E Diele, 02 Maj 2004
QEVERIA NANO-META E BEJRUTIT
NGA NIKOLLE LESI
"vijon nga numri i djeshem)
Ilir Meta ishte shokuar nga vajtja pa lajmeruar e Edi Rames ne Athine tek Nano ne spital, pasi njihej si anetar i bllokut anti-Nano. Ishte maj 2002. Kryetari Nano, i lindur mjeshter i sperdredhjes se fjales dhe i cinizmit, ia kthen Ilirit, i cili ende rrinte i habitur, sipas Aleksander Frangajt, drejtor i Pergjithshem i TV Klan.
-Ilir, si e lame atehere? Une President Republike dhe ti kryeminister? - pyeti Nano ne prani te negociatoreve te rendesishem.
-Ta mendojme, " iu kthye Meta dhe sakaq i beri nje pyetje te natyres nanoiste. - Po katarsistet, si do te reagojne nese ne biem dakord?
-Ata, as qe i pjerdh fare! Nuk kam pare race me te poshter dhe ineficente se ato lloj njerezish, - e mbylli biseden kryetari i PS-se, tek i cili ishte perzier endrra per t'u bere President Republike edhe me votat e njeriut, te cilin e kishte dermuar ne fundvitin e 2001 dhe ne fillim te vitit pasardhes. Fatos Nano , duke qene nga natyra i zgjuar, cinik, mosmirenjohes, por edhe i batutave te rralla, e kishte te veshtire brenda vetes te ulej ne ate nivel sa te vinte deri ne ishullin e Korfuzit me duar te lidhura e te fashuara, pas operacionit. Por si nje politikan pa asnje virtyt nuk e kishte per gje qe tani te dermonte e te quante kriminel dhe ne momentin qe i vinte interesi te darkonte me ty dhe te tregonte batuta, nga e qeshura e te cilave "thyenin" xhamat e restorantit. Takimi Nano-Meta ne ishullin e Korfuzit mbaroi me nje bisede te hapur per me tej, por qe nuk konkretizoi gjithcka. Ata thurnin kulisa ne ishullin grek nen hijen e antishqiptarit Nikolas Geixh, ndersa shqiptaret nuk e dinin se c'luhej me fatin e tyre. Me i kenaquri ishte Anastas Angjeli. Nano u kthye prape ne spital per gishtat, kurse Meta ne Tirane. Ne opinion diskutohej se cili mund te ishte emri i Presidentit te ri te Republikes, pasi zotit Meidani i mbaronte mandati presidencial. Gazetat dhe televizionet shqyheshin duke dhene variante nga me te ndryshmet, por mbizoteronte emri i Fatos Nanos, si kryetar i mazhorances. Opozita kishte paralajmeruar se vetem Nano nuk mund te ishte, pasi nuk kishte votat e rregullta per te fituar 2/3 e parlamentit. Berisha pranonte, indirekt, se PS-ja kishte te drejten per te qeverisur, por nuk bindej qe kryetari i PS-se te hypte ne karriken e Presidentit. Te dy ishin ne lufte. Nuk flisnin me njeri-tjetrin. Armiq deri ne vdekje. Te pakten deri ne fund te qershorit 2002. Nderkohe Nano nuk rrinte nje minute pas levizur, biseduar, pire kafe me njerez te ndrysh`m qe kishin interes per te, pasi duheshin votat per ne parlament. Sic thashe me siper, i duheshin fiks 84 vota ose 2/3 e parlamentit. Per dreq, rastisi qe 81 vota ai i siguroi, por mbeteshin 3 te fundit qe ishin votat e Prec Zogajt, Arben Imamit dhe e imja. "Me erdhi ne dore" - thashe me vete. Ma kishte futur perbukuri ne zgjedhjet e 2001 me ane te KQZ-se se Celibashit dhe tani Perendia ma solli ne shteg. Me kerkoi takim ne hotel "Rogner". Aty rrinte ato dite qe ai kishte interes. Buzeqeshte dhe ishte hokatar i madh me cilindo. Kur mendon se c'eshte bere tani ne vitin 2004, qe eshte kryeminister, thua me vete se ndofta kemi njohur nje Fatos Nano tjeter. Tashme eshte bere me miliona e miliona, ka pushtet, ka pasuri, ka helikoptere e c'nuk ka. Tani eshte Fatosi i vertete, ai qe nuk dinim ne vitet 1991-2001.
