Pashkë 2014

[Archon]

Mesazhi i Pashkëve nga Kryepiskopi Anastas

†Anastasi
Kryepiskopi i Tiranës, Durrësit dhe i Gjithë Shqipërisë
PASHKË 2014
ME DRITË PASKALE TË TËRËBARDHË NË JETËN TONË
Bij të shtrenjtë më Zotin,

“Ejani t’i falemi Atij që u ngjall së vdekurish dhe i ndriçoi të gjitha” (Pasvargje ngjallësore të së Dielës).

Ngjallja e Krishtit është e kremte e mbushur plot e përplot me dritë të tërëshkëlqyer. Ajo rrezaton valë drite në të gjitha drejtimet e botës. “Tani të gjitha mbushen me dritë, qielli dhe toka, dhe të nëndheshmet”, psal Kisha jonë, dhe Shën Joan Damaskinoi plotëson: “Kjo ditë e shkëlqyer dhe dritëprurëse e së Dielës së shenjtë, në të cilën drita e pakrijuar trupërisht del jashtë varrit si dhëndër i bukur, me hijeshinë e Ngjalljes”
1. Me Ngjalljen, mbarë krijesa përfton dritë të re. Honi i mëkatit, errësirat e padrejtësisë, të urrejtjes, të gënjeshtrës, të vdekjes zmbrapsen përpara triumfit të të Ngjallurit. Siç na thotë përmbledhtazi Liturgjia Hyjnore e Vasilit të Madh: “Krishti pasi u ngjall të tretën ditë dhe i çeli çdo trupi rrugën e ngjalljes prej së vdekurish, meqë nuk ishte e mundur të zotërohej prej prishjes, Kryetari i jetës u bë fillimi i të fjeturve, i paralinduri i të vdekurve, që të jetë Ai gjithçka, duke qenë i pari në të gjitha”. Këtë Ngjarje unikale kremtojmë ne sot.
Jisu Krishti Vetë shpalli se “Jam drita e botës” (Joan. 9:5). Analogjia është shumë e qartë. Drita është ajo që zbulon dhe tregon larminë e mrekullueshme të ngjyrave të krijimit. Pa dritën, e tërë krijesa zhytet në errësirë të akullt, vdekjeprurëse. Pa të, nuk ka jetë. Drita e tërëbardhë e Krishtit, zbulon hijeshinë shpirtërore, bukurinë e gjithësisë dhe ofron plotësi jete, që shtrihet në përjetësi.
Pasuria e re e dijeve tona në lidhje me dritën natyrore, “dritën e krijuar” (sipas terminologjisë theologjike), zgjeron akoma më tepër simbolikat dhe ndikimet e mahnitshme të dritës shpirtërore në botë. Në përgjithësi, drita natyrore është shumë familjare, por njëkohësisht e pakonceptueshme. Në mënyrë të ngjashme, Krishti i Ngjallur vazhdon të mbetet i njohur dhe familjar, por njëkohësisht është i pakonceptueshëm e i paafrueshëm sa i takon natyrës së Tij hyjnore. “Perëndia quhet dritë jo për nga esenca, por nga energjia e Tij” (Shën Grigor Pallamai).
2. “Ejani t’i falemi Atij që u ngjall së vdekurish dhe i ndriçoi të gjitha”. Por nuk mjafton vetëm të kundrojmë në mënyrë dhoksologjike Krishtin e Ngjallur. Kisha këshillon secilin nga ne të marrë personalisht dritën e Ngjalljes. “Ejani merrni dritë nga drita që nuk perëndon”. Që të ndriçohen fytyrat dhe zemrat tona, të cilat shpesh errësohen nga melankolia dhe dëshpërimi, gjithnjë me një kusht paraprak: Të këmbëngulim “në besim të themelosur dhe të patundur, duke mos luajtur nga shpresa e Ungjillit (Kol. 1:23). Sipas masës së pranueshmërisë së besimit, secili nga ne thith dhe shijon dritën paskale jetëprurëse.
“Sa më shumë që përparojmë drejt katharsit, pastrimit, aq më tepër shikojmë Perëndinë dhe, sa më shumë që e kundrojmë, aq më tepër e duam Atë”, shpjegon Shën Joan Damaskinoi dhe “sa më shumë që ta duam, aq më tepër e kuptojmë. Ai na zbulohet dhe bëhet i prekshëm, ndërkohë që del pak jashtë”.
