Buxheti 2014: Miratohet në Kuvend e dekretohet nga presidenti

[Albo]

Buxheti 2014 rrezikon të hyjë në fuqi në janar, ja dy zgjidhjet e Canit

Blerina Hoxha

Vonesat në hartimin e projektbuxhetit dhe paketës fiskale rrezikojnë seriozisht hyrjen në fuqi të buxhetit më janar të shkelqim_canivitit 2014. Sipas kalendarit të përcaktuar tashmë në ligjin organik të buxhetit, më datë 25 nëntor duhet të kishte përfunduar miratimi në Kuvend për t’i lënë kohë azhornimit të institucioneve për të nisur konsumin e tij më 1 janar, por ndërkohë projekti ende është në fazën e konsultimeve.

Dy zgjidhje të tjera

Burimet nga Ministria e Financave pohojnë se janë të predispozuar që të miratojnë dhe nisin alokimin e buxhetit 2014 në afat, por siç duket vonesat e pashmangshme do të rrezikojnë këtë proces. Ministria e Financave e ka parashikuar këtë situatë. Puna e institucioneve dhe pagesat nuk do të bllokohen për shkak të moshyrjes në fuqi të buxhetit. Ligji organik në të cilin procedohet me buxhetin përcakton dy zgjidhje. E para, në rast se Kuvendi e miraton ligjin e buxhetit vjetor brenda vitit buxhetor, por nuk mund të hyjë në fuqi në datën 1 janar, ose koha e mbetur për përfundimin e procedurave të fillimit të zbatimit të buxhetit nuk është e mjaftueshme, ministri i Financave nxjerr një udhëzim të posaçëm, që rregullon procesin buxhetor deri në hyrjen në fuqi të ligjit të buxhetit vjetor dhe të përfundimit të procedurave të zbatimit të tij. Udhëzimi i posaçëm siguron vazhdimin e ofrimit të mallrave dhe shërbimeve, përfshirë zbatimin e projekteve të investimeve, të filluara në vitin buxhetor paraardhës, që parashikohet të vazhdojnë edhe në atë vit buxhetor. Por ka një alternativë tjetër, buxheti i përkohshëm. Në rast se Kuvendi nuk miraton buxhetin e propozuar deri në fillim të vitit buxhetor, Këshilli i Ministrave, me vendim, para ditës së parë të fillimit të vitit buxhetor, autorizon zbatimin e buxhetit të përkohshëm për një periudhë, që fillon nga dita e parë e vitit buxhetor deri në fund të muajit të tretë të tij. Shpenzimet buxhetore në buxhetin e përkohshëm, për çdo muaj dhe për çdo program, të çdo njësie të qeverisjes së përgjithshme, nuk mund të tejkalojnë 1/12 e shpenzimeve faktike të programit të financuar nga buxheti në vitin buxhetor paraardhës. Nëse të ardhurat e siguruara me ligj janë të pamjaftueshme për të mbuluar shpenzimet e parashikuara në buxhetin e përkohshëm, Ministri i Financave merr hua, çdo muaj, deri në 1/12 e huasë së përgjithshme, të përdorur për financimin e deficitit buxhetor në vitin buxhetor paraardhës. Fondet e miratuara në buxhetin e përkohshëm sigurojnë: a) ushtrimin, në përputhje me ligjin, të funksioneve dhe përgjegjësive të njësive të qeverisjes së përgjithshme; b) vazhdimësinë e ofrimit të të mirave dhe shërbimeve, përfshirë zbatimin e projekteve të investimeve, të filluara në Buxhetin e Shtetit të vitit buxhetor paraardhës dhe që parashikohet të vazhdojnë në vitin buxhetor.

Vonesat

Shkak për vonesën e buxhetit 2014 në afat këtë vit është bërë përpilimi i raportit të kompanisë ndërkombëtare audituese “Deloitte”, që është dorëzuar vetëm dje në qeveri. Raporti evidentonte borxhin që qeveria u ka bizneseve për punët publike që kanë realizuar deri më 31 gusht 2013, një shifër që ka arritur në 24.6 miliardë lekë. Një tjetër vonesë ka ardhur nga mbërritja më vonë se ç’pritej e misionit të Fondit Monetar Ndërkombëtar në Shqipëri, i cili do të qëndrojë në vend deri më datë 17 dhjetor për të bashkëpunuar me qeverinë mbi buxhetin dhe paketën e re fiskale. Po në këtë datë, 17 dhjetor, do të mbyllen edhe të gjitha veprimet nga Thesari në Ministrinë e Financave, duke nënkuptuar mbylljen e pagesave të shtetit për këtë vit.

MAPO

[Albo]

Basha: Qeveria, vonesa me buxhetin.

