Besimi romak-katolik ne shkollat fillore. Autonomi arsimore ne Mirdite apo?

[medaur]

Imagjino pak

Ora e gjeografise : Te dashur nxenes, toka eshte e rrumbullaket dhe ekziston prej miljona vitesh.

Ora fetare : Bijt e mi, toka ka 6000 vjet qe eshte krijuar dhe eshte e rrafshet

Ora e biologjise: Te dashur nxenes , njeriu ka evoluar nga etj etj etj

Ora fetare : selam alejkum, Ademi dhe Havaja rahmetullah ishin njerzit e pare qe Allahu xheleshanehu zbriti nga xhenneti

edhe kshuuuu

d.m.th i shkolluari del i shkalluar

haaaaaaaa e forte kjo ..

[angmokio]

nuk eshte ashtu, pasi nuk do ishte vetem nje mesues qe do mesonte te tre "lendet", por 1 per secilen lende.

pastaj do ishin prinderit ata qe do vendosnin nese femijet e tyre do frekuentonin ndonje nga keto lendo apo jo.
mendoj se shumica e prinderve nuk do te donin qe femijet e tyre te mesonin fene ne shkolle dhe ne kete grup do isha edhe une, por nese ka nje pakice qe do e donin nje gje te tille, le t'u jepet mundesia...

ata qe thone "jo ne menyre kategorike", le te bejne zgjedhjen e tyre dhe femijet e tyre nuk do mos mesojne asnjeren lende...

Si llogjike nuk eshte keq por nje inisiative kerkon qe shteti Shqiptar te punesoje 10 mesues fetar ne cdo shkolle. E ke idene c'do te thote kjo per buxhetin e shtetit?

[drague]

Si llogjike nuk eshte keq por nje inisiative kerkon qe shteti Shqiptar te punesoje 10 mesues fetar ne cdo shkolle. E ke idene c'do te thote kjo per buxhetin e shtetit?

qe ta mbyllim ket diskutim.

edukaten fetare femija e merr ne familje.

nqs. une i them djalit qe nuk do te shkoje ne oren e religjonit do e marri mesuesi me dhune?

[Reschen]

