Irfan CANA:LUFTË DUKURIVE EKONOMIKE

[Irfan Cana]

Sqarim: Sipas mundësisë çdo intelektual duhet ta lexoj

KORRUPSIONI-KUçEDËR FANTOME E SHTETIT


ecc.dip. Irfan CANA

Marifeti,si term në leksikografinë tonë, shpeshherë përdoret në media,shkresa, biseda, diskutime, tubimet e njerëzve në takime të ndryshme,e që ka për cak të shpreh qëllimin esencial të aktivitetit ,të personit a shoqërise, në jetën e përditshme , me qëllim të krijimit,formësimit të një të mire shoqërore,ndikimin e të cilit do ta ndiejnë, provojnë dhe shijojnë gjeneratat e ardhshme, o për të mirë, o për të keq .E mu këtu,qëndron thelbi i kuptimësisë së tij ,që të zbërthejë sa më detajisht dhe t ë thjeshtë anët pozitive dhe negative të kësaj fjale ,varësisht ,kush,ku dhe në çfarë prizme e shikon.
Në kontekstin e mirësisë,zhdërvjelltësisë dhe sekretit të kultivimit të përvojës specifike,dobiprurëse, sa të mirë aq edhe të lashtë t ë Marifetit të një komuniteti njerëzish ,padyshim se e përkrahim atë unanimisht,krenohemi me të dhe përpiqemi që atë t'a bartim edhe tek brezërit e reja,në mënyrë që mos t'i humbet cilësia, mos ta gëlltitë korozioni i kohës dhe padiktuar, sa çel e mëshel sytë, të tretet gjithë ai mund dhe djersa e të parëve tanë.Mirëpo,kur kemi të bëjmë me Marifetin si ves i keq,në kontestin e ligësisë që i sjell një populli,i cili mishërohet në mendë në mënyrë evolutive,mëshehtasi dhe padiktuar,padyshim se në këtë rast duhet vepruar në mënyrë të kundërt se sa në rastin e parë,ta dënojmë bashkarisht,të pendohemi për të që është prezent në popull,ta rezistojmë fuqishëm dhe mos të lejojmë të helmohet rrufeshëm edhe brezi i ri,sepse implikimet do të jenë edhe më të mëdha dhe katastrofike,në çdo rafsh të zhvillimit si atë; ekonomik, shkencor,kulturor etj.
Këto ditë,jo veq te ne, por edhe gjithkund në Rajon,Europë dhe Botë, me të madhe,hovshëm e me përmasa të hatashme,po zihet n'gojë,shqyrtohet dhe çdo qeveri e shteteve përreth neve, po apelon tek qytetarët e vet që të ngrenë zërin sinqerisht,të rreshtohen në anën e tyre dhe të përkrahin luftën e pakompromisë ndaj,Marifetit të keq-Korrupsionit!Apeli i këtyre shteteve,nuk është thënë kot se koti,por shqetësimi i tyre ka të bëj me përpjekjet gjithpërfshirëse që ta zënë trenin e fundit që t'i dalin përballë kësaj dukurie ,që i ka shtrirë krahët e zezë si kuçedër fantome në çdo pore të jetës.
Të vetdijshëm për pasojat negative që po i sjellë e që do t'i sjell në të ardhmen shtetit të vetë,udhëheqësit vendorë duhet të hartojnë platformat dhe të shtrëngojnë rripin sa më tepër që është e mundur,në mënyrë që të ngushtojnë hapsirën e paraqitjes së korrupsionit.Sepse,po që se nuk eliminohet ky ''marifetllëk'' me kohë,ai më vonë do të trajtohet dhe pranohet si dukuri normale,ndërsa dëmi do të shumfishohet e kryekëputë do t'i godasë ata që janë më të ligë ekonomikisht;të pa punët,pensionistët,invalidët,arsimtarët,punëtorët shëndetësorë etj.Ky marifet- aktivitet i zi,është i pranueshëm ,ka gjetur fole dhe po rrënjoset tek ata, që pikësëpari s' janë human,janë egoist,mashtrues dhe të ligë tejmase!
Në shtetin tonë, marifetllëku i Korrupsionit është prezent mjaft, dhe jo veq gjatë kësaj periudhe të pavarësisë , por edhe para pavarësisë dhe nën okupim disa vjeqarë!Kur e themë atë, mendja vrik më shkon tek ata ,që gati gjithë jetën e kanë kaluar duke u ndërruar në vende kyçe funksionale shtetërore!Ndërrimi i tyre bëhej ashtu formalisht, sa për sy e faqe, jo për të sjell diç të re në udhëheqje,që kush e di sa herë populli e theksonte dhe pandërprerë e zinte n'gojë,por për ta kryer atë formalitet ligjor të ri freskimit me emra tjerë,pa u larguar prej punëve,ideve të prapta dhe ashtu duke u sjell në rrethin magjik vite me rradhë!Në popull është i njohur proverbi mjaft i qëlluar dhe i bukur;''Zhdrypi Alija,hypi Hakija''!Pason pyetja;Këta ish funksionarë,çka kanë punuar?!Athua nuk ishin të vetdijshëm si po e udhëheqin shtetin?!Ato betimet që ipnin para popullit,vallë si i konsideronin dhe pse nuk iu përmbahen?!Sa e sa dështime të marrishme kanë bërë gjatë periudhës së udhëheqjes?Nuk e panë bile as të arësyeshme të kërkojnë mëshirë-falje e lere më t'i gjykojnë!Kush i përkrahte ata?! Populli gjithmonë i vërente ato me kohë dhe shprehte pakënaqësi!Mirëpo kot,dikush shtihej i shurdhët dhe nuk gërzhitej fare!As sot e kësaj dite, nuk dëgjuam që dikush të jetë dënuar për punët e liga e të gabuara të udhëheqjes të nivelit shtetëror apo atij lokal!Sa të zezat u bërën gjatë kësaj periudhe,financiarisht të kushtueshme mjaft e që u kompenzuan dhe shkuan në barrë të popullatës së varfër!Secili prej neve pyet habitshëm: Për kë u ndërtuan burgjet e shtetit të Kosovës?!Përgjigjja është e qartë;Për të varfërit e jo të pasurit,për invalidë,pastruesit ...e jo për këshilltarët antitalent,qeveritarët shkurtpamës,deputetët servil e grykës!
