,

secili mund të njohë më mirë

veçoritë e personit dhe kulturës së tij:

pasuritë, mundësitë dhe mungesat.

Përvoja që fitohet në një vend

duhet të zhvillohet "në kontrast" dhe "në harmoni"

me përvojat e të tjerëve

që jetojnë në kontekste të ndryshme kulturore .

148. Në realitet, një hapje e shëndetshme nuk bie kurrë në konflikt me identitetin. Në fakt, duke u pasuruar me elementë të origjinës së ndryshme, një kulturë e gjallë nuk bëhet një kopje apo një përsëritje të thjeshtë, por përkundrazi integron risitë sipas modaliteteve të veta. Kjo provokon lindjen e një sinteze të re, nga e cila përfundimisht përfitojnë të gjithë, pasi kultura në të cilën burojnë këto kontribute më pas ushqehet. Prandaj u kërkova popujve me një kulturë origjinale që të ruanin rrënjët dhe kulturat e tyre stërgjyshore, por do të doja të sqaroja se nuk ishte "qëllimi im të propozoja një indigjenizëm krejtësisht të mbyllur, ahistorik, statik, që i shpëton çdo forme hibridizmi", pasi "Identiteti kulturor i çdo grupi thellohet dhe pasurohet në dialog me realitete të ndryshme dhe mënyra autentike e ruajtjes së tij nuk është një izolim që varfëron”. Bota rritet dhe mbushet me bukuri të reja falë sintezave të njëpasnjëshme që prodhohen mes kulturave të hapura, jashtë çdo imponimi kulturor.
149. Për të nxitur në drejtim të një marrëdhënie të shëndetshme midis dashurisë për atdheun dhe pjesëmarrjes së përzemërt me mbarë njerëzimin, vlen të kujtojmë se shoqëria botërore nuk është rezultat i shumës së vendeve të ndryshme, por është vetë bashkimi që ekziston midis ato, është përfshirje reciproke, përpara shfaqjes së ndonjë grupi të caktuar. Çdo grup njerëzor integrohet në këtë ndërthurje të bashkimit universal dhe gjen bukurinë e tij atje. Prandaj, çdo person i lindur në një kontekst të caktuar e di se ai i përket një familjeje më të madhe, pa të cilën nuk është e mundur të kuptojmë plotësisht veten.

150. Kjo qasje kërkon përfundimisht një pranim të gëzueshëm se asnjë popull, asnjë kulturë apo person nuk mund të arrijë gjithçka vetëm me forcat e veta. Të tjerët janë, për ata që e njohin natyrën tonë njerëzore, nevojshëm për ndërtimin e një jete të plotë. Ndërgjegjësimi për kufirin ose anshmërinë, larg nga të qenit një kërcënim, bëhet çelësi falë të cilin mund të ëndërrohet dhe zhvillophet një projekt të përbashkët. Sepse "njeriu është një qenie kufizuar që nuk ka kufi".

Dalla propria regione
151. Grazie all’interscambio regionale, a partire dal quale i Paesi più deboli si aprono al mondo intero, è possibile che l’universalità non dissolva le particolarità. Un’adeguata e autentica apertura al mondo presuppone la capacità di aprirsi al vicino, in una famiglia di nazioni. L’integrazione culturale, economica e politica con i popoli circostanti dovrebbe essere accompagnata da un processo educativo che promuova il valore dell’amore per il vicino, primo esercizio indispensabile per ottenere una sana integrazione universale.

152. In alcuni quartieri popolari si vive ancora lo spirito del “vicinato”, dove ognuno sente spontaneamente il dovere di accompagnare e aiutare il vicino. In questi luoghi che conservano tali valori comunitari, si vivono i rapporti di prossimità con tratti di gratuità, solidarietà e reciprocità, a partire dal senso di un “noi” di quartiere.[131] Sarebbe auspicabile che ciò si potesse vivere anche tra Paesi vicini, con la capacità di costruire una vicinanza cordiale tra i loro popoli. Ma le visioni individualistiche si traducono nelle relazioni tra Paesi. Il rischio di vivere proteggendoci gli uni dagli altri, vedendo gli altri come concorrenti o nemici pericolosi, si trasferisce al rapporto con i popoli della regione. Forse siamo stati educati in questa paura e in questa diffidenza.

153. Ci sono Paesi potenti e grandi imprese che traggono profitto da questo isolamento e preferiscono trattare con ciascun Paese separatamente. Al contrario, per i Paesi piccoli o poveri si apre la possibilità di raggiungere accordi regionali con i vicini, che permettano loro di trattare in blocco ed evitare di diventare segmenti marginali e dipendenti dalle grandi potenze. Oggi nessuno Stato nazionale isolato è in grado di assicurare il bene comune della propria popolazione.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI KATËRT

NJË ZEMËR E HAPUR PËR TË GJITHË BOTËN.


Dimensioni universal.


