Të moshuarit dhe c i v i l i z i m i

[Linë]

Njëra nga goditjet e kohës sonë është edhe mosrespektimi i të moshuarve, më konkretisht i prindërve që tashmë kanë hyrë në jetën para vdekjes, fazë kjo kur ata bëhen të pazotë për veten e tyre, kur kanë nevojë për kujdesin e të tjerëve aq shumë sa të mos jetojnë të vetëm. Ne po shohim sot që së bashku me pleqërinë ata po sfidohen edhe me diçka tjetër, që është nënçmimi dhe distancimi prej tyre vetëm për faktin se disave ua zënë rrugën përballë dëshirave dhe synimeve në këtë botë. Prej këtyre “dashamirësve” ndaj të moshuarve mund të jenë edhe bijat dhe bijtë e tyre, të afërmit dhe familjarët pa dyshim.


E dimë shumë mirë se jobesimtarët e shohin normale dhe nuk është aspak për ta risi fakti që nuk i duan të moshuarit si pjesë të jetesës dhe ardhmërisë së tyre. Po të hymë në hulumtimin e jetës që bëjnë, ata madje as veten e tyre nuk e duan, ngase jetojnë në një ndyrësi të papërshkrueshme, që është mohimi i Allahut. Kur e bëjnë këtë gjë, pa dyshim se bëjnë edhe të këqija të tjera të vazhdueshme, prandaj themi se nënçmimi ndaj pleqve u duket gjë jo e tepërt po e papranueshme, madje mund të jetë e favorshme.


Disa prej tyre do ishin liruar dhe rehatuar nëse do të kishin dëgjuar se shërbimet ndaj varrimit të prindërve të tyre i kryen shteti, madje disa nuk kanë as kohë të merren me këto shërbime për shkak se agjenda e tyre e ngjeshur i justifikon. Duket se një gjë e tillë që për disa mund të tingëllojë edhe moderne është prezente edhe në familjen shqiptare. Ne nuk pajtohemi me këtë akt që dalëngadalë po zë vend në vendin tonë, ngase ne jemi identifikuar gjithmonë si një popull në të cilin artikulohet edhe feja si pjesë e pandarë e të shoqëruarit të mënyrës së jetesës. Ishte feja si kod moral tek shqiptarët që e mbajti në këmbë nderin e secilit, kështu u respektua i riu dhe i vjetri, gruaja dhe fëmija. Por kur hyri diçka tjetër në jetën tonë, atëherë shoqëria jonë u ngjyros me moralin e modernistëve, të atyre që kinse synojnë civilizimin. Si i duket dikujt civilizim shkelja e tjerëve, a nuk ishin këta pleq dikur baballarët dhe nënat e tyre që me mund i rritën, që sakrifikuan gati edhe jetën që këta të mos mbeten keq? E tash pasi janë rritur, profesionalizuar dhe pavarësuar, largohen nga prej tyre në emër të realizimit të një jetese më të mirë dhe më të dëshiruar!


Po të kthehemi në retrospektivë, gjejmë se deri vonë ishte zot shtëpie më i moshuari nga burrat dhe më e moshuara nga gratë. Por meqenëse tash po shohim telenovela meksikane në kanalet tona televizive shqipfolëse, meqenëse po shëtisim nëpër vende luksoze, meqenëse po marrim kulturën perëndimore, atëherë faktikisht pak ka që nuk janë ndikuar nga stili i jetës së të huajve. Po të flasim më hapur sa për supozim, themi që ka ende familje ku udhëheq më i madhi, madje po t’i pyesësh se a kanë qetësi dhe harmoni familjare, ata të kthehen me pohim. Ndërsa tek disa familje të tjera, pikërisht i madhi shkelet. Megjithatë, këtë shoqëria jonë “e civilizuar” nuk e pranon, shoqëri kjo ku gjejmë familje në të cilat vajzat e tyre dalin nga shtëpitë për në vende të amoralitetit, ku bijtë ikin në lokale ku pihet alkool, ku burri tradhton gruan apo anasjelltas dhe ku gjyshja e gjyshi nuk janë në listën e anëtarëve të familjes, ngase pse të merren me një kategori nga e cila nuk shohin perspektivë, siç janë të moshuarit, më të lehtë e kanë që t’i largojnë nga shtëpia për në vende të caktuara apo diku tjetër.