Por le te rikthehemi prape tek Fatosi qe shfaqej ne publik si tolerant e miqesor. Ilir Meta me zor po rezistonte pas nje propozimi ne Grand Hotel ne fund te qershorit 2002. Ben Blushi dhe Edi Rama me autorizim te Fatos Nanos kerkonin t'i perconin mesazhin se President behej Nano, kurse Meta rikthehej kryeminister. Per largimin e kryeministrit Majko nuk ishte problem. Nuk e donin tashme as Nano e as Meta. Njefare Xhorxhi francez me origjine libaneze qe rri ne Tirane dhe ka interesa tek fabrikat e cimentos ne Shqiperi merr rolin e negociatorit per te vendosur mes Nanos e Metes nje ure te fundit. Njeri President Republike dhe Meta kryeminister. Ne kabinetin e ri, Iliri mund te merrte ke te donte . Nuk kishin me vlera akuzat e Nanos ne KPD-ne e dhjetorit 2001. Mjaftonte vetem qe ai te behej President dhe te kishte mandat zyrtar per Xhoanen si First Lady shqiptare. Franko-libanezi u be mik edhe i Ilir Metes, ndonese Meta e mohon ne mjedise publike. Ditet po kalonin dhe po afrohej data e zgjedhjes se Presidentit te ri te Republikes. Nga e majta dy njerez mjaftohej te merreshin vesh: Fatos Nano dhe Ilir Meta. Te tjeret ishin ushtare te urte. Ndersa Namik Dokle e Skender Gjinushi punonin qe te rizgjidhej perseri Rexhep Meidani. Te dy e dinin se komuniteti nderkombetar nuk e pranonte Nanon si kryetar Shteti. Ndaj me mire Meidanin e urte sesa ndonje tjeter. Nano kete e dinte. Ai kishte informacion se cfare bente secili gjate 24 oreve. Kishte ngritur nje rrjet perfekt informacioni. Njehere, sapo hyra ne hotel "Rogner" per nje kafe dhe ulem me Remzi Lanin e Ben Blushin, nuk vonoi as 10 minuta e me merr vete ne telefon. "Te fala Remziut dhe Blushit" - me thote, duke me lene nje takim, pasi akoma nuk isha i qarte per voten time se ku do ta hidhja ne parlament. Nderkohe komuniteti nderkombetar dhe sidomos ambasada amerikane ne Tirane u vune ne alarm per stabilitetin e vendit, pasi opozita kishte paralajmeruar demonstrata te forta nese Nano zgjidhej President Republike. Filluan te kapnin pjesetare te rendesishem te mazhorances qe te bindej kryetari i PS-se se nuk mund ta enderronte kolltukun e Kryetarit te Shtetit. Edi Rama u qartesua. Ben Blushit nuk i dihej mendimi. Fatos Klosi, Skender Gjinushi, Rexhep Meidani e Namik Dokle takoheshin si dikur njesitet guerile per te ndaluar ardhjen e Nanos si President. Fatos Klosi takonte disa deputete te PS-se qe kane akoma dosje ne SHIK. Dhe dosja te ben vete presion politik! Prec Zogaj kaloi menjehere pro idese se Berishes. Arben Imami po mendohej. Ende nuk e kishte vendosur. Une gjithashtu isha i pavendosur; nese duhej apo jo t'ia jepja. Nisur nga vitet e burgut qe kishte bere padrejtesisht e politikisht thoja "PO", natyrisht per Nanon. Shikoja mes radheve te mazhorances dhe natyrisht ishte pe moshen me dinaku dhe me potenciali. Prape thoja "PO". Te mos harrojme se deri ne keto momente ishin tre votat tona qe mund ta benin ate President. Thuhej se mund te ishin blere dhe dy vota nga radhet e opozites, pasi votimi ishte i fshehte, por per emrat nuk e dija se kush ishin keta deputete te opozites. Porse puna po shkonte tek keto vota. Ka momente ne historine politike qe puna shkon dhe tek nje vote, sic ka ndodhur ne fund te vitit 2003, por do ta shpjegoj nje here tjeter. Akoma Meta-Nano nuk kishin rene krejtesisht dakord per skemen: Nano President, kurse Meta kryeminister. Kryetarit te PS-se nuk i durohej deri sa te ngjitej ne krye te Shtetit. I ishte kthyer ne obsesion. E gdhinte duke pire gjithe naten tek "Piaza". Tako, premto, genje, bej