Lajme mbi boten Orthodhokse.

[arbereshi_niko]

KISHA E SHEN GJERGJIT NE KORCE










Kisha e Dëshmorit të Madh Shën Gjergj ka qenë në atë vend ku sot ngrihet biblioteka e qytetit «Thimi Mitko».
Kjo ishte një nga kishat më të vjetra të Korçës. Njoftimet më interesante për hershmërinë e kësaj kishe na i jep studiuesia Adela Izmirliadhu,
e cila shkruan se gjatë prishjes së kishës së vjetër për ndërtimin e kishës së re, në fund të shekullit të 19-të, nuk i shpëtuan dot prishjes pikturat e vogla murale brenda saj,
të cilat ishin të shekullit të 6të - 7të. Po ashtu mësojmë se Thimi Mitko, i cili ka qenë një nga studiuesit e parë të kishave, shkollave dhe kodikëve të Mitropolisë,
e daton kishën e shën Gjergjit, një ndërtim apo rindërtim të vitit 1253. Nga sa përmendëm më sipër, mund të thuhet, se kisha e Shën Gjergjit duhet t’i këtë pasur fillimet,
që nga mesjeta e hershme. Ekzistojnë një sërë dëshmish të tjera të vjetra për hershmërinë e kësaj kishe: Së pari, pranë kësaj kishe ka ekzistuar një varrezë e madhe,
që shtrihej deri afër Bankës Kombëtare Tregëtare të qytetit të Korçës. Kjo varrezë është identifikuar që në kohën e luftës së II tëbotërore,
kur italianët ndërtuan këtu fortifikime ushtarake, por edhe në vitet 1950, kur filluan ndërtimet për pallatet e reja nga Optika deri tek Shën Gjergji dhe së fundi,
kur u hap kanali për postën e re. Varret ishin me drejtimin Lindje - Perëndim. Për këtë varrezë rreth kishës së Shën Gjergjit, nuk flet asnjë autor,
as kodiku 400 vjeçar i Mitropolisë së Korçës e Selasforit, gjë që tregon se kjo varrezë ka ekzistuar para pushtimit turk.
Edhe kodiku i Mitropolisë së Korçës dhe Selasforit që në dokumentat e para të tij, e përmend këtë kishë. Në dokumentin 64 të këtij kodiku, i cili daton vitin 1707,
përmendet kisha e Shën Gjergjit. Në dokumentin numër 17të
të po këtij kodiku, që mban vitin 1710, në të cilin përmenden emrat e dhuruesve të Mitropolisë së Korçës, përmendet edhe emri i një voskopojari, i quajtur Dhimo Bakalli,
i cili jep një donacion për kishën e Shën Gjergjit, me kushtin që kjo shumë të përdorej kur kisha të rindërtohej duke na çuar në konkluzionin se kjo kishë ishte shumë e vjetër;
dhe se Mitropolia e Shenjtë e Korçës ka patur një plan për rregullimin apo ngritjen e një kishe të re mbi të vjetrën, që në atë kohë.
Por kjo nuk u realizua, pasi në këtë periudhë kemi trazira të mëdha. Në dokumentin 15, të kodikut të madh të Mitropolisë, përmendet edhe rruga e Dëshmorit të madh Shën Gjergj,
sot bulevardi i Shën Gjergjit, një nga rrugët më të vjetra të Korçës, të cilën ryfeti (grupi i zejtarëve) i tabakëve të Voskopojës e shtroi me kalldrëm prej Kishës së Shën Gjergjit deri në Varosh,
në fillim të viteve 1700. Me rritjen e qytetit të Korçës gjatë shekullit të 19të,
sidomos me lagjet e ndërtuara pas kishës së Shën Gjergjit u bë domosdoshmëri, ndërtimi ikishës së re, të cilën kodiku e përmend si shumë të nevojshme për qytetin.
Kështu në vitin 1875 korçarët e prishën kishën antike dhe e rrethuan me mure territorin mjaft të madh që zotëronte kjo kishë si pronë,
dhe e bënë gati për ndërtimin e kishës se re mbi themelet e kishës së vjetër. Mitropolia e Shenjtë e Korçës mblodhi ndihma, si dhe fonde,
nga pasuritë e saj dhe në vitin 1881 filloi të ndërtojë kishën e re të madhe e të bukur. Por papritur, ndërtimi u ndërpre, për akuzat që ishin çuar në Portën e Lartë se të krishterët po ndërtojnë kala.
