‘Hebrenjtë’, Meta: Kush shpëton një jete, shpëton një bote të tërë

[Albo]

‘Hebrenjtë’, Meta: Kush shpëton një jete, shpëton një bote të tërë

TIRANE-Kryetari i Kuvendit z. Ilir Meta ishte i ftuar nderi ne Konferencën Shkencore dhe Mbrëmjen kushtuar rolit të Shqipërisë dhe shqiptarëve në mbrojtjen, strehimin dhe shpëtimin e hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Në Konferencën e organizuar në Sallën e Kongreseve të Senatit të Belgjikës, ishin të ftuar gjithashtu Princesha Lea e Belgjikës, Zv. Kryeministrja dhe Ministrja e Brendshme znj. Joelle Milquet, si dhe deputetë, senatorë dhe Ambasadorë të ndryshëm, studiues dhe përfaqësues të Klerit.

Gjatë kësaj mbrëmjeje përkujtimore, organizuar nga Vëllezërit Gjana dhe mbështetur nga Ambasadat e Izraelit dhe Shqiperisë në Belgjike, ndau dëshminë e jetës se saj edhe zonja 93 vjecarë Scarlett Epstein, e cila në vitin 1938, u shpëtua duke gjetur strehim në Shqipëri.

Kryetari i Kuvendit z. Meta mbajti një fjalë përshëndetëse, ku vlerësoi rolin e rëndësishëm të Shqipërisë dhe shqiptarëve në shpëtimin e hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Boterore.

“Kombi shqiptar ka dhënë një kontribut të veçantë gjatë asaj periudhe tronditëse. Shqipëria dhe Shqiptarët, në mënyrë sistematike, mikpritën, mbrojtën, strehuan, lëshuan pasaporta për familjet hebreje, i ndihmuan të largoheshin kur ishte e mundur, shpëtuan jetë Hebrenjsh duke rrezikuar jetët e tyre. Po në asnjë rast nuk persekutuan apo dorëzuan tek pushtuesit nazist ndonjë Hebre”, tha Meta duke shtuar në fjalën e tij se “kur them këtë, unë kujtoj vargjet e të njohurit Mishnah se "Cilido që shkatërron një shpirt , shkatërron një botë të tërë . Dhe kushdo që shpëton një jetë, shpëton një botë të tërë" .

Sipas Metës, ky humanizëm u bë jo vetëm për kodin e nderit dhe të besës, për të cilën shquhen shqiptarët, por edhe për mikpritjen që e karakterizon popullin shqiptar.

“Unë besoj se kur flitet për mikpritjen dhe strehimin, këto i vijnë natyrshëm shqiptarëve, pikërisht për shkak të tipareve karakterizuese historike të popullit tonë si popull mikpritës, i mëshirshëm dhe i dashur.

Historikisht shqiptarët kanë qenë të predispozuar të ndihmojnë njerëzit në nevojë, pavarësisht racës, origjinës apo besimit të tyre fetar. Kombi ynë gjithnjë i ka mbajtur dyert dhe territorin të hapur për popujt të tjerë të shpërngulur në rrjedhën e historisë. Mund të përmend arumunët, bektashinjtë, sllavët, grekët etj. dhe sigurisht hebrenjtë që erdhën nga Evropa dhe rajoni për t’u strehuar nga tirania e mizore e Shekullit të XX.

Ata Hebrenj që i shpëtuan vdekjes duke gjetur një derë të hapur në Shqipëri, qenë dëshmitarë të një akti të jashtëzakonshëm dashurie e dhembshurie, në mesin e një prej kapitujve më të errët të njerëzimit”.

Më tej, kryetari i Kuvendit theksoi se, shpirti i bashkëjetesës harmonike pasqyrohet edhe sot në politikën e jashtme të Shqipërisë dhe në atë rajonale, ku Shqipëria është vlerësuar gjerësisht për qëndrimin e saj konstruktiv dhe pozitiv ndaj fqinjëve të saj, duke kontribuar me mençuri në stabilitetin dhe paqen në Ballkan.

