Ortodoksia dhe Shqipëria

[Sfurku]

Lidhja e shqiptarëve të krishterë ortodoksë në Greqi “Shën Asti” për t’u ardhur në ndihmë bashkatdhetarëve fillon kurset e përjavëshme në gjuhën shqipe për fëmijtë në dy grupe, të ndarë sipas moshës, çdo të shtunë, ora 10.00-12.00.
Gjithashtu fillojnë kurse të përjavëshme në gjuhën greke. Grupi i parë mirëpret emigrantë që dëshirojnë të përmirësojnë njohuritë e tyre në greqisht, çdo të premte, ora 18.00-20.00, ndërsa grupi i dytë studentët shqiptarë që hasin vështirësi me gjuhën në shkollat e larta, me profesor filolog grek, çdo të shtunë, ora 12.00-14.00.
Mësimet jepen falas dhe janë të mirëpritur të gjithë sa interesohen, pa dallim feje.
Vendi ku do të zhvillohen mësimet: Valteciu 35 & Zoodhohu Pigis, Eksarhia, në qendër të Athinës.

Tel/fax: 74 88 5 88 (Foti) & 0937021072 (Gjergji)

[Sfurku]

Ambasadorit të Republikës së Shqipërisë në Greqi,
z. Kastriot Robo

Për dijeni:
z. Vasillaq Kureta, Sekretar i Fesë pranë Kryeministrisë së
Shqipërisë

Athinë, 29 tetor 1999

I nderuar z. Ambasador!

Së pari shprehim gëzimin tonë që mbas themelimit të Lidhjes së shqiptarëve
të krishterë ortodoksë në Greqi "Shën Asti", komunikojmë me Ambasadorin
e shtetit tonë në Greqi duke uruar shëndet dhe begati në punën tuaj.

Në kushte dhe rrethana jo të lehta, u mblodhëm me një mendje dhe një besim
rreth flamurit tonë të shenjtë për të
pranuar dhe për të ndalur tëhuajtjen që kanoset më shumë se kurrë për
të pezmatuar shpirtin e emigrantit shqiptar të shumëvuajtur.

Këshilli Drejtues, i dalë nga zgjedhjet e ligjshme (10 tetor 1999) në
Këshillin e Përgjithshëm të Lidhjes, përbëhet nga një grup intelektualësh
shqiptarë ortodoksë, shumica prej tyre teologë, të cilët qerthullohen
nga rrethi më i gjerë i anëtarëve themelues, nga të gjitha shtresat e
emigrantëve në Greqi.

Duke qenë me të njëjtat ideale dhe duke konceptuar
plotësisht konjukturat e ditëve që përjetojmë, në lidhje me prejardhjen,
cilësinë, detyrimin dhe misionin tonë, pajtuam veten tonë dhe njëri-tjetrin
me oguret e kohës dhe u mblodhëm me një mendje dhe me një qëllim për të
filluar, bashkarisht tashmë, këtë vepër të shenjtë në dobi të atdheut dhe
të kishës.

Qëllimi kryesor i Lidhjes është të kontribojë në ruajtjen dhe kultivimin
e identitetit të krishterë ortodoks të emigrantëve shqiptarë në Greqi,
të cilët janë anëtarë të kishës ortodokse, por që,për shkak të indiferencës
sonë, qoftë u zhgënjyen edhe më tepër brenda mjerimit të plotë ku i çuan
sistematikisht, qoftë u bënë pre e feve të çdo natyre, të cilat nuk
përkojnë me trashëgiminë dhe mendshmërinë e kombit tonë.

Lidhja ka për qëllim informimin dhe lehtësimin e procedurave përkatëse
për ata emigrantë që dëshirojnë të hyjnë në misteret e kishës
ortodokse dhe për çdo gjë tjetër që i përket jetës kishtare të emigrantëve.
Për të arritur këtë Lidhja kërkon të bashkëpunojë dhe të bashkëveprojë
me Kishën Ortodokse të Shqipërisë dhe me Kishën e Greqisë.

Protektori i Lidhjes, shën Asti, peshkop i Durrësit, i cili u martirizua
gjatë persekutimit të kishës nga Trajani (fundi i shekullit të I pas
Krishtit), ky shenjtor i viteve apostolike, dëfton lashtësinë e kishës së
Krishterë në Shqipëri.

