Video e Mrekullise qe ndodhi dje ne ishullin e Rodosit

[Reschen]

Njeriu qan, nganjehere na vijne lotet pa kuptuar nese ndodh per ndonje arsye. Ndersa kur nje ikone loton, ajo nuk eshte njeri, nuk ka vleren e nje njeriu te thjeshte mekatar te zakonshem, prandaj edhe i atribohet respekti qe ta kundrosh, te krijosh idene se cfare eshte ajo ikone dhe si mund te jete shembelltyra e nje engjelli dhe kur njeriu te lutet te kujtoje me ane te mendimi te krijuar duke pare ikonen, te kerkoje engjellit Gabriel ndihme ne veshtiresite e tij dhe ti beje te mundur qe engjelli ti kerkoje Zotit ate qe eshte e nevojshme qe besimtari ta kete ne rrugtimin e perditshem pelegrin tokesor.

Per ata qe nuk e dinin nga data 29 shtator deri me 5 tetor ishte java e engjejve.

Kur fatmiresisht keni shpetuar nga nje aksident, kur shpetoni nje njeri tjeter apo per cfaredo arsye keni bere nje veper te mire, dijeni se aty prane jush ka qene engjelli qe ju ruan, sepse ne kishen katolike ne te cilen bej pjese pershembull une, thote, se cdo njeri ka engjellin e tij qe e ruan.

[neokastra]

Ne fakt komentet jane te teperta derisa te gjithe qe komentojne kunder cudive qe ndodhin ne ikona nuk shkojne per t'i vizituar ato. Krishti beri mrekullira, te njejten gje bene dhe apostujt me Hirin e Zotit, kete vazhdojne te bejne dhe sot sherbetoret e Zotit te ketij komuniteti, por natyrisht dhe objektet qe jane pjese e ketij besimi e kane kete mundesi te jene pjese e mrekullise. A nuk u be shkopi i Aronit i cili lulezonte, a nuk kemi shembullin e pervitshem ne 15 gusht ne Qefaloni ku gjarperinjte dalin ne kishe dhe jane te bute, sa e sa shembuj te tjere keni dhe me poshte ne kete forum te ortodokseve, por vetem nje gje ju mungon ate qe te krishteret ortodokse e kane kuptuar mire shembullin e Shen Thomait, kerkoje te verteten deri ne fund, pra keni mundesi t'i vertetoni personalisht shume nga keto mrekulli, dhe besoj se mundeni per t'i verifikuar.

[deshmuesi]

Shikon sa mire, keshtu si ty mendojne edhe muslimanet. As ata nuk i kane qejf "ikonat" bile quajne bllasfemi edhe te pikturosh fytyren e profetit Muhamed. Valle nuk ka qene njeri e nuk ka patur nje fytyre profeti i madherishem?


Dhiata e Vjeter = LIGJ

Dhiata e Re = Zoti Krisht

Nese Zoti yne Krisht, do te ecte ne rruge balle perballe me ty, a do te bije permbys qe te adhuroje ate e kerkoje falje e meshire per mekatet e tua? Apo do te sillje nder mend kete ligjin e Dhiates se Vjeter e nuk do te beje "idhujtari"?

Sic te kam thene shpesh, lexo e meso ne forumin orthodhoks, se ti nuk di:

http://www.forumishqiptar.com/thread...ne-Orthodhokse

Albo

Mateu:5:

" 18 Sepse në të vërtetë ju them: Deri sa qielli dhe toka, të kalojnë asnjë jotë a asnjë pikë e ligjit nuk do të kalojnë, para se të plotësohet gjithçka.

[Reschen]

Guri Filozofal

IKONA FLET SHQIP

02/10/2010

Mira Meksi


Kupton ai që mundet.
Sheh ai që ka sy të vështrojë.
Dëgjon ai që ka veshë të dëgjojë…

Kur ndodhesh në poçarinë e krijimit të një vepre letrare, kur i ke duart deri në bërryl me baltë krijuese dhe e di se fati yt për kohë të tëra ka për të qenë ngujimi aty, dhe ndonëse s’është aspak e lehtë, sërish ke çaste ngazëllimi të epërm, sepse me hundën në re, të ngjan vetja pak si Zotat që ngjizin botë… dhe për këto çaste të vogla ia vlen barra qiranë. E pra, kur ndodhesh në një proces krijimi dhe lëviz, si brenda një labirinti, nëpër një shumësi realitetesh, hapësirash dhe kohësh, një nga gjërat më të bukura, më të lehta dhe më çlodhëse, mendoj, është nevoja që të del ngaherë për të bredhur pas një fjale, një koncepti a diçkaje që ka nevojë të hulumtohet, të përndiqet, të zhbirilohet enciklopedive, internetit, gojëdhënave a kujtesës së gjallë njerëzore, dhe që ti e bën pa e vrarë mendjen për kohën që ikën dhe s’ke shkruar dot një rresht në kompjuter (sepse në fund të fundit ia faturon këtë shpezë dorëlëshuar kohe vetë procesit krijues dhe justifikohesh paq) dhe kur nga një fjalë a koncept a diçka që kërkon, të hapet përpara një botë e tërë, të cilën as që e kishe imagjinuar se ekzistonte…


