Gjykata Kushtetuese i shkul veshin Ramës: Komandanti i FA është presidenti jo ti

[Albo]

Projektligji për Ushtrinë, Rama i LSI kundër Qeverisë

“Panorama” shkruan sot se maxhoranca është përçarë dje në Komisionin e Sigurisë Kombëtare gjatë shqyrtimit të projektligjit “Për autoritetet dhe pushtetet e drejtimit e të komandimit të Forcave të Armatosura”. Deputeti i LSI-së, Luan Rama, ka kundërshtuar nenet e projektligjit të Ministrisë së Mbrojtjes, duke thënë se nisma duhej rishikuar pasi drafti kishte lajthitje në terminologjinë ligjore.

Debati dje në komision është bërë mes deputetëve të shumicës, çka detyroi kryetarin e komisionit Spartak Braho që të ndërpresë mbledhjen dhe ta shtyjë për ditën e sotme. Projektligji arriti të miratohet deri në nenin 12, por pas “konflikteve” dhe gjetjes së gabimeve ligjore, kreu i komisionit kërkoi prej ekspertëve të Ministrisë së Mbrojtjes dhe ekspertëve të komisionit t’i sqaronin ato, duke hartuar një draft të korrigjuar.

PËRPLASJA
Deputeti i LSI-së, Luan Rama, kundërshtoi projektligjin e Ministrisë së Mbrojtjes, duke thënë se në nenet e saj paragjykohet institucioni i Presidentit në rastet kur refuzonte emërimin e një gjenerali. Sipas draftit të ri, kreu i shtetit për çdo refuzim duhet të japë arsyetim të shkruar ligjor. “Fjalia në vijim, në të cilën thuhet se ‘refuzimi duhet të jetë i motivuar’ është jashtë konceptit ligjor, është i paragjykuar dhe nuk ka të bëjë me qëndrim ligjor. Është në të drejtën e tij si kryetar shteti, si komandat i FA-së ta refuzojë apo jo, por nuk mund të detyrohet me ligj Presidenti i Republikës të japë shpjegime, të motivojë ose jo, sepse këtë nuk e bën për asnjë institucion tjetër ai”, tha Rama. Ndërsa drejtoresha juridike e MM, Yllka Lamçe, tha se argumentin ligjor e bëjnë edhe gjykatat dhe se nuk ka asgjë paragjykuese. Por, reagimi i deputetit të LSI-së ishte: “Ne duhet të vijmë në komision t’i mësojmë këta juristët që s’i dinë ca gjëra”. Kritikat erdhën edhe nga deputeti i PSsë Pjerin Ndreu, sipas të cilit edhe Presidentit, edhe Kryeministrit i është dhënë në projektligj e njëjta kompetencë. “Ky projektligj ka një problem që edhe te Presidenti, edhe te Kryeministri i jep kompetenca emëruese. Nga njëri duhet të hiqet, se të dy kanë të njëjtën kompetencë”, theksoi deputeti i PS-së.

FATION BINJAKU

Panorama

[Albo]

Të gjithë të humbur!