Dioqeza e Mirditës


nga Ndue Kaza


Mirdita ruajti të pastër besimin e krishterë dhe feja është vlerësuar jo vetëm si marrëdhënie e njerëzve me përëndinë, por edhe si lidhje në vazhdimësi me paraardhësit e tyre. Wiet thoshte: “mirditorët besojnë e janë katolikë të zellshëm”.
Klerikët duke zotëruar kulturë të gjerë me pasionin e tyre gdhendin në ndërgjegjen e këtyre njerëzve vlera të larta morale, të cilat gërshetoheshin me elementë fetarë. Kjo veprimtari ndikoi në forcimin e ndjenjës kombëtare dhe sherbeu për të përballuar procesin e asimilimit.
Feja kristiane u pranua, por u shoqërua edhe me rite e zakone pagane, edhe emrat e tyre që ruhen deri sot flasin për një popullsi të vjetër të krishterë me vlera kulturore të rezervuara në gjithë krahinën, pikërisht për këtë ajo i përngjet një ishulli katolicizmi.
Roma krijoi në krahinën e Mirditës shumë Kuvende e Manastire të cilat veç të tjerash u përdorën edhe si qendra për përgaditjen e klerikëve. Të tilla mund të përmendim: Abacinë e Shën Llezhdrit në Orosh, të Shën Palit në Shënpal, të Shën Mërisë në Ndërfanë dhe të Shëlbuemit në Rubik. Shuflay në studimin e tij ka veçuar se “.... sot e kësaj dite krerët e malësorëve katolik të Mirditës janë vazhdimisht nën ndikimin e fortë të abatëve.” “..ndikimi i kishës bëhet shumë i madh ndër të gjitha këto fise luftarake”.
Katolicizmi ndikoi në forcimin e ndjenjës kombëtare dhe përpunimin e saj si fortesë ndërgjegjësore, “ne nuk njohim ndryshim feje perveç shqiptarisë” deklaronin herë pas here, krerët e kësaj krahine, prandaj është theksuar edhe nga studiues të huaj se instikti fisnor është më i fortë se sa ligji kishtar dhe kur këto të fundit vijnë në kundërshtim me zakonet e vendit, nuk respektohen....
Ka një bashkëjetesë shembullore me besimet e tjera dhe ndoshta kjo është unikale në botë. Marrëdhëniet e mirditorëve me fqinjët e besimit tjetër kanë qenë kurdoherë korrekte dhe nuk mbahet mend ndonjë përplasje me karakter fetar e cila vërteton më së miri faktin se psikologjia e mirditorve është psikologji e paqes e mirëkuptimit ashtu siç është edhe thelbi i kulturës kristiane.
Në Baz, Selitë dhe Lurë vërehen përzierje fetare edhe brenda familjes. Duket e çuditshme, por dy besimet fetare bashkëjetojnë në mënyrë të harmonishme, aq sa jo shumë vite më parë dy vëllezër quheshin njëri Kolë e tjetri Hysen.
Feja edukonte që në fëmijëri e gjatë gjithë jetës. Shpeshherë Kisha, në mungesë të shkollës, u mësonte edhe shkrim e këndim. Njerëzit vinin të gjithë në kishë e u gëzoheshin festave, ditëve të Diela e Meshës. Ata i besonin drejtësisë e pastërtisë së Kishës, prandaj ajo arrinte të pajtonte edhe gjaqe e prifti në kuvendet e burrave zinte një vend të rëndësishëm.
Mirditorët janë të krishterë të pakonvertuar dhe ritet fetare të krishtera janë pjesë e pandarë e psikologjisë dhe përsonalitetit të tyre të mishëruara këto, jo vetëm me ndjenja fetare, por dhe me ato kulturore dhe profesionale, me qëndresën për të ruajtur vlerat etnopsikologjike, truallin stërgjyshëror, traditat, zakonet, doket dhe kultivuar e ngjizur virtytet më të vyera njerëzore.
Lëvizja kulturore kristiane ka ndikuar në ruajtjen e linjës së pastër të paraardhësve dhe mbajtjes ndezur ose të gjallë të luftës për pavarësi, prandaj për këtë arsye mendojmë se Sami Frashëri theksonte: “Mirditorët janë të krishterë katolikë, burra besnikë e trima”..
Për Mirditën feja katolike, veç të tjerash, ka pasur një vlerë të posaçme, pasi ajo i ka siguruar asaj edhe një përkrahje të madhe e në raste të caktuara edhe mbrojtje ndërkombëtare.
Se sa i thellë ishte besimi shihet edhe nga fakti se menjëherë sa u lejue feja, dolën kryqet, këmbonat, ungjinjtë e fshehura dhe njerëzit (veçanërisht të moshuarit) iu kthyen ritualeve të zakonshme.
Kjo verteton idenë se njerëzit e ruanin në shpirtin dhe zemrat e tyre shërbesën dhe besimin, madje kanë qenë të shumta familjet që gjatë “kohës së ndaluar” bënin të gjitha festat fetare paralel me ata të detyruara.

Shënkolli i MirditësNë jug të fshatit Mashtërkor, kishë famullitare për Oroshin, Lagjen, Mashtërkorin, Shmrinë, Tumerishtin etj.

Shtatë kishat e SpaçitJanë të njohura kishat: e Shën Gjonit, ku janë edhe varret, e Shën Todrit, Shën Mëhillit, Shën Ndreut, Shëlbumit, Shnapremtja, Shënkolli.

Shën Demetri i KalivaresNë një gurë është zbuluar: “Anno domini 1154.” Datim që e bën një ndër kishat më të vjetra të krahinës.

Shën Eufemija e Qafës së MalitËshtë kishë e vjetër. Guri i parë është bekuar në vitin 1938 prej Dom Nikoll Kimzës, ka patur famullitar Dom Rrok Friskun.

Shën Shtjefni i BlinishtitPër të flasin dëshmitë arkivore që nga shekulli XVII. Ka qenë një kishë e rëndësishme për fshatrat në rrjedhën e sipërme të Fanit të Madh.

