Regisorja Liri Brahimi

[Albo]

INTERVISTA/ Flet ish regjisorja e Kinostudios Liri Brahimi

Pedagogët e mi ishin Ramadan Sokoli, Xhemal Broja, Kadri Roshi, Lazër Filipi, Kujtim Spahivogli

Si refuzoi profesorja bullgare e kantos këngën e Vaçe Zelës

Ja si u përjetua tek unë prishja e mardhënieve me Bashkimi Sovjetik

Si shikonim fshehurazi televizionin italian

Si e ka përjetoi babai ardhjen e Konti Çianos

Filmi Kapedani, filmi i parë si asistent regjisore...


Albert ZHOLI

Ka kryer Shkollën e Mesme Liceun Artistik “Jordan Misja”, dega e Artit Dramatik në vitet 1955-1960 dhe, më pas, Institutin e Lartë të Arteve (sot Akademia e Arteve), në vitet 1961-1965, degën e Artit Dramatik. Filloi punë në Kinostudio asistent regjisore e filmave artistikë, ku ishin edhe shokë të tjerë të së njëjtës shkollë. Ishin brezi i dytë i kineastëve që studiuan në vendin tonë. Brezi i parë kishte mbaruar jashtë shtetit, si: Vikor Gjika, Dhimitër Anagnosti etj. Duhej shumë djersë dhe punë krijuese që të merrej titulli “Regjisor i kategorisë së III-të”. Punoi 10 vjet me pasion dhe këmbëngulje në 15 filma artistikë, si: “Kapedani”, “Operacioni zjarri”, “Mimoza llastica”, “Shpërthimet”, “Ndërgjegjja”, “Tinguj lufte” etj., etj. Pas 10 vjetësh punë krijuese djersë dhe mundime, fitova titullin “Regjisore e kategorisë së III-të”, dhe shumë shpejt, brenda pak viteve, arrita “Regjisore e kategorisë së I-rë”. I pëlqente të xhironte filma dokumentarë. Sa djersë, sa dhimbje, sa sharje, sa lavdërime, hedhje poshtë e ngritje lartë që ka përjetuar. Për vite me radhë fiksoi portrete heronjsh, mjekësh, shkrimtarësh dhe artistësh; u futa në botën e brendshme të fshatares, që merrte në krah djepin me fëmijën, dhe nën sqetull mbante kupacin e drurit me uthull për ta ngjyer me bukën e misrit që të zbuste buzën e tharë nga vapa, ose të ftohtit, dhe ulej midis fushës aty ku dielli binte pingul apo ku ulërinte era. Zbërtheu fytyrat e zbehta të fshatarëve në Lekbibaj, ku mbartnin me katruve ujin dy orë larg. Jetova ankthet e djemve të rinj në Minierën e Memaliaj, që zbrisnin me kovë pesë nivele nën tokë dhe që kishte raste të mos dilnin me në sipërfaqe. Njohu Pilon, brigadierin në Muri me pesë fëmijë që gjithë natën peshkonte te Gjoli për të zënë një ngjalë, si ushqim për fëmijët, ndërsa gjithë ditën punonte në fushë. Me dhjetëra herë fiksoi fytyrat e zbehta të fshatarëve të Shishtavecit, që vuanin për bukë, me ato shtëpi me trarë të zinj shekullorë, gati për t’u rrëzuar, dhe l00 metra më larg ngriheshin vila të bardha, të bukura, me antena.

Ku keni xhiruar në punë tuaj si regjisore?

Xhirova me avion, nëndetëse me silura, dhe Katra; njoha të gjitha armët moderne; njoha dhe xhirova natyrën aq të bukur të vendit tim, nga Tamara, Vermoshi e gjer në Vukël të Kelmendit. Një natyrë e ashpër, me male tepër të lartë, që ngriheshin si apartamente, me stalaktite e stalagmite në dimër dhe me dhjetëra ujëvara të mahnitshme dhe plot lule mali gjithësojshe në verë; fiksova Jugun, perlën e Shqipërisë, me ato tarraca mbushur me agrume: limona, portokalle e ullinj, që u ngritën me djersën tonë dhe që nuk i shijuam ashtu siç duhet. Ju prish makina me dhjetëra herë midis rrugës e midis malit dhe fjeti te këmbët e shokëve; ngela në dëborë dhe më tërhoqën me zinxhirë, rrëshqitën ortekët nga mali dhe unë, bashkë me shokët, ulërija për të ruajtur kokën. Ngeli pa bukë me dhjetëra herë dhe e gjetëm pak bukë misri e qepë; për të kaluar natën, fjeta bashkë me shokët në një vend duke u dridhur nga të ftohtit etj., etj. Fiksoi një copëz të historisë së popullit tim nën diktaturë.