Pas ndalimit të punimeve, Mitropolia e Shenjtë e Korçës, i kërkoi Patriarkanës së Shenjtë të Konstandinopojës, që të ndërhynte pranë qeverisë turke për të rimarrë lejen e ndërtimit dhe për të vazhduar punimet.
Pas përpjekjesh shumë të mëdha dhe pas ndërhyrjeve të shumta pranë Portës së Lartë, nga shumë personalitete korçare të kohës, një nga të cilët ka qenë edhe filantropi korçar Anastas Lakçe,
Porta e Lartë, dërgoi specialistë në Korçë për të verifikuar, nëse ky ndërtim ishte kishë apo kështjellë. Mbasi komisioni me arkitektë nga Stambolli dha raportin,
në të cilin thuhej se ndërtimi ishte një kishe dhe jo një fortesë, u lëshua dekret sulltanor për të vazhduar punimet.
Projektimi dhe ndërtimi i kësaj kishe ju besua kallfës (mjeshtrit) Naum Trasha, mjeshtër korçar me origjinë nga Opari. Kisha u ndërtua e gjitha prej guri,
me blloqe të mëdhenj të lidhur me njëri-tjetrin me plumb.
Filantropi dhe patrioti korçar Anastas Lakçe, financoi që në fillim punimet me 5000 napolona flori, por edhe shumë qytetarë korçarë dhuruan shuma të konsiderueshme për përfundimin e kësaj kishe.
Ndërtimi i kishës mbaroi në vitin 1905, vit në të cilin edhe u inagurua. Kjo vepër cilësohej si një nga me të bukurat dhe më të mëdhatë në Shqipëri e më gjerë.
Në pronësi të kishës së Shën Gjergjit, ka qenë gjithashtu edhe truall i mbi të cilin ishte ndërtuar ish Bashkia e Qytetit, ose Pallati i Kulturës sot;
trualli në fjalë, pronë e kishës së Shën Gjergjit iu dhurua qytetit nga Mitropolia e Korçës, për ndërtimin e Bashkisë.
Mbi portën e brendëshme të kësaj kishe ishte vendosur një pllakë emadhe në të cilën qenë shkruar emri i mirëbërësit dhe viti i ndërtimit të kësaj kishe.
Anastas Lakçja i cili ndihmoi për ndërtimin e kësaj kishe të bukur,vdiq në Bukuresht në vitin 1894. Trupi i tij u balsamos dhe u soll në Korçë.
Përveç Anastas Lakçes në Shën Gjergj ishin varrosur dhe dy Mitropolitë të Korçës. Ikonat dhe pikturat e kishës ishin bërë nga piktorët vendas nga Dardha, Hoçishti dhe Ziçishti.
Duke qenë një kishë pozante dhe monumentale, ajo ka shërbyer edhe si qendër për shumë aktivitete të mëdha për qytetin.
Aty janë kryer pritje dhe tedeume për princa dhe qeveritarë të lartë, që kanë vizituar kohë pas kohe qytetin, për qeverinë e parë kombëtare etj.
Kjo kishë përmendet gjithashtu edhe për korin e bukur që kishte. Në këtë kishë në vitin 1914 nga Atë Josif Qirici është mbajtur mesha e parë e plotë në gjuhën shqipe.
Po në këtë kishë, në vitin 1923 është dorëzuar kanonikisht peshkop Imzot Theofan Noli, nga dy mitropolitë të dërguar nga Patriarkana e Shenjtë e Konstandinopojës.
Fatkeqësisht kjo kishë e mrekullueshe dhe krenaria e qytetit, kushtuar dëshmorit të madh shën Gjergj mbrojtës i qytetit u rafshua tërësisht nëvitin 1971 nga regjimi ateist.
Por populli i korçës akoma dhe sot e ruan me nostalgji kujtimin e kësaj kishe historike me shpresën e rindërtimit të saj.
Prandaj Mitropolia e Korçës, duke mësuar se tashmë është aprovuar projekti për ndërtimin e një biblioteke të re,
i kërkon qeverisë qendrore dhe asaj lokale ti kthejë qytetit këtë monument të rëndësishëm dhe të mos e sakrifikojë memorjen e gjallë historike të Korçës për disa ambiente shtesë për bashkinë,
të cilat lehtësisht mund të realizohen në një vend tjetër.

