Ayn Rand

[Eligers]

@Eligers: Kjo teme eshte per shkrimtaren Ayn Rand, dhe une personalisht do te beje te pamunduren qe ketu te diskutohet vetem per vepren letrare te Ayn Rand. Nese ke deshire te flasesh per homoseksualizmin apo pederastine, shko ne ndonje forum homoseksualesh, apo tek tema perkatese po tek ky forum.

Ta perseris: Ketu do te flitet dhe postohet vetem per shkrimtaren Ayn Rand. Nese do te diskutosh per homoseksualizmin hap nje teme tjeter tek nenforumi perkates. Ky eshte nenforumi i letersise se huaj. Isha mjaftueshem i qarte?

Tani, per sa i perket genjestrave qe ke sjelle, madje edhe pa reference:

Sa për referencat, me një select text dhe google search i gjen thjeshtë, pa një pa dy.

Pastaj një nga pikëpamjet e saj është ajo që kam shkruar. Madje e ke dhënë vetë me referencë:

I do not approve of such practices or regard them as necessarily moral, but it is improper for the law to interfere with a relationship between consenting adults.

Këtu ajo më duket se nuk shfajësohet nga thagma që ka thënë më parë. Thjesht thotë që shteti s'ka punë me ta.

[Rajmond Muço 72]

“Revolta e Atlasit” homazh për ajkën që burgosi diktatura

Në një sondazh të vitit 1991, “Revolta e Atlasit” rezultoi si libri i dytë më influencues pas Biblës. Libri ka shitur mbi 30 milionë kopje gjatë gjithë historisë së tij dhe është botuar në 23 gjuhë të ndryshme. Ai ka shitur 3 milionë kopje vetëm në tre vite, nga 2008-a deri më 2010-n, periudhë kur libri u “rikthye në modë”. Që nga viti i botimit të tij, “Revolta e Atlasit” ka qenë në mënyrë të vazhdueshme një nga librat më popullorë në ShBA. Libri u rendit në vendin e gjashtë në listën e librave më të shitur të “Neë York Times”-it, tri ditë mbas botimit. Ai mbeti në listë për 21 javë dhe arriti në vendin e katërt. “Revolta e Atlasit” është romani i katërt dhe i fundit i Ayn Rand-it. I botuar për herë të parë në vitin 1957 në ShBA, ai konsiderohet si kryevepra e saj. Historia zhvillohet në një shtet të identifikuar si Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Në këtë shtet, politikat sociale dhe ndërhyrjet shtetërore, gjithmonë e në rritje, kthehen gradualisht në pengesë për aktivitetin e njerëzve “të ndritur”. Pyetja që rrëshqet në çdo faqe të librit fillon të bëhet gjithmonë e më e qartë: “Parazitët” do të ngadhënjejnë apo do të vetëshkatërrohen? Tema e romanit “Revolta e Atlasit”, siç e ka përshkruar vetë autorja, është “roli i mendjes së njeriut të lirë”. Libri eksploron disa tema, si mbrojtja e arsyes, e individualizmit, e kapitalizmit dhe falimentimet e veprimeve shtetërore. Libri ka 1160 faqe dhe, për këtë arsye, në shqip ai botohet me tre vëllime, që do të ndjekin ndarjen origjinale në tri pjesë. Përkthyesi i librit është Amik Kasoruho, i cili ka në dorë tashmë vëllimin e tretë dhe të fundit “Revola e Atlasit”



Z. Kasoruho, ju po përktheni pas dy të parëve, vëllimin e tretë të një romani të Ayn Rand “Revolta e Atlasit”. Atëherë, si mendoni, bisedojmë për përkthimin, apo për vlerat e këtij libri, që e thënë mes nesh na ka goditur shumë.

