Raporti sekret i CIA nė vitin ‘76: Si e siguruam dosjen mjekėsore tė Enver Hoxhės
61
Argumente Dielė, 7 Prill, 2013 | 09:52 am
Enver Hoxha gjate nje ekzaminimi nga mjeket franceze
Dokument i Shėrbimit tė Fshehtė Amerikan i vitit 1976.
“Kartela sekrete ishte pėrgatitur nga njė grup doktorėsh francezė, tė cilėt e kishin vizituar atė nė Tiranė”
AURON TARE
Nė vazhdim tė ciklit tė dokumenteve tė deklasifikuara tė arkivit tė Shėrbimit amerikan, sjellim sot njė dokument me njė pėrmbajtje mjaft tė rrallė. Dokumenti nė fjalė, i zbuluar nė Arkivin Kombėtar amerikan, pėrmend njė fakt shumė interesant, i cili ka mundėsi tė hapė njė debat ndėrmjet mjekėve dhe dėshmitarėve tė tjerė okularė, tė cilėt i qėndruan pranė diktatorit komunist nė vitet e fundit tė jetės.
Dokumenti, pjesė e dosjeve tė shumta mbi Shqipėrinė dhe Ballkanin, tė cilat tashmė janė deklasifikuara pėr studiuesit e interesuar pėr kėto ēėshtje, ėshtė njė raport sekret i ardhur nga Ambasada Amerikane e Romės pėr Departamentin e Shtetit tė SHBA-ve. Nė tė i bėhet njė analizė e hollėsishme situatės nė Shqipėrinė e vitit 1976, sipas ambasadorit italian nė Tiranė, dhe zbulohet pėr herė tė parė njė fakt i cili tė surprizon me tė dhėnat qė pėrmenden nė tė. Sipas tij, ambasadori italian nė Tiranė, nė dimrin e 1975-s, ka pasur mundėsinė qė tė ketė nė dorėn e tij dosjen mjekėsore tė Enver Hoxhės. Kjo dosje, e cila sipas dėshmive tė mjekėve qė i shėrbenit Enver Hoxhės, por edhe liderėve tė tjerė komunistė, ka qenė njė prej dosjeve mė sekrete tė regjimit tė Tiranės dhe me njė pamundėsi absolute pėr t’u zbuluar nga shėrbimet e huaja. Dokumenti qė botohet sot me sa duket rrėzon pretendimin e mjekėve shqiptarė mbi sekretin e kėsaj dosjeje, duke hedhur dyshime tė mėdha nė vėrtetėsinė e dėshmive tė tyre.
Me tė drejtė lind pyetja nėse ambasadori italian nė Tiranė u raportonte diplomatėve amerikanė nė shkurtin e 1976-s se disa muaj mė parė kishte pasur nė dore dosjen sekrete mjekėsore tė diktatorit komunist shqiptar, atėherė kjo nėnkupton qartė se kjo dosje i kishte kaluar tashmė zyrės sė Shėrbimit Sekret italian. Nuk pėrjashtohet mundėsia qė nėpėrmjet italianėve, edhe shėrbimet e tjera perėndimore tė kenė pasur dijeni mbi kėtė dosje, sigurisht nėse italianėt kishin dashur ta ndanin kėtė informacion me shėrbimet partnere. Megjithatė, siē del nga dokumenti sekret i Ambasadės Amerikane nė Romė, dosja mjekėsore e Enver Hoxhės ishte tashmė e njohur pėr tė gjithė ata qė kishin interesa nė rėnien e pushtetit komunist nė Shqipėri.
Nga analiza e kėtij dokumenti tė rėndėsishėm, mendoj se lind edhe pyetja: Kush e vuri kėtė dosje nė dispozicion tė shėrbimeve inteligjente tė huaja? Njė version i mundshėm sigurisht mund tė jetė emri i njėrit prej doktorėve tė grupit tė shėrbimit mjekėsor pranė Enver Hoxhės, qė ka pasur dijeni mbi sėmundjen e tij. Versioni tjetėr i nxjerrjes sė kėsaj dosjeje sekrete pėr regjimin komunist mund tė jenė kundėrshtarėt e heshtur tė Enver Hoxhės brenda elitės komuniste, tė cilėt shpresonin nė njė vdekje tė mundshme tė liderit shqiptar. Nxjerrja e dosjes mjekėsore nga kėta tė fundit sigurisht ishte njė mundėsi pėr tė pėrforcuar mendimin nė Perėndim se lideri komunist nuk e kishte tė gjatė dhe ata, pra perėndimorėt, mund ta konsideronin tashmė pasuesin e mundshėm tė Hoxhės. Gjithsesi, duhet tė kemi parasysh se pėr rėndėsinė e saj, ky material ruhej nga njerėz mjaft tė besuar tė Enver Hoxhės dhe si rrjedhim informacioni duhet tė ketė dalė vetėm nėpėrmjet kanaleve tė kėtyre njerėzve.
Megjithatė, misteri i kėtij dokumenti qėndron nė njė tjetėr fakt, i cili megjithėse mungon nė rreshtat e kėtij raportimi, mund tė hidhet si hipotezė e mundshme nė prapaskenat gri tė luftės sė heshtur tė shėrbimeve sekrete. A mundet vallė qė dosja mjekėsore e Enver Hoxhės t’u jetė bėrė e njohur shėrbimeve sekrete perėndimore me idenė e gjetjes sė mundėsive pėr ta pėrshpejtuar sėmundjen e tij? Njė hipotezė sigurisht, por nėse do tė rezultonte e vėrtetė nga ballafaqimi i dokumenteve tė tjera qė mund tė dalin nga thellėsia e arkivave kombėtare amerikane, atėherė pyetja “Kush e vrau Enver Hoxhėn?” nuk do tė tingėllonte mė vetėm si njė titull i njė shkrimi provokativ.
DOKUMENTI
*Washington D.C.
DOKUMENT I DEKLASIFIKUAR SECRET
PAGE 01 ROME 01924 041829Z 21
ACTION EUR-12
INFO OCT-01 ISO-00 CIAE-00 DODE-00 PM-04 H-02 INR-
07 L-03
NSAE-00 NSC-05 PA-01 PRS-01 SP-02 SS-15 USIA-06
OMB-01
OES-03 SAJ-01 EA-07 EB-07 /078 Ė
- ——- 048768
R 041745Z FEB 76
FM AMEMBASSY ROME
TO SECSTATE ĖASHDC 5563
INFO AMEMBASSY BELGRADE
AMEMBASSY PARIS
S E C R E T ROME 1924
NOFORN
E.O. 11652: XGDS-1
TAGS: PFOR, PINR, AL, IT
SUBJECT: ALBANIA
“Hoxha vuan nga diabeti dhe qarkullimi i gjakut”
1. Gjatė bisedės me njė prej njerėzve tanė mė 4 shkurt, ambasadori italian nė Tiranė e pėrshkruan situatėn nė Shqipėri shumė tė pėrkeqėsuar dhe tė ngjashme me njė kamp tė madh pėrqendrimi. Kjo situatė, sipas tij, vjen si pasojė e fushatės qė po ndėrmerret kundėr burokratėve, e cila e ka helmuar shumė atmosferėn, sa qė pėr njė shqiptar ėshtė e rrezikshme qė t’i thotė mirėmėngjes njė tė huaji, nėse e shikon nė rrugė rastėsisht. 2. Si rezultat i kėsaj fushate spastrimesh, ambasadori raporton se elita nė pushtet ėshtė reduktuar shumė nė numėr dhe nga frika ėshtė tėrhequr nė taktika mbrojtėse pėr tė ruajtur pozitat e saj. Nė tė njėjtėn kohė, Sekretari i Parė Enver Hoxha ėshtė i sėmurė dhe ambasadori mendon se ai nuk do tė jetė nė skenė edhe pėr shumė kohė. Ambasadori raporton se ka parė gjatė vitit tė kaluar dosjen mjekėsore tė pėrgatitur nga njė grup doktorėsh francezė, tė cilėt e kishin vizituar atė nė Tiranė. Sipas kėsaj dosjeje, Hoxha vuan nga njė formė e avancuar e diabetit, si dhe nga efekte tė mėdha negative nė qarkullimin e gjakut. Ambasadori raporton se edhe Kryeministri Shehu nuk ėshtė nė njė shėndet tė mirė, por gjithsesi ai tha se nuk ėshtė situatė serioze si ajo e Hoxhės. Njė anėtar tjetėr i udhėheqjes qė ėshtė i sėmurė, sipas raportit tė ambasadorit, ėshtė ideologu i Partisė, Kapo. Ambasadori raporton se Kapo ka udhėtuar pėr nė Francė pėr trajtim mjekėsor. 3. Ambasadori gjithashtu raporton se sot nė Shqipėri ekziston njė paranojė shumė e madhe. Bunkerė dhe tunele po ndėrtohen pėrgjatė bregut tė Adriatikut, si dhe nė kufirin me Jugosllavinė apo anės rrugėve mė tė mėdha, si dhe nė qendrat urbane. Ambasadave tė huaja, si dhe asaj italiane, u ėshtė kėrkuar qė tė ndėrtojnė bunkerė mbrojtės brenda zonės sė ambasadave (Ambasadori italian e ka refuzuar kėtė kėrkesė). Ndoshta pėr arsye tė tė gjitha kėtyre ndėrtimeve ushtarake, Shqipėria ka penguar eksportimin e ēimentos nė Poloni dhe tashmė po e importon atė nga jashtė. Njė tjetėr shenjė e mundshme e frikės sė shqiptarėve nga njė agresion nga jashtė ėshtė fakti qė zėvendėsministri i Jashtėm, Nushi, pyeti ambasadorin nė dhjetorin e kaluar nėse NATO do tė ndėrhynte po qe se Jugosllavia do tė sulmohej nga forcat e Traktatit tė Varshavės. Njė javė mė vonė, ambasadori jugosllav pyeti ambasadorin (italian shėn. i ynė) nėse NATO do tė ndėrhynte nė rast tė njė sulmi kundėr Shqipėrisė. 3. Duke iu referuar ēėshtjes sė “tė rinjve” nė aparatin burokratik, ambasadori tha se tė gjithė ata duken se vinė nga radhėt e Partisė. Ai mendon se ata tė gjithė janė zgjedhur pasi janė besnikė tė klikės Hoxha-Shehu. Ai pėrmendi nė veēanti Pali Miskėn dhe Llambi Gegpriftin, si me mė mundėsi tė futen nė grupin e ri dhe tė gjithė janė me moshė diku tek fundi i 40-ve apo fillimi i 50-ve. ………. VOLPE SECRET
vijon tė dielėn tjetėr
61
Te nderuar komentues! Duke mos dashur te cenojme opinionet tuaja, lutemi qe ato te mos permbajne fyerje dhe ofendime personale dhe te kene lidhje me shkrimin, apo temen per te cilen komentohet. Ne te kundert, nuk do te publikohen. Ju falenderojme qe na ndiqni dhe ju ftojme te vazhdoni te jeni pjese e Panorama Online. Moderatori
Lexoni Gazeta Panorama ne formatin PDF »»KLIKO KETU
1 Koment per “Raporti sekret i CIA nė vitin ‘76: Si e siguruam dosjen mjekėsore tė Enver Hoxhės”
Rita
7 Prill, 2013 - 10:55
Cudi ,mesuam nje rast te vetem ku inteligjenca “proletare” s”ka vepruar si gjithmone , me fshetesi e korrektesi ! Pune e madhe fort te vijne me shume se nje doktore francese te vizitojne e atje ne Sheshelize te Parisit me goten e shampanjes ne dore te jape diagnozen e semundjes se diktatorit ! Sa per shpejtimin e vdekjes (sikur te ndodhte me te vertet oZot me 1976 apo me 1977 ) ka ndodhur e kunderta !Specialiste e doktore te shquar nga mbare bota ja zgjaten jeten diktatorit aq sa munden , mjerisht per fatin tone te keq deri me 1985 !!!!
Pėrgjigjjuni
panorama
-
Krijoni Kontakt