PIRO AHMETAJ*

Eshtë tashmë e njohur për opinionin publik: me vota të ngushta (75/140) kaloi në Kuvend projektligji për gradat dhe karrierën në FASH. Për herë të parë drafti u kontestua jo vetëm nga palët politike, dhe pas 23 vjetësh pati një debat të ashpër për këtë çështje.
Pushtetarë dhe deputetë me eksperiencë të të gjithë krahëve të politikes, si ish-kryeministri Berisha, ish-ministri z. Majko, z. Meidani, z. Mediu, kryetari i Komisionit të Ligjeve, z. Xhafaj, z. Luan Rama, z. Ndreu etj., demonstruan qëndrime të kthjellëta shtetarësh, por drafti e tejkaloi pragun e kartonëve.
Në analizën personale, abstenimi i z. Majko, personazh i mirënjohur për profilin perëndimor, i thotë të gjitha dhe flet fort. Pse të gjitha dhe pse fort? Pasi me eksperiencën dhe përgjegjshmërinë e shtetarit, z. Majko ka qenë “babai” i ligjit në fjalë dhe jo vetëm, por një paketë të plotë ligjore me të cilën Shqipëria e meritoi anëtarësimin në NATO. Nënvizoj se kjo paketë, dhe përsëris, ky ligj është miratuar në Kuvend me 100% të votave.
Si arritëm deri këtu dhe ku mund të shkojmë?
Po bëj vetëm një përmbledhje të çështjes sipas meje: Procesi ishte tërësisht jotransparent, pa folur për detyrimin kushtetues për t’u konsultuar me komandantin e Përgjithshëm; qasja ishte e paprecedentë dhe e panevojshme, konfliktuale dhe jokonsensuale, që janë “pasaporta” e mossuksesit të reformave. Mbetem shumë i sigurt në bindjen se prova dhe sfida e reformave të mbrojtjes është gjithëpërfshirja dhe konsensusi i gjerë. Është shkelur e drejta universale dhe detyrimi kushtetues për t’u dhëne qytetarëve (me uniformë në këtë rast) shanse të barabarta, pasi siç shihet qartë, projektligji favorizon 15% dhe diskriminon 85% të FASH, ose pjesën më vitale të saj.
Më tej, cilat janë disa aspekte praktike të ligjit? Për ta bërë të qartë, me këtë ligj kalohet nga modeli i kohës së qëndrimit në gradë, p.sh. gjeneralët 32-35 vjeç; kolonelët 30; nënkolonelët 27; majorët 24, në modelin e qëndrimit në moshë në FASH, përkatësisht gjeneralët 62-65 vjeç, kolonelët 59, nënkolonelët 57 dhe majorët 55 vjeç. Në përmbledhje, gjykoj që kjo qasje (tërësisht e tejkaluar) do të mbjellë parazitizmin në gradat e larta, demoralizimin e gradave të ulëta, dembelizmin e piramidës së gradave, plakjen dhe rrudhjen e FA, uljen e performancës së tyre dhe nxitjen e praktikave korruptive.
Sa për analizën ekonomike për kursimet financiare (450 deri 670 milionë), për “paradoksin” që kjo është barrë në FASH dhe barrën e ushtrisë në rezervë ose në lirim”, me gjithë sforcon nuk arrij t’i kuptoj. Ajo që kam arritur të kuptoj është se procesi i transformimit të thellë, reduktimi nga 115 mijë në vetëm 10 mijë i ushtrisë aktive, ka qenë zgjidhja me racionale dhe në këtë kontekst, reformat e mbrojtjes nuk do ndalen asnjëherë për sa kohë që mjedisi gjeopolitik, rrethanat e sigurisë, rreziqet dhe sfidat janë në ndryshim dinamik e të pandalshëm. Pra ka qenë dhe do të mbetet kështu.
Një çështje tjetër tepër problematike dhe kritike ligjore e draftit janë rrëmbimi i kompetencave të Presidentit. Konkretisht, neni 25, pika 2 dhe 3 e projektligjit shprehin që “oficerët me gradë madhore (gjeneralët) dalin në rezervë me urdhër të Kryeministrit dhe propozim të ministrit të Mbrojtjes”. Kjo është në kundërshtim me ligjin në fuqi “Për pushtetet dhe autoritetet e komandimit dhe drejtimit të FASH”, neni 8, i cili shpreh se Presidenti “emëron, gradon, shkarkon dhe nxjerr në rezervë ose në lirim, me propozim të ministrit të Mbrojtjes, oficerët me grada madhore”. Po ashtu, kompetenca e njehsimit të gradave madhore me funksionet organike i hiqet Kuvendit dhe i jepet Këshillit të Ministrave!!!
Projektligji ka gjithashtu kontradikta të brendshme, ku më të dukshmet janë konfliktimi i neneve 13 dhe 14 me statusin e ushtarakut (me nenin 35 të projektligjit), i cili në logjikën e konstitucionalistëve është një ligj prevalues ndër ligjet ushtarake. Zbatimi i këtyre neneve i jep mundësitë autoritetit të ministrit të Mbrojtjes të largojë një ushtarak nga FASH pothuajse në çdo moment që e konsideron “të nevojshme”, bazuar në referenca tërësisht subjektive, dhe në asnjë rast ky ushtarak nuk e gjen dot të drejtën.
Si e tërë, këto 3 drafte i rrëmbejnë pesë pushtete kritike Presidentit dhe ia kalon ato Kryeministrit. Në këto kushte, Presidenti nuk mund të ushtrojë detyrën e tij si komandant i Përgjithshëm, pra nuk është më “de facto” komandant i Përgjithshëm, detyrë e cila i kalon Kryeministrit të RSH. Dëshiroj të qartësoj se përcaktimi kushtetues “Komandat i Përgjithshëm” dhe balancat kushtetuese, dhe legjitimiteti i përdorimit/mospërdorimit të FA në fushën e sigurisë nuk janë atavizma, por themeli i demokracive perëndimore.
Disa mesazhe përmbyllëse
Së pari, nënvizoj me shqetësim profesional se qasja e përzgjedhur për diktimin e këtij projektligji (përfshi edhe dy projektligjet e tjera ditët në vijim) demonstron qasjen e përligjjes së rrëmbimit me ligj të të gjitha pushteteve. Projektligji deformon balancat demokratike dhe instalon politizim të skajshëm të FASH, duke centralizuar të gjitha vendimmarrjet strategjike brenda partisë. Po ndaj me publikun një përshtypje që një mik, ekspert i njohur në fushën e sigurisë në SHBA, më shprehu në konfidencë mendimin e tij mbi këtë qasje ligjore: “Nga betimi për besnikëri ndaj vendit do të rrezikohet në kalimin te besnikëria ndaj partisë së radhës në pushtet”.
Së dyti, fatkeqësisht, kjo përqasje si e tërë, demonstron frikshëm pamundësinë për të ushtruar në mënyrë të balancuar pushtetet në fushën e sigurisë.
Së treti, ky projektligj do të ndjekë procesin konstitucional të dekretimit të tij, proces që pavarësisht pritshmërisë personale, i tejkalon përgjegjësitë zyrtare dhe ekspertizën profesionale.
Së fundi, por jo nga rëndësia, shpresoj se gjithçka që kam reflektuar në vijimësi për këtë projektligj, besoj se e shpjegon qartë diçiturën e këtij shkrimi: “Të gjithë janë të humbur”.