“Ne jemi të vetëdijshëm për peshën dhe përgjegjësinë tonë të veçantë në këtë rajon të trazuar historikisht , dhe unë mund t'ju siguroj këtu , por edhe aleatët tanë strategjikë në Evropë dhe përtej Atlantikut , që ne e ushtrojmë rolin tonë me maturi dhe vizion për të ardhmen e përbashkët në paqe dhe të begatë, të qytetarëve dhe të fqinjëve tanë, tha më tej Meta në këtë takim..

(d.b/BalkanWeb)

[Albo]

Kryetari i Kuvendit Meta: Kush shpëton një jete, shpëton një bote të tërë


Kryetari i Kuvendit z. Ilir Meta ishte i ftuar nderi ne Konferencën Shkencore dhe Mbrëmjen kushtuar rolit të Shqipërisë dhe shqiptarëve në mbrojtjen, strehimin dhe shpëtimin e hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Në Konferencën e organizuar në Sallën e Kongreseve të Senatit të Belgjikës, ishin të ftuar gjithashtu Princesha Lea e Belgjikës, Zv. Kryeministrja dhe Ministrja e Brendshme znj. Joelle Milquet, si dhe deputetë, senatorë dhe Ambasadorë të ndryshëm, studiues dhe përfaqësues të Klerit.

Gjatë kësaj mbrëmjeje përkujtimore, organizuar nga Vëllezërit Gjana dhe mbështetur nga Ambasadat e Izraelit dhe Shqiperisë në Belgjike, ndau dëshminë e jetës se saj edhe zonja 93 vjeccarë Scarlett Epstein, e cila në vitin 1938, u shpëtua duke gjetur strehim në Shqipëri.

Kryetari i Kuvendit z. Meta mbajti një fjalë përshëndetëse, ku vlerësoi rolin e rëndësishëm të Shqipërisë dhe shqiptarëve në shpëtimin e hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Boterore.


Fjala e Kryetarit të Kuvendit të Shqipërisë, Sh.T.Z. Ilir Meta në Konferencën Shkencore mbi rolin e Shqipërisë në mbrojtjen, strehimin dhe shpëtimin e familjeve hebreje gjatë luftës


E nderuar Princeshë Lea e Belgjikës
I nderuar Ministër
Të nderuar Deputetë, Senatorë, Ambasadorë, zonja dhe zotërinj, të nderuar të ftuar

Është një nder i madh për mua të jem pjesë e një takimi të tillë me një frymëzim të thellë, në të cilin i kujtojmë vetes dhimbjet dhe vuajtjet njerëzore të shkaktuara në të shkuarën, ku në emër të së ardhmes nderojmë sakrificat e atyre që nuk e pranuan realitetin siç iu ofrua në të shkuarën, por përkundrazi, zgjodhën ta ndryshojnë historinë me jetët e tyre, për brezat e ardhshëm.

Në emër të Parlamentit të Shqipërisë, më lejoni t’i shpreh falënderimet e sinqerta Lartesisë së saj Princeshës Lea të Belgjikës, vëllezërve Ramadan dhe Sulejman Gjana, ambasadave të Shqipërisë dhe Izraelit, që e mundësuan këtë aktivitet dhe që na mblodhën këtu sonte për të përkujtuar një moment të shenjtë të shekullit të 20-të.

Ndjej se jemi të gjithë të bashkuar në përulësinë dhe mirënjohjen tonë për gjithë ato burra e gra jo vetëm në Shqipëri, por kudo në botë që sakrifikuan dhe ndihmuan në shpëtimin e jetëve të Hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Botërore.


***

Megjithatë, kombi shqiptar ka dhënë një kontribut të veçantë gjatë asaj periudhe tronditëse.

Shqipëria dhe Shqiptarët, në mënyrë sistematike, mikpritën, mbrojtën, strehuan, lëshuan pasaporta për familjet hebreje, i ndihmuan të largoheshin kur ishte e mundur, shpëtuan jetë Hebrenjsh duke rrezikuar jetët e tyre.

Po në asnjë rast nuk persekutuan apo dorëzuan tek pushtuesit nazist ndonjë Hebre.

***

Jam krenar sot që përfaqësoj një nga ato pak vende të botës ku numri i Hebrenjve pas Luftës ishte me i madh se para saj.