Kryetari i demokratëve deklaroi gjithashtu se janë shkelur parimet e transparencës dhe disiplinës fiskale në vonesat që po i bëhen përgatitjes së projekt-buxhetit të vitit 2014. “…Janë shkelur parimet e transparencës, parashikueshmërisë, gjithëpërfshirjes, disiplinës fiskale, respektimi i tërësisë së procesit etj., parime këto të sanksionuara në nenin 4 të ligjit nr. 9936, datë 26.6.2008, “Për menaxhimin e sistemit buxhetor në Republikën e Shqipërisë”. Në kushtet kur sipas nenit 13 të të njëjtit ligj, viti buxhetor në Republikën e Shqipërisë fillon më 1 janar dhe mbyllet më 31 dhjetor të çdo viti, si do të jetë e mundur të bëhet efektiv buxheti kur ende nuk ka asnjë lloj diskutimi, drafti, apo edhe komunikimi për dokumentin më të rëndësishëm e më thelbësor të çdo qeverie? Pra, parashikueshmëria është zero në çdo aspekt, duke dëmtuar rëndë sipërmarrjen e lirë si dhe vendimmarrjen për investime, qofshin këto të huaja apo të brendshme, qofshin publike apo private”, – tha ai. Në bazë të ligjit, Basha theksoi se Këshilli Ministrave, brenda datës 25 tetor duhet të miratonte projektbuxhetin vjetor dhe programin buxhetor afatmesëm të rishikuar, ndërsa kryeministri, brenda datës 1 nëntor duhet t’ia parashtronte Kuvendit. “…Me këtë vonesë, as që bëhet fjalë për të patur diskutime të tilla në funksion të transparencës e, larg qoftë, të përmirësimit të projektbuxhetit. Në nenin 32 kërkohet që Këshillat e Qeverisjes Vendore brenda datës 31 dhjetor miratojnë buxhetin vendor, duke u bazuar në vlerësimin e të ardhurave dhe transfertat e përcaktuara në ligjin e buxhetit vjetor. Por, kjo është e pamundur në këtë situatë që i ka vendosur qeverisja aktuale…”, – tha ai. Për këtë situatë të krijuar, Basha ka dyshimet e tij. “…Kjo fshehje e paprecedent dhe e pakuptimtë e kantierit të buxhetimit, u jep vetvetiu besueshmëri disa lajmeve që kanë rrjedhur në media për një paketë fiskale me ide dhe projekte skandaloze, që mbështeten në improvizime dhe në llogari me kalem të trashë, pa asnjë lidhje me ekonominë dhe realitetin e gjallë”, – tha ai.

N.P

MAPO

[Albo]

Refuzohet urdhri i Canit për shkurtimin e administratës me 30%

Blerina Hoxha

Pjesa dërrmuese e institucioneve publike i janë përgjigjur negativisht kërkesës së Ministrisë së Financave për të canishkurtuar shpenzimet për personelin në 30 për qind. Burimet nga Financat bëjnë me dije se pjesa më e madhe e institucioneve nuk janë treguar të gatshme të bëjnë shkurtime, porse me sa duket, buxheti i tyre do të jetë më i ulët se i këtij viti.

Afatet

Data 11 e këtij muaji ka qenë afati përfundimtar për dorëzimin e kërkesave për shpenzime në vitin 2014 nga ana e institucioneve dhe enteve publike. Mësohet se kjo datë nuk është respektuar nga disa prej tyre edhe për shkak të tranzicionit që krijoi ndryshimi i pushtetit. Por edhe kërkesat për fonde të mbërritura në Ministrinë e Financave nuk kanë respektuar urdhrin e Canit për shkurtimin e personelit. Për shembull, Kuvendi i Shqipërisë jo vetëm që nuk e ka marrë në konsideratë këtë kërkesë, por ka kërkuar një buxhet rreth 70 milionë lekësh më të lartë se i këtij viti. Mirëpo burimet në Ministrinë e Financave pohojnë se urdhri i Canit ka qenë në formën e një paralajmërimi që qeveria do të jetë e racionalizuar me fondet në mënyrë që të shmangen surprizat në momentin që fondet do të ndahen përfundimisht. Kërkesa e Ministrisë së Financave që tashmë ka mbërritur edhe në institucionet e pavarura, vë në dilemë ligjshmërinë e aktit, pasi struktura e këtyre institucioneve është kompetencë e Kuvendit si një kusht për të siguruar pavarësinë e tyre nga ekzekutivi. Por duke nisur nga Kuvendi, Presidenca, Prokuroria, gjyqësori dhe të gjitha entet e tjera që janë në varësi vetëm të Kuvendit, sipas Ministrisë së Financave duhet të fillojnë punën në vitin 2014 me 30 për qind më pak staf. Sipas Ministrisë së Financave, qëllimi i kësaj reforme është që të frenohet rritja e borxhit publik. Shpenzimet për personelin aktualisht janë 71,6 miliardë lekë dhe zënë 21 për qind të totalit të shpenzimeve. Vitin që vjen, ministri Cani shpreson të kursejë rreth 22 miliardë lekë nga shpenzimet e personelit që përfshijnë administratën qendrore dhe institucionet e pavarura. Kjo reformë e cilësuar si masë e dhimbshme, është artikuluar më parë edhe nga kryeministri Edi Rama.