146. Ka narcizizma "lokalistë"

që nuk shprehin një dashuri të shëndetshme

për popullin dhe kulturën e tyre.

Fshehin një frymë të mbyllur

që për shkak të njëfarë pasigurie

dhe njëfarë frike nga të tjerët,

preferon të krijojë mure për të mbrojtur veten.

Por nuk është e mundur të jesh një person integruar

në një mënyrë të shëndetshme

pa një hapje të sinqertë dhe të përzemërt

për gjithçka ndodh në universin,

pa e lënë veten të sfidohet nga ajo

që po ndodh diku tjetër,

pa e lejuar veten të pasurohet nga kulturat e tjera

dhe duke mos ndjerë solidaritetin me popuj të tjerët

të goditur nga tragjedi të ndryshme.

Të sëmurët nga ky narcizizëm "lokalistë"

mbyllen me obsesion mes disa ideve, zakoneve dhe sigurive,

të paaftë për t'u admiruar përballë mundësive

dhe bukurive të shumta që ofron e gjithë bota

dhe u mungon një solidaritet autentik e bujar.

Kështu, jeta lokale nuk është më vërtetë pritëse,

ajo nuk e lejon më veten të plotësohet nga tjetri;

prandaj kufizon veten në mundësitë e zhvillimit,

bëhet statik dhe sëmuret.

Sepse, në realitet, çdo kulturë e shëndetshme

është për nga natyra e saj e hapur dhe mikpritëse,

kështu që “kultura pa vlera universale nuk është kulturë e vërtetë”.

147. Dihet sot se

sa më pak është përhapur në universin një person

në mendjen dhe zemrën e tij,

aq më pak do të jetë në gjendje

të interpretojë realitetin e afërt

në të cilin është zhytur.

Pa marrëdhënie dhe krahasim me ata

që janë të ndryshëm,

është e vështirë të kemi një njohje të qartë

dhe të plotë të vetvetes, të vendit të dhe kulturës e vet,

pasi kulturat e tjera nuk janë armike

nga të cilat njeriu duhet të mbrohet,

por janë pasqyrime të ndryshme

të pasurisë së pashtërshme të jetës njerëzore.

Duke e parë veten nga këndvështrimi i tjetrit,

i atyre që janë të ndryshëm,

secili mund të njohë më mirë

veçoritë e personit dhe kulturës së tij:

pasuritë, mundësitë dhe mungesat.

Përvoja që fitohet në një vend

duhet të zhvillohet "në kontrast" dhe "në harmoni"

me përvojat e të tjerëve

që jetojnë në kontekste të ndryshme kulturore .

148. Në realitet, një hapje e shëndetshme

nuk bie kurrë në konflikt me identitetin.

Në fakt, duke u pasuruar me elementë të origjinës së ndryshme,

një kulturë e gjallë nuk bëhet një kopje

apo një përsëritje të thjeshtë,

por përkundrazi integron risitë sipas modaliteteve të veta.

Kjo provokon lindjen e një sinteze të re,

nga e cila përfundimisht përfitojnë të gjithë,

pasi kultura në të cilën burojnë këto kontribute

më pas ushqehet.

Prandaj u kërkova popujve me një kulturë origjinale

që të ruanin rrënjët dhe kulturat e tyre stërgjyshore,

por do të doja të sqaroja se nuk ishte

"qëllimi im të propozoja një indigjenizëm

krejtësisht të mbyllur, ahistorik, statik,

që i shpëton çdo forme hibridizmi",

pasi "Identiteti kulturor i çdo grupi

thellohet dhe pasurohet në dialog me realitete të ndryshme

dhe mënyra autentike e ruajtjes së tij

nuk është një izolim që varfëron”.


Bota rritet dhe mbushet me bukuri të reja

falë sintezave të njëpasnjëshme

që prodhohen mes kulturave të hapura, jashtë çdo imponimi kulturor.


149. Për të nxitur në drejtim të një marrëdhënie të shëndetshme

midis dashurisë për atdheun

dhe pjesëmarrjes së përzemërt me mbarë njerëzimin,

vlen të kujtojmë se shoqëria botërore

nuk është rezultat i shumës së vendeve të ndryshme,

por është vetë bashkimi që ekziston midis ato,

është përfshirje reciproke,

përpara shfaqjes së ndonjë grupi të caktuar.

Çdo grup njerëzor integrohet

në këtë ndërthurje të bashkimit universal

dhe gjen bukurinë e tij atje.

Prandaj, çdo person

i lindur në një kontekst të caktuar

e di se ai i përket një familjeje më të madhe,

pa të cilën nuk është e mundur

të kuptojë plotësisht veten.

150. Kjo qasje kërkon përfundimisht

një pranim të gëzueshëm se asnjë popull,

asnjë kulturë apo person

nuk mund të arrijë gjithçka

vetëm me forcat e veta.

Të tjerët janë, për ata

që e njohin natyrën tonë njerëzore,

nevojshëm për ndërtimin e një jete të plotë.

