
Postuar mė parė nga
Albo
Ndryshe nga protestantet qe marrin pjese ne kete teme, te pakten ti si musliman, nuk ben gabimin e tyre, nuk paragjykon si te gabuar ate qe nuk e njeh, por pyet qe te mesosh, packa se mund te mos besosh ne ate qe degjon. Dhe kjo eshte gje e lavderueshme pasi vete rruga e besimit fillon me pyetje te thjeshta e te sinqerta: Kush eshte Zoti? Si mund ta njoh Zotin? Te gjithe njerezit perjetojne njesoj te njejten uri shpirterore per te njohur Krijuesin e tyre, pasi eshte pjese e natyres se tyre njerezore. Jemi si puna e atij femijes jetim qe konsumohet nga deshira per te njohur prinderit e tij biologjike. Aty ku ne dallojme shume nga njeri-tjetri si njerez, eshte tek pyetja e natyrshme qe lind pas atyre pyetjeve te sinqerta:
- Kush mund t'i japi pergjigje pyetjeve qe une sapo bera?
Ne rastin e judeut, pergjigjet e pyetjeve permbahen ne Torah per te cilet ai eshte "LIGJ i ZOTIT", apo ne 10 urdherimet e Zotit te gdhendura ne pllake guri qe ia dha Moisiut ne mal.
Ne rastin e muslimanit, pergjigjet e pyetjeve permbahen ne Kuran qe eshte "nje liber i frymezuar nga Zoti" dhe per muslimanet po ashtu si judenjte eshte "LIGJI I ZOTIT".
Ne rastin e protestanteve, pergjigjet e pyetjeve permbahen ne ate librin me titull "Bibla" per te cilet eshte GJITHCKA (LIGJ + BESIM + SHPETIM).
- Kush gezon autoritetin qe te interpretoje ate qe ne lexojme ne Torah/Kuran/Bibel?
Ne rastin e judeut, autoriteti eshte i prifterinjve qe sherbenin ne Tempull.
Ne rastin e muslimanit, autoriteti eshte i vete lexuesit dhe "dijetareve".
Ne rastin e protestantit, autoriteti eshte mendja e vete njeriut qe eshte duke lexuar Biblen.
- Si e shohin shpetimin te gjithe keta njerez?
Ne rastin e judeut, per aq kohe sa ai aplikon me fanatizem LIGJIN ai beson se do te shpetoje.
Ne rastin e muslimanit, per aq kohe sa ai aplikon me fanatizem LIGJIN ai beson se do te shkoje ne xhenet.
Ne rastin e protestantit, per aq kohe sa ai njeri beson ne ate qe lexon ne Bibel, kaq mjafton per te shpetuar.
Perpara se te te tregoj afrimin orthodhoks ndaj Zotit, po te tregoj edhe ku eshte e keqja me tabllone e mesiperme?
- E keqja e pare eshte qe sic na meson edhe Shen Pavli, LIGJI eshte pengese per bashkimin e njeriut mekatar me Zotin. Zoti na e dha LIGJIN pikerisht se te paret tane mekatuan ndaj Zotit, me vullnetin e tyre te lire qe Vete Zoti i dha njeriut, ne zgjodhem qe te ndahemi prej pranise se Zotit. Ligji ne pamjen siperfaqesore duket si nje "gje e mire" pasi na meson "dallimin nga e mira dhe e keqja", pra na jep ate qe njohim si "moral" i njeriut. Por kjo dije teorike qe ne plan te pare duket si nje ndihme per njeriun, kthehet ne nje gurr varri i varur ne qafe per te, pasi njeriu mekatar asnjehere nuk e permbush dot LIGJIN sic duhet. Duke qene se ne si njerez gjithmone e shkelim LIGJIN, me dije apo pa vetedije, ai LIGJ jo vetem qe nuk garanton me shpetimin tone, por ai LIGJ garanton mallkimin e ndeshkimin tone: Zoti qe i shikon te gjitha punerat tona mbi toke dhe eshte nje Zot i drejte, do te aplikoje LIGJIN e drejtesine me perpikmeri, dhe po e aplikoi LIGJIN, duke qene se te gjithe ne e kemi shkelur ate LIGJ, asnjeri prej nesh nuk do te njohi shpetim.
