Close
Faqja 0 prej 3 FillimFillim 12 FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin -9 deri 0 prej 24
  1. #1
    Love all, but trust a few Maska e angmokio
    Anėtarėsuar
    02-09-2011
    Vendndodhja
    AngMoKio
    Postime
    3,928

    Ardhja e Osmaneve dhe fundi i Sllavizmit!

    Ardhja e Osmaneve dhe fundi i Sllavizmit!

    Milazim KRASNIQI

    Pikėnisja e ēfarėdo studimi tė historisė sė shtetit osman dhe tė sundimit osman nė truallin shqiptar dhe atė evropian, duhet tė jetė ēėshtja e legjitimitetit tė tij. Shteti osman ka lindur nė njė proces starndard tė shtetndėrtimit dhe ėshtė ngritur nė njė perandori me synime universale, nė njė proces poashtu standard tė perandorindėrtimit. Nė kėtė proces, zgjerimi territorial dhe shtrirja e sundimit osman ėshtė realizuar me synimet dhe me mjetet adekuate pėr kėso procese, duke pėrfshirė respektimin e legjitimitetit tė bartėsve tė pushtetit, qofshin dhe vasalėt, mjetet politike e diplomatike tė pėrshtatshme pėr realizimin e synimeve, luftėn e armatosur dhe misionin fetar.

    Mjete tė ngjashme kanė pėrdorur para saj e pėrdorin edhe sot, edhe shtete e perandori tė tjera. Nė kėtė kontekst, Perandoria Osmane jetėgjatėsinė dhe efikasitetin e pushtetit tė vet, krahas legjitimitetit qė buron nga natyra e tij standarde pėr kohėn e vet, mė sė shumti ia dedikon aftėsisė sė pushtetarėve tė saj qė tė gjejnė zgjidhje pragmatike pėr problemet me tė cilat shteti i tyre ėshtė ballafaquar, e jo ndonjė misioni fetar. “Butėsia e pazakonshme, madje edhe pėr njė shtet mysliman, me tė cilėn sunduesit e parė osmanė trajtonin nėnshtetastit e tyre dhe rėndėsia e madhe qė u jipej kanuneve, tė cilat i pėrshtateshin trajtimit tė “popullit tė librit” dhe qė pėrfshiheshin nė sheriatin, kishin si synim qė rajatė tė ishin tė kėnaqur me pozitėn e tyre si prodhues. Kjo shpjegon faktin qė fshatarėt europianė e pranuan me lehtėsi sundimin osman dhe ndikuan nė modelin e konvertimit tė tyre.”1.

    Zgjidhjet pragmatike pėr problemet fetare, sociale, gjeopolitike e gjeostrategjike kanė dominuar mbi ēfarėdo ideologjish, edhe nė raste paqeje e edhe nė raste luftėrash. Pra, Perandoria Osmane nuk ka qenė njė shtet fanatikėsh fetarė 2 qė do tė shkonin nga luftėrat nė luftėra, pėr ta pėrhapur Islamin, sikundėr mund tė dėgjohet nė ndonjė rast, por ka qenė njė shtet qė ka respektuar rregulla standarde nė arenėn ndėrkombėtare, duke pėrfshirė edhe respektimin e traktateve tė paqes e edhe aleancat nė luftė. 3)

    Nė kėtė sfond duhet tė vendoset edhe diskutimi i historisė sė prezencės osmane nė trojet shqiptare, mbi tė cilat para sundimit osman, janė alternuar pėr shtatėmbėdhjetė shekuj sundimi romak, sundimi bizantin, bullgar, anzhuin, serb, venedikas, etj. Rrjedhimisht, pozicioni nga i cili mund tė ndriēohet mė drejt ēėshtja e sundimit osman nė territoret shqiptare, nuk ėshtė diskutimi i legjitimitetit tė atij sundimi, gjė qė ėshtė shndėrruar nė njė lloj klisheje tė ideologjisė dhe historiografisė militante shqiptare dhe veēmas tė islamofobisė.4 Sipas kėsaj klisheje tė cilin antropologu Xhek Gudi e ka quajtur “amnezi strukturale”, vlerėsimi pėr tė kaluarėn bėhet duke u bazuar nė qėndrimin ideologjik tė tashėm. Sipas kėtij interpretimi, pesė shekujt e sundimit osman shihen duke u nisur nga fakti i ekzistimit tė kombit shqiptar dhe tė shtetit shqiptar, tė rrethimit tė tashėm gjeopolitik dhe gjeostrategjik nė Ballkan dhe nė Europė, nga vlerėsimi ideologjik i nocioneve Europė/Azi* dhe nga epėrsia e vlerave kulturore perėndimore nė kohėn tonė. Ndėrsa, tė gjitha kėto gjėra nuk kanė ekzistuar nė kėtė formė e nė kėtė pėrmasė nė shekujt XV-XIX*, tė cilėt janė shekujt e sundimit osman nė territoret e banuara me shqiptarė.5.

    Pėr mendimin tonė, krahas mosdiskutimit nė mėnyrė tė veēantė tė legjitimitetit tė shtetit osman dhe tė sundimit tė tij, aplikimi i njė analize krahasuese ndėrmjet gjendjes qė kanė pasur shqiptarėt, kur osmanėt kanė ardhur nė Ballkan dhe gjendjes qė ata kanė pasur, kur Osmanėt, nėn presionin e Fuqive evropiane, janė detyruar tė lėshonin territore tė banuara me shqiptarė, nė favor tė fqinjve ballkanikė dhe kur mė nė fund, nė Luftėn e Parė ballkanike, praktikisht u dėbuan nga Ballkani, jep mundėsi tė mėdha tė trajtimit objektiv dhe tė ndershėm tė kėsaj ēėshtjeje.

    Nė kėtė mes njėri nga treguesit mė tė rėndėsishėm tė natyrės sė njė sundimi, pa asnjė dyshim ėshtė perspektiva demografike, fetare dhe kulturore e popullit tė pushtuar./sunduar. Nėse gjatė njė periudhe pushtimi/sundimi ndodhė zvogėlimi numerik i njė popullsie dhe tkurrja territoriale, atėherė kemi tė bėjmė me procese asimilimi dhe kolonizimi dhe nė atė rast kemi tė bėjmė me ngulfatje tė zhvillimit tė popullit tė pushtuar/sunduar. Dhe e kundėrta, nėse ndodh rritja demografike e njė popullsie, pėrqafimi i njė besimi fetar tė qėndrueshėm dhe zgjerimi territorial i hapėsirės ku ai jeton, atėherė kemi tė bėjmė me njė sundim qė ka krijuar kushte mė tė favorshme tė zhvillimit tė atij populli.

    Nė rastin konkret, nėse krahasohet gjendja demografike e shqiptarėve nė fundin e sundimit serb dhe nė fundin e sundimit osman, ajo zbulon qartė se nė rastin e parė, pra tė sundimit treshekullor serb, pati njė zvogėlim demografik dhe njė tkurrje ose mė saktė shpėrbėrje territoriale, ndėrsa nė periudhėn e sundimit osman pati njė rritje demografike dhe zgjerim tė madh tė territoreve nė tė cilat ata jetuan. Nė tė vėrtetė, sa i pėrket periudhės sė sundimit mesjetar serb, arbanasėt (shqiptarėt), pėrmenden nė Zakonikun e car Dushanit vetėm si barinj shtėtitės, bashkė me vllehėt, ndėrsa prezenca e tyre si etnitet nė jetėn fetare, shoqėrore, ekonomike tė Serbisė mesjetare, nuk ndihet fare. Numri i tyre, nė trevat e larta tė Kosovės sė sotme e tė Maqedonisė sė sotme, ka ardhur duke u zvogėluar, aq sa tė pėrmenden vetėm si barinj shtėtitės, tė cilėve nuk duhej t’u zihej kullosa, nėse ata e kishin zėnė mė parė. Ndėrsa, njė numėr i konsiderueshėm i tyre kishin lėvizur drejt Greqisė, duke populluar tokat e atjeshme greke, tė pushtuara nga serbėt.

    Krahas tkurrjes demografike, nėn presionin e kolonizimit tė tokave tė tyre me serbė, kishte ndodhur edhe asfiksia e plotė e identitetit fetar latin tė shqiptarėve. Kufizimet qė parashihte pėr tė krishterėt e ritit latin Zakoniku i car Dushanit ishin tė lemerishme. Por, edhe para Zakonikut tė tij, trendi asimilues nė planin etnik dhe konvertues nė planin konfesional, kishte qenė i ngjashėm. Nė fakt, prej vitit 1196 6 kur ndodhi pushtimi i plotė i Kosovės sė sotme nga Serbia mesjetare e deri nė vitin 1389, shqiptarėt i ishin ekspozuar njė sundimi plotėsisht konvertues nė planin fetar dhe asimilues nė atė etnik. Natyrisht, kulminacioni u arritė kur Dushani u shpall car i serbėve e grekėve, pra duke mos pėrmendur askund shqiptarėt .

    Zakoniku i tij, edhe pse mohonte shqiptarėt si konstituentė tė perandorisė sė tij, u imponua si ligj edhe pėr tė gjithė shqiptarėt qė jetonin nė shtetin serb. Termat e Zakonikut tė tij, zbulojnė qartė ndalimin e katolicizmit pėrkatėsisht pėrndjekjen e besimtarėve tė doktrinės latine dhe tė herezisė bogumile. Ligji i car Dushanit qė nė nenin e parė e afirmon synimin e “pastrimit” tė fesė sė krishtere (tė ortodoksisė), nga herezia latine: “1. Pėr krishterimin: pikė sė pari pėr krishterimin. Nė kėtė mėnyrė tė pastrohet krishterimi.” 7 Nė pajtim me idenė kryesore, tė pastrimit tė krishterimit, nė disa nene, veēmas nė nenet 6,7, 8 dhe 10, urdhėrohen masa kundėr herezisė latine pėrkatėsisht pėr kthimin me dhunė tė tė gjithė njerėzve nė ortodoksi:

    6. Pėr herezinė latine:
    Dhe pėr herezinė latine, qė i kanė kthyer tė krishterėt nė bogumilė, tė kthehen sėrish nė krishterim, nėse gjendet dikush qė dėgjon dhe nuk kthehet nė krishterim, tė dėnohet ashtu si shkruan nė ligjin e etėrve tė shenjtė.

    7. Pėr herezinė latine:
    Dhe tė nxjerrė Kisha e Madhe protopopėt nė tė gjitha qytetet dhe nė tė gjitha sheshet, qė tė kthejnė krishterėt nga herezia latine, ata qė janė kthyer nė fenė latine, dhe t’u jipet urdhėr i shenjtė dhe tė kthehet secili nė krishterim.

    8. Pėr popin latin:
    Edhe popi latin, nėse gjendet, duke kthyer tė krishterėt nė fenė latine, tė dėnohet sipas ligjit tė etėrve tė shenjtė.

    10 Pėr heretikun:
    Dhe nėse ndokush gjendet si heretik, duke jetuar nė mesin e tė krishterėve, tė damkoset nėpėr fytyrė dhe tė dėbohet, ndėrsa kush do ta fshehte, edhe ai tė ndėshkohet. 8
    Me zbatimin e kėtij ligji rigoroz tė Dushanit edhe nė trevat shqiptare, pasojat pėr identitetin fetar dhe etnik tė shqiptarėve kanė qenė serioze, sepse ato e kanė sforcuar asimilimin e tyre nė serbė. “Duke marrė para sysh mbisundimin e serbėve ortodoksė, si edhe tė gjuhės serbe nė Kosovėn mesjetare, ka arsye tė mendohet se rrjedha e pėrgjithshme e asimilimit ka qenė nė favorin e serbėve, me disa dallime tė vogla. Konkluzioni kryesor duhet tė jetė se, pa marrė para sysh se nė ē’shkallė ka qenė asimilimi, ai ėshtė bėrė: shumė veta tė cilėt iu nėnshtruan kėtij procesi, duhet tė kenė lėnė gjuhėn e tyre shqipe dhe janė bėrė serbė”. 9 Prandaj, ardhja e osmanėve nė Ballkanin e sotėm, i ka gjetur shqiptarėt e shekullit tė XIV, nė grahmat e fundit tė asimilimit tė tyre etnik, fetar dhe kulturor dhe tė kolonizimit tė tokave tė tyre nga sllavėt.

    Nė kontekst tė kėtij realiteti tė hidhur tė raporteve ndėrmjet shqiptarėve dhe serbėve nė shekujt XI-XIV, edhe sa i pėrket ngjarjes kulmore, Betejės sė Kosovės tė vitit 1389, si ngjarje qė e fillon rėnien e sundimit serb dhe e fillon instalimin e sundimit osman, nuk mund tė kuptohet se si mund tė kenė qasje tė njėjtė shqiptarėt dhe serbėt, sepse arsyet e serbėve pėr tė vajtuar disfatėn e tyre janė reale, por arsyet e shqiptarėve, pėr ta trajtuar me tė njėjtat terma atė betejė, nuk janė racionale. Sipas mitologjisė serbe, gjaku i car Llazarit, i cili e ka “shenjtėruar tokėn serbe tė Kosovės”, ėshtė gjak i cili simbolizon serbizmin e Kosovės dhe prezencėn e pėrhershme tė Serbisė nė Kosovė. Ata thonė se car Llazari e ka humbur pushtetin tokėsor, por e ka fituar pushtetin qiellor. Kjo mitologji ėshtė produkt i Kishės Ortodokse Serbe dhe i nacionalizmit ortodoks serbomadh, prandaj me asgjė nuk lidhet me tė vėrtetat shqiptare.

    Nga pikėpamja shqiptare, ajo betejė ose roli i saj duhet tė shikohet nė mėnyrė kritike, e jo romantike. Shqiptatėt nuk mund t’u konkurrojnė serbėve pėr t’ua marrė primatin nė rolin qė kanė pasur nė Betejėn e Kosovės. Prandaj, kur shqiptarėt flasin pėr ardhjen e osmanėve nė Ballkan, nė kėtė rast duhet tė flasin pėr ardhjen e tyre nė territoret, tė cilat kanė qenė tė sunduara prej serbėve. Mė saktė, kėto territore kanė qenė tė sunduara nga Llazar Hrebellanoviēi,(pjesa lindore e Kosovės me Novobėrdėn si qendėr), nga Vuk Brankoviēi (me Prishtinėn si qendėr) dhe nga Toma Preluboviēit, (ky i fundit nė Epir). Ata ishin sundimtarė nė mbeturinat e dinastisė serbe, e cila filloi tė fragmentohej pas vdekjes sė Uroshit nė Betejėn e Maricės, (1371), me ē’rast u shua trashėgimia nemanjide. Kjo ėshtė pika tė cilėn duhet ta kemi gjithmonė parasysh, sepse kur kanė ardhur Osmanėt nė Ballkan, nuk ka pasur njė shtet shqiptar, ose mbretėri shqiptare, tė cilėn ata ta kenė prishur, por ka pasur popull shqiptar qė ka qenė i pushtuar prej serbėve dhe nė njė proces tė thelluar asimilimi fetar e kolonizimi etnik.

    Pas ēmontimit tė sundimit serb, qė filloi mė 1389, procesi i sllavizmit tė shqiptarėve ndėrpritet dhe njė pjesė e madhe e tyre fillojnė e kalojnė nė fenė islame. “Ajo qė duhet kuptuar mirė nga ky pėrvijim i pėrciptė i ligjit muslimano-osman ėshtė se ligji osman nuk ishte i centralizuar pėr tė gjithė territorin, por ishte nė praktikė, njė ligj i veēantė territorial, pasi feja, profesioni,vendbanimi, gjendja shoqėrore dhe seksi i ēdo individi pėrcaktonin ligjin subjekt i tė cilit ishin” 10

    Kalimi i hershėm nė Islam i shqiptarėve, para sė gjithash ka qenė i motivuar si ikje nga autoriteti i dhunshėm i Kishės Ortodokse Serbe dhe asaj Greke. Meqė Kisha Serbe e kishte fituar autonominė nė vitin 1219, autoriteti i saj kishte pėrfshirė edhe shqiptarėt ortodoksė tė gjendur nėn sundimin serbė sė paku qė nga viti 1196. Pėrndryshe, sundimi osman nuk provokoi ndonjė presion ndaj kishės ortodokse serbe e aq mė pak ndaj asaj greke, i cili do t’i shtrėngonte besimtarėt e tyre qė tė konvertoheshin nė fenė islame. Pėrkundrazi, toleranca ndaj Kishės ortodokse ishte shumė e madhe. “Pushtetet e reja qė i dha Kishės ortodokse Mehmeti II bėnin nė fakt qė ajo tė ishte njė shtet brenda shtetit. Me kalimin e kohės hierarkėt filluan ta konsiderojnė veten si sundues dhe mbrojtės de facto tė tė krishterėve dhe njėkohėsisht si tė vetmin organ pėr t’u pėrballur me pushtetin qendror. Kisha i kreu kėto detyra me njė shkathtėsi tė madhe. Jeta e popujve tė krishterė tė Ballkanit varej po aq nga efikasiteti i autoriteteve kishtare sa dhe nga ato osmane. Kjo shpjegon faktin qė dallimet e ndryshmet midis tyre, si psh ajo me mitropolitėt e Ohrit e tė Pejės, u zhvilluan nė njė shkallė tė gjerė brenda pėr brenda kishės. 11

    Edhe pse Kisha ortodokse praktikisht ishte shtet nė shtet, shqiptarėt me shumicė e braktisėn atė. Arsyeja ishte e thjeshtė: meqė nuk kishin arritur tė kishin njė kishė tė veten, ata e pranuan me shumicė Islamin, nė pėrpjekjet e tyre qė tė ruanin pėrkatėsinė etnike, duke iu shmangur asimilimit etnik nė serbė, i cili imponohej pėrmes konvertimit fetar nė ortodoksi. “Kėshtu “kombi” ose mileti grek do tė pėrfaqėsohej dhe do tė drejtohej tanimė nga Patriarkana e Stambollit. Mosmarrėveshjet midis grekėve do tė zgjidheshin nga gjyqet ortodokse. Sė fundi, u lejua ushtrimi i lirė i veprimtarisė fetare. Nė tė vėrtetė ky status i pėrgjigjej gjendjes qė kishin zakonisht bashkėsitė e krishtera nė vendet myslimane, por vendosja e kėsaj situate nė shkallė shtetėrore dhe njohja e rėndėsisė sė Patriarkanės pėrbėnin njė ngjarje me rėndėsi.” 12

    Ėshė e qartė se autoriteti aq i madh i kishės greke e mė vonė edhe tė asaj serbe, mbetej me fuqi gllabėruese ndaj shqiptarėve, prandaj kalimi i tyre nė Islam ishte mė shumė ikje nga ajo politikės gllabėruese se sa si pasojė e ndonjė politike konvertuese tė osmanėve. Po qe se do tė kishin osmanėt politika koherente tė konvertimit fetar tė tė sunduarve, ato do t’u drejtoheshin edhe popujve tė tjerė e jo vetėm shqiptarėve. E vėrteta ėshtė se ata shqiptarė qė ngelėn nėn ombrellėn e Kishės Ortodokse serbe, me kohė u asimiluan nė serbė.

