Nacionalizmi "i Bukur" Shqiptar!

[NANDA]

NACIONALIZMI "I BUKUR" SHQIPTAR!

(“Nacionalizmi shqiptar është i ‘bukur’, i dëshirueshëm, i detyrueshëm, i padebatueshëm”- Koço Danaj)

Asgjë të keqe nuk ka nga nacionalizmi shqiptar. Ai është vlerë, është virtyt, energji e shëndosh kolektive që ka mirëmbajtur dhe ende po mirëmban ekzistencën etno-gjenetike të këtij populli visar në këto hapësira përherë të trazuara ballkanike. Është traditë gjenetike brezash, e gravuar në substancën e shpirtit kolektiv si veprim. Është fenomen i besimit në tri religjione dhe shumë sekte, por që betohet në kombëtari. Apo, ashtu sikur në mënyrë edhe më origjinale shprehet Koço Danaj: “Nacionalizmi shqiptar është i ‘bukur’, i dëshirueshëm, i detyrueshëm, i padebatueshëm”.

Ta duash veten si popull, të ndjehesh krenar për atë çka je dhe të angazhohesh në drejtim të realizimit të synimeve kolektive të etnitetit tënd, në asnjë mënyrë nuk nënkupton urrejtjen ndaj të tjerëve, por, përkundrazi, është cytje e natyrshme në drejtim të ngritjes së vetes kah e lartësuara e përgjithshme gjithënjerëzore. Nderimi i vetvetes përherë rrezaton siguri dhe sinqeritet, dhe kjo gjendje regjistrohet qartë edhe si shprehje e respektit ndaj të tjerëve. Pa ushtruar ta dashurosh veten, si mund të dish t’i duash të tjerët? Më thoni, a nuk është e vërtetë kjo?

Nacionalizmi shqiptar nuk është shovinizëm i sëmurë, që nxit e ndez armiqësinë, grindjet, urrejtjen dhe nënçmimin paranoik ndërmjet kombeve e racave të ndryshme, por është vetërespekt, vetëdashje e kulluar instiktive e instaluar me shekuj si mekanizëm i natyrshëm në drejtim të mbrojtjes së qenësisë vetjake, e cila, e kuptuar në raport me të tjerët, detyrimisht na shfaqet në formë të filantropisë grupore sikur: evropianizim, internacionalizëm, kozmopolitizëm... Pra, është dashuri e ushtruar dhe e mësuar mirë së pari në vete, për tu reflektuar më vonë si karizëm edhe në raport ndaj të tjerëve.

Nacionalizmi shqiptar është etnocentrik që nënkupton ndjenjën e të dashuruarit kolektiv në grupin vetjak etnik; ndjenjën e kënaqësisë dhe krenarisë për specifikat e veta si vlera kulturore, sikurse janë: ritet popullore, muzika, veshjet tradicionale, doket dhe zakonet, ushqimi... Duke u udhëhequr gjithnjë nga parimi se edhe të tjerët natyrshëm duhet të kanë një ndjesi të ngjashëm për veten e tyre, nacionalizmi shqiptar ka një qasje tolerante ndaj etniteteve, grupeve dhe pakicave tjera kulturore- nacionale. Në bashkëjetesë shekullore me ta, ky nacionalizëm fare nuk insiston në mbivlerën e vet megalomane, por në një hapësirë territoriale ku është dominuese si shumicë, absolutisht nuk lejon favorizimin artificial imponues të vlerave të etnive dhe pakicave tjera, në dëm të atyre vetjake.

Po ashtu, nacionalizmi shqiptar si dukuri nuk është as kallëp, sikur mendojnë disa teoricienë dhe publicist tanë vendor, i cili, si përvojë e përgjithshme praktike, mund të krahasohet ose baras/vlerësohet me standardet dhe teoritë tjera ekzistuese politike-filozofike të kësaj natyre. Nuk mundet, sepse, është i tillë! Mëvetësi, autenticitet, determinizëm i kushtëzuar gjeografik që vetëm me veten si vetja mund të kuptohet.

