Kushtetuta e Egjiptit
E hėne 10 Dhjetor 2012 12:50
Krahasimi ne kushtetuten e Egjiptit te vjeter dhe te ri
Kushtetuta e vjeter
Kushtetuta e re
Identifikimi i shtetit:
Republika Arabe e Egjiptit ėshtė shtet demokratik i bazuar nė qytetarėt. Populli i Egjiptit ėshtė pjesė e Kombit Arab dhe punon pėr realizimin e unifikimit tė tij.
Identifikimi i shtetit:
Republika Arabe e Egjiptit ėshtė shtet i pavarur me sovranitet tė unifikuar qė nuk mund tė ndahet. Sistemi i tij ėshtė demokratik. Populli egjiptian ėshtė pjesė e kombeve arabe dhe islamike (Umetit Musliman). Ėshtė krenar qė i takon portit afrikan tė Nilit dhe Afrikės, ashtu siē ėshtė krenar pėr pjesėt e tij Aziatike.
Islami dhe sheriati:
Neni 2 thotė: Islami ėshtė feja shtetėrore dhe gjuha arabe ėshtė gjuha zyrtare. Rregullat e sheriatit janė burimi kryesor i legjislacionit
Islami dhe sheriati:
Neni 2 mbetet i paprekur.
Rreth sheriatit shtohet neni 219 ku thotė:
Parimet e Sheriatit pėrfshijnė provat e pėrgjithshme dhe parimet e tij, rregullat dhe jurisprudencėn, si dhe burimet e pranuara nga drejtimi Islam Sunit dhe shumica e dijetarėve muslimanė.
Minoritetet fetare:
Nuk ka nen tė tillė nė kushtetutėn e vjetėr
Minoritetet fetare:
Parimet e legjislacionit pėr tė krishterėt dhe hebrenjtė egjiptian janė burimi kryesor i legjislacionit qė organizon statusin e tyre civil dhe ēėshtjet fetare.
Feja:
Shteti garanton lirinė e besimit dhe lirinė e ushtrimit tė riteve fetare. "
Feja:
Neni 43 thotė: "Shteti garanton lirinė e besimit dhe lirinė e ushtrimit tė riteve fetare dhe tė drejtėn pėr tė krijuar vende tė adhurimit pėr fetė monoteiste bazuar nė ligj";
Liria e shprehjes:
Nuk ka nen tė tillė
Liria e shprehjes:
Neni 45 thekson:
"Liria e shprehjes dhe mendimit ėshtė e garantuar. Ēdo person ka tė drejtė tė shprehė mendimin e tij me gojė ose me shkrim, fotografi ose mjete tė tjera tė botimit dhe tė shprehjes.
Fyerja e profetėve dhe tė dėrguarve:
Nuk ka nen tė tillė
Fyerja e profetėve dhe tė dėrguarve
Neni 44 shton: "Fyerja e profetėve dhe tė dėrguarve ėshtė e ndaluar".
Univeristeti i Al Azharit
Nuk pėrmendet universiteti i Al-Azhar ose dijetarėt e tij.
Univeristeti i Al Azharit
Universiteti Al-Azhar ėshtė i pavarur dhe njė subjekt gjithėpėrfshirės. Ai merr detyrėn e predikimit Islam nė Egjipt dhe nė gjithė botėn. Dijetarėt e AlAzhar duhet tė konsultohen nė tė gjitha ēėshtjet qė lidhen me Sheriatin.
Demokracia dhe Shura (konsultimi):
"Sistemi politik ėshtė i bazuar nė pluralizėm."
Demokracia dhe Shura (konsultimi):
"Sistemi politik ėshtė i bazuar nė parimet e demokracisė dhe nė Shura".
Gruaja:
Neni 10 thotė: "Shteti garanton mbrojtjen e Nėnave dhe fėmijėve, ai duhet tė kujdeset pėr fėmijėt dhe tė rinjtė dhe tė sigurojė kushte tė pėrshtatshme pėr zhvillimin e talenteve tė tyre"; Neni 11 shton: "Shteti garanton ekuilibrin e duhur midis detyrave tė gruas ndaj familjes dhe punėn e tyre nė shoqėri, duke marrė parasysh statusin e tyre tė barabartė me burrat nė fushat e jetės politike, shoqėrore, kulturore dhe ekonomike, pa shkelje tė rregullave tė jurisprudencės islame. "
Gruaja:
Neni i ri 10 thotė: "Shteti duhet tė sigurojė nėnat dhe shėrbimet pėr ato dhe fėmijėt duhet tė jenė tė lira. Shteti gjithashtu do tė garantoj koordinimin ndėrmjet detyrave tė gruas dhe punės e saj publike. Shteti do tė sigurojė mbrojtje dhe kujdes pėr gratė e divorcuara dhe tė vejat".