Kam xhiruar 25 filma dokumentarë, shumë kronika dhe suzhete, 15 filma artistikë si regjisore e dytë. Pra fiksova pjesë të historisë së popullit tim të lashtë, histori të cilat jetojnë në kujtesën time, histori që më kalitën dhe më dhanë forcën të kuptoja se kush ishte diktatura.



Si filluat shkollën në Liceun artistik ?

Ishte viti 1955. Sapo mbarova vitin e parë të shkollës së mesme në gjimnazin “Q. Stafa”, hynë në klasë disa persona me aparatura incizimi. Ishin punonjës të Radio-Tiranës. Kishin nevojë për spiker të jashtëm, jo definitiv. Na morën në provë. Për çudi, unë fitova. Madje, njëri prej atyre që kishin ardhur, më tërhoqi mënjanë dhe më sugjeroi që të paraqitesha për konkurs në degën e artit Dramatik në Liceun Artistik. Në të vërtetë unë recitoja shumë bukur. Pasi mbaruan pushimet e verës, u paraqita në konkursin që zhvillohej në Liceun Artistik. Ishin vitet 1955-1956. E fitova konkursin; madje më akorduan edhe bursë. Liceu ndodhej në fundin e rrugës së Kavajës. Hyrja kryesore ishte me portë hekuri, kurse nga mbrapa ishte fushë dhe e pa mbyllur me mure. Ambientet brenda ishin shumë të thjeshta, si klasat, ashtu edhe dhomat e gjumit, sallat ku zhvilloheshin gjithë pasditen lëndët artistike. Ngrohje nuk kishte. Në çdo klasë kishte soba të vogla për të ndezur zjarr, që nuk ngrohnin dot as një sipërfaqe të vogël...

Cilët ishin pedagogët tuaj? ***

Në Liceun Artistik kishte profesorë të dëgjuar që i kishin kryer studimet jashtë atdheut, si p.sh. Ramadan Sokoli, Xhemal Broja, prof. Naraçi, që kishin studiuar në Itali; ose profesorët e dramës, që edhe ata kishin studiuar jashtë, si: Kadri Roshi, Lazër Filipi, Kujtim Spahivogli etj. Në Lice, në degën e Dramës, për të studiuar profesionin, unë u lidha ngushtë me Bexhet Nelkun, Viktor Bruçetin e Serafin Fankon. Por kishim mjaft shoqe e shokë të tjerë, si: Lavdije Bisha, Sadije Koka, Skënder Rama etj., etj. Viktori dhe Serafini ishin nga Shkodra. Kur fillonte viti i ri shkollor ditën e parë vinin gjithmonë në shtëpinë time, ku linin edhe valixhet me tesha (valixhe u thënçin, se ishin të vogla e prej druri). Edhe pse ishte dimër, veshja e tyre ishte mjaft e dobët, dhe me ato veshje e kalonin të gjithë sezonin e dimrit. Por këtu nuk studionim vetëm ne. Kishte nxënës që studionin nga të gjitha profesionet. Kush e mendonte se një ditë nga kjo shkollë do të dilnin shumë artistë të talentuar, si Gaqo Çako, Kristaq Paspali, Ferdinand Deda, Hektor Dule, Luiza dhe Kozeta Papa, Muntas Dhrami etj., etj. Kështu ai oborr i vogël dhe i thjeshtë, qysh në mëngjes herët ushtonte nga zërat e artistëve të rinj, që premtonin një të ardhme të bukur për artin shqiptar.



Çfarë studionit në klasën e artit dramatik?

Klasa e Artit Dramatik bënte përpunimin e zërit, frymëmarrjen, spostimin, numërimin deri në 100 dhe here-herë “kupa me kapak-kupa pa kapak”. Lënda kryesore që ne zhvillonim ishte mjeshtëria e aktorit. Këtë lëndë na e shpjegonte Kadri Roshi, çdo pasdite, në orën 16.00. Ishin orët më të bukura. Fillimisht mësonim pantomima (pa zë). Këtë e studionim në një sallë të madhe dhe e prisnim me padurim profesor Kadriun, i cili ishte një artist mjaft i mirë dhe ne përfituam shumë nga mësimdhënia e tij. Veç kësaj në atë sallë kishim një sobë teneqeje shumë të mirë, që e mbanim të ndezur pa pushim. Por gjëja më e bukur ishte se profesori çdo ditë na sillte 3 kg. gështenja që i piqnim sipër sobës. Pra, në këtë mjedis tepër të këndshëm fillonim dhe bënim prova me pasion, të gëzuar, optimist dhe me dashuri për artin. Vitin e parë shumë gjëra edhe nuk arrinim t’i kuptonim plotësisht, dega e Artit Dramatik është si një pus pa fund ku vetëm gërmon vazhdimisht.