Ndërgjegjësimi për kufirin ose anshmërinë,

larg nga të qenit një kërcënim,

bëhet çelësi falë të cilin mund

të ëndërrohet dhe zhvillophet

një projekt të përbashkët.

Sepse "njeriu është një qenie kufizuar që nuk ka kufi".

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI KATËRT

NJË ZEMËR E HAPUR PËR TË GJITHË BOTËN.

Nga rajoni i vet.


151. Falë shkëmbimit rajonal,

nga i cili vendet më të dobëta hapen ndaj gjithë botës,

është e mundur që universaliteti

të mos shpërbëjë veçoritë.

Një hapje adekuate dhe autentike ndaj botës

presupozon aftësinë për t'u hapur ndaj fqinjit,

në një familje kombesh.

Integrimi kulturor, ekonomik dhe politik

me popujt përreth duhet të shoqërohet

nga një proces arsimor që promovon

vlerën e dashurisë për të afërmin,

ushtrimi i parë thelbësor

për arritjen e një integrimi të shëndetshëm universal.

152. Në disa rrethe popullore

ende jetohet fryma e “lagjes”,

ku secili në mënyrë spontane

ndjen detyrën për të shoqëruar

dhe ndihmuar fqinjin.

Në këto vende që ruajnë këto vlera komunitare,

jetohen marrëdhëniet e afërsisë

me tipare falas, solidariteti dhe reciprociteti,

duke u nisur nga sensi i fqinjësisë.

Do të ishte e dëshirueshme

që kjo të mund të përjetohej

edhe midis vendeve fqinje,

me aftësinë për të ndërtuar afërsi të përzemërt

midis popujve të tyre.

Por vizionet individualiste

përkthehen në marrëdhëniet midis vendeve.

Rreziku i të jetuarit duke mbrojtur njëri-tjetrin,

duke i parë të tjerët si konkurrentë

apo armiq të rrezikshëm,

transferohet në marrëdhëniet me popujt e rajonit.

Ndoshta ne jemi edukuar në këtë frikë dhe këtë mosbesim.

153. Ka vende të fuqishme

dhe korporata të mëdha

që përfitojnë nga ky izolim

dhe preferojnë të merren

me secilin vend veç e veç.

Përkundrazi, u hapet mundësia

vendeve të vogla apo të varfra

për të arritur marrëveshje rajonale

me fqinjët e tyre,

të cilat i lejojnë ata

të negociojnë në tërësi

dhe të shmangin shndërrimin

në segmente margjinale të varura

nga fuqitë e mëdha.

Sot, asnjë shtet kombëtar i izoluar

nuk është në gjendje të sigurojë t

ë mirën e përbashkët të popullsisë së vet.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI I PESTË

POLITIKA MË E MIRË.

154. Për të bërë të mundur zhvillimin e një bashkësie botërore,

të aftë për të realizuar një shoqëri vëllazërore,

duke filluar nga popujt dhe kombet që tasmë jetojnë këtë miqësi shoqërore,

nevojitet politika më e mirë,

e vënë në shërbim të së mirës së vërtetë të përbashkët.

Megjithatë, për fat të keq, politika sot shpesh

merr forma që pengojnë rrugën drejt një bote tjetër.


Populizmat dhe liberalizmat

155. Përbuzja e të dobëteve

mund të fshihet në format populiste,

të cilat i përdorin ata

në mënyrë demagogjike për qëllimet e e veta,

ose në format liberale në shërbim të interesave

ekonomike të të fuqishmëve.

Në të dyja raste

është e vështirë të mund të mendohet

për një botë të hapur

ku ka vend për të gjithë,

për një botë që përfshin në vetveten më të dobëtit

dhe i respekton kulturat e ndryshme.


Popullore apo populiste

156. Vitet e fundit fjalët “populizëm” apo “populist”

kanë pushtuar mediat

dhe kanë qenë shumë të përdorura në përgjithësi.

Kështu këto fjalë humbin vlerën

që mund të zotëronin

dhe bëhen një nga polaritetet

e shoqërisë së ndarë.

Kjo ka shkuar aq larg sa pretendohet

të klasifikohen njerëzit, grupet,

shoqëritë dhe qeveritë

mbi bazën e një ndarjeje binare:

"populiste" ose "jopopuliste".

Nuk është më e mundur

që dikush të shprehet për ndonjë temë

pa rrezikuar të klasifikohet

në një nga këto dy pole,

qoftë për ta diskredituar atë

në mënyrë të padrejtë

apo për ta lavdëruar në mënyrë të ekzagjeruar.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI I PESTË

POLITIKA MË E MIRË.


157. Pretendimi për vendosjen e populizmit si një çelës për të lexuar realitetin shoqëror

përmban një dobësi tjetër: faktin që ai injoron

legjitimitetin e nocionit "popull", përkufizimit i fjalës "popull".