Pas kaq shumë pune si përkthyes, mendoj se është hera e parë që po përkthej një roman që mbush edhe shumë “pengje”që i ndiejmë si barrë për t’ua përcjellë brezave më tej. E kam fjalën te filozofia e kësaj shkrimtareje filozofe. Libër i vështirë për t’u përkthyer, por është një rrjedhë që të rrëmben si ujërat e turbullta, shirat e bollshme që më pas lënë shkëlqimin e ylberit. Romani të bën më të mençur, të shton më shumë respektin për mendjen dhe vlerat. Ta jep diktaturën në pëllëmbë të dorës, por në një formë që nuk e kam parë në letërsi. E dija që romani “Ne të gjallët” ishte i pari roman antikomunist që u botua në Amerikë, kur shkrimtarja u arratis. Ne e lexonim nën dorë, fshehurazi, por ky takim me këtë libër të kësaj autoreje është për mua një eksperiencë e rrallë. Quajeni fat apo ironi, por mes gjithë vendeve të tokës, kam lindur në atë më pak të denjin për një mbrojtëse të flaktë të individualizmit, shkruan Ayn Rand, e cila u lind dhe u rrit në Rusi, në një familje të pasur. Pas revolucionit të tetorit njohu shkatërrimin që solli bolshevizmi, e më pas i kushtoi jetën dhe veprën e saj luftës kundër gjithë diktaturave që shkatërrojnë njeriun, pronën, vlerat më të larta që i vijnë njerëzimit nga inteligjenca dhe mendja. Dhe besoj se ajo ia ka dalë, pas romanit “Ne të gjallët”, “The Fountainhead” qe vërtet një shtysë e mirë për të arritur kulmin me “Revoltën e Atlasit”.

Përse e zgjodhët pikërisht ju këtë roman, pasi keni sjellë brishtësinë e “Mosha e pafajësisë” së fundit, kjo është një hulli tjetërlloj si eksperiencë përkthimi?

Tani që po përfundoj vëllimin e tretë, jam krenar si rrallë herë që e kam përkthyer, sepse është si një shprehje respekti për gjithë klasën tonë, të njerëzve që u shkatërruan mbas vitit 1944. Kur përkthej faqe që flasin për marrjen e fabrikës, për shtetëzime, për boshatisje dyqanesh, për varfëri dhe eksperimente me farën e sojës për t’ua dhënë njerëzve si ushqim, më kujtohet pikërisht ky vend, Shqipëria, më krijohet ideja sikur Ayn Rand ka jetuar në Shqipëri dhe e ka shkruar për ne këtë libër. E përkthej këtë roman edhe si një homazh për ajkën e njerëzve mendjendritur që u burgosën gjatë diktaturës. Ndoshta ata që erdhën në pushtet e kuptonin se rreziku më i madh i pushtetit të tyre ishte mendja e njeriut. Dija, shkenca, përparimi. E dinin se sundohet më lehtë një popull i paditur, sesa i ditur. Mendoj shpesh që ky libër u duhet shumë të gjithë njerëzve që kanë respekt për veten e tyre, për pronën, për punën krijuese, për zhvillimin.

Kujtojmë se në libër kemi shpesh përshkrime të rrokaqiejve, të një kalendari madhështor që ndjek hap pas hapi ngjarjet në datat e tyre, jetën e një vendi që shkon drejt kolapsit ekonomik. Poshtë tyre gëlojnë personazhe të përshkruar mjeshtërisht, si Edi Uillers, Lilian Riarden, Çerril Tagart, Henk Riarden. E mbi të gjitha: Kush është Xhon Gallti?

Xhon Gallti në mënyrë figurative është një krizë ekonomike, një kolaps politik, njerëzor, një varfëri dhe një alarm për një diktaturë që troket. Xhon Gallti është një personazh që njihet shumë për fjalimin e tij historik. Xhon Gallti është çdonjëri që ka respekt për individin, për paranë, për punën, për fitimin me djersën e ballit. Misteri i tij zbulohet pak e nga pak në vëllimin e tretë. Por në jetën reale, ka vend gjithmonë për një parullë “Kush është Xhon Gallt?”, kur pushteti i shtrin tentakulat mbi të drejtat dhe liritë e tjetrit, kur zhvat, vjedh, mashtron dhe mbahet në këmbë duke përvetësuar punën e tjetrit.

Autorja i ndan personazhet në të mirë dhe të këqij. Libri është i mirë si filozofi, po si letërsi?

