Përmbledje e doktrinës shoqërore të Kishës Katolike.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË




MEDITIMI PARAPRAK.


62. Ky propozim dashurie gjithashtu

mund të keqkuptohet.

Jo më kot,

përballë tundimit të bashkësive të para të krishtera

për të formuar grupe të mbyllura dhe të izoluara,

Shën Pali i nxiti dishepujt e tij

që të kishin dashuri hyjnore mes tyre

“dhe ndaj të gjithëve” (1 Sel. 3,12);

dhe në bashkësinë e Gjonit u kërkua

që "vëllezërit, megjithëse të huaj" të mirëpriteshin (3 Gj 5).

Ky kontekst ndihmon për të kuptuar

vlerën e shëmbëlltyrës së Samaritanit të Mirë:

dashurisë nuk i intereson

nëse vëllai i plagosur

vjen nga këtu apo atje.

Sepse është “dashuria ajo që thyen zinxhirët

që na izolojnë dhe na ndajnë,

duke ndërtuar ura;

dashuri që na lejon të ndërtojmë

një familje të madhe

ku të gjithë mund të ndihemi

si në shtëpinë tonë […].

Dashuri që bie erë

dhembshurie dhe dinjiteti”.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË



NJË NJERI I BRAKTISUR...


63. Jezusi tregon se ishte një burrë i plagosur

i shtrirë në tokë përgjatë rrugës,

ai që kishte qenë i sulmuar.

Disa persona kaluan pranë tij,

por ata u larguan, nuk u ndalën.

Ata ishin njerëz me funksione të rëndësishme në shoqëri,

të cilët nuk kishin në zemër dashurinë

për të mirën e përbashkët.

Ata nuk mund të shpenzojnë disa minuta

për të ndihmuar një njeri të plagosur

ose të paktën për të kërkuar dike

që ta ndihmojë atë.

Njëri ndaloi, i afroi, e trajtoi me duart e veta,

pagoi nga xhepi i vet dhe u kujdes për të.

Mbi të gjitha, i dha atij diçka

që ne e kursejmë në këtë botë

që është gjithmonë të nxituar:

i dha atij kohën e tij.

Me siguri ai kishte planet e veta

për ta përdorur kohën atë ditë

sipas nevojave, angazhimeve apo dëshirave të veta.

Por ai mundi të linte gjithçka mënjanë

për të ndihmuar të plagosurin të panjohur

dhe e konsideroi atë të denjë

për të marrë dhuratën e kohës së tij.

64. Me kë identifikohesh?

Kjo pyetje është e vështirë,

e drejtpërdrejtë dhe vendimtare.

Cilit prej tyre ti je i ngjashëm?

Ne duhet të njohim tundimin

që na rrethon për mosinteresim për të tjerët,

veçanërisht për më të dobëtit.

Le ta pranojmë këtë,

kemi përparuar shumë në shumë aspekte,

por jemi analfabetë

në shoqërimin,

në kujdesin

dhe mbështetjen e shoqërive tona

më të brishta dhe të dobëta.

Jemi mësuar të shikojmë përreth,

të kalojmë, të injorojmë situatat

derisa ato të ndikojnë drejtpërdrejt tek ne.

65. Sulmohet një person në rrugë,

dhe shumë ikin sikur të mos kishin parë asgjë.

Shpesh ka njerëz që godasin dikë

me makinën e tyre dhe ikin.

Thjesht preokupohen vetëm

që të mos kenë probleme,

nuk ka rëndësi nëse një njeri vdes

për shkak të mosinteresim të tyre.

Megjithatë, këto janë shenja

të një stili jetese të përgjithësuar,

i cili manifestohet në mënyra të ndryshme,

ndoshta më delikate.

Për më tepër, duke qenë se të gjithë

jemi shumë të përqendruar në nevojat tona,

nëse shojmë dikë me dhimbje,

shqetësohemi:

shqetësohemi, sepse nuk duam

të humbim kohë

për problemet e të tjerëve.

Këto janë simptoma të një shoqërie të sëmurë,

sepse ajo synon

të ndërtohet vetë

duke i kthyer shpinën dhimbjes.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË



NJË NJERI I BRAKTISUR...


66. Më mirë është të mos biem në këtë mjerim.

Le të sillemi sipas modelit të samaritanit të mirë.