Pershendetje

[arbereshi_niko]

PATRIARKATI EKUMENIK KOSTANTINOPOLETAN TAKOHET ME FILARETIN.



Katedralja e Shen Vladimirit, qender e Patriarkanes Ukrahinase ( UOK-PK )


Si agjensia Pravoslavie.ru ashtu edhe faqja zyrtare e Patriarkatit ukrahinas – Kievit ( Filaret ) ,
se bashku keto informojne qe dy pjesetare te Patriarkanes Ekumenike jane takuar me perfaqesues te UOK-PK ne ditet e shkuara.
Ne daten 12 Janar mitropoliti Bartholomeu i Smirnes (ne turq. İzmir; in grek. Σμύρνη, Smyrni), sekretar i Sinodit te Shenjte te PE-se Kostantinopoletane
se bashku me mitropolitin Emmanuel i Frances , qe te dy pjesetare te Komisionit Patriarkal per Autoqefaline e Ukrahines,
kane patur takim me delegacionin e Kishes Orthodhokse te Ukrahines te Patriarkatit te Kievit.
Qe te dyja delegacionet kane prodhuar dokumente dhe relacione te gjendjes aktuale te Kishes ne Ukrahine.
Metropolitet Bartholomeu dhe Emmanuel jane shprehur per situaten komplekse, por edhe qe; “ me siguri patriku Bartholomeu do te vendose sa me mire …”.
Nga ana e tyre kievianet jane shprehur qe deshira e tyre eshte te kalojne nen Kostantinopojen, duke mundur keshtu te realizojne autoqefaline kanonike.

Pershendetje

[arbereshi_niko]

“Evropa nën frikën e kërcënimit terrorist fundamentalist dhe vlera e personit e liria fetare”



Nga 9-12 janar 2016, në Paris u Zhvillua Forumi i V Evropian Katoliko-Orthodhoks, organizuar nga Patriarkana Ekumenike dhe Këshilli i Konferencave Ipeshkvnore të Evropës.
Tema e këtij Forumi ishte “Evropa nën frikën e kërcënimit terrorist fundamentalist dhe vlera e personit e liria fetare”.
Punimet u hapën me përshëndetjen e Arqipeshkvit të Parisit, kardinalit André Vingt-Trois dhe më pas e morën fjalën dy bashkëkryetarët e tij,
Mitropoliti Genadi i Sasimës dhe Arqipeshkvi i Budapestit Esztergom. Në takim morën pjesë përfaqësues nga Kishat Orthodhokse të Evropës dhe nga Konferencat Ipeshkvnore romanokatolike.
Kisha jonë u përfaqësua nga Mitropoliti i Elbasanit, Hirësia e Tij, Andoni.

Pjesëmarrësit diskutuan për tema si: Dinjiteti njerëzor dhe liria fetare; Intoleranca religjioze, Diskriminimi dhe persekutimi; fundamentalizmi dhe terrorizmi i sotëm;
kohezioni social dhe dukuria e frikës në Shtetin e së Drejtës, Duke parë misionin e qeverisësve dhe të Kishës;
Impenjimi i Kishave në administrimin e konflikteve dhe promovimin e të mirës së përbashkët dhe të solidaritetit;
Shpallja e Jisu Krishtit si përgjigje ndaj kërcënimit, si të fundamentalizmit, ashtu edhe terrorizmit. Në fund Forumi doli edhe me një deklaratë të përbashkët.
Ata afirmuan nevojën e një qëndrimi solidar mes komuniteteve të krishtera, për të përballuar intolerancën antikristiane në rritje,
si dhe rëndësinë e njohjes dhe kultivimit të rrënjëve dhe vlerave të krishtera mbi të cilat ngrihet Evropa.

Përfaqësuesit e kishave morën pjesë edhe në shërbesat e komuniteteve lokale, në takim me gazetarët etj.

[arbereshi_niko]

RUSIA PREMTON QE TE RINDERTOJE KISHAT E SHKATERRUARA NE SIRI.

