Zvicra, referendum për pagën minimale

[Antiproanti]

Nuk besoj se gjithe ekonomistet e botes kane bere kete gafe dh evetem ketu ne forumin tone u zbulua qe eshte gabim. Futesh kot te bruto e neto se jane marre parasysh te gjitha. Mund te ndryshoje deri diku nga menyra e llogaritjes por nuk ndryshon fakti se propozimi do e bente me te larten ne bote. Mbase gjen ndonje statistike qe eshte gabim, por jo gjithe mediave te botes i ka shpetuar.

Gjithe mediat e botes s'kane thene...
Eshte zakon qe nje lajm i nje agjencie te njohur, edhe nje lajm i gabuar, te perseritert 1000 apo 100.000 here.
Asgje nuk eshte zbuluar ne kete forum.
Vetem fakti qe iniciativa e referendumit kishte publikuar shifra te ngjashme, edhe pse une deri ne fund as nuk i kam konsultuar ato te dhena, eshte e mjaftueshme per ta hedhur poshte cfaredo pretendimi per shpikje te shifrave nga une.
Pervec kesaj, secili ka mundesi vete t'i beje llogarite.

Llogaria qe kane bere ato qe ke postuar ti eshte e sakte vetem nese per Zvicren pranohet krahasimi i pages minimale bruto me pagen e perafert mesatare neto, dhe per te gjithe tjeret paga minimale bruto me pagen mesatare bruto.

[Qyfyre]

Gjithe mediat e botes s'kane thene...
Eshte zakon qe nje lajm i nje agjencie te njohur, edhe nje lajm i gabuar, te perseritert 1000 apo 100.000 here.
Asgje nuk eshte zbuluar ne kete forum.
Vetem fakti qe iniciativa e referendumit kishte publikuar shifra te ngjashme, edhe pse une deri ne fund as nuk i kam konsultuar ato te dhena, eshte e mjaftueshme per ta hedhur poshte cfaredo pretendimi per shpikje te shifrave nga une.
Pervec kesaj, secili ka mundesi vete t'i beje llogarite.

Llogaria qe kane bere ato qe ke postuar ti eshte e sakte vetem nese per Zvicren pranohet krahasimi i pages minimale bruto me pagen e perafert mesatare neto, dhe per te gjithe tjeret paga minimale bruto me pagen mesatare bruto.

Burimin me te njanshem qe eshte sjelle ketu nuk mund ta marr per baze.

Shifrat jane perpiluar nga financiere qe nuk kane interesa te genjejne se paraqesin dhe shtetet e tjera pa problem. Nuk e fsheh njeri ne Amerike qe rroga minimale eshte shume e ulet ketu qe te bejne propagande kunder Zvicres. Se dhe nuk jane gazeta te shtetit. Nuk eshte vetem nje burim, ka qindra te tille, mjafton te besh nje kerkim per Zvicren dhe pagesen minimale dhe do te dalin mijera rezultate. Lloj lloj llogarishe e krahasimesh te ndryshme ku secila thote qe eshte me e larta ne bote. Nese qenka kaq e madhe urrejtja boterore nga Zvicres, sa te mbushin gjithe internetin me genjshtra vetem e vetem qe mos merret vesh e verteta, atehere te jap te drejte.

Nuk ka kuptim te pranohet ajo. Do ishte sigurisht llogaritje e gabuar. Pastaj fuqia blerese nuk ka lidhje me krahasimin neto-bruto. Por krahasimin nga shteti ne shtet i pages minimale. Dhe kjo ashtu si perqindja e rroges mesatare (qe dhe kjo ndryshon nga llogaritja ne llogaritje se ka average dhe median, varet kush perdoret), e nxjerr Zvicren shume me lart se te tjerat.

[Antiproanti]

Burimin me te njanshem qe eshte sjelle ketu nuk mund ta marr per baze.

Shifrat jane perpiluar nga financiere qe nuk kane interesa te genjejne se paraqesin dhe shtetet e tjera pa problem. Nuk e fsheh njeri ne Amerike qe rroga minimale eshte shume e ulet ketu qe te bejne propagande kunder Zvicres. Se dhe nuk jane gazeta te shtetit. Nuk eshte vetem nje burim, ka qindra te tille, mjafton te besh nje kerkim per Zvicren dhe pagesen minimale dhe do te dalin mijera rezultate. Lloj lloj llogarishe e krahasimesh te ndryshme ku secila thote qe eshte me e larta ne bote. Nese qenka kaq e madhe urrejtja boterore nga Zvicres, sa te mbushin gjithe internetin me genjshtra vetem e vetem qe mos merret vesh e verteta, atehere te jap te drejte.