Është roman që të intrigon. Libri lëviz në kohë, në përshkrim. Veç atyre personazheve “të këqij” dhe “të mirë”, ka perla në libër. Edi Uillers dhe meditimet e tij janë të mrekullueshëm. Syri i punëtorit që punon ndershmërisht, dashuron në heshtje dhe e lufton të keqen me punën e tij. Por jo si skllav. Po kështu Liliana, megjithëse del e urryer, por të mbetet në mendje për vërtetësinë në përshkrimin që i bën autorja. Megjithatë… ndonjëherë mos dalin personazhe … që janë më të mençur se autorja… Besoj se janë të gjitha në funksion të filozofisë së saj, ndoshta për këtë ka shkruar romanin. E dimë që kur botoi romanin “The Fountainhead”, në të cilin shpërthyen shkëndija të egoizmit, individualizmit, objektivizmit, u shty shumë të botonte një platformë të plotë të filozofisë së saj. Por mbi të gjitha romani ka etikë, një kulturë të plotë dhe fjali që të habisin për ndërthurjen e tyre. Ka detaje që bien në sy kur kapërcen kohët. Për shembull flitet për hekurudha si mjete transporti, radio si mjet komunikimi, rrokaqiej dhe përshkrime që në të shumtën e herës vështrojnë -…jashtë dritares…

Botuesja ka goditur në shenjë duke kërkuar ta përkthenit ju. Mendoni se ia vlen kjo punë?

Është libër i mirë. Ndër pak raste të librave që përkthej, që mendoj se duhet ta lexojnë sa më shumë njerëz, mbi të gjitha: juristët, politikanët, ekonomistët, studentët. Sot, kur fjala e intelektualëve është kaq shumë e zhvlerësuar sa të kujton një shprehje të Ayn Randit kur thotë se një gram pushtet ka vlerën e një kilogrami intelekt. Është një raport që duhet të ndryshojë në funksion të inteligjencës dhe të mendjes së ditur. Më vjen keq që po mbaron kjo trilogji. Po më trazohet mendja të përkthej edhe romanin tjetër të Ayn Rand, “Burimi”, që është frymëzuar nga arkitekti i famshëm amerikan Frank Lloyd Ëright.


Burimi: Gazeta MAPO

[Rajmond Muço 72]

Libri "Revolta e Atlasit"

Revolta e Atlasit.
Author(s): Ayn Rand
Translator: Amik Kasoruho
Publication date: Nëntor 2012



Informacion i përgjithshëm rreth librit

“Revolta e Atlasit” është romani i katërt dhe i fundit i Ayn Rand-it. I botuar për herë të parë në vitin 1957 në SHBA, ai konsiderohet si kryevepra e saj.
Historia zhvillohet në një shtet të identifikuar si Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Në këtë shtet, politikat sociale dhe ndërhyrjet shtetërore, gjithmonë e në rritje, kthehen gradualisht në pengesë për aktivitetin e njerëzve “të ndritur”. Protagonistja, Denji Tagart, mundohet të luftojë shkatërrimin e ngadaltë të sistemit, duke iu kundërvënë ndryshimeve e duke angazhuar edhe disa aktorë të tjerë. Jeta e saj private do të përzihet me funksionin e saj publik të pavetëdijshëm.
Pyetja që rrëshqet në çdo faqe të librit, fillon të bëhet gjithmonë e më e qartë: “Parazitët” do të ngadhënjejnë apo do të vetëshkatërrohen? Tema e romanit “Revolta e Atlasit”, siç e ka përshkruar vetë autorja, është “roli i mendjes së njeriut të lirë”. Libri eksploron disa tema si mbrojtja e arsyes, e individualizmit, e kapitalizmit dhe falimentimet e veprimeve shtetërore. Libri ka 1160 faqe dhe për këtë arsye, në shqip, do të botohet me tri vëllime që do të ndjekin ndarjen origjinale në tri pjesë.



Kritika

“Revolta e Atlasit” u botua në vitin 1957 dhe që atëherë ka qenë në mënyrë të vazhdueshme një nga librat më popullorë në SHBA. Libri u rendit në vendin e gjashtë në listën e librave më të shitur të “New York Times”-it, tri ditë mbas botimit. Ai mbeti në listë për 21 javë dhe arriti në vendin e katërt.

Në një sondazh të vitit 1991, “Revolta e Atlasit” rezultoi si libri i dytë më influencues pas Biblës.

Libri ka shitur mbi 30 milion kopje gjatë gjithë historisë së tij dhe është botuar në 23 gjuhë të ndryshme. Ai ka shitur 3 milion kopje vetëm në tri vite, nga 2008-a deri në 2010-n, periudhë kur libri u “rikthye në modë”. Sipas “The Economist”, shitjet e librit duket se përkojnë me publikimin e të dhënave ekonomike. Sa herë që në ekonominë botërore dhe amerikane ndihen efektet e një krize, lexuesit i rikthehen Atlasit.

