Harrojne dentistin, 60 % e shqiptareve probleme me dhembet

**Albo** · 26-02-2013, 11:11

Harrojne dentistin, 60 % e shqiptareve probleme me dhembet

Sonila Isaku

Shqiptaret renditen si populli me me probleme persa i perket shendetit oral dhe kjo pasi shpenzojne shume pak per te ndersa vizitat tek stomatologu jane shume te rralla. Ndonese keshillat e Organizates Boterore te Shendetesise jane per dy vizita ne vit te dentisti dhe nderrim te furces se dhembove cdo tre muaj shqiptaret shkojne tek mjeku vetem kur kane dhimbje dhe problem. Ndersa sa i perket ndryshmit te furces se dhembeve ne nje studim te realizuar ne Evrope ka treguar se ajo mund te nderrohet ne nje vit e gjysme apo deri ne tri vjet. Duke pare keto te dhena ne javen e shendetit oral specialistet kane apeluar per me shume kujdes ne menyre qe kostoja te jete sa me e vogel ne vitet ne vijim, sidomos per te rinjte. Nderkohe qe nje studim i kryer pak kohe me pare nga Autoriteti Shendetesor Rajonal tregoi se rreth 60 per qind e shqiptareve i kane dhembet e prishur ne faza te avancuara, aq sa edhe nuk mundte riparohen dhe se cdo kush ka mesatarisht tre dhembe te prishur. “60 per qind e popullsise kane dhembe te demtuar. Nuk eshte treguar kujdes per to. Pacientet nuk kryejne kontroll te rregullt, por vetem atehere kur kane probleme dhe kur dhembi eshte i prishur” ka pohuar Vojsava Sulce, shefe e Promovimit ne ASHR. Ndersa vihet re nje situate me e mire tek femijet sesa te rriturit, kjo per shkak edhe te pranise se kujdesit shendetesor ne shkolla. “Tek femijet eshte dicka me mire se tek te rriturit. Tek te vegjlit, duke pasur edhe personelin shendetesor ne shkolla, behet florizimi ne shkolle, behet edhe kontrolli, depistimi”, kane pohuar specialistet. Sipas ketyre te fundit, kujdesi per te pasur dhembe te shendetshem, duhet te filloje qe ne moshe te vogel. Aktualisht ne te gjitha shkollat e vendit jane zhvilluar fushata per parandalimin e semundjeve te dhembeve. Autoritetet shendetesore thone se kete vit shkollor nxenesit mund ta marrin sherbimin dentar neper shkolla, pasi jane te garantuara te gjitha pajisjet dhe materialet. Nje tjeter fushe ku do te punohet eshte edhe edukimi shendetesor mbi traumat e dhembeve, por edhe pasojat e tyre, per moshat 6-18 vjec. Nderkohe sipas studimit popujt me te kulturuar ne kete pjese te higjienes jane gjermanet, britaniket apo suedezet te cilet ndryshojne te paken 2 furca te dhembeve gjate nje viti kurse shqiptaret nje ne 3 vjet. Nje tjeter rekomandim qe vjen nga FBD eshte ndryshimi i shpeshte i furces se dhembeve nje here ne tre muaj, pasi ajo mund te jete shkak edhe i semundjeve apo infeksioneve. Keshtu ne rastet kur personi kalon nje gjendje gripale apo infeksion, pasi bakteret mundte fshihen ne furce e per pasoje shfaqin infeksion te ri. Keshillat e eksperteve dentare per te pasur dhembe te shendetshem duhet qe se paku ato te lahen dy here ne dite, te perdoren ushqime te shendetshme, si dhe te shkohet tek dentisti se paku nje here ne vit apo edhe nje here ne gjashte muaj.

Faktoret qe ndikojne ne shfaqjen e problemeve

Pavaresisht se gjate ketyre viteve te fundit, stomatologet kane verejtur nje ndryshim te edukates shendetesore ndaj dhembeve tek shqiptaret, perseri numri i atyre qe shkojne nje here ne 6 muaj tek dentisti eshte i vogel. Sa i takon faktoreve qe ndikojne ne semundjen e dhembeve jane mungesa e kujdesit, konsumimi i duhanit dhe embelsirave, kequshqyerja, etj. Persa i perket shendetit te gojes nese bejme krahasime ne Shqiperi nje personi, mesatarisht i takon te kete deri ne 3 dhembe te prishur, nderkohe qe ne vendet e tjera te Evropes kjo shifer eshte 1.2 dhembe, qe mund te kene probleme.

Keshillat e specialisteve per dhembe te shendetshem

Ne javen per sensibilizimin ndaj kujdesit te gojes, specialistet japin nje sere keshillash. Lani dhembet te pakten 2 here ne dite (ne mengjes dhe ne darke) dhe perdorimi fillin dentar te pakten nje here ne dite. Kontrolloni vete gojen per ndonje njolle, lezion, te prera, enjtje apo fryrje te mishit te dhembeve, gjuhes, faqeve dhe brenda buzeve. Perdorni nje diete te balancuar dhe evitoni embelsirat. Lini duhanin! Perdorimi i tij rrit mundesine per kancer te indeve te gojes, shkakton gingivit, jep ere te keqe nga goja, diskolorim te dhembeve dhe kontribuon ne shume semundje te tjera. Paraqituni tek dentisti te pakten dy here ne vit per kontrolle dhe pastrime te dhembeve. Komunikoni rregullisht me te dhe informohuni.

Koha Jone

**[Asteroid]** · 26-02-2013, 14:16

Une i kam te gjitha ne rregull. Me mungojne vetem tre dhemballe.

**Plaku me kostum** · 26-02-2013, 14:17

mua vetem kater dhembe me kane mbetur

**loneeagle** · 26-02-2013, 14:26

Mire bejne qe nuk shkojne edhe kur shkojne ne Shqiperi i rrjepin te shkretet. Vjerra e motres time kishte mbushur nje dhemballe edhe i kishte vendosur crown ne tirane ne nje klinik teper te njohur qe nuk dua ti permend emrin. Pagoj gjithe ato leke. Mbas 3 muaj erdhi ne Amerike edhe filloj i dhimbte gjithe faqja edhe koka kur shkoj tek dentisti ketu, u tmerrua dentistja ketu e cila eshte me origjine shqiptare. As nerve nuk i kishte ngordhur cdo gje brenda po kalbej edhe infeksioni kishte arritur kulmin. Personalisht i kam tmerr dentistet por ata ne Shqiperi abuzojne shume me pacientet. Keshilla me e mire kujdesoni sa te mundeni per dhembet edhe mos besoni cdo dentist pse ka nje klinike luksoze.