Perkthim i nje shkrimi nga Richard Brandt - Russia Insider, 24 janar 2017
Qindra kisha jane rrenuar krejtesisht nga zhihadistet e mbeshtetur nga Shtetet e Bashkuara.
Duket sikur Rusia po merr shume seriozisht rolin e nje protektori global te krishterimit.
Rusia ishte e vetmja superfuqi boterore qe ka terhequr vemendjen vazhdimisht ne menyre shume efikase mbi fatkeqesine qe ka goditur te krishteret siriane.
Vendet e Bashkimit Evropian dhe Shtetet e Bashkuara kane qendruar ne nje heshtje indiferente ndaj kesaj katastrofe.
Nga Pravoslavie.ru, qe eshte faqja internetit me e madhe, e te krishtereve orthohoks ne bote:
"Natyrisht qe do te nderhyjme te restaurojme kishat, por me perpara se gjithave duhet te restaurohet paqja ne vend, “ ka thene te marten mitropolitit Ilarion ( Alfjev )
ne nje takim me studentet e universitetit te gjuheve te huaja te Moskes, sikunder referohet nga Interfax-Religion.
“ Eshte e veshtire te restaurohen kishat kur nderkohe nje territor ose nje tjeter kalon nga nje dore ne nje tjeter ne menyre te vazhdueshme “,
e keshtu duke siguruar studentet ne vazhdim per nje mbeshtetje nga Kisha orthodhokse ruse ndaj Sirise te shkaterruar nga lufta.
Sipas tij, prioritet apsolut eshte “ te risillet edhe nje here paqja civile ne vend,
largimi perfundimtar i terroristeve keshtu te fillohet nje program per restaurim, jo vetem te kishave, por te gjitha infrastrukturave”.
Mitropoliti, ka nenvizuar gjithashtu qe Kisha ruse ka bere ne menyre te vazhdueshme rifornimente me ndihma umanitare ne Siri.


Photo: http://www.aina.org/images/20150528170408.jpg




Pershendetje

[arbereshi_niko]

NJE KISHE E RE ORTHODHOKSE NE TANZANI



Deri në Tanzani ka mbërritur dashuria e igumenit të manastirit Parakleti të Oropos në Atikë. Arkimandriti Timothy dhe bijve të tij shpirtërore,
kanë kryer këtë donacion që ka mundësuar ndërtimin e kësaj kishe te re ne fshatin Tanagkozi.
Kisha e Shën Katerinës është e tridhjetë e një-ta kishë qe është ndërtuar nga Mitropolia e Irinoulolis .
Kryepiskopi Dimitrios ( Zaharengas ) i Irinoupolis me dëshiran dhe bekimin e Papës e Patriarkut të Aleksandrisë dhe gjithë Afrikës Theodhorit ,
mbërriti në qytezën Tanagkozi ku festoi këtë ngjarje te gëzueshme, i shoqëruar nga shumë priftërinj vendas,
murgeshat Anastasia dhe Catherine nga vullnetarët të Mitropolis së Molldavisë, të krishterë orthodhoksë nga Greqia, Anglia, Serbia, Italia
dhe në prani të qindra orthodhoksëve të ardhur nga gjithë rajoni.
Pas ceremonisë së inaugurimit, pasoi darka "dashuri - agape" për të gjithë të pranishmit, përfaqësues të pushtetit lokal,
mësues nga rajoni se edhe për qindra fëmijë të varfër të zonës.
Dhe lavdi zotit !!!


Burimi: Romfea.gr





Pershendetje

[arbereshi_niko]

Ne Ukrahine sekuestrohet nje kishe e Patriarkanes Moskovite.


Radikalet e Kievit sekuestrojne ne rajonin Ternopil nje kishe qe i kushtohet Shen Stefanit protomartir, qe i perket kishes orthodhokse se Ukrahines te patriarkanes se Moskes,
komunikohet nga dipartimenti edukativo-informativ i Kishes orthodhokse ukrahinase.
Sipas te dhenave te kishes ne mengjes ne katundin Kotyuzhiny ne krahinen e Zbarazhskoho-s kane mberritur disa radikale te levizjes ekstremiste “ Sektori i Djathte “,
me pretekstin qe te mbajne rregullin rendor.
Ne kohen qe u be nje mbledhje e perbashket ne vend, kane frikesuar besimtaret duke u kerkuar ti pengojne te drejten e lutjeve ne Kishen e Patriarkanes se Moskes,
ku sipas ligjit i perket si prone atij komuniteti, kane deklaruar nga kisha orthodhokse ukrainase.
Sipas komunikates, nje pjese e mire e te pranishmevene ne fshat nuk jane bashkuar me kete ide ( te radikaleve- nacionaliste ).
Ne Ukrahine vepron Kisha kanonike orthodhokse ukrainase, nje kishe qe vetqeveriset nga patriarkana e Moskes, por ka edhe kisha te tjera qe nuk njihen si “autonome” ...: si psh.
Kisha Orthodhokse Ukrahines e patriarkanes se Kievit qe eshte kisha orthodhokse ukrahinase autoqefale, qe i perket patrirkanes se Kievit, por qe autoqefaline e kesaj te fundit nuk e njeh keshilli boteror i kishave orthodhokse.


Burimi: Sputnik Italia
12/02/2017

[arbereshi_niko]

Dyshohet per tentative helmimi per Patrikun e Gjeorgjise.