    Nga ana tjetėr, pėrmes kompaktėsimit etnik tė motivuar nga ndarja e qartė prej serbėve e grekėve, rrritja e popullsisė shqiptare gjatė periudhės sė sundimit osman ėshtė evidente si edhe zgjerimi territorial, i cili arriti tė pėrthekonte edhe tėrė Shqipėrinė bregdetare, Greqinė veriore, Maqedoninė e sotme dhe Kosovėn e sotme po edhe Serbinė e sotme, deri nė afėrsi tė Beogradit. Ky ka qenė nė fakt njė ekspansion demografik i shqiptarėve, i pari dhe i vetmi nė historinė e tyre, pas tkurrjes tragjike tė ilirėve. Po tė mos u mirreshin shqiptarėve territoret e tyre nė tė cilat jetonin nė periudhėn e sundimit osman nga Fuqitė e Mėdha Europiane nė Kongresin e Berlinit dhe po tė mos pėrligjej okupimi i territoreve shqiptare nga ana e shteteve fqinje pas Luftėrave ballkanike dhe pas Luftės sė Parė Botėrore, gjė qė provokoi eksodin tragjik tė shqiptarėve drejt Turqisė, shteti kombėtar shqiptar do tė mund tė ishte territorialisht disa herė mė i madh se sa ėshtė Shqipėria e sotme dhe vetė kombi shqiptar do tė ishte numerikisht disa herė mė i madh nga sa ėshtė sot. Pėrfundimisht, mund tė konstatojmė se shqiptarėt hynė nė shekullin XIV nėn Perandorinė Osmane si njė popull i pushtuar, i defaktorizuar, nė njė proces tė asimilimit etnik e fetar nga serbėt, ndėrsa nė fillim tė shekullit XX, kur dolėn prej Perandorisė Osmane, ishin njė komb i konsoliduar, qė ishte i aftė tė luftojė pėr shtetin e vet kombėtar, nė njė rrethim ballkanik dhe evropian shumė armiqėsor. (SHENJA, shtator 2012)

    SHĖNIME

    1. Peter F. Sugar, Europa Juglindore nėn sundimin osman, 1354-1804, Dituria, Tiranė, 2007, fq. 54
    2. “Nė shekullin e pesėmbėdhjetė asnjė shtet tjetėr evropian nuk i kish trajtuar hebrejtė aq mirė sa osmanėt.” (po aty, fq.59)
    3. Kėtu po citojmė vetėm tre shembuj tė sjellė nga Historia e Perandorisė Osmane, tė redaktuar nga Robert Mantrani, ku shihet ajo natyrė legjitime e shtetit osman, e pėrthyer nė marrėveshje me shtete e shtetarė europianė tė kohės:
    a) “ Sipas traktatit qė kishte pranuar tė bėnte me ta sulltani mė 20 shkurt 1424, bizantinėt i kishin kthyer osmanėve territoret e Marmarasė dhe tė brigjeve tė Detit tė Zi (me pėrjahstim tė Misivrisė dhe Terkosit) dhe ishin zotuar tė paguanin sėrish tribut (haraē) “ (fq.75
    b) Osmanėt kishin bėrė njė marrėveshje tė mirė pėr ta me Venedikun. Republika e drobitur nga shtatė vjet luftė dhe e shqetėsuar ėpr mbrojtjen e interesave tė saj ekonomike, e kėrkonte paqen, prandaj dhe po e respektonte me reptėsi asnjajėsinė” (fq. 79)
    c) Marrėveshja e pėrfunduar mė 12 qershor 1444 u miratua nga Vladislavi nė fund tė korrikut. Me kėtė akt njihej sovraniteti osman nė Bullgari dhe Vllahi, si dhe i kthehej Serbia Brankoviqit. Tė dy palėt ndėrluftuese zotoheshin reciprokisht tė mos e kalonin Danubin. Armėpushimi parashikohej ėpr dhjetė vjet, veēse, nė kėtė rast mund tė bėhej pyetja se s atė sinqerta ishin tė dy palėt nė kėto zotime. Vlladisllavi e theu shumė shoetj zotimin tij”. (fq.81)

    4. Derisa po shkruhej ky tekst, u botua edhe ky artikull skandaloz i njė autori me ngarkesė kleronacionaliste(Gjon Keka), qė shpreh atė frymė militante tė ideologjisė kombėtare me elemente tė oislamofobisė sė maskuar. “Duke ditur se sikur perandoria e errėt otomane gjatė sundimit tė saj tė egėr e barbar ndaj kombit shqiptar pesėqind e ca vjet e cila me anė tė ideologjisė sė saj tė errėt dhe planeve satanike shkaktoj gjenocid ndaj kombit shqiptar, poashtu edhe pushtimi i egėr serb me anė tė ideologjisė dhe planeve tė saj tė errėta shkaktoj gjenocid ndaj popullit tė Kosovė dhe disa nga popujve tjera tė gadishullit ilirik. Gjenocid qė i bėnė kėta pushtues tė egėr dhe barbar kombit shqiptar ishte njė ndėr krimet mė tė mėdha dhe njė ndėr tragjeditė mė tė rėnda tė historisė sė gadishullit ilirik, por edhe njė nga kohėt mė tė errėta qė pėrjetoj ky rajon e sidomos kombi shqiptar si komb i lashtė evropian dhe me njė civilizim tė lartė. Siē mėsojmė qėllimi i kėtyre pushtueseve barbar ishte qė nė mėnyrė sistematike tė shfaros kombin shqiptar, kulturėn e tij burimore, historinė e tij, tė vėrtetat e tij tė lashta si dhe civilizimin e lartė evropian tė kombit shqiptar si njėri ndėr kombet mė tė vjetra tė gadishullit ilirik dhe evropian.” (ėėė.telegrafi.com , 6 maj 2011)

    5. Vetė kombi shqiptar filloi tė formohej nė gjysmėn e dytė tė shekullit XIX, shteti shqiptar u formua nė decenien e dytė tė shekullit XX, kur edhe ndodhi largimi i Perandorisė Osmane nga zotėrimet e saj ballkanike, Europa e bashkuar filloi tė profilizohej vetėm pas Luftės sė Dytė Botėrore dhe u funksionalizua vetėm nė fundin e shekullit XX, Europa dhe Azia interpretohen si koncepte rivale qytetėrimore vetėm nėn optikėn e orientalizmit kolonialist, ndėrsa ēėshtja e vlerave kulturore gjithnjė ėshtė mė shumė perceptim se sa njė sistem i sigurtė i matjes sė tyre tė vėrtetė. Prandaj, edhe kur hulumtohet dhe vlerėsohet periudha e sundimit osman tė shekujve XIV- XIX, mbi shqiptarėt, kėto vlera tė pėrftuara mė tė shumtėn e rasteve pas sundimit osman, nuk mund tė jenė baza e vlerėsimit korrekt shkencor.
    6. Noel Malkolm, Kosova njė histori e shkurtėr, Dukagjini, Pejė, fq.
    7. http//bosnahistorija.16.forumer.com/a/dusanov-zakonik_post786.html (17 prill.2011)
    8. Po aty
    9. Noel Malkolm vepėr e cituar, fq. 53
    10. Peter F. Sugar, Europa Juglindore nėn sundimin osman, 1354-1804, Dituria, Tiranė, 2007, fq. 19
    11 Po aty, fq, 57
    12. Robert Mantrani, Historia e Perandorisiė Osmane, Dituria, Tiranė, 2007, fq 93
    ------------------------------------------------
    LITERATURA
    Historia e popullit shqiptar, Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mėsimore, Prishtinė. 1979
    Peter Sugar, Europa Juglindore nėn sundimin osman (1354-1804), Dituria, Tiranė, 2007
    Robert Mantran, Perandoria Osmane, Historia e perandorisė osmane, Dituria, Tiranė, 2004
    Evlia Ēelebi, Shqipėria 350 vjet mė parė, Horizonte, 2000, Tiranė
    Eqrem bej Vlora, Kujtime Franc Babinger, Mehmet Pushtuesi
    Halil Inalgjik, Perandoria Osmane
    Srbija i Albanci, Ēasopis za kritiko znanosti, Lubljana, 1989)
    Nexhip Alpan, Nesip Kaēi, Shqiptarėt nė Perandorinė Osmane
    Ibrahim efendi Manzur, Ali Pasha dhe koha e tij Mark Mazover, Ballkani, Skanderbeg books
    Mehdi Frashėri, Probleme shqiptare Noel Malkolm, Kosova njė histori e shkurtėr Nyraj Bozbora, Shqipėria dhe nacionalizmi shqiptar nė Perandorinė Osmane Peter Bartl, Muslimanėt shqiptarė nė lėvizjen pėr pavarėsi kombėtare (1878-1912)

    Marre nga: zeriislam
    "And speak kindly to mankind '' Quran - 2:83"

  2. #2
    Perjashtuar
    Anėtarėsuar
    22-08-2011
    Vendndodhja
    Among virtual idiots
    Postime
    326
    meqenese shkrimi dizinformues qe ke sjelle ti i perket historise dhe jo religjionit, do sjell nje artikull me te verteta historike.


    Revista Drini.com

    Ata qė nuk nxjerrin mėsime nga e kaluara e tyre, janė tė dėnuar ta pėrsėrisin atė.

    George Santayana

    A mundet dikush te thot se si ka mundesi qe shqiptaret ta harrojne kyt genocit dhe shfarosje?
    Shum shpejt do i harrojme dhe krimet e serbit dhe grekut.

    Fragmente nga terrori osmano-islamik ndaj popullit shqiptar

    Viti 1466-1467. Ēdo pėllėmbė e tokės shqiptare ėshtė mbulur nė gjak. Kuēedrat osmano-islamike kanė shkelur nė trojet arbnore. Nuk janė kuēedra tė zakonshme. Jo, janė kuēedrat e vdekjes qė kėrcėnojnė me shfarosje njė popull tė tėrė. Kuēedrat e zeza pėrhapen me shpejtėsi nė ēdo anė. Tashmė ato kanė rrethuar edhe foletė mė tė larta tė shqiponjave. Megjithėse kuēedrat e vdekjes kanė gllabėruar tashmė mijėra shpirtra tė pafajshėm nga kjo tokė e martirizuar, ato pėrsėri nuk ngihen me gjakun e shqiptarėve. Tė pangopura, vazhdojnė tė gllabėrojnė trimat nė lulen e rinisė. Ngado mbizotėron vdekja, por pėr ēudi askund nuk mbahet zi. Nėnat shqiptare nuk janė veshur me tė zeza. Ato nuk i vajtojnė bijtė e tyre. Ato luftojnė njėsoj si burrat pėr tė mbrojtur atdheun e tyre. Heroinat shqiptare nuk u tremben kuēedrave.



    Nė njė reliev shkėmbor qėndron e pamposhtur kėshtjella e shqiponjave, Kruja. Poshtė mureve tė kėshtjellės, kuēedrat islamike lėshojnė mallkime. Duan vdekjen e tė gjithė shqiptarėve. Kėrkojnė me ngulm zhdukjen e tyre. Ato udhėhiqen nga kryekuēedra Mehmet Fatihu, i cili ėshtė betuar nė allah e pejgamber qė nuk largohet pa i faruar tė gjithė shqiptarėt, kėtė rracė tė “poshtėr” e krenare, e cila mė mirė preferon vdekjen sesa tė jetojė nėn skllavėrinė e “mėshirės” islamike. “Vetėm xhindėt, siē janė banorėt e kėtyre vendeve…mund t’u ngjiten atyre maleve prej nga ata qafirė tė mallkuar gjuajnė me shigjeta tė helmuara,” shkruan analisti turk Tursun-Bej. Lufta zhvillohet e ashpėr. Kalifi Mehmet Fatihu, ka dhėnė udhėr qė tė mos mbetet asgjė e gjallė, dhe toka e shkretuar shqiptare tė shėrbejė si shembull pėr tė gjithė ato popuj qė nuk e pranojnė “mėshirėn” e Allahut dhe profetit tė tij tė vetėshpallur, Muhametit.” Por shqipet luftojnė e nuk mposhten. Gjaku i tyre ėshtė kthyer nė njė mburojė pėr gjithė botėn e qytetėruar.



    Osmano-islamikėt tregohen tė pamshirshėm ndaj shqiptarėve, duke vrarė e masakruar popullsinė e pambrojtur. Kronikani Qemal Pashė-Zade shkruan se “me urdhėr tė padishahut u vra pa mėshirė, cilido qė u zu gjallė, vendi u plaēkit tmerrėsisht, gratė dhe fėmijėt u morėn robėr.” Kronisti bizantin i kalif Fatihut, Kritobuli nga Imbrosi, qė e vėzhgoi sė afėrmi kėtė luftė, thotė se “shqiptaret preferonin mė mirė vdekjen se sa tė binin nė duart e turqve.” “Disa ilirianė” shkruan Kritobuli, “duke parė se ndiqeshin nga turqit dhe pasi nuk gjetėn asnjė vend pėr t’u strehuar, u hodhėn poshtė qė nga shkėmbinjtė, nė hapėsirėn e pėrrejve dhe u vranė.”



    Megjithė masakrat e tmerrshme ndaj shqiptarėve, edhe kėsaj here kalifi Mehmet Fatihu nuk arriti ta mposhte folenė e shqipeve. Por ai ėshtė i etur pėr gjak, sepse akoma nuk ėshtė ngopur duke pirė gjakurn e qindra mijėra bijve tė shqipes. I zemėruar pėr disfatėn, kalifi Fatih largohet nga Kruja. Gjatė rrugės prej Elbasanit nė Dibėr, ai rrethon qytetin e Kidhnės, afėr Drinit, ku janė strehuar rreth 20 mijė gra, pleq e fėmijė, tė larguar nga krahinat fushore pėr t’i shpėtuar masakrave islamike. Nėn thirrjet ‘vdekje shqiptarėve’ dhe ‘allahu akbar,’ osmano-islamikėt sulmojnė qytetin. Pasi e pushtojnė atė, kalifi islamik Fatihu i masakron tė gjithė barbarisht nė emėr tė allahut “mėshirėmadh.” Vetėm nė kėtė qytet humbėn 20 mijė shpirtra tė pafajshėm. U masakruan nėn klithmat ogurzeza ‘allahu akbar.’ Tė njėjtat klithma qė edhe sot e kėsaj dite dėgjohen pak ēaste pėrpara vrasjes sė njerėzve tė pafajshėm. Gjithmonė, kjo ējerrje nė arabisht, qė lindi nė njė natė tė errėt tė historisė njerėzore, paraprin kryerjen e krimeve dhe masakrave tė tmerrshme, shkatėrrimin e kishave, vrasjen e civilėve tė pambrojur, mbytjen me gurė tė njerėzve tė pafajshėm dhe dhunėn ndaj femrės. Ėshtė gjithmonė e njėjta britmė makabre, e pandryshueshme prej gati 15 shekujsh. Ėshtė e njėjta re e zezė qė pėrpiqet tė bllokojė rrezet jetėdhėnėse tė diellit hyjnor, dhe pėrpiqet ta zhysė botėn nė njė “civilizim” arkaik.