Në këndvështrimin tim modest, nuk është vetëm për shkak të “Besës”, Kodit të Nderit, megjithëse kjo përmban një domethënie të madhe.

Unë besoj se kur flitet për mikpritjen dhe strehimin, këto i vijnë natyrshëm shqiptarëve, pikërisht për shkak të tipareve karakterizuese historike të popullit tonë si popull mikpritës, i mëshirshëm dhe i dashur.

Historikisht shqiptarët kanë qenë të predispozuar të ndihmojnë njerëzit në nevojë, pavarësisht racës, origjinës apo besimit të tyre fetar. Kombi ynë gjithnjë i ka mbajtur dyert dhe territorin të hapur për popujt të tjerë të shpërngulur në rrjedhën e historisë. Mund të përmend arumunët, bektashinjtë, sllavët, grekët etj. dhe sigurisht hebrenjtë që erdhën nga Evropa dhe rajoni për t’u strehuar nga tirania e mizore e Shekullit të XX.

Ata hebrenj që i shpëtuan vdekjes duke gjetur një derë të hapur në Shqipëri, qenë dëshmitarë të një akti të jashtëzakonshëm dashurie e dhembshurie, në mesin e një prej kapitujve më të errët të njerëzimit.

Një komb rrezikon jetën e vet për të shpëtuar të huaj, duke i kaluar për vendali dhe duke i dhënë pasaporta për t’u larguar nga Evropa, ose thjesht duke i fshehur ata nga pushtuesit.

Unë jam krenar dhe i përulur sot që jam pjesë e një kombi që shpëtoi pothuajse të gjithë hebrenjtë e saj dhe mirëpritur shumë të tjerë në vendin e tij. Unë jam krenar që kam ardhur nga një vend ku toleranca, mikpritja dhe bujaria përcaktojnë frymën kombëtare. Ndjehem krenar që unë përfaqësoj sot një vend dhe komb ku bashkëjetesa e feve dhe harmonia të pakicave etnike asnjëherë nuk është kërcënuar, duke e bërë Shqipërinë shembull të rrallë dhe të shkëlqyer në botë

***

Shpirti i bashkëjetesës harmonike pasqyrohet edhe sot në politikën tonë të jashtme dhe rajonale, ku Shqipëria është vlerësuar gjerësisht për qëndrimin e saj konstruktiv dhe pozitiv ndaj fqinjëve të saj, duke kontribuar me mençuri në stabilitetin dhe paqen në Ballkan.

Ne jemi të vetëdijshëm për peshën dhe përgjegjësinë tonë të veçantë në këtë rajon të trazuar historikisht , dhe unë mund t'ju siguroj këtu , por edhe aleatët tanë strategjikë në Evropë dhe përtej Atlantikut , që ne e ushtrojmë rolin tonë me maturi dhe vizion për të ardhmen e përbashkët në paqe dhe të begatë, të qytetarëve dhe të fqinjëve tanë.

***

Shqiptarët janë një komb i vuajtur nëpër shekuj, shënjuar nga pushtimet, diktatura e dhunshme dhe izolimi. Teksa shqiptarët dolën nga Perandoria Osmane, duke luftuar për të ndërtuar një shtet, e më pas nën pushtimin fashist dhe nazist, ata ende gjetën kurajon për t’ia ofruar burimet e tyre të kufizuara një kombi tjetër në nevojë .

Kur them këtë, unë kujtoj vargjet e të njohurit Mishnah se "Cilido që shkatërron një shpirt , shkatërron një botë të tërë . Dhe kushdo që shpëton një jetë, shpëton një botë të tërë " .

Megjithatë , le të jemi të qartë për botën që ne jetojmë sot . Teksa disa nga ne konsolidojnë demokracitë dhe institucionet tona, duke punuar për rritjen e sigurisë dhe prosperitetit për të ardhmen e fëmijëve tanë, ka ende të tjerë të cilët ndihen të kërcënuar nga toleranca dhe standardet e të drejtave të njeriut.

Më shumë se gjashtëdhjetë vjet nga krijimi i projektit më të suksesshëm e të paqtë të epokës sonë, Bashkimit Evropian, bota po përballet me disa nga sfidat më të ashpra e të papara ekonomike dhe sociale .