Nuk ka kuptim te pranohet ajo. Do ishte sigurisht llogaritje e gabuar. Pastaj fuqia blerese nuk ka lidhje me krahasimin neto-bruto. Por krahasimin nga shteti ne shtet i pages minimale. Dhe kjo ashtu si perqindja e rroges mesatare (qe dhe kjo ndryshon nga llogaritja ne llogaritje se ka average dhe median, varet kush perdoret), e nxjerr Zvicren shume me lart se te tjerat.

Per mua ka perfunduar ky muhabet...

Ato qe ke postuar t'i kane bere krahasimin e pageses minimale bruto me pagen e perafert mesatare neto. Ketu kane perdore shifra relativisht paushalle per te arritur rezultatin qe e kane publikuar, duke mbivleresuar mesataren neto te vendeve tjera dhe duke barazuar kuoten e tatimeve, taksave dhe sigurimeve sociale te Zvicres me ato te vendeve me te cilat e kane krahasuar, edhe pse ne Zvicer kjo kuote eshte p.sh. mbi 10% me e ulet se ne Gjermani.
Edhe kete lloje krahasimi bruto me neto qe e kane bere, e qe eshte bere me qellimin e vetem per ta diskredituar pagesen minimale, po te ishte bere mbi bazen e te dhenave me te sakta apo me reale te netos, gje qe edhe keshtu eshte mjaft e veshtire, diferenca ne mes te Zvicres dhe vendeve tjera nuk do te ishte 15-20%, por ne rastin me te mire 10%. Dm.th. perqidja e tjereve do te ishte rreth 5% me e larte, ndersa e Zvicres rret 7% me e ulet. Por, kur perdoren shifra relativisht paushalle dhe te favorshme te brutos dhe netos (sidomos te netos), atehere natyrisht se mund te prodhohet gati cfardo shifre apo perqindje qe deshirohet.

Pavaresisht kesaj, e kam thene edhe ne fillim dhe vetem po e perseris edhe nje here, se Zvicra per shume arsyje nuk eshte e krahasueshme me vendet tjera si Gjermani, Franca, USA. Nuk eshte rastesi qe paga mesatare ne Zvicer eshte gati dyfish me e larte se ne keto vende apo rreth 5100-5300 Euro! Ne Zvicer gjithashtu vetem nje numer mjaft i vogel i punonjesve te rregullt paguhen nen pagen minimale te propozuar.
Sidoqofte, i mbetet secilit te informohet vete dhe te vendose se cili eshte krahasimi me fer, me i duhur dhe me i vlefshem ne rastin e Zvicres, krahasimi i pageses minimale bruto me pagesen mesatare bruto apo i pageses minimale bruto me pagesen e perafert mesatare neto.

[Qyfyre]

Kur e rregulluar per fuqine blerese, rroga minimale do te ishte $14 ne Zvicer kur ne Australi qe eshte me e larta ne bote eshte vetem pak me shume se $10, dhe per mua s'ka asnje dyshim se ishte propozim i cmendur. Fakti qe eshte paga dy here a tre here sa vendet e tjera eshte perfshire ne kete llogari keshtu qe nuk eshte faktor qe duhet vecuar.

[Antiproanti]

Kur e rregulluar per fuqine blerese, rroga minimale do te ishte $14 ne Zvicer kur ne Australi qe eshte me e larta ne bote eshte vetem pak me shume se $10, dhe per mua s'ka asnje dyshim se ishte propozim i cmendur. Fakti qe eshte paga dy here a tre here sa vendet e tjera eshte perfshire ne kete llogari keshtu qe nuk eshte faktor qe duhet vecuar.