    E njėjta britmė dėgjohej edhe atė ditė ndėrsa 20 mijė shqiptarė, masakroheshin nė mėnyrėn mė ēnjerėzore nga barbarėt turko-islamikė. Dhe kėta njerėz nuk u vranė as nė luftė frontale. Jo. Ato u vranė pa asnjė shkak. U vranė nga urrejtja patologjike ndaj shqiptarėve. U vranė sepse shqiptarėt i kishin rezistuar skllavėrimit. U vranė sepse shqiptarėt u bėnė mburoja e botės sė qytetėruar. U vranė sepse ilirėt i rezistuan njė pushtuesi tė pashpirt e mizor. Kėto ilirė dhe miliona tė tjerė u vranė nga ata tė cilėt sot njė grup i tjetėrsuar shpirtėrisht dhe psikologjikisht shqiptarėsh e shqipfolėsish vazhdon t’i quajė vėllezėr. U vranė nė emėr tė njė perėndie pagane tė cilės kėta shqipfolės tė tjetėrsuar i falen sot si skllevėr tė bindur. Kėta shqipfolės nuk ndiejnė turp kur e quajnė veten shqiptarė, dhe as kur prekin flamurin e Kastriotėve. Ata e falėndėrojnė dhe e quajnė vėlla pushtuesin qė i masakroi, vetėm sepse ndajnė me kėtė pushtues tė njėjtėn fe qė iu imponua me dhunė prej tij.



    More. Peloponez. Viti 1423.

    Turko-islamikėt fillojnė pushtimin e Ballkanit Jugor. Zonat e Ballkanit Jugor janė tė populluara me shumicė shqiptare. Qė nė sulmet e para tė kuēedrave turko-islamike mbi rajonin e Ballkanit, shqiptarėt dallohen si forca mė aktive anti-osmane. Pėr shtypjen dhe shfarosjen e tyre, tuko-islamikėt kryejnė barbazimat mė tė paimagjinueshme pėr mendjen njerėzore. Nė vitin 1423 Fazi Evrenozi sulmon Peloponezin, dhe me 5 Qershor mund shqiptarėt qė jetojnė nė ato zona. Pėr t’i terrorizuar ata, u pret kokat rreth 800 robėrve shqiptarė, dhe me kokat e tyre ngre njė piramidė.



    More. Peloponez. Viti 1460.

    Nė krye tė fushatės pushtuese ndodhet vetė Mehmet Fatihu. Moreja pushtohet nga osmanėt, dhe popullsia shqiptare shfaroset pa pikė mėshire. Skena tė tmerrshme pėrsėriten nė ēdo krahinė. Pas pushtimit tė kėshtjellės sė Kastricės, 300 mbrojtėsit shqiptarė tė saj theren tė gjithė, ndersa komandanti i tyre sharrohet mė dysh. Gratė dhe fėmijėt shqiptarė dėrgohen si skllevėr seksi nėpėr haremet islamike, pėr tė mos u kthyer kurrė mė nė atdheun e tyre. I njėjti makabritet pėrsėritet edhe nė kėshtjellėn e Gardhiqit. Por kėtu terrori ėshtė edhe mė i madh. Pas pushtimit tė saj, mbrojtėsit dhe 6 mijė banorė tė strehuar aty, pėrfshirė gra e fėmijė tė lidhur kėmbė e duar, theren nė sheshin e kėshtjėllės, nėn thirrjet ‘allahu akbar.’ Letrat e bashkėkohėsve shprehin tmerret e pėrjetuara nga popullsia shqiptare: “Mizori tė pashembullta tė sulltanit, i cili as pėr siguri as pėr dhimbje nuk tė fal e nuk ka mėshirė…Po bėn nė Shqipėri mijėra dhunime, vrasje e mizori, dhe po djeg e shkatėrron njė popull tė tėrė.”



    Krujė. Viti 1478.

    Pas njė rrethimit tė gjatė, tė mbetur pa ujė e ushqime, 5 mijė mbrojtėsit dhe banorėt e qytetit tė Krujės arrijnė njė marrėveshje pėr dorėzimin e kėshtjellės, pasi kalifi Fatih u betohet nė allah e pejgmaber, se po ta dorėzonin kėshtjellėn, do t’i linte tė largoheshin tė lirė sė bashku me familjet e tyre. Ndėrsa shqiptarėt dalin nga kėshtjella, Fatihu pabesisht jep urdhėr qė ata tė masakrohen pa mėshirė. Nėn thirrjet ‘allahu akbar,’ tė gjithė meshkujt masakrohen barbarisht, ndėrsa femrat e fėmijėt merren robėr dhe ndahen si plaēkė, duke u pėrdhunuar e masakruar nga bishat osmano-islamike.



    Shkodėr. Viti 1478.

    Kėshtjella e Shkodrės rrethohet nga ushtritė osmane. Turqit sulmojnė pareshtur por mbrojtėsit nuk dorėzohen dhe i zmbrapsin me sukses sulmet e barbarėve. Mehmet Fatihu qė e drejtonte vetė fushatėn, vendos zbatimin e njė tjetėr taktike pėr tė terrorizuar mbrojtėsit e qytetit. Ai sulmon dhe pushton kėshtjellat Zhabjakut, Drishtit e Lezhės. Pasi i rrafshon ato, banorėt e marrė robėr i sjell pėrpara mureve tė Shkodrės. Disa mijėra gra, burra, pleq e fėmijė masakrohen nė mėnyrėn mė mizore pranė mureve tė kėshtjellės. Me kėto skena makabre, kryekrimineli islamik Fatih ka si qėllim tė ligėshtojė mbrojtėsit e kėshtjellės, dhe t’i detyrojė ato tė dorėzohen. Kjo taktikė dėshton. Mė vonė qyteti dorėzohet sipas njė traktati midis Venedikut dhe sulltanit. Banorėt e qytetit largohen drejt Italisė, dhe nė vend tė tyre sulltani e popullon qytetin me islamikė tė ardhur nga Anadolli, Afrika Veriore dhe Azia Qėndrore. Nė librin e tij, “Shkodra dhe motet,” studjuesi Hamdi Bushati, ndėr tė tjera shkruan se “shumė nga myslimanėt qė u vendosėn nė qytetin e braktisur nga tė krishterėt ishin turq ose me kombesi te tjera jo shqiptare. Instalime myslimansh me prejardhje te huaj kane vazhduar te vertetohen deri ne kohet e fundit te pushtimit osman tė Shkodres.” Ai vazhdon mė poshtė: Te ardhur nga Turqia, Egjypti, Arabia, Dardanelet, Maroku, Tunizia, Algjeria, Siria, Dagistani, Sudani etj perbejne numrin me te madh te familjeve te ardhura ne Shkoder.”



    Kosovė. Viti 1690.

    Njė nga vitet mė tė zeza pėr shqiptarėt e Kosovės. Sulltani vendos t’i japė fund njė herė e mirė kryengritjeve dhe mosbindjes sė shqiptarėve tė Kosovės ndaj dhunės osmano-islamike. Sulltani firmos shfarosjen e plotė tė popullsisė shqiptare tė Kosovės. Pėr kėtė qėllim, ai sjell nga Krimea njė ushtri tė madhe tartarėsh tė udhėhequr nga Nuredini, njė nga bijtė e Hanit tė Krimesė. Trupat tartare sė bashku me ato turke vėrshojnė nė Kosovė duke mos lėnė asgjė tė gjallė. Krahinat jugore, perėndimore e lindore tė Kosovės bėhen shkrumb e hi, nėn thirrjet ‘allahu akbar’ dhe ‘vdekje shqiptarėve,’ thirrje qė do tė pėrsėriten rregullisht gjatė gjithė ciklit 600 vjeēar tė sundimit osmano-islamik nė trojet shqiptare. Nė librin e historianit britanik Noel Malcolm kjo ngjarje tragjike pėrshkruhet nė detaje. Tragjedia ėshtė kaq e madhe dhe masakrat kaq tė tmerrshme saqė pėrfaqėsuesi i qeverisė britanike nė Edirne, shkruan se tartarėt i shkaktuan njė dėm shumė tė madh popullsisė sė Kosovės, nga e cila ndoshta nuk do ta marrin kurrė veten, ose tė paktėn pėr njė kohė shumė tė gjatė. Prishtina, Vuēiterna, Peja, Trepēa, Prizreni, e shumė krahina tė tjera kanė mbetur plotėsisht tė boshtasura. Vetėm nga fundi i i shekullit tė 19-tė, (pas plot 200 vitesh), qytetet e Kosovės do tė fillojnė ta rimarrin veten nga kjo katastrofė, dhe numri i popullsisė do tė arrijė pėrsėri nė nivelet e para viteve 1690 (Njė histori e shkurtėr e Kosovės, f177). Nuk ka tė dhėna tė sakta se si u ripopullua Kosova pas shfarosjes sė pjesės mė tė madhe tė popullsisė shqiptare, por ndoshta kėtė mund ta dijė Hashim Thaēi, vėllai i nipit tė sulltanit, dhe gjithashtu mund ta dijė edhe kryetari i bashkėsisė islame tė Kosovės, Naim Tėrnava, i cili feston 600 vjetorin e pushtimit osmano-islamik tė Kosovės, dhe lutet pėr shpirtrat e sulltanėve qė masakruan pa mėshirė shqiptarėt.



    Fundi i shekullit 15tė.

    Diku nė njė fshat tė Shqipėrisė, nata ka rėnė. Por njerėzit qėndrojnė zgjuar. Askush nuk fle. Ankthi dhe tmerri i ka mbėrthyer shumė nga familjet e fshatit. Pikėrisht sonte, gjithė fshati, ėshtė nė kėmbė, duke pritur ‘grabitėsit osmanė.” Nuk janė grabitės tė zakonshėm. Janė, grabitės fėmijėsh. Lajmi ka marrė dhenė se “mbledhėsit” do tė kalojnė andej pėr tė grabitur fėmijėt e shqiptarėve. “Pritja” ėshtė e pafund. Banorėt e fshatit e dinė se ēfarė ėshtė “mbledhja” e fėmijėve, apo devshirmeja. Ata e dinė mirė se turqit “mbledhin” me forcė djem nė moshė tė njomė, dhe i dėrgojnė nė Anadoll pėr t’i shndėrruar nė turq. Djemtė pastaj edukohen pėr t’u bėrė “kasapė” nė repartin e jeniēerėve, dhe luftojnė pėr pushtimin e popujve tė ndryshėm.



    Njė nga miliona historitė e dhimbshme tė devshirmesė, ėshtė edhe ajo e njė djali tė quajtur Mikel. Historia e tij fillon nė mėnyrė tragjike dhe mbaron nė mėnyrė tragjike. Mikeli i vogėl merret dhunshėm nga gjiri i familjes sė tij, e cila jetonte nė Mat. Gjatė grabitjes, nėna e tij dhunohet dhe masakrohet nė mėnyrėn mė mizore nga barbarėt turq. Mikeli dhe njė nga vėllezėrit e tij dėrgohen nė Anandoll ku rriten si turq. Pas shumė vitesh, duke luftuar pėr sulltanin, Mikeli merr titullin Ballaban Pasha, i quajtur ndryshe Ballaban Badera. Tani, i shndėrruar nė turk, ai nuk mban mend asgjė nga atdheu i tij. Nė shėrbim tė sulltanit, Ballabani fiton reputacion si njė nga gjeneralėt e tij mė tė aftė dhe njėkohėsisht edhe mė tė pamėshirshėm. Vite mė vonė do tė vijė nė Shqipėri, nė krye tė ushtrisė osmano-islamike, duke shkretuar qytete e fshatra, dhe duke masakruar popullsinė shqiptare. Disa herė, ai pėrballet me ushtrinė e Skėndėrbeut. Pėrballė Ballabanit lufton edhe vėllai i tij Konstandini, ushtar nė ushtrinė e Skėndėrbeut. Nė njė nga pėrballjet e tij me Skėnderbeun, Ballabani dėrrmohet keqas, por me tradhėti, arrin tė zėrė rob 13 nga prijėsit mė tė sprovuar tė ushtrisė shqiptare, duke i shkaktuar njė dėm tė pallogaritshėm rezistencės anti-osmane. Robėrit shqiptarė, ia dėrgon sulltanit nė Stamboll, ku ata torturohen publikisht nė mėnyrėn mė ēnjerėzore pėr gati dy javė dhe pastaj rripen tė gjallė. Trupat e tyre pas vdekjes bėhen copa-copa dhe u hidhen qenėve. Nė vitin 1466, gjatė rrethimit tė dytė tė Krujės, Ballaban Pasha do tė vritet nga krutani Gjergj Aleksi.



    Si Ballabani ka edhe shumė tė tjerė, tė cilėt, tė grabitur qė nė moshė tė vogėl, u rritėn si turq dhe zunė poste tė larta nė administratėn osmane. Nė territoret e pushtuara nga osmanėt vepronte devshirmeja. Devshirmeja, e quajtur ndryshe taksa e gjakut, ishte njė sistem i krijuar nga osmanėt, sipas tė cilit fėmijėt meshkuj tė familjeve tė krishtera merreshin me forcė, islamizoheshin, dhe shėrbenin nė ushtrinė osmane. Kėta djem rriteshin dhe edukoheshin si turq, dhe nė shumė raste luftonin kundėr atdheut tė tyre, duke vrarė e masakruar popullin e tyre. Numri i fėmijėve tė grabitur nga familjet e tyre, sipas historianėve, luhatet diku rreth 5 milion. Sistemi i devshirmesė filloi tė zbatohej nė gjysmėn e dytė tė shekullit tė 14tė, nė kohėn e sulltan Orhanit.



    Viti 1879.

    Shfaqen shenjat e ngordhjes pėrfundimtare tė perandorisė osmano-islamike. Komiteti pėr Mbrojten e tė Drejtave tė Shqiptarėve i kėrkon sulltan Abdul-Hamidit II njohjen e autonomisė pėr njė Shqipėri tė bashkuar dhe tė drejtėn e gjuhės. Sulltani i hedh poshtė kėto kėrkesa duke ia bėrė tė qartė arnautėve, se ata historikisht janė pėrdorur dhe do tė vazhdojnė tė pėrdoren si mish pėr top pėr mbrojtjen e interesave osmano-islamike nė Ballkan dhe mė gjerė. Sulltan Hamidi i bėn me dije shqiptarėve se ushtria turke do tė shtypė ēdo aspiratė tė tyre pėr pavarėsi.



    Vitet 1880-1910.

    Gjatė gjithė kėtyre viteve shpėrthejnė e rishpėrthejnė revolta dhe kryengritje tė fuqishme anti-osmane pothuajse nė tė gjitha trojet shqiptare. Revolta arrin kulmin nė fillimin e vitit 1910, kur njė pjesė e trojeve shqiptare dalin nga kontrolli osman. Osmano-islamikėt dėrgojnė ushtri tė njėpasnjėshme pėr ripushtimin e zonave tė ēliruara. Pas luftimeve tepėr tė ashpra, turqit arrijnė tė ripushtojnė pjesėn mė tė madhe tė krahinave tė ēliruara shqiptare pėrfshirė Prizrenin nė Maj, Gjakovėn e Pejėn nė Qershor, dhe Shkodrėn nė Korrik. Pas pushtimit fillojnė raprezaljet e panumėrta ndaj popullsisė shqiptare. Mijėra njerėz ekzekutohen, dhe mijėra tė tjerė burgosen nė humbėtirat e Anadollit. Krahina tė tėra shkretohen. Ēdokush qė guxon tė pėrhap alfabetin shqip apo tė botojė shkrime nė gjuhėn shqipe dėnohet me vdekje.



    Viti 1911.

    Fillon kryengritja anti-osmane nė Malėsinė e Mbishkodrės. Pas rezistencės heroike ndaj forcave turke, malėsorėt arritėn njė fitore vendimtare nė betejėn e Deēiqit, me 6 Prill, nė njė pėrballje tė pėrgjakshme dhe e tė pabarabartė midis 3 mijė shqiptarėve qė mbanin lart flamurin e kuq me shqipen dykrenare dhe 28 mijė islamikėve qė klithnin ‘allahu akbar’ dhe valėvisnin flamuj turq e arabė. Shumė trima shqiptarė dhanė jetėn atė ditė. Heroizmi i djemve tė malėsisė, bėri jehonė nė mbarė botėn e qytetėruar. Atė ditė, nė Deēiq, flamuri shqiptar, u valėvit pėr herė tė parė i lirė, pas 432 vitesh i shkelur dhe i nėpėrkėmbur nga kuēedra osmano-islamike.



    Nė veprėn e tij, ‘Pasqyra e ditėve tė pėrgjakshme,”

    e cila i dedikohet kryengritjes anti-turke nė Malėsinė e Madhe, poeti, publiēisti dhe patrioti Risto Siliqi, paraqet njė episod interesant tė kėsaj lufte pėr liri. Menjėherė pas shpėrthimit tė kryengritjes anti-osmane, rreth 1000 djem tė rinj nga familje myslimane tė qytetit tė Shkodrės, shkojnė vullnetarė pėr tė shtypur revoltėn e malėsorėve. Nėn thirrjet ‘allahu akbar’ dhe ‘duam baba dovletin,’ ata u nisėn pėr tė luftuar kundėr trimave tė Ded Gjo Lulit. Prijėsi heroik Ded Gjo Luli ishte plot 71 vjeē, kur shpėrtheu kryengritja. Megjithėse nė moshė tė thyer, ky hero shqiptar, luftoi pa iu trembur syri kundėr barbarėve osmano-islamikė. “Robėrit e allahut,” megjithė etjen e tyre pėr gjak shqiptarėsh, nuk arritėn dot tė fitonin ndaj kreshnikėve tė malėsisė, tė cilėt luftonin pėr ēlirimin e shqiptarėve nga skllavėria osmano-islamike. Ushtria e tė rinjve islamikė, u zu rob nga kreshnikėt shqiptarė. Malėsorėt trima e tė urtė i zhveshėn dhe i ēarmatosėn kėto anti-shqiptarė, por nė zemėrmadhėsinė e tyre kastriotiane ua falėn jetėn, dhe sot nipėrit e kėtyre anti-shqiptarėve, duke pėrfituar nga zemėrgjerėsia dhe toleranca e kreshnikėve, gjenden nė mesin tonė duke vjellur vrer ndaj shqipeve qė u falėn jetėn, dhe duke festuar ēdo vit nė Shkodėr, pėrvjetorin e themelimit tė perandorisė osmano-islamike. Kjo ėshtė e ashtuquajtura “bashkėjetesė shembullore” dhe “tolerancė fetare” qė trumbetohet me tė madhe se ekziston nė shoqėrinė shqiptare.



