Ēmendet Rexhep Qosja: Rugova tradhtar, Enver Hoxha patriot i kombit
25.12.2013 | 18:32


E ēuditshme se te varri i Rugovės, kėtij njeriu pėr nderime shkojnė, me lule e pa lule, edhe disa figura politike nga Kosova dhe Shqipėria. Kėta mund tė mos i dinė tė dhėnat e paraqitura nė kėtė bisedė pėr sjelljet e mjerueshme, tradhtare tė kėtij njeriu para Luftės dhe, sidomos, gjatė Luftės nė Kosovė, por ata e dinė se ndėrkombėtarėt prej fillimeve e pėrdornin pėr qėllimet e tyre nė ishJugosllavi: pėr mbajtjen e Kosovės nė kuadrin e Serbisė.
Ditė mė parė, Adem Demaēi u pėrball me kritika tė mėdha, pas deklaratės sė tij qė Ibrahim Rugova nuk ishte hero. “Rugova nuk ka vdekur pėr kombin dhe nuk pati fuqi asnjėherė tė nderojė heronjtė nė Prekaz” do tė shprehej Demaēi, qė ka kaluar 28 vite tė jetės sė tij nė burgjet serbe. Deklarata e tij ngjalli debat nė Kosovė, pasi njė pjesė e opinionit publik (si Mark Krasniqi) e konsideron atė arkitekt tė Pavarėsisė. Pos kėsaj, akademik Rexhep Qosja e quan ish diktatorin famėkeq Enver Hoxhėn si patriot e atdhetar, njeri i cili e bėri Shqipėrinė shtet tė fortė e ‘superfuqi’ ushtarake. Por Qosja edhe Sali Berishwn e quan diktator. Qudi!


Pėr “Gazeta Shqiptare”, njė opinion mbi Rugovėn, Demaēin dhe Krasniqin, por edhe mbi atė qė ndodhi gjatė luftės e nė liri, e jep prof.Rexhep Qosja, nė pjesėn e katėrt tė intervistės sė tij. Ai ndalet ndėr tė tjera edhe nė kujtimet e tij nė Rambuje.


G.Sh: Kėto ditė, profesor, kemi pasur rastin tė lexojmė shumė shkrime, qoftė pėrkrahėse, qoftė sulmuese pėr veprimtarin e shquar politik, Adem Demaēi, pas njė deklarate qė ai kishte dhėnė pėr zgjedhjet e fundit nė Kosovė dhe, nė kuadrin e saj, edhe pėr shtatoren e posangritur tė Ibrahim Rugovės nė Prishtinė. Ē’ka mendoni ju pėr kėtė bisedė tė tij si dhe pėr ato qė u shkruan pėr tė?
R.Qosja: Adem Demaēi ka njė cilėsi tė veēantė, qė nė atė masė nuk e ka asnjė intelektual tjetėr as nė Kosovė, as nė Shqipėri: ėshtė jokonformist. Kjo cilėsi u shpreh edhe nė bisedėn e tij tė fundit, qė i solli shumė sulme dhe shumė fyerje prej partizanėve tė Lidhjes Demokratike tė Kosovės. Mund tė jetė edhe prej disa fundamentalistėve tė llojeve tė tjera. Tė gjithė kėta e harruan atė qė e gjithė oligarkia politike e harroi prej ditės kur Adem Demaēi doli prej burgjeve serbe: harruan se Adem Demaēi ishte dhe mbetet Mandela shqiptar, ishte dhe mbetet figurė e jashtėzakonshme e historisė shqiptare, me meritat mė tė mėdha pėr lirinė dhe pavarėsinė e Kosovės. Kur Mandela doli prej burgut, bashkėkombėsit e tij – ata qė merreshin dhe ata qė s’merreshin me politikė, e pritėn me pėrkushtim tė madh. I siguruan mirėqenie, kėshilltarė, truproja, kushte pune dhe, nė fund, e zgjodhėn kryetar tė shtetit. E ē’ka bėmė ne, ē’ka bėnė tė partishmit tanė pėr Mandelėn tonė? E lanė shumė vite pa rrogė, pa pension, pa kushte pėr veprimtari politike! U harruan prej tyre qė nga dita kur doli prej burgjeve tė gjitha sakrificat e tij dhe u harruan sepse prijėsit e partive tė posakrijuara pas rėnies sė komunizmit nė Jugosllavi, sidomos ata tė Lidhjes Demokratike tė Kosovės, u frikėsuan, shumė u frikėsuan, se ai, Adem Demaēi, do tė bėhej ēka i takonte tė bėhej: prijėsi politik i lėvizjes kombėtare nė Kosovė. Lidhja Demokratike e Kosovės e frikėsuar prej autoritetit qė Adem Demaēi gėzonte nė popull, nxiti mospajtime, tė mos them fushatė, jo gjithnjė tė fshehtė, ndaj tij, por tė mbuluar me frazeologji tė rrejshme, tė kohėpaskohshme, pėr meritat e tij – tė shkuara! Udhėheqja e kėsaj partie frikėsohej prej pikėpamjeve politike tė Adem Demaēit, qė e kundėrshtonte politikėn e quajtur paqėsore tė Lidhjes Demokratike, e cila nė thelbin e vet, siē do tė dėshmohet dhe siē do tė quhet mė vonė edhe prej disa diplomatėsh tė huaj, ishte politikė nėnshtruese.