«‘Revolta e Atlasit’ është një celebrim i jetës dhe i lumturisë. ...Individët krijues, qëllimet e pastra dhe racionaliteti arrijnë gëzimin dhe përmbushjen. Parazitët, që vazhdimisht shmangin qëllimshmërinë dhe arsyen, shkatërrohen me të drejtë.»
- Alan Greenspan (Kryetar i Rezervës Federale të SHBA-së, 1987–2006)

«Sa herë që qeveritë ndërhyjnë në treg, lexuesit nxitojnë të blejnë “Revoltën e Atlasit”. Pse? Arsyeja kuptohet, nga emri i një grupi të krijuar së fundmi në Facebook: “I lexuat lajmet sot? Duket sikur ‘Revolta e Atlasit’ po ndodh në jetën e vërtetë.”»
- The Economist, 2009


Ayn Rand, shkrimtare dhe filozofe

Ayn Rand (1905, Shën Pjetërburg –1982, Nju Jork) ishte një shkrimtare e filozofe amerikane. Ajo është shkrimtarja e parë që ka mbrojtur në mënyrë të flaktë një ideologji të bazuar në lirinë individuale, egoizmin racional, etik dhe kapitalizmin ekstrem “laissez-faire”. Ajo iu kundërvu fesë, luftës dhe çdo forme të ndërhyrjes së shtetit në ekonomi. Librat dhe mendimi i saj kanë qenë shumë influencues në kulturën dhe shoqërinë e SHBA-së.



Burimi: BotimePEGI.al

[Rajmond Muço 72]

Fragmente nga libri "Revolta e Atlasit"

– Oh, e dashur, po, ti ishe më e rënda nga të gjitha! – Ishte një britmë e dëshpëruar e ndërprerë nga një gaz lehtësimi që rrëfente tërë agoninë që donte të harronte. I mori dorën, ia puthi, pastaj fytyrën, që ajo të mos shikonte refleksin e asaj që kishin qenë vitet e kaluara. – Në qoftë se ekziston, qoftë edhe një formë shlyerjeje e fajit për tërë atë vuajtje që të kam shkaktuar, unë e kam paguar kështu... duke e ditur atë që po të bëja dhe duke e ditur se duhej ta bëja... dhe të prisja, të prisja për të... por ka mbaruar!

...

....Henk... unë... unë do të kisha hequr dorë nga çdo gjë që kam pasur në jetë, me përjashtim që të jem... një send luksi për argëtimin tënd. Riardeni kishte dalluar dorën e saj që po dridhej, ndërsa mbante gotën. – E di, e dashur, – kishte murmuritur. Ajo kishte mbetur pa lëvizur dhe e prekur: nuk e kishte përdorur kurrë më parë atë fjalë. Riardeni kishte hedhur kokën mbrapa dhe kishte buzëqeshur me atë buzagazin më të ndritur që ajo i kishte parë ndonjëherë në fytyrë. – Çasti i parë i dobësisë tënde, Denji, – kishte thirrur. Ajo kishte qeshur, duke shkundur kokën. Riardeni kishte shtrirë dorën mbi tryezë dhe i kishte shtrënguar supin e saj të zhveshur, si të donte t’i jepte një çast inkurajimi. Duke qeshur ëmbël dhe si rastësisht, ai kishte afruar buzët te gishtat e saj, duke i çikur disa herë rresht; në këtë mënyrë, e kishte mbajtur fytyrën poshtë, që ajo të mos i shihte ndriçimin e syve të tij të përlotur.

[Rajmond Muço 72]

Revolta e Atlasit
Recension nga Eleni Laperi

Kush e ka vizituar Nju Jorkun dhe nuk ka provuar shijen e energjisë? Qyteti gjigant të rrëmben në vorbullën e tij dhe e ke të pamundur t’i shmangesh rrymës që të gllabëron e të bën të ecësh thuajse me vrap, e të marrësh frymë thellë, e të ndjesh respekt për veten.

