Gjej origjinen e fjales

[Syze]

Shqipja ka huazuar shume fjale nga gjuhet e huaja. Nqs doni te dini origjinen e nje fjale, pyesni ketu. Nderkohe, une po listoj ato qe dihen:

Fjale Origjinale Shqipe
A

acar
ah
ai
ajo
amë
anë
ari
arrë
ata
ato
atë
avull

B

bac
bajgë
bar
bardhë
bathë
bijë
bilonjë
bir
birë
blertë
bredh
brej
brez
bri
brumë
brushtull
brydh
bukur
bukël
bung
burdhë
bërryl
C

cjap
D

dardhë
dele
dell
dem
derdh
derr
derë
det
dhallë
dhe
dhelpër
dhi
dhjes
diell
dimër
djalë
djathtë
djersë
dorë
dre
dritë
dru
dy
dyllë
E

eci
edh
elb
emën
emër
err
F

farë
fier
fjalë
flas
fyell

G

gardh
gjah
gjak
gjalpë
gjarpër
gjatë
gjemb
gjethe
gju
gjuaj
gjuhë
gjumë
gjysh
gjysmë
gjë
grep
grua
gur

H

halë
hell
heq
herdhe
hi
hije
hu
huaj
huall
hudhër
hënë

J

jap
ju

K

ka
kam
kap
karpë
keq
kohë
krap
kreh
krep
krimb
kripë
kruaj
krye
kurriz

L

lehtë
llërë
lopë
lyej
M

maj
mal
mat
miell
mjaltë
mjegull
mjekër
modhull
moshë
mot
motër
muaj
mugull
murg
mënd
mëz

N

natë
ne
njeri
nuse
nënë

P

pelë
pi
plesht

R

rosë
rreth
rrime
rrudhë
rrunjë
rrush
rrënjë

S

shtazë
sorrë
sup
sutë
sy

T

tarok
ter
thellë
thep
thi
thjeshtë
thua
thyej
thërrime
ti
tru

U

ujk
ulzë
unë

V

vajzë
vatër
ve
verzë
vesh
vidh
vjedh
vëlla

Y

ylber
yll

Z

zi
zog
zonjë
zot

[Syze]

Fjalë Shqipe me origjinë Latine:
A

abdikoj
abrogim
abrogoj
absolut
absolutizëm
absorbim
absorboj
abstenim
abstenoj
abstrakt
absurditet
abuzoj
aciditet
adhuroj
adresë
ar
argjend
armik
arrij
art

B

bekoj
bibliotekë
bishtajë
blej
bujk

D

delfin
dreq
dëshiroj

E

engjëll

F

faqe
far
fe
femër
flojere
fund
fëmijë

G

gaz
gjel
gënjej

H

hamshor
humb

I

ilqe
interpretoj

J

javë

K

kafshë
kalë
kandar
korb
kuptoj
kuzhinë
këmbë
këmish
këndoj
këngë
kësulë

L

lepur
lexoj
ligj
linjë
lirë
llucë
luaj
luan
luftë

M

mashkull
mbret
mel
mik
myshk

N

nip
njerkë

O

orë

P

panjë
paqe
pemë
penis
perineum
peshk
pjeshkë
pëllumb
pëlqej
për kokë

Q

qarr
qen
qengj
qepë
qiell
qind
qytet

R

rërë

S

shalë
sharrë
shekull
shelg
shenjtë
shigjetar
shigjetë
shkencë
shkollë
shkretë
shkruaj
shkëmb
shkëndijë
shok
shpatull
shpirt
shpresoj
shpresë
shqip
shtrembër
shurdh
skllav
skrotum

T

thjeshtër
toskë
trajtë
turp

U

uriq
uroj
urrej
urroj
ushtri

V

va
vaj
vel

Z

zanë

[Uriel]

Lista eshte e gjate e keto me rane kalimthi ne sy; si fillim, bekoj, mbret, femije, nga na i nxorre me origjine latine? Po "shqip"?

[Syze]

Lista eshte e gjate e keto me rane kalimthi ne sy; si fillim, bekoj, mbret, femije, nga na i nxorre me origjine latine? Po "shqip"?

Fatkeqisht, fjala "shqip" ka origjinë latine (dy mundësi)

1) "excipere’- lat. "kuptoj", sq. "shqiptoj" (shqiptoj=kuptoj nga Shqiptarët e Ukrainës "A po më shqipton?")
2) "accipitrem"- lat. "gjeraqinë", sq. "shqiponjë" (quhen miq të rremë, ndodhin dhe brendapërbrenda shqipes: fund-skirt në shqipe standarte, fund-an*s në Arbërisht)

Rregulli i tingujve të fjalës (Grimm's law) thotë që në gjuhë shqipe, fjalët që kanë "-sh" si tingull, kanë evoluar nga fjalë latine që kanë pasur "s" si tingull. S në latinisht skruhej "ex/cc/ etc.". Shkronja zanore në fillim të fjalës bie, mbaresa që lakohet në latinisht gjithashtu bie.

[Syze]

1) Nuk e kam shkruar fare "fillim".
2) bekoj- Latinisht "benedico"
3) mbret- Latinishte Vulgare "imperator" (tjetër rast i Grimm's law: shqipja në përgjithësi i humbet zanoret, përpiqu ta thuash "imperator" pa zanore)
4) fëmijë- Latinisht "familia" (tjetër rast i Grimm's law, l->j, mik i rremë)

[Ziti]

eshte latinishtja qe ka huazuar shume nga gjuha shqipe
fjala prift ne italisht vjen nga fjala i paster
pastore- i paster
nuk thuhet pulitore (pulito)por thuhet pastore
punicione - pune (i denuar te punosh)

[Syze]

eshte latinishtja qe ka huazuar shume nga gjuha shqipe
fjala prift ne italisht vjen nga fjala i paster
pastore- i paster
nuk thuhet pulitore (pulito)por thuhet pastore
punicione - pune (i denuar te punosh)

Latinisht "pastorem". I pastër në "latinisht" është "mundum". "Pastor" do të thotë "bujk" nga PIE *pa-.