Është e vërtetë e hidhur se tani, me fillimet e legalizimit të emigrantëve
dhe integrimin e tyre në realitetin e shoqërisë greke, gjendja psikologjike
dhe në përgjithësi shpirtërore e shqiptarëve këtu është më se e trishtueshme;
dhe për këtë përgjegjës jemi të gjithë. Me krijimin e kësaj Lidhjeje
shpirtërore do të luftojmë t'i ngushëllojmë bashkatdhetarët tanë për të
rifituar fuqitë shpirtërore dhe për të sendërtuar mundësitë e natyrës së
tyre që shumë herë dëshmohet se janë të mëdha dhe të çuditshme.

Duke vazhduar traditën e shqiptarëve ortodoksë do të vazhdojmë të
kontribojmë në bashkimin kombëtar, mbrojtjen dhe përparësinë e gjuhës shqipe
dhe përçimin e qytetërimit dhe kulturës sonë në shoqërinë greke.
Për këtë Lidhja po organizon përveç takimeve të përjavëshme me emigrantët
e të gjitha shtresave çdo të diel, pa dallim feje, kumtesa të përmuajshme
mbi historinë, muzikën, letërsinë dhe poezinë shqiptare, duke ftuar për
të kumtuar personalitet përkatëse nga radhët e emigracionit.

z. Ambasador!
Ju jeni autoriteti më i lartë i shtetit dhe i popullit tonë në Greqi.
Lidhja jonë nuk është skemë krejt shekullare, për arsye se mungesa e
një kishe të organizuar shqip në Athinë, e detyron lidhjen të theksojë
aspektin teologjik të qënies së saj dhe të luftojë për të krijuar një
bashkësi, në mos jo komunitet ortodoks shqiptar në Athinë.

Por megjithëse situata na dikton një delikatesë në metodën e të vepruarit,
nuk mund të jemi indiferentë me çka ndodh me shqiptarët në Greqi.
Në aktivitetet antiraciste të ditëve të fundit elementi shqiptar nuk figuron
dhe me sa dimë asnjë shoqatë shqiptare nuk po bën asgjë për një bashkëpunim
të mundshëm të grupimeve tona dhe për të vepruar së bashku në momente të
tilla.

Lidhja jonë është shumë e shqetësuar për këtë dhe në
pamundësi për të marrë përsipër këtë ngarkesë, ju propozon juve,
z. Ambasador, të ndërmerrni këtë mision duke ftuar në një takim të përbashkët
përfaqësi nga të gjitha shoqatat e ligjshme shqiptare në Greqi, dhe ku Lidhja
jonë do të propozojë krijimin ë një komisioni mbarëshqiptar të emigrantëve.
Mendojmë se kjo do të jetë në të mirën e emigrantëve dhe të kombit,
por edhe të vendit ku jetojmë.

Ju keni treguar një moral politik dhe shoqëror gjatë misionit tuaj në Greqi,
dhe do të jetë akoma më e çmuar puna juaj nëse arrini ta krijoni këtë
komision, i cili do të fillojë të shërojë plagën tonë të përjetshme; mungesën
e bashkëpunimit në momente të vështira për kombin.

Ju lutemi pranoni urimet e të gjithë anëtarëve themelues të Lidhjes sonë.

Me shumë respekt,

Kryetari Sekretari


Foti Cici Gjergji Kureta
Teolog Teolog

[Sfurku]

Athinë, më 16 janar 2000

Vërtetim

Vërtetojmë se zoti Kujtim Ivziku është një nga anëtarët themelues të Lidhjes (10 tetor 1999) dhe një nga veprimtarët më të dalluar të saj. Ka ndihmuar moralisht dhe materialisht çështjen e ortodoksisë shqiptare në Greqi me sinqeritet dhe në përputhje me Statutin e Lidhjes.

Këshilli Drejtues i mbledhur më 16 janar 2000, në prani të anëtarëve të Lidhjes, e zgjodhi zotin Ivziku njëzëri “Përfaqësues të Lidhjes në SH.B.A.”, sipas nenit 34 të Statutit të Lidhjes.