ministra, drejtore, prefekte e cfare nuk premtonte vetem e vetem per te gjetur mekanizmat per te marre 84 vota per President. E takova ato dite ne Rogner, krejt rastesisht. Une isha me Ben Blushin, Ilir Gjonin dhe Agron Duken duke pire nga nje birre. Kur nga pas kolonave te hotelit kishte qene Fatosi me Xhoanen. Na thirri. Shkuam. Natyrisht ai ishte me i madh se ne e aq me teper qe ishte i shoqeruar nga e shoqja. Te tjeret i zgjaten doren Nanos me perpara se te takonin Xhoin. Une, nisur nga parimi kristian, respektova te shoqen. E takova ate perpara. I putha doren ne shenje respekti dhe xhentilese demokristiane, porse Nanos iu duk se u vonova ne miresjelljen time.
-Ej, kujdes zoti Lesi. Nuk eshte ne Partine Demokristiane gruaja ime! - foli duke qeshur.
Une sapo isha zgjedhur kryetar i PDK-se se Shqiperise dhe iu pergjigja po me shaka.
-Kam vendin bosh te nenkryetares se PDK-se, - nxitova t'i ktheja pergjigjen me shpotite qe ai i ka me qejf.
-Tani per tani eshte ne partine time! - u kunderpergjigj kryetari i PS-se.
Kjo ndodhi ishte ende pa u zbardhur se kush do te ishte President. Cdo vote deputeti kushtonte per Nanon. Por Ilir Meta akoma hezitonte per te pranuar ose jo oferten e fshehte te kreut te PS-se. Mes hezitimit i mberriti franko-libanezi i cimentos me nje aktmarreveshje me shkrim te propozuar nga Fatos Nano. Nje kopje e aktmarreveshjes eshte ne duart e mia, ndonese me shkrim dore te frankolibanezit te Nanos. Po cfare kishte aktmarreveshja e propozuar ne menyre te fshehte nga kryesia e PS-se dhe mazhoranca e majte. Ilir Metes i jepej posti i kryeministrit dhe posti i kryetarit te PS-se, pas nje kongresi te jashtezakonshem, ne momentin kur Nano te behej President me votat e grupit te Metes. Me mire nuk kishte per Meten! Edhe kryeminister, edhe kryetar i PS-se. Sipas informacionit qe disponoj dhe jam i bindur se mbetet i vertete, Meta per pak sa nuk ra dakord per ta firmosur. Sot do te kishim President Nanon dhe kryeminister Meten. Nje dyshe mike-armike! Meta asokohe me thote se nuk e pranonte komuniteti nderkombetar qe Fatosi te zgjidhej Kryetar Shteti. Por une mendoj ende se, pervec kesaj qe eshte e vertete, Meta nuk kishte besim me tek ai pas asaj qe i beri ne dhjetor 2001, ku i permendi edhe te vdekurit e fisit. Kam bindjen qe nese Meta do te kishte garanci burrerie dhe politike nga Nano, edhe mund ta bente President. Meta njihet si dore e forte ekzekutive dhe pragmatist, keshtu qe opoziten ai e mbante larg unazes se Tiranes, te pakten per disa vite. Ditet kalonin shpejt ate mesvere 2002. Per here te pare ne historine e ketyre viteve pluralizem me therret kryetari i PD-se, Berisha, per takim. Takimi kishte aperturen si kryetar i PDK-se, si parti e qendres se djathte, por qe akoa nuk ishte futur ne aleance me PD-ne, pasi une kisha nje histori te ngaterruar me Berishen ne vitet 1992-1997. Pas meje ishte edhe botuesi i nje gazete te rendesishme, por edhe vota e deputetit ne salle. Nje vote ishte, por nga nje vote beheshin shume vota kunder Nanos. Une kete e dija. Takimi kaloi normal, por pa i besuar akoma njeri-tjetrit. Berisha nuk kishte besim tek une dhe e anasjellta, as une tek ai. Akoma "notoja" politikisht ne ajrin mes PS-se dhe PD-se. Fatos Nano e mori me ne fund pergjigjen se nuk mund te behej President. Filluan te lakoheshin emra te ndryshem. Qe nga Artur Kuko e deri tek Sabri Godo. Emri i Moisiut ende nuk ekzistonte. Por kryetari i PS-se, duke qene jashtezakonisht i konvertueshem, pranoi oferten e grupit te Metes qe te behej ai kryeminister.