G.Sh: Akademiku Mark Krasniqi tha se do tė kishte qenė mirė qė Demaēi tė kishte vdekur para se tė dilte nga burgu si kundėrpėrgjigje e pasi Demaēi deklaroi se Rugova nuk ishte hero…
R.Qosja: Deklarata morbide e ish kryetarit tė Partisė Demokristiane tė Kosovės, por trabant i Lidhjes Demokratike, Mark Krasniqi, se do tė ishte mirė sikur Adem Demaēi tė kishte vdekur para se tė dilte prej burgut, e tregon shumė qartė panikun politik qė ekzistenca e Mandelės shqiptar i shkaktonte Lidhjes Demokratike trashėgimtares sė Lidhjes Komuniste tė Kosovės dhe mjerimin e tij njerėzor! Ibrahim Rugova ishte simboli i kėsaj politike, qė nė tė vėrtetė e kishte ndėrtuar Fehmi Agani, me tė cilėn anėtarėve tė organeve qendrore dhe lokale tė Lidhjes Demokratike u bėhej e mundshme tė gėzonin disa privilegje materiale, qė nė atė kohė e nė ato kushte, nė atė varfėri tė Kosovės, nuk ishin tė vogla.


G.Sh: Pse i dalin kundėr Demaēit sot?
R.Qosja: Ata deri sot kur po i shkruaj kėto fjalė do tė bėjnė ēmos, me gojė e me shkrime, me gėnjeshtra e me mashtrime, qė tė harrohen pėrbėrėsit politikė jetėshkrimor tė “simbolit” tė asaj politike, Ibrahim Rugovės, qė atė e komprometojnė rėndė politikisht. Ata bėjnė ēmos qė tė harrohet se ai ishte anėtar, qė nė rini, i Lidhjes Komuniste; ai ishte zėvendėssekretar dhe sekretar i organizatės themelore tė Lidhjes Komuniste nė Institutin Albanologjik; ai ishte veprimtar i Komitetit komunal tė Lidhjes sė Komunistėve tė Prishtinės, qė shfrytėzohej pėr tryeza, tribuna, sesione, nė tė cilat trajtoheshin tema politike mbi nacionalizmin dhe irredentizmin shqiptar pas demonstratave tė rinisė sonė studentore e shkollore nė vitin 1981; ai do ta trajtojė diferencimin politik pas demonstratave tė vitit 1981 proces tė gjatė pėr stabilizim politik e shoqėror tė Kosovės; ai do tė bėhet kryetar i Lidhjes Demokratike tė Kosovės – detyrė qė nuk e pranojnė disa tė tjerė, i rekomanduar prej organeve partiake tė Prishtinės; ai do ta regjistrojė LDKnė nė Ministrinė e Drejtėsisė sė Serbisė; ai do tė miratojė programin e LDKsė nė tė cilin Kosovės i caktohej njė status mė i varfėr autonomie se nė Kushtetutėn e vitit 1974, tė cilin program LDKja nuk do ta botojė nė pėrmbledhjet e dokumenteve partiake sado ėshtė i botuar nė gazetėn shqipe Republika, qė dilte nė Slloveni; ai do tė kundėrshtojė demonstratat e studentėve nė vitin 19971998; ai do ta kundėrshtojė armiqėsisht UĒKnė duke e quajtur dorė e zgjatur e Serbisė, kurse anėtarėt e saj duke i quajtur njerėz tė frustruar; ai do tė jetė protagonist i zgjedhjeve tė organizuara e tė quajtura prej Lidhjes Demokratike, zgjedhje “tė lira dhe demokratike”, natyrisht, nėn dhunėn dhe terrorin e Serbisė; ai do tė zgjidhet kryetar i Kosovės, i Kosovės sė pushtuar prej Serbisė sė Millosheviēit, natyrisht pa kundėrshtimin e Millosheviēit dhe tė trabantėve tė tij politikė nė Prishtinė; ai nė prag tė fillimit tė bombardimeve, nė pyetjen se ēka t’i thuhet popullit qė tė bėjė tani, nė kushtet e bombardimeve, do tė pėrgjigjet: le tė bėjė sekush ēka ia merr mendja atij; ai do tė shkojė nė Beograd, te