Nacionalizmi shqiptar e do Kosovën si shtet, por paralelisht këtë realitet e nënkupton si tranzicion drejt realizimit të synimit të vetë nacional historik, të bashkimit kombëtar.

Në krahasim me të tjerët, nga aspekti kërkesave të veta politike, nacionalizmi shqiptar është human, aspak megaloman dhe tepër racional, sepse, edhe pse meriton të dëshiroj shumë e më shumë më tepër, ajo në kërkesat dhe synimet e saja të unifikimit hapësinor- territorial nuk shkon aq larg në thellësira të historisë, por e do veten ashtu të bashkuar mu sikurse është gjendja reale e shtrirjes së popullimit të saj në terren. Mu sikur popuj të tjerë të botës që janë një komb dhe jetojnë në një shtet.

Një gjuhë, një komb, një shtet, një flamur! I haptë me gjithë të tjerët, por në bashkëjetesë në një hapësirë unike me vetveten. Ky është synimi! Ky është qëllimi etno -politik i nacionalizmit shqiptar! Andaj, pse mos të krenohemi se jemi nacionalist...

Jo shovinist, po nacionalist shqiptar?

Adnan Abrashi

[Erlebnisse]

Dihet ajo pune: njeriu ndihmon veten me veprat e tij e me pas ndricon ose zbeh edhe idene e vendit te tij. Jam pro nacionalizmit, por jo te tepruar, sepse nganjehere nacionalizmi perdoret nga injorante qe nuk dine si ta shprehin. Me ka rastisur shpesh ne Itali shprehja:

Jemi shqipetar ne prandaj jemi keshtu... Jemi shqipetare ne prandaj bejme keshtu... Jemi shqipetare ne... edhe pa pike lidhje, edhe kur nuk ka asgje per te thene e per te treguar nxjerr ne pah te qenit shqipetar.

Shqiperia eshte fjale e madhe e duhet pasur me te vertete nje pasterti, nje ndjenje e nje deshire per te punuar e kerkuar me shume, qe te perdoresh shprehjen e me siperme e te jesh krenar per te qenit shqipetar.

Jo cdo lloj morri... mund ta perdore.

[mint]

nacionalizimi eshte semundje psiqike

[user010]

sëmundje që dëmton gjithë shoqërinë

[Illyri]

Nuk ka asgje te keqe te jesh atedhetar (nacionalist) veq sa e forcon shtetin, i bene me te bashkuar !!!

[Uriel]

Nacionalizmi eshte nje nder mjetet qe e zhvesh njeriun nga te qenurit njeri. Sot pas gati nje shekulli, nacionalizmi levrohet vec nga kompleksi i rrenjosur i inferioritetit, si levizje per t'iu kundervene realitetit te hidhur, dhe masturbimi ideologjik eshte opiumi ideal per te deformuar kornizat e realitetit e per ti perceptuar ne nje dimension te manipuluar. Nacionalizmi shqiptar nuk eshte i semure dhe shovinist dhe shqiptaret nuk kane ndezur konflikte pasi shqiptaret nuk kane qene ndonjehere nacionaliste. Nuk ka nacionalizem te bukur apo te shemtuar, por ka vec nacionalizem. Nuk ka nacionalizem te tepruar apo kyrsyer por perseri ka vec nacionalizem. Eshte ky qe e kthen afeksionin ndaj atdheut ne urrejtje ndaj te tjerve ku etaloni dashurise ndaj atdheut eshte ne perpjesetim te drejte me etalonin e urrejtjes. Nuk ka gje me abstrakte dhe te marre se sa te pretendosh se X komb eshte me i mire se Y komb, dhe ta ngreshe ate edhe mbi vlerat dhe virtytet humane, ku harrohet se separi jemi te gjithe qenie njerezore, e jo krijesa sociale sic jane kombet.