E rrethuar me aureolë energjie isha duke shkuar për në redaksinë e revistës Harper’s për të marrë disa të dhëna mbi krijimtarinë e Roz Uajlldër Lejn; më duheshin për librin tim. Këmbët më ndalën para skulpturës aq të bukur të Atlasit, një nga veprat më të njohura në stilin Art Deko e skulptorit Li Oskar Lori. Skulptura ngrihet në ballë të godinës së Qendrës Rokfeler, në Avenynë e 5-të. Figura e heroit, e titanit Atlas – që u detyrua nga Zeusi të mbante mbi supe kupën e qiellit, se u ngrit kundër zotave të Olimpit -, rri në ballë të godinës që prej vitit 1937, madhështore, e rreptë, emocionuese. Kur e vështron nga afër, skulptura të zbulon një varg domethëniesh të tjera. Aksi i sferës mbi supet e tij tregon Yllin e Veriut. Mbi një gjysmëhark, që mbështetet mbi shpatullat e krahët e hapura të heroit janë gdhendur simbolet e Mërkurit, Venerës, Tokës, Marsit, Jupiterit, Saturnit, Uranit dhe Neptunit. Ngjitur me simbolin e Tokës është edhe simboli i Hënës. Ndërsa në një prej unazave të sferës janë simbolet e dymbëdhjetë konstelacioneve, nëpër të cilat dielli kalon gjatë një viti. Po Qendra Rokfeler e Artit nuk ka vetëm këtë vepër arti. Ajo është e stolisur ngado me skulptura, relieve, afreske, thënie, që njeriun e thjeshtë e kënaqin dhe i mësojnë gjëra të mençura, mendimtarin e vënë në mendime, polemistit i japin shkak për reagim. Qëllimi i gjithë atyre heronjve, titanë mitikë apo vdektarë, të koleksionit të Qendrës Rokfeler bazohet mbi të njëjtën temë: respekti për forcën e punës dhe përpjekjeve të Njeriut, himnizimi i fuqisë së Urtësisë e Diturisë, triumfi i Njeriut mbi Zotin nëpërmjet Dijes. Qendra Rokfeler është shembull se si përdoren me sukses energjitë dhe paratë e njeriut.

Isha fokusuar në kërkimet mbi veprën e Roz Uajlldër Lejn, po titani Atlas më solli ndër mënd jo vetëm veprat e saj po edhe vepra të Izabel Paterson dhe Ein Rand. Të tria mendimtaret amerikane mbahen si themelueset e lëvizjes së re liberale në SHBA-në e viteve ‘40. Ato i kanë thurur lavd lirisë së individit dhe superioritetit, që të siguron mençuria, dija dhe puna. Në librat e tyre tregohet se titanë që ngrihen kundër zotave gjen edhe sot mes njerëzve në Tokë. Janë ata që përdorin drejt energjitë natyrore të njeriut e sjellin përparimin. Xhim Pauell, publicist i Nju Jork Tajms, Uoll Strit Xhurnëll etj., thotë se ‘në kohën më të keqe ato tri gra dëbuan frikën. Ato guxuan të deklarojnë të keqen e kolektivizimit dhe u ngritën për të drejtat natyrore të njeriut, e vetmja filozofi që siguron një bazë morale për t’iu kundërvënë tiranive kudo…’
Ndërkohë që shumica e historianëve fokusohej te udhëheqësit, Roz Uajlldër Lejn me librin e saj ‘Zbulimi i Lirisë, Lufta e Njeriut kundër Autoritetit’ fokusohet te betejat mijëravjeçare të individit të thjeshtë, që sfidoi prijësit dhe prodhoi begati. Shembull më i mirë për këtë ishte revolucioni amerikan, i cili arriti në pak shekuj atë që Evropa e arriti pas mijëvjeçarësh.
Isabel Paterson, te libri i saj ‘Zoti i Makinës’, thotë se ishin ndërmarrjet private ato që nxorën hekurin, e shkrinë, farkëtuan çelikun, shpikën makinën me avull, ndërtuan aparatura, prodhuan dhe akumuluan kapitalin, duke ditur t’i organizonin përpjekjet e tyre. ‘Ajo që njerëzit urrejnë’, thotë Paterson, ‘janë monopolet, i vetmi kontribut i dhënë nga politika në këtë proces’.