* Gjeneral brigade, këshilltar i Presidentit për mbrojtjen

[Albo]

Miratohet drafti i Qeverisë, Nishani: Me pr.ligjin e ri komandant i FA do jetë Kryeministri

Mbledhja e djeshme ka zgjatur vetëm pak minuta, ndërkohë që gjatë miratimit nen për nen mungoi deputeti i LSI-së Luan Rama, i cili erdhi me vonesë. Mungesë që nuk mbeti pa thumbuar nga demokrati Flamur Noka, që iu drejtua kryetarit të Komisionit Spartak Braho, duke thënë: “Prandaj e miratuat kaq shpejt ju, meqë nuk ishte Luani në mbledhje”. Ndërkohë në Komisionin e Sigurisë ka mbërritur një memo e dytë e Presidentit, në të cilën evidentohet se projektligji i Ministrisë së Mbrojtjes nuk ka marrë parasysh konsultimet e ekspertëve amerikanë të misionit “CUBIC”.

Presidenca ka komunikuar me shefin e misionit të CUBIC dhe sipas tyre, ekspertët kanë kërkuar që të fuqizohet roli i kreut të shtetit, jo të dobësohet. “Kemi komunikuar me z. Louis Boros, shef i ekipit të CUBIC që asiston MM në reformën e mbrojtjes. Me miratimin e tij po ju paraqes materialin e rekomandimeve të paraqitura nga ky ekip. Lexohet qartësia është se drafti i paraqitur nga Ministria e Mbrojtjes nuk ka konsideruar asnjë nga këto rekomandime. Nënvizohet se roli i komandantit të Përgjithshëm në kohë paqeje, krize dhe lufte duhet të jetë i njëjtë. Në përmbledhje të rekomandimeve të CUBIC është parashikuar një President edhe më i fortë se sa aktualisht”. Po ashtu në memon e Presidentit thuhet se: “Pesë pushtetet kritike: 1. Personeli në nivel strategjik; 2. Struktura e FA-së; 3. plani i përhapjes; 4. autoriteti i ekuivalentimit të pozicioneve dhe gradave madhore; 5. impakti mbi buxhetin e mbrojtjes etj., janë parashikuar të kalojnë nga Presidenti te Kryeministri. Për rrjedhojë, ose impakti i këtij drafti: në vijim komandant i Përgjithshëm do të jetë Kryeministri i RSH”.

PANORAMA

[Albo]

Pa shume buje e pa shume zhurme, teksa shqiptaret e kane mendjen tek Lazarati, Edi Rama e kthen Kushtetuten e Shqiperise ne leter nevojtoreje, dhe e shpall veten, Komandat te Forcave te Armatosura te Shqiperise.

Presidenti Nishani apo presidentet e ardhshem qe do te vijne pas tij, nuk e kane me kete privilegj kushtetues.

Une them, qe Edi Rama te mos ndalet me kaq, por te shpalli veten ne te ardhmen e afert, Lideri Suprem Shpirteror i Republikes Islamike te Shqiperise, si Mullah i Iranit.

Mullah ore ti, jo Dulla!

Ishim piktor e artist. U beme minister. Pastaj u beme politikan. Pastaj u beme kryetar bashkie. Pastaj u beme rilindas. Pastaj u beme kryeminister. E tani ia arritem dites e u beme komandat suprem.

Lart e me lart Qeveria e Rilindjes, lart e me lart!

Albo

[skender76]

Gangsteret/trafikantet i beri ortake me 23 qershor, tashi mori edhe frenat e FA-se!!

Mbahuni o njerez, se diktatoriskizofren mbrriti aty ku deshi....

[Xinxerfilli]

Ore po ky ligji paska kaluar? Mua me thate ishte bere sherr i madh PS-LSI dhe te gjithe ishin kunder Rames.

Duhet ti nderroni burimet e informacionit se po dilni kaqol ne cdo teme/lajm

[Qyfyre]

Ku mund ta lexojme ligjin e ri?