Pengesat

Projektligji për buxhetin 2014 do të dorëzohet në Kuvend në 10 ditët e para të muajit dhjetor. Tavanet mbi të ardhurat dhe shpenzimet janë formuluar, por pritet të përfundojë auditimi nga “Deloitte”, afati i të cilit është 30 nëntori. Pak a shumë rezultatet dihen, por Ministria e Financave do të rakordojë përfundimet e auditit, të cilat do të adresohen në projektbuxhet dhe më së shumti kanë qëllim shlyerjen e detyrimeve ndaj biznesit. Nga ana tjetër është duke u formuluar edhe paketa fiskale, e cila do të përfshijë ndryshimet në të gjitha taksat dhe tatimet që do të kenë ndikimin e tyre në të ardhurat e buxhetit 2014. Reforma më e dhimbshme që parashikon ky buxhet është shkurtimi i administratës. Gjithsej në administratën shqiptare janë të punësuar rreth 87 mijë punonjës, duke përfshirë edhe arsimtarët, mjekët dhe policët. Deri më tani administrata shtetërore shqiptare radhitet ndër më të ulëtat në rajon.



Cani bën gati buxhetin e “sakrificës”

Projektbuxheti i vitit 2014 është cilësuar nga vetë Ministria e Financave si buxheti i sakrificës. Pavarësisht se shifrat janë ende në fazën e përpunimit, shpenzimet dhe të ardhurat do të jenë me ulje dhe do ketë reforma të dhimbshme që do të përfshijnë që nga tkurrja e administratës publike, rritja e taksave, ulja e shpenzimeve dhe të ardhurave. Burimet nga Ministria e Financave thonë se shifrat paraprake flasin për një buxhet i cili në total nuk është më shumë se 380 miliardë lekë, duke përfshirë edhe borxhin nga 405 miliardë lekë që është buxheti i këtij viti. Sipas këtij projekti, në vitin 2014 do të kemi një buxhet me rreth 200 milionë euro më pak, ndërkohë që shkurtimet duke se do të bien në të gjithë zërat, duke përfshirë edhe investimet publike. Mësohet se për vitin që vjen, qeveria në zërin e shpenzimeve kapitale do të shlyejë borxhin e kompanive dhe nuk do të hedhë asnjë lek për punime në frontet tashmë të hapura të rrugëve. Ndërsa për nisjen e projekteve të reja as që nuk bëhet fjalë. Burimet nga Financat pohojnë se të gjitha këto reforma të cilësuara tashmë si dhimbshme nga vetë kryeministri Rama, kanë qëllim sjelljen në objektivitet të situatës buxhetore. Po synohet të hartohet një buxhet realist, për të shmangur nevojën e shkurtimeve në mes të vitit. Por nëse arrihet të mblidhen të ardhura tepër, ndryshimi do të ishte më i lehtë se shkurtimet. Kjo situatë buxhetore në vitin 2014 ishte konsultuar më parë me Fondin Monetar Ndërkombëtar, ku është rënë dakord për rritje të taksave dhe ulje të shpenzimeve me qëllim stabilizimin e borxhit.

MAPO

[Albo]

Projektbuxheti 2014, pagat dhe pensionet nuk do të rriten

Blerina Hoxha

Qeveria nuk do të aplikojë rritje pagash dhe pensionesh vitin që vjen, për shkak të disiplinës së fortë financiare që pritet 118të aplikojë për vitin që vjen ndaj shpenzimeve buxhetore. Burimet nga Ministria e Financave pohojnë se treguesit buxhetorë në të ardhura dhe shpenzime janë ende në fazën e përpunimit, por se parimi është i qartë paraprakisht, se pagat dhe pensionet do të rriten e shumta me ritmet e inflacionit 1-1.5 për qind.