Përfaqësuesi ngarkohet nga Lidhja të bëjë të njohur në SH.B.A., dhe sidomos në rrethet e bashkëkombësve, Lidhjen dhe qëllimet e saj historike dhe fisnike, siç pasqyrohen në statutin e saj.

Ky vërtetim i lëshohet Përfaqësuesit për çdo efekt të ligjshëm.


Sekretari Kryetari


Gjergji Kureta Foti Cici
Teolog Teolog

[Sfurku]

letër patrikut Vartholomeos në prag të vizitës së tij në Shqipëri, për të ndërhyrë tek kryepeshkopi Anastasios, për hapjen e kishës në Athinë.




Προς τον Παναγιώτατον Αρχιεπίσκοπον Νέας Ρώμης
και Οικουμενικόν Πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως
κ.κ. Βαρθολομέον

Αθήνα, 27η Οκτωβρίου 1999

Παναγιώτατε Δέσποτα, την ευχή σας!

Εν πρώτοις εκφράζουμε την δική μας χαρά που μετά την ίδρυση του Συνδέσμου Χριστιανών Ορθοδόξων Αλβανών στην Ελλάδα, ‘Ο Άγιος Άστιος’, επικοινωνούμε μαζί σας, ζητώντας την πατρική ευλογία και ευχόμενοι υπέρ της ευοδώσεως του έργου σας.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου μας αποτελείται από μία ομάδα αξιόλογων ορθοδόξων επιστημόνων, ως επί το πλείστον πτυχιούχων και φοιτητών της Θεολογίας, οι οποίοι πλαισιώνονται από τον ευρύτερο κύκλο των ιδρυτών μελών, απ’όλα τα στρώματα των Ορθοδόξων Αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα.

Όντας ομόδοξοι και ομόθυμοι και κατανοώντας πλήρως τις συγκυρίες των ημερών, εν αλληλουχία με την καταγωγή, την ιδιότητα, την υποχρέωση και την αποστολή μας, συμφιλιώσαμε εαυτούς και αλλήλους με τους οιωνούς της εποχής και συνήλθαμε επί το αυτό για να αρχίσουμε, από κοινού πλέον, το ιερό μας έργο.

Ο Σύνδεσμος έχει σκοπό να συμβάλλει στην διατήρηση και καλλιέργεια της χριστιανικής ορθοδόξου ταυτότητος των Αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα που είναι μέλη της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά, εξ’αιτίας της δικής μας αδιαφορίας, είτε απογοητεύτηκαν περισσότερο μέσα στην παντελή εξαθλίωση που εν γνώσει και αγνοία τους οδήγησαν, είτε, αναζητώντας τον Θεό, έγιναν έρμαιο των πάσης φύσεως αιρετικών, κυρίως Χιλιαστών, που οργώνουν απροκάλυπτοι και ανενόχλητοι την Ελλάδα, οπλισμένοι μάλιστα και με έντυπα στα Αλβανικά. Ιδίως αυτό το φαινόμενο, που τελευταία βρίσκεται σε έξαρση, μας ανησυχεί βαθύτατα και ως εκ τούτου σπεύσαμε να ενημερώσουμε και να ζητήσουμε να συνεργασθούμε με τους Μακαριωτάτους Αρχιεπισκόπους της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Εκκλησίας της Αλβανίας για να προλάβουμε πρίν είναι αργά.

Ο Σύνδεσμος, έτσι, στοχεύει και στην πληροφόρηση και την διαδικαστική διευκόλυνση των όσων επιθυμούν να κατηχηθούν και, εφ’όσον πληρούν τις προϋποθέσεις, να προσέλθουν στα Μυστήρια της Ορθοδόξου Εκκλησίας και στην ενημέρωση για ό,τι άλλο αφορά την εκκλησιαστική ζωή των μεταναστών, ζητώντας να συνεργασθεί με τον Μακαριώτατον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών και τους κατά τόπους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος και, αν παραστεί ανάγκη, με την Αρχιεπισκοπή Τιράνων και τις λοιπές Ιερές Μητροπόλεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας.

