Ish-agjenti i UDB-se: Hashim Thaci ka punuar per UDB-ne

[Ziti]

te bashkpunosh me fqinjet nuk eshte shkelje ligji. ata kane bashkepunuar per te miren e shqiptareve.

[Llapi]

E zbuluan UDB-në! Janë hallakat vetë UDB-ashat në Kosovë. Vetë po tregojën, me stilin alla-shqiptarçe “si krejt Dyjeja” edhe na ishim në UDB, pa fije turpi.
E ku janë ato dosje? Ku janë listat? Një pjesë e LDK-së, rreth AKR-së së Pacollit dhe grupi i “ekonomistave” Riinvest e din kush prej shqiptarëve ka qenë njeri i UDB-së, sepse UDB e ka hisen e vet në to! Dy, nga tri krimet kundër Shteteve të Bashkuara të Amerikës, janë spiunazhi dhe tradhtia. Vetëm shqiptarëve spiunët u duken të aftë, me shkollë,të dijshëm, profesionista dhe për falenderim ndaj kontributit të tyre antishqiptar, ata i shpërblyen dhe i shpërblejnë me pozitat më të larta në strukturat e veta në parti dhe atje ku e kanë mundsi te katrrithen! Sidomos në Akademinë shurdhmemecave të shkencave inekzistente të Kosovës! Vetëm shqiptarëve u ndodh të kenë një Akademi me policë serbofil që veten e konsiderojnë shkenctarë! Vetëm shqiptarëve u ndodh të kenë Akademi të shkencës, pa shkencë! Me tipat e Suria Popovcave, Isa Mustafave, Sinan Hasanave... Se kështu deshi Serbia! Intelektualë e shkenctarë të njëmendët u torturuan, burgosen dhe u lanë mënjanë, në mjerim! Në fillim kjo ishte politika e UNMIK-ut që pranonte për bashkëpunëtor vetëm shqiptarët e dëshmuar si serbofil. Shih gjyqësorin, drejtësia e Kosovës qe 15 vite me polic, prokuror, gjykates te sistemit komunist dhe langoj të UDB-së! Tash Udb-istat janë çartur, dhe po ia zbulojnë 'veç pak' krimet e njëri-tjetrit. Edhe ate duke u munduar t`i fajsojen edhe femijet e viteve `80, se edhe ata kanë qenë ne UDB. Si nuk kan turp.

[Llapi]

Prej nga e dini ju se sa spiunë të Serbisë janë në institucione e sa prej tyre ishin në UÇK?

Nga Aleksandër Pirro | 30 Janar 2014 18:59


Ish-bashkëpunëtori i Shërbimit Informativ të Shqipërisë gjatë kohës së luftës së Kosovës, Aleksandër Pirro, ka reaguar ndaj paraqitjes publike të disa ish-bashkëpunëtorëve të UDB’së në KTV. Në një deklaratë dhënë për Gazetën Express, Pirro shtron disa pyetje për këta ish-agjentë të Jugosllavisë dhe Serbisë, derisa tregon edhe luftën e shërbimeve sekrete menjëherë pas çlirimit të Kosovës. Ne po e sjellim të plot këtë shkrim të Pirros.

Mbrëmë, gjatë një debati në KTV, dy ish-punëtorë të sigurimit jugo-serb deklaruan diçka që në opinionin kosovar provokoi një ortek të komenteve dhe reagimeve. Shumë e kuptueshme që reagimi ishte çfarë ishte, marrë parasysh pohimet e dy ish-operativëve dhe marrë parasysh mosnjohjen e kësaj lamie. Megjithatë, agjentët thanë: në radhët e UÇK’së kanë vepruar 140 agjentë të shërbimeve serbe.

Kjo mund të jetë e vërtetë, në fakt nuk ka dyshim që në radhët e UÇK’së janë infiltruar ose janë rekrutuar informatorë, është tepër normale se shërbimet serbe kanë bërë çmos që në radhët e UÇK të infiltrojnë njerëz të tyre, dhe me siguri edhe kanë pasë sukses, mirëpo është për t’u çuditur bile fort prej nga dijenia për saktësisht 140 njerëz?

Për çdo organizatë të inteligjencës, informatorët janë sekreti më i ruajtur.