Kë do të veçonit si të talentuar nga studentët e asaj kohe?

I talentuar ishte edhe skulptori Hektor Dule, që studionte nga mëngjesi deri në darkë. Ai ishte shumë i mbyllur, i heshtur, por në vetvete ishte një vullkan që më vonë shpërtheu me vepra dinjitoze. Një ditë Hektori qëndronte tepër i trishtuar, kishte lidhur duart dhe po hiqte në zemër pranë bustit të një femre, që akoma nuk e kishte përfunduar. Iu afrova dhe e pyeta. I mërzitur më shpjegoi se kishe pasur një vajzë që i pozonte, por ajo që mërzitur dhe nuk vinte më, duke ia lënë punën të pambaruar. “Ja, - më tha, - dy orë punë kam gjithsej…” Unë i thashë: “Ja, unë po ulem te stoli dhe po qëndroj pa lëvizur dhe ti përfundo bustin!” Sa shumë u gëzua dhe për një kohë rekord e plotësoi atë.

Ju keni përmendur në libër dhe Vaçe Zelën...

Po. Kur mbaronte sezoni shkollor gjithmonë bëhej koncerti përfundimtar i shkollës. Në degën e Artit Dramatik gjithmonë zgjidhej skeçi më i bukur i vitit, dhe gjithmonë atë e përfaqësonim në të katër. Pasioni për dramën ishte mjaft i madh. Unë do të recitoja në gjuhën ruse, poezinë e Maksim Gorkit “Nëna”. Më kujtohet që, një moment përpara shfaqjes erdhi e nervozuar profesorja bullgare e kantos, e cila kërkoi programin e koncertit dhe e vuri gishtin te emri i artistes sonë të muzikës së lehtë Vaçe Zela. “Nuk dua, - tha profesoresha, - të thuhet se kjo është nxënësja ime”, sepse gjithmonë në koncerte, kur anulohej emri i nxënësit, shoqërohej edhe me emrin e pedagogut.

Vaçe Zela, studionte për kanto, por ajo nuk u rezistonte dot notave të pentagramit, ndaj u largua nga Liceu Artistik dhe shkoi në vendlindjen e saj, në Lushnjë, rrëmbeu kitarën dhe këndoi plotësisht e lirë duke u bërë yll i muzikës së lehtë shqiptare. Ajo e sfidoi profesoren bullgare.

Si e mbani mend Mihallaq Luarasin?



Në vitet e fundit erdhi në shkollën tonë një profesor i ri i Artit Dramatik që sapo kishte kryer studimet në Hungari. Quhej Mihallaq Luarasi. Të gjithë ishim kureshtarë ta njihnim nga afër. Ishte simpatik dhe i veshur me shije. Shpesh mbante në qafë një shall të bukur lidhur, ndryshe nga të tjerët. Shumë shpejt u fejua me një vajzë të bukur, që këndonte në Estradën e Shtetit bashkë me motrën. E quanin Edi, vajzë e talentuar e cila më vonë kreu Institutin e Lartë të Arteve (sot Akademia e Arteve) dhe punoi si aktore në Teatrin Popullor (sot Teatri Kombëtar).

Si u përjetua tek ju prishja e mardhënieve me Bashkimi Sovjetik?