Është një tekst që na fton të ringjallim thirrjen tonë

si qytetarë të kombit tonë dhe të gjithë botës,

që kontribuojnë të ndërtojnë lidhje të re shoqërore.

Është një thirrje gjithnjë e re,

që, nuk duhet të harrohet,

është shkruar si ligj themelor i qenies sonë:

që shoqëria të niset drejt kërkimit të së mirës së përbashkët

dhe, duke u nisur nga ky synim,

të rindërtojë gjithmonë rendin e saj politik dhe shoqëror,

strukturën e saj mbi marrëdhëniet me të vërtetë njerëzore,

projektin e saj njerëzor.

Me gjestet e tij Samaritani i Mirë tregoi

se "ekzistenca e secilit prej nesh

është e lidhur me atë të të tjerëve:

jeta nuk është kohë që kalon,

por një kohë takimi".

67. Kjo shëmbëlltyrë është një ikonë ndriçuese,

e aftë të nxjerrë në pah

opsionin bazë që duhet të marrim ,

për ta rindërtuar këtë botë të mjerueshme

që, si është, na bën të vuajmë shumë.

Përballë kaq shumë dhimbjeje,

kaq shumë plagëve,

e vetmja mënyrë për të dalë,

është të jemi si Samaritani i Mirë.

Çdo zgjedhje tjetër të çon

ose në anën e kusarëve

ose në anën e atyre që kalojnë pa pasur dhembshuri

për të plagosurin e rënë në rrugë.

Shëmbëlltyra na tregon

se me cilat nisma mund të ribëhet një komunitet,

duke filluar nga burrat dhe gratë

që e bëjnë të tyren dobësinë e të tjerëve,

të cilët nuk lejojnë të ndërtohet

një shoqëri bazuar në përjashtimin,

por bëhen vetë fqinjë

dhe rimëkëmbin dhe rehabilitojnë njeriun e rënë.

që e mira të jetë e përbashkët.

Në të njëjtën kohë shëmbëlltyra

na paralajmëron për disa qëndrime të njerëzve

që shikojnë vetëm te vetja

dhe nuk marrin përsipër kërkesat

e pashmangshme të realitetit njerëzor.

68. Shëmbëllltyra, le ta pranojmë qartë,

nuk na jep një mësim idealesh abstrakte,

as nuk kufizohet në shqyrtimin

e funksionalitetit të një morali etiko-social.

Na zbulon një karakteristikë thelbësore të qenies njerëzore,

shpesh e harruar:

ne jemi krijuar për plotësinë

që arrihet vetëm në dashuri.

Të jetosh indiferent

ndaj dhimbjes të të tjerëve

nuk është një zgjedhje e mundshme:

nuk mund të lejojmë

që dikush të jetojë i përjashtuar nga të mirat e të jetës.

Kjo duhet të na indinjojë,

deri në atë pikë sa të na bëjë të zbresim

nga qetësia jonë

për të zhytur veten të mërzitur

në vuajtjet njerëzore. Në këtë konsiston dinjiteti ynë.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË

Një histori që përsëritet.


69. Rrëfimi është i thjeshtë dhe linear,

por përmban të gjithë dinamikën e luftës së brendshme

që zhvillohet në shtjellimin e identitetit tonë,

në çdo ekzistencë të projektuar

në rrugën e realizimit të vëllazërisë njerëzore.

Pasi u nisëm, në mënyrë të pashmangshme

përplasemi me të plagosurin.

Sot gjithnjë e më shumë ka njerëz të plagosur.

Përfshirja apo përjashtimi i atyre

që vuajnë gjatë rrugës

përcakton të gjitha projektet

ekonomike, politike, sociale dhe fetare.

Çdo ditë përballemi me zgjedhjen

për të qenë samaritanë të mirë

apo udhëtarë indiferentë

që kalojnë në distancë.

Dhe nëse e shtrijmë vështrimin tonë

në tërësinë e historisë sonë

dhe të botës në tërësi,

të gjithë jemi ose kemi qenë si këta personazhe:

të gjithë kemi diçka nga njeriu i plagosur,

diçka nga hajdutët,

diçka nga ata që kalojnë në një distancë

dhe diçka nga samaritani i mirë.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË

Një histori që përsëritet.


70. Është interesante

se si ndryshojnë tërësisht diferencat

midis personazheve të tregimit

pas takimit e tyre me njeriun e rënë ndër cuba,

të poshtëruar, të braktisur në rrugë.