Kur kriza ekonomike globale trondit shoqëri të tëra në të gjithë Evropën , me papunësinë e të rinjve si një sfidë të përbashkët në të gjithë kontinentin e vjetër, për fat të keq ne jemi dëshmitarë të një rritje në lidhje me të ekstremizmit dhe ksenofobisë në disa vende , e cila kërcënon mënyrën tonë të qetë të jetës për të ardhmen .

Kjo është detyra jonë e përbashkët dhe detyrimi ynë për të siguruar që, duke kujtuar mizoritë e së kaluarës, përpjekjet e planifikuara për shfarosjen e kombit hebre, luftërat më të fundit në ish-Jugosllavi, apo konflikteve të tjera, ne të marrin masa dhe të punojnë së bashku për të ndaluar ekstremistët dhe terroristët , kudo që ata janë, për të garantuar një të ardhme të sigurtë për të gjithë .

Por, aty ku të tjerët shohin sfida, ne shikojmë mundësi. Sepse, ne shqiptarët e dimë më mirë se kushdo tjetër që ka forcë dhe përfitime gjigante në një Union të krijuar mbi vlerat dhe rregullat e bashkëpunimit, bashkëjetesës, lirisë së lëvizjes, respektit për të drejtat e njeriut dhe identitetin e të tjerëve.

Është e qartë që padyshim projekti më i suksesshëm i sigurisë, paqes dhe ekonomisë në epokën tonë është Bashkimi Evropian, një familje të cilësshqiptarët, jo vetëm në Shqipëri, por edhe në vendet fqinje shpresojnë ti bashkohen shpejt.

Ndërkohë që punojmë për tu bërë anëtarë të kësaj familjeje natyrale, ne jemi të vetëdijshëm që bashkë me sfidat tona sociale dhe institucionale, do të sjellim dhe një vlerë të rëndësishme të tolerancës ndër-fetare dhe ndër-etnike, si një kontribut ndaj forcimit të mirëkuptimit dhe respektit për kulturat dhe identitetet e ndryshme në kontinentin tonë.

Përfitoj nga rasti të falënderoj Belgjikën për mbështetjen e saj të vazhdueshme në rrugën tonë të Integrimit Evropian.



***

Zonja dhe Zotërinj,

Sonte ne jo vetëm kujtojmë ata që strehuan dhe shpëtuan familjet hebreje, por dhe reflektojmë për të ardhmen që ne duam për fëmijët tanë.

Ndërsa zgjedhjet evropiane afrohen, njerëzit mund të mos pajtohen me mënyrën sesi duhet të funksionojë Evropa. Por le të biem dakord për një gjë: që realiteti i krijuar nga Bashkimi Evropian gjatë 60 viteve të shkuara, është një union pa kufij, ku njerëzit jetojnë dhe punojnë të lirë pa frikën e persekutimit apo të vdekjes, pasi këtë e dinë shumë mirë ata që vuajtën gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Dhe ndërkohë që vlerat dhe idealet sfidohen nga vuajtjet e krizës ekonomike, ne duhet të sjellim ndër mend që suksesi vjen përmes ndryshimit dhe mundësitë vijnë përmes zgjerimit.

BE-ja ka përfituar sa i takon të ardhmes dhe trashëgimisë së saj, duke i zgjeruar kufijtë e saj drejt lindjes. BE-ja do të bëhet më e fortë dhe më e sigurt duke përfshirë plotësisht, në të ardhmen e afërt, vendet e Ballkanit Perëndimor.

Sepse së bashku, qoftë në rajonin tonë, në Evropë, në Izrael apo në Lindjen e Mesme, ne mund të zhvillojmë politika që ushqejnë paqen dhe mirëqenien afatgjatë, ne mund të eliminojmë diskriminimin, ne mund të luftojmë varfërinë dhe të gjithë të keqen sociale që ajo shkakton, por mbi të gjitha ne mund ti sigurojmë rinisë tonë aftësitë e duhura për të konkurruar me sukses në botën e globalizuar të shekullit të 21-të.

Kuvendi i Shqiperise