Nderimi i shenjtërve

[Reschen]

Nderimi i shenjtërve


Kushtetuta e Koncilit II të Vatikanit SCV mbi nderimin e shenjterve shkruan: Kisha mbi te gjitha gjate vitit ka futur përkujtimet mbi martiret dhe shenjterit tjere, të cilit hiri i Zotit i ka ngritur deri në persosmeri... (SC 104).
Në historinë e nderimit te shenjtërve shofim se hebraizmi i kohes se Krishtit e ka njohur nderimin e vorreve te shenjterve.
Edhe nderimi i krishtere i martireve rrjedh prej nderimit familjar te te vdekurve e që zhvillohej rreth varreve. Kjo kishte dy forma:

1. Rifrigerium / gostia mortore si shprehje e jetes se te vdekurit apo bashkësise se te vdekurit me te tijte edhe pas vdekjes
2. Dies natalis përkujtimi i lindjes se te vdekurit qe e percillnin paraqitja e flijimeve zotave te nentokes

Të krishterët i kanë pranuar ato forma te nderimit, por gjithësesi me ndryshime te cilat dalin nga besimi ne ringjallje dhe jeten e pasosur
- varrimi ne toke sipas shembullit të Krishtit duke pritur ngjalljen, për dallim nga djegja;
- dies natalis është dita e vdekjes e jo e lindjes. Me ketë vdekja e martireve eshte shpallur si fitore dhe hyrja në lavdine e Zotit.

a) Qe nga mesi i shek. II hasim ne shenjat e nderimit te martirëve t Krishtit (Martyres). Këtë emër e kane marrë ata të cilët me vdekje e dëshmonin Jezu Krishtin.
Në Lindje rasti me i vjetër i nderimit të martirëve eshte rasti i shën Polikarpit të Smirnes (rreth 165).
Ndërsa në Romë martirët më të vjetër të nderuar janë shën Kalisti Pape 222, Siksti II pape dhe 7 xhakonave te tij 258; pastaj shen Ciprijani 258.


Në çka përmbahet nderimi i shenjterve?
E gjithë bashkësia e te krishtereve bashkohet si nj familjen rreth varreve te martireve, keshtu kremton refrigerium, lutjet dhe eukaristine.
b) Edhe pas perndjekjeve i kane nderuar si martire ata te cilet kane vdekur ne ekzil) pra ata qe kane pesuar perndjekje per shkak te emrit te Krishtit, ata quhen confessores, ose rrefyesit).
c) tash kur nuk kishte martire e rrefyes, jane gjetur menyrat tjera e deshmimit heroik te fese. Ata ishin asketet.
d) Shpejt i jane bashkangjitur asketeve edhe virgjerat e kushtuara Zotit. Jeta e tyre eshte një mënyrë e lartë e jetës asketike, prandaj e meriton nderimin për shkak te dëshmimit heroik. Afër tyre me pastri dhe detyra ne Kishë nderim te veçantë kane merituar edhe të vejat.
e) shume ipeshkvije te kishës se pare ishin martire: Injaci i Antiokise, Polikarpi i Smirnes, Pjetri i Aleksandrise, Potini Lionit, Poncijani, Fabijani, Korneli, Siksti i Romes. Ipeshkvi i pare qe nuk ishte martir por qe nderohej si shenjte ishte Gregori Mrekullberes (rreth 270).
Nderimi i martireve prej fillimit eshte dalluar prej nderimit te vdekurve në përgjithësi, sepse kishte karakter zyrtar nga ana e Kishës. Por, “kanonizim” si sot nuk kishte. Gregori i Madh ka shprehur se çka kisha kërkon që ta radhisë një martir në listen e përkujtimeve: Nomen, locus, dies. (Te dihet emri, vendi dhe dita e dëshmimit).
Kanonizimi i pare zyrtar, vjen prej Papes Gjonit XV i vitit 993, e i përket shën Ulrikut.
Congregatio rituum që është Këshilli pas-tridentin i riteve do ta ketë detyrën e hulumtimeve të rasteve she shpalljes së shenjtërve. Më pas ky Këshill, pas Koncilit II ndahet në dy Këshille: Këshilli i riteve dhe ai i shpalljeve te shenjterve (Congregatio pro causis sanctorum).
Mbi teologjine e nderimit te shenjterve shif: SC 104 dhe 111.


Mbi kalendarin ne përgjithesi
Kalendari është rendi dhe rregullimi i festimeve gjate vitit liturgjik. Rendi shënon vendosjen kohore te festimeve, ndërsa rregullimi shënon rëndësinë të cilën e kanë festat brenda krejt vitit liturgjik, e kështu edhe mënyrën, d.th. shkallën e kremtimit dhe rëndësinë ndaj kremtimeve tjera.

Terhequr nga forumi katolik.net