Nuk ka më dallim midis një njeriu

që banon në Judenë dhe një tjetër që banon në Samarinë,

nuk ka prift apo tregtar:

ka vetëm dy lloje njerëzish:

ata që marrin përsipër dhimbjen

dhe ata që kalojnë, shohin,

dhe vazhdojnë rrugën;

ata që përkulen poshtë

duke njohur që është një njeri

ai që ra ndër cuba dhe u braktis në rrugë

dhe ata që shikojnë tjetërkund

dhe largohen me shpejtësi:

në fakt kur marrim përsipër dhimbjen e të tjerëve,

bien maskat tona të shumta,

etiketat dhe maskimet tona:

është ora e së vërtetës.

A do të përkulemi për të prekur

dhe shëruar plagët e të tjerëve?

A do të përkulemi për t'u mbështetur njëri-tjetrin?

Kjo është sfida aktuale nga e cila nuk duhet të kemi frikë.

Në momentet e krizës zgjedhja bëhet urgjente:

mund të themi se në këtë moment

kushdo nuk është hajdut

dhe kushdo nuk kalon në distancë,

ose kushdo është i plagosur

ose mban mbi supe disa të plagosur.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË

Një histori që përsëritet.


71. Historia e Samaritanit të Mirë përsëritet:

është gjithnjë e më e dukshme

që pakujdesia sociale dhe politike

i bën shumë vende në botë rrugë të shkreta

ku mosmarrëveshje kombëtare dhe ndërkombëtare

dhe mundësitë e grabitjeve

lënë shumë të margjinalizuar

në tokë dhe në anë të rrugës.

Në shëmbëlltyrën e tij Jezusi

nuk paraqet mënyra alternative,

nuk thotë për sh, çfarë do të kishte bërë

ai i plagosur keq apo ai që e ndihmoi,

nëse zemërimi apo etja për hakmarrje

do të kishin gjetur vend në zemrat e tyre.

Jezusi ka besim

në pjesën më të mirë të shpirtit njerëzor

dhe me shëmbëlltyrën e tij

ai inkurajon të gjithë

që t'i përmbahen dashurisë,

që të rikuperojnë ata që vuajnë

dhe të ndërtojnë një shoqëri

të denjë për këtë emër.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË


Personazhet


72. Shëmbëlltyra fillon me hajdutët.

Pika fillestare që Jezusi zgjedh

është një agresion tashmë i përfunduar.

Nuk na bën të ndalemi

për t'u ankuar për faktin,


nuk na e drejton shikimin drejt çubave.

Ne i njohim ata. Ne kemi parë

që përparojnë në botë

hijet e dendura të braktisjes,

të dhunës së përdorur për interesa të vogla të pushtetit:

flitet për akumulimin dhe ndarjes.

Pyetja mund të jetë:

a do ta lëmë të plagosurin në tokë,

për të vrapuar secili

për t'u shpëtuar veten nga dhuna

apo për të ndjekur cubat?

A do të jetë ai person i plagosur,

ai që justifikon ndarjet tona të papajtueshme,

indiferencën tonë mizore,

betejat tona të brendshme?

73. Pastaj shëmbëlltyra na bën

të fiksojmë shikimin tonë qartë

tek ata që kalojnë larg.

Kjo indiferencë është e rrezikshme

sepse bën të shkojnë më tej pa u ndalur,

që të jenë tëpafajshme ose jo,

fryt përbuzjeje ose shpërqendrimi i trishtuar,

bën që personazhet

si prifti dhe leviti të mos reflektojnë

pak të trishtuar për atë distancë

që i izolon nga realiteti.

Ka shumë mënyra, që kompletohen

me njërën-tjetrën për t'u larguar,

për të marrë distancat.

Një prej tyre është mbyllja në vetveten,

duke mos qenë i interesuar për të tjerët,

duke qenë indiferent ndaj nevojave të të tjerëve.

Një tjetër është të vëmë veten vetëm jashtë.

Në lidhje me këtë mënyrë të fundit

të kalimit në distancë, në disa vende,

apo në sektorë të caktuar të tyre,

ka një përbuzje për të varfërit

dhe për kulturën e tyre

dhe një jetesë me një vështrim të jashtëm,

sikur të tentonin të importonin

një projekt të një vendi të huaj,

të mund të zënë vendin tek ata.