Për secilën punë,qytetari i thjeshtë që duhet ta kryej për nevoja familjare, has në vështirësi të llojllojta, e që të gjitha ato çojnë gjer te dhënja e ryshvetit,si pasojë e mungesës së moralit,mosrespektimit të rregullave ligjore nëse ekzistojnë!.Po nuk dite m'u gjetë,të kalon koha e gjatë duke u endur dhe puna të mbetet e pakryer!Nuk di a ka ndonjë lëmi e jetës së përditshme e pa përfshirë dhe që nuk përfolet sot dhe që nuk është pre e këtij marifetllëku -Korrupsionit?!Nevojtarët e sëmurë, ankohen në mjekë të pa ndërgjegjshëm.Nëse nuk japish para,e vë në pyetje shëndetin e vetë.Nuk mund të marrish barëra të nevojshme,nuk e fiton tretmanin njerëzor të kurrimit,e as që mund të vizitosh ndonjë të afërm në spital pa dhënë diç apo ,pa interveinm, etj.Të pa punët, poashtu gjatë ballafaqohen me ëndrrën e pritjes së punës.Zhagiten shpalljet e vendeve të punës me konkurs,gjersa e gjejnë personin e vetë,të njofshëm. Vite të tëra nuk mund të punësohen personat që janë pak si në moshë të viteve pesëdhjeta.Kur lajmrohen në entin e punësimit-u thonë eni të vjetër!Kurse kur lajmërohen në Entin Social-që t'i gëzoj dhe përfitoj lehtësime për obligimet ndaj shtetit,në pamundësi t'i kryej ato,në mungesë të mjetefe financiare të jetesës, u thonëundeni ende të punoni,s'keni shanse që të ndihmoheni!Kotsëkoti rexhistrohen nëpër kartelet e evidencës nëpër Ente të Punësimit .Pa dobi humbin kohë, duke u paraqitur çdo tre muaj tek ata, mos do të marrin ndonjë përgjigje pozitive,ta gëzojnë veten dhe familjarët e vet, që sy e vesh çdo ditë presin lajm të mirë-për punësim!
Nëpër entet kosovare, a dini si fitojnë përgjigje nevojtarët e punës nga zyrtarët përgjegjës;Me ngritjen e krahëve dhe shtrembërim të thjeshtë të gojës,pa thënë asnjë fjalë!Nuk ia vlen të fjalosesh,sepse të gjen sheri edhe më i madh-e thërrasin policin dhe mund të futesh në burg!Këtë e theksova,sepse një kolegë i imi me kualifikim superior,në një qytet goxha të madh,pas vizitës së disa herëshme të Entit për Punësim,e ka përjetuar kë të "të mirë" kur u pat thënë atyre:"Mëshelni krejt entin,ç'po rrini kot aty,kur nuk jeni duke kontribuar asgjë për ne,bile mos hargjoni paratë e shtetit të varfër!"
I njëjti fat, mund të të ngjajë të përjetosh edhe në sektorët tjerë të veprimtarisë shtetërore,nga ato instanca më të ulta e gjer te ato më të larta! Qeveritarët dhe mini qeveritarët,pandërprerë mbajnë fjalime se si duhet luftuar Korrupsionin,se si bota atë nuk e pranon e si e shkatërron ekonominë vendore,arësimin,kulturën e...Ai në çdo skutë të Kosovës, i ka të shtrirë krahët,në fillim tinëzisht e tani haptasi,dita ditës po e zgjeron shtrirjen e vet dhe është kah forcohet gjithnjë e më tepër,ndërsa ata që janë të caktuar t'i vëhen përballë e ta ndalin dhe t'i kundërvihen denjësishtë me të gjitha mjetet e disponuara ,nuk po e bënë atë, dhe çuditërisht nuk lodhen për të,qetasi e tolerojnë.
Indifirenca e sjelljes së qeveritarëve tanë ndaj korrupsionit,sepse nuk ndiqet nga organet gjegjëse me masat adekuate në mënyrë meritore ,ai natyrisht e bën të vetën, shprehur në gjuhën Japoneze-bën Hari-kiri!Kush pëson më së tepërmi këtu?Pëson qytetari i rëndomtëi,i papunë,i sëmuri,nxënësi, studenti,mësuesi,profesori ,pensionisti,invalidi,bujku etj.Nga kjo dukuri, që është infektuar e tërë shoqëria dhe që i vie era në çdo skutë pa hamendje
pëson i tërë shteti,- kurse qeveria ri anash,shikon popullin si vuan të zitë e ullirit,shikon si digjet morali ynë,shkolla jonë,kultura jonë... mu si kalimtarët që kanë rastisur vonë befasisht në oborr të kojshisë dhe syhapur shikojnë flakën e furrishme se si e gëlltit pullazin e shtëpisë,por veç me një dallimë parët janë të paguar për atë punë dhe e kanë obligim të intervenojnë urgjentisht dhe me kohë ,kurse të dytët duhet ta shprehin solidaritetin human!