Buxhet shtrëngues

Pasi ka rritur borxhin e paplanifikuar me rreth 200 milionë euro këtë vit, Ministria e Financave pritet të tregohet pragmatiste me buxhetin e vitit që vjen. Tashmë, një urdhër i ministrit Cani ka mbërritur në të gjitha institucionet e buxhetore, duke kërkuar shkurtim me 30 për qind të shpenzimeve të personelit. Bashkë me këtë masë shtrënguese qeveria nuk do të aplikojë rritje të pagave dhe pensioneve me ritme më të larta se inflacioni. Për këto dy masa Ministria e Financave ka rënë dakord edhe me Fondin Monetar Ndërkombëtar, i cili për vite me radhë e kishte kundërshtuar projektin ‘Berisha’ për rritje mbi 5 % të pagesave të buxhetorëve dhe të pensionistëve. Kjo për faktin se skema e deformuar e pensioneve ka krijuar shpenzime tepër të larta, afër 1 miliard dollarë ose sa një e treta e të ardhurave në buxhet. Gjithashtu, fondi i pagave për buxhetorët kalon të 700 milionë dollarët. Por në kushtet kur të ardhurat buxhetore vërtiten në 320 milionë dollarë, i bie që pjesa tjetër që tepron nga pagat dhe pensionet të përdoret për shlyerjen e interesave të borxhit, të cilat i kushtojnë buxhetit në një vit më shumë se 500 milionë dollarë.

Pagat dhe pensionet

Duke folur për ndryshimet në buxhetin e vitit 2013, kryeministri Edi Rama ka pohuar për mediat se “rritja e mëparshme e rrogave është një farsë, nuk kemi prirje ta vazhdojmë. Nuk do të ndërtojmë rrugë pa shlyer borxhet për biznesin”. Ky parim tashmë i reflektuar në buxhetin e vitit 2014 synon të riparojë disa deformime të krijuara këtë vit në arkën e shtetit, të cilat kanë çuar në një rritje të deficitit buxhetor me gati dyfishin e parashikimit të fillimvitit. Qeveria e mëparshme ndërmori një politikë agresive të rritjes së pagave dhe pensioneve, sidomos në katër vitet e para të mandatit 2005-2008 me rritje gati dyshifrore. Për shkak të maturimit të nivelit të pagave të krahasueshme me vendet e rajonit, por edhe për shkak të krizës ekonomike kjo rritje u frenua në vitet e fundit me 5-7 për qind. Qeveria e re e drejtuar nga Edi Rama ka vendosur të ndjekë një filozofi të re. Pa u shlyer borxhet ndaj biznesit, nuk do të ndërmerret as një vendim për rritje pagash. Ndërsa për pensionet pritet të nisë diskutimi i reformës tërësore për vitin që vjen, por rritja e tyre nuk do të jetë më e madhe se inflacioni më 2014. Paga mesatare mujore në administratën shtetërore është 52 mijë lekë të reja, ndërsa në sektorin privat ky nivel është 36.4 mijë lekë.

MAPO

[Albo]

Buxheti 2014, planifikimet në të ardhura dhe shpenzime me ulje

Ministria e Financave ka nisur punën për hartimin e projektbuxhetit 2014. Burimet nga ky dikaster thanë se buxheti i vitit që vjen do të pasqyrojë realitetin në të cilin ndodhet ekonomia e vendit aktualisht. Kjo do të thotë se buxheti në vlerë totale mund të jetë më i ulët se i këtij viti, si në të ardhura ashtu edhe në shpenzime. Ky kusht është diktuar me forcë edhe nga ekspertët e FMN-së, pasi sipas tyre një buxhet i tillë do të shmangë rreziqet për rritjen e borxhit. Ministri Cani do të tregohet konservativ në parashikime, por nëse të ardhurat mund të mblidhen më shumë se parashikimet, do të miratohet një buxhet shtesë në mes të vitit. E kundërta nuk duhet të ndodhë, që të miratohet një buxhet i madh dhe të mos realizohet. Kështu ka ndodhur katër vitet e fundit, duke ndikuar për pasojë në rritjen e borxheve të fshehura. Problemet që kanë krijuar politika dhe zgjedhjet në buxhetin e shtetit konsiderohen më të rënda se ato të krizës ekonomike dhe asaj energjetike që kanë afektuar arkën e shtetit këto vitet e fundit. Nëse qeveria ‘Rama’ mban premtimet për heqjen e taksave për biznesin e vogël dhe diferencimin e TVSH-së për disa kategori artikujsh; rimbursimi i akcizës për bujqësinë etj., buxheti 2014 do të jetë nën një presion shtesë. Por pa analizuar sa do të afektojnë premtimet e PS-së në buxhetin 2014, kemi faktin se lehtësirat fiskale që aplikoi kryeministri Berisha gjashtë tre muajve të fundit para zgjedhjeve do të ndikojnë në planifikimin e buxhetit 2014 me minus 150 milionë euro.