    Kosovė. Fillimi i shekullit XX – 1960.

    Sipas marrėveshjeve tė ndryshme tė arritura midis qeverive serbe dhe turke, disa qindra e mijėra shqiptarė u detyruan tė braktisin trojet e tyre shekullore, dhe tė vendosen nė Anadoll. Vetėm nga viti 1953-1960, me marrėveshje midis qeverive jugosllave dhe turke, u larguan nga Kosova rreth 300 mijė shqiptarė. Kėto tė dėbuar u detyruan tė vendosen nė territorin e ish-kasapėve tė tyre. Sapo vendosėn kėmbėt nė shkretėtirat e Anadollit, ata u turqizuan me njė shpejtėsi marramendėse. Kjo ishte njė tjetėr fazė e trishtueshme e gjenocidit osmano-islamik, i cili brenda mė pak se njė gjysmė-shekulli, arriti tė shndėrronte nė qytetarė turq miliona shqiptarė qė ranė viktima tė politikave serbo-turke. Vėrtetohet katėrcipėrisht ajo qė thotė intelektuali dhe patrioti shqiptar Arbėr Xhaferri, se “politika osmano-turke ka tentuar tė zhdukė qenien (shpirtin) identitetin kombėtar shqiptar.” Dhe gjithashtu vėrtetohet edhe fakti se ideologjia islamike nuk e pranon fenė, identitetin, gjuhėn dhe kulturėn e njė kombi por e zhduk atė. Nėn sundimin e ideologjisė islamike ekziston vetėm njė lloj kulture, kultura e prapambetjes.



    Disa analistė shqiptarė pretendojnė se sot nė Turqi ka rreth 5-10 milionė shqiptarė. Sigurisht qė jo. Nuk mund tė quhen shqiptarė ata qė janė qytetarė turq, dhe flasin turqisht e arabisht. Mund tė hamendėsojmė sa tė duam, por faktet janė kokėforta. Sot nė Turqi nuk ekziston asnjė minoritet shqiptar. Sot nė Turqi nuk ekzistojnė shkolla shqipe. Shifrat e disa miliona shqiptarėve nė Turqi ekzistojnė vetėm nė mendjet haluēinante qė trumbetojnė me tė madhe solidaritetin islamik.



    Fillimi i viteve 90tė.

    Individė tė dalė nga rradhėt e ish-zyrtarėve dhe ithtarėve tė regjimit komunist krijojnė shoqatėn e ‘intelektualėve’ islamikė shqiptarė. Kjo shoqatė synon shndėrrimin e trojeve shqiptare nė baza pėr pėrhapjen e fundamentalizmit islamik nė Ballkan dhe Evropė. Dalja e fundamentalistėve islamikė nga radhėt e zyrtarėve tė regjimit komunist tregon mė sė miri vetė natyrėn e diktaturės komuniste, e cila ishte produkt i pėrzierjes sė ideologjisė marksiste-leniste dhe asaj islamike, ose siē quhet ndryshe islamo-komunizėm. Qėllimi i doktrinės islamo-komuniste tė Enver Hoxhės ishte zhdukja e klerit katolik shqiptar dhe inteligjencės shekullare tė edukuar nė perėndim. Lufta e klasave nė komunizėm ngjason si dy pika uji me luftėn e klasave nė Islam, ku ashtu si nė komunizėm ata qė nuk pėrqafojnė ideologjinė islamike mbeten tė pėrsekutuar dhe konsiderohen qytetarė tė dorės sė dytė.



    Prishtinė. Viti 2010.

    Nipi i sulltanit viziton Prishtinėn, dhe pritet nė mėnyrė madhėshtore nga vėllai i tij i gjakut Hashim Thaēi. Tė dy vėllezėrit i luten sė bashku allahut pėrpara varrit tė sulltanit. Mė vonė, bashkohet me ta edhe Naim Tėrnava, dhe tė gjithė sė bashku luten pėr shpirtin e sulltanėve. Ternava deklaron publikisht se lutjet jane pranuar dhe tashmė tė gjithė sulltanėt pa pėrjashtim janė ne xhehnet. “Mėshira” e allahut tė Muhametit ėshtė kaq e madhe sa ai ka vendosur qė secili nga sulltanėt, pėr tė mirat qė kanė bėrė gjatė jetės sė tyre, do tė ketė haremin e tij edhe nė botėn tjetėr. ‘Allahu akbar’ thėrrasin tė tre njėherėsh. Pas kėsaj, Thaēi e falėndėron Erdoganin, dhe i rikujton atij mbėshtetjen e vazhdueshme qė turqit u kanė dhėnė aspiratave tė shqiptarėve gjatė 6 shekujve “bashkėqeverisje” shembullore.



    Prishtinė. Viti 2011.

    Shqiptarė dhe shqipfolės islamikė, tė skllavėruar shpirtėrisht dhe psikologjikisht, tė mbėshtjellur fort me pelhurėn e fatalizmit, tė cilėn e mbajnė veshur me pahir prej disa shekujsh, janė mbledhur nė njė xhami tė Prishtinės pėr tė festuar Kurban Bajramin, “festėn e mėshirės, dashurisė, tolerancės e mirėkuptimit njerėzor,” siē e quan kryeimami i Kosovės, Sabri Bajgora. Pėr hir tė “madhėshtisė” sė kėsaj dite, ata kanė vendosur ta festojnė Bajramin nė xhaminė qė mban emrin e simbolit tė “dlirėsisė, dashurisė, mėshirės e mirėkuptimit njerėzor,” Mehmet Fatihut. Po, po, xhamia ku ata festojnė Bajramin, ėshtė xhamia Mehmet Fatihu, kryevrasėsi qė shfarosi, masakroi, dhunoi e dėboi dhjetra miliona shqiptarė. Do tė kishte qenė mė e pranueshme sikur xhamia tė mbante emrin e Hitlerit, i cili megjithėse ishte kryekriminel, ndaj ne shqiptarėve sigurisht qė ėshtė sjellur shumė mė mirė se Fatihu.



    Ndien keqardhje kur shikon se si ėshtė katandisur komuniteti mysliman i Kosovės dhe nga kush drejtohet. E ashtuquahtura “festa e paqes, mirėkuptimit e mėshirės,” Kurban Bajrami, mbahet nė xhaminė e ndėrtuar pėr nder tė njėrit prej kriminelėve mė tė mėdhenj tė historisė njerėzore, dhe kryevrasėsit tė shqiptarėve, Mehmet Fatihut. Gjenocidi osmano-islamik ndaj shqiptarėve vazhdon edhe sot i pandalshėm, dhe shqiptarėt myslimanė tė Kosovės rrezikojnė tė mbeten pėrfundimisht leckaxhinjtė shpirtėrorė tė Ballkanit.



    Pse pikėrisht fundamentalisti islamik Sabri Bajgora zgjodhi tė mbante kėtu fjalimin kryesor pėr rastin e kėsaj feste? Pse xhamia e vrasėsit tė shqiptarėve qėndron akoma e hapur, dhe kronikat televizive tregojnė pikėrisht ritet fetare duke u kryer nė xhaminė e kryevrasėsit tė shqiptarėve, Mehmet Fatihu? Deri kur do tė vazhdojnė tė dhunohen shqiptarėt nga pushtuesit e tyre osmano-islamikė? Kur do ta fitojnė lirinė shqiptarėt e skllavėruar mendėrisht dhe fizikisht, nga anti-shqiptarė si Bajgora dhe soji i tij, tė cilėt vazhdojnė tė luajnė me durimin dhe tolerancėn e kėtij populli tė shumėvuajtur, tė cilin po e shkelin ēdo ditė me kėmbė, si tė ishte ndonjė send pa kurrėfarė vlere?



    Shkup. Viti 2012.

    Grupe njerėzish nė njė protestė, shfaqen me simbole e parulla arabe, me ngjyrė tė gjelbėr dhe tė zezė. Madje dikush qėllimisht valėvit edhe ndonjė flamur shqiptar diku nė mesin e tyre. Tė krijohet pėrshtypja se jemi nė prag tė njė “pranvere arabe” nė Maqedoni. Britmat ‘allahu akbar’ dėgjohen nė mesin e protestuesve! E ēuditshme! Pėrsėri tė njėjtat britma qė prej 600 vitesh shoqėrojnė masakrat osmano-islamike ndaj shqiptarėve. Tė njėjtat pankarta me shkronja arabe dhe tė njėjtėt flamuj qė valėvisnin dikur pushtuesit osmano-islamikė ndėrsa masakronin miliona shqiptarė, burra, gra, pleq e fėmijė tė pambrojur. Ēfarė janė kėto qėnie tė pėrēudnuara qė protestojnė me simbolet e vrasėsve tė tyre osmano-islamikė! Kaq keq janė katandisur shqiptarėt e Maqedonisė nga dhuna shekullore osmano-islamike? Apo ndoshta nuk janė shqiptarė por vetėm shqipfolės! A ka shpėtim pėr kėto shpirtra tė humbur!



    3. Populli shqiptar nė udhėkryq



    Sot, shqiptarėt janė ndoshta populli i vetėm nė botė, qė akoma nuk e ka plotėsisht tė qartė se cilėn shteg duhet tė zgjedhė nė udhėkryqin e tė ardhmes sė tij. Njė gjė ama ėshtė e qartė. Populli shqiptar nuk mund tė vazhdojė tė injorojė tė vėrtetat historike. Nuk mund tė injorojė pasojat e gjenocidit osmano-islamik. Kėto pasoja i ka vuajtur dhe vazhdon t’i vuajė me tė njėjtin intensitet edhe nė ditėt e sotme. Populli shqiptar nuk duhet tė lejojė pėrsėritjen e cikleve historike tė skllavėrimit dhe shkatėrrimit tė tij. Ėshtė derdhur shumė gjak pėr njė tė ardhme mė tė mirė, dhe jo pėr njė tė ardhme tė mbuluar nga pluhuri toksik i shkretėtirave arabe. Ky pluhur toksik e ka helmatisur thellėsinė e qenies tonė si komb, duke na ka lėnė vendnumėro prej 6 shekujsh, siē ka mbetur vendnumėro ēdo vend tjetėr qė ka kaluar njė stuhi tė tillė historike.



    Si pasojė e sundimit osmano-islamik, sot trojet shqiptare nuk janė vetėm tė prapambetura, por janė tė ndara edhe fizikisht prej mė shumė se njė shekulli. Dhe jo vetėm tė ndara fizikisht por edhe shpirtėrisht. Nuk mund tė ketė harmoni shpirti i njė kombi kur njė pjesė e kėtij shpirti vlon nga dėshira pėr t’iu bashkuar botės sė qytetėruar ndėrsa njė pjesė tjetėr zhgėrryhet nė nostalgjinė osmano-islamike qė ėshtė armiku kryesor i botės sė qytetėruar dhe zhvillimit psikologjik e shpirtėror tė njeriut. Nė gjendjen ku ndodhet sot populli shqiptar, ēfarė kuptimi ka tė festosh festėn e pavarėsisė kur njė pjesė e konsiderueshme e kombit nuk e ka fituar akoma lirinė? Ē’kuptim ka tė festosh festėn e flamurit kur ngado qė tė hedhėsh sytė, simbolet e skllavėrisė osmano-islamike janė tė dukshme, dhe shpesh ndihesh sikur nuk je nė tokė shqiptare por nė ndonjė shkretėtirė tė humbur, ku ēuditėrisht njerėzit flasin shqip? Ēfarė kuptimi ka tė llomotisėsh pambarimisht nė media pėr “tolerancėn” e mrekullueshme fetare, kur nga ana tjetėr ndėrtohen ilegalisht me qindra xhami dhe qendra islamike nė zona me popullėsi jomyslimane? Ku ekziston kjo “tolerancė shembullore” midis komuniteteve fetare, kur fuqia e ulėrimės arabisht nėpėr minaret e xhamive rritet qėllimisht pėr t’u dėgjuar sa mė larg qė tė jetė e mundur? Ku ekziston kjo “tolerancė” kur ēdo ditė botohen libra e artikuj qė sulmojnė e hedhin baltė mbi ēdo figurė tonė kombėtare? Ē’domethėnie ka kjo e ashtuquajtur “tolerancė” kur kryetari shqipfolės i bashkėsisė islame tė Kosovės, i thur lavde publikisht kasapėve qė kanė bėrė masakrat mė tė tmerrshme ndaj popullit shqiptar, vetėm sepse kėto kriminelė dhe vrasės kanė qenė myslimanė? A mund tė na thoni dot se cili mund tė jetė toleruesi dhe cili jo-toleruesi nė kėtė “oqean tė mirėkuptimit” ndėrfetar? Apo mos vallė jemi njė komb “i pėrmbytur” kaq shumė nga “oqeani i mirėkuptimit ndėrfetar” saqė kėto “gjėra” tepėr tė “vogla” e tė “parėndėsishme’ nuk na krijojnė shqetėsim? Janė pyetje qė secili nga ne duhet t’ia bėjė vetes me gjakftohtėsi, duke u treguar tė paktėn i sinqertė me veten e tij.



    4. “Logjika e shėndoshė” e intelektualėve islamikė shqiptarė



    Pėrpara disa vitesh, njė publicist islamik shqiptar shkruante se “ėshtė e vėrtetė qė shqiptarėt kanė vuajtur shumė gjatė 250-300 viteve tė para tė pushtimit osmano-islamik, por pastaj me “pranimin gradual tė ideologjisė islamike dhe turqizimin e popullsisė, gjendja e tyre filloi tė pėrmirėsohej.” Po, pas 300 vitesh terror, dhunime, masakra e dėbime, gjendja e shqiptarėve nėn sundimin osmano-islamik filloi tė “pėrmirėsohej.” Tashmė shumė prej shqiptarėve tė mjerė, nga viktima, nga tė masakruar e tė vrarė, filluan tė shndėrrohen nė turq, duke asimiluar gradualisht tiparet me negative tė njė pushtuesi mizor. “Sa mė shumė shkombėtarizoheshin shqiptarėt, aq mė shumė pėrmirėsohej gjendja e tyre si popull,” deklarojnė tė gėzuar intelektualėt islamikė shqiptarė dhe shqipfolės. Madje njė nga kėta tė ashtuquajtur intelektualė, dhe pikėrisht islamiku Abdi Baleta arrin deri aty sa tė thotė se “duhet t’i falėnderojmė osmanėt qė pėr tė mirėn e shqiptarėve kanė bėrė atė qė duhej bėrė.” Sipas Baletės “procesi i islamizimit dhe shkombėtarizimit tė shqiptarėve ka qenė njė proces fatlum pėr ta, sepse u bė pėr tė mirėn e tyre.” Baleta e pranon se turqit i kanė masakruar pa mėshirė shqiptarėt, tė cilėt nuk e kuptonin se osmanėt po i vrisnin dhe shfarosnin pėr tė mirėn e tyre. Kjo ėshtė “logjika e shėndoshė” e intelektualėve islamikė shqiptarė. Sipas grupit tė “intelektualėve” islamikė si Abdi Baleta, Hysamedin Feraj, Muhamet Pirraku, Faik Miftari, e shumė tė tjerė, pushtimi osmano-islamik i shpėtoi shqiptarėt nga asimilimi serbo-grek. Kėta fundamentalistė islamikė kėmbėngulin se gjithė kėto masakra, pėrdhunime, dėbime, tortura, grabitje, ndalimi i gjuhės, bėheshin pėr t’i mbrojtur shqiptarėt nga asimilimi serbo-grek, pra bėheshin pėr tė mbrojtur identitetin e tyre. Sipas kėtyre “intelektualėve” islamikė, turqit deshėn t’i zhduknin shqiptarėt pėr tė mirėn e tyre, deshėn t’i zhduknin qė tė mos t’i linin tė asimiloheshin nga grekėt dhe serbėt. Duket “qartė” se osmano-islamikėt vetėm pėr tė mirėn tonė mendonin!