Latinisht "poena" për "ndëshkim".

Një shpjegim i shukrtër: të gjitha gjuhët Europiane përveç Finlandezes, Estonianes dhe Hungarezes kanë origjinë të njëjtë. Kjo gjuha e parë e Europiane quhet PIE (Proto-Indo-Europiane). Me kalimin e kohës dhe distancave midis gjuhëve, çdo gjuhë krijoi tiparet e veta, por nuk e humbi tiparin bazë. PIE tani quhet gjuhë e vdekur, se nuk e flet më askush në versionin origjinal.

(Evolucioni i gjuhës:
fjalë-->theks-->dialekt-->gjuhë e re-->familje gjuhësh)

Tani quhet IE dhe ka ka shumë degë:
Latine (Spanjisht, Italisht, Rumanisht, Frengjisht, Portugeze),
Helene (Greqisht),
Shqipe (Shqipja),
Armene(Armenishtja),
Sllave (Serbisht, Malazeze, Kroate, Maqedonase, Bullgare, Ruse, Polake etj),
Gjermanike (Gjermanishtja, Anglishtja), Keltike (Skocezja, Irlandezja)
Baltike(Lituaneze, Lete)

Edhe këto grupe kanë familje më të mëdha por vetëm Batlo-Sllavët janë studiuar.

Gjuhët studiohen duke u zbërthyer fjalët në formën e tyre fillestare. Gjatë evolucionit të gjuhës, fjalët nuk zhvillohen kot më koti, por ndjekin rregulla tingujsh. Ky quhet Grimm's Law.

Shiko këto për këto lloj fjalësh http://en.wikipedia.org/wiki/Albania...to-IE_features

Nuk është kaq kollaj sa thoni ju, bashkoni fjalë kot. Të gjitha gjuhët e botës një pikë origjine.

[ikthus]

Nuk kam dyshim se, edhe ne njesoj si gjithe Europa, huazuam nga latinishtja, shume fjale.
Problemi eshte se nen ndikimin e Majerit, shume etimologjiste te mevonshem, bene gabime duke i shtuar keto huazime ne menyre te padrejte.Jokli vuri ne dukje se, shume fjale qe Majeri tha se jane latine, ne fakt jane shqipe te marra nga latinet.Pokorny shkoi edhe me tej kur tha qe gjuha shqipe spjegon hydronimet e Europes dhe eshte substratum i balto-sllavishtes, gjithashtu gjuha shqipe eshte pasardhesja e sanskritishtes.Pokorny mbahet si linguisti me ne ze persa i perket PIE dhe une personalisht i besoj atij.

Fjalet e meposhtme s`besoj te jene te huazuara,ka dhe te tjera qe jane te diskutueshme.

arrij ,bekoj,bishtajë,bujk,gaz,gjel,humb,javë,kuptoj, këngë,pemë,pëlqej,qengj,shelg,
shkëndijë,shpatull, shpresë, shtrembër,trajtë,uroj,vaj,zanë.

[freeopen]

Latinisht "pastorem". I pastër në "latinisht" është "mundum". "Pastor" do të thotë "bujk" nga PIE *pa-.

Mire qe e morrem vesh qe ''pastor'' do te thote bujk,se do vazhdonim me mendimin qe ''pastor'' eshte Bariu ose Cobani.

【pa-stó-re】
Definizione e Significato:

Sostantivo Maschile (Femminile pastora)
(Femminile -ra) Chi è addetto a pascolare e custodire mucche, pecore, capre etc... ‖ cane (da) pastore, cane addestrato ad adunare e sorvegliare il gregge
Figurativo, Guida di prestigio, Specifico spirituale: pastore d'anime, di popoli; Estensione, sacerdote, vescovo;
nella Chiesa protestante, ministro del culto: pastore battista, evangelico

[Maqellarjot]

1) Nuk e kam shkruar fare "fillim".
2) bekoj- Latinisht "benedico"
3) mbret- Latinishte Vulgare "imperator" (tjetër rast i Grimm's law: shqipja në përgjithësi i humbet zanoret, përpiqu ta thuash "imperator" pa zanore)
4) fëmijë- Latinisht "familia" (tjetër rast i Grimm's law, l->j, mik i rremë)

Fjala Bekoj vika nga Benedico?
Mbret nga "imperatore" kur ne shqip fjales imperator e i themi perandor.?

Femije ka shume mundesi te jet derrivat i fjales familje, e cila vjen nga nje fjale e vjeter latine "Famulus" qe do te thot sherbetor. Etimologjia e metejshme e kesaj fjale nuk dihet.

Oj-a e Bekoj eshte mbares qe e ben emrin ne folje, sic eshte pun ne punoj. Jet ne jetoj. Nuk ka se si nje fjal kaq e gjat sic eshte benedico te reduktohet ne nje fjale nji rrokshe sic eshte Me Bekue, qe ka shume mundesi te jet forma origjinale e fjales. Perkundrazi gjuhet analoge sic ka qene shqipja kishin si karakteristik nji rrokshen. Gjuhet artificjale sic eshte greqishtja dhe latinishtja u ndertuar mbi fjale te tilla duke i shtuar nje prefiks dhe sufiks.