MAPO

[Albo]

Cani prezanton buxhetin, Bode: Nuk keni parashikuar evazionin

Mes debatesh dhe akuzash politike kanë nisur dje diskutimet në komisionin parlamentar të Ekonomisë rreth projektbuxhetit të vitit 2014. Duke prezantuar projektin, ministri Cani ka pohuar se ky është buxheti më i madh në histori, me 40 miliardë lekë të ardhura më shumë se fakti i këtij viti. Mirëpo i menjëhershëm ka qenë reagimi i ish-ministrit të Financave, deputetit demokrat Ridvan Bode, i cili e quajti ‘projektin e rrënimit të ekonomisë’ duke dhënë këto argumente. “Niveli i administrimit, i uljes së evazionit është zero. Kemi një rritje taksash, e cila është 1.2 për qind e GDP-së dhe nëse e shton këtë në vitin 2012, shkon 26. 3 për qind. Kemi rritje në përmirësimin e administrimit, apo kemi një vijim të humbjeve në administrim”, – tha deputeti demokrat Ridvan Bode. Sipas Bodes, të 40 miliardë lekët që janë parashikuar të grumbullohen më shumë, 20 miliardë vijnë nga rritja e taksave dhe pjesa tjetër prej 20 miliardësh nga rritja ekonomike. “Po lufta ndaj informalitetit ku është parashikuar?”,- tha Bode. “Çfarë do të realizohet në një vit në ekonominë shqiptare mendohet të futen në buxhetit të shtetit. investime nuk ka sepse biznesit nuk i mbetet asgjë, kursime nuk ka sepse qytetarëve nuk i mbetet asgjë për të kursyer”, tha Bode. “Pa merak. Atë që bëmë në vitin 98′ e më pas, me financat dhe ekonominë shqiptare, zoti Bode, kot parashikoni ditë të këqija. Ditë të mira vijnë dhe është e sigurt kjo”, tha ministri Cani. Sipas projektbuxhetit të përgatitur nga Ministria e Financave, totali i të ardhurave parashikohet të jetë rreth 364 miliardë lekë, me një rritje prej 13% apo 42 miliardë lekë, në raport me buxhetin e rishikuar 2013. Por mbetet në të njëjtin nivel me buxhetin që hartoi qeveria ‘Berisha’ këtë vit. Totali i shpenzimeve buxhetore pritet të jetë 459.5 miliardë lekë, me një rritje prej 54 miliardë lekë, apo 13%. Ndikimin kryesor në rritjen e shpenzimeve e ka parashikimi i një zëri të ri, ai i shlyerjes së detyrimeve të prapambetura me një vlerë prej 39 miliardë lekësh, nga i cili 12 miliardë lekë do të jenë detyrime të infrastrukturës dhe 22.8 miliardë lekë detyrime të tjera. Deficiti buxhetor kalon 91,6 miliardë lekë ose 14% më i lartë se ai i një viti më parë, duke arritur në 6.9% të Prodhimit të Brendshëm Bruto. Nga kjo, 2.8% të PBB-së e përbën zëri për shlyerjen e detyrimeve të prapambetura, duke bërë që deficiti, përjashtuar detyrimet ndaj biznesit, të jetë 4.1% e PBB-së. Financimi i deficitit parashikohet të kryhet përmes huamarrjes së brendshme, e cila do të reduktohet me 13%, apo 7 miliardë lekë.

MAPO

[Albo]