Ayn Rand, te romani ‘Revolta e Atlasit’, për të cilin punoi për gati katërmbëdhjetë vite, me anë të personazheve shpalos filozofinë e saj për lirinë, paranë dhe seksin. Gjatë leximit të librit, si refren del figura misterioze e gjeniut Xhon Galt, që e mban lexuesin me frymën peshë. Libri të nxit të kuptosh se çfarë do të ndodhte, në se gjithë njerëzit më prodhimtarë të botës do të ngriheshin në grevë kundër taksambledhësve e mënyrave të tjera të shfrytëzimit nga autoritetet. Apo, në se shprehemi me fjalët e Francisko d’Ankonias, çfarë do të ndodhte në se Atlasi do shkundte kupolën e qiellit nga supet e tij.

Libri ‘Revolta e Atlasit’ është shitur në dhjetëra miliona kopje. Në revistën ‘The Economist’, më 26 shkurt 2009 shkruhej për ‘Revoltën e Atlasit’: ‘Sa herë që qeveritë ndërhyjnë në tregjet, lexuesit rendin ta blenë librin e Rand. Pse? Arsyeja shpjegohet me emrin e një grupi në Facebook, rrjeti social më i madh në botë, i quajtur: “Read the news today? It’s like ‘Atlas Shrugged’ is happening in real life”. Grupi dhe një kor i madh blogerash zemërakë pohojnë se jeta po imiton artin.’

Fatmirësisht nga shtëpia botuese ‘Pegi’ në Tiranë është sjellë në shqip ‘Revolta e Atlasit’ e Ein Rand, me përkthimin e bukur të Amik Kasoruhos. Tani edhe lexuesi shqiptar mund të mësojë nga ‘Revolta e Atlasit’. Se ndoshta është koha që shqiptarët të vrapojë ta blejë librin e Rand.


Marre nga: FRYMA.info

[Do Not Tread On]

Objektivizmi: Filozofia e Ayn Rand

Ayn Rand (ain reand), Alisa Zinov'yevna Rosenbaum; 1905 –1982) filozofe, shkrimtare, dramaturge ruso - amerikane,

Nga pikëpamja filozofike teoritë arsimore ndjekin linjën objektive dhe subjektive.
Termat objektiv dhe subjektiv janë koncepte qendrore të filozofisë, të cilat janë në bazë të teorive arsimore
Ndërsa objektivët fokusohen tek realiteti, e vërteta objektive, subjektivët tek përvoja subjektive.


Aristoteli vs Platonit(arsya vs misticizmit)
Idealizmi, mistika e Platonit(bota qiellore, ideale)
Realizmi i Aristotelit(bota reale)

Ayn Rand
Filozofia ime, në thelb, është: koncepti i njeriut si një qenie vepruese (heroike), me lumturinë e tij si qëllimin moral i jetës së tij, me arritje produktive në veprimtarinë e tij fisnike, me arsyen, që është atribut i tij dhe që absolutisht i përket vetëm atij.


Ayn Rand: shqyrtimi i realitetit
Realiteteti nga pikëpamja filozofike mund të shqyrtohet nga disa këndvështrime. Më poshtë po I referohemi analizës që bën Ayn Rand (mos e ngatërroni me politologen dhe filozofen gjermano-amerikane, Hannah Arendt)
Metafizika, shtron pyetjen: Çfarë lloj bote është kjo?
Epistemologjia: Si mund ta njoh?
Etika: Ballafaqimi (marrëdhënia, ndërveprimi) me të tjerët
Politika: ka si objekt të jetuarit në shoqëri


Metafizika objektiviste:
Realiteti - bota e jashtme ka ekzistencë reale
Ligji i Identitetit. (sipas Aristotelit) A është A.
Realiteti ekziston si një vlerë absolute, objektive
Faktet janë fakte, të pavarura nga ndjenjat e njeriut, dëshirat, shpresat apo frika.
Realiteti është i pavarur prej ndërgjegjes, dëshirave
Shkaku dhe pasoja - gjërat veprojnë në përputhje me natyrën e tyre
Objektivizmi kundërshton çdo besim në të mbinatyrshmen. Nuk ka mrekulli.


Epistemologjia objektiviste
Ndërsa metafizika shtron pyetjen se ç’ lloj bote është kjo? Epistemologjia: si mund ta njohim atë?
Arsyeja është instrumenti i njeriut për të përvetësuar njohuri, për ti identifikuar dhe për ti integruar (konsistenca e njohurive nëpërmjet arsyes)
Materiali përthyhet (pasqyrohet, projektohet) në mendje nëpërmjet shqisave (empiristët)
Arsyeja është mjeti i vetëm që ka njeriu në perceptimin e realitetit, burimi i vetëm i dijes, që e udhëzon për veprim dhe mjeti bazë i mbijetesës.