Në vendin tonë kishin filluar të prisheshin marrëdhëniet me Bashkimin Sovjetik. Profesoresha ruse reflektonte shpesh njëfarë indinjate, pakënaqësie. Nuk ishte më ajo e para, kishte filluar të sillej brutalisht. Ajo bënte vazhdimisht seleksionimin e studentëve, që sipas saj, ata nuk kishin perspektive për të ardhmen. Klasa vinte duke u zvogëluar dhe arriti shifrën 24. Njëherë kishim përgatitur të gjithë pantomima, që supozonte zhvillimin e një tregimi pa fjalë e pa rekuizitë. Pra, çdo gjë zhvillohej me sikurin magjik. Gishti lëvizi këmbëzën dhe “pushka” qëlloi kokën e pedagoges. Por, sa hap dhe mbyll sytë, nga këmbët e studentit rrodhi ujë përtokë. Ai kishte futur brenda në pantallona një shishe me ujë, dhe kjo tregonte se studenti pati frikë nga kafsha. Po i dridheshin këmbët dhe në këtë moment “i shpëtoi urina”. Në sallë shpërthyen të qeshurat tona që nuk kishin fund, por në çast dëgjuam një ulërimë të tmerrshme të Çefranovës, e cila me punën e krahut të djathtë goditi me forcë mbi tavolinë. Të gjithë pushuam dhe ulëm kokat. Ajo na shau shumë rëndë, na quajti si popull mizerabël, injorant, të dhunshëm etj., etj. Vazhdoi e vazhdoi të shante aq sa na spërkati fytyrat me pështymën e saj. Dhe, si përfundim këtë ngjarje e quajti “incident politik”, që studenti e bëri qëllimisht, sepse ishte koha e prishjes së marrëdhënieve me B.S. Me këtë “incident” zbrazi mllefin e saj dhe propozoi që studenti të përjashtohej nga shkolla. E çfarë i bëmë ne asaj? Se mos ishim ne qeveria… Profesorja e mbylli mësimin për të mos u kthyer më kurrë... Ne dolëm nga salla, lamë nga pas ujin e derdhur përtokë dhe ulërimat e Nina Çefranovës.



Çfarë mund të na thoni për televizioni italian dhe antenat e stisura?

Ishin vitet 1970. Në vendin tonë frynte pak jetë lirie, pse do thoni juve? Sepse ishte lënë i lirë televizioni Italian, i cili depërtoi si një prozhektor shumë i fortë në çdo familje shqiptare. Të rinjtë, të pasionuar, diskutonin grupe-grupe Festivalin e San Rremos. Rrafaela Karra e shikonin si të ishte një “mit”. Muzika moderne na mbushi me frymë dhe na “tjetërsoi”. Rinia shpërtheu si një vullkan, e thithi menjëherë të bukurën dhe nisi nga kërkesat: flokët, pantallonat, muzika etj., etj. Unë, përballë shtëpisë sime, nga ora 16.00 dëgjoja gjithmonë zërin e Rajmondës, që nuk ishte më shumë se 15 vjeçe. Ajo, pasi shikonte në televizion artistët italianë, dilte çdo ditë në oborrin e shtëpisë dhe me një forcë të brendshme tërhiqte vëmendjen e kalimtarëve dhe të komshinjve, duke bërtitur: “Jam e fejuara e Xhani Morandiiit”.Qeveria i nuhati shpejt këto gjëra e dha urdhër të prerë, që çdo familje të hiqte antenat nga çatia, në rast të kundërt do të mbante përgjegjësi dhe, e dyta, asnjë i ri të mos mbante flokë të gjatë e pantallona alla-kaubojs. Doli buletini i Fadil Paçramit, i cili fliste për infektimin total të rinisë shqiptare. Kështu, nisi shkatërrimi i antenave të stacionit Italian. Edhe ne e hoqëm antenën nga çatia. Më kujtohet që një natë, isha duke fjetur dhe dëgjova disa zëra jo të zakonshëm. Isha e lodhur, u rrotullova në krevat dhe më mposhti gjumi. Zhurmat u përsëritën edhe natën tjetër. Atëherë u ngrita, eca me majë të gishtave, u drejtova nga dhoma e bukës dhe qëndrova pas dy vazove shumë të mëdha me lule shqiponjë dhe begonja reks. Në errësirë mëzi dallova motrën, Mimozën, dhe vëllanë, Besnikun, që hynin e dilnin nga dhoma me kujdes të madh dhe më pas afroheshin nga televizori duke rregulluar diçka. Më vajti mendja se po rregullonin për të pare stacionin Italian. Motra Mimoza ishte shumë inteligjente. Pra, po qëndroja në errësirë, prapa vazove me lule. U thirra nën zë. U trembën. Kujtuan se ishte babi, i cili një ditë më parë ia kishte qethur kokën zero vëllait dhe antenën ia prishi. Kur e panë se isha unë u çliruan, më tërhoqën në kuzhinë, më ulën në divan dhe filluan të më sqaronin. “Tek e fundit ç’të keqe ka? Ne marrim informacion se çfarë ndodh në të gjithë botën; shikojmë filmat modernë që ty të vlejnë…”, më tha vëllai, i cili fliste tepër i tendosur, ngaqë babai i kishte qethur flokët e verdha shumë të bukura dhe pantallonat ia kishte prerë me gërshërë. Atëherë rashë dakord edhe unë dhe, kështu, ne të tre shikonim televizionin italian. Por, një natë (që nuk harrohet kurrë), një kokë më kapuç të bardhë u zgjat në kuzhinë. Obobo, ishte babai! Të tre u ngritëm në këmbë të elektrizuar. Në moment mendova se do më rrihte mua, meqenëse isha më e madhja. Qetësi. Babai nuk po fliste. Eci ngadalë, shkoi në dhomën e gjumit dhe, ç’të shikoje?! Na u kthye më buletinin e Fadil Paçranit. Nuk më kujtohet me saktësi, por nuk ishte më shumë se 70 faqe. Babi m’u drejtua mua:

“Ngrehu dhe qëndro në këmbë! - Pastaj më zgjati buletinin e më tha: - Lexoje mirë, deri në fund!”

Pasi unë mbarova leximin, ngriti Mimozën dhe në fund Besnikun. Kjo histori mbaroi në orën 06.00 të mëngjesit. Me qetësinë më të madhe babai na tha: “Në orën 01.00 të çdo nate çohuni, shikoni televizionin italian dhe, në mbarim, vazhdojmë të lexojmë buletinin...” Nuk bërtiti, nuk përdori dhunën, vetëm na torturoi. Unë atë ditë nuk munda të shkoja në punë, as motra dhe vëllai nuk shkuan në shkollë. Në këtë mënyrë hoqëm dorë nga televizioni italian. Babai im, Kadri Brahimi, zbatonte rregullat dhe ligjet në fuqi me fanatizëm. Rridhte nga familje me tradita patriotike. Kishte dy motra shumë të mira Behiren dhe Ylvien. Të dyja të martuara. Nëna dhe babai kishin vdekur.

Si e ka përjetuar babai juaj ardhjen e Konti Çianos?

Babai ishte nga fshati Brataj i Vlorës, por kishte ardhur në Tiranë qysh në moshën 25-vjeçare, për të punuar. Ishte veshur në ushtrinë e Zogut ku pati gradën e Marshallit. Shumë herë na tregonte se si stërvitej ushtria në kohën e Zogut. Ne qeshnim me të madhe kur tregonte momentin e parakalimit. E gjithë ushtria vinte poshtë të dyja sqetullave në një krah hudhrën dhe në tjetrën qepën. Komandanti përsëriste: “Një, dy, kthehu nga hudhra, kthehu nga qepa!” Pastaj, pas vitit 1930, babai punoi si Shturman (drejtues aviacioni) me “AL ITALIA” në Fushën e Aviacionit. Babi na tregonte këtë rast:- Njëherë, në vitin 1930, do vinte për vizitë në Shqipëri një personalitet italian Konti Çiano . Po bëheshin kudo përgatitje. Erdhi dita dhe Roma transmetoi nisjen. Aty për aty dhe unë ia dërgova lajmin qeverisë se delegacioni u nis. Pasi kishte kaluar gjysmë ore, vjen një ‘Gaz’ i zi në Fushën e Aviacionit. Zbret nga gazi shefi i policisë. U fut në kabinën time dhe më tha: “Transmeto tani me radio që avioni të bëjë rrugës pak pushim dhe kështu të arrijë më vonë!” “Joooo, - bërtita unë, - kjo nuk është normale. Ai me gisht urdhëroi: “Transmetoje dhe mos e zgjat!” E transmetova. Roma me një ironi të theksuar u përgjigj: “Nuk ka pistë mbi Adriatik…”

Filmi Kapedani, filmi i parë për ju si asistent regjisore...

