SubhanAll-llah, o vėllai im a mendon se ja kam futur kot. Unė nuk e mendoj ashtu siē e mendon ti angmokio, sepse nuk janė mendimet e mija por tė tė gjithė Dijetarėve tė Hakut, dhe nuk ėshtė ashtu se si the mė sipėrm se ēka nuk mė pėlqen mua un e refuzoj, por atė qė se pėlqen All-llahu dhe i Dėrguari i Tij edhe unė se pėlqej dhe kėtė bvėre si vath nė vesh.
Mbasi bėhesh sikurse nuk e ke lexuar se ēka kanė thėnė Dijetarėt e Hakut pėr kėto Ilahije Sufiste, po ti sjell edhe njiherė pėr t rifreskuar trunin:
ILAHITĖ ISLAME
Falėnderimet i takojnė vetėm Allahut tė Madhėruar, pėrshėndetjet dhe nderimet ia dėrgojmė tė dėrguarit tė Tij (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi tė), familjes, shokėve tė tij dhe gjithė atyre qė pasojnė udhėzimin e tij deri nė ditėn e gjykimit.
Ajo qė njihet sot me emrin “ilahi islame” ka ekzistuar edhe nė kohėt e mėparshme, por e quajtur ndryshe. Nė atė kohė ilahitė njiheshin me emrat “Tagbir” dhe “Kasaid”.
Tė parėt tanė tė ndershėm ua tėrhoqėn vėrejtjen njerėzve nga ilahitė dhe gjėrave tė ngjashme me to. Kur ėshtė pyetur imam Ahmedi se ēfarė mendimi kishte pėr personat tė cilėt merreshin me kasaid, ėshtė pėrgjigjur: Eshtė bidat dhe ulja me ata qė e praktikojnė nuk lejohet.
Ndėrsa, imam Shafiu ka thėnė: Nė Bagdad lashė pas diēka tė cilėn e kishin shpikur zindikėt (prishėsit e fesė), e quanin “tagbir” dhe e pėrdornin me qėllim qė tė largonin njerėzit sa mė shumė nga Kurani.
Pas fjalės sė imam Shafiut, Ibėn Tejmija shprehet duke thėnė: Kjo tregon njohjen dhe diturinė e plotė tė imam Shafiut nė kėtė fe. Dihet se kur zemra mėsohet duke dėgjuar vargje dhe ilahi, ndien kėnaqėsi e si rrjedhojė ndodh largimi nga dėgjimi i Kuranit. Pra, njeriu mjaftohet duke dėgjuar shejtanin nė vend qė tė dėgjojė Rrahmanin.[1]
Gjithashtu ka thėnė: Ata tė cilėt dėgjonin kėtė gjė tė shpikur tė cilėn imam Shafiu e konsideroi si shpikje dhe prishje tė fesė, nuk merrnin pjesė nė kėto tubime me gra e djelmosha, nė praninė e tingujve dhe fyejve. Pėrkundrazi, poezitė qė kėndonin ftonin nė asketizėm dhe zbusnin zemrat.[2]
Dijetari i islamit Ibėn Tejmije, u pyet pėr njė person i cili e konsideron dėgjimin e kėtyre fjalėve metodė pėr tė thirrur njerėzit qė tė pendohen tek Allahu nėpėrmjet tyre. Teksti origjinal i pyetjes ėshtė: Njė grup njerėzish bėnin gjynahe tė mėdha, si; vrasja, vjedhja, pirja e alkolit etj. Njė shejh i njohur si i mirė nė mesin e tyre dhe pėr pasim tė sunetit, deshi ti ndalonte kėta njerėz nga gjynahet e mėdha, por nuk gjeti rrugė tjetėr pėrpos kėtij lloj grumbullimi nė mėnyrė qė tė dėgjojnė. Fjalėt qė do tė kėndoheshin do tė shoqėroheshin me def, pa tinguj, ndėrsa kėnga do tė ishte poezi e lejuar dhe e pashoqėruar me fyell. Kur u realizua ky takim, u penduan njė grup prej tyre derisa ai qė nuk falej, ai qė vidhte dhe ai qė nuk jepte zekat, filluan tė ruheshin nga dyshimet, ti praktikojnė detyrimet dhe tu largohen tė ndaluarave.
A i lejohet kjo vepėr kėtij dijetari pėrderisa nė praktikimin e saj ka shumė pėrfitime, dhe duke mos harruar faktin se dijetari nuk mundet ti thėrrasė nė rrugė tė drejtė, vetėm se nė kėtė mėnyrė?
Dijetari i islamit Ibėn Tejmije u pėrgjigj me njė pėrgjigje tė zgjeruar: Me tė vėrtetė qė dijetari qė pėrmendet ka patur pėr qėllim pendimin e tyre nga gjynahet e mėdha, dhe nuk gjeti rrugė tjetėr vetėm se kėtė qė u pėrmend; rrugėn e bidatit (shpikjes). Kjo tregon qartė injorancėn e kėtij dijetari rreth rrugėve tė lejuara, nėpėrmjet tė cilave pendohen mėkatarėt, ose ky dijetarė nuk ka mundur ti gjejė ato.
Dijeni se Profeti (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi tė), shokėt e tij dhe tabiinėt (ata qė erdhėn pas shokėve tė tij) thėrrisnin njerėz mė tė kėqinj se kėta qė u pėrmendėn, siē ishin; ithtarėt e mosbesimit dhe mėkateve. Ata thėrrisnin me rrugė tė lejuara nėpėrmjet tė cilave Allahu i bėri tė mos kenė nevojė pėr rrugėt e shpikura.[3]
Nga dėmet e tė ashtuquajturave “ilahi islame”, janė:
1) Janė shpikje nė fe dhe ngjasojnė me shpikjen e Sufijve,
2) Eshtė pėrngjasim me ithtarėt e librit,
3) Quhen islame por islami qėndron shumė larg tyre,
4) Ėshtė pėrngjasim me mėkatarėt dhe meloditė qė ata pėrdorin nė kėngėt e tyre,
5) Ndodhė ajo qė quhet “fitne (mahnitje)” ndaj zėrave tė bukur e tė hollė,
6) Hutojnė tė rinjtė nga Kurani dhe dija e dobishme,
7) I mėson dėgjuesit tė dėgjojnė edhe muzikėn e paturpshme,
8) Pėrdoret pėr ti ftuar tė tjerėt nė parti dhe grupacione tė ndryshme,
9) Shoqėrohet edhe me vegla muzikore, si; defi etj.
Mė poshtė do tė paraqesim disa fetua (thėnie) tė dijetarėve tė sunetit, nė lidhje me “ilahitė islame”
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
[1] Mexhmuul Fetaua, vėll. 11, fq. 532.
[2] Mexhmuul Fetaua, vėll. 11, fq. 534.
[3] Mexhmuul Fetaua, vėll. 11, fq. 620.
Vazhdon...
Krijoni Kontakt