Përpjekja për ta zhdukur këtë kategori nga gjuha

mund të çojë në eliminimin e vetë fjalës "demokraci" ("qeveri e popullit").

Gjithsesi, për të pohuar se shoqëria është më shumë

se shuma e thjeshtë e individëve,

termi "popull" është i nevojshëm.

Realiteti është se ka fenomene sociale që strukturojnë magjorancën,

ka mega-tendenca dhe aspirata që e përfshijnë anëtarët e komunitetit;

për më tepër, është e mundur të mendohet për objektiva të përbashkëta, përtej dallimeve,

për të zbatuar së bashku një projekt të përbashkët;

së fundi, është shumë e vështirë të planifikohet diçka të madhe në planin afatgjatë,

nëse nuk rezulton të jetë një ëndërr kolektiv.

E gjithë kjo shprehet me emrin “popull” dhe me mbiemrin “popullor”.

Nëse ato nuk do të përfshiheshin së bashku

me një kritikë solide ndaj demagogjisë,

një aspekt themelor i realitetit shoqëror do të hiqej dorë.


158. Vërtet ka një keqkuptim.

“Popull nuk është një kategori logjike, as një kategori mistike,

nëse kjo merret në kuptimin që çdo gjë që bën populli është e mirë,

ose në kuptimin që kategoria "popull" është një kategori engjëllore.

Oh jo! Është një kategori mitike [...]

Kur shpjegohet se çfarë është një popull, përdoren kategori logjike

sepse janë të nevojshme disa shpjegime:

janë të nevojshme pët të kuptuar çfarë nënkuptohet me këto kategori, sigurisht.

Por nuk shpjegohet në këtë mënyrë ndjenjën e përkatësisë së një populli.

Fjala popull ka diçka më shumë që nuk mund të shpjegohet logjikisht.

Të jesh pjesë e një populli nënkupton të bashkëndahet

një pjesë e një identiteti të përbashkët të përbërë nga lidhje shoqërore dhe kulturore.

Dhe kjo nuk është diçka automatike,

përkundrazi: është një proces i ngadalshëm, i vështirë... drejt një projekti të përbashkët”.


159. Ka liderë popullorë të aftë për të interpretuar ndjenjën e një populli,

dinamikën e tij kulturore dhe prirjet e mëdha të një shoqërie.

Shërbimi që ata ofrojnë, duke bashkëngjitur anëtarët e një populli

dhe duke i udhëhequr, mund të jetë baza

për një projekt të qëndrueshëm transformimi dhe rritjeje,

i cili gjithashtu nënkupton aftësinë për t'u lënë vendin të tjerëve

në kërkimin e së mirës së përbashkët.

Por kjo gjë degjeneron në populizëm të çmendur

kur fillon të varet nga aftësia e dikujt për të tërhequr konsensus

duke shfrytëzuar politikisht kulturën e popullit,

nën çdo shenjë ideologjike, në shërbim të projektit personal

dhe të qëndrimit të dikujt në pushtet.

Herë të tjera synon të grumbullojë popullaritet

duke nxitur prirjet më të ulëta dhe egoiste të disa sektorëve të popullsisë.

Kjo rëndohet kur bëhet, në forma të rënda apo delikate,

një nënshtrim i institucioneve dhe i ligjshmërisë.

160. Grupet e mbyllura populiste shtrembërojnë fjalën "popull",

pasi në realitet ajo për të cilën ata flasin,

nuk është një popull i vërtetë.

Në fakt, kategoria “popull” është e hapur.

Një popull i gjallë, dinamik me një të ardhme

është ai që mbetet vazhdimisht i hapur ndaj sintezave të reja,

duke marrë atë që është ndryshe.

Ai nuk e bën këtë duke e mohuar vetveten,

por përkundrazi me prirjen për t'u vënë në lëvizje

dhe për t'u vënë në dyshim, për t'u zgjeruar,

pasuruar nga të tjerët dhe kështu mund të përparojë.

161. Një tjetër shprehje e degjeneruar të një autoriteti popullor

është ndjekja e interesit të menjëhershëm.

Nevojat popullore plotësohen për të siguruar vota apo mbështetje,

por pa përparuar në një angazhim të vështirë, të mundimshëm dhe të vazhdueshëm

që u ofron njerëzve burimet për përparimin e tyre,

duke qenë në gjendje të mbajnë jetën e tyre me përpjekjet dhe krijimtarinë e tyre.

Në këtë kuptim e kam thënë qartë se është

“larg nga unë të propozoj një populizëm të papërgjegjshëm”..

Nga njëra anë, tejkalimi i pabarazisë kërkon zhvillimin e ekonomisë,

shfrytëzimin e potencialit të çdo rajoni

dhe kështu sigurimin e barazisë së qëndrueshme.

Nga ana tjetër, "planet asistenciale, me të cilët përballohen disa emergjenca,

duhet të konsiderohen vetëm si përgjigje të përkohshme".