Le të shijojmë personalisht, në thellësitë e shpirtit tonë, dritën e tërëbardhë shpirtërore. Pashka nuk kufizohet në të shkuarën: ajo është Ngjarje që pareshtur ripërtërin.
3. “Ejani t’i falemi Atij që u ngjall së vdekurish dhe i ndriçoi të gjitha”. Dhe në vijimësi, vëllezërit e mi, ashtu siç transmetojmë dritën paskale, le ta sjellim dritën e Tij te llambadhja e shuar e të afërmit tonë, në ambientin ku jetojmë ose më gjerë, në atë të afërm e shoqëror. Dhe për më tepër, le të kontribuojmë në detyrimin e Kishës që të transmetojë dritën ngjallësore në skajet e dheut më të harruar, aty ku janë bërë më tepër padrejtësi. Si dhe në banesat luksoze të ndriçuara fort, me dritë artificiale, atje ku banorët e tyre jetojnë honin e vetmisë personale, të ndasisë dhe zbrazëtisë së brendshme, të zhytur në natën sterrë të pasioneve të pathëna me gojë.
Krishti këmbënguli që, të gjithë ata që qëndrojnë në Atë, nxënësit e Tij të vërtetë, duhet të bëhen “dritë e botës” (Matth.5:14). Shkëlqimi i dritës shpirtërore nuk lidhet me gjendje ekstaze (të tipit neoplatonik, induist apo budist), por me vepra konkrete dashurie. “Kështu le të shndrisë drita juaj përpara njerëzve, që të shikojnë veprat tuaja të mira dhe të lavdërojnë Atin tuaj në qiej” (Matth.5:16). Çdo besimtar-veçanërisht në epoka kritike, si kjo e sotmja- ka detyrimin të shprehë besimin e tij me vepra dashurie ndaj të gjithëve pa bërë dallim, veçanërisht ndaj atyre që vuajnë nga varfëria, dhimbja dhe dëshpërimi. Drita e tërëndritshme e Ngjalljes ka zgjuar ndërgjegjet e shpirtrave fisnikë në gjatësi dhe gjerësi të ndryshme të dheut, në vazhdën e historisë, për t’u përpjekur me forcë për lirinë, të vërtetën, pajtimin, dinjitetin e njerëzve që iu janë bërë padrejtësi.
E bardha e dritës së natyrshme zbërthehet, siç dihet, në spektër ngjyrash të ndryshme. Dhe drita e tërëbardhë e Krishtit të Ngjallur shkrihet në ngjyrime të larmishme në jetë. Këtë dritë pra, ftohemi ta rrezatojmë në shoqërinë tonë:
Dritë paqeje me veten tonë, me ata që ndodhen përreth, me tërë botën.
Dritë drejtësie, duke u përpjekur për një shoqëri të drejtë në nivel lokal dhe mbarëbotëror.
Dritë të vërtetë në hulumtimin e historisë, në analizën e realitetit social.
Dritë fryme krijuese, që inkurajon mendimin origjinal në shkencë, art dhe në kulturë.
Dritë shprese për pajtimin e njerëzve dhe të popujve.
Dritë dashurie, siç e përcaktoi Krishti dhe siç e përjetuan ata që e pasuan me konsekuencë.
Dritë nga drita paskale që nuk perëndon, që zbulon kapërcimin final të mëkatit dhe të vdekjes me fuqinë e Kryqit dhe të Ngjalljes së Krishtit.
* *
Kjo dritë paskale e tërëbardhë, me të gjitha ngjyrimet e saj, le të na zgjojë gjatë gjithë periudhës së sivjetshme paskale dhe le të udhëheqë, besimtarë dhe besëpakë, në një përpjekje të re, për më shumë mirëkuptim të ndërsjellë, pajtim, vëllazërim dhe ecuri krijuese.
Uroj me gjithë zemër, të kremtojmë Pashkën me frymë përpjekjeje të ripërtërirë, për një shoqëri solidariteti dhe përgjegjësie të përbashkët. Krishti u Ngjall! - vëllezërit e mi. Kjo siguri le të ndriçojë qenien tonë me dritë të tërëbardhë shprese për të tashmen dhe të ardhmen, tonën, të vendit tonë, të mbarë botës.