- E keqja e dyte eshte se ne te tre ato raste, nuk kemi te bejme me nje besim te gjalle, kemi te bejme me nje besim te vdekur. Cfare dua te them me besim te vdekur? Njeriu meson ne dy menyra: duke vezhguar nga afer me shqisat e tij ate qe e rrethon; duke lexuar ne liber nje dije teorike se si gjerat funksionojne. Ne te treja "Ligjet" qe te zura ne goje me siper, besimtari nuk perjeton misterin e besimit, nuk preket nga transhendentja, nuk deshmon asgje me shpirtin e tij, pervecse duke vene ne pune "mendimet" e tij dhe duke perdorur "emocionet" qe prodhojne ato mendime. Eshte njesoj si te shikosh nje kartoline te bukur te nje vendi perallor ne bote, dhe te shkosh e ta vizitosh vete ate vend qe shikon ne kartoline. Ne rastin e pare dija jote per ate vend eshte vetem ajo qe ti mund te marresh nga kartolina prej letre, kurse ne rastin e dyte, ti ke perjetuar me te gjitha shqisat e tua ate pamje magjepse pasi ishe vete prezent ne te.
Ku dallon perjetimi orthodhoks i besimit nga ato tre grupet me siper?
- Per te krishterin orthodhoks, besimi nuk mesohet nga faqet e Bibles, besimi mesohet nga goja e peshkopit e priftit ne Kishe, detyra e te cilit, caktuar nga Vete Zoti, eshte qe te na mesojne mua, ty, e gjithe brezave te njerezimit, te njejtin besim. Kisha eshte autoriteti suprem i ruajtjes, trashegimit, predikimit dhe interpretimit te Ungjillit. Une e cdo besimtar i thjeshte i krishtere, perfshi edhe nje peshkop apo prift te vetem, mund te biem ne gabim, por Kisha asnjehere nuk do te bier ne gabim. Pasi sa here qe do te lindi nje heretik ne Kishe, pjesa tjeter orthodhokse e Kishes do ta ruaje besimin e trasheguar te pacenuar, duke e shkeputur pjesen heretike nga Trupi i Kishes, per te ruajtur unitetin e besimit. Prandaj Krishti nuk na la trashegimi as nje "Liber" e as nje histori, Krishti na la trashegimi Kishen e Shenjte Katolike dhe Apostolike. Krishti i mesoi dishepujt e Tij si ta ndertonin Kishen, dhe keta dishepujt te kthyer ne Apostuj te Krishtit, e ngriten Kishen ne kembe ashtu si Krishti i mesoi, dhe ashtu si Fryma e Shenjte i udhezoi. Kjo eshte arsyeja perse gjeja e pare fare qe Krishti beri kur nisi misionin e Tij mbi toke, ishte thirrja e peshkatareve te Galilese qe te beheshin dishepujt, nxenes se Tij. Ishte detyra e ketyre dishepujve qe te njiheshin me besimin nga goja e Krishtit, dhe ta predikonin, ruanin e trashegonin ate te plote e te pacenuar ne gjithe brezat e njerezimit. Dhe Kisha nuk eshte nje organizem i pajete, eshte nje organizem organik i gjalle, eshte ura e vetme qe ben bashkimin e njeriut mekatar te penduar me Zotin e plotmershirshem. Kisha eshte Trupi i Krishtit dhe streha e Frymes se Shenjte. Pra kur themi qe Kisha eshte "shtepia e Zotit" ne gjuhen popullore te te shprehurit, kjo nuk eshte nje simbolike, ky eshte nje realitet shpirteror. Kur une shkoj ne Kishe, jam ne prani te Perendise!