Identiteti dhe numri i tyre është informacion të cilin e dinë shumë pak njerëz brenda shërbimeve, për të ardhur deri të ky informacion duhet pasur qasje në majat e shërbimit. Kjo është aq sekrete saqë disa shërbime sot e kësaj dite ngurojnë që emrat t’i mbajnë nëpër kompjuterë dhe gjithnjë përdorin teknologjinë e shkrimit dhe ruajtjes në letër. Agjenti, informator, regjistrohet me shifër dhe madje as analistët e shërbimit, ata që i marrin informacionet dhe në bazë të tyre prodhojnë raporte nuk e dinë identitetin e burimit, por vetëm shifrën me të cilën agjenti është i arkivuar.

Këta, që deklaruan numrin 140 sipas logjikës, do të duhej urgjentisht të merren në pyetje dhe të tregojnë nga kanë ardhë deri te ky informacion.

Unë kam dyshim shumë të madh se numri 140 është një puro spekulim aq më tepër kur dihet se agjentët në radhët e formacioneve ushtarake në situatë të luftës në rast se dekonspirohen zakonisht përfundojnë para togës së pushkatimit pa marrë parasysh a bëhet fjalë për formacion ushtarak të ndonjë vendi demokratik ose njësi guerile, duket se dy ish-agjentët vepruan në bazë të një parimi mbi të cilin veprojnë shërbimet e inteligjencës dhe ky është: Një e vërtetë i mban shumë rrena por një rrenë vet nuk qëndron.

Mbi faktin se në radhët e UÇK ka pasë njerëz të infiltruar dhe që është një comon sence këta shtuan disa improvizime prej të cilëve numri i saktë i agjentëve është njëri por më domethënësi. Pra zotëri ish-agjentë, ju lutem na tregoni se si erdhët deri te numri i saktë prej 140 agjentëve. Në qeverinë e dhe Parlamentin e Kosovës veprojnë shumë agjentë të Serbisë. Mos more? Ky pohim është interesant vetëm për njerëzit jashtë organizatave të inteligjencës. Se në institucionet e Kosovës veprojnë agjentë të Serbisë por jo vetëm të Serbisë është gjëja më normale. Çfarë pune tjetër kanë shërbimet e inteligjencës pos rekrutimit të njerëzve që janë në afërsi të vendeve ku prodhohet politika, ku merren vendime me rëndësi për shtetin e sidomos kur bëhet fjalë për shtet me të cilin teknikisht je në luftë. Parlamentet, Qeveria, institucionet e sigurisë janë caqe primare për çdo shërbim dhe nuk do mend se nganjëherë edhe kanë sukses. E Kosova është në situatë shumë të pavolitshme viz-a-vi Serbisë në luftën e spiunazhit. Mos të harrojmë se Kosova ka qenë gati 100 vjet nën kontroll të plotë të Serbisë, sasia e informacioneve që Serbia i ka akumuluar në Kosovë gjatë këtyre viteve i jep asaj një përparësi të madhe viz-a-vi Kosovës dhe ndonjë sukses i tyre përball Kosovës nuk është aspër t’u turpëruar e as për tu befasuar. Përparësia komparative nuk përfundon këtu. Mos të harrojmë se në Kosovë jeton një numër i konsiderueshëm i serbëve në territore kompakte. Gjë normale se Serbia të shfrytëzojë këtë përparësi.

Për shtetin e Kosovës në këtë aspekt është primare që nga infiltrimi të mbrohet AKI e cila padyshim është targeti numër 1 në listën e të gjitha shërbimeve serbe. Depërtimi aty, do të paraqiste dëm dhe disfatë të madhe dhe nuk dyshoj se udhëheqësit e AKI e kanë parasysh këtë dhe i kanë ndërmarrë të gjitha masat për mbrojtje (me këtë merret njësia për kundërzbulim). Por edhe këtu nuk është gjithçka zi. Edhe Kosova i ka përparësitë e saja prej të cilave dy janë më të rëndësishme. Së pari, aleancat institucionale të Kosovës me vendet më të fuqishme perëndimore. Nuk do mend, se në rast të ndonjë kërcënimi serioz, aleatët e Kosovës në rend të parë SHBA pra CIA dhe Britania me MI6 nuk e lanë AKI të vetmuar në përballje me shërbimet serbe. Aq sa infiltrohet Serbia në Kosovë shumëfish më tepër infiltrohen perëndimorët në Serbi dhe sa e di unë, udhëheqësit e AKI kanë arritur të krijojnë relacione shumë të mira pune me këto dhe me disa shërbime tjera të fuqishme perëndimore. Së dyti, nëse Serbia është më mirë e pozicionuar në regjion, në pjesën tjetër të botës, në veçanti në perëndim Kosova dhe shqiptarët janë në përparësi të madhe. Nuk ka qytezë në Europë në të cilën nuk jeton ndonjë shqiptar dhe për operativët e AKI dhe SHISH ata paraqesin një mbështetje logjistike tepër të vlefshme që ofron përparësi të madhe në karhësim me Serbinë. Suma sumarum, Serbia ka rekrutuar dhe do të rekrutojë agjentë në Kosovë, disa me siguri do të dekonspirohen dhe të tjerët do të mbeten të pambuluar përgjithmonë, por ky është ligji natyral i këtij zanati dhe kështu do të mbetet derisa të ketë shtete.

