Me 6 qershor te vitit 1982 Izraeli pushtonte,per te dyten here,Libanin,duke debuar Sirianet nga lugina e Bekaa,si kundra pergjigje e vrasjes se Ambasadorit Izraelian ne Londer..Pushtimi i 1982 eshte akti me i arkitektuar kunder organizatės per ēlirimin e palestines,nė njė shtet te shkataruar nga lufta civile e 1975 dhe pa autoritet shtetėror,ku ishte pikėrisht oēp-ja forza me e organizuar.Pushtimi u shoqėrua nga bombardimet shkatėrrimtare ne qytetet e Tiro, Sidone Damour,kishte filluar operacioni Paqe ne Galileavendosur nga kryeministri Begin dhe ministri I mbrojtjes Ariel Sharon.
Qellimi ishte qe forcat izraelite te deportonin 45 km. Brenda teritorit Libanez per te mbrojtur izraelin duke shkatarruar bazat e oēp-s ne jug te Libanit,nga ku organizata e Araftit nuk kishte sulmuar izraelin ne me shume se 1 vite.Nje ushtri me me shume se 60 000 ushtare,me mjete te blinduara me mbeshtetje nga marina dhe aviacioni izraelit nisin pushtimin e Libanit.
Ne 7 qershor ,aviona izraelite dhe mjete te blinduara bombardojne Kampin e refugjateve Burj El dhe Chemali dhe bombardojne edhe qendren Al-Houle Club,ku ishin strehuar gra ,femije dhe te moshuar.97 ishin viktimat e bombave me fosfor.Vetem 3 persona shpetuan.
Kalaja e Beaufort-Kalat Shafik,ne jug te lumit Litani qe palestinezet e oēp-s kishin ēliruar ne 1976,u ripushtua nga ushtria izraelite ,te cilen e mbajten deri ne terheqjen perfundimtare nga Libani ne vitin 2000.
Numri total i viktimave civile tė shkaktuara nga pushtimi Izraelit ėshtė i frikshem:
Mbi 20 000 vdiqen,32 000 u plagosen rende,2 206 mbeten invalide dhe 500 000 mbeten te pastrehuar.Kombet e Bashkuara i bene tthirje disa here izraelit qe te ndalej,mirpo thirrjet mbeten te padegjuara dhe me 13 qershor filloi rrethimi i Beirutit qe vazhdoi per 88 dite,gjatė sė cilės kryeqyteti u bombardua pothuajse vazhdimisht me bomba thėrrmuese granata fosfori dhe tipe tjera armatimesh helmuese.Pasi arriten Beirutin ,Sharon shkoi tek pallati presidencial Libanez ne kodren e Baabda,nga ku mund te shikonte qytetin e rrethuar nga grupe milicie te krishter dhe trupat izraelite.Ne perfundim te bombardimeve mbeten rrenoja kudo dhe numri i viktimave ishte i frikshem.
Me 29 qershor,oēp-ja pranoi planin e Lidhjes Arabe i cili parashikonte evakuimin e luftetareve palestinez dhe imigrimin e tyre ne Tunizi.
Me 19 gusht ,pranohet nga raprezentantet e USA,Frances,Italise dhe Izraelit propozimi Libanez per nderhyrjen e nje force shumkembeshe.
Mandati zgjat nje muaj,nga 21 gushti deri ne 21 shtator te 1982.Kerkon pranine e 800 ushtareve Amerikane,800 ushtare Franceze dhe 400 ushtare Italian.
Qellimi i ketij plani sigurimi i rendit gjate terheqjes se forcave te oēp-s nga Bejruti.
Armepushimi u arrit me 21 gusht me ane te nje ndermjetesuesi Amerikan.
Me 23 gusht Parlamenti Libanez ,u mblodh ne sektorin e lindjes zone e kontrolluar nga miliciet e krishter dhe tanket izraelite,aty zgjdhet lideri i milicieve Bashir Gemayel si president i republikes se Libanit.Izraeli e arrit keshtu qellimin e tij-ka vendosur njeriun te cilin e kishte armatosur per vite me rralle i cili jo vetem qe deshiron ē'armatimin e te gjithe Palestinezeve por edhe zhdukjen e tyre nga ai shtet.
Me 30 gusht oēp-ja largohet nga Bejruti .Nga fundi i Gushtit dhe fillimi i Shtatorit 15 000 luftetare palestineze dhe te gjithe udheheqesit e olē-s jane te detyruar te braktisin tokat e tyre ,nen mbrojtjen e Okb-se .Fedajinet flisnin me radio duke spjeguar se si duhet te vazhdonte eksodi,duke lene nje mergim per nje tjeter mergim.
Gjithsesi ,Arafati ishte shume i shqetesuar nga fati i Palestinezeve qe gjindeshin akoma ne Liban,pavarėsisht nga prania e ushtarėve amerikanė, francezė dhe italianė qė duhej tė ishte njė mbrojtje ,nje garanci. Ne sektorin perndimore te Bejrutit gjindeshin akoma miliciet e armatosura -Morabitun-te Nasserit,te shiiteve te Amalit,komunistet dhe Druzet e partise socialiste -progresiste te Walid Jumblat,qe kane ne posedim arme te renda.