Kështu, indiferenca e disave

mund të justifikohet,

sepse ata që mund të prekin

zemrat e tyre me kërkesat e tyre

thjesht nuk ekzistojnë.

Ata janë jashtë horizontit të tyre për sa u perket interesave

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË


Personazhet


74. Tek ata që kalojnë në distancë

ka një detaj që nuk mund ta anashkalojmë:

ishin njerëz fetarë.

Për më tepër,

ata iu përkushtuan adhurimit ndaj Perëndisë:

një prift dhe një levit.

Kjo vlen për t'u përmendur:

tregon se të besosh dhe të adhurosh Zotin

nuk garanton se do të jetosh

ashtu siç dëshiron Zoti.

Një person me besim

mund të mos jetë besnik ndaj gjithçkaje

që kërkon vetë besimi,

e megjithatë mund të ndihet afër Perëndisë

dhe të ndihet më i denjë se të tjerët.

Nga ana tjetër,

ka mënyra për të jetuar besimin

që favorizojnë hapjen e zemrës ndaj vëllezërve

dhe që do të jenë garancia

e një hapjeje autentike ndaj Zotit.

Shën Gjon Gojarti arriti

të shprehte me shumë qartësi këtë sfidë

që u paraqitet të të krishterëve:

"A doni vërtet të nderoni trupin e Krishtit?

Mos e përbuzni kur është lakuriq.

Mos e nderoni në tempull me petka mëndafshi,

ndërsa jashtë e lini të vuajë të ftohtin dhe lakuriqësinë”.

Paradoksi është se, ndonjëherë,

ata që thonë se nuk besojnë,

mund të jetojnë vullnetin e Zotit

më mirë se besimtarët.

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË


Personazhet


75. “Cubat gjatë rrugës"

zakonisht kanë si aleatë të fshehtë

ata që “kalojnë rrugës duke shikuar nga ana tjetër”.

Rrethi mbyllet midis atyre

që përdorin dhe mashtrojnë shoqërinë për ta grabitur atë

duke marrë në zotërim pasuritë e saj

dhe atyre që mendojnë se po ruajnë

pastërtinë në funksionin e tyre kritik,

por në të njëjtën kohë jetojnë

nga ai sistem dhe burimet e tij.

Ekziston një hipokrizi e trishtueshme

ku mosndëshkimi i krimit,

i përdorimit të institucioneve për interesa

personale apo korporative

dhe të këqija të tjera

që nuk mund t'i eliminojmë,

kombinohen me një skualifikim të përhershëm të gjithçkaje,

me mbjelljen e vazhdueshme të dyshimit

duke përhapur mosbesim dhe hutim.

Mashtrimi i "çdo gjë shkon keq"

korrespondon me "askush nuk mund t'i rregullojë gjërat",

"çfarë mund të bëj?".

Në këtë mënyrë ushqehet

zhgënjimi dhe mungesa e shpresës

dhe kjo nuk nxit shpirtin

e solidaritetit dhe të bujarisë.

Zhytja e një populli në dekurajim

është mbyllja e një rrethi vicioz të përsosur:

kështu vepron diktatura e padukshme

e interesave të vërteta të fshehura,

të cilat marrin për veten

burimet e shoqërisë

dhe aftësitë e njerëzve

për të menduar me kokën e tyre

dhe për të programuar

dhe realizuar çfarë është më mirë për veten e tyre.


76. Së fundi, le të shohim të plagosurin.

Ndonjëherë ndihemi si ai,

të plagosur rëndë

dhe të strirë në tokë në anë të rrugës.

Edhe ne ndihemi të braktisur nga institucionet tona

që kanë shumë mungesa

dhe nuk janë në gjendje të kryejnë

shërbimin e tyre,

ose janë të përdorura në shërbim

të interesave të pak njerëzve,

brenda dhe jashtë të tyre.

Në fakt, "në shoqërinë e globalizuar,

zakonisht praktikohet një mënyrë elegante

për të shikuar nga ana tjetër:

nën mbulesën e sjelljes politikisht korrekte

ose të modës ideologjike,

shikohet personi që vuan

duke mos e prekur atë,

por duke e shfaqur në televizion drejtpërdrejt,

ku gjithashtu ngjarja komentohet

me një fjalim që jep,

kur dëgjohet,

përshtipje që është tolerant

dhe plot me fjalë të bukura".

