Shkelzen Rrecaj
Nëndialektet
Çdo dialekt dallohet me grupe të folmesh që, sipas shkallës formojnë njësi dialektore të madhësive të ndryshme.
Sipas të dhënave të dialektologjisë shqiptare ndarja e secilit dialekt ndahet në dy nëndialekte: gegërishtja veriore dhe gegërishtja jugore në dialektin gegë dhe toskërishtja veriore dhe toskërishtja jugore në dialektin toskë.
Të dy dialektet e gegërishtes gjeografikisht ndahen te lumi i Matit. Gegërishtja veriore shtrihet në të djathtë të Matit: në Mirditë,Pukë, Lumë, Has, në Malësinë e Gjakovës, Kosovë, Maqedoninë Veriperëndimore, Dukagjin, në Malësi të Madhe (në të dy anët e kufirit), në Shkodër e në rrethinat e saj, në krahinën e Krajës dhe të Ulqinit; ndërsa gegërishtja jugore shtrihet në të majtë të Matit: në zonat e Elbasanit, të Durrësit, të Tiranës, Krujës, Matit, Lurës, Peshkopisë dhe të Maqedonisë Perëndimore, prej Dibrës e deri në Shkup dhe Kumanovë.
Toskërishtja veriore shtrihet në rrethinat e Beratit, Fierit, Skraparit, Pogradecit, Korçës, Kolonjës dhe në zonat rreth Përmetit e të Tepelenës që ndodhen në të djathtë të Vjosës dhe në Vlorë e në fshatrat veriore dhe verilindore, toskërishtja jugore shtrihet në Labëri, në rrethinat e Gjirokastrës e të Delvinës dhe në Çamëri.
Në të folmet e nëndialektit verior të gegërishtes ê-ja shqiptohet e hapët /ê/ (vêna/ fêmën), ë-ja e patheksuar nuk shqiptohet edhe në rrokje fundore që mbyllet nga një bashkëtingëllore josonante: babs “babës”, thast, “thasët”.
Krijoni Kontakt