Shën Marku i Fanit të VogëlE permend Marin Bici (1610). Kanë shërbyer shumë meshtarë të përmendur si Nikollë Bianki, Zef Gjinali, Zef Marashi, Prend Suli, Prend Brunga, Zef Skana, Nikoll Luli etj. Është rikonstruktuar në vitin 1995 nga austriakët.

Shën Marrabej i DomgjonitFamullia e re u përurua në vitin 1938.

Shën Mëria e KaçinaritE njohur dhe si Shën Mëria e Shpërdhazës, me një kumbonë të vitit 1438. Është rindërtuar në vitin 1883, nën kujdesin e priftit Prend Triepshi. Është rikonstruktuar.

Shën Gjergji GjunalësShën Gjergji festohet me 23 prill. Kjo kishë është e përmendur që në vitin 1547, shërbente për fshatra të Kashnjetit duke qenë ndër kishët më të vjetra e më të përmendura të Mirditës.

Shën Demetri i BukmirësNdër kishët e vjtra të trevës,që nuk funksionon në shekujt e fundit.Në Bukmirë është ndertuar një kishë e re.

Shën Mëhilli i KashnjetitËshtë një kishë e vjetër, daton që nga shekulli XVII.

Shën Mëria Madalenë e UngrejtKisha e re është ndërtuar në vitin 1998.

Kisha Françeskane e GomsiqesKisha e Shën Mëhillit, ku kanë shërbyer Gjeçovi, Fishta e të tjerë françeskanë të shquar. Ndertuar e re në vitin 2002.

Shën Mëhilli i VigutËshtë një kishë e vjetër e cila funksiononte që nga shekulli XVII. Ka shërbyer dhe Dom Ndre Mjeda.

Shën Vlashi i MalajVarësia kishtare për tre bajrakët e Kthellës ka qenë në Arqipeshkëvinë e Durrësit. Kisha e Shën Vlashit, ndryshe Kisha e Madhe e Kthellës, është ndër më të vjetrat e Mirditës.

Shnapremtja e RrëshenitE ndërtuar në Kodër Rrëshen. Përmendet në relacionet e shekullit XVII.

Shën Mëria e PërlatitKa qenë e vendosur në Troje. Për disa kohë ka qenë dhe qendër e Dioqezës së Lisit, pasi aty banonte edhe Ipeshkëvi i saj.

Kisha të tjera të KthellësDokumentat flasin dhe për shumë kisha të vjetra,si Shnapremten e Shebes, e cila mendohet se është e njëkohëshme me kuvendet benediktine, Shën Gjegji etj. Në Kthellë Epër përmenden kishat e Shën Mëhillit, Shën Markut, Shën Ndreut etj.

Kisha e Shën Llezhdrit të SelitësE vendosur në Qafë Kishë midis Bozhiqit, Lufajt, Zajsit, Kurbneshit dhe Lëkundës. Në vitin 1641 kishte në varësi dhe fshatrat e Laç Bruçit, në të cilët kishte filluar procesi i islamizimit.

Kisha e ShëlbuemitNë lashtësi, sipas rëlatorëve, ka qënë Abaci. Ndodhet midis fshatrave Kthellë Epër dhe Lëkundë, kryesisht në shërbim të banorëve të këtij të fundit, me varësi nga kisha e madhe e Selitës.

Kisha e ShnandoitNë vendin ku sot janë varret e Kurbneshit, ka ekzistuar kisha e Shnandoit e cila frekuentohej shumë dhe ishte kthyer e një vend pelegrinazhi jo vetëm për banorët e Selitës.

Shën Gjoni i BulgritNë vitin 1641, Mark Skura, Ipeshkëvi i Arbërisë, shënon në relacionet e tij, krahas kishave të tjera dhe Shën Gjon Pagëzuesin e Bulgrit. Më vonë kjo kishë ka pushuar së vepruari dhe në themelet e saj është themeluar kisha e Shënkollit.