- Bibla ne doren e nje njeriu eshte vetem nje liber. Bibla mbi altarin e Kishes Orthodhokse, vendi ku ne e mbajme, eshte Shkrim i Shenjte. Si ta kuptojme kete? Keto fjale te thjeshta permbajne brenda tyre te verteta te medha. Ajo Bibla qe protestanti e kushdo sot ne bote e konsideron "nje liber te shenjte" dhe e lexojne me endje, nuk eshte prodhuar ne nje shtypshkronje, as nuk eshte shkruar nga dora e nje njeriu te vetem. Ajo ka dale nga Tradita e Shenjte e Kishes. Pa u zgjatur shume ne detaje, ajo qe ne orthodhokset quajme Tradite te Shenjte te Kishes, nuk eshte gje tjeter vecse veprimi i Frymes se Shenjte brenda Kishes. Fryma e Shenjte qe Krishti u dergoi prifterinjve te Tij te rinj, Apostujve, i udhezon ata dhe gjithe prifterinjte e besimtaret e thjeshte qe shkojne ne Kishe qe te ushqejne shpirtrat e tyre. Dhe keto udhezime, keto manifestime te Frymes se Shenjte per njerezit besimtare brenda Kishes, kane krijuar nje dije theologjike te akumuluar ne shekuj pergjate gjithe historise se Kishes. Kjo pra eshte Tradita e Shenjte e Kishes. Nga kjo Tradite e Shenjte ka dale edhe Shkrimi i Shenjte, ajo Bibla qe ne lexojme sot si liber. Protestantet e shume te krishtere sot ne bote jane komplet ne erresire te plote historike se si doli ne drite Bibla qe ata lexojne, ashtu sic jo vetem qe nuk e njohin Traditen e Shenjte te Kishes, por refuzojne te pranojne edhe ekzistencen e Kishes se Zotit. Kisha per ta nuk eshte nje realitet i prekshem ne historine e njerezimit per keto 2000 vjet, Kisha per ta eshte nje prodhim i imagjinates se tyre, nje realitet fantastiko-shkencor. Gjeja tjeter e rendesishme ne kete pike qe te kuptohet eshte se Shkrimi i Shenjte eshte i tille pasi shenjterine e Tij e merr nga altari i shenjte i Kishes, dhe jo anasjelltas. Nuk eshte Shkrimi i Shenjte qe shenjteron Kishen apo trupin e shpirtin e besimtareve orthodhokse. Eshte Kisha e Shenjte ajo qe shenjteron Shkrimin dhe trupin e shpirtin e besimtareve me dhuratat e shenjta te saj qe i jep Zoti. Dhe vete koleksioni i librave te mbledhura ne Bibel, eshte prape nje vendim i marre po nga Kisha si e tere: Shkrimi i Shenjte nuk permbledh gjithe thesarin e Tradites se Shenjte, por vetem pjesen me esenciale te kesaj tradite, qe eshte e nevojshme qe nje njeri te besoje. Tradita e Shenjte nuk permbledh vetem traditen e shkruar, por edhe traditen gojore, edhe artin kishtar te ikonave, edhe jetet e shenjtoreve te Kishes ne shekuj. Perse i zura te gjitha keto ne goje? Pasi ne kohen qe jetojme njeriu eshte kthyer ne pre te nje mashtrimi te madh te te ligut: mjafton te lexosh ate librin me titull Bibla ne qetesine e dhomes tende, ta interpretosh me mendjen tende, ta besosh ate qe lexon, dhe kaq mjafton qe te shpetosh! Dhe pasojat shkaterrimtare te kesaj fare te keqe te mbjelle nga i ligu mund ti shikosh e prekesh kollaj: ka me mijera sekte te krishtera sot ne bote, ne ate pike sa jo dy protestante besojne njesoj dhe nga cdo koke del nje ze. Por ne keto 2000+ vjet krishterim, ka patur, ka dhe do te kete vetem nje Kishe te Shenjte Katolike dhe Apostolike qe bota e njeh si Orthodhokse.