Neni 30 thotė se "qytetarėt, pa marrė parasysh gjininė, janė tė barabartė para ligjit dhe tė barabartė nė tė drejtat dhe obligimet, dhe se nuk guxon tė ketė diskriminim"
Tė drejtat dhe liritė:
Kapitulli i tė drejtave dhe lirive ėshtė i pėrfshirė nė 24 nene.
Tė drejtat dhe liritė:
Kushtetuta e re pėrfshin 51 nene mbi tė drejtat personale, tė drejtat politike dhe morale, tė drejtat ekonomike dhe sociale, garancitė pėr mbrojtjen e tė drejtave dhe lirive themelore tė njeriut.
Neni i ri 73 thotė: "Skllavėria e punėsimit, skllavėria e detyruar dhe ajo seksuale konsiderohen akte tė dėnueshme me ligj."
Ushtria:
Asnjė nen nė kushtetutėn e vjetėr.
Ushtria:
Nuk lejohet qė qytetarėt tė dėnohen nga gjykata ushtarake, pėrveē nėse krimet e tyre prekin ēėshtjet e ushtrisė.
Media: Asnjė nen nė kushtetutėn e vjetėr.
Media:
Neni 48 thotė: "Organizatat e medies nuk mund tė pezullohen, mbyllen dhe asetet e tyre nuk mund tė konfiskohen nėse nuk ka njė dekret gjyqėsor";
Gjyqėsori:
Asnjė nen nė kushtetutėn e vjetėr.
Gjyqėsori:
"Gjykata e Lartė Kushtetuese ėshtė formuar nga kryetari dhe 10 anėtarė." Ajo aktualisht ka njė president dhe 18 anėtarė.
Mandati i Presidentit:
Mandati i presidentit ėshtė gjashtė vjet, duke filluar nga data e rezultateve tė zgjedhjeve, presidenti mund tė ri-zgjidhet pėr njė numėr tė pakufizuar tė herėve ".
Mandati i Presidentit:
Mandati i presidentit ėshtė katėr vjet duke filluar nga rezultatet e zgjedhjeve, presidenti mund tė ri-zgjidhet pėr njė mandat tė dytė, jo mė shumė "
Prandaj kushtetutės sė re tė Egjiptit duhet ti jepet njė shikim i plotė nė dritėn e demokracisė, duke pasur parasysh se kjo kushtetutė e re ka ardhur nga ata qė e krijuan revolucionin, ndėrsa kushtetuta e vjetėr ėshtė ajo qė i ka shėrbyer diktatorit Hosni Mubarak. Kushtetuta e re nuk ėshtė asgjė tjetėr, pėrpos plotėsim i nevojave demokratike tė Egjiptit post-revolucionar.
Duke analizuar nenet e tė dy kushtetutave, mund tė shohim se kushtetuta e re ėshtė mė e plotė dhe mė gjithėpėrfshirėse, pėrderisa kushtetuta e vjetėr nuk pėrfshin as nene themelore mbi lirinė e medieve, gjyqėsorin, minoritetet fetare, universitetin publik shtetėror, apo fyerjet.
Mediet ndėrkombėtare e kanė paraqitur si njė hap tė gabuar ndryshimin e kushtetutės, mirėpo shihet qartė se kushtetuta e vjetėr ėshtė ajo qė ka nevojė pėr shtesa dhe pėrmirėsime, ndonėse daton nga viti 1971. Kushtetuta e vjetėr, pėr dallim nga ajo e reja, i jep presidentit mundėsi tė pakufizuara, duke pasur parasysh se ai ka drejtė tė kandidohet pėr numėr tė pakufizuar tė herėve. Kushtetuta e re e bėn tė qartė kompetencėn e gjyqit ushtarak mbi qytetarėt, ndėrsa kushtetuta e vjetėr as qė e thekson kėtė aspekt.
Duhet kujtuar rastet kur qytetarėt pėr shkak tė shfaqjes sė mendimit tė lirė janė dėnuar nga gjykata ushtarake, me vendime tė pakthyeshme. Gjithashtu, kushtetuta e vjetėr nė asnjė nen nuk cek ndalimin e skllavėrisė, ndėrsa kushtetuta e re e ndalon atė nė tė gjitha format e saj.
Mesazhi/A.Avdiu-Hoxha
Krijoni Kontakt