Pas luftës, agjentët e Serbisë nuk janë eliminuar por janë kooptuar në sistemin kosovar të Inteligjencës. Në shikim të parë absurd. Njerëzit nga më të këqijtë në vend se të dënohen angazhohen për të punuar. Edhe kjo ka shpjegim logjik dhe nuk duhet as të çuditemi e as të hidhërohemi.

Të kthehemi pra në qershor të vitit 1999. Çfarë situate kishim në Kosovë? Në Kosovë, një ushtri pra ajo serbe me luftime u përzu nga territori në të cilin ka qenë sovrane për gati 100 vite, në vend të saj hyri një ushtri tjetër pra ajo që e dëboi atë serbe dhe kjo ishte NATO. Çka mendoni cila ka qenë brenga kryesore e komandës së NATO në atë kohë. Logjikisht kur një ushtri dëbohet prej një teritori në të cilin kohë të gjatë ka qenë sovrane dhe e cila tërheqjen e konsideron lëvizje të përkohshme ajo merr masa qe në territorin prej të cilit tërhiqet ushtria që ka ardhur të mos ndihet e sigurt. Nuk do pra mend se pas tërheqjes ushtria dhe policia serbe kanë lënë pas vetës shumë asete të cilat kanë pasur për detyrë që ta bëjnë sa më të vështirë qëndrimin e forcave të NATO. Këto asete në anglisht quhet STAY BEHIND dhe janë praktikë e rëndomtë në historinë e luftës. Pra, për komandën e NATO eliminimi i këtij rreziku ka qenë prioritet absolut. Por si? Cilët janë ata njerëz të cilët mund të ofrojnë informacione dhe njohuri për kapacitetet, metodat dhe për rrjetet subverzive të Serbisë që kanë mbetur në Kosovë dhe që kanë paraqitur rrezik shumë serioz për ushtarët e NATO. Nuk ka dyshim se këta njerëz janë ata që edhe i kanë ndërtuar dhe kanë vepruar në Kosovë, pra punëtorët e sistemeve të ndryshme të sigurisë civile dhe ushtarake.

Për udhëheqësit e NATO, qërimi i hesapeve mes shqiptarëve dhe vendosja e drejtësisë ka qenë në rend te dytë dhe siguria e stabilimenteve dhe personelit të NATO në rend të parë. Ne kosovarët, nuk kemi mundur të themi jo me të drejtë, edhe për ne siguria e NATO ka qenë dhe besoj është interes strategjik më me rëndësi se qërimi i hesapeve.

Një e keqe sot për të arritur një të mirë më të madhe nesër të cilën ja edhe e arritëm u dëshmua si vendim i drejtë. NATO nuk pësoi asnjë dëmtim nga sabotimet me siguri të përgatitura, Kosova gjatë viteve u këndell dhe tani është shtet i pavarur. NATO në Kosove nuk e bëri gabimin qe e bëri në Irak ku me të hyrë u demontuan jo vetëm ushtria dhe policia e Sadamit por edhe të gjitha organizatat qe janë marrë me siguri. Pasojat i dimë, bombat, sabotazhet dhe atentatet nuk u ndalën deri në ditën e fundit të qëndrimit të NATO në Irak.

Agjentët dhe oficerët e mbetur pa punë të frikësuar nga reprezaljet nuk kishin rrugëdalje tjetër pos konfrontimit me NATO ndërsa njerëzit e ri të angazhuar ad-hoc nuk kishin as përvojë e as dituri që të përballen me njerëzit e trajnuar dhe të informuar mirë të kohës së Sadamit. Shumë analistë tani e pranojnë se në Irak është bërë gabimi i cili nuk është bërë në Kosovë dhe çmimi ishte shumë i lartë.