[ninoenina]

Nga Letra Enciklike e Papës Françesku VËLLEZËR TË GJITHË.


KAPITULLI I DYTË: NJË I HUAJ NË RRUGË


LE TA RITHEMELOJMË KËTË SHOQËRI NGA FILLIMI.

77. Çdo ditë na ofrohet një mundësi e re,

një fazë e re.

Nuk duhet të presim gjithçka nga ata që na qeverisin,

do të ishte një gjë absolutisht të të fëmijërisë.

Ne gëzojmë një hapësirë ​​bashkëpërgjegjësie të aftë

për të nisur dhe gjeneruar procese dhe përparime të reja.

Ne duhet të jemi forca aktive

në rehabilitimin dhe në mbështetjen e shoqërive të plagosura.

Sot përballemi me një mundësi të madhe

për të shprehur faktin që të gjithë jemi vëllezër,

për të qenë samaritanë të tjerë të mirë

që marrin mbi vete dhimbjen e dështimeve të të tjerëve,

në vend që të nxisin urrejtje dhe pakënaqësi.

Ashtu si udhëtari i rastit të historisë tonë,

na duhet vetëm dëshira e lirë,

e pastër dhe e thjeshtë

për të qenë popull, për të qenë konstant

dhe të palodhur në angazhimin

për të përfshirë, për t'u integruar, për të ngritur të rënët;

edhe pse shumë herë e gjejmë veten të zhytur

dhe të dënuar të përsërisim logjikën e të dhunshmevet,

të atyre që ushqejnë ambicie vetëm për veten e tyre

dhe përhapin pështjellim e gënjeshtra.

Le të vazhdojnë të tjerët të mendojnë

për një politikë apo një ekonomi në shërbim

të lojërave të tyre e tyre të pushtetit.

Le të ushqejmë ne atë që është e mirë

dhe ta vëmë veten në shërbim të së mirës.


78. Mund të fillohet nga gjëra më të voglai

dhe ngadalë-ngadalë,

mund të arrihet të luftohet

për atë që është më konkrete

dhe më e dobishme për bashkësitë tona vendore,

deri në cepin më e largët të atdheut e të botës,

me të njëjtin kujdes që kishte udhëtari nga Samaria

për çdo plaga e të plagosurit..

Le të kërkojmë të tjerët

dhe të marrim në dorë realitetin që na takon,

pa frikë nga dhimbja apo pafuqia,

sepse aty janë të gjitha të mirat

që Zoti ka mbjellë në zemrën e njeriut.

Vështirësitë që duken të mëdha,

janë mundësi për t'u rritur

dhe jo justifikim i trishtimit inert

që favorizon nënshtrimin.

Por le të mos e bëjmë vetëm, individualisht.

Samaritani kërkoi një pronar

që mund të kujdesej për atë njeri,

pasi ne jemi thirrur të ftojmë

dhe të takohemi në një "ne"

që është më e fortë se shuma

e individualiteteve të vogla;

le të kujtojmë se

"e tëra është më shumë se pjesët

dhe është gjithashtu më shumë

se shuma e tyre e thjeshtë".

Ne heqim dorë nga poshtërsia

dhe inati i partikularizmave sterile,

nga kundërshtimet e pafundme.

Le të ndalojmë së fshehuri dhimbjen e humbjeve

dhe të marrim përgjegjësinë

për krimet tona, përtacinë dhe gënjeshtrat tona.

Pajtimi restaurues do të na ringjallë

dhe do të bëjë që ne dhe të tjerët

të të mos kemi më frikë.


79. Samaritani i rrugës u largua

dhe nuk priti as mirënjohje as falënderime.

Përkushtimi ndaj shërbimit

ishte kënaqësia e madhe

përpara Zotit dhe jetës së tij,

dhe prandaj një detyrë.

Ne të gjithë kemi një përgjegjësi

në lidhje me atë person të plagosur

që përfaqëson Popullin tonë

dhe të gjithë popujt e tokës.

Le të kujdesemi për dobësinë

e çdo njeriu, çdo gruaje, çdo fëmije

dhe çdo të moshuari,

me atë qëndrim mbështetës

dhe të vëmendshëm,

qëndrimin e afërsisë

së samaritanit të mirë.