Ο προστάτης του Συνδέσμου μας είναι ο άγιος Άστιος, Επίσκοπος Δυρραχίου, ο οποίος μαρτύρησε στον επί Τραϊανού διωγμό. Αυτός ο άγιος των αποστολικών χρόνων καλεί όλους τους Αλβανούς στην δική τους προγονική και πατροπαράδοτη Εκκλησία. Δεν είναι τυχαίο που στις πνευματικές μας κυριακάτικες συναντήσεις προσέρχονται και μετανάστες των άλλων θρησκευμάτων της Αλβανίας, τους οποίους καλοσορίζουμε με ανυπόκριτη αγάπη.

Είναι πικρή αλήθεια πως τώρα, με την νομιμοποίηση των μεταναστών και την προσαρμογή τους στην πραγματικότητα της ελληνικής κοινωνίας, η ψυχολογική και η εν γένει πνευματική κατάστασή τους είναι εν πολλοίς αξιοθρήνητη. Με την δημιουργία αυτού του πνευματικού Συνδέσμου θα αγωνισθούμε να παρηγορήσουμε τους συμπατριώτες μας ούτως ώστε να ανακτήσουν τις πνευματικές τους δυνάμεις και να τους βοηθήσουμε να πραγματοποιήσουν τις δυνατότητές τους που πολλές φορές είναι τεράστιες και εκπληκτικές.

Παναγιώτατε,

Επιτρέψτε μας να εκφράσουμε την δική μας χαρά για την επίσημη επίσκεψή σας στην Αλβανία, γεγονός ιστορικής σημασίας για την πατρίδα μας και για τις δύο Εκκλησίες. Είμαστε ευγνώμονες στην Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία που σε χαλεπούς καιρούς με σοφία και σύνεση συνέβαλε στην επίλυση του εκκλησιαστικού ζητήματος στην πολυπαθή πατρίδα μας και προσευχόμαστε στον Θεό να θεραπεύσει πλήρως την Εκκλησία Του σ’αυτήν.

Ζητούμε ταπεινά τις πατρικές σας ευλογίες προσκυνώντας νοερώς την Παναγιώτητά σας, ευχόμενοι υπέρ της υγείας και της μακροημερεύσεώς σας για το καλό της ανά την υφήλιο Εκκλησίας του Χριστού.


Μετά πολλής εν Χριστώ αγάπης,


Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας



Foti Cici Gjergji Kureta
Θεολόγος Θεολόγος

[AsgjëSikurDielli]

Sfurku,

se pari pershendetje.

Respektoj deshiren tende te postosh shkrime e artikuj te ndryshem mbi ortodoksine dhe komunitetin shqiptar te ketij besimi, po duhet te te kujtoj se ne forum lejohet vetem gjuha shqipe. Kuptoj qe ti i merr direkt ashtu si jane, dhe mund te mos kesh kohe per t'i perkthyer ne shqip, po edhe ne si staf, nuk mund te lejojme gjuhe te huaja (e sidomos greqishten), qe nuk jane shqip. Nje perjashtim mund te ishte anglishtja, si nje gjuhe internacionale, po greqishtja jo.

Mos e merr kete si gje personale, nuk kam gje me ty, dhe respektoj te drejten tende te postosh shkrime te ndryshme: po kjo derisa behet ne suaza te rregullave qe i thashe. Nese ke deshire, mund t'i perkthesh shqip, apo nqs do, edhe anglisht, qe te kemi mundesi t'i lexojme e kuptojme edhe ne tjeret qe nuk dime greqisht. Perndryshe, shkrimet qe jane ne gjuhe te huaj jo-angleze, do te fshihen.

Flm.

[Sfurku]

Programi i kumtesave të Lidhjes për vitin 2000


9 janar

Mitropolit Fan Noli dhe përkthimet e teksteve liturgjike në shqip dhe në anglisht (Foti Cici)


6 shkurt

Arvanitasit dhe kontributi i tyre në kishën ortodokse: përqasje historike
(Aristidh Kolja)


5 mars

Shqiptarët (Arnautët) në Turqinë otomane dhe të sotme
(Dhimitër Lalushi)


9 prill

Dy fjalë për letërsinë shqiptare
(Gazmend Kapllani)

7 maj

Arti i kinematografisë në Shqipëri
(Angjelina Xhara)

4 qershor

Një udhëtim në letërsinë greke
(Prof. Dr. Fotis Dhimitrakopoulos)