162. Tema e madhe është puna.

Ajo që është vërtet popullore

- sepse promovon të mirën e popullit -

është t'u sigurohet të gjithëve mundësia për të bërë

që farat që Zoti ka mbjellë te secili, aftësitë e tij,

iniciativat e tij, forcat e tij të mbijnë.

Kjo është ndihma më e mirë për të varfërit,

mënyra më e mirë për një ekzistencë dinjitoze.

Ndaj këmbëngul në faktin se

“të ndihmosh të varfërit me para duhet të jetë gjithmonë një ilaç i përkohshëm

për përballimin e emergjencave.

Synimi i vërtetë duhet të jetë gjithmonë t'u mundësohet atyre

një jetë dinjitoze përmes punës”.

Për aq sa ndryshojnë sistemet e prodhimit,

politika nuk mund të heqë dorë nga qëllimi

për të arritur që organizimi i një kompanie t'i sigurojë

çdo personi një mënyrë për të kontribuar

me aftësitë dhe angazhimin e tij.

Në të vërtetë, “Nuk ka varfëri më e keqe se ajo

që shkaktohet nga mungesa e punës

dhe nga mungesa e atij dinjiteti të garantuar nga puna”.

Në një shoqëri vërtet të përparuar,

puna është një dimension i domosdoshëm i jetës shoqërore,

sepse nuk është vetëm një mënyrë për të fituar bukën,

por edhe një mjet për rritjen personale,

për të krijuar marrëdhënie të shëndetshme,

për t'u shprehur, për të ndarë dhuratat,

për t' u ndjerë bashkëpërgjegjës për përmirësimin e botës d

he, në fund të fundit, për të jetuar si popull.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI I PESTË

POLITIKA MË E MIRË.


Vlera dhe mungesa e vizioneve liberale.



163. Kategoria "pupull”, të cilës i përket në një mënyrë të ngushtë

vlerësimi pozitiv i lidhjeve komunitare dhe kulturore,

zakonisht refuzohet nga vizionet individualiste liberale,

në të cilat shoqëria konsiderohet si një shumë e thjeshtë e interesave,

që janë të ngjashmë dhe eksistojnë për të gjithë.

Ata flasin për respektimin e lirive,

por ky respektim nuk është i rrënjosur mjaft në shoqëri

e për këtë nuk është i njejti për të gjithë,

nuk është diçka e mirë e përbashkët.

Në kontekste të caktuara, nga ana e tyre vjen shpesh

akuza për populizëm ndaj të gjithë atyre

që mbrojnë të drejtat e më të dobëtve në shoqëri.

Për këto vizione, kategoria "popull"

është diçka e lartësuar në nivelin e një mit,

por në fakt nuk ekziston.

Megjithatë, në këtë mënyrë krijohet një polarizim i panevojshëm,

pasi as kategoria "popull"dhe as kategoria "i afërmi"

nuk janë kategori thjesht mitike apo romantike,

të pajisur me atë fuqi për të përjashtuar

ose përçmuar organizimin shoqëror,

shkencën dhe institucionet e shoqërisë civile .

164. Bamirësia-dashuria bashkon të dy dimensionet

- atë mitik dhe atë institucional -

pasi nënkupton një rrugë efektive

që duhet të përshkruhet

për të të transformuar historinë,

duke kërkuar të përfshihet gjithçka:

institucionet, ligjin, teknologjinë,

përvojën, kontributet profesionale,

analizat shkencore, procedurat administrative,

dhe kështu me radhë.

Sepse “në fakt nuk ka jetë private

nëse nuk mbrohet nga rendi publik;

një shtëpi e ngrohtë nuk ka intimitet

nëse nuk është nën mbrojtjen e ligjshmërisë,

të një gjendje qetësie të bazuar në ligj e forcë

dhe me kushtin e një minimumi të mirëqenies

ë siguruar nga ndarja e punës,

shkëmbimet tregtare, drejtësia sociale

dhe nga shtetësia politike”.

165. Bamirësia-dashuria e vërtetë është në gjendje

t'i përfshijë të gjitha këto në përkushtimin e saj,

dhe nëse duhet të shprehet në marrëdhënje me njëri-tjetrin,

ajo është gjithashtu e aftë të arrijë

te një vëlla dhe një motër të largët dhe madje të injoruar,

nëpërmjet burimeve të ndryshme

që institucionet e një shoqërie të organizuar, të lirë dhe krijuese,

janë të afta të gjenerojnë.

Në këtë rast konkret, Samaritanit të Mirë

i duhej edhe një han që do t'i lejonte të zgjidhte

atë që ai vetëm në atë moment nuk ishte në gjendje të siguronte.

Dashuria për të afërmin është realiste

dhe nuk harxhon asgjë që është e nevojshme

për një ndërrim të historisë

që synon të mirën e të më të mjerëve të shoqërisë.