Prandaj herën tjetër kur ta pyesni Kadri Veselin për kohën e SHIK-ut, së paku mos e torturoni me këtë temë. Ai asnjëherë nuk do të përgjigjet drejtpërsëdrejti. Shërbimi i tij nuk ka ekzistuar (së paku në fillim) për sigurinë e Kosovës por për sigurinë e NATO’s dhe me të drejtë. Kompromisi i dhimbshëm ka qenë nëse sitet i kohës dhe jo zgjidhje e tija. Kosova ka qenë situatë e veçantë dhe situatat e veçanta kërkojnë zgjidhje të veçanta. Ndërsa këta zotërinjë ish-agjentë të Jugo-Serbisë do të ishte mirë t’ju thuhet që të mos e eksploatojnë këtë situatë të veçantë dhe të përpiqen të arsyetojnë vetëvetën dhe madje të kërkojnë rehabilitim. Mosndëshkimi i tyre është pasojë e rrethanave dhe jo shpërblim për punën e tyre.

Le ti gëzohen këtij fati dhe të kërkojnë falje e jo të organizojnë kundër-ofensivë. Ata kanë qenë në shërbim të një aparati represiv që dajakun e ka pasë adutin kryesor dhe ne të tjerët që kemi shërbyer në anën tjetër të kufirit ideologjik nuk kemi aspak respekt për ta, por i mbetemi konsekuent maksimës tonë: trim përballë të fortit dhe i mëshirshëm ndaj të dobëtit. Kështu e fituam luftën.

[beni33]

jo rastesisht disa nga pashkpuntoret e hashimit para disa viteve jo larg tentonon ta njellosin nje lider dhe nje subjekt politik me shpifje nga mete ultat dhe me idiote siq din kta shpiken SUXHUKUN MERRSHIN ME SUXHUK SA TE PA CIP JAN KTA KURSE TASH KERKOJN bashkpunim me UDB-ash dhe kerkpjn emrat e spiuanave te serbis po ju lavdroheshi se keni informata per te gjith
si duket dotju hiqen maskat

[Antiproanti]

E zbuluan UDB-në!


Kimete Berisha

Pasi që Kadri Veseli ashiqare i lartësoi në qiellin e tetë, e tha se agjentët shqiptarë të Serbisë janë 'thesar i Kosovës', se demek e kanë ndihmuar SHIK-un duke ua dhënë dosjet e fotokopjuara të shqiptarëve të përpiluara nga shërbimet serbe të spiunazhit, që gjenden në Beograd!
E ku janë ato dosje?
Ku janë listat?

SHIK-u e di kush prej shqiptarëve ka qenë njeri i UDB-së, sepse UDB e ka pasur hisen e vet në SHIK!
Dy, nga tri krimet kundër Shteteve të Bashkuara të Amerikës, janë spiunazhi dhe tradhtia.

Vetëm shqiptarëve spiunët u duken 'thesar' dhe për falenderim ndaj kontributit të tyre antishqiptar, pushteti vendor i shpërblyen dhe i shpërblejnë me pozitat më të larta në Institucionet e Kosovës në përgjithësi!

Sidomos në Universitet dhe në Akademinë shurdhmemeve të shkencave inekzistente të Kosovës!
Vetëm shqiptarëve u ndodh të kenë një Akademi me policë serbofil që veten e konsiderojnë shkenctarë!
Vetëm shqiptarëve u ndodh të kenë Akademi të shkencës, pa shkencë!
Se kështu deshi Serbia!
Intelektualë e shkenctarë të njëmendët u torturuan, burgosen dhe u lanë mënjanë, në mjerim!
Në fillim kjo ishte politika e UNMIK-ut që pranonte për bashkëpunëtor vetëm shqiptarët e dëshmuar si serbofil.
Shih gjyqësorin, drejtësia e Kosovës qe 15 vite ka punuar për të mbrojtur ekskluzivisht kriminelët serb, duke mos ua zbuluar veprat monstruoze kundër shqiptarëve!
Tash Udb-istat janë çartur, dhe po ia zbulojnë 'veç pak' krimet e njëri-tjetrit.
Ky shtet udhëhiqet nga mbetjet e UDB-së.
Dhe, vërtet duket i shëmtuar, i përgjakur, shtet i kërditshëm, ku shqiptarët janë bërë bashkë me policinë e MUP-it për të rrahur studentët e Universitetit më të mjerë në Evropë, ku e kanë në dorë dhe në xhep, plagjiatorët dhe shkencëtatët-pa shkencë; historianët-pa histori të shkruar; shkrimtarët-pa vepra të valoriziara letrare!
Rektor është njeriu që duke qenë prof (ligjërues) i filozofisë, 'me letra' e quan veten filozof-pa filozofi.
Njejtë si Daci që vetquhej shkencëtat, duke qenë prof (ligjërues) i kimisë!
UDB-istat e gjallë e kanë bërë të veten. Kanë shpëtuar nga faji i kësaj bote, edhe ata fajtorë që kanë vdekur!
http://www.botasot.info/opinione/269...buluan-udb-ne/

[Llapi]

Intervistë me Dukagjin Goranin: Ligjëratat e agjentëve të UDB'së për moralin tregojnë për mjerimin tonë

Nga Express | 31 Janar 2014 16:23


Dukagjin Gorani (PhD) nga Qendra Liberale Demokrate, në një intervistë për Gazetën Express, ka komentuar debatet e fundit për vrasjet politike të shqiptarëve në kohën e Jugosllavisë si dhe daljen në publik të disa agjentëve shqiptarë të UDB'së.

"Jemi të mjerë meqë e përjetuam ditën kur agjentët e UDB-së dalin në emisione televizive dhe na ligjërojnë mbi moralin politik, çështjen kombëtare dhe përgjegjësinë shoqërore" thotë Gorani.

"Mendoj se bëhet fjalë për ringjallje të luftës së vjetër mes ‘jugosllavëve’ dhe ‘anti-jugosllavëve’ shqiptarë në Kosovë, e që daton (së paku) ç’prej vitit 1945. Mirëpo, sot kjo shpërfaqet vetëm si farsë që synon që ta rrëzojë pushtetin aktual ose që ta ruajë atë—varësisht kah pozicionoheni" thekson Gorani.

Express: Përvjetori i vrasjes së vëllezërve Gërvalla dhe Kadri Zekës e riktheu temën e vrasjeve politike dhe rolin e shërbimeve sekrete të kohës së Jugosllavisë.Pasi drejtësia nuk e ka thënë fjalën e vet, debatet për këto tema vetëm se po e shtojnë konfuzionin.Cili është qëndrimi juaj për këto çështje?

D.Gorani: Mendoj se bëhet fjalë për ringjallje të luftës së vjetër mes ‘jugosllavëve’ dhe ‘anti-jugosllavëve’ shqiptarë në Kosovë, e që daton (së paku) ç’prej vitit 1945. Mirëpo, sot kjo shpërfaqet vetëm si farsë që synon që ta rrëzojë pushtetin aktual ose që ta ruajë atë—varësisht kah pozicionoheni. Kjo po shkakton klimë të neveritshme ngase motivet e hapjes së këtyre temave historike janë banale dhe të sotme. Pala e cila sot sulmon ‘spiunët jugosllavë’ vjen nga struktura ‘çlirimtare’ që sot mban pushtet real politik dhe ekonomik. Pala e ish-bashkëpunëtorëve dhe e ‘spiunëve jugosllavë’ sot ia mvesh vetes imazhin e viktimës dhe të zërit të arsyes(!) duke u munduar ta racionalizojë të kaluarën e vet dhe dëmin që ka shkaktuar gjatë regjimit policor ish-jugosllav.

Për mua, kjo farsë dëshmon një bankrot të plotë ideologjik e moral të shoqërisë sonë e cila nuk ia doli të zhvillohet. Sot, në sytë e gjeneratave të reja, edhe ‘atdhetarët’ edhe ‘spiunët’ e mbajnë një emërues të përbashkët: papërgjegjësinë ndaj shoqërisë. Pushteti i dikurshëm i ‘spiunëve’ (që erdhi pas partizanëve) ishte i pamëshirshëm ndaj shoqërisë së vet duke përjashtuar, burgosur dhe duke vrarë kundërshtarët politikë. Pushteti i ‘çlirimtarëve’ (që erdhi pas NATO-s) u tregua i pamëshirshëm duke zhvatur pasurinë publike, duke mundësuar mobilitet social përmes lojalitetit fisnor klanor dhe duke margjinalizuar e varfëruar kundërshtarët politikë. Në sytë e sotëm, që të dy këto pushtete u sollën njëjtë: përmbysën strukturën mëparshme të shoqërisë kosovare dhe e prodhuan një tjetër, ku u vendosën si elitë ekonomike e kulturore.