10 shtator

Kishat e Shqipërisë nga këndvështrimi arkeologjik
(Spiro Nika)


1 tetor

Një vështrim në muzikën shqiptare (1900-2000)
(Altin Shehu)
1η Οκτωβρίου

5 nëntor

Mali Athos dhe shqiptarët
(Ilia Vasili)

3 dhjetor

Kolonitë shqiptare të Rumanisë dhe kontributi i tyre në jetën kulturore të kombit
(Rudenc Ruka)


-------------
Adresa e takimeve: “Στέκι μεταναστών”, Βαλτετσίου 35 & Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια-Αθήνα

Ora e takimeve: e diel, 10.30 paradite

Mësimet greqisht: e premte18.00-20.00 (për emigrantët, Foti Cici), e shtunë, 12.00-14.00 (për studentat, Αχιλλέας Ντελής).

Mësimet shqip: e shtunë, 10.00-12.00 ( Rudenc Ruka, Νina Κërpaçi).

Mësimet anglisht: e shtunë, 18.00-20.00 (Κατερίνα Φελλίου).

Të gjitha mësimet janë falas dhe për të gjithë shqiptarët, ashtu si të gjitha veprimtaritë e Lidhjes.

Për besimtarët ortodoksë, ofrohen veprimtari fetare si, studimi i Biblës, katekizëm, kurse në muzikën kishtare, etj. çdo të diel, në të njëjtën adresë, ora 10.30-13.00.
Τηλ/φαξ: (01) 74 88 5 88 (Foti) & 093 76 35 989 (Gjergji)
Διεύθυνση αλληλογραφίας: Ιπποκρήνης 20, Ζωγράφου τ.κ.157 73, Αθήνα

[Sfurku]

Foti Cici
Ippokrinis 20
Zografou – 157 73
Tel/fax: (01) 74 88 588


Anëtarëve të Këshillit Drejtues të Lidhjes së shqiptarëve të krishterë ortodoksë në Greqi “Shën Asti”.


Athinë, më 7 mars 2000

Të dashur vëllezër më Krishtin,

Jam i detyruar të jap dorëheqjen nga detyra e kryetarit të Lidhjes, duke ju falënderuar më parë për besimin, votën dhe bashkëpunimin e sinqertë në dobi të bashatdhetarëve tanë, me bindjen se ju do të vazhdoni përpjekjet për organizimin e shqiptarëve ortodoksë në Greqi.

Për fat të keq, mbas luftës së egër dhe të shumanëshme që i bëhet Lidhjes, dhe sidomos personit tim, zyrtarisht dhe prapa krahëve, nga Kryepeshkopi i Tiranës dhe gjithë Shqipërisë, zoti Anastas, qeshë i mendimit që të fillojë një dialog publik për të drejtat fetare të emigrantëve shqiptarë në Greqi, duke dhënë në shtypin e të dy vendeve letërkëmbimin e Lidhjes me Krypeshkopin e Greqisë dhe Kryepeshkopin e Shqipërisë, përderisa jemi anëtarë të një shoqate të ligjësuar dhe çdo gjë ka vijuar sipas ligjeve civile dhe kishtare, gjë që nuk u pranua nga shumica prej jush, për shkak të frikës suaj dhe të familjeve tuaja këtu..

Në këto kushte unë nuk kam asnjë mënyrë për të sendërtuar programin tonë, prandaj dhe tërhiqem. Më vjen keq që nuk mund të jem as anëtar i thjeshtë i Lidhjes, sepse më duhet t’i përkushtohem studimit për temën e disertacionit. Më 25 mars, datë e caktuar nga mbikëqyrësi i Lidhjes, zoti Dhimitër Lalushi, si afati i fundit i shërbimit im, do të largohem nga Greqia. Po i jap, pra, çështjes së hapjes së një kishe shqiptare në Athinë, me tërheqjen time, një alternativë tjetër. Punë të mbarë!

Me respekt,


Foti Cici

[Sfurku]

Sfurku,

se pari pershendetje.