Nga ana tjetër, ndonjëherë ka ideologji të majta

ose doktrina sociale të kombinuara me zakone individualiste

dhe procedura joefektive që janë vetëm në dobi të një pakice.

Ndërkohë, turma e të braktisurve mbetet

në mëshirën e vullnetit të mirë të mundimshëm të pakicës.

Kjo tregon se është e nevojshme të nxitet

jo vetëm një përshpirtëri vëllazërore,

por në të njëjtën kohë një organizatë botërore më efikase,

për të ndihmuar në zgjidhjen

e problemeve urgjente të të braktisurve

që vuajnë dhe vdesin në vendet e varfra.

Kjo nga ana tjetër nënkupton

se nuk ka një rrugëdalje të vetme të mundshme,

një metodologji të vetme të pranueshme,

një recetë ekonomike që mund të zbatohet

në mënyrë të barabartë për të gjithë

dhe kjo kërkon dhe presupozon

që edhe shkencat më rigoroze

mund të propozojnë rrugë të ndryshme.

166. E gjithë kjo mund të ketë pak rendësi

nëse humbasim aftësinë për të kuptuar

se ka nevojë për një ndryshim të zemrave,

të zakoneve dhe të stilit të jetës njerëzore.

Kështu ndodh kur propaganda politike,

media dhe ndërtuesit e opinionit publik

veprojnë në favor të një kulture individualiste dhe naive

për të garantuar interesat e paregulluara ekonomike

dhe organizimet e shoqërive në shërbim të atyre

që tashmë kanë shumë pushtet.

Prandaj, kritika ime ndaj paradigmës teknokratike

nuk do të thotë se vetëm duke kontrolluar ekseset e saj

mund të jemi të sigurt, sepse rreziku më i madh

nuk qëndron te gjërat, te realitetet materiale,

te organizatat, por te mënyra se si njerëzit i përdorin ato.

Çështja është dobësia njerëzore,

tendenca e vazhdueshme njerëzore ndaj egoizmit,

e cila është pjesë e asaj që tradita e krishterë e quan "marrëveshje":

prirja e qenies njerëzore për t'u mbyllur

në imanencën e vetes së tij, të grupit të tij,

interesat e veta të vogla.

Ky epsh nuk është një defekt i epokës sonë.

Ka ekzistuar që kur njeriu ka qenë njeri

dhe thjesht transformohet,

fiton mënyra të ndryshme ndër shekuj,

duke përdorur mjetet që momenti historik i vë në dispozicion.

Por është e mundur të dominohet me ndihmën e Zotit.

167. Përkushtimi arsimor, zhvillimi i shprehive të solidaritetit,

aftësia për të menduar për jetën e njeriut në mënyrë më integrale,

thellësia shpirtërore janë të nevojshme për t'u dhënë

cilësi marrëdhënieve njerëzore,

në mënyrë që vetë shoqëria të reagojë ndaj padrejtësive të veta,

devijimeve, abuzimeve ekonomike, teknologjike,

pushteteve politike dhe mediatike.

Ka vizione liberale që e shpërfillin këtë faktor të dobësisë njerëzore

dhe imagjinojnë një botë që i përgjigjet një rregulli të caktuar,

i aftë që në vetvete të sigurojë të ardhmen

dhe zgjidhjen e të gjitha problemeve.

168. Tregu i vetëm, me regullat e tij të vëçantë,

nuk zgjidh gjithçka, megjithëse ndonjëherë

ka njerëz që duan t'i besojmë kësaj dogme

të besimit neoliberal.

Është një mendim i varfër, i përsëritur,

që propozon gjithmonë të njëjtat receta

përballë çdo sfide që lind.

Neoliberalizmi e riprodhon veten ashtu siç është,

duke përdorur teorinë magjike

të “mbushjes-bollekut” apo “pikimit”

– pa e emërtuar –

si të vetmen mënyrë për të zgjidhur problemet sociale.

Nuk kuptohet se "mbushja-bolleku”

që shpallen si qellim të tregut,

nuk e zgjidh pabarazinë,

e cila është burimi i formave të reja të dhunës

që kërcënojnë strukturën shoqërore.

Nga njëra anë, një politikë ekonomike aktive

është e domosdoshme, për të arritur

"promovimin e një ekonomie

që favorizon diversifikimin produktiv

dhe krijimtarinë sipërmarrëse",

në mënyrë që të jetë e mundur rritja e vendeve të punës

në vend të reduktimit të tyre.

Spekulimet financiare me paratë e lehta

si qëllimi i tyre themelor vazhdojnë të bëjnë kërdi.

Nga ana tjetër, "pa forma të brendshme të solidaritetit

dhe besimit të ndërsjellë,

tregu nuk mund të kryejë plotësisht funksionin e tij ekonomik.


Dhe sot është ky besim që ka pushuar së ekzistuari".

Fundi i historisë nuk ishte ajo që ishtë parashikuar

dhe recetat dogmatike të teorisë mbizotëruese ekonomike

rezultuan të mos ishin të pagabueshme.

