Prejardhja e goranëve

[destan-dibrani]

te kurdet ne irak dhe ne iran jane disa fise si quhen goran korkoheni ne google dhe gjuha kurde 40%eshte sllave pra goranet kane ardhun ne kohen kur ishte perandoria osmane kurse torbeshet jane te ardhur prej azie te vogel jane thraket e vjeter ku kane ardhur bashke me goranet dhe pomaket(musliman bullgarofon) te fala nga dibrani. p.s: goranet dhe torbeshet nuk jane njejte ne diber nuk ka goran por ka torbesh.

[destan-dibrani]

goran jane nje fis kurd ne irak dhe iran kurse goranet jane goranci kerko www.goran.com

[Jack Watson]

Goranet jane rrace tjeter nga kurdet. Si qenkan kurde? P.Sh. Ka edhe nje Albani ne Azerbaxhian, e vetem se ka emrin tone ateher ne i bie te jemi qe andej?

[MIRIAM]

Nuk e di cfare preardhej kane vetem e di qe jane 100% race e bardhe sepse shumica jane flokeverdhe e sykalter.

[arch.UKA]

te gjithe popujt sllav foles e perdorin kete term ''nashinski"

[atrelb]

Por deri sa e di une Goranet jane Sllave Bullgaro-Maqedonas ka edhe gorane ne rrethin e dibres dhe pogradecit nuk jane me prejardhje Shqiptare..

Goranet nuk jane as sllave e as Bullgaro-Maqedonas, por jane shqiptar te cilet nga nevoja per te mbijetuar ndaj rrezikut serb/sllav u detyruan te mesojne gjuhen e cila dalngadal u be pjese e jetes se tyre.

[B.C.B]

goranet as vet nuk e dijne qka jane.

[Endless]

une kam qene ne nje shtepi gora

Dhe doli ne konkluzionin qe?

[atrelb]

Më intereson raporti mes Lumës dhe Gorës, a janë një krahinë apo një fis apo të ndara, do të ishte interesante kjo për historinë tonë.

Duhet te theksojme se Gore nuk ka vetem ne Kukes, por dhe ne Korce, vecoria e tyre eshte dygjuhesia qe ato flasin gjuha Sllave e huazuar nga nevoja e mbijeteses dhe shqipja se ata jane shqiptar.
Duhet te theksojme se si Gora(Shishtavecit) dhe Luma jane pjese te Rrethit te Kukesit.
Te dyja jane krahina etnografike te rrethit te Kukesit, secila mbart zakonet dhe tradita sa te vecanata dhe te ngjashme midis tyre.
Rraportet midis tyre jane shume te mira e thene ndryshe luma dhe gora japin dhe marrin midis tyre, karakteri etnografik i dallon ato nga njera-tjetra.
po te pyesim banoret si te lumes dhe te gores se nga jane ata thone nga Kukesi dhe jemi kukesiane.

[kutje]

Pershndetje Forumist te nderuar!

Gora eshte nje regjion ne jug te Prizrenit, shqiptaret goran e banoj ate, kufizohen me Zhupen ne jug-perendim me Opojen ne Lindje, dhe me kufirin me Maqedonin dhe pak te Shqiperise e qe aty nje cep i regjionit te Lumes kufizohet me te.

Mirepo Gora etnike arberore shtrihej pertej kufijve ne Maqedonin perëndimore para vitit 1913 ku edhe eshte vendosur per kufijte ne konferencen e amabadoreve ne Londer.

Origjina e goraneve ne baz te burimeve materiale eshte ilire sepse neper fshatrat e saja gjendet toponimia qe lidhet me lokalitetet ilire si: Kitka, Suka, Livadhi i Pjetrit, Guri i Kuq, Kulla, etj. Kurse ne baz te burimeve te shkruara-dokumentuese ata permenden qysh ne shek. XIII-XIV ne krisobulat e manastirit te Hilandarit, te Stefan Deçanit, Car Dushanit ku permenden arbanaset se bashku me popullsin vllehe e ardhur ne viset tona kah shek. XII-XIII e cila eshte asimiluar me kohen ne shqiptar per shkak se edhe ata ashtu si edhe arberoret ishin popull blegtor dhe kishin afersi gjuhe dmth iliro-thrakase.
Pra popullsia e kesaj ane ishte shqiptare e ritit ortodoks.

Gjat fuqizimit te principatave arberore ne fund te shek XIV ky territor i perkiste edhe Gjon Kastriotit i cili ne nje dokument te vitit 1426 i dhuron manastirit te Hilandarit dy fshatra te rajonit te Gostivarit-Gores, gje qe tregon shtrirjen e kesaj zone ne shtetin arberor. Sipas medievistit dhe historianit te njohur Dr. Kasem Biçokut kjo vij e kufirit shkonte permes famullise se Prizrenit qe shkonte ne jug te kufijve te tanishem do te thot deri tek Tetova e lumi Vardar. Kjo tregon se ne ket mes hyjn edhe Gora edhe Zhupa.

Ne kronikat mesjetare, kronistet bizantin si Leonik Hallkondilli, Gjergj Sfrances, Mihal Dukasi popullsine arberore te ritit ortodoks e quanin TRIBAL-TRIBALLOI-, e tribalet ishin fis ilir te cilet dikur kishin jetuar ne kufi me dardanet dhe kishin pasur pothuajse kultur te njejte materiale.
Marin Barleci, humanisti i shquar arberor, ne vepren "Historia dhe veprat e Skenderbeut, princit te Epirit" - Vita et Gestis Scanderbegi Epirotarum Princepis, kur flet per ekspeditat e Skenderbeut ne anen e malesise se Tetoves Dibres dhe fushes se Pollogut ket popullsi e quan pikerisht TRIBALE e qe dmth se ishin arberor ortodoks.

Gjat sundimit osman kjo treve hyri ne kuader te sistemit timar te P. Osmane dhe sigurisht qe i ka takuar Sanxhakut te Prizrenit. Ne defteret kadastral osman te shek XVI vitit 1571 aty figurojn fshatrat qe gjenden edhe sot e kesaj dite me toponimi pikerisht shqiptare, por me ndikim nga ortodoksizmi.

Kategorizimi i shqiptareve ne sistemin e MILETIT ishte fatal per shqiptaret e shek XIX, duke pasur parasysh qe ne ate kohe ata ishin qeshtje e brendshme e P. Osmane dhe ishin te emeruar si banor mysliman. Shtetet pansllaviste Rusia, Bullgaria dhe Serbia i kishin duart e lira te vepronin duke u bazuar se ato po e qlironi keta banor nga osmanet dhe sundimi i tyre.

Kjo na u hakmorr si duket bumerang!

Humbjet e P. Osmane ishin humbjet e shqiptarëve, sepse ata prekeshin direkt nga ekspansioni i Serbise dhe Rusise ne krye me pansllavizmin.
Keshtu ne fund te shek XIX ne Prizren do te hapet konsullata ruse dhe do te ndertohet kisha ortodokse-serbe e Shen Gjergjit mu ne qender te Shadervanit. Konsuli rus Ivan Jastrebovi pseudo shkencetari famkeq kishte shetitur kete ane te Gores dhe Zhupes dhe ne shkrimet e tija kishte bere degjenerime shkencore duke i shtremberuar faktet se kinse kjo popullsi eshte serbe ortodokse e myslimanizuar!!!
Keto studime pansllaviste i rrezon vet toponimia, Patronimia dhe antroponomia e regjionit te Gores e cila eshte kryekeput shqiptare.

Asimilimi me i madh i tyre ndodh ne kohen e mbreterise serbe SKS te kohes se Aleksandrit ku hapen shkolla serbe dhe i nxisin me dhun banoret e kesaj ane te shkollohen ne serbisht. Kjo ka vazhduar edhe pas L.II.B mirepo politikani dhe veprimtari i njohur Zhupes ILjas Kurteshi beri qe keta te mesojn ne gjuhen shqipe pas demonstratave te 68 dhe kushtetutes se Kosoves 1974. Atje hapen shkolla shqipe etj

Mirepo kjo u nderpre gjat viteve te 80 ku banoret e frikesuar nga UDB u kthyen ne serbisht, e sidomos gjat v. 90 ata veqse ishin kamufluar ne regjimin serb. Por kjo ka ardhur nga presioni i vazhdueshem, nga aparteidi dhe dhuna qe e ushtronte makineria shoviniste serbe.

Sot ata jan nje pjese si pakice gorane, nje pjese e quan veten myslimane kurse tjetra boshnjake. Nje Zot e di kush eshte ne krye te ketyre lojerave te cilat zhvillohen ne dem te Historise Shqiptare dhe te origjines se ketyre banoreve!!!

Besoj se isha sadopak i qarte per forumistet megjithese kjo teme eshte mjaft e gjat dhe kerkon hulumtive arkeologjike, arkivore, etnologjike, antropologjike etj.

Personalisht jam duke u marrur me keto dy treva "Zhupen dhe Goren gjat mesjetes" qe nje kohe dhe besoj do te del ndonje publikim apo liber per keto krahine dhe keta banor fatkeq te cilet sot po manipulohen nga lojerat e politikaneve te ndryshem te Gores.

Kush jane Goranet ?Po te tregoje une kushe jane.Keta jane Shqipetare,mirepo shume ma heret u asimiluen me gjuhe.Kurse Malesia e madhe ashte se paku prej vitit 1875,kurse malesia e Sharit,ma heret ne vitet 1804 ka hapje te shkollave sllave,dhe ma vone,tue pamur se shumica e kesaj popullate ka punue neper qytetete te bullgaris dhe serbis,pasi ktheheshin nga keto vise folshin gjuhen sllave.Te dy krahet te maleve te medhaja Shari dhe Malesi kane njejten histori te Shqipetareve,Ne malesi quhen boshnjak,kurse ne Shar Goran.Ndryshimi ashte ky se ne malesi ishin KATOLIK,kurse ne Shar ortodox.Keta Goran ju ka mbetur gjuha shkaku i kishes ma heret.kisha dhe bullgaria.kurse ne malesi Kisha,mirepo fale civilizimit te shpejt u ruejten prejardhjet e tyne.vetem 135 vjet kurse tek gorane ajo ashte para 200 vjete.