Respektoj deshiren tende te postosh shkrime e artikuj te ndryshem mbi ortodoksine dhe komunitetin shqiptar te ketij besimi, po duhet te te kujtoj se ne forum lejohet vetem gjuha shqipe. Kuptoj qe ti i merr direkt ashtu si jane, dhe mund te mos kesh kohe per t'i perkthyer ne shqip, po edhe ne si staf, nuk mund te lejojme gjuhe te huaja (e sidomos greqishten), qe nuk jane shqip. Nje perjashtim mund te ishte anglishtja, si nje gjuhe internacionale, po greqishtja jo.

Mos e merr kete si gje personale, nuk kam gje me ty, dhe respektoj te drejten tende te postosh shkrime te ndryshme: po kjo derisa behet ne suaza te rregullave qe i thashe. Nese ke deshire, mund t'i perkthesh shqip, apo nqs do, edhe anglisht, qe te kemi mundesi t'i lexojme e kuptojme edhe ne tjeret qe nuk dime greqisht. Perndryshe, shkrimet qe jane ne gjuhe te huaj jo-angleze, do te fshihen.

Flm.

Veproni sipas rregullave tuaja; nuk kam problem. Unë nuk e mendova kështu, sepse vetë nuk kam paragjykime ndaj asnjë gjuhe, e pa le më ndja greqishtes që e kemi mësuar shumica prej nesh nga halli, e të tjerë nga malli. Pra, fshiji të gjitha. Në fakt unë kam paraë shkrime në greqisht të postuara këtu shumë herë, madje dhe pardje, dhe ato nuk janë fshirë, prandaj dhe nuk e mendova. Në qoftë se kërkohet nga ju, jam gati t'ju kërkoj falje.

[Sfurku]

Përkthyer nga greqishtja

Fortlumturisë së tij Kryepeshkopit të Athinës dhe gjithë Greqisë
zotit Kristodhulos

Athinë, më 24 shkurt 2000

Fortlumturia juaj, ju paçim uratën!

Është letra e pestë në seri që ju dërgojmë për çështjen më se serioze të emigrantëve shqiptarë, proselitizmi i të cilëve vazhdon, kryesisht nga jahovajtë, me ritme të vrullshëm në Athinë.

Në takimin e datës 17 nëntor ju treguat interes për çështjen e përbashkët por megjithë këmbënguljen tonë gjendja po keqësohet. Mësuam nga kryekancelari juaj se teologu 33-vjeçar të cilin ju propozuam si kandidat për prift, zoti Gjergji Simaku, pengohet, sepse nuk ka lejen e Kryepeshkopit të Shqipërisë, gjë të cilën e respektojmë.

Veçse vijmë t’ju propozojmë një kandidat tjetër, diplomant i teologjisë, i cili erdhi në Greqi si refugjat, para se të zgjidhej dhe të shkonte në Shqipëri Eksarku i atëhershëm dhe Kryepeshkopi i sotëm, i cili u pagëzua dhe studjoi me rekomandime dhe bursë të Sinodit të Shenjtë të Kishës së Greqisë.

Është e trishtueshme të sfilitemi duke gënjyer veten në një luftë të pa interes, të dhimbshme dhe kishtare, pa ndihmën e Kishës, e cila mbas indiferencës së plotë për shumë vjet, duhet më në fund të kapërcejë konceptet jashtëkishtare mbi të huajin, dhe të interesohet me vepra për bijtë e saj të cilët janë bërë me dijeninë tonë pre e heretikëve të çdo natyre. Jemi të detyruar, Fortlumturi, t’ju bëjmë pjesëmarrës të ndjenjave tona për një situatë që nuk duhet të zvarritet më. Jahovajtë, duke shfrytëzuar padijen fetare të një populli, arritën maksimumin, ndërsa ne me ndërgjegje të plotë qëndrojmë indiferentë. Elementi mbietnik, të cilin jahovajtë uzurpojnë dhe tregtojnë, është karakteristikë e mirëfilltë e Kishës Ortodokse, të cilën bashkatdhatarët tanë nuk e njohin prandaj dhe thyhen. Kjo pikë është kyçi i çështjes në fjalë dhe duhet t’a pranojmë me frymë sinqeriteti.