Buxheti përçan deputetët e PS, Majko e Fino me rezerva

Fejzi Braushi

Projektbuxheti i vitit 2014 dhe paketa fiskale të paraqitura nga qeveria kanë ngjallur pakënaqësi edhe te deputetët socialistë. Ashtu si një ditë më parë, ish-kryeministri Pandeli Majko e ka komentuar atë si buxhetin kundër suksesit dhe jo kundër të pasurve, siç synohet të arrijë qeveria me taksën progresive. Dhe për të arritur në këtë konstatim ai i referohet sërish parashikimit që bëhet në paketën fiskale për të rritur taksën për banesën e parë dhe për të dyfishuar atë për banesën e dytë. “Dyfishimi i taksës nuk është taksë progresive, por një lloj takse e jashtëzakonshme. Debati ka qenë dhe mbetet konstruktiv për të gjetur një zgjidhje me taksim të ndershëm. Logjika është njëlloj; në parim, kush ka më shumë duhet të paguajë detyrimet karshi shtetit dhe shoqërisë. Jetojmë në kohë kur të jesh i ‘pasur’ konsiderohet turp dhe kjo është pasojë e kulturës se korrupsionit. Pavarësisht vlerave monetare që diskutohen, në pikëpamje legale mendoj se diskutimi është i vlefshëm. Pyetja ime është e thjeshtë: Po taksojmë të pasurit apo suksesin në shoqërinë tonë?…”, shkruante dje Majko në Facebook, në vijim të debatit që zhvilloi edhe në komisionin e Ligjeve. Më tej ai sqaron se të kesh një shtëpi të dytë nuk është kurrsesi një shenjë pasurimi, por në të shumtat e rasteve, një nevojë jetike. “Mijëra emigrantë e kanë filluar ‘biznesin e pasurimit’ me blerjen e shtëpisë për vete dhe fëmijët. Është një traditë që bën dallim tek shqiptarët dhe që nuk ka kaluar pa u vënë re edhe nga të huajt. Blerja e shtëpisë është fillimi i gjithçkaje për shqiptarin e thjeshtë. Në shumë shtete të Perëndimit numri i shtëpive është tregues i pasurimit, por jo ende në Shqipëri. Unë njoh dhjetëra njerëz që kanë lënë shtëpinë në fshat dhe kanë blerë apo ndërtuar një shtëpi në Tiranë apo Durrës. A është kjo ‘shtëpi e dytë’ shenjë e pasurimit apo një nevoje jetike dhe normale për t’u…taksuar dyfish?! Nëse ky debat bëhet për të ruajtur pasuritë e padeklaruara të politikanëve, atëherë besoj se po djegim të ‘njomin’ bashkë me të ‘thatin’… Ju e dini që për politikën gjithmonë ka rrugëdalje. Kjo e fundit ishte ironi. Sigurisht!”, mbyll Majko komentin e vet.

Fino

Ndërkohë që edhe ish-kryeministri tjetër socialist, Bashkim Fino ka shprehur rezerva për projektbuxhetin, duke deklaruar publikisht se për nenin 15 të tij ku flitet për transfertën e pakushtëzuar për pushtetin vendor, ai do të votojë kundër në parlament. Ai e ka konsideruar të papranueshme që transferta e pakushtëzuar apo grantet për komunat dhe bashkitë të kushtëzohen nga pagesat e faturave të energjisë dhe ujit nga ndërmarrje që varen nga këto njësi vendore. “Ka ardhur vjet ligji që për faturat e papaguara të CEZ-it nga bashkitë dhe komunat do të mbani grantet e pakushtëzuara. Ky është arbitraritet. Duhet gjetur mënyrë tjetër për mbledhjen e faturave. Kush jeni ju që bllokoni transfertat e pakushtëzuara? Për këtë unë do votoj kundër nenit 15 për heqjen e granteve të pakushtëzuara”, – tha Fino. Gjithashtu ai denoncoi se edhe në këtë buxhet vazhdon trajtimi me preferencë për disa njësi vendore. “Në komunën Pustec që ka as 2 mijë banorë, që i ndërruam dhe emrin para pak kohe, e ka të përcaktuar grantin 22 ml lekë. Po Bashkia e Maliqit që ka 8 mijë banorë, e ka të njëjtë. Nuk mund të bëhen më qoka të tilla”, – tha Fino.

MAPO

[Albo]

Buxheti i ri, nis me debate seanca e Kuvendit. Presidenti kërkon rritjen e fondeve

Ka nisur me debate seanca plenare për buxhetin 2014 të sjellë nga qeveria e re për miratim në Kuvend. Kuvendi-i-ri-9-shtator-20113-Legjislatura-8-640x426Kundërshtimet e opozitës janë bërë tashmë publike ndërsa ka akuzuar qeverinë se nuk ka treguar trasparencë. Ish-kryeministri Sali Berisha e cilësoi një “buxhet klandestin”, që sipas tij është bërë pa u konsultuar me qytetarët e këtij vendi.

Ndërkohë dhe pse koha në dispozicion ka qenë tepër e shkurtër institucionet kanë nisur ankesat për fondet e përcaktuara nga qeveria për funksionimin e tyre. I pari që është ankuar ka qenë Presidenti i Republikës Bujar Nishani. Me anë të një shkresë dërguar Kuvendit Presidenca kërkon që të rishikohen buxheti I përcaktuar pasi nuk është parashikuar fondi i përshtatshëm për aktivitetet e kreut të shtetit për vitin që vjen.

“Përmes kësaj shkrese, kërkojmë të tërheqim vëmendjen tuaj rreth një çështje serioze, diskutimin dhe miratimin e projekt-buxhetit të vitit 2014, dhe vështirësitë që sjell buxheti i planifikuar për Institucionin e Presidentit të Republikës në zbatimin e aktiviteteve të rëndësishme shtetërore për vitin 2014 për këtë Institucion”, shkruan në ankesën e saj Presidenca. Ky institucion ka kërkuar 203.5 milion lekë por fondet e parashikuara nga qeveria janë 163.2 milion lekë.