Bashir Gemayel,president dhe lider i milicjeve te kirshter ,per te imponuar autoritetin e tin edhe ne zonen perndimore te Bejrutit i duhet mbeshtetja e forcave Izraelite.
Forca shumėkombėshe tani ishte vetėm njė pengesė ,dhe ne fakt u dwtyruan te largoheshin ,pavarsishte kerkese se zyrtareve te larte te qeverise per te vazhduar qendrimin e tyre ne vezhgimin e kryeqytetit.Me 9 Shtator u larguan marinsat me 11 bersaljeret italian dhe me 13 Francezet,duke i lene keshtu rruge te lire ushtrise izraelite dhe falanxhisteve te krishter.Me 12 shtator falnxhistet filluan te mblidhnin ne Shweeifat shume kamiona per trasportin e suhtareve dhe buldoziere per rrenimin e kampeve te refugjateve Sabra dhe Chatila gjer ne themel.Me 14 shtator nje shperhtim tritoli jashte selise se falanxhisteve ,vret Gemayelin dhe 21 mbeshtetes tetij.pergjegjsi e sulmit asnjeher nuk u verifikua,porse shume dyshojne se nga momenti qe presidenti nuk ishte treguar shume i disponueshem ,nuk jane totalisht te pafajshem.Habib Shartuni i partise social nacionaliste Siriane,eshte njeriu i cili shpertheu bomben.Gjest i tij u diktuar vetėm nga hakmarrje pėr vdekjen e babait tė tij, i vrarė nga ekipet e Gemayel. Diten pas atentatit,me 15 shtator ,forcat Izraelite hyne ne zonen perendimore te Beirutit,ne shkelje te plote te negociatave te sponsorizuara nga USA.
Komandanti Izraelit dakord me kreun e ri te forcave libaneze(falanxhistet e krishter)pajtohen qe ti besojne komanden e operacionit -Pastrimi Etnik(ky eshte emri real i atij operacioni i ven nga komanda izraelite me falanxhistet)-ne Sabra dhe Chatila ,udheheqesit te sherbimeve speciale Libaneze.
Para aksionit te forcave Libaneze ushtare izraelian te forcave speciale Sayyeret Maktal, ndermoren nje aksion ne kerkim te 120 palestinezeve te cilit ishin doktora ,avokate dhe infermiera ,te cilit nuk ishin larguar duke e menduar veten te sigurt pasi nuk kishin luftuar .Ushtaret Izraelian pasi i arrestuan dhe i identifikuan , i egzekutuan ne moment.Ne kete menyre u masakruan 63 perona.
Nga apartamenti im ne katin e 8 ,me dylbi I shikoja duke u afruar ne rrjeshte per nje .Te paraprire vetem nga egersia e tyre(Nga libri Kater ore ne Chatila I Jean Genet).
Perparimi I ushtrise Izraelite ishte I ngadalte,metodike,i pameshirshem dhe I paraprire me goditje topash.
Ushtria nuk hyri menjehere ne kampet e refugjateve ,por rrethuan hyrjet e Sabres dhe fushat e Chatiles dhe Burj el Barajne dhe ish seline e oēp-s.
Ne oren 5 te mbasdites se enjte te 16 shtatorit falanxhistet e krishter hyne ne kampet e refugjateve Palestineze dhe filluan masakren.
Pas eliminimit te pare te shenjestruar ,i kryer nga forcat speciale Izraelite,me kamionat e ushtrise izraelite trasportohen vala e dyte e vrasesve te perber nga ushtria Libaneze e jugut.
Vetem pas ritkhimit te ketyre skuadrave te vdjekes ,ne lagjet dhe shtepiat e Sabra dhe Chatila ,per te kompletuar masakren,zbresin ne fushe Vrasesit e Elia Hobeika,pergjegjes i sherbimeve speciale Libaneze.do jene ata te cilet do kryejne maskarat me te medha.
Pra masacra eshte rezultati i aleances midis Izraelianeve dhe milicieve te krishtera Libaneze.Aleance kjo,e konfirmuar nga fakti se ,midis nates se te enjtes dhe te premtes BBC dha lajmin se Tv Izraelian kishte perhapur lajmin se forcat falnxhiste libaneze do te kryenin spastrime etnike ne kampet palestineze.Gazeta e perditshme e Tel Avivit ,Haaertz,shkruante se ministri i mbrojtjes kishte informuar qeverine mbi vendimin e tij per autorizimin e lejimit te hyrjes se Falanxhisteve ne dy kampet.Ushtria Izraelite i siguroi aleateve te tyre te gjithe mbeshtetjen per te cilen kishin nevoje,nga buldozieret tek hartat,dhe helikopter te cilet ndriēonin zones sikur te ishte dite.
Gjuetia filloi ne naten midis 16 dhe 17 shtatorit.Palestineze Siriane dhe Libaneze paten te njejtin perfundim.Masakren.Grumbuj me karat identiteti perkrah viktimave te lene te kuptosh perpjekjen e kote per ti shpetuar vdekjes.Ushtaret ne brenda kampeve filluan menjehere ekzekutimet masive ,dhe kishin 36 ore kohe per te masakruar femije gra burra dhe te moshuar.