Brishtësia e sistemeve botërore

përballë pandemisë ka nxjerrë në pah

se jo gjithçka mund të zgjidhet me lirinë e tregut

dhe se, përveç rehabilitimit të një politike të shëndetshme

që nuk i nënshtrohet diktateve të financave,

"ne duhet ta vëmë dinjitetin njerëzor në qendrën

dhe mbi atë shtyllë duhet të ndërtojmë

strukturat alternative shoqërore që na nevojten.

169. Në disa vizione ekonomike të mbyllura dhe monokromatike,

duket se, për shembull, lëvizjet popullore

që grumbullojnë njerëz të papunë,

të pasigurt dhe informalë

dhe shumë të tjerë që nuk përshtaten lehtësisht

në kanalet tashmë të krijuara,

nuk e gjejnë vendin e tyre.

Në fakt, ato krijojnë forma të ndryshme

të ekonomisë popullore dhe prodhimit të komunitetit.

Është e nevojshme të mendohet

për pjesëmarrje sociale, politike dhe ekonomike

të anëtarëve të këtyre grupëve,

në mënyra të tilla "që përfshijnë lëvizjet popullore

dhe gjallërojnë strukturat qeveritare lokale,

kombëtare dhe ndërkombëtare

me atë përrua energjie morale

që lind nga përfshirja e të përjashtuarve

në ndërtimin e një fati të përbashkët".

Në të njëjtën kohë, është mirë të sigurohet

“që këto lëvizje, këto përvoja solidariteti

që rriten nga poshtë, nga nëntoka e planetit,

të konvergojnë, të jenë më të koordinuara,

të takohen”. Kjo, megjithatë,

pa e tradhtuar stilin e tyre karakteristik,

sepse ata janë “mbjellës ndryshimi,

nxitës të një procesi në të cilin miliona veprime të vogla

dhe të mëdha konvergojnë në mënyrë krijuese,

si në një poezi”.

Në këtë kuptim ata janë “poetë socialë”,

që punojnë, propozojnë, promovojnë

dhe çlirojnë sipas mënyrës së tyre.

Me to do të jetë i mundur zhvillimi integral njerëzor,

gjë që kërkon të kapërcejmë

“atë ide të politikave sociale

të konceptuar si një politikë ndaj të varfërve,

por asnjëherë me të varfërit,

të të varfërve dhe aq më pak të futur

në një projekt që i bashkon popujt”.

Ndonëse janë të bezdisshme,

megjithëse disa "mendimtarë" nuk dinë

t'i klasifikojnë, duhet pasur guximin të pranojë

se pa to "demokracia atrofizohet,

bëhet nominalizëm, formalitet,

humbet përfaqësimin, humbet trupin

sepse e lë popullin jashtë në luftën e tij,

çdo ditë për dinjitetin e tij, në ndërtimin e fatit të tij"

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.

KAPITULLI I PESTË

POLITIKA MË E MIRË.


Pushteti ndërkombëtar.


170. Më lejoni të përsëris se “kriza financiare e viteve 2007-2008

ishte një mundësi për të zhvilluar një ekonomi të re,

më të vëmendshme ndaj parimeve etike

dhe për një rregullim të ri të aktivitetit financiar spekulativ

dhe të pasurisë virtuale.

Por nuk ka pasur një reagim që të na çonte

në rimendimin e kritereve të vjetruara

që vazhdojnë mjerisht të qeverisin botën".

Në të vërtetë, duket se strategjitë aktuale

të zhvilluara më pas në botë,

kanë qenë të orientuara drejt një individualizmi më të madh,

drejt një integrimi më pak të vendosur,

drejt një lirie më të madhe

për të fuqishmit më të vërtetë,

që gjithmonë gjejnë një mënyrë për të dalë të padëmtuar.

171. Do të doja të këmbëngulja mbi një parim:

“Përkufizimi klasik i drejtësisë

sipas të cilit duhet t'i jepet secilit gjithçka i takon atij,

kërkon që asnjë individ apo grup njerëzor

nuk mund të konsiderohet i gjithëfuqishëm,

i autorizuar ta shkelë dinjitetin

dhe të drejtat e individëve apo të grupeve të tjera shoqërore.

Ndarja e vërtetë e pushtetit

- politik, ekonomik, ushtarak, teknologjik e kështu me radhë -

midis një shumice subjektesh

dhe krijimi i një sistemi ligjor për rregullimin

e pretendimeve dhe interesave,

sjell kufizimin e pushtetit.

Megjithatë, sot, panorama botërore

na paraqet shumë të drejta të rreme,

dhe - në të njëjtën kohë -

sektorë të mëdhenj të shoqërisë

janë pa mbrojtje, dhe viktima me të vërtetë

të një ushtrimi të keq të pushtetit".

172. Shekulli i njëzet e një

“po përjeton një humbje të pushtetit të shteteve kombëtare,

mbi të gjitha sepse dimensioni ekonomiko-financiar,

me karakteristika transnacionale,

priret të mbizotërojë mbi politikën.