Në kërkesën e tij kreu i shtetit argumenton se ky fond nuk është i mjaftueshëm për aktivitete të rëndësishme që janë planifikuar për vitin që vjen sië janë “vizitat e Presidentëve të Rajonit në Shqipëri, vizitat jashtë vendit të Presidentit, organizimet e veprimtarive protokollare brenda vendit, etj”.

MAPO

[Albo]

Buxheti 2014/ Administrata “Rama”, 65 mln USD më shumë shpenzime se “Berisha”

Blerina Hoxha

Qeveria ka planifikuar të shpenzojë për administratën 30 milionë euro më shumë se ky vit që po mbyllim qeveria mbledhja e paredhe plot 60 milionë euro më shumë se shpenzimet që planifikoi qeveria ‘Berisha’ për vitin në fjalë. Projektbuxheti që sot nis diskutimin në komisionet parlamentare vjen tashmë me shifra të finalizuara dhe me disa risi në ndarjen e parave publike për entet shtetërore. Vërehet një rritje e fondeve për Kryeministrinë dhe për Kuvendin dhe një ulje ndonëse modeste për Presidencën.

Ndryshimet

Buxheti i Nishanit, nga 164 milionë lekë që ishte këtë vit, bëhet 163,2 milionë lekë ose 8 milionë lekë më pak. Buxheti i zotit Meta është rritur me më shumë se 17 milionë lekë. Nga 878 milionë që ishte buxheti i Kuvendit këtë vit, për 2014-ën është programuar me 895 milionë lekë më shumë. Por kjo shumë shkon për pagat e reja të deputetëve që erdhën rishtas në Kuvend për të zëvendësuar ministrat deputetë sipas rregullit të ri. Ndërsa rriten dukshëm fondet edhe për kabinetin kryeministror. Nga 483 milionë lekë që ishte buxheti këtë vit, shkon për 2014-ën në 527 milionë lekë, me një rritje prej 44 milionë lekësh, ose 400 mijë dollarë. Kjo rritje vjen për shkak se në kabinet janë shtuar edhe tre ministrat pa portofol, buxheti i të cilëve llogaritët në atë të Kryeministrisë. Rritje të dukshme fondesh ka në marrë Ministria e Integrimit, e cila nga 247, 2 milionë lekë që ishte këtë vit, u bë 408,7 dhe buxheti i Bujqësisë nga 5.5 miliardë lekë, u bë 7.7 miliardë lekë. Por vihet re një ulje drastike për Ministrinë e Transportit. Nga 50.6 miliardë që ishte buxheti i këtij viti, arrin në 37.6 miliardë lekë ose rreth 100 milionë euro më pak. Nga kjo shumë, rreth 35 miliardë lekë janë investime, pjesa dërrmuese e tyre për shlyerjen e detyrimeve të prapambetura ndaj biznesit. Buxheti i shëndetësisë dhe arsimit shkon me rritje për 2014, por shtesat janë të destinuara për shlyerjen e borxheve. Buxheti i Ministrisë së Arsimit arrin në 40.1 miliardë lekë në 2014, nga 38.4 miliardë lekë që ishte buxheti i këtij viti, ndërsa edhe buxheti i Shëndetësisë është rritur me 1.8 miliardë lekë.

Ndarja e shpenzimeve

Totali i shpenzimeve buxhetore pritet të jetë 459.5 miliardë lekë, me një rritje prej 54 miliardë lekësh, apo 13%. Ndikimin kryesor në rritjen e shpenzimeve e ka parashikimi i një zëri të ri, ai i shlyerjes së detyrimeve të prapambetura me një vlerë prej 39 miliardë lekësh, nga i cili, 12 miliardë lekë do të jenë detyrime të infrastrukturës dhe 22.8 miliardë lekë detyrime të tjera. Por në rritje parashikohen dhe shpenzimet korrente me 17 miliardë lekë, apo 5%, si dhe shpenzimet për sigurime shoqërore e shëndetësore me një zgjerim prej 8.1 miliardë lekësh, apo 6.4%. Financat presin që të paguajnë rreth 1.6 miliardë lekë më shumë interesa për borxhin, me pjesën më të madhe (1.3 miliardë lekë), që do të shkojë për shërbimin e borxhit të jashtëm. Një zë i rëndësishëm për nxitjen e ekonomisë, ai i shpenzimeve kapitale, pritet të jetë 70 miliardë lekë, më i ulëti i viteve të fundit dhe me një tkurrje prej rreth 4 miliardë lekësh në raport me buxhetin e rishikuar 2013. Ato do të sigurohen si nga financimi i brendshëm, ashtu dhe ai i jashtëm.