Millosheviēi, gjatė bombardimeve, me ē’rast do t’i ēojė dhurata tė stolisura me kordele; ai nė bisedė me Millosheviēin, me atė rast, nė Beograd, do tė pajtohet pėr formimin e qeverisė (kuislinge) nė Kosovė; ai pėrpos tė tjerėsh, pėr funksionarė tė lartė tė kėsaj qeverie kuislinge do tė propozojė nėnkryetarin e LDKsė, Fehmi Aganin dhe Iljaz Kurteshin, kurse pėr tė gjetur kandidatė tė tjerė pėr kėtė qeveri do ta ēojė nė Maqedoni, ku ishin mbledhur shumė shqiptarė tė zhvendosur me dhunė prej Kosovės, adjutantin e tij kryesor; ai do tė takohet nė Kėshillin Ekzekutiv tė Kosovės, gjatė bombardimeve, edhe me kryetarin e Serbisė, Millan Millutinoviēin, tė cilit, siē do tė thotė vetė Millutinoviēi, nė Televizionin e Beogradit, duke e quajtur nikoqir i mirė, po ashtu do t’i ēojė dhurata; ai do tė kėrkojė, nė atė kohė, prej SHBAve dhe prej Bashkimit Evropian qė tė ndėrpriten bombardimet kundėr Serbisė; ai, me dėshirėn e Millosheviēit dhe me aeroplan tė Serbisė do tė ēohet nė Itali pėr t’u angazhuar pėr ndėrprerjen e bombardimeve; ai do tė deklarojė nė atė kohė nė njė televizion zviceran se Millosheviēi e jo opozitarėt e tij ėshtė e vetmja figurė politike serbe me tė cilin mund tė bisedohet pėr paqe. E tė tjera e tė tjera. Njė kritikė e fortė pėr Rugovėn…
Po. Ja kėtij njeriu, me kėso tė dhėnash biografike politike, kryetari i Prishtinės do t’i ngrejė pėrmendore shumėmilionėshe nė kryeqytetin e Republikės sė Kosovės dhe nė kėtė pėrmendore me rastin e inaugurimit tė saj pėr ēudi do tė vėrė buqetė lulesh kryetari i Partisė Demokratike tė Kosovės dhe Kryeministri i Kosovės, pėrfaqėsuesi politik i UĒK sė gjatė Luftės, Hashim Thaēi! Se kėtė pėrmendore e bėn ishzyrtari komunal dhe krahinor nė kohėn e terrorit tė Millosheviēit nė Kosovė, Isa Mustafa, nuk ėshtė e ēuditshme, por e ēuditshme, shumė e ēuditshme, ėshtė, pse nė tė vė buqetė lulesh nxėnėsi shpirtėror dhe politik i Adem Jasharit dhe pėrfaqėsuesi politik i UĒK-sė nė kohė tė Luftės, Hashim Thaēi!
E ēuditshme ishte po ashtu, se te varri i kėtij njeriu pėr nderime shkojnė, me lule e pa lule, edhe disa figura politike nga Kosova dhe Shqipėria. Kėta mund tė mos i dinė tė dhėnat e paraqitura nė kėtė bisedė pėr sjelljet e mjerueshme, tradhtare tė kėtij njeriu para Luftės dhe, sidomos, gjatė Luftės nė Kosovė, por ata e dinė se ndėrkombėtarėt prej fillimeve e pėrdornin pėr qėllimet e tyre nė ishJugosllavi: pėr mbajtjen e Kosovės nė kuadrin e Serbisė. E Kosova nė kuadrin e Serbisė mund tė mbahej vetėm me atė politikėn paqėsore, nė tė vėrtetė nėnshtruese, fyese pėr dinjitetin e popullit shqiptar, qė bėnte qė njė polic serb t’i dėbonte pėr tre minuta treqind shqiptarė prej tregut tė Prishtinės, me ato “zgjedhjet e lira e demokratike” nėn ēizmen e Millosheviēit dhe me zgjedhjen kryetar, nė tė vėrtetė, bajraktar tė Kosovės sė pushtuar e tė nėnshtruar tė atij njeriu pėr tė cilin pėrfaqėsuesja e SHBAve nė Organizatėn e Kombeve tė Bashkuara, zonja Xhejn Kirkpatrik, kishte thėnė pas njė takimi memzi tė siguruar pėr takim me tė: “Po ky qenka i mjerė; ky s’po merrka vesh asgjė nė politikė”.


G.Sh:Ēfarė u tha nė Konferencėn e Rambujesė, ku ju keni qenė i pranishėm?
R.Qosja: Nė Konferencėn e Rambujesė delegacionit tė Kosovės do t’i bėhet trysni e madhe pėr t’u pajtuar me atė “zgjidhje” qė e lente Kosovėn nėn sovranitetin e Serbisė; se Bernar Kushneri do t’iu thotė tre anėtarėve tė Kėshillit Administrativ tė Kosovės, Hashim Thaēit, Ibrahim Rugovės dhe Rexhep Qosjes, pasi Millosheviēi i humb zgjedhjet nė Serbi: “Ne jemi kėtu (nė Kosovė) jo pėr Kosovėn po pėr tė rrėzuar Millosheviēin”; se SHBAtė do tė vendosin tė shpallet Kosova e pavarur nė vitin 2002.
Tė gjitha kėto tė vėrteta, prandaj e bėjnė vėnien e buqetave tė luleve nė varrin dhe nė pėrmendoren e Ibrahim Rugovės, tė ngritur me rrenat, mashtrimet dhe falsifikimet e dhunuesve tė historisė sė Kosovės, prej figurave politike shqiptare akt kundėrhistorik kurrė tė mirėkuptuar nė historinė e Kosovės.


Adem Demaēi e quajti Ibrahim Rugovėn antihero dhe frikacak. Tė dhėnat pėr sjelljet politike tė kėtij njeriu disa vite para Luftės dhe gjatė Luftės, domethėnė nė kushtet mė dramatike pėr popullin shqiptar nė Kosovė, pėr ēdo popull historik nuk janė frikė po tradhti – tradhti, qė me procedurė tė shpejtuar e dėnojnė gjykatat ushtarake tė ēdo populli historik. Kaq kėsaj here.
Po pėr qėndrimet e Lidhjes Demokratike tė Kosovės e tė partive satelite tė saj ndaj Adem Demaēit pas daljes prej burgut, pėr politikėn e quajtur paqėsore tė Lidhjes Demokratike e tė partive satelite tė saj dhe pėr qėndrimet e veprimet politike e tė tjera tė udhėheqėsve tė LDKsė e tė partive tė tjera satelite tė saj, sidomos tė Ibrahim Rugovės tė vėrtetat e plota do tė mund tė mėsohen vetėm kur tė hapen e tė shfrytėzohen arkivat e Serbisė, ku janė ēuar, si po thuhet, tė gjitha dosjet e Sekretariatit tė Punėve tė Brendshme tė Kosovės e, mandej, edhe arkivat e disa shteteve perėndimore, para sė gjithash tė SHBAve, tė Gjermanisė, tė Britanisė sė Madhe e tė Francės. Deri atėherė qytetarėt e Kosovės dhe shqiptarėt kudo qofshin do tė ushqehen me gėnjeshtrat, shpifjet, me mashtrimet, falsifikimet e shumėllojshme qė vazhdojnė t’ua qesin pėrpara propagandistėt e Lidhjes Demokratike e tė disa ish-partive satelite tė saj. (Gazeta Shqiptare)/standardi.info