U emërova në Kinostudio, në degën e regjisores, fillimisht as asistent regjisore e filmave artistikë. Gjeta shoqëri, shoqe dhe shokë që kishin mbaruar shkollën time. U paraqita te drejtori i Kinostudios, që në ato vite ishte Zoti Vaskë Aristidhi. Nga paraqitja dukej që ishte një burrë zotni. Më dha disa porosi: “Ti je e re, puna është gjithmonë me shërbime; duhet të jesh shumë e kujdesshme në shoqëri, sepse në një grup filmi mund të punojnë 40 meshkuj dhe vetëm 2 femra” etj. Opinion në ato vite të vriste shumë. Nuk kaloi shumë kohe dhe më njoftuan të filloja punë me një skenar të Skënder Plasarit, komedinë “Kapedani”. Grupi i regjisorëve ishte i madh. Ishin dy regjisorë: Fehmi Hoshafi dhe Muharrem Fejzo, si dhe dy asistentë regjisorë: Ismail Xhabiaku dhe unë. Reparti i regjisorëve ishte i fortë: të talentuar, të zgjuar dhe të palodhur. Fillimisht menduam që të zgjidhnim aktorë më shumë të mirë dhe t’u afroheshin personazheve, sepse kjo ishte baza e realizimit të një vepre. Arritëm të zgjidhnim aktore adaptë. Nikolin Xhoja, aktor i papërsëritshëm në rolin e Beqos; Robert Ndrenika, Meropi Xhoja etj (të më falin që nuk ua kujtoj emrat) etj. Ishin ditët që do të bëheshin kinoprovat. Ishin caktuar aktorët, veshjet, grimet dhe të gjithë komponentët e tjerë. Ditën që ne do të fillonim kinoprovat unë u ndodha në oborrin e Kinostudios dhe pashë që erdhi drejt meje shoku im i klasës, Albert Verria. U përqafuam dhe shkëmbyem muhabetet e rastit. Berti më tha: - Të vete mendja pse kam ardhur? - Jo, - i thash.- Unë, - tha, - kam lexuar komedinë e Skënder Plasarit (skenarin) “Kapedani” dhe më pëlqen roli i Sulos. Ia preva menjëherë vrullin:- Jo, nuk është për ty ky rol. Ti je i ri. Sulua është plak. Pastaj është zgjedhur aktori. Mirëpo Berti u tregua këmbëngulës. M¨a hodhi poshtë mendimin, duke thënë:- Grimin , veshjen, tekstin i kam zgjedhur të gjitha vet. Kam biseduar me Fehmiun dhe me Muharremin. Sot bej kinoprovën. Dhe vërtetë, të nesërmen shtabi i filmit pa kinoprovat. Ranë dakord të gjithë që Berti ishte “Kapedani”, personazh që nuk e zgjodhëm ne, por ai zgjodhi vetveten.

Ndonjë episod nga ky film?

Me kujtohet një episod, ku Xha Sulua ishte i sëmurë dhe e vizitonte mjekja. Roli i mjekes ishte i vogël, episodik, por ishte në marrëdhënie me personazhin kryesor të filmit. Prandaj dhe ne duhet ta zgjidhnim situatën. Mbaj mënd se si i gjeta shtëpinë Dr. Eglantina Mandisë. Ajo nuk pranonte në asnjë mënyrë të dilte në film, por ama edhe unë nuk iu shkula nga dera deri sa e shpura në dekor për xhirim. Por sot kushedi sa kënaqësi ndjen ajo kur e shikon veten e saj tepër të re në vitet 70 në filmin “Kapedani”. Edhe reparti i operatorëve kishte kuadro të talentuar. Operatori Ilia Terpini, i cili që në të folur dukej tepër lirik, i ndjeshëm dhe i mbushur me talent, kishte pranë vetes çiftin e bukur Diana Diamanti dhe Jovani Kondakçi. Një rast tjetër

Përësëri tek ky film?

Po. Ishte darkë. Ishim mbledhur në një dhomë dhe të gjithë po tregonim barcaleta. Shkodranët i kishin shumë të forta, me humor që të bënin të qeshje me shpirt dhe të përloteshe. Shokët m’u drejtuan mua: “Na trego dhe ti diçka!” Mua menjëherë mu kujtua barcaleta që më tregonte ish- vjehrri im Ymer Çela, i cili fillimisht më bënte pyetjen se çfarë kuptimi ka parulla “Ne një dorë kazmën dhe në tjetrën pushkën”? I përgjigjesha “Me kazmën punojmë dhe me pushkën mbrojmë”. Por babë Meri menjëherë shtonte: “Unë e kuptoj kështu: me kazmë me hap vorrin dhe me pushkë me ja hek vetes…” Shokët qeshën, por vura re se kishte edhe nga ata që buzëqeshja u ngriu në buzë. Ditën e nesërme sekretari i Partisë, Xhevat Behri, për të cilin kisha shumë respekt, mu afrua dhe më bëri një vërejtje: “Ti je kuadër i filmit dhe mbrëmë gabove. Barcaleta që tregove nuk ishte e rregullt”. U tremba, por asgjë nuk ndodhi, se Xhevati ishte i përzemërt. Barcaletën e Babë Merit nuk e tregova më kurrë.