[Irfan Cana]

FJALIMI BOSH E PLOT DEMAGOGJI

Fjalimi i Hashim THaçit më 02.09 2013 para bujqëve rahovecas në Restoran"Ylli" ishte tejet
demagogjik dhe i mbushur plot e përplot insinuata e lëvdata të njejta si që i ipte rëndomë viteve të kaluara para zgjedhjeve.
Për ç'arsëye mu
bash
tani zgjodhi ditën t'u premtojë subvencione bujqëve e jo gjatë viteve të kaluara (3)?Pse ka pritur tri vite rrafsh?Si nuk
turpërohet e njejta garniturë të dalë
para
bujqëve,kur para ca vite me urdhër të tyre ,ishin malltretuar dhe rrahur fermerët vrazhdë në oborrin e Bodrumit të verës
"STONE CASTLE" gjatë protestës së njohur rreth mospranimit të rrushit në Bodrume?Pse Kryeministri dhe ministri nuk thanë
asnjë fjalë rreth gjetjes së rrugëve alternative të plasmanit të prodhimit
të rrushit,si çështja akute
që me vite i mundon fermerët ?Pse nuk përmendë premtimet që i ka dhënë përpara rreth mbrojtjes së prodhimit të bujqëve
nga dëmet eventuale
natyrore,masat që përpara shteti gjithmonë i ka ndërmarrë rregullisht gjatë çdo viti
?
Habitem me prezencën e ca profesorëve-intelektualë me përvojë që ishim prezentë në sallë(Bilall Spahiu,Ramadan Pallqa,
Ali Dula e...)pandërprerë i duartrokitnin fjalimeve boshe të pushtetarëve dhe qeshnin ironikisht për "llapsuset" e Kryeministrit duke mos u rënë në mendë të shtrojnën asnjë të
vetmen
pyetje
që i mundonin bujqit vite me rradhë për të cilat
dinë edhe fëmijët sot?
Deri kur do të dëgjohen fjalimet e tilla,monotone,abuzive dhe të pavlera,pa u përqëndruar në brengat e vërteta dhe aktuale të bujqëve?
Gjatë gjithë kohës së tubimit në hotel,nuk u dëgjua nga Kryeministri dhe Ministri Stavileci asnjë fjalë për
sjelljen e ndonjë investimi serioz,qoftë nga biznismenët vendorë apo të huaj,e që do t'i punësojë në masë bujqit e rinjë e të
zellshëm?Ë shtë për keqardhje edhe shukatja e bujqëve përparimtarë më të spikatur,që si duket e nemën gojën dhe i zuri gjumi për "kocën" e premtuar nga Kryeministri prej 500 euro për një Ha subvencion sivjet !Kjo lajthitje qëndrimi,nuk i bën nder askujt e më së paku fëmijëve tanë që presin ardhmërinë më të ndritur nga të gjithë ne.