Të dy palët sot mundohen ta lajnë veten—e që është një punë e kotë. Asnjëra nuk ka fuqi për ta eliminuar tjetrën ngase të dyjat janë fajtore; secila në kohën e vet. Sot, lufta e tyre politike është farsë meqë përpiqet ta sigurojë të ardhmen duke e rishkruar të kaluarën.

Vrasja e vëllezërve Gërvalla ishte pikëllim i papërshkrueshëm në vitet ’80 për ata që i njohën dhe që ishin të afërt me ta. Për të tjerët, ishte e parëndësishme. Edhe sot është situatë e ngjashme: zbardhja e saj është me rëndësi vetëm për familjarët dhe për grupet që përmes saj synojnë avantazh moralo-politik mbi njëri-tjetrin. Për të tjerët, është e parëndësishme.

‘Kur thyhet qerrja, ke udhë sa të duash’. Sot, pasi u futëm në qorrsokak të plotë zhvillimor, ekonomik, ideologjik e moral, mendojmë se mund të shpëtojmë nëse e zbulojmë se kush ishte spiun e kush atdhetar. Janë këto dokrra ngase, po ta kishim seriozisht, këtë do ta bënim nëpër gjykata e prokurori. Mirëpo, meqë nuk kemi guxim dhe nuk i besojmë, këto tema ‘historike’ i shtjellojmë nëpër media e kafene.

Express: Në debat janë përfshirë edhe disa ish -pjesëtarë të shërbimit sekret krahinor të Kosovës, shqiptarë, të cilët pretendojnë se kanë të dhëna për shërbimet sekrete që kanë funksionuar në Kosovë që prej kohës kur ata kanë punuar aty deri në kohën e shërbimet e pasluftës në Kosovë? Sa janë kredibilë persona të tillë?

D. Gorani: Jemi të mjerë meqë e përjetuam ditën kur agjentët e UDB-së dalin në emisione televizive dhe na ligjërojnë mbi moralin politik, çështjen kombëtare dhe përgjegjësinë shoqërore. Gjatë viteve të luftës, nuk e mendoja se do ta përjetoja ndonjëherë këtë situatë. Nuk e di sa janë kredibilë, meqë nuk jam specialist i zanatit të tyre. Krejt çka mundem, është të insistoj që ata t’i flasin këto gjëra para prokurorëve—e jo para gazetarëve. Çështjet e tradhtisë kombëtare dhe të spiunimit publik nuk mund të mbeten në diskrecionin apo vullnetin e një individi për ta zbardhur ose jo. Në një shoqëri normale, ajo është obligim ligjor e jo punë dëshire. Mirëpo, ne nuk jemi shoqëri normale, andaj këto dëshmi spektakulare të ish agjentëve të UDB-së janë bërë punë për media e jo raste për gjykata. Nuk dëgjova se dikush ka vendosur t’i padisë ata dhe t’i detyrojë që pohimet e tyre t’i argumentojnë para prokurorit. Si shoqëri, nuk mendoj se do ta bëjmë ndonjëherë këtë meqë moti e dëshmuam se për ne, e vërteta është e rëndësishme vetëm kur na konvenon.

E vërteta mbi spiunët dhe tradhtarët nuk na ka interesuar fare më 1990,kur të gjithë shqiptarët e Kosovës u futën në një ‘thes atdhetar’ nga frika dhe kërcënimi i Milosheviqit. Atëherë nuk çanim kokën se kush çfarë kishte bërë deri atëherë. Atëbotë, lëvizja dhe partitë politike përbëheshin nga atdhetarë, ish-jugosllavë, ish-të burgosur politikë, ish-prokurorë, ish-policë, ish-agjentë të UDB, profesorë e shkrimtarë. Të gjithë pohonin se e kishin ‘rigjetur veten’ dhe se ishin përbashkuar rreth flamurit—sikur pas ndonjë seance të hipnozës masive. Atëbotë, ishte kjo një farsë e neveritshme. Sot, po ashtu.