[s0ni]

Nacionalizmi eshte ushqim per shpirtin! Dashamiresi per te ruajtur vlerat kombetare, trashegimi te kultures dhe traditave. Nuk ka te bej urrejtja ndaj te tjereve. Cdo vend, cdo popull ka kulturen dhe traditat e tyre, qe njerezit e lindur mund te identifikojne veten e tyre. Qe linda nga prinder Shqiptare kjo nuk ishte zgjidhja ime, ashtu qelloi, por fakti qe identifikohem si Shqiptare me krenari e dashamiresi per popullin tim, kjo e fundit eshte zgjedhje qe e bej me vetedije te plote! Te jesh nacionaliste nuk do te thote qe s'mund te kritikosh gjerat qe sheh gabim tek vendi yt, qe te ndjekesh verberisht cdo kend qe troket gjoksin e thote jam patriot, sdo te thote qe mos te kritikosh qeverine, sdo te thote ekstrimista qe i duket vetja superior, me te mire se cdokend e cdokush (E. Hoxha). Nacionalism do te thote dashamirese per njerezit e thjeshte qe punojne dhe jetojne jeten me ndershmeri. Nacionalizmi Shqiptar me jep identitetin tim dhe ndjenjen e bukur qe i perkas vendit dhe popullit Shqiptar.

Me kenaqesi lexoj shumicen e shqiptareve nga Kosova per dashamiresine dhe krenarine qe kane. Dua te vecoj nje nga shkrimet me te bukura qe kam lexuar ne forum: Foleja - "I vetmi shperblim qe do te kerkoja une nga femiu im eshte respekti , arsimimi dhe vetedija e larte kombetare (kudo ne bote qe te jete te mos harroj identitetin e vet dhe gjuhen e nenes)." Burimi i citatit.

Ta perfundoj me mendimin e fundit. Ka shume shqiptare qe jetojne nder vite jashte, diaspora, po ashtu ka edhe shqiptare qe jane te martuar me te huaj. Keto fakte nuk do te thojne qe s'mund te jene krenare e nacionalista per te qenurit shqiptare sepse eshte identiteti i tyre qe nuk fshihet.

[Ziti]

ku ka nacionalizem ne shqiperi. atje ha njeriu njeriun.
nacionalistet ne greqi i duan greket e tjere, po ashtu ne france, gjermani ; ndersa ne shqiperi nacionalistet jane ata qe kane bere ndonje grusht parash me droge dhe ata pereseri mund te shesin atdheun e vet per para.

[qeveriablu]

Nacionalizmi eshte nje nder mjetet qe e zhvesh njeriun nga te qenurit njeri. Sot pas gati nje shekulli, nacionalizmi levrohet vec nga kompleksi i rrenjosur i inferioritetit, si levizje per t'iu kundervene realitetit te hidhur, dhe masturbimi ideologjik eshte opiumi ideal per te deformuar kornizat e realitetit e per ti perceptuar ne nje dimension te manipuluar. Nacionalizmi shqiptar nuk eshte i semure dhe shovinist dhe shqiptaret nuk kane ndezur konflikte pasi shqiptaret nuk kane qene ndonjehere nacionaliste. Nuk ka nacionalizem te bukur apo te shemtuar, por ka vec nacionalizem. Nuk ka nacionalizem te tepruar apo kyrsyer por perseri ka vec nacionalizem. Eshte ky qe e kthen afeksionin ndaj atdheut ne urrejtje ndaj te tjerve ku etaloni dashurise ndaj atdheut eshte ne perpjesetim te drejte me etalonin e urrejtjes. Nuk ka gje me abstrakte dhe te marre se sa te pretendosh se X komb eshte me i mire se Y komb, dhe ta ngreshe ate edhe mbi vlerat dhe virtytet humane, ku harrohet se separi jemi te gjithe qenie njerezore, e jo krijesa sociale sic jane kombet.

Ti nuk pershkruan nacionalizmin por shovenizmin,ksenofobin.E paraqet nacionalizmin sikur te jete faj,madje i jep edhe nota psikijatrike...ke mbajt kurs te Lubonja ?
Cfardo perkufizime jepi "nacionalizmit",por duhesh pranuar qe ai kombit shqiptar i ka munguar.Shqiptaret jane denuar gjate historise ne mungese te saje.
Ata qe perdorin retorik antinacionaliste jane ne tentim te kote te ikin nga vetvetja,dhe si "zezakeri" qe jane mendojne qe zbarrdhen duke u bere perbotist,internacionalist e ne te vertet jane naiv ne palce.

[qeveriablu]

QEMAL VELIJA,Gazeta Flamuri - 2005.

Nacionalizmi ose vullneti për të dashur vetveten

Po ti hedhim një vështrim retrospektiv historisë së shqiptarëve në raport me të tjerët përreth nesh, me pak përjashtime, do të gjendemi përballë një dukurie të pandryshueshme. Ngjarjet (luftëra, aneksime, kompensime, armëpushime, marrëveshje, spastrime etnike, masakra, bashkëjetesë e përdhuntë, etj.), janë zhvilluar brenda territoreve shqiptare dhe për territoret e shqiptarëve (dhe jo vetëm për to).
Përfundimi nxirret qartas, shqiptarët janë karakterizuar (në rastin më të mir&euml nga një frymë instinktive e nacionalizmit në fazën më të ulët të tij (vetëmbrojtjes së detyruar), ndërsa të tjerë (sllavë e grek&euml kanë zotëruar në mënyrë institucionale nacionalizmin në fazat e tij të kapërcyera (ekspansion, uzurpim territoresh të spastruara, agresivitet dhe armiqësi ndaj të tjerëve).
Nga ky raport i paparimtë, dhe prej rrjedhojës se arena kanë qenë vetëm territoret e shqiptarëve dhe jo anasjelltas, të humburit në çdo rast kanë qenë vetëm shqiptarët. Ata kanë humbur territore, pasuri të pamata, potenciale njerëzore, e për më tepër kanë krijuar në mjedisIn ndërkombëtar imazhin e një kombi pa mision organik, përderisa nuk është i aftë të ndërtojë institucionet e tij kombëtare, strategjinë e tij afatgjatë pavarësisht realiteteve koniukturale, të ngrejë qëllimet dhe vullnetin e tij vetjak mbi çdo gjë tjetër jashtëkombëtare.
Nga kjo, ka rezultuar se prej faktorëve ndërkombëtarë, shqiptarët në vijimësi kanë marrë mbi vehte shpërfilljen, mosrespektin, përçmimin, e pse jo dhe përtalljen, duke u konsideruar thjeshtë si një lëndë e volitshme për eksperimentet e allishverishet e politikës rajonale, dhe kurrsesi si një faktor kombëtar i përfillshëm që do të kushtëzonte lëvizjet e tyre mbi to.
Mungesa e institucionalizuar e kësaj fryme, pra e nacionalizmit në kuptimin e mirëfilltë e të plotë në të të gjithë parametrat e tij organikë, ka prodhuar një mendim politik e intelektual që i projektuar më pas në praktikë, ka sjellë edhe përshtatjet disfatiste me zhvillimet që janë luajtur në kurriz të shqiptarëve. Ky mendim dhe praktikë politike ka arritur deri atje sa ti nënshtrohet më pas edhe një logjike mercenarizmi në raport me të tjerët.
Pasqyrimin real të kësaj gjendjeje e kemi para syve edhe në ditët tona, në zhvillimet e sotme, kur veprohet mbi shqiptarët dhe marrëdhëniet tyre të gjithanshme me gadishullorët e tjerë, apo edhe me faktorët ndërkombëtarë në përgjithësi.

Reagim i detyruar ekzistencial

Në zhvillimet e viteve të fundmë në Gadishull (Kosovë, Maqedoni, Preshev&euml duket se shqiptarët përparuan mjaft në çështjen e tyre kombëtare të pazgjidhur. Vlerësimet kanë qenë të shumta në drejtim të një zgjimi të nacionalizmit shqiptar. Në të vërtetë, nëse do të analizonim ngjarjet me logjikë të ftohtë, do të vërenim se në përputhje me interesat e faktorëve mbisundues ndërkombëtarë dhe me lojërat gjeopolitike të Fuqive, kemi pasur vetëm një reagim të detyruar ekzistencial të vetëdijes tek shqiptarët, dhe jo ndonjë kthim të qartë drejt nacionalizmit.
Pavarësisht retorikës, propagandës, fanfarave festive, në realitet shqiptarët në Kosovë, Maqedoni, Preshevë, kanë vepruar si njësi të veçuara në kundërpërgjigje të shkeljes së të drejtës më elementare, asaj të ekzistencës njerëzore e komunitare, dhe jo se janë udhëhequr nga ndonjë mekanizëm institucional politik e intelektual në frymën e nacionalizmit.
Me ndalimin apo tërheqjen taktike të represionit (serb, sllavomaqedonas) është vënë re edhe një dëshirë e madhe e shqiptarëve për tu paqtuar, ende pa arritur objektivat finalë që do të kërkonte në të vërtetë nacionalizmi i institucionlaizuar. Kjo sepse, siç thamë, janë mënjanuar taktikisht shkaqet për reagim instinktiv.
Institucionet politike apo edhe ato shoqërore, ndjehen me këtë rast të çliruara (kjo duket edhe nga shpejtimi i tyre për tu deklaruar kundër tezave të “Shqipërisë së Madhe”, bashkimit Kosovë-Shqipëri, ndarjes së Maqedonisë mbi baza etnike, etj.) prej barrës për të drejtuar me përdhuni shqiptarët në reagimin e tyre. Kjo edhe pse objektivat e supozuara kombëtare të shqiptarëve kanë mbetur në të gjitha njësitë në mes të rrugës.
Filozofinë e këtyre institucioneve duket se na e ka dhënë njëri prej liderëve të politikës në Shqipërinë Lindore (Maqedoni), Arbër Xhaferri, kur thotë se nacionalizmi i shqiptarëve vjen vetëm si pasojë e nacionalizmave të të tjerëve. Pra, jo se këto institucione e ndjejnë si obligim veprimin e arsyeshëm e legjitim të çuarjes përpara të çështjes unike shqiptare, por se në këto veprime spontane, të fraksionuara apo gjysmake, i detyrojnë apo i shtyjnë të tjerët me ekstremizmat e tyre.
Logjikën dhe linjën e mendimit intelektual në këtë drejtim e ka shprehur edhe njëri prej më të spikaturve të elitës zyrtare, Kadareja, i cili vlerëson si një shenjë të mirë se shqiptarët janë të vetmit në Ballkan që janë duke ikur (apo kanë ikur) prej nacionalizmit.
Pra, në dallim me akademikët, shkrimtarët, intelektualët në përgjithësi në vendet fqinje, të cilët punojnë intensivisht për të gdhendur në shpirtërat e bashkëkombasve të tyre apo për të orientuar politikat në shtetet e tyre në një frymë të thekur nacionalizmi (edhe ekspansiv e agresiv), në elitën intelektuale shqiptare i gëzohen ikjes prej nacionalizmit, që do të thotë ikjes nga vetvetja.
Është e njëjta linjë që e gjejmë që herët, kur në memorandumet, notat e protestës, etj., që me Lidhjen e Prizrenit e këndej, kur ka pasur zhvillime dramatike me kufijtë apo në gjendjen politike të shqiptarëve, - përshkohet e njëjta frymë e vetëmbrojtes së detyruar ekzistenciale.

Po për ku ikin shqiptarët?!

