Globalizimi

[brandon]

Argumentet qe mund te mund te sillen , ndoshta mund te trajtoheshin edhe tek rubrika e ekonomise dhe marketingut ,pasi duken si shume te peraferta. Nejse , e provova me nje monedhe , lek ose shqip dhe i ra tek tema shoqerore.
Ne keto vite ,nje fjale qe e gjen shpesh ne artikujt e gazetave ,debatet televizive dhe me pak ne tekstet shkollore , dhe qe merret me ngjarjet me fundit eshte fjala "Globalizim" .
Behet fjale per nje term qe sherben per te treguar ndryshimet e tanishme ne ekonomine e te gjithe botes : Firmat e medha prodhuese nuk i projektojne me planet e tyre te zhvillimit sikur ti perkisnin nje shteti te vetem ,por mendojne per gjithe boten si nje merkato e madhe dhe e vetme ,ku mallrat dhe sherbimet e tyre mund te levizin shpejt dhe lirisht!
Keto firma jane te ashtuquajturat " multinacionale" ,shoqeri pronare fabrikash ose filialesh ne vende te ndryshme, shpesh dhjetera e dhjetra shtete te ndryshme ,edhe pse selia ngelet zakonisht ne vendin ku kane lindur.Pikerisht duke perfituar nga prezenca e shperndare ne vende te ndryshme ,kete firma levizin me liri te madhe dhe mund te vendosin te trasferojne prodhimin e tyre aty ku me shume u intereson ,duke siguruar keshtu fitime kolosale.
"Multinacionalet " ,zakonisht ,per te ndertuar impiante te reja zgjedhin , vendet e "JUGUT" te botes ose Evropes lindore ,ne menyre qe te paguajne paga me te uleta dhe perfituar nga lehtesirat qe qeverite japin me gjithe qejf ( duke i rene me pas gjoksit para elektoratit te tyre), vetem e vetem per te terhequr okazione pune.
Shpesh behet fjale per kombet ku egzistojne lendet e para pak te kushtueshme dhe kontrolli mbi prodhimet e ndotura jane me pak efikase.
Gjithe kjo sot eshte e mundur fale zhvillimit gjigand te mjeteve te trasportit ,nga nje ane e botes ne tjetren me shume shpejtesi dhe kosto te ulet.
Po ashtu lehtesia e komunikimit lejon te drejtosh edhe ne distanca te largeta industrira dhe impiante po aq te largeta , nepermjet ,fax, kompjuter , internet.
Globalizimi eshte pike mberritja e nje procesi historik ,dhe rezultat i nje rritje te vazhdueshme te prodhimit industrial dhe ekspansionit te tregetise nderkombetare ,qe kur (qysh prej viteve 600') Anglia u be vendi i pare i pajisur me nje sistem industrial modern ku ka pasur nje shytje te vazhdueshme per te kerkuar burime lendesh te para ,menyra te reja prodhimi ,menyra te reja per te trasportuar dhe per te shitur .
Dhe keshtu vitet 800' ishin arena e pushtimeve me arme ,dhe kolonializimit te Azise dhe Afrikes , si serbatore gjigante lendesh te para dhe prodhimesh bujqesore ,per pasurimin e industialisteve dhe tregtareve europiane , por dhe nje rast njohje e banoreve te ketyre kolonive e zakoneve dhe produkteve perendimore ,duke u bere gradualisht kliente te kompanive euro-amerikane.
Me kalimin e kohes dhe stili i jetes se tyre ndyshoi duke u uniformuar , dhe perhapja e te mirave te konsumit si TV, frigo, auto kane luajtur nje rol te madh ne percaktimin e ndyshimeve te thella ne eksportimin e stlileve uniforme jete ,ne te gjithe boten.
Sot gjithe gustot pothuaj jane homogjenizuar: Gjithcka qe ka origjine amerikane e gjen si ne Chikago ,si ne Tanzani, si Coca Cola, Burger King, Chips and Fish., Mc Donalds, i gjen kudo , ne Meksike , afrike ,peru . Te njejat jean-s qe veshin kinezet veshin dhe australianet.
Dhe me kalimin e kohes fenomeni behet me masiv : nepermjet antenave satelitare mund te shikosh nje ndeshje futbolli Brazil ose Japoni,.
Afersia, te pakten ajo virtuale ,eshte aq e "madhe" sa "global village" nuk tingellon me aq ezotik ,por tregon nje bote qe i ngjan nje qyteti te madh te nje province apo qarku ,ku cdonjeri mund te takoje te gjithe te tjeret dhe beje muhabet me ta pa teklif fare.
Ne te vertete ,ne pergjithesi eshte modeli i jetes amerikane ,ai qe eshte perhapur ne shume vende te ndryshme.
Globalizimi nuk do te binte aq shume ne sy ne se nuk do te egzistonte nje vend nga forca ekonomike absolutisht mbizoteruese mbi gjithe te tjerat ( dhe pse s'besohet se jane aq sa duan te tregojne).
Jo rastesisht kur duan te tregojne produkte tipike te konsumit boteror ,pertej cdo kufiri, citohet , Coca cola, Walt Disney, Mc Donald's si simbole te konsumit amerikan.
Nje tjeter emer qe mund te perdoret per te treguar globalizimin ne bote mund te ishte "amerikanizimi"