Në romanin E kuqja e Demave rol thelbësor si nyje lidhëse për rrëfimin, luajnë murgjit e bardhë të Manastirit të famshëm të Veruela-s (manastirit ku punoi dhe jetoi romantiku më i madh spanjoll, Adolfo Gustavo Becker) në Tarazona të Spanjës, të Urdhrit të Cister-it, të cilët merren me simbolikën e ngjyrave të Ikonës dhe prej këtej dilet tek e kuqja e Onufrit tonë, interpretimi i saj etj., një nga gjërat e rëndësishme të romanit. Kështu u nisa në përndjekje të Ikonës, për të cilën mendoja se dija shumë gjëra, më tepër doja të mësoja për gjuhën e ngjyrave të saj; dhe përndjekja që s’kishte fund, u kthye në një proces të tërë njohjeje. Gjatë këtij procesi njohjeje mësova edhe për debatin mes ikonoklastëve dhe ikonografëve në lidhje me Ikonën dhe shpejt murgjit e mi të Urdhrit të Cister-it në roman u kthyen në Luftëtarët kundër harresës së Ikonës. Por përpara se të shpjegoj se përse u dhashë këtë rol të paparashikuar murgjve të bardhë, më duhet të shpjegoj se përse Ikona rrezikon të harrohet dhe më e rëndësishmja, se përse nuk duhet harruar, e ca më parë akoma, lipset të tregoj për debatin mes ikonoklastëve dhe ikonografëve në lidhje me Ikonën, - nëpërmjet tij do mundohem të sjell në vëmendje të lexuesit vetë cilësitë që përmban Ikona – apo imazhi, siç quhet ndryshe.

Ikonoklazëm, (partizanët e saj janë ikonoklastët) mund të përkthehet si “urrejtje e imazhit” dhe nga ana teologjike, bazohet në moslejimin, në ndalimin e kthimit në idhull jo vetëm të Zotit, i cili pa dyshim, mbetet i paarritshëm, i paemërtueshëm, i padukshëm, i pashfaqshëm, por edhe të çdo forme tjetër të realitetit (në qiell, mbi tokë, në ujë). Ikononografia (ikonografët janë jo vetëm ata që e “shkruajnë” ikonën, por edhe që e “lexojnë” atë) që është pothuaj “e kundërta” e ikonoklazmës merret me studimin e paraqitjes imazhore të një subjekti (personazhe të shquara, epoka, religjion etj.), por është edhe vetë kjo paraqitje. Të parët janë kundër Ikonës, të dytët jo vetëm mbrojnë Ikonën, porse hedhin tezën se ajo çka paraqet Ikona, nuk është në kundërshtim me tezën e Ikonoklazmës, përkundrazi. Sipas tyre, moslejimi, apo ndalimi për të cilin flasin Librat e Shenjtë dhe që përbën bazën teologjike të Ikonoklazmës, nuk është për imazhin, por për idhullin, është për faktin e shndërrimit të një forme a paraqitje të thjeshtë në një perëndi. Përkundrazi thonë ata, ne quajmë Ikonë një imazh që nuk pretendon të paraqesë realitetin, por t’i japë kuptim dhe ta simbolizojë atë, duke ruajtur kështu të paprekur karakterin e paarritshëm dhe të padukshëm të personit të paraqitur. Ajo nuk tregon se ç’është Zoti (e si mund ta tregojë “Atë që nuk ekziston?” (Zoti nuk ekziston: Ai Është, dhe Ai nuk është Asgjë e asaj që Ai është Shkaku). Ikona nuk tregon se kujt i ngjan Krishti apo një shenjt, ajo nuk është përshkrim, por EVOKIM. Nëse do t’i viheshim të bënim dallimin midis Ikonës dhe Idhullit, nuk do ta kishim fort të vështirë, pasi Idhulli (statuja e Athinasë p.sh. shkëlqente që nga Akropoli deri te vështrimi i marinarëve të Pireut) është krijuar për t’iu shfaqur vështrimit të njeriut, për ta tërhequr, tejmbushur dhe mbërthyer atë e në këtë mënyrë për t’i dhënë në dorë njohjen; mjafton t’i hedhësh veç një vështrim Idhullit, për ta njohur menjëherë. Ndryshe nga Idhulli, Ikona tërhiqet, shuhet, përpara asaj që paraqet, ajo është shenja e dukshme e Të Padukshmes. Fytyra apo imazhi që Ikona i paraqet vështrimit apo soditjes nuk mbyllet tek e dukshmja, por është e mbushur me të padukshme; ajo është si një derë a një dritare për të shkuar tek ajo që format dhe vështrimi rrëfejnë. Njëlloj siç ka mënyra të ndryshme për të vështruar botën, ekzistojnë mënyra të ndryshme për të “lexuar” një ikonë dhe për ta interpretuar atë. Ka lexime estetike, teologjike, liturgjike, tradicionale, por edhe antropologjike, pasi çdo ikonë është për shpirtin syzgjuar apo për vështrimin, një zbulim apo një përshfaqje e njeriut në thellësinë e tij dhe të ardhmen e tij…

“Leximi” i ikonës ka për qëllim edhe të na mësojë praktikën vizionare që i ka frymëzuar, të na lejojë të integrojmë në lëndën e ekzistencës sonë, elementet nga të cilat është kompozuar: ngjyrat dhe format që e strukturojnë, praninë e matur dhe të fuqishme, të cilën ajo e evokon me efektshmëri…