Në këtë kontekst, zhvillimi

i institucioneve ndërkombëtare më të forta

dhe të organizuara në mënyrë më efektshme

bëhet i domosdoshëm,

e kjo kërkon autoritete të përcaktuara

në mënyrë të paanshme

nëpërmjet marrëveshjeve ndërmjet qeverive kombëtare,

të pajisura edhe me fuqinë për të sanksionuar.

Kur flasim për mundësinë e një forme

të autoritetit botëror të rregulluar me ligj,

nuk duhet të mendojmë domosdoshmërisht

për një autoritet personal.

Megjithatë, duhet të paktën të parashikohet

krijimi i organizatave botërore më efektshme,

të pajisura me autoritet

për të siguruar të mirën e përbashkët botërore,

zhdukjen e urisë dhe mjerimit

dhe mbrojtjen e sigurt të të drejtave themelore të njeriut.


173. Në këtë këndvështrim,

kujtoj se është e nevojshme

një reformë "e Organizatës së Kombeve të Bashkuara

si edhe e arkitekturës ndërkombëtare ekonomike dhe financiare,

në mënyrë që konceptit të familjes së kombeve

t'i jepet një përmbajtje reale".

Pa dyshim, kjo presupozon kufizime të sakta ligjore,

që të mos jetë e mundshme të mendohet

që ato organizata ndërkombëtare

të jenë autoritete të kooptuar vetëm nga disa vende

dhe, në të njëjtën kohë,

për të parandaluar imponimet kulturore

apo zvogëlimin e lirive thelbësore

të kombeve më të dobëta për shkak të dallimeve ideologjike.

Në fakt, “bashkësia ndërkombëtare është

një bashkësi juridike e themeluar mbi sovranitetin e çdo shteti anëtar,

pa lidhje vartëse që mohojnë ose kufizojnë pavarësinë e tij”.

Por “detyra e Kombeve të Bashkuara,

nisur nga postulatet e Preambulës dhe nenet e para

të Kartës së saj Kushtetuese,

mund të shihet si zhvillim dhe promovim i sovranitetit të ligjit,

duke ditur se drejtësia është një kusht i domosdoshëm

për realizimin e idealit të vëllazërisë universale.

Duhet të sigurohet dhe garantohet

sundimi i pakundërshtueshëm të ligjit

dhe rikthimi e palodhshëm ndaj negociatave,

ndaj shërbimeve të mira

dhe ndaj vendimeve të marra nga këta institucione,

siç propozohet nga Karta e Kombeve të Bashkuara,

si një normë e vërtetë ligjore themelore".

Është e nevojshme të shmanget çlegjitimimi i kësaj Organizate,

duke qenë të bindur se problemet

dhe mangësitë e saj

mund të përballohen, të analizohen, dhe të zgjidhen bashkërisht.


174. Duhet guxim dhe bujari

për të vendosur lirisht disa qëllime të përbashkëta

dhe për të siguruar përmbushjen

e disa normave thelbësore në mbarë botën.

Që kjo të jetë vërtet e dobishme,

"nevoja për të mbajtur besimin

në angazhimet e marra (pacta sunt servanda)"

duhet të mbështetet,

në mënyrë që të shmanget

"tundimi për t'iu drejtuar ligjit të forcës

dhe jo forcës së ligjit".

Kjo kërkon forcimin e “instrumenteve rregullatore

për zgjidhjen paqësore të mosmarrëveshjeve,

në mënyrë që të forcohet shtrirja

dhe natyra e tyre e detyrueshme”.

Ndër këto instrumente legjislative

duhet të favorizohen marrëveshjet shumëpalëshe

ndërmjet shteteve, sepse ato garantojnë më mirë

që marrëveshjet dypalëshe kujdesin

për një të mirë të përbashkët vërtetë universale

dhe mbrojtjen e shteteve më të dobëta.

175. Falë Zotit, shumë grupe dhe organizata të shoqërisë civile

ndihmojnë për të kompensuar dobësitë e komunitetit ndërkombëtar,

mungesën e koordinimit të tij në situata komplekse,

mungesën e vëmendjes ndaj të drejtave themelore të njeriut d

he ndaj situatave shumë kritike të disa grupeve.

Kështu, parimi i subsidiaritetit merr një shprehje konkrete,

e cila garanton pjesëmarrjen dhe veprimin e komuniteteve

dhe të organizatave të nivelit më të ulët,

të cilat veprojnë me shtetin në mënyrë plotësuese.

Shumë herë ata bëjnë përpjekje të lavdërueshme

duke menduar për të mirën e përbashkët

dhe disa nga anëtarët e tyre arrijnë

deri aty sa kryejnë vepra vërtet heroike,

të cilat tregojnë se sa njerëzimi ynë

është ende i aftë të kryejë vepra shumë të bukura.