Buxheti i institucioneve

Institucionet Janë Bëhen

Presidenca 164,000 163,200

Kuvendi 878 000 895,000

Këshilli Ministrave 483,104 527,125

Ministria e Energjetikës 1,624,000 1,659,700

Ministria e Bujqësisë, 5, 535, 803 7,799,454

Ministria e Transportit 50, 692,773 37,628,904

Ministria e Financave 7,490,896 6,595,840

Ministria e Arsimit 38, 429, 369 40,111,450

Ministria e Kulturës 2,002,846 1,416,320

Ministria e Shëndetësisë 28, 726,330 30,319,500

Ministria e Drejtësisë 7,184,488 7,561,440

Ministria e Punëve të Jashtme 2,089,000 2,154,100

Ministria e Brendshme 15, 972,217 17,022,880

Ministria e Mbrojtjes 18, 892, 150 14,181,500

Shërbimi informativ Shtetëror 1,252,000 1,488,300

Drejtoria e Radio-Televizionit 352,000 357,000

Drejtoria e Arkivave 166,800 167,000

Akademia e Shkencës 93,800 91,800

Kontrolli i Lartë i Shtetit 291,000 338,150

Ministria e Punës 60, 083,552 72,820,760

Ministria e Mjedisit 1,965, 650 1,978,850

Prokuroria e Përgjithshme 1,337,000 1,638,247

Gjyqësori 1,701, 520 2,041,200

Gjykata Kushtetuese 102,500 112,000

Agjencia Telegrafike 90,900 93,200

Partitë politike 200,000 201,000

Instituti Statistikës 466,000 558,930

Shkolla e Magjistraturës 52,400 59,600

Fondi i Zhvillimit Shqiptar 8,350,000 7,500,000

Kinematografia 103,000 104,270

Këshilli i Lartë i Drejtësisë 79,300 93,420

Avokati i Popullit 87,450 127,900

Komisioni i Shërbimit Civil 42,217 45,170

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve 721,000 91,080

Inspektorati i Kontrollit të Pasurive 83,000 83,000 7-,000

Autoriteti i Konkurrencës 60,000 63,040

Ministria e integrimit 247, 280 408,700

Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit 10,800 12,800

Avokati i Prokurimeve 23,000 shkrihet

Institucione të tjera qeveritare 985, 096 1,383,495

Mbështetje për Shoqërinë Civile 116,900 120,500

Komisioneri për Mbrojtjen e të Dhënave 42,100 45,000

Komisioneri për Mbrojtjen nga Diskriminimi 33,200 35,500

Ministria e industrisë dhe energjisë 1,362,230

Instituti i Studimeve të Krimeve të Komunizmit 25,800 30,000

Ministria e Zhvillimit Urban 126, 054 2,853,102

TOTALI 261,349, 303 264,362,657

(të dhënat në miliona lekë)

MAPO

[Albo]

Buxheti 2014, borxhi thellohet me 900 milionë dollarë

Këshilli i Ministrave ka miratuar të shtunën pasdite projektbuxhetin e vitit 2014. Sipas projektbuxhetit të përgatitur nga Ministria e Financave, totali i të ardhurave parashikohet të jetë rreth 364 miliardë lekë, me një rritje prej 13% apo 42 miliardë lekë, në raport me buxhetin e rishikuar 2013. Por mbetet në të njëjtin nivel me buxhetin që hartoi qeveria ‘Berisha’ këtë vit. Totali i shpenzimeve buxhetore pritet të jetë 459.5 miliardë lekë, me një rritje prej 54 miliardë lekë, apo 13%. Ndikimin kryesor në rritjen e shpenzimeve e ka parashikimi i një zëri të ri, ai i shlyerjes së detyrimeve të prapambetura me një vlerë prej 39 miliardë lekësh, nga i cili 12 miliardë lekë do të jenë detyrime të infrastrukturës dhe 22.8 miliardë lekë detyrime të tjera. Deficiti buxhetor kalon 91,6 miliardë lekë ose 14% më i lartë se ai i një viti më parë, duke arritur në 6.9% të Prodhimit të Brendshëm Bruto. Nga kjo, 2.8% të PBB-së e përbën zëri për shlyerjen e detyrimeve të prapambetura, duke bërë që deficiti, përjashtuar detyrimet ndaj biznesit, të jetë 4.1% e PBB-së. Financimi i deficitit parashikohet të kryhet përmes huamarrjes së brendshme, e cila do të reduktohet me 13%, apo 7 miliardë lekë.

MAPO