Qeveria ua merr taksat bashkive, do t’i mbledhë vetë, më pas do t’ua shpërndajë
Unifikimi i taksave
Pas idesë së shkrirjes së policisë bashkiake, pritet drafti i posaçëm për taksat vendore
Llogaritë emergjente
Aktualisht është mbyllur faza e emergjencës që parashikonte bërjen funksionale të llogarive në thesar dhe në tatime, së bashku me vulat e reja të bashkive e tashmë po punohet për hartimin e ligjit dhe caktimin e kompetencave në bazë të të cilave do të funksionojnë njësitë në fillim të vitit të ardhshëm. 61 bashkitë kanë filluar nga puna me çështjet më emergjente, si përgatitja për vitin e ri shkollor apo mbajtja e disa premtimeve elektorale.
Periudha tranzitore
Pas konstituimit të të gjitha bashkive, të cilat tashmë ka nisur punën edhe me vendimet e miratuara nga çdo këshill bashkiak, periudha deri në fund të këtij viti konsiderohet si tranzitore, pasi njësive u duhet të punojnë me buxhetet ekzistuese dhe me ndihmën financiare të qeverisë deri në fillimin e 2016-s. Duke filluar që nga muaji janar secila prej njësive do të ketë kompetenca të reja.
ARTEMISA HOXHA
cucci-dhe-caniQeveria pritet që të shtojë kompetencat e saj, duke ia rrëmbyer pushtetit lokal. Kjo falë ligjit të ri për financat vendore, çka do të sjellë në këtë mënyrë edhe kontroll më të madh në mbledhjen e taksave, të cilat janë të rëndësishme për buxhetet e qeverisjes vendore. Duket se paaftësia apo mungesa e vullnetit për të mbledhur taksat kryesisht të bizneseve apo dhe të pasurisë në pushtetin lokal sjellin pikërisht marrjen e këtyre kompetencave nga ana e qeverisë, për të vendosur në këtë mënyrë rregull në 61 bashkitë e reja të dala nga zgjedhjet e 21 qershorit. Gjithsesi, pavarësisht progresit të bërë nga qeveria në lidhje me rritjen e autonomisë së qeverisjes vendore nëpërmjet transferimit të shumë instrumenteve ligjore dhe financiare nga pushteti qendror te njësitë e qeverisjes vendore apo dhe kompetencave të reja të kryetarëve të bashkive, duket se të ardhurat që do të mblidhen nga taksat në çdo njësi të qeverisjes vendore do të jenë nën kontrollin e pushtetit qendror. Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve, siç duket, do t’i ngarkohet dhe një detyrë tjetër, ajo e mbledhjes së taksave vendore. Referuar të dhënave që janë bërë publike në dokumentin zyrtar të miratuar nga Këshilli i Ministrave, “Strategjia ndërsektoriale për qeverisjen vendore 2015 – 2020”, thuhet se pikërisht në aspektin e treguesve të decentralizimit fiskal Shqipëria renditet e fundit në rajon për sa u përket të ardhurave të veta të qeverisjes vendore. Por ajo çka parashikon ligji për financimin e qeverisjes vendore janë edhe nismat e reja ligjore për përcaktimin e të ardhurave të përbashkëta. “Do të ndërmerren nisma të rëndësishme ligjore, përfshi këtu edhe hartimin e një ligji të ri integral për financimin e qeverisjes vendore, hartimin e një pakete të re fiskale të decentralizimit që do të aplikojë konceptin e ndarjes së taksave kombëtare. Do të studiohen mundësitë e taksave të reja të përbashkëta (taksa e automjeteve është tashmë një taksë të përbashkët), duke marrë në konsideratë barazinë në shpërndarje. Do të vendosen kushte të caktuara për të siguruar që qeveritë vendore të shfrytëzojnë sa më shumë autoritetin e tyre tatimor, në mënyrë që të marrin një pjesë të tatimeve të përbashkëta (Tatimi mbi të Ardhurat Personale (TAP) dhe Tatimi mbi Fitimin TTF)”, thuhet në draftin e miratuar nga qeveria. Gjithçka bëhet fjalë për t’u zbatuar në vitin 2016, pasi në këtë periudhë tranzitore janë realizuar një shkrirje e taksave, të ish-komunave me njësitë e reja të qeverisjes vendore. Për këtë, ministria e Financave do të hartojë një draft në konsultim me 61 bashkitë, si dhe me grupet e interesit për të gjetur një skemë sa më të zbatueshme në vjeljen e taksave.
Shkurtimet dhe kompetencat
Kreu i Agjencisë për Zbatimin e Reformës Territoriale, Artan Shkëmbi, bën të ditur shkurtimin me 20% të njësive administrative, para të cilat do të shkojnë për investime në 61 bashkitë e reja. “Ky shkurtim ka ndodhur në shumicën e njësive dhe vazhdon të ndodhë edhe te të tjerat. Atje ku ka këshill komune nuk mund të ketë sekretarë të këshillit të komunës dhe atje ku nuk ka kryetarë komune, nuk mund të ketë shoferë të kryetarit të komunës. Në fund të këtij procesi, që nuk mbaron tani, se në janar do të kemi struktura të reja për të gjitha bashkitë, në total ne mund të themi që mund të shkojë një shkurtim rreth 20% e personelit të administratës së qeverisjes vendore”, shprehet Shkëmbi. Ndërkohë që në lidhje me shtimin e kompetencave për pushtetin lokal, edukatorët, zjarrfikëset, drejtoritë bujqësore janë të parat kompetenca që do të kalojnë nga pushteti qendror drejt kryetarëve të 61 bashkive. “Në fushën e arsimit, kryetarët e bashkive do të kenë më shumë mundësi, sepse ata do të emërojnë e shkarkojnë dhe do të administrojnë personelin jo mësimor të shkollave, që janë edukatorët e kopshteve, që do të thotë rreth shtatë mijë punonjës të arsimit që deri tani janë administruar nga qeverisja qendrore do t’u kalojnë bashkive. Parashikohet që sistemi zjarrfikës të kalojë në varësi të pushtetit lokal, bordet e kullimit dhe drejtoritë e bujqësive të kalojnë në administrim të pushtetit lokal”, deklaron drejtori i Agjencisë për Zbatimin e Reformës Territoriale, Artan Shkëmbi. Ndër të tjera, sqaron se të gjitha ministritë po punojnë për të vendosur se cilët janë sektorët që njësitë vendore do të marrin nën administrim, teksa shton edhe shkrirjen e policisë bashkiake. “Opsionin që dominon më shumë është shkrirja e policisë bashkiake, jo për faj të policisë bashkiake, por ndoshta për faj të ligjit, të kompetencave, të strukturave të organizimit të tyre dhe të mundësive që ato kanë. Policia bashkiake deri më sot nuk ka qenë në gjendje të kryejë funksionin e saj, por një strukturë e tillë brenda policisë së rendit do të ishte shumë efikase”, thotë ai.
Shqip
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt