Kreu i familjes mbretërore shqiptare, Princ Leka, ose, siç quhet nga monarkistët shqiptarë, Mbreti Leka Zogu II, deklaron se Sali Berisha dhe paraardhësi i tij Fatos Nano i kanë premtuar referendum për rikthimin e mbretërisë.
Në një intervistë dhënë gazetës së përjavshme ruse “Ekho planety” të 27 korrikut 2012, këshilltari politik i Presidentit të Republikës, Leka Zogu, në përgjigje të pyetjes: “A keni marrë në konsideratë perspektivën e rivendosjes së pushtetit mbretëror në vendin tuaj”? deklaroi: “Unë nuk e di se cilat janë perspektivat për kthimin e pushtetit mbretëror në vendin tim, por dhe kryeministri aktual i Shqipërisë Sali Berisha dhe paraardhësi i tij Fatos Nano në mënyrë të përsëritur kanë vënë në dukje se çështja e referendumit mbetet ende e hapur”.
- Babai juaj Princ Leka ka lindur pak ditë para rënies së monarkisë në Shqipëri, dhe mundi të kthehet në shtëpinë e tij vetëm disa dekada më pas. Ju e keni parë Shqipërinë vetëm 20 vjeç. Çfarë dinit në lidhje me vendin para udhëtimit të tij të parë atje? Kur keni filluar për të mësuar gjuhën shqipe?
- Ndërsa me sytë e mi pashë Shqipërinë vetëm 20 vjeç, në vitin 2002, unë dija shumë rreth saj që nga historitë e fëmijërisë e të babait, i cili, nga ana tjetër, kishte dëgjuar në lidhje me atdheun e gjyshit tim. Jeta e babait tim nga fillimi në fund ishte e lidhur me popullin. Dhe për mua, dhe për bashkatdhetarët tanë të tjerë, ai ishte një simbol i Shqipërisë, i cili humbi me ardhjen e komunistëve.
Më kujtohet si fëmijë se në vendin tim mund të burgoseshe vetëm për faktin se kishe shprehur pakënaqësinë ndaj regjimit në pushtet. Për mua dukej absolutisht absurde që në shekullin e XX dhe, madje në një vend evropian, ky qëndrim ndaj njerëzve. Përveç kësaj, unë, ashtu si babai im, kam përjetuar trishtimin e faktit se Shqipëria, njerëzit e mi, për faj të komunistëve ishin të izoluar nga bota dhe jetonin prapa Perdes së Hekurt. Sa për gjuhën shqipe, unë fillova ta studioja atë vetëm në vitin 2002 kur familja ime u lejua të jetojë në Tiranë. Njohuritë i kam marrë që në fëmijëri, sepse në shtëpinë tonë në Johanesburg ishin shpeshherë përfaqësues të diasporës shqiptare.
- A ju kujtohet përshtypja juaj e parë për Shqipërisë?
Ishte vera e vitit 2002, kur familja ime u ndesh me njerëzit tanë në aeroportin e Tiranës, – një nga kujtimet më të këndshme dhe të mrekullueshme në jetën time. Unë pashë dhjetëra njerëz me kostume kombëtare, duke përshëndetur flamuj shqiptarë dhe për fat të mirë ata bërtisnin: “Rroftë mbreti!” Shumë nga këta ishin lot gëzimi në sytë e tyre, dhe prindërit e mi i panë ata. Këtu shqiptarët ishin lindur dhe u rritën nën komunizëm, dhe disa prej tyre kapën periudhën e shkurtër të ekzistencës së monarkisë shqiptare, por ata shprehën dashurinë shumë të sinqertë dhe respektin për babanë tim.
- Babai juaj ishte shqiptar, nëna australiane, ju keni lindur në Afrikën e Jugut, keni studiuar në Britani dhe Itali, dhe u vendosët përfundimisht në atdhe. Ju ndjeni se i përkisni një vendi të vetëm, apo e konsideroni veten një qytetar të botës?
- Sot, kur globalizimi po fiton vrull, shumë njerëz kanë mundësi për të parë botën, njihen me kulturën e të tjerëve, të mësojnë diçka nga ajo, por nuk kufizohen vetëm në hapësirën e vendit të tyre. Megjithatë, unë dua të theksoj se familja mbretërore dallon për vetë faktin se ata janë duke luftuar për forcimin e identitetit kombëtar dhe ruajtjen e traditave dhe vlerave të popullit të tyre. Po, unë jam kurioz për të zbuluar vendet e tjera, unë jam shumë komod në udhëtime në Evropë, por pa marrë parasysh sa shumë vende përmendët në biografinë time, ndjej një lidhje të thellë të brendshme me popullin tim. Si shqiptar dhe unë jam i lumtur të jetoj në shtëpi (atdhe).
- Mbretëria e Shqipërisë zgjati më pak se 20 vjet. Në vitin 1997 babai juaj në Shqipëri ka nisur një referendum mbi rivendosjen e monarkisë, por dështoi. A keni marrë në konsideratë mundësinë e rivendosjes së autoritetit mbretëror në vendin tuaj?
- Kjo nuk është e drejtë të themi se babai im pësoi një goditje kur… Është e njohur se të paktën një e treta e atyre votuan për restaurimin e monarkisë, ndërsa 23 për qind të votave me të njëjtin rezultat ishin shpallur të pavlefshme. Vitet e fundit më vonë, studimet e pavarura kanë treguar se të paktën 50 për qind e shqiptarëve përkrahin idenë e rikthimit të monarkisë. Babai im nuk kishte asnjë dyshim se në nxjerrjen e rezultateve të referendumit janë përdorur parimet staliniste. Unë nuk e di se çfarë janë perspektivat për kthimin e pushtetit mbretëror në vendin tim, por Kryeministri aktual i Shqipërisë, Sali Berisha dhe paraardhësi i tij, Fatos Nano, kanë theksuar në mënyrë të përsëritur se çështja e referendumit është ende e hapur.
- Ju keni punuar më parë në Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, në Ministrinë e Punëve të Brendshme. Tani kreu i Federatës Kombëtare të golfit. A do të thotë se politika e ju jeni të interesuar më pak?
- Pavarësisht nga fakti se unë jam duke bërë një punë shumë sociale, duke punuar më shumë me të rinjtë dhe organizatat humanitare, unë ende punoj si një këshilltar politik i ministrit të Punëve të Brendshme të Shqipërisë. Unë nuk mund ta imagjinoj veten jashtë jetës politike të vendit, por unë dua të theksoj se nuk jam në asnjë parti dhe, duke qenë në shërbim të qeverisë, kujdesem për interesat e vendit, dhe jo të atyre.
- Ne e dimë se ju jeni një mbështetës i flaktë i pavarësisë së Kosovës. A do të mendoni se palët shqiptare dhe serbe gjithnjë duhet të arrijnë një kompromis për Kosovën?
- Deri në qershor të vitit 2012 Republika e Pavarur e Kosovës është njohur nga 93 shtete, në fakt, gjysma e botës. Unë sinqerisht shpresoj se Beogradi herët a vonë do të kuptojë se krijimi i një Kosove të pavarur nuk mund të mohohet. Dhe unë e them këtë, jo vetëm për shkak se jetojnë në Kosovë mijëra shqiptarë. Unë me të vërtetë do të doja të shihja marrëdhëniet mes Beogradit dhe Prishtinës, të stabilizuara dhe zhvilluara në një mënyrë të civilizuar, dhe njerëzit në Kosovë, pavarësisht nëse ata janë shqiptarë dhe serbë mund të jetojnë në paqe dhe qetësi.
- Në familjen e famullisë në pushtet në Shqipëri kanë luajtur një rol dhe emigrantë rusë. Në vitin 1924, një detashment i zyrtarëve rusë ndihmoi revolucionin e gjyshit tënd, Ahmet Zog, i cili u bë sundimtar i vetëm i vendit, dhe katër vjet më vonë shpalli veten mbret. Çfarë dini për këtë?
- Para së gjithash, gjyshi im nuk ka pretenduar të jetë mbreti i vetëm. Mbreti shqiptar njoftoi Kuvendin e tij kombëtar dhe më pas, Shqipëria ka marrë statusin e “Një monarki demokratike, parlamentare dhe e trashëguar.” Dhe, para ngjarjeve të vitit 1924, ka pasur një revolucion në Shqipëri, si rezultat i të cilit erdhi në pushtet, Noli i simpatizuar nga komunistët. Gjyshi im, më parë ka shërbyer si kreu i qeverisë shqiptare dhe është detyruar të japë dorëheqjen pas atentatit mbi të. Ai nuk mund të pranonte faktin se autoritetet e reja do të bashkëpunonin në mënyrë aktive me BRSS-së. (ish Bashkimi Sovjetik). Pastaj ai kërkoi ndihmë nga oficerët rusë të Gardës së Bardhë, të cilët jetonin në Mbretërinë fqinje të Serbëve, Kroatëve dhe Sllovenëve. Në dhjetor të vitit 1924, 7000 ushtarë shqiptarë nuk ishin në gjendje të përballonin qindra oficerë rusë, të cilët, pas dy javësh të luftimeve me gjyshin tim erdhën në Tiranë. Pas kësaj Shqipëria u shpall republikë, president i të cilës ishte Ahmet Zogu.
Unë u jam përjetësisht mirënjohës emigrantëve rusë, të cilët e mbështetën gjyshin tim dhe kështu ndryshoi rrjedha e historisë dhe së paku, disa për disa kohë e vonuan vendosjen e regjimit komunist në Shqipëri.
- Rusia ka qenë për shumë shekuj e pranishme dhe ka gjeopolitikë, interesa ekonomike dhe ushtarake në Ballkan. Përveç kësaj, Shqipëria për rusët nga të gjitha vendet e Ballkanit, praktikisht është e panjohur për shumicën. Po Rusia si është në pamjen e shqiptarëve?
- Në Shqipëri situata është e kundërt. Ne dimë shumë për ju, për historinë tuaj dhe kulturën. Jo pak shqiptarë kanë njohuri, të moshuarit dinë emrat e shkrimtarëve të shquar rusë, kompozitorëve, artistëve, si dhe atletët. Unë e di se para vitit 1961, shumë shqiptarë ishin në BRSS dhe në shkollat tona deri në vitin 1991, studiohej gjuha ruse. Personalisht, nga vetja ime unë dua të shpreh admirimin tim për popullin rus për guximin e tij dhe aftësinë për të ruajtur stabilitetin në rrethanat më të vështira. Ju mundët fashizmin, mbijetuat, siç bëmë ne, vitet e diktaturës komuniste. Vendi juaj është në zhvillim, modernizim, duke e hequr qafe trashëgiminë e trishtuar të së kaluarës.
Intervistoi
Oksana Dyachenko
“Ekho planety”, në shqip “Jehona e planetit”
Përgatiti: Luis Tanushi
http://www.ama-news.al/2012/07/princ...-sollen-zogun/
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga Mike Oldfield
Krijoni Kontakt