[brandon]

Globalizimi eshte nje "anglishte" e folur me thekse te ndryshme qe nga neo miliarderi kinez o nga sheiket e naftes arabe ,e deri tek emigrantet pak a shume te deshperuar nga shume vende te Jugut spostohen ne drejtim te Veriut ne kerkim te nje mireqenie apo nje pune . Eshte nje proces qe nuk i perket vetem ekonomise ,por edhe kultures, teknologjise ,politikes .
Ne se ka te drejte ai qe e ka percaktuar si "force historike e parezistueshme ", kjo do te thote qe ne te vertete eshte me e forte se vullneti i cfaredo qeverie.
Nje "kal i eger " qe kerkon sa me pak rregulla te jete e mundur , pasi te flasesh per globalizimin do te thote te mendosh Bursat 24 ore ,non stop ,ne te gjithe boten , por do te thote edhe te reflektosh se si Interneti i ka dhene nje perjshpejtim te jashtezakonshem ,vete globalizimit , te reflektosh mbi qarkullimin e informacionit ( asnjehere nuk ka pasur kaq shume sa ne kete epoke, por a mund ta vertetojme saktesine e informacionit ? ) Do te thote edhe kaos e konfuzion total !
TE MIRAT e Globalizimit !
Mbeshtetesit e globalizimit thone qe tekonologjia po e ben boten jo vetem " me te vogel" , por edhe me te bashkuar. Ne thelb behet fjale qe kane krijuar nje merkato te vetme e te madhe ,per mallrat e prodhuara nga industria e bujqesia ,qe te pakten ne teori, eshte e perbere nga te gjithe vendet e botes me banoret e tyre .
Sot publiciteti , te shtyn te blesh te njejtat mallra ne cdo cep te planetit ,dhe qe jane te disponueshme ne te gjitha dyqanet e botes fale nje rrjeti trasporti te shpejte dhe jo shume te kushtueshem. Pastaj ka kuptim te dergosh nje produkt ne nje cep tjeter te botes vetem ne se publiciteti e ben te njohur atje ,dhe kushdo qe do te deshironte te bente nje xhiro rreth botes do te ndiente ,shpesh nje atmosfere familiare , duke gjetur ne cdo supermerkato produkte te ngjashme me ato te lagjes tende .Po ashtu ne se ndez televizorin-te njejat spote publicitare .. .dhe kjo provon ate qe qeniet njerezore jane njesoj ne te gjithe boten
----Fale ketyre , mbrojtesit e globalizimit , thone qe nga oportunitetet e reja qe ai krijon ,varferia ne bote po ulet ;qe zhvillimi i tregtise ,teknologjite e reja , mundesia per te gjetur vende te tjera ku te investosh parane ,shperndarja e mjeteve te komunikimit , po ushqejne rritjen ekonomike dhe krijojne mundesine e fitimeve te medhaja ,por edhe ndihmojne vendet qe jane ne rrugen e zhvillimit te fitojne betejen kunder varferise kudo ne bote.
Pa dyshim qe perdorimi i kompjuterit e ka ndryshuar komplet boten -,mund te blesh produkte nga cepi tjeter i botes, por dhe mund te blesh dhe sheses aksione , pa levizur nga kolltuku i shtepise dhe mbi te gjitha pa spostuar CASH , ndoshta duke kryer operacione ne bursen e Tokyo-s, nepermjet nje mediatori nga New York- realizuar nga nje kompjuter ne Milano!
----Edhe informacioni dhe kultura jane globalizuar!
Nepermjet internetit (TV-sat,etj)udhetojne edhe imazhe qe tregojne ne kohe reale ate qe ndodh ne pjesen tjeter te botes ; dhe keshtu behet gjithmone me veshtire per qeverite jo demokratike te mbajne qytetaret e tyre ne erresire dhe per egsistencen e lirise, demokracise,botes te se drejtave, te qeverive demokratike ne vende te tjera
Kulturat e vendeve te konfortohen me njera tjetren, balle per balle gje qe mbrojtesit e globalizimit e konsiderojne revolucionare dhe stimuluese : P sh Ne se nje studente e Universitetit te Teheranit ,nepemjet internetit ose Tv sat zbulon qe bashkemoshataret e saj ne Paris apo Santiago nuk jane te detyrura te rrine te mbyllura ne kater muret e shtepise , ne nje shoqeri te dominuar nga meshkujt sic ndodh ne vendin e saj -, ndoshta do te ndieje deshiren te kerkoje te njejtat te drejta ,duke kapercyer kushtezimet tradicionale .
Te tjera si ajo mund te arrijne ne te njejtin konkluzion , dhe ti hapin rrugen fillimit te ndryshimit te mentalitetit-gje qe do te ishte e pamundur pa globalizimin e informacionit.
Konfrontimi i kulturave do te nxirrte me te miren prej te gjithave dhe "globalizuar" ,nje kulture globale duke rrezuar muret ndarese midis popujve dhe bashke me ta edhe paragjykimet dhe kufizimin e lirise se njerezve!