Ikona nuk përshkruan një histori (atë të momenteve të ndryshme të jetës së Krishtit apo shenjtorëve) ajo e rrëfen atë duke e interpretuar, duke e simbolizuar, duke e transfiguruar. Ajo nuk është tablo me temë fetare, është një vizion i botës së transfiguruar, d.m.th., të banuar nga “energjia hyjnore”, për të cilën flasin Gregoire Palamas dhe teologët ortodoks. Ikona është një engjëll: më shumë se një mesazh, ajo është vetë lajmëtari – ajo është vepër e një “ imagjinate kreative”. Ikona, nëpërmjet proceseve të çuditshme të ngjyrave, simboleve dhe perspektivave të përmbysura, ka si funksion hapjen ndaj transendencës. Është një shkollë vështrimi që, duke u nisur nga e dukshmja, na fut me durim tek e padukshmja – na fton në takim me “të shenjtën”


Kupton ai që mundet.
Sheh ai që ka sy të vështrojë.
Dëgjon ai që ka veshë të dëgjojë...


Këto fjalë lidhen me një tjetër mënyrë njohjeje, të ndryshme nga “mendja mashkullore” racionale, ajo ka të bëjë me një njohje të tipit profetik apo vizionar, që i përket dimensionit femëror apo intuitive (që mund ta cilësojmë si engjëllor apo oriental) të njohjes njerëzore. Ikona i përket botës së vizionit, ikonografi shkruan një “vizion” që nuk është i tiji, por ai i një tradite të ndriçuar nga tërë vështrimet që e kanë pararendur në soditjen e të Parrëfyerës; për të, ashtu si edhe për këtë traditë, ajo që “mungon” tek ikona, është Personi që i shfaqet atij që e vështron, dhe është drejt kësaj të tashme të padukshme që kthehet inteligjenca, zemra dhe format e ndryshme të adhurimit të tyre.

Ikona nuk është as abstrakte dhe as figurative, ajo është abstrakte dhe figurative. Për vështrimin “e jashtëm” Ikona konsiderohet si një objekt estetik me forma të përsëritura madhërisht të fiksuara. Në realitet, ajo nuk është një objekt i zakonshëm, qoftë ky edhe i shenjtë, por një objekt i banuar, “i subjektivizuar”. Në një farë mënyre ajo kthehet në një person që mund të bëjë edhe mrekullira kur evokohet, njëlloj si një Engjëll. Ikona është e hapur ndaj interpretimit tonë, kjo është një nga gjërat më të rëndësishme që hasa gjatë hulumtimit tim. Lufta e gjatë midis ikonoklastëve dhe ikonografëve mund të shpjerë në ndalimin e Ikonës, apo, ca më keq akoma, në harresën e saj, çka do të thotë ta privosh njeriun nga një fytyrë që na vështron, një fytyrë e destinuar të jetë tempulli i shpirtit dhe i qartësisë – andaj murgjit e mi të bardhë në roman u kthyen në Luftëtarët kundër harresës së Ikonës. Porse zbulimi në poçarinë e romanit “E kuqja e Demave” vjen paskëtaj: vërtet Ikona përkthehet rëndom “imazh”, por Heidegger-i thotë: “Emërimi ikon, që vjen nga greqishtja, ka një kuptim më të thellë, e cila i ka rrënjët te folja eiko, që do të thotë shkoj praptazi, lëshoj vendin duke u tërhequr përpara Kësaj që duhet të zërë tërë vendin…” E pra, a nuk do të ishte shumë më racionale shpjegimi i fjalës IKON, me foljen shqip IK, e cila shpreh ku e ku më mirë se folja e greqishtes së vjetër (pasi sot ajo as që ekziston në greqishten moderne) atë që Ikona shpreh: pra ik, largohu, lësho vendin? Me siguri Heidegger-i nuk e ka ditur këtë folje të bekuar e të drejtpërdrejtë të gjuhës shqipe.

Kur ndodhesh në poçarinë e krijimit të një vepre letrare, kur i ke duart deri në bërryl me baltë krijuese dhe e di se fati yt për kohë të tëra ka për të qenë ngujimi aty, dhe ndonëse s’është aspak e lehtë, sërish ke çaste ngazëllimi të epërm, sepse me hundën në re, të ngjan vetja pak si Zotat që ngjizin botë… dhe për këto çaste të vogla ia vlen barra qiranë…

[Reschen]

Mateu:5:

" 18 Sepse në të vërtetë ju them: Deri sa qielli dhe toka, të kalojnë asnjë jotë a asnjë pikë e ligjit nuk do të kalojnë, para se të plotësohet gjithçka.

Mbi ikonografine e Jezusit, te Shenjterve apo te Marise ka studime ne gjuhe te ndryshme, nga autor me fame boterore, qe shpjegojne historikisht, neper epoka te ndryshme, Artin shenjt.

Arti i ikonave fillimisht u zhvillua me gjuhen e simboleve, qe ilustronin shkrimet e Beselidhjes se Vjeter. Format e para te artit te krishtere i gjejme ne katakombet e Romes apo Sinagogat e Eufratit.

Me poshte do te kesh mundesine te shikosh nje shembull te qarte te nje ikone antike si duket:

http://www.watra.pl/parafiakoscielis...ue14/ikona.JPG

Ne vitin 691/2 Koncili i Trullanit urdheroi qe ne vend te simboleve te Krishtit, qe perdoreshin deri ne ate kohe, ketej e tutje te paraqitej imazhi njerezor i tij. Gjithashtu, ky Koncil hodhi themelet e kanonit ikonografik, duke percaktuar nje kriter te qarte se kur mund te thuhej se nje imazh eshte liturgjik - ashtu sikurse ne fushen e fjaleve apo te muzikes kanoni percakton se kur himni apo teksti eshte liturgjik. Arti i ikonave duke u zhvilluar njekohesisht me sherbesat liturgjike u shnderrua ne nje mjet me ane te te cilit shprehej fjala e Shkrimeve te Shenjta. Ashtu si sherbesat liturgjike edhe ikona u be nje lloj instrumenti per te njohur Zotin. Kete rol te ikones si art liturgjik e sanksionoi perfundimisht Koncili VII ekumenik i mbajtur me 787 ne Nice. Formulimi i Koncilit VII ekumenik shtjellohet duke iu referuar figures se Shen Marise, cka perben edhe argumentin baze ne doktrinen e imazhit. Sipas Eterve te Shenjte, eshte pikerisht fakti qe Zoti-Njeri. Jezu Krishti, kishte nje Nene te paraqitshme, e cila beri te mundur imazhin e Tij. "Per aq kohe sa Ai vinte nga nje Ate, qe nuk mund te paraqitej, Krishti nuk mundi kete imazh te paraqitshem ne art... Por qe nga momenti qe Ai u lind nga nje Nene e paraqitshme, Ai ka nje pamje qe korespondon me imazhin e Nenes se Tij", thote Teodor Studiti (vdekur ne vitin 826). Pra qe nga momenti qe Krishti u be Njeri, del e nevojshme paraqitja e Krishtit dhe Nenes se Tij. Prej ketej edhe figura e Shen Marise me nje rendesi te vecante ne mbare Kishen Katolike (dhe ate Ortodokse), duke e konsideruar Ate me te madhe se qiejt, se Ajo mbajti ne mitren e saj vete Perendine dhe e beri Ate te paraqitshem.

Gjithashtu, Koncili VII ekumenik urdheroi qe nderimi i ikonave te jete ne te njejtin nivel me Kryqin dhe Ungjillin. Kryqin si simbol dallues te Krishterimit, ndersa Ungjillin per te krijuar nje lidhje te plot midis imazhit verbal dhe atij vizual. Ne formulimin e tij thuhet: "pikturimi i ikonave i korrespondon asaj cka predikojne e thone ungjijte... Pasi, ne qofte se njeri tregohet nga tjetri, ky pa kundershtim qartesohet nga i pari". Kjo tregon se Kisha nuk sheh tek ikonat nje art te thjeshte, qe sherben vetem per te ilustruar shkrimet e shenjta, por nje korrespondence te plote midis tyre. Prandaj edhe Kisha i atribuon ikones (imazhit) po ate rendesi e kuptim dogmatik, qe i atribuon edhe Shkrimeve te Shenjta. Sikurse fjala e Shkrimit shenjta eshte nje imazh, ashtu edhe imazhi eshte nje fjale, ose sic thote Shen Bazili i Madh: "Ate, qe fjala e transmeton nepermjet veshit, piktura e tregon heshturazi nepermjet imazhit dhe me anen e ketyre dy menyrave ne marrim njohuri per te njejten gje".

Ikona sikurse edhe fjala eshte pjese perberese e besimit Krishtere, nje nga mjetet per te njohur Zotin dhe nje nga rruget e komunikimit me te. Por duhet kuptuar se ikona nuk eshte objekt nderimi ne vetvete, pasi ajo nuk ka fuqi magjike. Kur paraqitet Krishti ne nje ikone aty nuk paraqitet asnje nga natyrat e Tij - Hyjnore apo Njerezore. Aty paraqitet imazhi i Personit te Tij ku qendrojne sebashku keto dy natyra. "Homazhi qe i kushtohet imazhit transmetohet tek origjinali" - thote perseri Shen Bazili i Madh. Pra ikona eshte mediumi nepermjet te cilit besimtari komunikon me Krishtin apo shenjtin e paraqitur aty. Duke nderuar ikonen besimtari nuk nderon materialet e perdorura per te bere kete ikone, por shenjtin, qe ajo paraqet. Ketu qendron edhe ndryshimi themelor midis ikonoduleve dhe ikonoklasteve, pasi keta te fundit e konsiderojne imazhin si te njejte me origjinalin qe ai paraqet. Gjate historise se saj Kisha ka zhvilluar nje imazh krejt te vecante, te ndryshem nga realiteti dhe qe eshte ne perputhje me natyren e saj si "mbreteri jo e kesaj bote" (Gjn 18,36). Kjo vecanti bazohet ne qellimin final te Kishes dhe vete Trinise se Shenjte, qe eshte lartesimi shpirteror i njeriut per te qene i denje te marre pjese ne jeten Hyjnore. Me pak fjale ikona sikurse Bibla transmeton formulen: "Zoti u be Njeri ndaj dhe njeriu duhet te behet zot". Per te arritur kete qellim ikona perdor nje gjuhe dhe principe teknike te caktuara, te cilat bejne qe personi apo ngjarja e paraqitur ne te, te dallohet se i perket nje bote supernatyrale dhe jo botes sone te zakonshme. Keshtu per te dalluar nje shenjt nga njerezit e zakonshem (meqenese shenjteria nuk ka shenja te jashtme) ikona perdor simbolet, sic jane breroret ose aureolat, si dhe disa forma, linja dhe ngjyra specifike, etj. Brerorja, p.sh., simbolizon driten - ate lloj rrezatimi te brendshem diellor, qe vjen ne fytyrat e shenjterve ne momentet e ekzaltimit dhe glorifikimit te larte shpirteror.

Ne paraqitjen e shenjterve ikona synon ti paraqese ata ne momentin e kontaktit te tyre me boten e Miresise Hyjnore. Ne kete moment, apo kontakt, gdo gje merr nje kuptim. Prandaj edhe imazhet paraqiten thjesht, me levizje te qarta, pa gjestikulacione, ose levizje te rastesishme e te pakontrolluara. Ata kryejne detyren dhe cdo levizje e tyre mbart nje karakter te shenjt liturgjik. Po ashtu edhe veshjet e tyre apo bota, qe i rrethon: peisazhi, natyra, arkitektura, vegjetacioni, kafshet.. cdo gje humb karakterin e saj te rastesishem. Se bashku me formen e vet shenjtit ato i nenshtrohen rregullit Hyjnor, paqes, rregullit te nje qeverisjeje jo sipas logjikes tokesore e moralit njerezor, por nga Miresia Hyjnore. Ne kete menyre ikona fiton karakteristika kosmike, duke u shnderruar ne nje imazh te bashkimit te te gjithe Krijimit ne te ardhmen, ne nje imazh te mbreterise se Shpirtit Shenjt. Per besimtarin ajo shnderrohet dhe behet vete lutja. Megjithate, duhet te kihet parasysh se ikona nuk ka per qellim te shkaktoje kete apo ate emocion te besimtarit. Qellimi i saj eshte qe te gjitha emocionet e tij se bashku me arsyen t'i drejtoje drejt shperfytyrimit te tij, duke e lidhur ate me ekzistencen jashte kohe. Per arritjen e ketij qellimi nje rol te rendesishem luan edhe arkitektura. Nga njera ane, sikurse peisazhi, arkitektura sherben per te treguar se ndodhia e paraqitur ne ikone eshte vertet e lidhur historikisht me nje vend te caktuar. Nga ana tjeter ajo ka nje vecori qe nuk e mban kete ndodhi brenda vetes se saj.

Keshtu per shembull, ngjarjet qe zhvillohen brenda nje ndertese, paraqiten gjithnje duke dhene edhe vete kete ndertese ne sfond. Kjo menyre paraqitjeje qe duket e veshtire per artistin e sotem, ishte dicka normale per artistin e asaj kohe. Gjithashtu arkitektura lidhet me figurat njerezore nepermjet nje kompozimi kuptimi te pergjithshem dhe ndodh shpesh qe ka nje lidhje logjike midis tyre. Por ne qofte se krahasohet menyra se si nje ikone paraqet nje figure njerezore dhe se si paraqet nje ndertese, atehere verehet diference e madhe midis tyre. Ndersa figura njerezore ndertohet gjithmone e rregullt.

Nga sa u tha me siper duket qarte se detyra e ikones, ndryshe nga artet e tjera humane, nuk eshte te krijoje nje iluzion subjektiv, por t'i kundervihet iluzionit. Sipas thelbit te ikones, perpara shikuesit nuk qendron personi, ngjarja, apo objekti ne vetvete, por imazhi i tyre. Kjo perjashton edhe mundesine per te krijuar nje iluzion te hapesires dhe volumit real. Ne ikone hapesira dhe volumi nuk duhet te krijojne iluzionin artificial te shkuarjes mbrapa saj. Ne fakt, megjithese kompozimi i ikones eshte gjithmone hapesinor, kjo hapesire ka nje thellesi te kufizuar. Ajo i shpreh te tre dimensionet, por ne nje menyre te tille qe keto dimensione te mos dhunojne planin e panelit. Shpesh per te ruajtur kete plan nje rol te rendesishem luan ajo, qe quhet perspektiva inverse. Ne kete lloj perspektive, pika ndarese (apo e takimit) nuk qendron ne thellesi te imazhit, ne vijen e horizontit, por perpara tij, duke te krijuar pershtypjen sikur kjo pike eshte vete shikuesi, ose ndodhet ne kembet e tij. Kjo perspektive, nga ana vizuale te pengon per te hyre drejt thellesise se imazhit, dhe e perqendron vemendjen e shikuesit vetem tek imazhi qe kerkon te paraqese ikona. Jane pikerisht keto principe, qe e diferencojne ikonen aq shume nga artet e tjera dhe nga realiteti vizual qe jemi mesuar te shikojme vazhdimisht. Se fundi nuk duhet harruar se ana materiale e pikturimit te ikones i nenshtrohet nje dallimi karakteristik per objektet historike: piktori dashur padashur le ne ikone gjurmet e nje periudhe te caktuar historike, idealet, shijet estetike dhe vete kohen e tij. Gjithashtu, influencat qe kane ikonat nga njera tjetra, flasin per aventurat politike te vendeve ku prodhoheshin ato, per lidhjet e tyre te dobta apo te forta me Perendimin Latin, Bizantin apo Turqine. Prandaj mjafton qe te dish si ta lexosh dhe ikona shnderrohet ne nje liber qe mund te tregoje shume.

Terhequr nga forumikatolik.net

[mitjuk]

Keto qe ne po shofim ne kete rast jan gjera qe ka menyra qe sajohen,dhe ne kete rast per mua eshte e pa besueshme sigurisht sepse greket jane njerez qe u besohet shum pak te mos them as pak,greket tjetersojn gjerat ne menyren e tyre,une si besoj mrekudhive Greke kush do qe te jet ai ajo qe vjen nga rraca Greke,t nese keta Grek e konstatouan qe po loton nje piktur ateher pse nuk kerkohent q ekspert nga e gjith bota ta analizojne kete rast per ti ber nje ekspertiz lotit ujit apo çar rrjedh nga syte,per mua Thjesht Greket sjan te besushem ne as gje jan trillues te lasht dhe te pa bes ,le ti vij keq kujt te doje per mendimin tim ndaj grekve,nese dikush mundohet te mbroj Greket ndaj mendimit tim ateher ai duhet te jet sy lesh dhe as gje me shum se nje shqipfoles,njerzit shenjetor i ka bekuar zoti e jo robi,prift hoxh etj etje mund te behet çdo kush.Ndersa shenjtor eshte rrug e gjat dhe me veshtersira,e di qe disa ne forum sjan dakort me mua per mendimin tim por thjesht smund te jem naiv nga ajo çfar shof dhe degjoj nga Greket.Kam hasur ne greker ketu ku jetoj dhe me kan habitur per mendimin e origjines se tyre,kur keta vet si besojn asaj qe degjojn nga vet shteti i tyre si mund ti besoj une qe historikisht si kemi pasur kurr miq.

[Valmir.Nuhiju]

Po te kishe ndodh kjo gje ne ndonje shtet tjeter te krishter do ta kisha besu (edhe po te kishe qen ne serbi), por grekeve nuk ju besohet per asgje, ata perdorin cdo mjet te mundshem ne rruzullin toksor qe ti fusin popujt tjer nen kemben e tyre. Greket jan popull idiot komplet, mbajeni ne mend dhe mos e harroni.

[deshmuesi]

Mbi ikonografine e Jezusit, te Shenjterve apo te Marise ka studime ne gjuhe te ndryshme, nga autor me fame boterore, qe shpjegojne historikisht, neper epoka te ndryshme, Artin shenjt.

Arti i ikonave fillimisht u zhvillua me gjuhen e simboleve, qe ilustronin shkrimet e Beselidhjes se Vjeter. Format e para te artit te krishtere i gjejme ne katakombet e Romes apo Sinagogat e Eufratit.

Me poshte do te kesh mundesine te shikosh nje shembull te qarte te nje ikone antike si duket:

http://www.watra.pl/parafiakoscielis...ue14/ikona.JPG

Ne vitin 691/2 Koncili i Trullanit urdheroi qe ne vend te simboleve te Krishtit, qe perdoreshin deri ne ate kohe, ketej e tutje te paraqitej imazhi njerezor i tij. Gjithashtu, ky Koncil hodhi themelet e kanonit ikonografik, duke percaktuar nje kriter te qarte se kur mund te thuhej se nje imazh eshte liturgjik - ashtu sikurse ne fushen e fjaleve apo te muzikes kanoni percakton se kur himni apo teksti eshte liturgjik. Arti i ikonave duke u zhvilluar njekohesisht me sherbesat liturgjike u shnderrua ne nje mjet me ane te te cilit shprehej fjala e Shkrimeve te Shenjta. Ashtu si sherbesat liturgjike edhe ikona u be nje lloj instrumenti per te njohur Zotin. Kete rol te ikones si art liturgjik e sanksionoi perfundimisht Koncili VII ekumenik i mbajtur me 787 ne Nice. Formulimi i Koncilit VII ekumenik shtjellohet duke iu referuar figures se Shen Marise, cka perben edhe argumentin baze ne doktrinen e imazhit. Sipas Eterve te Shenjte, eshte pikerisht fakti qe Zoti-Njeri. Jezu Krishti, kishte nje Nene te paraqitshme, e cila beri te mundur imazhin e Tij. "Per aq kohe sa Ai vinte nga nje Ate, qe nuk mund te paraqitej, Krishti nuk mundi kete imazh te paraqitshem ne art... Por qe nga momenti qe Ai u lind nga nje Nene e paraqitshme, Ai ka nje pamje qe korespondon me imazhin e Nenes se Tij", thote Teodor Studiti (vdekur ne vitin 826). Pra qe nga momenti qe Krishti u be Njeri, del e nevojshme paraqitja e Krishtit dhe Nenes se Tij. Prej ketej edhe figura e Shen Marise me nje rendesi te vecante ne mbare Kishen Katolike (dhe ate Ortodokse), duke e konsideruar Ate me te madhe se qiejt, se Ajo mbajti ne mitren e saj vete Perendine dhe e beri Ate te paraqitshem.

Gjithashtu, Koncili VII ekumenik urdheroi qe nderimi i ikonave te jete ne te njejtin nivel me Kryqin dhe Ungjillin. Kryqin si simbol dallues te Krishterimit, ndersa Ungjillin per te krijuar nje lidhje te plot midis imazhit verbal dhe atij vizual. Ne formulimin e tij thuhet: "pikturimi i ikonave i korrespondon asaj cka predikojne e thone ungjijte... Pasi, ne qofte se njeri tregohet nga tjetri, ky pa kundershtim qartesohet nga i pari". Kjo tregon se Kisha nuk sheh tek ikonat nje art te thjeshte, qe sherben vetem per te ilustruar shkrimet e shenjta, por nje korrespondence te plote midis tyre. Prandaj edhe Kisha i atribuon ikones (imazhit) po ate rendesi e kuptim dogmatik, qe i atribuon edhe Shkrimeve te Shenjta. Sikurse fjala e Shkrimit shenjta eshte nje imazh, ashtu edhe imazhi eshte nje fjale, ose sic thote Shen Bazili i Madh: "Ate, qe fjala e transmeton nepermjet veshit, piktura e tregon heshturazi nepermjet imazhit dhe me anen e ketyre dy menyrave ne marrim njohuri per te njejten gje".

Ikona sikurse edhe fjala eshte pjese perberese e besimit Krishtere, nje nga mjetet per te njohur Zotin dhe nje nga rruget e komunikimit me te. Por duhet kuptuar se ikona nuk eshte objekt nderimi ne vetvete, pasi ajo nuk ka fuqi magjike. Kur paraqitet Krishti ne nje ikone aty nuk paraqitet asnje nga natyrat e Tij - Hyjnore apo Njerezore. Aty paraqitet imazhi i Personit te Tij ku qendrojne sebashku keto dy natyra. "Homazhi qe i kushtohet imazhit transmetohet tek origjinali" - thote perseri Shen Bazili i Madh. Pra ikona eshte mediumi nepermjet te cilit besimtari komunikon me Krishtin apo shenjtin e paraqitur aty. Duke nderuar ikonen besimtari nuk nderon materialet e perdorura per te bere kete ikone, por shenjtin, qe ajo paraqet. Ketu qendron edhe ndryshimi themelor midis ikonoduleve dhe ikonoklasteve, pasi keta te fundit e konsiderojne imazhin si te njejte me origjinalin qe ai paraqet. Gjate historise se saj Kisha ka zhvilluar nje imazh krejt te vecante, te ndryshem nga realiteti dhe qe eshte ne perputhje me natyren e saj si "mbreteri jo e kesaj bote" (Gjn 18,36). Kjo vecanti bazohet ne qellimin final te Kishes dhe vete Trinise se Shenjte, qe eshte lartesimi shpirteror i njeriut per te qene i denje te marre pjese ne jeten Hyjnore. Me pak fjale ikona sikurse Bibla transmeton formulen: "Zoti u be Njeri ndaj dhe njeriu duhet te behet zot". Per te arritur kete qellim ikona perdor nje gjuhe dhe principe teknike te caktuara, te cilat bejne qe personi apo ngjarja e paraqitur ne te, te dallohet se i perket nje bote supernatyrale dhe jo botes sone te zakonshme. Keshtu per te dalluar nje shenjt nga njerezit e zakonshem (meqenese shenjteria nuk ka shenja te jashtme) ikona perdor simbolet, sic jane breroret ose aureolat, si dhe disa forma, linja dhe ngjyra specifike, etj. Brerorja, p.sh., simbolizon driten - ate lloj rrezatimi te brendshem diellor, qe vjen ne fytyrat e shenjterve ne momentet e ekzaltimit dhe glorifikimit te larte shpirteror.

Ne paraqitjen e shenjterve ikona synon ti paraqese ata ne momentin e kontaktit te tyre me boten e Miresise Hyjnore. Ne kete moment, apo kontakt, gdo gje merr nje kuptim. Prandaj edhe imazhet paraqiten thjesht, me levizje te qarta, pa gjestikulacione, ose levizje te rastesishme e te pakontrolluara. Ata kryejne detyren dhe cdo levizje e tyre mbart nje karakter te shenjt liturgjik. Po ashtu edhe veshjet e tyre apo bota, qe i rrethon: peisazhi, natyra, arkitektura, vegjetacioni, kafshet.. cdo gje humb karakterin e saj te rastesishem. Se bashku me formen e vet shenjtit ato i nenshtrohen rregullit Hyjnor, paqes, rregullit te nje qeverisjeje jo sipas logjikes tokesore e moralit njerezor, por nga Miresia Hyjnore. Ne kete menyre ikona fiton karakteristika kosmike, duke u shnderruar ne nje imazh te bashkimit te te gjithe Krijimit ne te ardhmen, ne nje imazh te mbreterise se Shpirtit Shenjt. Per besimtarin ajo shnderrohet dhe behet vete lutja. Megjithate, duhet te kihet parasysh se ikona nuk ka per qellim te shkaktoje kete apo ate emocion te besimtarit. Qellimi i saj eshte qe te gjitha emocionet e tij se bashku me arsyen t'i drejtoje drejt shperfytyrimit te tij, duke e lidhur ate me ekzistencen jashte kohe. Per arritjen e ketij qellimi nje rol te rendesishem luan edhe arkitektura. Nga njera ane, sikurse peisazhi, arkitektura sherben per te treguar se ndodhia e paraqitur ne ikone eshte vertet e lidhur historikisht me nje vend te caktuar. Nga ana tjeter ajo ka nje vecori qe nuk e mban kete ndodhi brenda vetes se saj.

Keshtu per shembull, ngjarjet qe zhvillohen brenda nje ndertese, paraqiten gjithnje duke dhene edhe vete kete ndertese ne sfond. Kjo menyre paraqitjeje qe duket e veshtire per artistin e sotem, ishte dicka normale per artistin e asaj kohe. Gjithashtu arkitektura lidhet me figurat njerezore nepermjet nje kompozimi kuptimi te pergjithshem dhe ndodh shpesh qe ka nje lidhje logjike midis tyre. Por ne qofte se krahasohet menyra se si nje ikone paraqet nje figure njerezore dhe se si paraqet nje ndertese, atehere verehet diference e madhe midis tyre. Ndersa figura njerezore ndertohet gjithmone e rregullt.

Nga sa u tha me siper duket qarte se detyra e ikones, ndryshe nga artet e tjera humane, nuk eshte te krijoje nje iluzion subjektiv, por t'i kundervihet iluzionit. Sipas thelbit te ikones, perpara shikuesit nuk qendron personi, ngjarja, apo objekti ne vetvete, por imazhi i tyre. Kjo perjashton edhe mundesine per te krijuar nje iluzion te hapesires dhe volumit real. Ne ikone hapesira dhe volumi nuk duhet te krijojne iluzionin artificial te shkuarjes mbrapa saj. Ne fakt, megjithese kompozimi i ikones eshte gjithmone hapesinor, kjo hapesire ka nje thellesi te kufizuar. Ajo i shpreh te tre dimensionet, por ne nje menyre te tille qe keto dimensione te mos dhunojne planin e panelit. Shpesh per te ruajtur kete plan nje rol te rendesishem luan ajo, qe quhet perspektiva inverse. Ne kete lloj perspektive, pika ndarese (apo e takimit) nuk qendron ne thellesi te imazhit, ne vijen e horizontit, por perpara tij, duke te krijuar pershtypjen sikur kjo pike eshte vete shikuesi, ose ndodhet ne kembet e tij. Kjo perspektive, nga ana vizuale te pengon per te hyre drejt thellesise se imazhit, dhe e perqendron vemendjen e shikuesit vetem tek imazhi qe kerkon te paraqese ikona. Jane pikerisht keto principe, qe e diferencojne ikonen aq shume nga artet e tjera dhe nga realiteti vizual qe jemi mesuar te shikojme vazhdimisht. Se fundi nuk duhet harruar se ana materiale e pikturimit te ikones i nenshtrohet nje dallimi karakteristik per objektet historike: piktori dashur padashur le ne ikone gjurmet e nje periudhe te caktuar historike, idealet, shijet estetike dhe vete kohen e tij. Gjithashtu, influencat qe kane ikonat nga njera tjetra, flasin per aventurat politike te vendeve ku prodhoheshin ato, per lidhjet e tyre te dobta apo te forta me Perendimin Latin, Bizantin apo Turqine. Prandaj mjafton qe te dish si ta lexosh dhe ikona shnderrohet ne nje liber qe mund te tregoje shume.

Terhequr nga forumikatolik.net

Gjoni 20.

” 29 Jezusi i tha: “Sepse më ke parë, Thoma, ti ke besuar; lum ata që nuk kanë parë dhe kanë besuar!.”

[mitjuk]

Postuar me pare nga Valmir.Nuhiju --------
-Po te kishe ndodh kjo gje ne ndonje shtet tjeter te krishter do ta kisha besu (edhe po te kishe qen ne serbi), por grekeve nuk ju besohet per asgje, ata perdorin cdo mjet te mundshem ne rruzullin toksor qe ti fusin popujt tjer nen kemben e tyre. Greket jan popull idiot komplet, mbajeni ne mend dhe mos e harroni.

Ka nga ata qe kan ide te fshehura nenpetkun gjoja si fetar te sektit Ortodoks por qe ata fshehin diçka me shum se sa si fetar qe e quajn vetveten se fetar ata tipa nuk quhen,te jesh fetar nuk dote thot te brrockullitesh ne forume virtuale,nese keta tipa e kan me kaq pasion duhet ti rikthehen kishes per tu ber murgjer apo pse jo edhe si prifterinje qe i mungojne kishes ortodokse ne shqipri dhe te mos lejojn qe kisha ortodokse shqiptare te ndikohen nga anti shqiptart te cilt jan Shteti helen

[neokastra]

Ka nga ata qe kan ide te fshehura nenpetkun gjoja si fetar te sektit Ortodoks por qe ata fshehin diçka me shum se sa si fetar qe e quajn vetveten se fetar ata tipa nuk quhen,te jesh fetar nuk dote thot te brrockullitesh ne forume virtuale,nese keta tipa e kan me kaq pasion duhet ti rikthehen kishes per tu ber murgjer apo pse jo edhe si prifterinje qe i mungojne kishes ortodokse ne shqipri dhe te mos lejojn qe kisha ortodokse shqiptare te ndikohen nga anti shqiptart te cilt jan Shteti helen

Mos e teproni me biseda pa vlere. Ne kete pjese forumi te krishteret ortodokse flasin shqip dhe predikojne shqip, besoj se kjo kuptohet se i drejtohet komunitetit ortodoks shqiptar. Per sa i perket te tjerave qe ju thoni, nese keni dicka kunder politikberjes e keni nenforumin diku tjeter. Me shume respekt nuk ju kerkon asgje me shume. Keni dicka per temen e kesaj pjese, shkoni dhe vertetojeni, eshte e thjeshte. Por te flisni per ceshtje politike besoj eshte e tepert dhe mesoni se nje i krishtere eshte i krishtere kudo te ndodhet, kete gje vetem ata qe nuk besojne ne krishterim nuk e kuptojne. cdo lajm qe ka te beje me kete komunitet pavaresisht vendit ku ndodh i perket ketij komuniteti, por nuk eshte e drejta juaj dicka qe eshte krejtesisht e lidhur me besimin ta ktheni krejtesisht te lidhur me politiken. Nuk mendoj se keshtu beheni te rendesishem, por thjesht humbisni vlerat e nje bisede ose diskutimi qe ka vlere vetem me temen, te tjerat kane vlera diku tjeter.