- Kur une si orthodhoks marr te lexoj Shkrimin e Shenjte ne qetesine e dhomes sime, Bibla ime eshte e shoqeruar me te gjitha komentet e mesimet e shenjtoreve te Kishes ne shekuj, per cdo varg qe une lexoj ne Bibel. Perse eshte kjo gje e rendesishme? Pasi kjo me ndihmon mua qe te mos bie ne gabim, te mos interpretoj me mendjen time te semure ate qe une lexoj ne ate Shkrim te Shenjte, por te mesoj e te marr te njejten deshmi universale te besimit qe Kisha Orthodhokse ka ndare me gjithe brezat e njerezimit ne keto 2000 vjet. Kur une kam nje pyetje mbi besimin apo ate qe lexoj, nuk ulem te mendoj nje pergjigje me mendjen time (sic bejne shume ketu), por shkoj e pyes priftin ne Kishe, shkoj e pyes atin tim shpirteror, shkoj e kerkoj e lexoj se cfare pergjigje i kane dhene shenjtoret e Kishes ne shekuj kesaj pyetjeje duke iu referuar Tradites se Shenjte te Kishes. Po aq e rendesishme sa c'eshte njohja me Shkrimin e Shenjte, besimi ne Zot, po aq e rendesishme eshte edhe afrimi i drejte ndaj Zotit!
- Aspekti tjeter dallues i orthodhokseve ndaj gjithe te krishtereve te tjere ne bote eshte jeta jone e gjalle dhe shume e pasur liturgjike brenda Kishes. Nuk mjafton per nje besimtar orthodhoks qe vetem te pranoje me mendje e me zemer qe beson ne te vertetat qe Kisha i deshmon, pa shijuar edhe me shpirtin tone dhuratat e mistershme te Zotit. Kisha nuk eshte ne kete bote vetem per te na deshmuar mesazhin universal ungjillor, Kisha eshte ne kete bote edhe per te ushqyer shpirtrat tane me ushqimin e pergatitur nga Zoti yne Krisht: Trupi dhe Gjaku i Tij! Kur protestantet lexojne ne Bibel qe Krishti u tha dishepujve te Tij qe te ndanin buken e pinin veren ne kujtimin e Tij, kjo per ta eshte vetem dicka simbolike dhe e parendesishme. Per ne orthodhokset eshte ushqim shpirteror dhe dhurata me e shenjte qe Kisha na ofron sa here qe mbahet Liturgjia Hyjnore ne Kishe. Mund te besosh ne te gjitha te vertetat e Ungjillit, mund te besosh se Jisu Krishti eshte Zot, por pa perjetuar dhuratat e shenjta te Kishes, ky besim eshte nje besim i vdekur e jo nje besim i gjalle. Po aq e rendesishme sa eshte besimi i drejte, eshte edhe adhurimi i drejte per ne orthodhokset. Pasi brenda adhurimit cdo i krishtere orthodhoks perjeton misteret e Zotit qe i serviren nepermjet Kishes. Po te shikosh jeten liturgjike te shume sekteve protestante ajo eshte gati inekzistente ose shume e varfer. Ke te besh me njerez qe besojne sinqerisht ne ate qe lexojne ne Bibel, por nuk kane jete perbrenda, nuk njohin transformimin e brendshem e te jashtem te Hirit te Zotit, nuk kane as Kishe e as shenjtore.