-Une kryeminister?! Kurrsesi jo. Ai vend eshte i mallkuar per mua, - i ishte pergjigjur Metes ne takimin koke me koke diku ne periferi te Tiranes. Nderkohe kryesia e PS-se as qe e dinte se c'po luhej nen rrogoze. Por, me sa duket, ne darke, dikush nga familja ia kishte prishur mendjen. Te nesermen e takimit ne nje restorant diku ne periferi te Tiranes, ku ka dhe pishine, por edhe dhoma qetesie, Fatos Nano therret urgjent mikun-armik, Ilir Meten.
-Pranoj te behem kryeminister. Presidentin ta gjejme bashke, - ishte pergjigja e prere e atij qe do te behej kryeminister. Nderkohe ditet nuk prisnin. Po afrohej data e zgjedhjes se Presidentit. Nano e ndau perfundimisht mendjen per t'u bere kryeminister. Nga Stambolli, ku ishte nen shoqerine e pagesave te nje biznesmeni qe ben rrugen Tirane-Stamboll e kthim zoti Nano u nis per ne Bejrut "Izrael). Atje e priste takimi me Ilir Meten, ku do te benin qeverine e re pas zgjedhjes se Presidentit te ri. Pandeli Majko ishte kryeminister. Ai qeveriste pa e ditur se dy miqte-armiq ishin duke darkuar ne nje restorant luksoz me parate e frankolibanezit qe rri ne hotel "Sheraton" ne Tirane. Ne Bejrut ishin Fatos dhe Xhoana Nano, Ilir Meta, Monika Kryemadhi dhe Mustafa Muci. Ne qoshe rrinin dy biznesmenet e cimentos dhe ai i linjes Tirane-Stamboll e kthim.
-Nuk e pranoj pa u futur dhe ti zv/kryeminister ne qeveri, - i ka kerkuar kryetari i selise roze.
-Ti vazhdo dhe une te ndihmoj nga larg, - pergjigjej Meta.
Por nuk kishte besim Nano tek Meta. Ashtu dhe ky i fundit tek Nano. Darkonin bashke, por nuk i besonin njeri-tjetrit! Me ne fund, qeveria u pagezua Nano-Meta. Por ne Bejrut, ama! Se c'donte Bejruti per te bere qeverine shqiptare, hajde e merre vesh. Ne Shqiperi debatohej per emrin e Presidentit, ziheshin, flisnin te gjithe si kompetente, por asnjeri nuk e dinte se c'ishte vendosur ne Bejrut mes Nanos e Metes. Pervec postit te zv/kryeministrit, Iliri do te merrte dhe ate te ministrit te Rendit Publik. Skema ishte realizuar ne menyre perfekte. Presidenti duhej te ishte nje njeri qe ta kishin ne morsete. I benin qejfin edhe Berishes dhe me kete rast mbyllnin problemin e zgjedhjeve te 24 qershorit 2001. Nano donte doren e Berishes, pasi nuk mund te qeveriste. E kishte provuar disa here dhe kryetari i PD-se e kishte hedhur nga kreu i qeverise sa here kishte dashur. Ndaj duhej loje e zgjuar per emrin e Presidentit.
"vijon ne numrin e neserm)
Krijoni Kontakt