[murik]

E vertete, akoma asgje nuk keni pare o popull. Prisni prisni kryerilindasin. Popull pa memorie,popull i destinuar per tu hequr zvarre..

[Brari]

ka shum vjet qe edvini eshte njeriu me i fuqishem ne shqiperi. ai ben cte doje e askush nuk e ndalon. ky perbindesh tani ka dhe karten e votes. e votuan 1 milion e ca qelbesira ne zgedhjet e fundit. po dhe pa kto vota ai ishte goxilla qe shkattron cfar i del para. berishen ai nuk e por-dhi kurre. edhe se figuronte kryeminister Berisha ishte nje dordolec para tigrit Edvin. te mendosh se ky tiger i terbuar ka dhe perkrahjjen e terbuar te arvizit e te ambasadorve te tjer te fuqishem. i lumte. le te sundoje ky monster nja 40 vjet se e meriton ky m milet.

[Albo]

VENDIMI/ Kushtetuesja rrëzon Ramën, pezullon ligjin për gradat në Ushtri

Gjykata Kushtetuese ka pezulluar zbatimin e dy neneve të ligjit për gradat në Ushtri, që i jepnin Kryeministrit të drejtën e lirimit ose nxjerrjes në rezervë të oficerëve me gradë madhore.

Vendimi është marrë dje nga Gjykata Kushtetuese dhe njoftimi për këtë vendim është bërë publik në faqen zyrtare të kësaj gjykate. Presidenti i Republikës, i cili preket nga ligji i ri “Për karrierën ushtarake në Forcat e Armatosura në Republikën e Shqipërisë”, kishte kërkuar shfuqizimin e nenit 25/3 dhe 26/4 si antikushtetues, ndërsa kishte kërkuar gjithashtu dhe pezullimin e zbatimit të tij deri në marrjen e vendimit përfundimtar nga kjo gjykatë.

Gjykata Kushtetuese vendosi pranimin e kërkesës për pezullimin e zbatimit të nenit 25/3, sipas të cilit “oficerët me gradë madhore dalin në rezervë me urdhër të Kryeministrit, me propozimin e ministrit të Mbrojtjes” dhe nenit 26/4 sipas të cilit “oficerët me gradë madhore dalin në lirim me urdhër të Kryeministrit, me propozimin e ministrit të Mbrojtjes” të ligjit nr.59/2014 “Për karrierën ushtarake në Forcat e Armatosura në Republikën e Shqipërisë “deri në shpalljen e vendimit përfundimtar të Gjykatës Kushtetuese”.

Oficerë me grada madhore janë ushtarakët që mbajnë gradën “Gjeneral” dhe janë të emëruar si përfaqësues ushtarakë në NATO ose në pozicione ekuivalente në strukturat e NATO-s etj.

REAGIMI
I pyetur rreth këtij vendimi, këshilltari ushtarak i Presidentit të Republikës, gjeneral Piro Ahmetaj, i cili e mbrojti kërkesën e kreut të shtetit në këtë gjykatë, tha se vendimi i gjykatës vërtetoi qëndrimin e drejtë të Presidentit të Republikës që buron nga kompetencat kushtetuese.

“Presidenti i Republikës në asnjë rast nuk ka mbajtur qëndrime politike për çështjet e sigurisë dhe të mbrojtjes së Republikës së Shqipërisë, por ka qëndruar mbi palët. Një gjë e tillë u vërtetua edhe nga dy vendimet historike të Gjykatës Kushtetuese, të cilat i dhanë të drejtë institucionit të Presidentit, pasi: rikthyen Presidentin në detyrën kushtetuese të Komandantit të Përgjithshëm; rrëzuan modelin e “komandantit honorifik”; hodhën poshtë modelin jo-demokratik të përqendrimit të pushteteve tek Ekzekutivi (komandant dhe komisar); shmangën pjesërisht politizimin ekstrem të FA, si dhe evitoi modelin qesharak të Komandantit të shkëputur në kohë paqeje, lufte, krizash, dhe fatkeqësi natyrore”.

Dy muaj më parë, Gjykata Kushtetuese me një votim unanim rrëzoi ligjin e qeverisë “Për pushtetet dhe autoritetet e drejtimit e të komandimit të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë”, duke i rikthyer sërish Presidentit të Republikës kompetencat e tij të plota.

Vendimi i Gjykatës i kthen Presidentit të Republikës, si Komandant të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura, fuqinë e plotë si në kohë paqeje, ashtu dhe në kohë lufte, rol të cilin ligji i qeverisë ia cenonte. Neni 9 i ligjit të ri të qeverisë, në pikën 2 të tij, i hiqte Presidentit komandimin e Forcave të Armatosura në kohë lufte.

Panorama