Ne fillim maskara e kryer nga milicianet libanez u krye ne heshtje ,duke perdorur thika sopata dhe shpata.Masakra te ndryshme moren forme ne ate nate,therje ,prerje koke ,perdhunime e shum e shume dhoje te masakrave saqe mendja e njeritu nuk mund ti imagjonoj.
Te paralizuar nga frika njerezit qendronin te mbydhur neper shtepija duke u munduyar te fshihen.
Mbas te shtenave te para ,masakra vazhdon me menyre akoma me te ashper.Neper rruget e kampeve,te shkatarruara nga eksplozivi, grumbullohen trupat e femijeve te therur dhe te futur neper trungje si trofe,te tkurrur ne bargjet e nenave te perdhunuara e me pas te masakruara.Koka ,duar dhe gembe te prera me sopate ,kufoma te copetura me plot kuptimine fjales.
Trupa femrash te perdhunuar vazhdimisht edhe pas vdekjes se tyre ,dhe te masakruar pas perdhunimeve .Burra te vrare dhe me turje te tredhur.Rrjeshta te medha burrash te qelluar ne koke.Grumbuj kufomash te grumbudhuar ne plherat dhe ne varre masive.Kamiona te mbushur me kufoma,dhe kamiona me burra gati per tu bere kufoma.
Gjuetia vazhdoj ne ēdo shtepi ,ne menyre qe askush te mos shpetoj.E gjithe kjo ndodhi nen syrin vezhgues te ushtareve dhe zyrtare Izraeliane ,te cilet nga tarraca e ambasades kuvajtjane ndjekin maskarat e tmerrshme te johebrejve mbi johebrej.
Nga Gaza Hospital detyrohen te largohen doktora dhe personeli i huaj.
Me 17 Shtator lajmi i masakres filloi te qarkullonte dhe te tmerronte boten.Ne keto momente arrin edhe denimi nderkombetar.Forzave Libaneze tani i duhet te shpejtojne perfundimin e punes se porositur nga Izraelitet,prandaj qellojne mbi ēdo gje qe levize.Disa reparte te forcave speciale libaneze kerkojne ne cdo shtepi ,dhe mbledhin qindra njerez,te cilet zhduken .Vetem me vone i gjejne neper varret masive.
Ne agimin e 18 shtatorit milizianet falanxhiste te krishter terhiqen duke lene pas tyre nje numer te paditur viktimash.
Kur gazetaret e huaj dhe kryqi i kuq hyne ne kampet e refugjateve palestineze me 19 shtator,ndien vetem tmerrim.Ata deklaruan se ju dukte sikur po jetonin ne nje makth.Ata gjeten gra te cilat ulerisnin mbi trupat e pajete te familjareve te tyre te cilat ecnin neper rruge sikru te ishin fantazma,femije qe qanin ne mes te gjymtyreve te trupave te prinderve,trupa qe kishin filluar te fryheshin nga dielli pervelues.Disa nga ata vetem qanain disave u vinte vetem per te vjelle,disa tjeter thjeshte u kthyen ne hotelet e tyre pasi nuk arrinin dote te punonin ne mesin e asaj kasaphane.
Per numrin e viktimave flitet te jete mbi 3000.Deshmitar treguan se masakra u krye nga rreth 1500 burra te cilet flisin dialektin e Beirutit dhe ishin veshur me uniforma libaneze.
Me 19 shtator duke folur ne radio per vitin e ri hebraik ,Areil Sharon deklaroi se ushtria Izraelite do te qendronte ne liban per nje kohe te gjate ,te pakten deri kur ushtria libaneze te ishte ne gjendje te mbante ne mbikqyrje libanin,me pare duhet te pastronin fushat ne te cilat gjindeshin palestinezet.
Gazetat nderkombetare folen per kete ndoshi te trishtueshme vetem per disa dite.Ne nje kohe shume te shkurter ,mediat nderkombetare u angazhuan masivisht ne pastrimin e imazhit te turperuar te Izraelit,duke e paraqitru izraelin si nje viktime e pafajshme e demtuar padrejtesisht per te cilen duhet te ndjenim keqardhje.
Keshilli i sigurimit i kombeve te bashkuara me 25 shtator denoi masakrat izraelite ,porse si gjithmon USA votonte kundra ketij denimi.Parlamenti izraelit mė 22 shtator vendosi qė tė mos formojė njė komision zyrtar tė hetimit. Akoma sot , askush nuk ka paguar kurrė pėr kėtė krim. Mė 31 dhjetor 1983, presidenti Pertini, pasi vizitoi vendet e masakres leshoi kete deklarate:"Unė isha nė Liban. Une pashe varrezat e Sabra dhe Chatila.Eshte nje makth te shikosh vendin ku jane varrosur viktimat e kesaj masakre.Personi pergjgjes per kete masaker te tmershme eshte ne pushtet ne Izrael,dhe ai gati tregohet krenar per keto masakra.
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt