Edukimi i femijeve ne tryeze.

[arbereshi_niko]

Edukimi i krishtere orthodhoks i femijeve ne tavoline .



Ne njerin nga artikujt e Provoslavie.ru lexojme ne menyre shume te zgjeruar dhe me argumente ne lidhje me edukimin e te vegjelve ne jeten e krishtere.
Pasi qe nuk jemi te gjithe murgjer, por shpesh prinder te nje familjeje, na del si detyre ti japim nje forme te krishtere (orthodhokse) femijeve tane.
Ketu perkthehen vetem dy paragrafe te shkurtra, por per ke do te lexoje origjinalin ne anglisht e gjen ketu:
http://www.pravoslavie.ru/english/75431.htm
Ne paragrafet e mesiperme, autorja e artikullit na shfaq opinionin qe sipas saj te meditosh per tema fetare
pergjate kohes se ngrenies ( dreke o darke ) mund te jete nje moment shume i spikatur per te kristianizuar femijet, duke patur para sysh qe pjesetaret e familjes
jo te gjithe gjinden ne te njejten kohe ne shtepi.
Anna Saprykina na kujton qe me pare duhet te bejme lutjen perpara ngrenies e te dedikojme lutjet tona ne mbremje ne familjen tone…


Leximi ne tavoline: Nje metode e mire edukimi.

Nje diskutim i hapur ne lidhje me çdo te lexojme eshte ndonjehere me e rendesishme se vet leximi.
Nese do te kishim zgjedhur nje pjesez posaçerisht per nje dite Feste, kjo tregon qe sa kemi zgjedhur eshte e rendesishme per ne.
Femijet mund te degjojne ne qetesi, ose mund te bejne pyetje ne lidhje me sa lexojme ose edhe jashte temes.
Leximi ne tryeze eshte tema e caktuar per bisede ate dite, sikur simpoziumet e lashta greke, kur nje teme e caktuar perzgjidhej per te kaluar
ne harmoni konstruktive mbremjen.Leximi percakton edhe tonin e diskutimit. Pasi te kemi lexuar psh. Shen Nikolaj Velimiroviq apo ndonje tjeter liber shpirteror,
sigurisht qe nuk do te kalohet ne anektoda te pa pershtateshme apo diskutime te pa vlera qe nuk kane lidhje me sa lexuam.
Gjithashtu kjo darke nuk do te perfundoje me ngrenie si grykesit ose me pirje si per tu dehur. Pasi mundesite do te ishin shume te pakta per te realizuar nje finale te tille.




Nje diskutim i diçkaje te lexuar nga historia e Kishes, per shembull, ne te njejten menyre do te provoje
një "rishikim të materialit të mbuluar tashmë";
Ajo do të vendosë në kujtesen e fëmijëve dhe do te rinfreskonte ne memorjen e tyre sa u dhurua me pare.
Ne kete menyre darka familjare behet nje mesim i vertete, nje “edukim shpirteror dhe moral”
apo "Bazat e Kulturës ortodokse" (titujt e sakta nuk janë të rëndësishme këtu), sepse kjo eshte vete jeta,
ky eshte nje edukim jo vetem per femijet per per gjithe pjesetaret e familjes, sipas te gjitha kanoneve te proçesit arsimor.

Degjojme te rriturit.

Femijet nuk jane gjithnje te gatshem per te diskutuar ne lidhje me sa lexuam. Per kete per te nxjerre nje “opinion” ose per te bere pyetje,
me te forcuar nuk eshte e lehte dhe jo vetem por nuk eshte e drejte. Nje femije mund te kete degjuar diçka, por qe nga nje vesh hyri e nga nje tjeter doli…,
vetem me vone do te lidhe sa degjoi duke ju rikujtuar tema ne mendje…, rreth sa u diskutua me pare.
Ka shuhme mundesi qe femijes ti duhet kohe per te pjekur mendimin, ku vetem perpara se te vej per te fjetur mund te bej pyetjen e tij.
Eshte shume me e mundeshme te mos kete pyetje per te gjithe e mbi te gjitha.
Me mire do te ishte te diskutohej me bashkeshortin-en tuaj ne vend se me femijet, keshtu do te ishte me e lehte per femijet te ndjekin temen.
Por shpesh femijet nuk marrin pjese ne bisedat e prinderve por degjojne.
Ka gje me te kendeshme se sa te degjosh bisedat e te rriturve pa nderprerje? Kur isha femije prinderit e mi shpesh kishin mysafire dhe shume shume interesante ne diskutimet e tyre.
Prifterinj, artiste –llojet me te ndryshme te njerezve ishin ne shtepine tone. Te rriturve u pelqente te diskutonin per tema qe nuk perzjenin femijet,
por qe ne tavoline nuk ishte e mundur tu largoheshin. Te rriturit flisnin e çdo fjale u asimilonte nga neve, duke mbetur ne kujtesen tone gjithe jeten.
Ata flisnin per argumenta qe mund te mos ishin per femijet, politika, teologjia, filozofia, arti, etj, ishte tryeza ajo mundesia e arsimimit per femijet…
por nese nje prind me nje femije ne preher qe vazhdon te flase per te njejtat gjera do te merziste femijen qe me pas do te largohej. Por qe diskutimet
jo te gjitha ishin projektuar per femijet, ku ne te tilla tema na hapeshin veshet, ku kurioziteti arrin kulmin. Sot une shoh femijet e mi, ngadonjehere eshte teper
e veshtire per te terhequr vemendjen e tyre ne tema te perbashketa si ajo e “moralit”.
Por po te filloj te diskutoj nje çeshtje si kjo me pare me bashkeshortin tim, femijet me te rritur ne moshe mbajne frymen per te degjuar “bisedat e te rriturve”
edhe ne qoftese i drejtohem per ti treguar qe duhet te largohen, kjo ben qe interesimi i femijeve te rritet me shume. Miqte e famijes e dijne qe jane sa te rendesishem
aq edhe interesante per femijet e asaj familje, kjo eshte normale.
Ky funksion (te rrise interesin e femijeve ne bisedat qe nuk u jane adresuar atyre ) mund te perdoret me lehtesi ne familjen tuaj pergjate darkes. Une shpesh lexoj diçka per shembull,
nga Historia e Kishes, ku pas leximit bashkeshorti im do te komentoje, do te percaktoje leximin dhe do te shpjegoje per mua, jo per femijet. Por femijet jane duke degjua.
Nese femijet e vegjel fillojne te bejne zhurme, do te jene femijet me te medhenj ne moshe qe do ti ndalojne, “pushoni” pasi nuk mund te degjoj se çpo thote babai”.
Per te ngjallur kureshtjen e femijeve nuk eshte shume e veshtire por qe duhet bere pa i forcuar ata, me pas do te jape rezultatet e saja, kjo tashme eshte bere tradite (zakon) ne shtepine tone.

Anna Saprykina