    Bombardimi pothuajse i pėrditshėm i shoqėrisė shqiptare me marrėzira tė tilla islamike, dhe paraqitja e shpeshtė e kėtyre rasteve klinike nė median shqiptare, e bėn tė domosdoshėm krijimin njė institucioni qė tė merret me mbrojtjen e “konsumatorit” nga ky helm i pėrditshėm qė vjellin kėto fundamentalistė islamikė. Shqiptarėt duhet t’i qėndrojnė sa mė larg kėtij helmi mediatik ashtu siē u qėndrojnė larg ushqimeve qė tashmė e kanė tejkaluar prej kohėsh datėn e skadencės. Shqiptarėt e kanė sot mė tė nevojshme se kurrė tė rifreskojnė kujtesėn e tyre historike, pėr tė kuptuar se cila ėshtė rruga qė duhet tė ndjekin. Nuk mund tė bėhesh pjesė e botės sė qytetėruar duke mbajtur veshur rrobėn e anti-qytetėrimit. Pėr t’u bėrė pjesė e botės sė lirė e tė zhvilluar, populli shqiptar duhet domosdoshmėrisht qė tė flakė rrobėn e kalbur tė trashėgimisė sė dhunshme osmano-islamike qė e mban veshur prej 6 shekujsh. Dhe kjo rrobė e kalbur anti-kombėtare nuk flaket dot duke valėvitur flamujt kombėtarė e duke festuar pėrvjetorėt e “pavarėsisė.” Ajo flaket vetėm me rizgjimin e ndėrgjegjes kombėtare, e cila fle “e strukur” prej shumė shekujsh nėn zhgunin e rėndė tė fatalizmit osmano-islamik.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga angmokio : 05-11-2012 mė 22:14 Arsyeja: Ske nevoje te besh presione per shkrimet tuaja. Nese nuk ofendon dhe ironizon nuk ka arsye qe te fshihen postimet.

  3. #3
    Perjashtuar
    Anėtarėsuar
    26-10-2012
    Postime
    95
    Shofer si e ka emrin ky filmi ,dhe ku mund te blej ???

  4. #4
    Perjashtuar
    Anėtarėsuar
    25-09-2011
    Postime
    329
    Sikur planet e millosheviqit te ishin perfunduar edhe ato Shqiptare te paket qe do te kishin mbijetuar do the kishin thene mbas disa brezash tashme trurin e shperlare; Ardhja e serbeve ishte qlirim nga ..... (nejse ku e diune).

  5. #5
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    22-01-2011
    Postime
    2,425
    serbia po mbaron
    pas 100 vjetesh kjo rrace e poshter zhduket nga ballkani

  6. #6
    Perjashtuar
    Anėtarėsuar
    25-09-2011
    Postime
    329
    Citim Postuar mė parė nga Ziti Lexo Postimin
    serbia po mbaron
    pas 100 vjetesh kjo rrace e poshter zhduket nga ballkani
    Dhe qfare ka kjo qe thua ti me kuptimin e asaj qe thashe une? Apo thjeshte te hedhesh pak fjale boshe qe ti besh qefin vetit?!

  7. #7
    Love all, but trust a few Maska e angmokio
    Anėtarėsuar
    02-09-2011
    Vendndodhja
    AngMoKio
    Postime
    3,928
    Citim Postuar mė parė nga shofer Lexo Postimin
    meqenese shkrimi dizinformues qe ke sjelle ti i perket historise dhe jo religjionit, do sjell nje artikull me te verteta historike.


    Revista Drini.com

    Ata qė nuk nxjerrin mėsime nga e kaluara e tyre, janė tė dėnuar ta pėrsėrisin atė.

    George Santayana

    A mundet dikush te thot se si ka mundesi qe shqiptaret ta harrojne kyt genocit dhe shfarosje?
    Shum shpejt do i harrojme dhe krimet e serbit dhe grekut.

    Fragmente nga terrori osmano-islamik ndaj popullit shqiptar

    Viti 1466-1467. Ēdo pėllėmbė e tokės shqiptare ėshtė mbulur nė gjak. Kuēedrat osmano-islamike kanė shkelur nė trojet arbnore. Nuk janė kuēedra tė zakonshme. Jo, janė kuēedrat e vdekjes qė kėrcėnojnė me shfarosje njė popull tė tėrė. Kuēedrat e zeza pėrhapen me shpejtėsi nė ēdo anė. Tashmė ato kanė rrethuar edhe foletė mė tė larta tė shqiponjave. Megjithėse kuēedrat e vdekjes kanė gllabėruar tashmė mijėra shpirtra tė pafajshėm nga kjo tokė e martirizuar, ato pėrsėri nuk ngihen me gjakun e shqiptarėve. Tė pangopura, vazhdojnė tė gllabėrojnė trimat nė lulen e rinisė. Ngado mbizotėron vdekja, por pėr ēudi askund nuk mbahet zi. Nėnat shqiptare nuk janė veshur me tė zeza. Ato nuk i vajtojnė bijtė e tyre. Ato luftojnė njėsoj si burrat pėr tė mbrojtur atdheun e tyre. Heroinat shqiptare nuk u tremben kuēedrave.



    Nė njė reliev shkėmbor qėndron e pamposhtur kėshtjella e shqiponjave, Kruja. Poshtė mureve tė kėshtjellės, kuēedrat islamike lėshojnė mallkime. Duan vdekjen e tė gjithė shqiptarėve. Kėrkojnė me ngulm zhdukjen e tyre. Ato udhėhiqen nga kryekuēedra Mehmet Fatihu, i cili ėshtė betuar nė allah e pejgamber qė nuk largohet pa i faruar tė gjithė shqiptarėt, kėtė rracė tė “poshtėr” e krenare, e cila mė mirė preferon vdekjen sesa tė jetojė nėn skllavėrinė e “mėshirės” islamike. “Vetėm xhindėt, siē janė banorėt e kėtyre vendeve…mund t’u ngjiten atyre maleve prej nga ata qafirė tė mallkuar gjuajnė me shigjeta tė helmuara,” shkruan analisti turk Tursun-Bej. Lufta zhvillohet e ashpėr. Kalifi Mehmet Fatihu, ka dhėnė udhėr qė tė mos mbetet asgjė e gjallė, dhe toka e shkretuar shqiptare tė shėrbejė si shembull pėr tė gjithė ato popuj qė nuk e pranojnė “mėshirėn” e Allahut dhe profetit tė tij tė vetėshpallur, Muhametit.” Por shqipet luftojnė e nuk mposhten. Gjaku i tyre ėshtė kthyer nė njė mburojė pėr gjithė botėn e qytetėruar.



    Osmano-islamikėt tregohen tė pamshirshėm ndaj shqiptarėve, duke vrarė e masakruar popullsinė e pambrojtur. Kronikani Qemal Pashė-Zade shkruan se “me urdhėr tė padishahut u vra pa mėshirė, cilido qė u zu gjallė, vendi u plaēkit tmerrėsisht, gratė dhe fėmijėt u morėn robėr.” Kronisti bizantin i kalif Fatihut, Kritobuli nga Imbrosi, qė e vėzhgoi sė afėrmi kėtė luftė, thotė se “shqiptaret preferonin mė mirė vdekjen se sa tė binin nė duart e turqve.” “Disa ilirianė” shkruan Kritobuli, “duke parė se ndiqeshin nga turqit dhe pasi nuk gjetėn asnjė vend pėr t’u strehuar, u hodhėn poshtė qė nga shkėmbinjtė, nė hapėsirėn e pėrrejve dhe u vranė.”



    Megjithė masakrat e tmerrshme ndaj shqiptarėve, edhe kėsaj here kalifi Mehmet Fatihu nuk arriti ta mposhte folenė e shqipeve. Por ai ėshtė i etur pėr gjak, sepse akoma nuk ėshtė ngopur duke pirė gjakurn e qindra mijėra bijve tė shqipes. I zemėruar pėr disfatėn, kalifi Fatih largohet nga Kruja. Gjatė rrugės prej Elbasanit nė Dibėr, ai rrethon qytetin e Kidhnės, afėr Drinit, ku janė strehuar rreth 20 mijė gra, pleq e fėmijė, tė larguar nga krahinat fushore pėr t’i shpėtuar masakrave islamike. Nėn thirrjet ‘vdekje shqiptarėve’ dhe ‘allahu akbar,’ osmano-islamikėt sulmojnė qytetin. Pasi e pushtojnė atė, kalifi islamik Fatihu i masakron tė gjithė barbarisht nė emėr tė allahut “mėshirėmadh.” Vetėm nė kėtė qytet humbėn 20 mijė shpirtra tė pafajshėm. U masakruan nėn klithmat ogurzeza ‘allahu akbar.’ Tė njėjtat klithma qė edhe sot e kėsaj dite dėgjohen pak ēaste pėrpara vrasjes sė njerėzve tė pafajshėm. Gjithmonė, kjo ējerrje nė arabisht, qė lindi nė njė natė tė errėt tė historisė njerėzore, paraprin kryerjen e krimeve dhe masakrave tė tmerrshme, shkatėrrimin e kishave, vrasjen e civilėve tė pambrojur, mbytjen me gurė tė njerėzve tė pafajshėm dhe dhunėn ndaj femrės. Ėshtė gjithmonė e njėjta britmė makabre, e pandryshueshme prej gati 15 shekujsh. Ėshtė e njėjta re e zezė qė pėrpiqet tė bllokojė rrezet jetėdhėnėse tė diellit hyjnor, dhe pėrpiqet ta zhysė botėn nė njė “civilizim” arkaik.



    E njėjta britmė dėgjohej edhe atė ditė ndėrsa 20 mijė shqiptarė, masakroheshin nė mėnyrėn mė ēnjerėzore nga barbarėt turko-islamikė. Dhe kėta njerėz nuk u vranė as nė luftė frontale. Jo. Ato u vranė pa asnjė shkak. U vranė nga urrejtja patologjike ndaj shqiptarėve. U vranė sepse shqiptarėt i kishin rezistuar skllavėrimit. U vranė sepse shqiptarėt u bėnė mburoja e botės sė qytetėruar. U vranė sepse ilirėt i rezistuan njė pushtuesi tė pashpirt e mizor. Kėto ilirė dhe miliona tė tjerė u vranė nga ata tė cilėt sot njė grup i tjetėrsuar shpirtėrisht dhe psikologjikisht shqiptarėsh e shqipfolėsish vazhdon t’i quajė vėllezėr. U vranė nė emėr tė njė perėndie pagane tė cilės kėta shqipfolės tė tjetėrsuar i falen sot si skllevėr tė bindur. Kėta shqipfolės nuk ndiejnė turp kur e quajnė veten shqiptarė, dhe as kur prekin flamurin e Kastriotėve. Ata e falėndėrojnė dhe e quajnė vėlla pushtuesin qė i masakroi, vetėm sepse ndajnė me kėtė pushtues tė njėjtėn fe qė iu imponua me dhunė prej tij.



    More. Peloponez. Viti 1423.

    Turko-islamikėt fillojnė pushtimin e Ballkanit Jugor. Zonat e Ballkanit Jugor janė tė populluara me shumicė shqiptare. Qė nė sulmet e para tė kuēedrave turko-islamike mbi rajonin e Ballkanit, shqiptarėt dallohen si forca mė aktive anti-osmane. Pėr shtypjen dhe shfarosjen e tyre, tuko-islamikėt kryejnė barbazimat mė tė paimagjinueshme pėr mendjen njerėzore. Nė vitin 1423 Fazi Evrenozi sulmon Peloponezin, dhe me 5 Qershor mund shqiptarėt qė jetojnė nė ato zona. Pėr t’i terrorizuar ata, u pret kokat rreth 800 robėrve shqiptarė, dhe me kokat e tyre ngre njė piramidė.



    More. Peloponez. Viti 1460.

    Nė krye tė fushatės pushtuese ndodhet vetė Mehmet Fatihu. Moreja pushtohet nga osmanėt, dhe popullsia shqiptare shfaroset pa pikė mėshire. Skena tė tmerrshme pėrsėriten nė ēdo krahinė. Pas pushtimit tė kėshtjellės sė Kastricės, 300 mbrojtėsit shqiptarė tė saj theren tė gjithė, ndersa komandanti i tyre sharrohet mė dysh. Gratė dhe fėmijėt shqiptarė dėrgohen si skllevėr seksi nėpėr haremet islamike, pėr tė mos u kthyer kurrė mė nė atdheun e tyre. I njėjti makabritet pėrsėritet edhe nė kėshtjellėn e Gardhiqit. Por kėtu terrori ėshtė edhe mė i madh. Pas pushtimit tė saj, mbrojtėsit dhe 6 mijė banorė tė strehuar aty, pėrfshirė gra e fėmijė tė lidhur kėmbė e duar, theren nė sheshin e kėshtjėllės, nėn thirrjet ‘allahu akbar.’ Letrat e bashkėkohėsve shprehin tmerret e pėrjetuara nga popullsia shqiptare: “Mizori tė pashembullta tė sulltanit, i cili as pėr siguri as pėr dhimbje nuk tė fal e nuk ka mėshirė…Po bėn nė Shqipėri mijėra dhunime, vrasje e mizori, dhe po djeg e shkatėrron njė popull tė tėrė.”



    Krujė. Viti 1478.

    Pas njė rrethimit tė gjatė, tė mbetur pa ujė e ushqime, 5 mijė mbrojtėsit dhe banorėt e qytetit tė Krujės arrijnė njė marrėveshje pėr dorėzimin e kėshtjellės, pasi kalifi Fatih u betohet nė allah e pejgmaber, se po ta dorėzonin kėshtjellėn, do t’i linte tė largoheshin tė lirė sė bashku me familjet e tyre. Ndėrsa shqiptarėt dalin nga kėshtjella, Fatihu pabesisht jep urdhėr qė ata tė masakrohen pa mėshirė. Nėn thirrjet ‘allahu akbar,’ tė gjithė meshkujt masakrohen barbarisht, ndėrsa femrat e fėmijėt merren robėr dhe ndahen si plaēkė, duke u pėrdhunuar e masakruar nga bishat osmano-islamike.



    Shkodėr. Viti 1478.

    Kėshtjella e Shkodrės rrethohet nga ushtritė osmane. Turqit sulmojnė pareshtur por mbrojtėsit nuk dorėzohen dhe i zmbrapsin me sukses sulmet e barbarėve. Mehmet Fatihu qė e drejtonte vetė fushatėn, vendos zbatimin e njė tjetėr taktike pėr tė terrorizuar mbrojtėsit e qytetit. Ai sulmon dhe pushton kėshtjellat Zhabjakut, Drishtit e Lezhės. Pasi i rrafshon ato, banorėt e marrė robėr i sjell pėrpara mureve tė Shkodrės. Disa mijėra gra, burra, pleq e fėmijė masakrohen nė mėnyrėn mė mizore pranė mureve tė kėshtjellės. Me kėto skena makabre, kryekrimineli islamik Fatih ka si qėllim tė ligėshtojė mbrojtėsit e kėshtjellės, dhe t’i detyrojė ato tė dorėzohen. Kjo taktikė dėshton. Mė vonė qyteti dorėzohet sipas njė traktati midis Venedikut dhe sulltanit. Banorėt e qytetit largohen drejt Italisė, dhe nė vend tė tyre sulltani e popullon qytetin me islamikė tė ardhur nga Anadolli, Afrika Veriore dhe Azia Qėndrore. Nė librin e tij, “Shkodra dhe motet,” studjuesi Hamdi Bushati, ndėr tė tjera shkruan se “shumė nga myslimanėt qė u vendosėn nė qytetin e braktisur nga tė krishterėt ishin turq ose me kombesi te tjera jo shqiptare. Instalime myslimansh me prejardhje te huaj kane vazhduar te vertetohen deri ne kohet e fundit te pushtimit osman tė Shkodres.” Ai vazhdon mė poshtė: Te ardhur nga Turqia, Egjypti, Arabia, Dardanelet, Maroku, Tunizia, Algjeria, Siria, Dagistani, Sudani etj perbejne numrin me te madh te familjeve te ardhura ne Shkoder.”



    Kosovė. Viti 1690.

    Njė nga vitet mė tė zeza pėr shqiptarėt e Kosovės. Sulltani vendos t’i japė fund njė herė e mirė kryengritjeve dhe mosbindjes sė shqiptarėve tė Kosovės ndaj dhunės osmano-islamike. Sulltani firmos shfarosjen e plotė tė popullsisė shqiptare tė Kosovės. Pėr kėtė qėllim, ai sjell nga Krimea njė ushtri tė madhe tartarėsh tė udhėhequr nga Nuredini, njė nga bijtė e Hanit tė Krimesė. Trupat tartare sė bashku me ato turke vėrshojnė nė Kosovė duke mos lėnė asgjė tė gjallė. Krahinat jugore, perėndimore e lindore tė Kosovės bėhen shkrumb e hi, nėn thirrjet ‘allahu akbar’ dhe ‘vdekje shqiptarėve,’ thirrje qė do tė pėrsėriten rregullisht gjatė gjithė ciklit 600 vjeēar tė sundimit osmano-islamik nė trojet shqiptare. Nė librin e historianit britanik Noel Malcolm kjo ngjarje tragjike pėrshkruhet nė detaje. Tragjedia ėshtė kaq e madhe dhe masakrat kaq tė tmerrshme saqė pėrfaqėsuesi i qeverisė britanike nė Edirne, shkruan se tartarėt i shkaktuan njė dėm shumė tė madh popullsisė sė Kosovės, nga e cila ndoshta nuk do ta marrin kurrė veten, ose tė paktėn pėr njė kohė shumė tė gjatė. Prishtina, Vuēiterna, Peja, Trepēa, Prizreni, e shumė krahina tė tjera kanė mbetur plotėsisht tė boshtasura. Vetėm nga fundi i i shekullit tė 19-tė, (pas plot 200 vitesh), qytetet e Kosovės do tė fillojnė ta rimarrin veten nga kjo katastrofė, dhe numri i popullsisė do tė arrijė pėrsėri nė nivelet e para viteve 1690 (Njė histori e shkurtėr e Kosovės, f177). Nuk ka tė dhėna tė sakta se si u ripopullua Kosova pas shfarosjes sė pjesės mė tė madhe tė popullsisė shqiptare, por ndoshta kėtė mund ta dijė Hashim Thaēi, vėllai i nipit tė sulltanit, dhe gjithashtu mund ta dijė edhe kryetari i bashkėsisė islame tė Kosovės, Naim Tėrnava, i cili feston 600 vjetorin e pushtimit osmano-islamik tė Kosovės, dhe lutet pėr shpirtrat e sulltanėve qė masakruan pa mėshirė shqiptarėt.