Ndërgjegjegja objektiviste
Funksioni i ndërgjegjes së njeriut është perceptimi i realitetit, jo krijimi apo shpikja e tij. Ndërgjegja, nga pikëpamja metafizike është pasive. Ndërsa nga pikëpamja epistemologjike është aktive


Objektivizmi kundërshton misticizmin
Misticizmi: Pranimi i ndonjë besimi apo ndjenje si një mjet për njohje. Zeusi që lëshon rufe.
Objektivizmi atakon skepticizmin


Etika objektiviste
Metafizika shtron pyetjen se ç’ lloj bote është kjo? Epistemologjia: si mund ta njohim atë?
Etika ballafaqimi me të tjerët
Çdo njeri në analizë të fundit fokusohet tek vetvetja, ai nuk mund të jetë në skaj të të tjerëve. Ai vepron për hir të tij. As duhet të sakrifikohet për të tjerët dhe as të sakrifikojë të tjerët për veten e tij. Ai ndjek interesin vetjak racional. Lumturimi i tij është qëllimi i lartë moral i jetës së tij. Por, nuk bazohet në teka


Principe objektiviste
Çfarë e bën Etikën të nevojshme? Përgjigja objektiviste është: Jeta e njeriut

Objektivizmi atakon altruizmin.
Altruizmi është koncepti se moraliteti konsiston në të jetuarit për të tjerët ose për shoqërinë.
Përse njeriu duhet të jetojë për hir të të tjerëve?
Pse sakrifica është një gjë e mirë?
Parimi themelor social i etikës objektiviste është: Asnjë njeri apo grup nuk ka të drejtë përdorimin e forcës fizike ndaj tjetrit

Dhuna fizike, detyrimi janë të papranueshme

Morali objektivist…
Njerëzit kanë të drejtë ta përdorin forcën vetëm në rast vetëmbrojtje
Vlera shkëmbehet me vlerën, në mënyrë të ndërsjellë me pëlqimin e lirë, me përfitim të përbashkët.
Parimi i shkëmbimit të lirë është vetëm racional, dhe përbën parim etik për të gjitha marrëdhëniet njerëzore.
Sipas parimit të drejtësisë seicili merr atë që meriton.

Morali objektivist
Virtyti objektivist ndërtohet mbi bazën e racionalizmit. Arsya mundëson në identifikimin e realitetit.
Ndershmëria: si refuzim për të pranuar realitete të reme .
Prodhimtaria: veprimtaria në krijimin e vlerave.
Pavarësia: ruajta në mënyrë konseguente, objektiviste e mendimit, bindjeve të tua.
Krenaria: Ndjekja e përsosmërisë morale, vetëbesimi në aftësitë për fitimin e vlerave.
Drejtësia: Parimi i aplikimit të arsyeshëm në gjykimin e veprimeve të njerëzve të tjerë, duke u dhënë atë që ata meritojnë.

Politika
Politika: të jetuarit në shoqëri.
Demokracia liberale kapitaliste është një sistem i bazuar në njohjen e të drejtave individuale, duke përfshirë të drejtat pronësore.
I vetmi funksion i qeverrisë është mbrojtja e të drejtave individuale

Demokracia
Demokracia realizohet nëpërmjet nëpërmjet organeve të shtetit: policisë, për të ju mbrojtur nga kriminelët; ushtrisë, për mbrojtjen nga pushtuesit e huaj; gjykatave, për të mbrojtur pronën tuaj dhe kontratat nga shkelje apo mashtrimet që mund të vijnë nga të tjerët, për të zgjidhur mosmarrëveshjet me rregulla racionale, sipas ligjeve objektive.

Objektivizmi kundërshton çdo formë të kolektivizmit, si: fashizmin, komunizmin, absolutizmin

Objektivizmi është kundër komunizmit

Ayn Rand: E konsiderojmë të nevojshme përkrahjen vetëm ndaj atyre që janë viktima të pafajshme, por jo ndaj atyre që janë të fajshëm moralisht. Nëse dikush ndjen dhembshuri për viktimat e një kampi përqendrimi, askush nuk mund të ndjej atë për torturuesit e tyre. Nëse shpreh afeksion për torturuesit, kjo përbën një akt të tradhtisë morale ndaj viktimave.



* * *