Patriarka Elias B. mendohet te kene provuar ta helmojne. Ky lajm erdhi ndersa patrikun e kishin shtruar me urgjence ne repartin kirurgjik per nje nderhyrje ne fshikzen e temthit,
ne nje spital privat ne Gjermani...
Kisha orthodhokse e Gjeorgjise nuk la leshuar asnje komunikate por jane kanelet televisive gjeorgjane qe insistojne per helmimin.
Nga aeroporti Synnwlifthisan i Tblisit, kane udhetuar se bashku me patrikun edhe drejtori i Qendres mjeksore " Shen Joakim dhe Anna" .
Nder te tjera thuhet qe kryepiskopi Jakov shoqeroi patrikun per ne Gjermani, I cili ka thene; " Sa me pare te doje Zoti qe te kthehemi ne Tblisi aq me shpejt do te behen te qarta gjerat."


Shkruar nga Emil Polygeni , - 13/02/2017
lajm i shkeputur nga Romfea.Gr

[arbereshi_niko]

Perfundoi restaurimi i Kishes se shenjte te Varrit te Zotit Krisht.


Pak përpara Pashkës,një grup restauruesish nga Universiteti i Athinës përfunduan restaurimin e Kishës së varrit të Zotit Krisht.
Pas më shumë se 200 vjetesh që nuk ishte ndërhyrë në të, me rrezikun që struktura mund të dëmtohej,
tashmë Kisha shfaqet me tërë bukurinë e saj.
Kisha, si është sot,është ndërtuar në shek. XII,në vendin e kishës së shek.IV


Burimi :
Gazeta “ Ngjallja “.

[arbereshi_niko]

Perfundoi restaurimi i Kishes se Ringjalljes te Zotit Krisht.

Në Jeruzalem, punimet për restaurimin e Varrit të Krishtit , ne Kishen e Ringjalljes kane nisur prej 10 muajsh.
Ky restaurim u krye me nje marreveshje ndermjet Kishes orthodhokse, asaj katolike dhe pales armene,
jane tre konfesionet, të cilave u është besuar ruajtja e Bazilikës së Ringjalljes.
Financimeve të tre konfesioneve të krishtera u jane shtuar edhe ato të qeverisë greke,
të Fondit Botëror për ruajtjen e monumenteve (World Monuments Fund WMF),
të bamirësve privatë dhe të mbretit të Jordanisë Abdallah II, në rolin e tij si Rojtar i Viseve te Shenjta të Jeruzalemit lindor.






Pershendetje

[arbereshi_niko]

Nje akuze formale kundrejt mesimit eterodoks, drejtuar patrikut ekumenik Bartholomeu ,
i eshte prezantuar gjerarkise se Kishes Greke.

Abati i manastirit historik i Ujit Jetedhenes ne Longovardas, ne ishullin Paros, i ka kerkuar Sinodit te Shenjte te “denoje e te hedhe poshte” mesimet e patrikut.
Arkimandriti Krizostomo, igumen i manastirit te shenjte te Ujit Jetedhenes ne Paros te Greqise,
i ka prezantuar Sinodit te Shenjte te Kishes Greke nje akuze historike te veçante ne menyre formale, ndaj herezise se patrikut Bartholomeu.
Abati Krizostomi i ka kerkuar Sinodit te njohe dhe te denoje “eterodidaskaline” ( mesimet eterodokse) te patrikut,
qe jane ne kundershtim me mesimet e Kishes nje, te shenjte, katolike dhe apostolike te Krishtit.
“Duke ju drejtuar kete leter”, i ka shkruar Sinodit te Shenjte, “i drejtojme te nderuarit trup te gjerarkise se Kishes se Greqise skandalin qe me ka shkaktuar mua personalisht,
vellazerise tone, klerit, murgjerise dhe laikeve te panumert, nga mesimet eterodokse qe ka shprehur pergjate kohes Shenjteria e tij, patriku ekumenik Batholomeu,
qe kulmin e ka shprehur ne Koncilin e Madh te mbajtur ne Kolimpari te Kretes”.
Ky peticion formal ben te njohur 12 shembuj te mesimeve eterodokse te kryera nga patriku per gjate dekadave qe eshte intronizuar,
po keshtu edhe 9 kanune te rendesishme te Kishes, duke perfunduar me nje liste peshkopesh (13 ), abatesh, murgjerish dhe klerikesh ( 14 ),
teologesh ( 9 ), ku abati sygjeron te therriten si deshmitare ne mbeshtetje perballe Sinodit te Shenjte,
kur patriku te jete therritur formalisht te mbrohet nga akuzat qe i drejtohen.


Manastiri ne Longovardas te Porosit ne Greqi