Në Kosovë bëhet fjalë për bankrot të plotë shoqërisë, meqë sot po e kuptojmë se ne paskemi jetuar së bashku meqë kishim qenë të detyruar—e jo sepse kemi vlera dhe qëllime të përbashkëta. Po dëshmojmë se jemi grumbull egoistësh që ka obsesion vetëm përfitimin personal. Natyrisht, për egoizëm nuk shkoni në burg. Mirëpo, as nuk mund të pritni që të ketë mirëkuptim për juve. Në shoqëri egoiste, të gjithë janë të kërcënuar. Gjatë viteve, ky ‘egoizëm kolektiv’ (!?)na mundësoi të prodhojmë situata të pamundshme, kur atdhetarët pajtoheshin me spiunët, kur viktima themelonte parti me dhunuesin, kur i burgosuri protestonte bashkë me prokurorin. Sot, po ky egoizëm dhe po ky obsesion kolektiv, i përfitimit personal përmes çfarëdo kompromisi, i rrënoi të gjitha arritjet me të cilat vlerësohet një shoqëri: drejtësinë, sigurinë, arsimin, shëndetësinë dhe shprehjen publike. Numri i atyre që sot përpiqen të jenë të përgjegjshëm është tmerrësisht i vogël—aq sa është i vogël numri i studentëve që po protestojnë kundër profesorëve që falsifikuan punime e tituj vetëm për të përfituar pak status e para.

Andaj, sot çdokush është dhe nuk është kredibil. Sot, një atdhetar i dikurshëm është shembull i hajnisë dhe i pafytyrësisë kurse një ish-agjent i UDB-së na mban ders moral në ‘Rubikon’. E përjetova edhe këtë.

Express: Mendoni se kjo situatë e ‘bankrotit’ shoqëror mund ta vendosë një shenjë barazimi mes pushteteve të dikurshme dhe të atyre të sotme?

D.Gorani: Nuk ishte dashur të katandisemi në këtë pikë, mirëpo ja që u katandisëm. Si kurrë më herët, sot mund të vendoset shenjë barazimi mes dhunës së ish-pushtetit jugosllav dhe papërgjegjësisë së sotme institucionale, qeveritare dhe publike. Këtu argumentet nuk kryejnë punë, meqë çdo gjenerate i dhemb situata e vet e jo situatat e atyre që pësuan më herët. Sot, urrejtja ndaj papërgjegjësisë së pushtetit është aq e madhe saqë po i shtynë njerëzit që t’i arsyetojnë edhe agjentët e UDB-së. Insistoj që këtë debat të pështirë mes ‘atdhetarëve’ dhe ‘spiunëve’ ta shoh vetëm përmes këtij këndvështrimi—si pasojë e një rrënimi të përgjithshëm shoqëror.Shoqëria jonë nuk qe në gjendje që formalisht dhe institucionalisht t’i dënojë krimet e kryera në kohën e regjimit jugosllav. Kuvendi i Kosovës me gjithë atdhetarët e tij kurrë nuk pranoi ta hartojë dhe ta pranojë një ligj të tillë. Kësisoj, krimet politike të periudhës jugosllave mbetën çështje interpretimi: për dikë janë krime, për dikë jo. Kam frikë se po të mos ishin tribunalet ndërkombëtare, e njëjta do të vlente për krimet e luftës: për dikë ishin krime, për dikë jo.

Ne dëshmuam se si shoqëri nuk jemi në gjendje të gjykojmë parimisht për shkak të intereseve personale, grupore, klanore e partiake. Nuk deshtëm që ta marrim guximin e t’i gjykojmë as krimet e luftës, as ato të paraluftës e as ato të pasluftës. U dëshmua se ne merremi me drejtësi vetëm kur detyrohemi ndërkombëtarisht. E, tribunalet ndërkombëtare nuk janë të interesuara për t’i dënuar spiunët lokalë dhe bashkëpunëtorët e regjimit jugosllav. Andaj, rrëfimet dhe tregimet e sotme të ish-agjentëve të UDB-së janë çështje interpretimi.

Express: A mendoni se prapa përleshjes së sotme të ‘jugosllavëve’ dhe ‘atdhetarëve’ fshehet një luftë klasësh dhe shtresash ideologjike—të fituesve dhe të humbësve të pasluftës?