Nëse ikin prej nacionalizmit, domethënë prej aspiratës për prosperimin e vetvetes, në cilat udhë vozisin të çorientuar?
Konceptin më të mirë për këtë na e ka dhënë një shprehje e ish-kryeministrit Fatos Nano “Ju konfirmoj vendimin tonë të përbashkët për të mos lëshuar insiativën që Shqipëria dhe shqiptarët kudo që jetojnë në Ballkan të jenë në krye të reformave europianizuese”.
Kuptohet se në këtë rast nuk kemi aspak qëllim të kontestojmë linjën europianizuese të shprehur në të, por diçka më tej, në mënyrën e të konceptuarit. Dhe duhet nënvizuar se kjo mënyrë e të konceptuarit vepron edhe tek politikanët e tjerë, mjafton të vëresh me kujdes kahjen e ligjërimit dhe retorikës së tyre.
Flitet gjithherët për atë ç’ka dëshirohet prej të tjerëve, për atë ç’ka përbën modën e politikës, kahjen e zgjedhur prej saj në vorbullën e madhe ndërkombëtare, dhe nuk artikulohet priroriteti themelor që duhet të kenë shqiptarët në gadishull. Çka është integrimi kombëtar (pavarësisht modaliteteve e mjeteve për realizim), përballimi i njësuar me të gjitha mjetet i sfidave të nacionalizmit të të tjerëve, apo kthimi i koniukturave globale në interes të shqiptarëve si komb.
Jemi mësuar deri më tash me këto delire modelesh ndërkombëtare të politikanëve tanë, edhe kur kanë trumbetuar rrugën e revolucionit proletar botëror, edhe kur kanë punuar me vetëmohim për teorinë e “bashkim-vëllazërimit”, edhe kur kanë tundur flamujt e orientalizmit, edhe kur më pas kanë ngritur flamujt e oksidentalizmit.
Logjika të çon në të njëjtin përfundim. Konformitet i institucioneve të copëzuara shqiptare ndaj faktorëve madhorë (apo dhe jomadhor&euml ndërkombëtarë, edhe duke anashkaluar apo braktisur interesat madhore organike dhe parimet bazë të kuptimit ekzistencial të një kombi.

Shpërfillja si pasojë e mungesës së nacionalizmit

Zhvillimet progresive të problemeve shqiptare, si kthesa e realitetit në Kosovë, apo disa të drejta elementare të fituara në Maqedoni, apo evidentimi i problemit në Luginën e Preshevës, nuk mund të përbëjnë argument mohues për shpërfilljen ndaj interesave apo institucioneve kombëtare shqiptare prej ndërkombëtarëve. Këtu nuk duhen fajësuar këta të fundit për dy arsye:
Së pari, sepse politikën globale e udhëheqin dhe e përpunojnë ato lloj Fuqish që nuk e kanë përjashtuar asnjëherë nga vetja në historinë e tyre elementin e pushtimit (apo ekspansionit të çfarëdollojshëm), si një nga elementët e arsyes së evoluimit të një populli a kombi.
Historia ka pasur dhe do të ketë si protagonistë kombet dhe shtetet e fuqishëm, ata që dijnë të zgjerohen, të diktohen, të aspirojnë për mbisundim mbi të tjerët (këtu nuk paragjykojmë e as diferencojmë mjetet, pasi ato mund të jenë të dhunës ushtarake, diplomatike, ekonomike, ideologjike, kulturore, etj.).
Edhe për ngjarjet në Gadishull, diferencimi ka qenë i dukshëm përsa i përket përkrahjes dhe përfilljes për elementët e ndryshëm etnikë. Nuk përjashtojmë arsyet e tjera në këtë drejtim, por një arsye e qënësishme është se tek serbët, grekët, bullgarët, apo deri dhe tek malazezët, ata kanë gjetur pikërisht atë element që nuk e kanë gjetur tek shqiptarët: aspiratën për ekspansion (pavarësisht mundësive dhe koniukturave gjepolitike).
Serbët, edhe kur kishin veçse 34 mijë km katrorë (deri në vitin 1878), synonin Durrësin e Shkodrën; grekët, edhe kur ishin në bërthamë ende pa marrë Thesalinë, Trakinë, Maqedoninë Jugperëndimore dhe Epirin, synonin të gllabëronin jugun shqiptar apo territore të Azisë së Vogël.
Ndërsa shqiptarët, edhe duke qenë disafish më të mëdhenj se ata, ankoheshin dhe siguronin Fuqitë e mëdha të kohës se kërkonin veçse atë që iu takonte, si dhe bashkëpunimin dhe bashkëjetesën miqësore me fqinjët.
Natyrisht, mëshira dhe lypja, nuk të bëjnë të pasur dhe as të fuqishëm, pavarësisht se mund të të garantojnë një ekzistencë dhe mbijetesë të vobektë e mjerane.
Së dyti, në politikat e të tjerëve ballkanikë ndjehet gjatë gjithë kohës agresiviteti, arroganca, strategjitë dhe taktikat për të forcuar nacionalizmat e tyre, përpjekjet për ekspansion të të gjithë llojeve mbi shqiptarët, pavarësisht zhvillimeve të fundme. Ndërsa në qëndrimin e institucioneve zyrtare të politikës e intelektualizmës shqiptare ndjehet përsëri një frymë pasiviteti, inferioriteti, konformizmi, jargavitjeje e deri mercenarizmi ndaj të tjerëve.
Këto padyshim që, prej vetë natyrës njerëzore, janë të përdorshme, të shfrytëzueshme prej të tjerëve, por jo edhe të respektueshme apo të përfillshme e të vlerësueshme. Askush nuk merr mundimin apo nuk pëlqen të bëjë partnerë mjeranë apo mohues të vetvetes e të interesave vetjake. Ata gjithherët do të fitojnë shpërfilljen, edhe pse në momente koniukturale mund të duket se përfitojnë favore.
Në kanceleritë e fuqive të mëdha bëhen përllogaritje sesi të mërzisin sa më pak apo si të paqëtojnë sa të jetë e mundur serbët, grekët, sllavomaqedonët, dhe nuk i ha meraku se çfarë i dëmton apo hidhëron shqiptarët. Përsëri nuk mund të fajësohen, kur prej institucioneve shqiptare dëgjojnë deri në mërzi refrene papagajsh me frazeologji demagogjike që ata vetë i kanë hartuar për konsum publik.
Në kalkulimet kancelerike ngrejnë peshë interesat dhe kërkesat, ndërsa politikanët dhe intelektualët shqiptarë shkojnë duke recituar si në “format e edukimit të masave” zbërthimin apo konspektimin e tezave teorike të demokracisë, globalizmit, integrimit, bashkëjetesës, multietnicitetit, etj.
Pra, shqiptarët, qoftë kur barabiten luftëtarët e UÇK me gjeneralët serbë, qoftë kur iu shkelen agresivisht kufijtë, qoftë kur iu bëhet diversion i hapur dhe arrogant në territorin e shtetit të tyre, qoftë kur iu përvehtësohen apo grabiten ekonomitë, qoftë kur iu vriten apo iu keqtrajtohen qytetarët, qoftë kur i vënë në shërbim të pakicave diversioniste greke e serbe, qoftë kur i çarmatosin, qoftë kur mbi ta kalkulohen gjithfarë pazarllëqesh koniukturale apo stratregjike mbi kurriz, veçse paguajnë haraçin për mungesën e nacionalizmit të institucionalizuar si frymë apo si aspiratë politike.
Haraç që do të vazhdojmë ta paguajmë pafundësisht, në mënyrë mjerane, deri sa të zgjohemi e të ngrejmë vetëdijen kombëtare në frymë të përgjithshme mbizotëruese (të vullnetshme, e jo të detyruar nga rrethanat), deri kur të reformojmë institucionet e politikës e ato publike në shtratin e parimeve të nacionalzmit, deri sa nacionalizmi i jonë të veprojë si një koncept organik i njësuar dhe jo si një reagim i detyruar ekzistencial.