Me të gjithë dashurinë time më Krishtin,
†Anastasi

[Archon]

Gezuar,per shume vjet.Krishti u ngjall !

[Archon]

Korce

[Archon]

Tirane

[Archon]

Pashkë 2014
Qiejtë le të dëfrejnë… le të ngazëllohet dheu, dhe le të kremtojë tërë bota e dukur dhe e padukur, se u ngjall Krishti, gëzimi i amëshuar
Hirësia e Tij Joan Pelushi*
I
Kështu këndojmë për ngjarjen e Pashkës dhe e festojmë çdo vit ngjalljen e Zotit me gëzim e ngazëllim, sepse ajo e ripërtëriti dhe e ringriti njeriun në natyrën e tij të vërtetë.
Ajo është ngjarja më e madhërishme, më e mrekullueshme dhe më e lavdishme, jo vetëm në historinë e Ungjillit, por në tërë historinë e njerëzimit. Ajo është fillimi dhe mbarimi i gjithë jetës së krishterë dhe qëndra e predikimit të Kishës.
Nëse Krishti nuk u ngjall, atëherë predikimi ynë është i kotë, edhe besimi juaj i kotë – shkruan Apostulli. Ngjallja e Perëndi-Njeriut është themeli mbi të cilin ngrihet besimi ynë.
Për herë të parë në historinë e krijimit një person historik e mundi vdekjen, armikun e përbashkët të të gjithë racës njerëzore, duke e shkatërruar pushtetin e saj dhe duke u bërë shpresa dhe ngjallja e të gjithëve.
Nëse një njeri historik u ngjall, do të thotë se njeriu u ngjall dhe se vdekja u mund përgjithmonë. Në ngjalljen e Zotit ne kemi sigurinë e ngjalljes sonë, sepse duke ngjallur trupin e tij ai mbolli te natyra njerëzore tharmin e Ngjalljes.
E festojmë me gëzim këtë ngjarje, sepse nëpërmjet saj jeta u çlirua nga pushteti i vdekjes dhe errësirës.
Ngjallja e Zotit derdhi në natyrën tonë shpresën dhe gëzimin, sepse çdo ndijim njerëzor u prek nga vetë Perëndi-Njeriu dhe u transformua.
Ai preku sëmundjen dhe e shëroi, preku errësirën dhe e bëri dritë, preku urrejtjen dhe e ktheu në dashuri, dhe, për më tepër, preku vetë vdekjen dhe e ktheu në jetë.
Ngjallja e Zotit e ndryshoi gjendjen e njeriut dhe hapi rrugën për transforminin e natyrës njerëzore.
Kushdo që ndjen thellë tij dimensionin hyjnor të këtij transformimi ndriçohet nga Drita mistike e Pashkës dhe brenda shpirtit të tij nuk ka më urrejtje, se Drita e ka kthyer në dashuri; nuk ka më dëshpërim, se Drita e ka kthyer në gëzim; nuk ka më vdekje, se Drita e ka kthyer në jetë.
E lavdërojmë ngjalljen e Krishtit, sepse fitorja e Tij mbi vdekjen është një fitore universale, për të gjitha kohërat dhe për të gjithë popujt: fitore në të cilën mund të gëzohet çdo njeri.
Çdo shpresë drite tjetër në botë ka qenë e përkohshme dhe e pjesëshme, ndërsa drita e çliruar nga varri i zbrazët në Jeruzalem është dritë e përjetshme, për të gjitha kohërat dhe për të gjithë njerëzit. Kjo ngjarje përmbi të gjitha ngjarjet – Ngjallja e Krishtit – na fton të gëzohemi, se duke mundur vdekjen, Krishti u bë vendi i të gjallëve, vendi i gëzimit dhe vendi i shpresës.
II
Por ndonëse këndojmë me gëzim dhe lavdërim,ne nuk jemi të shkëputur nga vështirësitë e kësaj jete me të cilat përballemi çdo ditë.
Në botë ka padrejtësi dhe konflikte, grindje dhe luftra, varfëri dhe mundim, sëmundje dhe vdekje, që shpesh mund ta çojnë njeriun në lot e dëshpërim.
Edhe kur ne jemi mirë shumë të tjerë, të njohur dhe të panjohur, janë në vuajtje, në vetmi dhe në pasiguri.
Gëzimi është i pakët dhe gjithmonë nën kërcënimin e shqetësimeve. Po ashtu edhe rrezet e dobëta të shpresës mbulohen lehtë nga retë e pasigurisë.
Egoizmi dhe lakmia i kanë helmuar dhe deformuar marrëdhëniet ndërmjet njerëzve, duke i tjetërsuar dhe duke i vetmuar nga njëri-tjetri.
Largimi nga vlerat, nga drejtësia, nga dashuria, nga dhembshuria dhe sidomos, nga prania Zotit në jetën tonë të përditëshme, ka krijuar një errësirë shpirtërore, duke e mjegulluar mendjen njerëzore dhe duke e çoroditur kuptimin e jetës.
Errësira shpirtërore është pengesa më e madhe për të hyrë në jetën dhe çlirimin e vërtetë. Por, sa më e madhe të jetë errësira aq më shumë duhet drita.
Prandaj këndimet e sotme na thonë: “Rendni dhe i lëçitni botës si u ngrit Zoti, duke prishur vdekjen; se është i Biri i Perëndisë, që shpëton gjindjen e njerëzve!”
Ndoshta sot, më shumë se kurrë, bota jonë ka nevojë për mesazhin e Pashkës, sepse Ngjallja nuk është vetëm një ngjarje e kaluar, por një përjetim aktual, që jep shpresë në dëshpërim, kurajo në vështirësi, largon frikën në pasiguri, ndriçon shpirtin njerëzor në errësirë, mban gëzimin në jetën tonë dhe nuk na lejon që të mbytemi në detin e hidhërimit.
Ky mesazh na dëshmon se Zoti e mundi të keqen dhe Ngjallja e Tij na jep të gjithëve ne siguri, shpresë, gëzim dhe mbi të gjitha jetë: një jetë nga Jeta e Tij, që e mposht edhe vetë vdekjen.
Të dashur vëllezër dhe motra.
Të gjithë ne kemi nevojë për lajmin shpresëdhënës të Ngjalljes. Zemrat dhe mendjet njerëzore kërkojnë me ngulm paqe, siguri, dritë dhe gëzim.
Prandaj, le të rendim dhe ta përhapim kudo këtë lajm hyjprurës: në zemrat tona, në familjet tona, në vendin tonë dhe në të gjithë botën.
Le t’i vadisim me ujin e jetës jetët tona të thara, që të lulëzojnë e të japin fruta. Le të shkojmë kudo ku ka varfëri, dëshpërim dhe vetmi dhe le t’u themi se ka shpresë.
Le të bëhemi dritë në errësirë, drejtësi në padrejtësitë, dashuri në urrejtjet, paqe në kofliktet dhe ngushëllim në vuajtjet e vështirësitë.
Në këtë ditë të dritës do të doja t’ju kujtoja përsëri se drita e Ngjalljes është e pranishme dhe e arritshme për të gjithë dhe asnjë nga ne nuk është i përjashtuar.
Sado e madhe të jetë errësira dhe urrejtja, drita dhe dashuria e Krishtit do t’i mundë. Le të kemi besim: Krishti e mundi përgjithmonë errësirën, frikën dhe vdekjen. Le të kumbojë pra, kudo dhe tek gjithsecili, thirrja ngazëllimtare: Krishti u Ngjall!
Gëzuar dhe për shumë vjet Pashkët!

*Mitropoliti i Korçës, Pogradecit, Kolonjës, Devollit dhe Voskopojës, + Joani

[Archon]

Pashkë 2014 - Mesazh i Mitropolitit të Beratit, Hirësi Ignatit

Ngjallja e Krishtit është Ngjallja Jonë
“O Zot, jeta dhe ngjallja jonë, lavdi më ty”
(Nga përlëshorja e T. T. IV)

Ngjallja e Krishtit është ngjarja më e madhe në histori. Është ajo që e dallon krishterimin nga çdo fe tjetër. Fetë e tjera kanë udhëheqës të vdekshëm, kurse koka e Kishës është Jisu Krishti i Ngjallur.
Apostull Pavli shpall me saktësi: “Nëse nuk u ngjall Krishti, besimi juaj është i kotë” (I Kor. 15:17). Vërtetësia dhe dinamizmi i besës, i dedikohet ngjarjes së ndritshme të Ngjalljes së Krishtit. Pa atë, të krishterët janë “më të mjerët e të gjithë njerëzve” (I Kor. 15:19).
Kisha, ka si themel besën në Ngjalljen e Krishtit dhe shën Joan Damaskinoi e përshkroi ngjarjen e Ngjalljes së Krishtit, në një himn të Kanunit të Pashkës, në odën e gjashtë. Do ta paraqesim të plotë, sepse është shumë i njohur. “Zbrite në më të poshtmet e dheut dhe dërrmove llozet e përjetëshme, që ruanin të burgosurit, o Krisht, edhe pas tri ditësh, si Jonai prej balenës, kërceve jashtë prej varrit”.

I
Shën Epifani, episkopi i Qipros, në një fjalim përkatës, bën një përshkrim të mrekullueshëm, të zbritjes së Zotit Krisht në Ferr, dhe gjithë atyre që ndodhën përgjatë saj, duke analizuar një psalm përkatës të Davidit (Psal. 23:7-10). Me fjalë shprehëse, thotë se Krishti zbriti në Ferr si Perëndi, si Luftëtar dhe si Sundues, duke u shoqëruar, jo nga dymbëdhjetë legjione engjëjsh, por nga “mijëra Kryeengjëj dhe dhjetra mijëra engjëj”.
Para se të arrijë Krishti në burgjet e errëta të Ferrit, i parapriu të gjithë kryengjëlli Gabriel, që tu shpallë ardhjen e Krishtit, përderisa ai ungjillëzoi të Tërëshënjtën, dhe tha: “Ngrini dyert, o ju të parët...”. Në vazhdim thirri kryengjëlli Mikail: “dhe hiquni o ju dyer të përjetshme, që të hyjë mbreti i lavdisë”. Fuqitë Engjëllore thanë: “largohuni o portar të paudhë”. Dhe Pushtetet e tjera: “thërrmohuni o zinxhirë të pazgjidhshëm... frikësohuni o tiranë të paudhë”.
U shfaq Krishti dhe shkaktoi frikë të madhe, tronditje dhe tmerr. Kështu që prijësit e Ferrit thirrën fort: “Cili është ky mbreti i lavdisë?” Atëherë gjithë fuqitë e qiejve, thirrën: “Zoti i pushtetshëm dhe i fortë, Zoti i fuqishëm në luftë... Zoti i fuqive, ky është mbreti i lavdisë”.
Në vazhdim, shën Epifani përshkruan në mënyrë të mrekullueshme, bashkëbisedimin e Adamit me Jisu Krishtin. Adami, dëgjoi hapat e Krishtit që afrohej, siç i dëgjoi në Parajsë, pas shkeljes dhe mosbindjes. Atëherë ndiente tronditje dhe frikë, por tani gëzim dhe ngazëllim. I penduar, Adami, u thirri gjithë shpirtrave: “Zoti im, mbi ju të gjithë”. Dhe Krishti u përgjigj: “dhe në shpirtin tënd”. Dhe pasi e zuri për dore, e ngjalli, duke i përmendur çfarë bëri për shpëtimin e tij, ashtu sikurse edhe për shpëtimin e gjithë gjinisë njerëzore. Zbriti Krishti në Ferr, që t’i mbushë të gjitha me dritën e hyjnisë së Tij (Efes. 4:9).

II
Shën Simeoni, Teologu i ri, duke iu referuar misterit të Ngjalljes së Shpëtimtarit tonë Perëndi-njeri, Jisu Krishtit, shkruan: “Krishti dhe Perëndia ynë, u var mbi kryq dhe gozhdoi në të, mëkatin e botës. Dhe pasi shijoi vdekjen, zbriti në më të poshtmet e Ferrit. Pasi u ngrit përsëri nga Ferri, hyri në trupin e tij të pacenuar, nga i cili, si Perëndi, nuk u nda asnjëherë. U Ngjall menjëherë nga të vdekurit dhe pastaj u ngjit në qiej me shumë lavdi dhe fuqi, sikurse ndodh edhe me ne tani. Domethënë, kur ne dalim nga bota e pasioneve dhe e mëkatit dhe hyjmë në varrin e pendimit dhe të përulësisë, duke imituar pësimet e Krishtit; vetë Krishti zbret nga qiejt, hyn në trupin tonë, si në varr, bashkohet me shpirtrat tanë dhe i ngjall nga vdekja shpirtërore e mëkatit, në të cilin ishin dorëzuar deri atëherë. Dhe atëherë i jep mundësinë atij që u ngjall kështu me Krishtin, të shikojë lavdinë e ngjalljes së tij mistike.
Ngjallja e Krishtit, pra, është ngjallja jonë, e të rënëve në mëkat. Prandaj psal Kisha jonë me gojën e himnografit të hirshëm, shën Joan Damaskinoit: “Ti, që u ngjalle së vdekurësh, ngjallna ne që ramë nga mëkati” (Lavdërimet T. IV), dhe “me anën e pësimi tënd o Krisht, u çliruam prej pësimeve, dhe me anën e ngjalljes sate, u shpërblyem prej prishjes” (Pasvargjet T. I).
Ngjallja, veç të tjerave, është bashkimi me burimin e jetës, që është Krishti. Ashtu siç është shpirti për trupin, jeta e trupit, kështu edhe jeta e shpirtit është hiri i Perëndisë, vetë Perëndia, që është jeta e vërtetë e përjetshme.
Urimi më i mirë që shprehim çdo ditë, në këtë periudhë të Ngalljes, nuk thotë: Ne që besuam Ngjalljen e Krishtit, por thotë: “Ne që pamë Ngjalljen e Krishtit le t’i falemi të shenjtit, Zotit Jisu, të vetmit të pamëkatshëm”. Si është e mundur, pra, që Shpirti i Shenjtë na nxit të themi tani: “Ne që pamë Ngjalljen e Krishtit”, ndërkohë që Krishti vetëm një herë u ngjall, para më shumë se dymijë vjetëve? E thotë këtë, sepse çdo të diel, që është përvjetor i Ngjalljes, dhe çdo herë që bëhet Liturgji Hyjnore, prifti, pasi kungohet thotë, jo vetëm për veten e tij por edhe për çdo besimtar që do të kungohet: “Ne që pamë Ngjalljen e Krishtit”. Dhe do të thoshim -thekson në vazhdim shën Siemeoni, Teologu i ri- çdo orë ngjallet Krishti brenda nesh, i ndritshëm, duke rrezatuar shpirtërisht dritën verbuese të paprishjes dhe të hyjnisë.

* * *
Vëllezërit e mi të dashur më Krishtin! Po e mbyllim këtë mesazh të Ngjalljes me fjalët e shën Joanit të Kroshtandit: “Çfarë dashurie i detyrohem Krishtit! Më nxori nga e mosqena në të qenët. Më nderoi duke më krijuar “sipas shëmbëlltyrës dhe përngjasimit të Tij” (Gjeneza 1:26). Më dha Parajsën e dëfrimit. Nënshtroi tërë dheun nën këmbët e mia. Dhe kur nuk iu binda porosisë dhe humba Parajsën, nuk më la në prangat e vdekjes që meritoja. Erdhi mbi tokë, veshi trupin tim, u kryqëzua për mua. U bë Mësuesi im, Bamirësi im, Mjeku im, Shpërblenjësi im. Ai pagoi, me Gjakun e Tij të Nderuar, për mua. Ai u Ngjall prej së vdekurish, që të më ngjallë edhe mua nga prishja. Dhe u ngjit në qiej, në mënyrë që të sigurojë edhe ngjitjen time, hyjnizimin tim.”
“Atij i përket lavdia dhe pushteti në jetë të jetëve. Amin.

† IGNATI
Mitropoliti i Beratit, Vlorës dhe Kaninës

[Archon]

Pashkët 2014 në Tiranë

[Archon]

[Archon]