    Fundi i shekullit 15tė.

    Diku nė njė fshat tė Shqipėrisė, nata ka rėnė. Por njerėzit qėndrojnė zgjuar. Askush nuk fle. Ankthi dhe tmerri i ka mbėrthyer shumė nga familjet e fshatit. Pikėrisht sonte, gjithė fshati, ėshtė nė kėmbė, duke pritur ‘grabitėsit osmanė.” Nuk janė grabitės tė zakonshėm. Janė, grabitės fėmijėsh. Lajmi ka marrė dhenė se “mbledhėsit” do tė kalojnė andej pėr tė grabitur fėmijėt e shqiptarėve. “Pritja” ėshtė e pafund. Banorėt e fshatit e dinė se ēfarė ėshtė “mbledhja” e fėmijėve, apo devshirmeja. Ata e dinė mirė se turqit “mbledhin” me forcė djem nė moshė tė njomė, dhe i dėrgojnė nė Anadoll pėr t’i shndėrruar nė turq. Djemtė pastaj edukohen pėr t’u bėrė “kasapė” nė repartin e jeniēerėve, dhe luftojnė pėr pushtimin e popujve tė ndryshėm.



    Njė nga miliona historitė e dhimbshme tė devshirmesė, ėshtė edhe ajo e njė djali tė quajtur Mikel. Historia e tij fillon nė mėnyrė tragjike dhe mbaron nė mėnyrė tragjike. Mikeli i vogėl merret dhunshėm nga gjiri i familjes sė tij, e cila jetonte nė Mat. Gjatė grabitjes, nėna e tij dhunohet dhe masakrohet nė mėnyrėn mė mizore nga barbarėt turq. Mikeli dhe njė nga vėllezėrit e tij dėrgohen nė Anandoll ku rriten si turq. Pas shumė vitesh, duke luftuar pėr sulltanin, Mikeli merr titullin Ballaban Pasha, i quajtur ndryshe Ballaban Badera. Tani, i shndėrruar nė turk, ai nuk mban mend asgjė nga atdheu i tij. Nė shėrbim tė sulltanit, Ballabani fiton reputacion si njė nga gjeneralėt e tij mė tė aftė dhe njėkohėsisht edhe mė tė pamėshirshėm. Vite mė vonė do tė vijė nė Shqipėri, nė krye tė ushtrisė osmano-islamike, duke shkretuar qytete e fshatra, dhe duke masakruar popullsinė shqiptare. Disa herė, ai pėrballet me ushtrinė e Skėndėrbeut. Pėrballė Ballabanit lufton edhe vėllai i tij Konstandini, ushtar nė ushtrinė e Skėndėrbeut. Nė njė nga pėrballjet e tij me Skėnderbeun, Ballabani dėrrmohet keqas, por me tradhėti, arrin tė zėrė rob 13 nga prijėsit mė tė sprovuar tė ushtrisė shqiptare, duke i shkaktuar njė dėm tė pallogaritshėm rezistencės anti-osmane. Robėrit shqiptarė, ia dėrgon sulltanit nė Stamboll, ku ata torturohen publikisht nė mėnyrėn mė ēnjerėzore pėr gati dy javė dhe pastaj rripen tė gjallė. Trupat e tyre pas vdekjes bėhen copa-copa dhe u hidhen qenėve. Nė vitin 1466, gjatė rrethimit tė dytė tė Krujės, Ballaban Pasha do tė vritet nga krutani Gjergj Aleksi.



    Si Ballabani ka edhe shumė tė tjerė, tė cilėt, tė grabitur qė nė moshė tė vogėl, u rritėn si turq dhe zunė poste tė larta nė administratėn osmane. Nė territoret e pushtuara nga osmanėt vepronte devshirmeja. Devshirmeja, e quajtur ndryshe taksa e gjakut, ishte njė sistem i krijuar nga osmanėt, sipas tė cilit fėmijėt meshkuj tė familjeve tė krishtera merreshin me forcė, islamizoheshin, dhe shėrbenin nė ushtrinė osmane. Kėta djem rriteshin dhe edukoheshin si turq, dhe nė shumė raste luftonin kundėr atdheut tė tyre, duke vrarė e masakruar popullin e tyre. Numri i fėmijėve tė grabitur nga familjet e tyre, sipas historianėve, luhatet diku rreth 5 milion. Sistemi i devshirmesė filloi tė zbatohej nė gjysmėn e dytė tė shekullit tė 14tė, nė kohėn e sulltan Orhanit.



    Viti 1879.

    Shfaqen shenjat e ngordhjes pėrfundimtare tė perandorisė osmano-islamike. Komiteti pėr Mbrojten e tė Drejtave tė Shqiptarėve i kėrkon sulltan Abdul-Hamidit II njohjen e autonomisė pėr njė Shqipėri tė bashkuar dhe tė drejtėn e gjuhės. Sulltani i hedh poshtė kėto kėrkesa duke ia bėrė tė qartė arnautėve, se ata historikisht janė pėrdorur dhe do tė vazhdojnė tė pėrdoren si mish pėr top pėr mbrojtjen e interesave osmano-islamike nė Ballkan dhe mė gjerė. Sulltan Hamidi i bėn me dije shqiptarėve se ushtria turke do tė shtypė ēdo aspiratė tė tyre pėr pavarėsi.



    Vitet 1880-1910.

    Gjatė gjithė kėtyre viteve shpėrthejnė e rishpėrthejnė revolta dhe kryengritje tė fuqishme anti-osmane pothuajse nė tė gjitha trojet shqiptare. Revolta arrin kulmin nė fillimin e vitit 1910, kur njė pjesė e trojeve shqiptare dalin nga kontrolli osman. Osmano-islamikėt dėrgojnė ushtri tė njėpasnjėshme pėr ripushtimin e zonave tė ēliruara. Pas luftimeve tepėr tė ashpra, turqit arrijnė tė ripushtojnė pjesėn mė tė madhe tė krahinave tė ēliruara shqiptare pėrfshirė Prizrenin nė Maj, Gjakovėn e Pejėn nė Qershor, dhe Shkodrėn nė Korrik. Pas pushtimit fillojnė raprezaljet e panumėrta ndaj popullsisė shqiptare. Mijėra njerėz ekzekutohen, dhe mijėra tė tjerė burgosen nė humbėtirat e Anadollit. Krahina tė tėra shkretohen. Ēdokush qė guxon tė pėrhap alfabetin shqip apo tė botojė shkrime nė gjuhėn shqipe dėnohet me vdekje.



    Viti 1911.

    Fillon kryengritja anti-osmane nė Malėsinė e Mbishkodrės. Pas rezistencės heroike ndaj forcave turke, malėsorėt arritėn njė fitore vendimtare nė betejėn e Deēiqit, me 6 Prill, nė njė pėrballje tė pėrgjakshme dhe e tė pabarabartė midis 3 mijė shqiptarėve qė mbanin lart flamurin e kuq me shqipen dykrenare dhe 28 mijė islamikėve qė klithnin ‘allahu akbar’ dhe valėvisnin flamuj turq e arabė. Shumė trima shqiptarė dhanė jetėn atė ditė. Heroizmi i djemve tė malėsisė, bėri jehonė nė mbarė botėn e qytetėruar. Atė ditė, nė Deēiq, flamuri shqiptar, u valėvit pėr herė tė parė i lirė, pas 432 vitesh i shkelur dhe i nėpėrkėmbur nga kuēedra osmano-islamike.



    Nė veprėn e tij, ‘Pasqyra e ditėve tė pėrgjakshme,”

    e cila i dedikohet kryengritjes anti-turke nė Malėsinė e Madhe, poeti, publiēisti dhe patrioti Risto Siliqi, paraqet njė episod interesant tė kėsaj lufte pėr liri. Menjėherė pas shpėrthimit tė kryengritjes anti-osmane, rreth 1000 djem tė rinj nga familje myslimane tė qytetit tė Shkodrės, shkojnė vullnetarė pėr tė shtypur revoltėn e malėsorėve. Nėn thirrjet ‘allahu akbar’ dhe ‘duam baba dovletin,’ ata u nisėn pėr tė luftuar kundėr trimave tė Ded Gjo Lulit. Prijėsi heroik Ded Gjo Luli ishte plot 71 vjeē, kur shpėrtheu kryengritja. Megjithėse nė moshė tė thyer, ky hero shqiptar, luftoi pa iu trembur syri kundėr barbarėve osmano-islamikė. “Robėrit e allahut,” megjithė etjen e tyre pėr gjak shqiptarėsh, nuk arritėn dot tė fitonin ndaj kreshnikėve tė malėsisė, tė cilėt luftonin pėr ēlirimin e shqiptarėve nga skllavėria osmano-islamike. Ushtria e tė rinjve islamikė, u zu rob nga kreshnikėt shqiptarė. Malėsorėt trima e tė urtė i zhveshėn dhe i ēarmatosėn kėto anti-shqiptarė, por nė zemėrmadhėsinė e tyre kastriotiane ua falėn jetėn, dhe sot nipėrit e kėtyre anti-shqiptarėve, duke pėrfituar nga zemėrgjerėsia dhe toleranca e kreshnikėve, gjenden nė mesin tonė duke vjellur vrer ndaj shqipeve qė u falėn jetėn, dhe duke festuar ēdo vit nė Shkodėr, pėrvjetorin e themelimit tė perandorisė osmano-islamike. Kjo ėshtė e ashtuquajtura “bashkėjetesė shembullore” dhe “tolerancė fetare” qė trumbetohet me tė madhe se ekziston nė shoqėrinė shqiptare.



    Kosovė. Fillimi i shekullit XX – 1960.

    Sipas marrėveshjeve tė ndryshme tė arritura midis qeverive serbe dhe turke, disa qindra e mijėra shqiptarė u detyruan tė braktisin trojet e tyre shekullore, dhe tė vendosen nė Anadoll. Vetėm nga viti 1953-1960, me marrėveshje midis qeverive jugosllave dhe turke, u larguan nga Kosova rreth 300 mijė shqiptarė. Kėto tė dėbuar u detyruan tė vendosen nė territorin e ish-kasapėve tė tyre. Sapo vendosėn kėmbėt nė shkretėtirat e Anadollit, ata u turqizuan me njė shpejtėsi marramendėse. Kjo ishte njė tjetėr fazė e trishtueshme e gjenocidit osmano-islamik, i cili brenda mė pak se njė gjysmė-shekulli, arriti tė shndėrronte nė qytetarė turq miliona shqiptarė qė ranė viktima tė politikave serbo-turke. Vėrtetohet katėrcipėrisht ajo qė thotė intelektuali dhe patrioti shqiptar Arbėr Xhaferri, se “politika osmano-turke ka tentuar tė zhdukė qenien (shpirtin) identitetin kombėtar shqiptar.” Dhe gjithashtu vėrtetohet edhe fakti se ideologjia islamike nuk e pranon fenė, identitetin, gjuhėn dhe kulturėn e njė kombi por e zhduk atė. Nėn sundimin e ideologjisė islamike ekziston vetėm njė lloj kulture, kultura e prapambetjes.



    Disa analistė shqiptarė pretendojnė se sot nė Turqi ka rreth 5-10 milionė shqiptarė. Sigurisht qė jo. Nuk mund tė quhen shqiptarė ata qė janė qytetarė turq, dhe flasin turqisht e arabisht. Mund tė hamendėsojmė sa tė duam, por faktet janė kokėforta. Sot nė Turqi nuk ekziston asnjė minoritet shqiptar. Sot nė Turqi nuk ekzistojnė shkolla shqipe. Shifrat e disa miliona shqiptarėve nė Turqi ekzistojnė vetėm nė mendjet haluēinante qė trumbetojnė me tė madhe solidaritetin islamik.



    Fillimi i viteve 90tė.

    Individė tė dalė nga rradhėt e ish-zyrtarėve dhe ithtarėve tė regjimit komunist krijojnė shoqatėn e ‘intelektualėve’ islamikė shqiptarė. Kjo shoqatė synon shndėrrimin e trojeve shqiptare nė baza pėr pėrhapjen e fundamentalizmit islamik nė Ballkan dhe Evropė. Dalja e fundamentalistėve islamikė nga radhėt e zyrtarėve tė regjimit komunist tregon mė sė miri vetė natyrėn e diktaturės komuniste, e cila ishte produkt i pėrzierjes sė ideologjisė marksiste-leniste dhe asaj islamike, ose siē quhet ndryshe islamo-komunizėm. Qėllimi i doktrinės islamo-komuniste tė Enver Hoxhės ishte zhdukja e klerit katolik shqiptar dhe inteligjencės shekullare tė edukuar nė perėndim. Lufta e klasave nė komunizėm ngjason si dy pika uji me luftėn e klasave nė Islam, ku ashtu si nė komunizėm ata qė nuk pėrqafojnė ideologjinė islamike mbeten tė pėrsekutuar dhe konsiderohen qytetarė tė dorės sė dytė.



    Prishtinė. Viti 2010.

    Nipi i sulltanit viziton Prishtinėn, dhe pritet nė mėnyrė madhėshtore nga vėllai i tij i gjakut Hashim Thaēi. Tė dy vėllezėrit i luten sė bashku allahut pėrpara varrit tė sulltanit. Mė vonė, bashkohet me ta edhe Naim Tėrnava, dhe tė gjithė sė bashku luten pėr shpirtin e sulltanėve. Ternava deklaron publikisht se lutjet jane pranuar dhe tashmė tė gjithė sulltanėt pa pėrjashtim janė ne xhehnet. “Mėshira” e allahut tė Muhametit ėshtė kaq e madhe sa ai ka vendosur qė secili nga sulltanėt, pėr tė mirat qė kanė bėrė gjatė jetės sė tyre, do tė ketė haremin e tij edhe nė botėn tjetėr. ‘Allahu akbar’ thėrrasin tė tre njėherėsh. Pas kėsaj, Thaēi e falėndėron Erdoganin, dhe i rikujton atij mbėshtetjen e vazhdueshme qė turqit u kanė dhėnė aspiratave tė shqiptarėve gjatė 6 shekujve “bashkėqeverisje” shembullore.



    Prishtinė. Viti 2011.

    Shqiptarė dhe shqipfolės islamikė, tė skllavėruar shpirtėrisht dhe psikologjikisht, tė mbėshtjellur fort me pelhurėn e fatalizmit, tė cilėn e mbajnė veshur me pahir prej disa shekujsh, janė mbledhur nė njė xhami tė Prishtinės pėr tė festuar Kurban Bajramin, “festėn e mėshirės, dashurisė, tolerancės e mirėkuptimit njerėzor,” siē e quan kryeimami i Kosovės, Sabri Bajgora. Pėr hir tė “madhėshtisė” sė kėsaj dite, ata kanė vendosur ta festojnė Bajramin nė xhaminė qė mban emrin e simbolit tė “dlirėsisė, dashurisė, mėshirės e mirėkuptimit njerėzor,” Mehmet Fatihut. Po, po, xhamia ku ata festojnė Bajramin, ėshtė xhamia Mehmet Fatihu, kryevrasėsi qė shfarosi, masakroi, dhunoi e dėboi dhjetra miliona shqiptarė. Do tė kishte qenė mė e pranueshme sikur xhamia tė mbante emrin e Hitlerit, i cili megjithėse ishte kryekriminel, ndaj ne shqiptarėve sigurisht qė ėshtė sjellur shumė mė mirė se Fatihu.



    Ndien keqardhje kur shikon se si ėshtė katandisur komuniteti mysliman i Kosovės dhe nga kush drejtohet. E ashtuquahtura “festa e paqes, mirėkuptimit e mėshirės,” Kurban Bajrami, mbahet nė xhaminė e ndėrtuar pėr nder tė njėrit prej kriminelėve mė tė mėdhenj tė historisė njerėzore, dhe kryevrasėsit tė shqiptarėve, Mehmet Fatihut. Gjenocidi osmano-islamik ndaj shqiptarėve vazhdon edhe sot i pandalshėm, dhe shqiptarėt myslimanė tė Kosovės rrezikojnė tė mbeten pėrfundimisht leckaxhinjtė shpirtėrorė tė Ballkanit.



    Pse pikėrisht fundamentalisti islamik Sabri Bajgora zgjodhi tė mbante kėtu fjalimin kryesor pėr rastin e kėsaj feste? Pse xhamia e vrasėsit tė shqiptarėve qėndron akoma e hapur, dhe kronikat televizive tregojnė pikėrisht ritet fetare duke u kryer nė xhaminė e kryevrasėsit tė shqiptarėve, Mehmet Fatihu? Deri kur do tė vazhdojnė tė dhunohen shqiptarėt nga pushtuesit e tyre osmano-islamikė? Kur do ta fitojnė lirinė shqiptarėt e skllavėruar mendėrisht dhe fizikisht, nga anti-shqiptarė si Bajgora dhe soji i tij, tė cilėt vazhdojnė tė luajnė me durimin dhe tolerancėn e kėtij populli tė shumėvuajtur, tė cilin po e shkelin ēdo ditė me kėmbė, si tė ishte ndonjė send pa kurrėfarė vlere?