D.Gorani: Edhe nëse në vitet e para të pasluftës kjo nuk ishte e vërtetë, sot është. Sot, një shtresë e madhe shoqërore e ndjen veten të margjinalizuar dhe të përjashtuar nga proceset vitale zhvillimore. Po ashtu, ajo ndjehet e privuar edhe nga arsenali ideologjik, ngase pushtetet e pasluftës dhe ky i sotëm e rrëmbyen diskursin atdhetar, heroik dhe moral. Sot, papërgjegjësia publike zhvillohet në emër të flamurit, luftës çlirimtare dhe sakrificës. Pushteti aktual dominon me fuqi ekonomike, institucionale dhe morale. Çfarë i mbetet të bëjë shtresës së përjashtuar—atyre që nuk janë pjesëtarë të familjeve, klaneve, qarqeve dhe partive të pushtetit? Çka i mbetet atyre si koncept, si narrativ ideologjik, rreth të cilit do ta rimendonin një identitet personal e grupor? Si të ballafaqohen dhe t’i kundërvihen një kaste e cila shfaqet si pronare e historisë ‘heroike’?

Një pjese të tyre s’i mbetet tjetër përpos prodhimit të një historie paralele dhe alternative e cila do t’i kontestonte themelet e dominimit të sotëm moral. Ngjashëm me historinë e ekzagjeruar ‘çlirimtare’, ata përpiqen ta zhvillojnë përmbajtjen e historisë së tyre që konsiston nga vlerat ‘e qytetëruara’ nga periudha jugosllave. Sërish, këtu nuk bëjnë punë argumentet meqë bëhet fjalë për mobilizim ideologjik e jo për hulumtim shkencor.

Në disa nivele të komunikimit publik vërehet se ky mobilizim ideologjik po shkon drejt thjeshtësimeve sociokulturore, ku ‘çlirimtarët’ janë ‘katundarë’ dhe ku ‘jugosllavët’ janë ‘qytetarë’. Ky konfrontim simbolik është shpërthim i një mosdurimi të thellë dhe të vjetër; ai është paralel dhe reciprok. Mbi të gjitha, ai bazohet në ‘të vërteta’ të thjeshtësuara andaj edhe insiston në tifozëri ideologjike: ose je me të, ose je kundër. Asnjëri nga taborret nuk merr guxim për t’u ballafaquar me të ardhmen, por atë e kupton vetëm si rezultat i luftës për të kaluarën. Kësisoj, në këtë rrafsh ideologjik të dy taborret vazhdojnë të jetojnë në të kaluarën, duke e disenjuar atë sipas qejfit dhe përkatësisë klasore. Tekefundit, historia s’është tjetër pos grumbull intepretimesh të bëra nga pushtetet e kohës—mirëpo ajo që neve na bën të veçantë është pamundësia jonë qoftë për ta mposhtur njëri-tjetrin, qoftë për të krijuar një narrativ të përbashkët, një histori me të cilën do të pajtoheshim të gjithë. Këtë nuk e bëmë as më 1990, kur krekoseshim se ‘i gjithë populli u bashkua’ për një çështje dhe një flamur. Edhe atëherë, sikurse edhe sot, ai ‘pajtimi i madh’ ishte produkt i një egoizmi tradicional i shtyrë nga dëshira për pushtet në realitetin e ri të ‘rezistencës popullore’.

Vullneti për ta krijuar një pajtim që do ta mundësonte zhvillimin është më i rëndësishëm se e vërteta historike. Përgjithësisht, historitë e popujve e të qytetërimeve janë konstrukte sociale të trilluara ose pas luftave ose pas kompromiseve. Ato histori nuk janë domosdoshmërisht të vërteta, por janë vegël për ndërtimin e mirëkuptimit në shoqëri.

Mirëpo, është pikërisht mungesa e vendosmërisë sonë popullore për ta prodhuar një tregim të përbashkët për veten ajo që është brengosëse—meqë është duke e përzgjatur agoninë tonë ideore e morale. Derisa të mos pajtohemi për të kaluarën tonë, nuk mund të quhemi shoqëri—e as komb. Vullneti për t’u pajtuar dhe mirëkuptimi janë ndërlidhja dhe ‘ngjitësja’ e domosdoshme për bashkëjetesë.

Ose, nuk mbetet tjetër pos luftës deri në ‘armikun e fundit’. Këtu, më duhet të them se, historikisht, nuk ishim në gjendje ta bëjmë as njërën e as tjetrën. Sot, vazhdojmë të jetojmë brenda një lufte të padukshme qytetare ku sundon vetëm mosbesimi dhe urrejtja ndaj tjetrit. Është ky terren ideal për ideologë egoistë, ministra zhvatës, profesorë mashtrues—e qebesa, dhe për agjentë të moralshëm të UDB-së.