[the admiral]

mendimi i shqiptareve per globalizimin shihet ne kete sondazh. jane vetem 105 votues, por per cudine time shumica e shohin globalizimin si problemi kryesor i botes.
http://www.forumishqiptar.com/thread...t=#post3144480
ikur harrojne qe po te mos ishte per globalizimin, shume familje shqiptare do vdisni urie.

[Norça.li]

mendimi i shqiptareve per globalizimin shihet ne kete sondazh. jane vetem 105 votues, por per cudine time shumica e shohin globalizimin si problemi kryesor i botes.
http://www.forumishqiptar.com/thread...t=#post3144480
ikur harrojne qe po te mos ishte per globalizimin, shume familje shqiptare do vdisni urie.

Megjithese nuk jam fare i sigurte per ata qe kane votuar nese e kane ditur se cfare domethene globalizmi, megjithate kane pasur te drejte.
Me shprehjen globalizem perfshihen faktore te ndryshem, keshtuqe eshte veshtire te definohet sakte (me dy tri fjali). Megjithate, ashtu sic eshte duke u perdorur sot e kesaj dite, globalizimi eshte problemi nr. 1 i botes, situates se (keqe) sotme.


*

[the admiral]

Megjithese nuk jam fare i sigurte per ata qe kane votuar nese e kane ditur se cfare domethene globalizmi, megjithate kane pasur te drejte.
Me shprehjen globalizem perfshihen faktore te ndryshem, keshtuqe eshte veshtire te definohet sakte (me dy tri fjali). Megjithate, ashtu sic eshte duke u perdorur sot e kesaj dite, globalizimi eshte problemi nr. 1 i botes, situates se (keqe) sotme.


*

eshte hipokrizi maksimale per nje shqiptar te quaje glabalizimin si e keqja numer nje.
kjo sepse nga 1991 deri me sot, te ardhurat kryesore ne shqiperi kane ardhur nga emigrantet shqiptare neper bote (globalizimi).
po zhvillimet gjigande ne fushen e komunikacionit? interneti etj. edhe keto jane pasqyra te globalizimit.
je kunder globalizimit? hiq internetin ne shtepine tende si hap i pare.

[ane]

eshte hipokrizi maksimale per nje shqiptar te quaje glabalizimin si e keqja numer nje.
kjo sepse nga 1991 deri me sot, te ardhurat kryesore ne shqiperi kane ardhur nga emigrantet shqiptare neper bote (globalizimi).
po zhvillimet gjigande ne fushen e komunikacionit? interneti etj. edhe keto jane pasqyra te globalizimit.
je kunder globalizimit? hiq internetin ne shtepine tende si hap i pare.

Mos ja ze per te madhe Norces ,e ka degju najkund qe globalizmi eshte i keq
Pa kete globalizmin e 'keq" ,neve shqiptareve as qente nuk do na hanin...

[Norça.li]

eshte hipokrizi maksimale per nje shqiptar te quaje glabalizimin si e keqja numer nje.
kjo sepse nga 1991 deri me sot, te ardhurat kryesore ne shqiperi kane ardhur nga emigrantet shqiptare neper bote (globalizimi).
po zhvillimet gjigande ne fushen e komunikacionit? interneti etj. edhe keto jane pasqyra te globalizimit.
je kunder globalizimit? hiq internetin ne shtepine tende si hap i pare.

Me vjen keq, i nderuar, qe s'qenke fare ne rrjedha.
Ajo "e mire" qe ke permendur ti ne rastin e shqiptareve, eshte nje e mire e vogel dhe, c'eshte me e keqja, eshte "e mire" (shume) afatshkurter. Nga ana tjeter, ky rasti i shqiptareve, si thua ti, as nuk ka te beje me glogalizimin e mirefillte.
Globalizimi, puro negativ, eshte sikur shembulli i bastoreve.
Bastoret s'mund t'i kontrolloje asnje shtet, prandaj dhe operojne pa probleme.
Kemi shembullin e korporatave te medha.
Nje korporate gjermane, bie fjala, hap filiala ne gjithe globin, ne kerkim te kostos me te lire te prodhimit. Ne anen tjeter, ne vendin ku eshte themeluar, i redukon vendet e punes. Pos qe i redukon, ai nga punetoret e mbetur kerkon efekt te njejte pune (p.sh. nese ka pasur fitim 1000 € nga 1000 punetore, tani serish do t'i fitoje 1000 € me 500 punetore). Dmth, punetoret e mbetur duhet te punojne dyfish me shume se dje...
Kur shteti kerkon tatime nga ata, ata pergjigjen (faktikisht e shantazhojne shtetin): "Nese kerkon me shume tatime, une terhiqem nga Gjermania. Iki atje ku kam tatim me pak e fitim me shume...ta shtoj papunesine..." (sepse keta mbeten pa pune).
Keshtu veprojne te gjitha kompanite e vogla e te medha, sic po i thone FIRMATO. Te gjithe 'hapin vende pune' (lexo: gjejne skllever, te cilet punojne tere diten per nje page qe as mund te ushqehen me to...) neper Azi, Afrike e gjetke
Pra, kjo eshte fytyra e vertete e globalizimit: pasurim me cdo kusht, me cdo mjet... dhe askush s'mund t'iu beje gje...
Lere ti internetin, sepse ai nuk con peshe as sa nje grime e gjithe pluhurit...

*

[the admiral]

une po them qe ti si shqiptar ore zoteri, nga globalizimi ke pasur shume me teper te mira se te keqija. ky eshte fakt i pamohueshem.
je kunder globalizimit? fillo ti i pari te bojkotosh produktet e globalizimit... kthehu ne shqiperi nese jeton jashte. ose me mire, nuk eshte dashur kurre te largoheshe.

p.s. rasti i shqiptareve nuk ka te beje me globalizimint??? seriozisht e ke? tere emigrantet shqiptar jan rast i mirefillte i globalizimit... vetem gjate diktatures se xhaxhit nuk ke pasur gadi fare te besh me globalizimin.
nese perdor nje pale nike per te ecur, nje samsung per te telefonuar, nje hp per te shkruar ne forum, etj etj dhe je kundra globalizimit, kjo te ben ty vetem nje hipokrit.

[Gon!]

Globalizmi ka shume gjera pozitive sipas mendimit tim, por edhe gjera negative ka...

Sic thone; cdo e keqe e ka edhe nje te mire ose anasjelltas !

[Norça.li]

une po them qe ti si shqiptar ore zoteri, nga globalizimi ke pasur shume me teper te mira se te keqija. ky eshte fakt i pamohueshem.
je kunder globalizimit? fillo ti i pari te bojkotosh produktet e globalizimit... kthehu ne shqiperi nese jeton jashte. ose me mire, nuk eshte dashur kurre te largoheshe.

p.s. rasti i shqiptareve nuk ka te beje me globalizimint??? seriozisht e ke? tere emigrantet shqiptar jan rast i mirefillte i globalizimit... vetem gjate diktatures se xhaxhit nuk ke pasur gadi fare te besh me globalizimin.
nese perdor nje pale nike per te ecur, nje samsung per te telefonuar, nje hp per te shkruar ne forum, etj etj dhe je kundra globalizimit, kjo te ben ty vetem nje hipokrit.

Duket qe nuk e paske lexuar fare cfare kam thene (ose nuk ke kuptuar gje???).

Meso cfare domethene fjala proporcion... Pasi ta mesosh, e din qe nuk eshte njesoj numri 1 me 99, sic i ngaterron gjerat me kete rast dhe i ben te gjitha te barabarta, 50 :50.


*