Njerëzit sot e cilësojnë si kohën aktuale si “koha e civilizimit”, mirëpo fatkeqësisht kjo mbetet mes thonjëzave sepse nocionin ‘civilizim’ ende nuk e kuptojnë. Kjo ishte një panoramë e shkurtër e jetës që bëjnë, e si mund të marrim për shembuj njerëz të tillë kur kemi fenë tonë? Po themi “kur kemi fenë tonë” për faktin se ne ende përgjigjemi se jemi myslimanë kur na pyesin rreth përkatësisë fetare.

Thënë shkurt, një njeri që nuk e di se do jetojë, por më pas edhe do vdesë e do ringjallet, mund edhe të bëjë gjithçka të keqe. Islami ishte ai që erdhi me të vërtetën, që sistemoi jetën, që ia tregoi vendin secilit në shoqëri. Askush si Islami nuk ia dha të drejtën femrës, gjë që sot mohohet me gjithë ato thirrjet moderniste që ia mbajnë anën kinse duke e paraqitur vlerën e saj në shoqëri, vlerë kjo që vetëm ata e njohin si ‘popull i ditur’, gradë me të cilën presin të njihen prej të tjerëve. Islami ishte ai që e nderoi nënën tri herë më shumë se babanë, por këtë nuk e kuptojnë disa, e as që duan të dëgjojnë për mirësinë e kësaj feje.

Ju të rinj muslimanë, nëse të tjerët kanë rënë në këtë gabim, mos bini ju që thoni se “Allahu është Zoti ynë”, ngase Ai dha vend të veçantë emrit të të moshuarve, siç thuhet në një hadith:

“Pjesë e madhërimit të Allahut është të nderosh plakun musliman...”[1]

Mos bini pre e aspiratave dashakeqëse që synojnë të rrëzojnë etikën islame tek muslimanët, e këta janë pa dyshim jobesimtarët. Ata po synojnë që të ndikojnë në mënyrën e jetesës së muslimanëve nga xhelozia dhe inati që kanë për këtë fe të bekuar, pretendojnë të shkatërrojnë rininë duke ia rrënuar moralet e mira. Allahu i Gjithëdijshëm, pas porosisë që të adhurojmë Atë pa i shoqëruar shokë në adhurim,e përmend edhe respektin ndaj prindërve dhe ndaj të afërmit, e pa dyshim se nga të afërmit janë edhe gjyshërit tanë:

“Adhuroni Allahun dhe mos i shoqëroni Atij asgjë (në adhurim); silluni mirë me prindërit, të afërmit, jetimët, të varfrit, fqinjët e afërt dhe të largët, me atë që keni pranë, me udhëtarin (që ka mbetur ngushtë).”[2]

Ishte Islami që u përkujdes për moralin e mirë dhe shembull i gjallë në mbarë historinë e njerëzimit mbetet Muhamedi sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, njeriu që u dërgua t’i plotësojë moralet. Ja si pat thënë në një hadith sahih:

“Nuk është prej nesh ai që nuk e mëshiron të voglin dhe nuk e nderon të moshuarin.”[3]

Në këtë gradë i vlerësoi ata, po kush e bën këtë respektim sot më shumë se ai që e bëri dikur? Prandaj ne e kemi shembull atë për gjithçka. Pra, ju që thoni se “Muhamedi është i Dërguari ynë”, mos pasoni tekat e atyre që nuk dinë as qëllimin pse jetojnë, por pasoni të Dërguarin tuaj ngase armiqtë e përhershëm të Islamit ishin dhe janë jobesimtarët. Pa dyshim se kemi nga ata që nuk janë fare të atillë, të cilët kujdesen shumë për pleqtë dhe për këtë vetëm tek Allahu do gjejnë shpërblimin.