Shëlbuemi dhe Shna Premtja e VelësKisha e moçme e Velës, Shëlbuemi, përmendet si kuvend benediktin. Aty qe hapur shkolla e vitit 1692. Në Rrajë të Velës ishte kisha e Shnapremtes.

Kisha pas vitit 1990

Në vitin l996 nga Papa Gjon Pali II themelohet Dioqeza e re e Rrëshënit, me juridiksion: Mirditën, Matin, Bulqizën dhe Dibrën. Ipeshkëv i parë i Dioqezës emrohet Imzot Angelo Massafra, arbëresh i urdhërit françeskan. Në vitin l998 Administrator Apostolik i Dioqezës emërohet Imzot Cristoforo Palmieri, i urdhërit vinçencian.

[Reschen]

Ndue Kaza ka shkruajtur pak me lart per Dioqezen e Mirdites dhe vendodhjen e kishave dhe ka bere nje retrospektive te historise kishtare ne Mirdite. Pak me poshte do ta citoj per vete faktin....

Ndue Kaza shkruan: Feja edukonte që në fëmijëri e gjatë gjithë jetës. Shpeshherë Kisha, në mungesë të shkollës, u mësonte edhe shkrim e këndim. Njerëzit vinin të gjithë në kishë e u gëzoheshin festave, ditëve të Diela e Meshës. Ata i besonin drejtësisë e pastërtisë së Kishës, prandaj ajo arrinte të pajtonte edhe gjaqe e prifti në kuvendet e burrave zinte një vend të rëndësishëm

.

Patrioti im mirditor. Kisha katolike ne vendet perendimore ne shkollat fillore qe para 200 vjetesh , ka futur edhe si lende Krishterimin dhe Katekicizmin domethene studimin e Bibles. Mirditoret para 200 vitesh i dergojshin mirditore ushtare gjysmehanezes ne Stamboll apo Ankara per me mbijetu kta te tjeret ne malesi. Ti heqim dorashkat e patriotizim dhe delirin e madheshtise e friken se armiku eshte tek dera e degjon e lexon, sepse koha sot e kerkon me qene sa me te ndergjegjshem dhe te hapur ne shqetesimet e hallet e jeten social shoqerore ne Mirdite e kudo. Shihni cka behet ne malesite e veriut. Njeriut i ka humb cdo vlere. Para disa ditesh ne Prosek te Mirdites nje deputet i Mirdites Ndrec Deda mori pjese ne pajtimin mes dy familjeve qe me pare ishin ne hasmeri ne Mirdite. Zotnia deputet dha mesazhe qetesuese tek keto familje dhe ne menyre tradicionale sic e kemi tradite e quajti vendim per mbyllje hasmerish si "akt burreror e fisnik". Tjeter gje kerkojne ate qe e kane votu kete deputet

[the admiral]

admiral sistemi shkollor ne shqipni nuk ta mundson ket. ne shqipni i ke klasat te percaktume ske munsi te zgjedhesh ca landesh don me marr

cka do bojn nxansit e tjer gjat kohes qe jepen kto landet fetare? do dalin e te lujn ne oborr te shkolles?

nuk eshte e vertete i nderuar... e kam provuar vete une.
kur shkoja ne shkolle ne kishim lende fakoltative.
ishte gjuha angleze e cila ishte e detyrueshme per te gjithe. pastaj ishte italishtja dhe gjermanishtje te cilat ishin fakoltative.

mbaj mend qe ne tere klasen time une isha i vetmi qe beja gjermanisht. kjo sepse gjuhen e dija dhe ishte nje 10 e garantuar. haha. ne tere klasat paralele ishim nja 5-6 nxenes.
e njejta gje ishte edhe per italishten.
mesimet zhvilloheshin ose nje ore perpara hapjes se shkolles, ose nje ore pas mesimit.
pra ai "problemi" qe te shenova ne bold nuk ekziston fare.

[flora57]

Mesimi fetar te merret neper institucionet religjoze, shkolla eshte e ndare nga feja.
Feja ne Shqiperi vec percarje sjell.

[Reschen]

http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=111713