
Postuar mė parė nga
Albo
Cdo njeri i lire ne kete bote, pavaresisht se cfare shtetesia ka, ku ka lindur, e ku jeton, gezon lirine e te drejten universale te deshmoje ate qe eshte: rrace, gjini, etni, fe. Se cfare jam une, kete e deshmoj une me gojen time, e askush tjeter. Dhe une kam nje rrace, kam nje gjini, kam nje etni, para se te kem nje shtetesi. Njeriu shtetesine e ndryshon kollaj, por ato te treja nuk i ndryshon dot kollaj. Detyra jote dhe gjithe njerezve qe kane dy fara mend ne koke eshte qe te respektojne ate qe une jam. Ti dhe shume si ty me botekuptimin e mentalitetin anadollak qe kini, u mohoni ekzistencen dhe identitetin etnik e kulturor qindra mijera shqiptareve qe i perkasin ketij minoriteti, e disa qindra mijera te tjereve qe i gjejme ne shtetet fqinje, e disa milione rumuneve ne Rumani qe eshte vendi i tyre i origjines.
Problemi me ju eshte se perdorni fjale te medha qe ju bejne te ndiheni mire, por nuk dini kuptimin. Shqiptaret asnjehere nuk kane qene komb, as nuk jane komb, por ASPIROJNE te behen komb. Prandaj ne si popull nuk kemi nje "komb" por kemi ate qe e njohim si "ceshtje kombetare". Gjeja tjeter qe duhet te mesosh eshte qe nuk ekziston "grupi etnik shqiptar" apo "etnia shqiptare". Rilindja jone Kombetare na fali identitetin e ri "shqiptar" pasi kur dolem nga 5 shekuj pushtimi e asimilimi osman, nuk ishim me etnikisht te pastert, kishim humbur totalisht kujtesen dhe lidhjen kulturore e historike me te paret tane para pushtimit otoman. Dhe kjo eshte arsyeja perse nuk mund te pretendonim se ishim "epirote" e "maqedone" tituj qe mbante heroi yne kombetar ne mesjete, por u beme "shqiptare". Dhe identiteti shqiptar eshte nje identitet i ngjizur nga Rilindasit tane, te shtyre nga realiteti i popullit post-otoman. Pas pushtimit osman, shqiptaret si popull kishin me shume gjera te perbashketa me pushtuesin osman se sa me te paret e tyre apo me popujt fqinje te tyre.
Kur merr si te vertete se ekziston "etnia shqiptare", ben per te qeshur shume studiues serioze te vendit apo te huaj, pasi vete identiteti shqiptar nuk eshte me i vjeter se 2 shekuj dhe askush deri me sot nuk di te te thote se si lindi identiteti shqiptar, e jo me te te perkufizoje esencen e "etnise shqiptare".
Romet jane po aq shqiptare sa cdo shqiptar tjeter, pasi te qenit shqiptar nuk eshte "etni" eshte shtetesi. Nuk ka ekzistuar ndonjehere ne histori nje "popull shqiptar". Historia njeh vetem iliret, epirotet, dardanet e maqedonasit. Shume shqiptare sot perballe ketij realiteti te papajtueshem fluturojne si gomari e thone qe "ne jemi pasardhes te ilireve, epiroteve, dardaneve e maqedonasve". Dhe jo vetem shqiptaret, por gati te gjithe popujt ballkanike jane heterogjene e asnje prej tyre nuk mund te pretendoje se jane nje popull homogjen.
Cfare te mesova pak me lart? Qe njeriu ka shtetesi, por ka edhe rrace, ka edhe gjini, ka edhe etni, ka edhe besim. Po aq e rendesishme sa eshte te pranojme qe Nene Tereza ishte shqiptare, po aq e rendesishme eshte qe te pranojme qe ajo ishte grua, qe ajo i perkiste komunitetit arumun shqiptar, qe i perkiste besimit katolik. Nene Tereza me personin e saj ishte te katerta keto, dhe keto jane e verteta. Njerezit qe i mohojne njeren apo tjetren, jane duke shkelur me kembe personin e dinjitetin e saj. Ata njerez qe jetojne me mentalitete anadollake e paragjykime, jane ata qe i tremben te vertetes dhe e shtremberojne ate.
Dinjiteti i njeriut nuk eshte as "ideologji" dhe as "propagande". Dhe po te kishe njohjen e duhur te historise shqiptare, do te kishe te qarte qe komuniteti arumun dha nje kontribut te jashtezakonshem ne Rilindjen Kombetare! Po te mos ishte per kete komunitet, ti sot nuk do te kishe as "flamur" e as "himn" e as "komb". Lista e rilindasve me origjine arumune ne rradhet e patrioteve shqiptareve eshte shume e gjate, dhe ne nuk duhet te na vije turp per ta, ne duhet te mburremi e nderojme ata.
Albo
Krijoni Kontakt