Janë këta njerëzit që më së shumti ia kanë frikë Allahut, që punojnë dhe llogarisin për Ditë të Gjykimit. Nëse nuk jemi nga këta, atëherë do jemi nga pala e kundërt, prandaj një gjë e tillë është e madhe përkrah besimit në Allahun dhe Ditën e Fundit. Këtu mund të mbështetemi në Fjalën e Allahut kur thotë:

“Jepja të drejtën e tij të afërmit, edhe të varfrit, edhe udhëtarit! Kjo është më e mirë për ata që e duan kënaqësinë e Allahut. Pikërisht ata do të jenë të fituarit.”[4]

Kjo është pala e fituar duke e arritur me mirësjellje, ngase synimi ynë është arritja e Kënaqësisë së Allahut duke u angazhuar me gjëra që i do Ai. Kur na kujtohet vdekja, atëherë gjejmë mirësi për veten tonë dhe për të tjerët. Mandej para vdekjes mund të jemi nga ata apo ato që bëhemi pleq dhe kjo patjetër është një sfidë mjaftë e rëndë, do korrim atë që patëm mbjellë. Nëse në vendin tonë ende nuk vërehet si gjë e dukshme zhvendosja e të moshuarve nga ngrohtësia familjare për në shtëpi të veçanta për ta, duke i privuar nga kujdesi dhe dashuria, atëherë mund të themi se kjo kategori po shkelet çdo ditë e më shumë në mënyra të tjera nënçmuese dhe kjo nuk mohohet. Ua mbyllin gojët, i fyejnë, nuk i duan, nuk i dëshirojnë duke iu shkaktuar kështu frikë dhe strese në jetë. Niveli i të respektuarit është mjaft i dobët te disa njerëz si pasojë e mosnjohjes së Krijuesit dhe e lënies së fesë, duke u kapur kështu pas moraleve të të huajve. Ata dikur u kujdesën për fëmijët dhe mbesat e nipërit e tyre, ndërsa sot përzihen nga shtëpitë e tyre me arsyen se janë vetëm barrë, ngarkesë që merr kohën e tyre të vlefshme. Ata dikur me dashuri u kujdesën për fëmijët, mbesat e nipërit e tyre edhe duke shpresuar se do ua kthejnë këtë të mirë një ditë kur kanë nevojë. Por po ndodh e kundërta tek disa familje, fatkeqësisht. Një lot në sy që iu shkaktua atyre dhe një zemër që iu thye nga familjarët e tyre do llogaritet në ditën që jepet përgjegjësia para Zotit. Ndërsa për ata që përveç fjalës së mirë që ua dhurojnë, përveç shërbimit që ua bëjnë apo kujdesit dhe harxhimeve që i bëjnë për ta, prapë thoni: “O Zoti im, mëshiroji ata ashtu siç më kanë rritur, kur unë isha i vogël!” [5] Lusim Allahun për përmirësim të asaj gjendjeje aq të dhimbshme, po aq edhe të dëmshme për të gjithë shoqërinë tonë!


Pergatiti: A/O
___________________________________________
[1] "Sahih el Xhamiu es Sagir ve zijadetihi", 1/435 , nr. 2199, Muhamed Nasirudin el Albani, Mektebetul Islamij, botimi i tretë 1988m-1408h. [2] En Nisa: 36.
[3] “Silsileti ehadith es Sahiha”, 5/230, nr. 2196, Muhamed Nasirudin el Albani, botuar nga “Mektebetul Mearif ”, 1415h-1995.
[4] Er Rum: 38.
[5] Isra: 24