- Dhe se fundmi, dalim tek ajo qe ti pyet, shpetimi per ne orthodhokset. Ne nuk besojme si protestantet qe "mjafton te besosh ne Bibel e shpeton". Besimi eshte nje hap i pare drejt shpetimit, por vetem besimi nuk garanton shpetim. Edhe demonet besojne se Jisu Krishti eshte Zot e dridhen para Tij, por a do te shpetojne demonet e te ligut?! Ne orthodhokset besojme se nuk ka shpetim jashte Kishes Orthodhokse. Kisha eshte arka jone e shpetimit pasi qielli e toka do te prishen nje dite, por e vetmja gje qe do ti mbijetoje kesaj bote te prishur e do te jete prezente edhe ne boten tjeter te ameshuar qe po vjen, eshte Kisha. Prandaj shpirti i besimtarit orthodhoks eshte i lidhur ne menyre te pazgjidhshme me Kishen, qe nga lindja e deri ne vdekje, e matane vdekjes. Kisha me anen e Tradites se Shenjte gjithashtu na meson se qellimi i ekzistences sone ne kete boten qe jemi eshte te ecim ne hapat e Krishtit, te marrim mbi supet tona Kryqin tone qe Zoti na ka caktuar, e ta mbajme ate mbi supe deri ne frymen tone te fundit. Ndryshe nga shume sekte te krishtera qe theksin e vene vetem tek "dashuria e meshira e Zotit", ne orthodhokset asnjehere nuk anashkalojme Kryqin, kupen e vuajtjeve qe Zoti yne piu ne kete bote per ne, dhe ne duhet te pijme per Te, nese e duam me te vertete Ate. Pra jeta jone shpirterore ne kete bote eshte nje lufte shpirterore qe ne bejme ndaj forcave te padukshme e te erreta te te ligut. Kjo eshte ajo qe Perendia kerkon nga ne te bejme dhe shpetimi i Zotit do te vije per ne jo fale besimit tone, as fale veprave tona te mira ne kete bote, por si nje dhurate e Zotit. Nese do ta permbledhja gjithe ate qe ne orthodhokset besojme me nje fjale, do te thosha: "Zoti eshte me ne!" Ky tingellon si nje sllogan por ne fakt eshte nje realitet shume i thelle shpirteror. Zoti eshte me ne ne cdo fryme qe ne marrim. Zoti eshte me ne sa here qe ne rrezohemi ne luften tone shpirterore dhe sa here qe triumfojme mbi forcat e erreta. Zoti eshte me ne per te na mbuluar me Hirin e Tij te shenjte sa here qe ne hidherohemi, vajtojme apo jemi ne dhimbje te padurushme fizike apo shpirterore. Zoti eshte me ne ne dhuratat e shenjta qe ne marrim ne Kishe. Zoti eshte me ne si ne lindje, edhe ne vdekje. Zoti eshte me ne kur bota na persekuton e na vret, ashtu sic vrau Zotin tone Krisht para nesh.
Orthodhoksia - besimi dhe adhurimi i drejte i Zotit - eshte burimi i vetem ne kete bote qe shuan plotesisht etjen shpirterore te njeriut, ate etje shpirterore qe te zura ne goje ne krye te ketij shkrimi. Kisha Orthodhokse eshte Kisha e vetme e Krishtit qe e ka ruajtur e trasheguar deshmine ungjillore te plote e te pacenuar per gjithe brezat e njerezimit. Dhe eshte e vetmia Kishe, eshte i vetmi besim, qe edhe sot e kesaj dite prodhon virtyt e u jep shpirtrave te njerezve krahe per tu ngjitur ne qiell - eshte i vetmi besim qe prodhon njerez te shenjte! Dhe ne boten e kohen qe jetojme sot, me shume se kurre, njerezit kane nevoje per keta shenjtore. Pasi me shume se kurre me pare ne historine e njerezimit ka nje bollek te jashtezakonshem dije teorike mbi besimin ne Zot, por ne te njejten kohe ka edhe nje mungese te jashtezakonshme njerezish te shenjteruar nga Zoti. Dhe kjo eshte arsyeja qe shume njerez me besim sot ndihen te braktisur, Zoti ndihet me i larget e me i paarritshem se kurre me pare.
Albo
Krijoni Kontakt