Fuqia blerese ne Gjermani per vitin 2013 ka qene mesatarisht rreth 20.621 Euro, ne Zvicer rreth 36.351 Euro, ne Austri rreth 21.295... (->burimi: heise.de -bazuar ne statistiken e gfk-geomarketing )

Nese e merr si baze fuqine blerese, atehere pagesa minimale e parapare per Gjermanine (8,50 Euro) do te ishte rreth 83% e fuqise blerese mesatare, ndersa ne Zvicer, sipas propozimit per page minimale 99%. Kjo tregon qartazi se fuqia blerese nuk eshte njesi matese apo krahasuese e pershtatshme.
Per te arritur 83%-ishin e Gjermanise pagesa mesatare e Zvicres do te duhej te ishte 15 Euro.

Nese pagesa minimale ("ideale") do te duhej te sillej nga 55%-60% e fuqise blerese, atehere pagesa minimale per Gjermanine do te duhej te ishte 5,50-6,50 Euro, ndersa per Zvcren rreth 9-10 Euro.
Paga qe edhe aktualisht, pa ligj per pagesa minimale, nuk paguhen pothuajse askund, pervec ndoshta ne marredhnje pune ilegale apo gjysmeilegale, pune te pasigurta, pune te perkoheshme, pune qe kryhen nga punonjes sezonal nga vendet e varfera, nga azilantet etj.
Ne Gjermani me 900-1000 Euro dhe ne Zvicer 1500-1600 Euro eshte veshtire deri e pamundur te jetosh apo te mbulosh shpenzimet minimale jetesore. Sidomos per familje (pa femije).

Ne Zvicer eshte e rregulluar me ligj qe secilit person i takojne minimalisht 990 Euro ndihme sociale, pervec baneses dhe sigurimit shendetesor, nese nuk eshte ne gjendje te punoje apo per ndonje arsye tjeter. Dm.th. keto 990 Euro jane te parapara vetem per shpenzime si ushqim, pije, veshje, shpenzime per rryme, telefon etj.
Nese kemi parasyesh qe ne Zvicer, varesisht prej vendit, ne apartament per nje person mund te kushtoj 600, 800 Euro apo me shume, sigurimin qe gjithashtu kushton 200 Euro e me shume, atehere liridsht mund te arrihet tek nje minimum prej rreth 2000 Euro qe nevojiten patjeter per te mbijetuar ne Zvicer. Per persona me familje te mos flasim fare. Nese paga minimale ne Zvicer do te ishte nen 2000 Euro , nuk do ti mbulonte ndoshta as nevojat themelore te jeteses per nje person. Cdo page minimale nen 3000 Euro, perafersisht paga minimale e propozuar ne Zvicer, nuk do ta mbulonte koston e shpenzimeve themelore per nje familje te zakonshme, me apo pa femije.
Ne te dyja rastet diferencen do te duhej te paguante shteti (ne fakt tatimpaguesi) ne vend te punedhenesit.

Pak me ndryshe eshte rasti ne Gjermani, ku ligji percakton 391 Euro ndihme sociale pro person, pervec baneses dhe sigurimit.
Pra jane rreth 2,5 here me pak se ne Zvicer.
Ne rastin e Gjermanise, duke pasur parasyesh edhe koston shume me te ulet per banese dhe sigurime, pagesa minimale e percaktuar 8,5 Euro (apo rreth 1430 Euro ne muaj) gjithesesi do te mbulonte jo vetem shpenzimet sipas ligjit per per persona single, por edhe per te martuar.
Ne Zvicer dicka e ngjashme do te mund te arrihej vetem permes pageses se propozuar prej 18 Euro.
3020 Euro sipas propozimit per page minimale ne Zvicer nuk jane 2,5 fishi i 1430 Euro qe garanton paga e percaktuar per Gjermanine, por vetem dyfishi. D.mth. per te arritur nivelin e Gjermanise, bazuar ne shumat minimale te garantuara me ligj ne forme te ndihmes sociale, pagesa minimale ne Zvicer do te duhej te ishte edhe rreth 1,5-2 Euro me e larte.

Sidoqofte, duhet te mos harrojme se ekonomite e Zvicres dhe te Gjermanise, perfshi edhe tregun e punes nuk jane 100% identike dhe te krahasueshme. Prandaj, nese merren parasyesh te gjithe faktoret, pagesa minimale 18 Euro nuk eshte dicka e cuditshme.
Do te ishin vetem 3 Euro mbi pagesen minimale te Gjermanise (sipas fuqise blerese). Dhe rrethanat e Zvicres sigurisht se tolerojne dhe madje edhe kerkojne pagese minimale 3 Euro me te larte se ne Gjermani.