Fortlumturi, dy të tretat e Jugut të Shqipërisë, pa folur për pjesën tjetër të vendit, kanë braktisur atdheun dhe përbëjnë tashmë një realitet të papërgënjeshtrueshëm në Greqi. Në qoftë se i besojmë një studimi të UNICEF, 83 për qind e emigrantëve janë të moshës 25 – 30 vjeç. Është shumë e butë dëshmia po të themi se më shumë se gjysma e grigjës së Kishës së Shqipërisë ndodhet për kaq vjet pa bari në Greqi, por kryesisht në Athinë.

Kisha e Shqipërisë nuk ndërmori asnjë veprim për anëtarët e saj që me dijeninë e saj janë bërë ushqim i gatshëm për jahovajtë në Greqi. Fortlumturia e tij, kryepeshkopi i Shqipërisë, zoti Anastas, na ka thënë se “nuk mund t’a kërkoj unë diçka të tillë për emigrantët, por nuk jam në kundërshtim nëse organizohen në një kishë në gjuhën shqipe në Athinë.” Por në rast se Kisha e Shqipërisë nuk pajtohet me një propozim të tillë të pashmangshëm, a i vlen ky çmim Kishës së Krishtit? Nëse pengesa qëndron në përzgjedhjen e priftit, ne jemi gati të pranojmë një prift nga Shqipëria, apo nga Greqia, mjafton të njohë gjuhën shqipe dhe t’i jepet fund aktivitetit të kobshëm të jahovajve, i cili kërcënon vetë Greqinë.

Fortlumturi, ju patëm shkruar në letrën e datës 16 janar 2000 për përpjekjet e grupit të përkthimeve të Lidhjes. Në një kohë kur jahovajtë i bien kryq e tërthor Greqisë të armatosur me literaturë në shqip, ne, me mundësitë shumë të pakta që disponojmë, mundëm dhe kemi gati një libër ortodoks në gjuhën shqipe, për intelektualët e shumtë shqiptarë që jetojnë këtu. Është libri i mirënjohur Udha ortodokse (The Orthodox Way) i peshkopit Kallistos Ware. Duam t’i kundërvihemi konstatimit të tyre dhe duam t’i sigurojmë se Kisha e Greqisë interesohet për ta, prandaj dhe kërkuam bekimin tuaj për librin në fjalë, por nuk kemi marrë përgjijgje.

Emisioni të cilin vendosët të na jepni në radiostacionin e Kishës së Greqisë, megjithëse kaluan mbi tre muaj, ende nuk ka filluar, ndërsa dëgjohen emisione të përditshëm dhe të përjavshëm në shqip, politikë, shoqërorë dhe fetarë (jo ortodoksë) në frekuenca të ndryshme. Nuk është e hijshme të strehoet Lidhja e shqiptarëve ortodoksë në vendtakime të grupimeve të majta, dhe atje të studjojmë Biblën dhe të psallim në shqip, përderisa nuk kemi mundësinë ekonomike për të pasur një vendtakim tonin, kur ka qendra kulturore në shumë kisha, ku do të mund të na pranonin.

Fortlumturi, situata është tepër e nderë dhe vijon negativisht, prandaj kërkojmë urgjentisht takim me ju.

Me shumë respekt,
Sekretari i përgjithshëm Kryetari
Gjergji Kureta Foti Cici
Nënshkrimi / vula nënshkrimi

[Sfurku]

Me gjithë këto dokumenta që solla, duket qartë se çfarë pune u bë në Athinë nga Lidhja e Shën Astit, dhe shoqata u shpërbë nga Janullatosi. Edhe pse kryetari i Lidhjes u tërhoq dhe iku nga Greqia, në thelb i dëbuar, Janullatosi prapë e pengoi hapjen e një kishe. Nuk bëhet fjalë për të ndërtuar një godinë tjetër, por për të bërë një meshë të dytë në një kishë të cilën kryepeshkopi i Athinës ka miratuar që në 17 nëntor 1999. Të them të drejtën nuk e kuptoj mirë se përse. Por kjo është e vërteta. Faktuesi, i cili është shpifës, gënjen kur thotë se kisha nuk u hap për arsye se At Foti kërkonte të bëhesh vetë prift dhe e vinte si kusht. Shpifje!!! Dokumentat thonë të kundërtën. Historia një ditë do të na thotë se përse Janullatosi nuk lejon që shqiptarët të organizohen jashtë Shqipërisë, dhe se përse në kishën e Sarandës ndalohet gjuha shqipe.