    Shkup. Viti 2012.

    Grupe njerėzish nė njė protestė, shfaqen me simbole e parulla arabe, me ngjyrė tė gjelbėr dhe tė zezė. Madje dikush qėllimisht valėvit edhe ndonjė flamur shqiptar diku nė mesin e tyre. Tė krijohet pėrshtypja se jemi nė prag tė njė “pranvere arabe” nė Maqedoni. Britmat ‘allahu akbar’ dėgjohen nė mesin e protestuesve! E ēuditshme! Pėrsėri tė njėjtat britma qė prej 600 vitesh shoqėrojnė masakrat osmano-islamike ndaj shqiptarėve. Tė njėjtat pankarta me shkronja arabe dhe tė njėjtėt flamuj qė valėvisnin dikur pushtuesit osmano-islamikė ndėrsa masakronin miliona shqiptarė, burra, gra, pleq e fėmijė tė pambrojur. Ēfarė janė kėto qėnie tė pėrēudnuara qė protestojnė me simbolet e vrasėsve tė tyre osmano-islamikė! Kaq keq janė katandisur shqiptarėt e Maqedonisė nga dhuna shekullore osmano-islamike? Apo ndoshta nuk janė shqiptarė por vetėm shqipfolės! A ka shpėtim pėr kėto shpirtra tė humbur!



    3. Populli shqiptar nė udhėkryq



    Sot, shqiptarėt janė ndoshta populli i vetėm nė botė, qė akoma nuk e ka plotėsisht tė qartė se cilėn shteg duhet tė zgjedhė nė udhėkryqin e tė ardhmes sė tij. Njė gjė ama ėshtė e qartė. Populli shqiptar nuk mund tė vazhdojė tė injorojė tė vėrtetat historike. Nuk mund tė injorojė pasojat e gjenocidit osmano-islamik. Kėto pasoja i ka vuajtur dhe vazhdon t’i vuajė me tė njėjtin intensitet edhe nė ditėt e sotme. Populli shqiptar nuk duhet tė lejojė pėrsėritjen e cikleve historike tė skllavėrimit dhe shkatėrrimit tė tij. Ėshtė derdhur shumė gjak pėr njė tė ardhme mė tė mirė, dhe jo pėr njė tė ardhme tė mbuluar nga pluhuri toksik i shkretėtirave arabe. Ky pluhur toksik e ka helmatisur thellėsinė e qenies tonė si komb, duke na ka lėnė vendnumėro prej 6 shekujsh, siē ka mbetur vendnumėro ēdo vend tjetėr qė ka kaluar njė stuhi tė tillė historike.



    Si pasojė e sundimit osmano-islamik, sot trojet shqiptare nuk janė vetėm tė prapambetura, por janė tė ndara edhe fizikisht prej mė shumė se njė shekulli. Dhe jo vetėm tė ndara fizikisht por edhe shpirtėrisht. Nuk mund tė ketė harmoni shpirti i njė kombi kur njė pjesė e kėtij shpirti vlon nga dėshira pėr t’iu bashkuar botės sė qytetėruar ndėrsa njė pjesė tjetėr zhgėrryhet nė nostalgjinė osmano-islamike qė ėshtė armiku kryesor i botės sė qytetėruar dhe zhvillimit psikologjik e shpirtėror tė njeriut. Nė gjendjen ku ndodhet sot populli shqiptar, ēfarė kuptimi ka tė festosh festėn e pavarėsisė kur njė pjesė e konsiderueshme e kombit nuk e ka fituar akoma lirinė? Ē’kuptim ka tė festosh festėn e flamurit kur ngado qė tė hedhėsh sytė, simbolet e skllavėrisė osmano-islamike janė tė dukshme, dhe shpesh ndihesh sikur nuk je nė tokė shqiptare por nė ndonjė shkretėtirė tė humbur, ku ēuditėrisht njerėzit flasin shqip? Ēfarė kuptimi ka tė llomotisėsh pambarimisht nė media pėr “tolerancėn” e mrekullueshme fetare, kur nga ana tjetėr ndėrtohen ilegalisht me qindra xhami dhe qendra islamike nė zona me popullėsi jomyslimane? Ku ekziston kjo “tolerancė shembullore” midis komuniteteve fetare, kur fuqia e ulėrimės arabisht nėpėr minaret e xhamive rritet qėllimisht pėr t’u dėgjuar sa mė larg qė tė jetė e mundur? Ku ekziston kjo “tolerancė” kur ēdo ditė botohen libra e artikuj qė sulmojnė e hedhin baltė mbi ēdo figurė tonė kombėtare? Ē’domethėnie ka kjo e ashtuquajtur “tolerancė” kur kryetari shqipfolės i bashkėsisė islame tė Kosovės, i thur lavde publikisht kasapėve qė kanė bėrė masakrat mė tė tmerrshme ndaj popullit shqiptar, vetėm sepse kėto kriminelė dhe vrasės kanė qenė myslimanė? A mund tė na thoni dot se cili mund tė jetė toleruesi dhe cili jo-toleruesi nė kėtė “oqean tė mirėkuptimit” ndėrfetar? Apo mos vallė jemi njė komb “i pėrmbytur” kaq shumė nga “oqeani i mirėkuptimit ndėrfetar” saqė kėto “gjėra” tepėr tė “vogla” e tė “parėndėsishme’ nuk na krijojnė shqetėsim? Janė pyetje qė secili nga ne duhet t’ia bėjė vetes me gjakftohtėsi, duke u treguar tė paktėn i sinqertė me veten e tij.



    4. “Logjika e shėndoshė” e intelektualėve islamikė shqiptarė



    Pėrpara disa vitesh, njė publicist islamik shqiptar shkruante se “ėshtė e vėrtetė qė shqiptarėt kanė vuajtur shumė gjatė 250-300 viteve tė para tė pushtimit osmano-islamik, por pastaj me “pranimin gradual tė ideologjisė islamike dhe turqizimin e popullsisė, gjendja e tyre filloi tė pėrmirėsohej.” Po, pas 300 vitesh terror, dhunime, masakra e dėbime, gjendja e shqiptarėve nėn sundimin osmano-islamik filloi tė “pėrmirėsohej.” Tashmė shumė prej shqiptarėve tė mjerė, nga viktima, nga tė masakruar e tė vrarė, filluan tė shndėrrohen nė turq, duke asimiluar gradualisht tiparet me negative tė njė pushtuesi mizor. “Sa mė shumė shkombėtarizoheshin shqiptarėt, aq mė shumė pėrmirėsohej gjendja e tyre si popull,” deklarojnė tė gėzuar intelektualėt islamikė shqiptarė dhe shqipfolės. Madje njė nga kėta tė ashtuquajtur intelektualė, dhe pikėrisht islamiku Abdi Baleta arrin deri aty sa tė thotė se “duhet t’i falėnderojmė osmanėt qė pėr tė mirėn e shqiptarėve kanė bėrė atė qė duhej bėrė.” Sipas Baletės “procesi i islamizimit dhe shkombėtarizimit tė shqiptarėve ka qenė njė proces fatlum pėr ta, sepse u bė pėr tė mirėn e tyre.” Baleta e pranon se turqit i kanė masakruar pa mėshirė shqiptarėt, tė cilėt nuk e kuptonin se osmanėt po i vrisnin dhe shfarosnin pėr tė mirėn e tyre. Kjo ėshtė “logjika e shėndoshė” e intelektualėve islamikė shqiptarė. Sipas grupit tė “intelektualėve” islamikė si Abdi Baleta, Hysamedin Feraj, Muhamet Pirraku, Faik Miftari, e shumė tė tjerė, pushtimi osmano-islamik i shpėtoi shqiptarėt nga asimilimi serbo-grek. Kėta fundamentalistė islamikė kėmbėngulin se gjithė kėto masakra, pėrdhunime, dėbime, tortura, grabitje, ndalimi i gjuhės, bėheshin pėr t’i mbrojtur shqiptarėt nga asimilimi serbo-grek, pra bėheshin pėr tė mbrojtur identitetin e tyre. Sipas kėtyre “intelektualėve” islamikė, turqit deshėn t’i zhduknin shqiptarėt pėr tė mirėn e tyre, deshėn t’i zhduknin qė tė mos t’i linin tė asimiloheshin nga grekėt dhe serbėt. Duket “qartė” se osmano-islamikėt vetėm pėr tė mirėn tonė mendonin!



    Bombardimi pothuajse i pėrditshėm i shoqėrisė shqiptare me marrėzira tė tilla islamike, dhe paraqitja e shpeshtė e kėtyre rasteve klinike nė median shqiptare, e bėn tė domosdoshėm krijimin njė institucioni qė tė merret me mbrojtjen e “konsumatorit” nga ky helm i pėrditshėm qė vjellin kėto fundamentalistė islamikė. Shqiptarėt duhet t’i qėndrojnė sa mė larg kėtij helmi mediatik ashtu siē u qėndrojnė larg ushqimeve qė tashmė e kanė tejkaluar prej kohėsh datėn e skadencės. Shqiptarėt e kanė sot mė tė nevojshme se kurrė tė rifreskojnė kujtesėn e tyre historike, pėr tė kuptuar se cila ėshtė rruga qė duhet tė ndjekin. Nuk mund tė bėhesh pjesė e botės sė qytetėruar duke mbajtur veshur rrobėn e anti-qytetėrimit. Pėr t’u bėrė pjesė e botės sė lirė e tė zhvilluar, populli shqiptar duhet domosdoshmėrisht qė tė flakė rrobėn e kalbur tė trashėgimisė sė dhunshme osmano-islamike qė e mban veshur prej 6 shekujsh. Dhe kjo rrobė e kalbur anti-kombėtare nuk flaket dot duke valėvitur flamujt kombėtarė e duke festuar pėrvjetorėt e “pavarėsisė.” Ajo flaket vetėm me rizgjimin e ndėrgjegjes kombėtare, e cila fle “e strukur” prej shumė shekujsh nėn zhgunin e rėndė tė fatalizmit osmano-islamik.
    Do beje mire te flisje dicka ne lidhje me temen ne fjale dhe jo si shkrimi qe ke sjellur qe ka kohe qe eshte konsumuar ne kete forum.

    Ceshtja nuk shtrohet se si hyri Islami ne Shqiperi me dhune apo jo. Ajo qe kerkoj te trajtoj ne kete teme eshte nese ardhja e Osmaneve ne Ballkan pati rendesi historike per Shqiptaret pasi i dha fund Sllavizmit apo jo?
    A eshte e vertete qe Shqiptaret kerkonin qe me ane te Islamit te dallonin prej popujve ngjitur?

    Kjo eshte ajo qe kerkoj te debatojme ne kete teme , pa me legjenda jemi mesuar qe kalamaj.

    Sa per legjendat qe ke sjell po te citoj disa emra te medhenj.
    "Nuk ka ekzistuar absolue asnjė rast kihim feje me dhunė nga ana e turqve."(Aristidh Kolaj, "Arvanitėt", Athinė, 1985)

    Shiko c'shkruan akademiku Nikolla Jorga
    Shqipėria shpėtoi nga greqizimi dhe sllavizimi dhe pėr kėtė atė e ndihmoi rėnia e Kostandinopojės me 1204, e cila solli si rrjedhim marrjen nga ana e Venedikut tė shumė tokave (1/4 dhe gjysmėn e tokave tė Perandorisė Bizantine), nė tė cilėn pėrfshiheshin mjaft toka shqiptare. Pėr Peranrjdorinė Bizantine shprehet mjaft bukur Volteri, qė thotė: "Ajo ėshtė njė grumbull tregimesh tė padenja, tė cilat nuk pėrmbajnė gjė rjetėr pėrveē britmave dhe mrekullive. Ajo ėshtė pėrbuzja e shpirtit njerėzor, pėrbuzja e Tokės. Turqit tė paktėn janė tė menēur, ata fituan, ata e gėzuan fitoren, por kanė shkruar shumė pak".

    Vendi ynė ka qėnė i lidhur me kishėn e Shėn Pjetrit. Feja ortodokse i imponohej popullit,shqiptar nga pushtuesit lindorė. Mjafton tė pėrmendim dėnimet me vdekje dhe konfiskimet e pasurisė qė jepte Stefan Dushani me kodin e tij barbar. Sipas ligjit nr.6 tė kėtij Kodi antinjerėzor "autoritetet fetare duhet tė pėrpiqen qė katolikėt t'i kthejnė nė fenė e vėrtetė. Nė se njė i tillė nuk Io tė konvertohet..., ai do tė dėnohet me vdekje'. Sipas ligjit nr.8, "Nėse njė prift latin zbulohet duke u pėrpjekur qė njė tė krishterė ta konvertoje nė fenė latine, ai do tė dėnohet me vdekie" (S.Juka, "Rilindja javore", Nėntor 1995)
    "And speak kindly to mankind '' Quran - 2:83"

  8. #8
    Perjashtuar
    Anėtarėsuar
    22-08-2011
    Vendndodhja
    Among virtual idiots
    Postime
    326
    me ardhjen e osmaneve, jo vetem qe nuk merr fund sllavizmi, por kemi ekspansion, kemi konvertim ne mase te shqiptareve ne malazeze dhe serbe, te arvanitasve ne greke.
    gjuha shqipe u sulmua fort nga tre drejtime. turk, sllav dhe grek.
    ligji i sulltan hamitit qe ndalonte gjuhen shqipe te mesohej, dhe po ky sulltan i poshter lejonte te mesohej gjuhet sllave dhe ajo greke.
    patriarkana greke mallkoi gjuhen shqipe si gjuhe te djallit.

    islami u soll me dhune ne shqiperi.

  9. #9
    Perjashtuar
    Anėtarėsuar
    22-08-2011
    Vendndodhja
    Among virtual idiots
    Postime
    326
    Gazeta 'Fiamuri Arbėrit' botuar nga Jeronim de Rada, 1886,per ne sot eshte si nje time capsule ,ku bie ne sy shqetesimi i madh i arberesheve per ngjarjet ne Shqiperi dhe ku Turqia ne grahmat e fundit vazhdonte dhunen,vrasjet,shfarosjen e popullsise shqiptare.

    Nga nje lexim i shpejte, aty flitej per nje popullsi shqiptare ne levizje dhe jo nenshtrim ndaj osmanllive,ketu si ngjarje mund te rendis ,


    -luften e krahines se Lumes kunder autoriteteve turke ne Prizren dhe spastrim te trupave turke ne Lume.(ata lumjanet edhe serbit ja bene te njejten gje 20 vjet me vone).

    -djegjen dhe shkaterrimin total te qytetit te Korces nga ushtria turke.

    -po aty permendet sesi Porta Larte kishte leshuar ligjin per ndalimin e GJUHES SHQIPE,por jo per greqishten .

  10. #10
    Love all, but trust a few Maska e angmokio
    Anėtarėsuar
    02-09-2011
    Vendndodhja
    AngMoKio
    Postime
    3,928
    Citim Postuar mė parė nga shofer Lexo Postimin
    Gazeta 'Fiamuri Arbėrit' botuar nga Jeronim de Rada, 1886,per ne sot eshte si nje time capsule ,ku bie ne sy shqetesimi i madh i arberesheve per ngjarjet ne Shqiperi dhe ku Turqia ne grahmat e fundit vazhdonte dhunen,vrasjet,shfarosjen e popullsise shqiptare.

    Nga nje lexim i shpejte, aty flitej per nje popullsi shqiptare ne levizje dhe jo nenshtrim ndaj osmanllive,ketu si ngjarje mund te rendis ,


    -luften e krahines se Lumes kunder autoriteteve turke ne Prizren dhe spastrim te trupave turke ne Lume.(ata lumjanet edhe serbit ja bene te njejten gje 20 vjet me vone).

    -djegjen dhe shkaterrimin total te qytetit te Korces nga ushtria turke.

    -po aty permendet sesi Porta Larte kishte leshuar ligjin per ndalimin e GJUHES SHQIPE,por jo per greqishten .
    Ja ku po te dergoj material per te lexuar ne menyre qe te piqen paksa idete :

    Marre nga tema Rreth Pėrhapjes Sė Islamit Ndėr Shqiptarėt

    KTHIMI I SHQIPTARĖVE NĖ FENĖ ISLAME ĖSHTĖ BĖRĖ PA DHUNĖ

    Instituti i Studimeve Ballkanike pranė Akademisė Bullgare tė Shkencave ka botuar librin e Nikolaj Todorovskit dhe Asparuh Velkovit "Situata demografike e Gadishullit Ballkanik (fundi i shekullit XV - fillimi i hekullit XVI, Sorje, 1988). Autorėt e kėtij libri japin njė pjasqyrė tė sanxhaqeve nė vendet qė pėrfshijnė territoret ku banojnė popujt e kėtij gadishulli. Aty janė tė regjistruar sipas numrit tė shtėpive myslimanėt dhe jomyslimanėt e ēdo sanxhaku. Sipas L.Barkhan, ku ėshtė bazuar autori, sanxhaku shqiptar i Ohrit ka 32 748 shtėpi jomyslimanė = 98% tė popullatės dhe 611 shtėpi myslimane = 2% tė popullatės. Janina ka 32 079 jomyslimanė = 98% tė popullatės, shtėpi myslimane janė 613 = 2% e popullatės; Shkodra ka 23 859 familje jomyslimane = 95.6%; 1116 familje myslimane = 4.68%: Vuēiterni 18 914 = 96.5% shtėpi jomyslimane, 700 shtėpi myslimane = 3.5%; Prizreni 18 832 shtėpi jomyslimane = 98%, 359 shtėpi myslimane = 2%; Preveza 11 395 familje jomyslimane = 100%; 7 familje myslimane; Elbasani 8916 shtėpi jomyslimane = 94.5%, 536 familje myslimane = 5.5%; Dukagjini 1829 shtėpi jomyslimane -- 100%.

    Nga kjo statistikė vetėkuptohet se islamizmi ėshtė ushtruar pa dhunė nė vendin tonė, po kėshtu edhe nė Gadishullin Ballkanik.

    Duhet vėnė nė dukje kėtu edhe mendimi i studiuesit tė sotėm tė historisė osmane R.Grousset, i cili nė veprėn e tij "Perandoria e Lindjes" Paris 1946, fq 609-610, e shpjegon pushtimin e Ballkanit nga ana e turqve kėshtu:"Duke tėrhequr renegatė tė ndryshėm, duke marrė e rekrutuar fėmijė tė shumtė nė shėrbim ushtarak, si dhe duke marrė vajza tė shumta greke e sllave, tė destinuara tė bėheshin nėna tė gjeneratave tė reja osmane, turqit pushtuan Ballkanin".

    Duhet patur parasysh se numri i fėmijėve tė krishterė tė rriarrė me anėn e devshirmės sillet rreth shifrės 1 milion. Dhe tė mos harrojmė se ata fėmijė turqit i morėn nė njė hapėsirė qė shtrihej qė nga Danubi deri nė Eufrat. Historiani i shquar H.Gibbon nė "Themelimi i Perandorisė Osmane" Oxford; 1916, fq 80-81, diferencon turqit nga osmanėt. Ai vė nė dukje se: "Nuk janė turqit ata qė kanė pushtuar tokat evropiane. Njė kombėsi e re e pėrbėrė nga elementė turq dhe nga mjaft pėrfaqėsues tė popujve tė krishterė kishte bėrė tė mundur krijimin e perandorisė sė pafundme osmane".

    Hammeri theksonte: "Sukseset osmane patėn rezultate vetėm nė sajė tė shpirtit tė iniciativės dhe shkathtėsisė tė pandarė qė karakterizon popullin grek dhe popujt sllavė, trimėrisė sė shqiptarėve, durimit tė boshnjakėve dhe kroatėve, qė do tė thotė cilėsirat dhe talenti i popullsl:sė vendase tė vendeve tė pushtuara (J.Hammer, "Historia e Perandorisė Osmane", V.II, Paris 1940, fq 196-197).

    N.Jorga, nė veprėn "Bizanci pas Bizantit", Bukuresht 1935, ngul kėmbė nė idenė e tij se "Rėnia e Kostandinopojės kishte shkaktuar njė ndėrrim forme pėrsa i pėrket anės fetare, por ana thelbėsore dhe institucionet bizantine ngelėn po ato qė ishin, duke ndjekur vetė evolucionin e tyre."

    Arsyen e kthimit tė pjesės mė tė madhe tė popullit shqiptar nė myslimanė na e sqaroi Aristidh Kolja nė librin "Arvanitėt", Athinė 1986, duke thėnė se: "Ndėrrimi i fesė sė shqiptarėve me anė tė dhunės ėshtė pjellė e fantazisė dhe shpikje e murgjėve dhe nuk ėshtė aspak e hijshme qė ta pretendojnė kėtė historianėt". Tė vjen keq qė disa lakej nė shėrbim tė shovinizmit grek mbėshtetin tezėn e kthimit me dhunė. Kėtė tezė kryetari i arbėrorėve tė Greqisė, Aristidh Kolja, e quan njė "gėnjeshtėr qėllimkeqe". Pėr kėtė citojmė autorin: "Nuk ka ekzistuar absolutisht asnjė rast kthim feje me dhunė nga ana e turqve".

    "Shqiptarėt bėheshin myslimanė sepse kjo fe pajtohej me natyrėn e tyre dhe nuk toleronte pėruljen, martirizimin, servilizmin dhe ofendimin", thotė pėr kėtė koloneli Lik nė librin "Udhėtime nėpėr Shqipėri". Pasi vizitoi Kardhiqin mė 1804 ai shkruan "tė gjithė myslimanėt (banorėt myslimanė tė Kardhiqit - Sh.D.) janė tė gatshėm tė hyjnė nė shėrbimin e mbretit anglez. Thonė se myshqeta (dyfeku) ėshtė i vetmi zanat i tyre dhe e vetmja pasuri qė kanė". Eshtė kjo arsyeja qė edhe tufat e bagėtive ua linin tė krishterėve, qė i konsideronin tė "aftė" pėr kėtė punė, kurse dyfeqet ishin pėr leber myslimanė si dhe shumė vise tė qera tė Shqipėrisė. Liku vijon duke thėnė "Myslimanėt martoheshin me gra ortodokse. Aqe ėshtė zakoni qė djemtė tė bėhen myslimanė ndėrsa vajzat tė krishtera. Kėshtu shikonin qė nė tė njėjtėn tavolinė qėngji tė shoqėrojė derrin".

    Sipas Aristidh Koljes "shqiptari i pabindur, krenar dhe egoist dhe me prirje pėr konflikte, nuk honeps dot pėruljen dhe thirrjen, "Duajini armiqt tuaj". Ai nuk duron dogmat e pėrulėsisė dhe tė varfanjakėve nga mendja dhe nuk ka durim tė presė qė tė marrė atė qė i takon nė jetėn e ardhshme, gjė qė, sipas tij, ėshtė e pasigurtė. Pėrveē kėtyre shqiptari nuk ėshtė fare i predispozuar qė t'i japė faqen e majtė atij qė i ka dhėnė njė shuplakė nė faqen e djathtė. Feja e krishterė mbėshtetet nė mėshirėn. Shqiptari nuk e do mėshirėn. Kėshtu mund tė themi se ndėrrimi i feve nga shqiptarėt konsiston nė interesin ekonomik pėr tė pasurit dhe karakterin e traditės sė lashtė tė tė varfėrve. Shumica dėrrmuese e shqiptarėve ishin gjithmonė tė varfėrit, ishte gjithmonė populli. Shumica e popullsisė nuk u mor me tregėti, me zanate, me bakallekė dhe rishiqet. Nga do t'i nxirrte populli tė hollat? "Zanati" kryesor ishte dyfeku dhe shpata. Feja islame, pėrveē motiveve qė referuam, ishte shumė mė afėr karakterit tė tyre luftarak".

    Me tė drejtė Zef Skiroi nė librin e tij 'Shqiptarėt dhe ēėshqa ballkanike", Napoli 1904, na pėrmend Dora d'Istrian qė thotė: "Shqiptąrėt janė vasalė jo tė sigurtė, ata kėrkojnė gjithmonė tė shkundnin zgjedhėn osmane".

    Autori i lartpėrmendur nė faqen 3 tė kėtij libri na thotė se: "Shqiptarėt, duke pėrqafuar fenė (islamin Sh.D.), sakrifikuan pėrgjithmonė idealin fetar ndaj atij patriotik, besnikė tė motos sė tyre tė vjetėr: "Perėndia nė fillim bėri popujt, pastaj fetė". Prandaj shqiptarėt e dinė mirė se "Qielli kurrė nuk mban anėn e tė mundurve'. Rėndėsi ka qė shqiptarėt, "pavarėsisht nga feja tė cilės i pėrkasin', janė plot entuziazėm pėr vendin e tyre dhe gjithmonė kur flasin pėr tė, e ngrenė mbi ēdo vend qetėr dhe "po tė vendosen nė vende tė qera kurrė nuk e heqin shikimin nga malet e Epirit', na thotė Pukevili.

    "Shqiptari, qoftė mysliman apo i krishterė, -vė nė dukje Falmarayeri, -i ngjan njė gjigandi tė varrosur nėn vullkanin Etna, i cili duke lėvizur trondit tokėn".

    Islami kurrė nuk ka pėrdorur dhunė gjatė historisė njerėzore nė ēdo skaj tė botės. Edhe Lakhni, Kinda, Ghasaan, fise jemenite dhe tė krishterė nė kohėn e Muhammedit (nestorianė ose monofizitė) u kthyen nė myslimanė. Kėto fise arabe u kthyen nė fenė Islame pa mė tė voglėn dhunė. Kėshtu nisi dhe vijoi nė tė gjitha kohėt feja islame. Arabėt nuk i kthyen me dhunė spanjollėt nė fenė islame, megjithėse sunduan aqe nga shekulli VIII deri nė fund tė shekullit XV. Mjaft katolikė u konvernė mslimanė gjatė kėtyre shekujve, por pasi u kthye rikonkuista (ripushtimi i Spanjės) me sukses nė vitin 1492, kush ndenji mysliman nė Spanjė dhe nuk u kthye nė katolik, u vra. Mbetėn myslimanė vetėm ata qė mundėn tė shpėtonin, duke ikur nė Afrikė. E thėnė me dy fjalė, kjo ėshtė dhunė fetare (1). Kur'ani, sipas L. Massinjon ėshtė njė "diktim mbinjerėzor i regjistruar nga profeti Muhammed i frymėzuar nga Allahu, bindja ndaj urdhėrave tė Tij: kryerja e luqeve dhe dhėnia e sevapit".

    Paul Paupardi, nė librin e tij "Fetė" Paris 1993 (autori ėshtė kardinal, President Pontifikal i Kulturės), thotė: "Feia e krishterė pohon se jezu Krishti ėshtė nė tė njėjtėn kohė njeri i vėrtetė si dhe Perėndi i vėrtetė (fq 9899), jezusi i Nazaretit ėshtė djali i virgjėreshės Mari, ljezusi ėshtė Perėndi nė "pozicionin" e tė Birit.

    Krishtėrimi pohon njė pluripersonalitet tė Perėndisė. Perėndia ėshtė pėr tė Baba, Djalė dhe Shpirt i Shenjtė (po aty fq.99). Nėpėrmjet lezu Krishtit, Ati u ka dėrguar njerėzve shpirtin e tij (2.P.1.4.). Nė fenė ortodokse pati mjaft abuzime gjatė shekujve. Le t'u referohemi fakteve.

    FSHATARĖT E PERANDORISĖ BIZANTINE I PRITĖN TURQIT SI ĒLIRIMTARĖ


    "Pronarėt e tokave nė Bizant e shtonin gjithnjė shfrytėzimin e fshatarėsisė me taksa dhe tatime shumė tė rėnda. Gemistosi me largpamėsi shikonte se zotėruesit e tokave bėnin lojėn e turqve".

    Kriza morale qė pat pėrfshirė Perandorinė Bizantine nuk ishte mė pak e rėndėsishme se shfrytėzimi i fshatarėve, manastiret me pronat e tyre tė mėdha merrnin pjesė nė shfrytėzimin e fshatarėve. Mjaft klerikė, tė pangopur nga pasuria e grumbulluar, bėnin njė jetė imorale dhe disa murgjėr futnin nė manastiret e tyre femra tė pėrdala. Nė kėtė mėnyrė indiferenca ndaj fesė sė krishterė fitonte gjithnjė terren.

    Turqit ishin nė dijeni tė kėsaj krize tė dyfishtė morale dhe shoqėrore. Ata u pėrshkruan prej udhėtarėve tė huaj tė gjysmės sė dytė tė shekullit XV si njė popull i moralshėm. Turku ishte bėrė sinonimi i njeriut tė virtytshėm qė zbatonte drejtėsinė shoqėrore. Gjithashtu na rezulton se mė shumė pėr grekėt se sa pėr turqit, pushtimi osman i Bizantit ishte dėshirė e Perėndisė...

    "Propaganda ideologjike turke nė masat fshatare tė krishtera shoqėrohej nga heqja e punės angari, nga lehtėsimi i taksave, falė njė sistemi tatimor mė tė evoluar, dhe nga dhėnia nė rregull e sistemit fiskal dhe e centralizimit osman, qė i doli pėr zot rėnies sė pushtetit qėndror Bizantin". Kėshtu shkruan jani Kicikis nė "Encyclopedia Universalis" Corpus 8, Francė S.A.1988, fq.1002.

    Manuel Paleologu (1391-1425) pėr miqt e tij turq shkroi "Dialogjet mė njė mysliman", vepėr qė bėnte njė paralelizėm midis dy feve. Sė fundi Gjergj Amiruce, kancelar i madh i perandorit grek tė Trebizondės, studioi mundėsinė e njė marrėveshjeje me islamin. Pastaj, ai e bindi perandorin e Trebizondės qė t'i besojė fatin e perandorisė sė tij Mehmetit pa rezistencė. Mė vonė ai kaloi nė shėrbim tė sulltanit, duke u bėrė njė nga njerėzit mė tė rjbesuar tė tij; i biri, kurse ai vetė u konvertua nė mysliman dheubėministėrisulltanit"(D.-UmitėrKici poaty.

    BABAI I HELENOTURQIZMIT

    Dy muaj para se tė binte Kostandinopoja, Gjergj Trebizonda i dėrgoi qė nga Italia Mehmetit II njė studim nė tė cilin i propozohej bashkimi politik i popullit grek me atė turk. Ai deklaronte se e vetmja pengesė nė kėtė bashkim ishte ndryshimi fetar qė mund tė kalohej lehtė, duke i dhėnė identitetin themelor krishtėrimit dhe islamit. Nga tė gjithė oborrtarėt e Bizantit qė u morėn me kėtė punė, ai mund tė konsiderohet si babai i helenoturqizmit, qė dėshironte krijimin e njė shtėti biafal (dykrerėsh).

    PATRIKANA E STAMBOLLIT NĖ SHĖRBIM TĖ SULLTANIT

    Fill pas rėnies sė Kostandinopojės mė 29 Maj 1453, mė 1 qershor u shpall patriark Genadiozi, njeriu i besuar i sulltanit. Qė nga ai vit e nė shekujt e mėvonshėm, Patrikana e Stambollit kishte pushtetin e plotė mbi tė krishterėt e Ballkanit. Nė juridiksionin e Patriarkanės pėrfshiheshin arsimi, martesa, familja, trashėgimia, eq.. 'Patriarku u shpall Vezir nė rangun e njė pashai me tre rjtuje. Ai zgjidhej me ankand: kush i jepte mė shumė para sulltanit dhe oborrtarėve tė tij, zgjidhej Patrik.

    ApostolosVokalopulos, nė botimet e Horvathit, 'Historia bashkėkohore greke", 1975, fq.48, thekson: "Pėr tė mbėrritur qėllimin e tyre disa nga paria e Patrikanės i jepnin me mijėra napolona njerėzve tė sulltanit, madje edhe vetė sulltanit. Kėshtu qė u mbyt nė borxhe arka e patrikanės dhe paratė qė duhej tė jepėshin pėr emėrimet kishtarė u bėnė objekt allishverishesh dhe trafiku. Ky veprim i Patrikanės sė Kostandinopojės u shtri edhe nė provinca tė tjera.

    "Peshkopėt merrnin para me anė tė pėrfaqėsuesve tė tyre nė rast se dėshironin peshkopatėn ose detyrėn e priftit. Ishte mbretėria e simonisė".

    "Peshkopėt ortodoksė ushtronin mbi tė krishterėt ortodoksė njė pushtet fetar dhe shtetėror. Pėr kėtė L.Stavrianas (Bakklani pas 1453", fq.104) shkruan- "Peshkopėt funksiononin nė dioqezat e tyre si prefektė ashtu edhe klerikė".

    Patrikana merrte nga sulltani dy detyra kryesore:

    1. Tė gjithė tė krishterėt e Ballkanit tė ushqenin urrejtje ndaj Perėndimit.

    2. Tė mos lejoheshin tė bėheshin kryengriqe nga popujt e Ballkanit.

    FANARIOTĖT

    Pas rėnies sė Kostandinopojės, grekėt u pėrkrahėn nga qeveria osmane, deti Egje u mbush me anije greke, dhe tregėtia bėhej prej tyre. Ata vazhduan tė pasurohen duke blerė taksat qė u viheshin shtetasve osmanė pa dallim feje, qofshin myslimanė apo tė krishterė. Kėtij fitimi nuk i vihej tatim nga ana e turqve. Nė fillim tė shekullit XVII nė kryeqytetin e Turqisė, Stamboll, u formua njė aristokraci e re greke, klasa e fanariotėve, qė rridhte nga mbeturinat e fisnikėrisė sė vjetėr bizantine, e cila u lidh me borgjezinė e re e tė pasur greke. E themeluar nga pushteti i parasė, ajo krenohej me pasurinė qė zotėronte dhe nga martesat qė kryente me familjet fisnike tė Bizantit. Kjo aristokraci nė mjaft raste mbante emrat e familjeve fisnike si Paleolog, Komnen, Kantakuzen si dhe familjeve tė qera tė ndritura tė Bizantit. Fanariotėt pushtuan poste tė rėndėsishme nė administratėn e sulltanit, duke formuar kėshtu opozitėn turko-greke kundėr perėndimit.
    "And speak kindly to mankind '' Quran - 2:83"

Faqja 0 prej 3 FillimFillim 12 FunditFundit

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •