Sipas sondazheve Sarkozi do t'i humbase keto zgjedhje. Ky njeri ka bere revolucion ne politiken e jashtme franceze, nga nje politike e qullosur e pro-sllave (sidomos pro-serbe), ajo eshte shnderruar ne nje politike pragmatiste dhe parimore ndaj shqiptareve. Humbja e tij e mundshme, cfare pasojash mund te kete per shqiptaret ne pergjithesi?
Ja nje shkrim i marre nga portali Telegrafi:
Sot ka filluar raundi i parė zgjedhjeve presidenciale nė Francė, nė tė cilin marrin pjesė rreth 44 milionė votues, pėr tė zgjedhur njėrin prej 10 kandidatėve pėr kryetar shteti. Nė orėn 8:00 janė hapur 85 mijė vendvotime, tė cilat mbyllen nė orėn 18.00, apo nė 20.00 nė qytetet e mėdha. Zgjedhjet pėr diasporėn dhe banorėt tjerė jashtė shtetit kanė filluan tė shtunėn.
Sipas tė gjitha sondazheve, favoritėt bindės janė presidenti i deritashėm Nicolas Sarkozy, kryetar i Unionit konservator pėr Lėvizje Popullore (UMP), si dhe socialisti Francois Hollande.
Pritet qė Sarkozy dhe Hollande nė raundin e parė tė jetė gati tė barabartė, por qė asnjėri prej tyre tė mos jetė nė gjendje ti marrė votat e mjaftueshme. Ndėrsa, nė raundin e dytė, tė 6 majit, vleroshet se do tė fitojė Hollande. Nėse vėrtetohen prognozat, Sarkozy do tė jetė presidenti i parė francez pas mė shumė se 30 viteve i cili humbi betejėn e tij pėr t'u rizgjedhur pas mandatit tė parė.
Analistėt vlerėsojnė se Sarkozy, edhe pse personalisht jopopullor, mė sė shumti vota ka humbur pėr shkak tė krizės ekonomike qė kėrcėnon vendin dhe shkallės sė papunėsisė prej 10 pėr qind, qė ėshtė mė e larta nė 12 vjetėt e fundit. Shumica e popullsisė ia zė tė madhe edhe stilin e shtrenjtė tė jetės sė tij, qė nuk pėrputhet me problemet ekonomike tė vendit
Sipas sondazheve, vendin e tretė dhe tė katėrt mund ta fitojnė kryetarja e Frontit djathtist Nacional, Marine Le Pen, si dhe kandidati majtist Jean-Luc Melenchon, derisa pas tyre mbetet Francois Bayrou, kandidati i Lėvizjes Demokratike.
Projeksionet e para zyrtare tė rezultateve tė zgjedhjeve tė bazuara nė numėrimin e pjesshėm tė votave priten nė orėn 20), ndėrsa mediat kėrcėnohen me dėnime tė larta, nėse e thyejnė kėtė embargo dhe paralajmėromė mė herėt anketat e tyre. Rezultatet pėrfundimtare priten tė mėrkurėn.
Sarkozy jopopullor
Presidenti tė cilit i kalon mandati, Nikolas Sarkozy (57), biri i njė emigranti hungarez dhe njė avokat me profesion, u zgjodh nė vitin 2007 pėr president tė Francės me 53 pėr qind tė votave dhe premtimin e ndryshimit tė politikės sė vendit tė tij. Nė kėto zgjedhje ai vjen me etiketėn e presidentit mė jopopullor qė garon edhe pėr njė mandat. Shumica e francezėve, 64 pėr qind e tyre, e vlerėsojnė atė negativisht duke e kritikuar pėr shpėrblimin e tė pasurve dhe pėr pėrgjegjėsinė e rritjes sė pasigurisė pėr vendet e punės.
Votuesit klasikė tė sė djathtės janė tė lidhur me tė dhe e falėnderojnė pėr energjinė e tij nė skenėn ndėrkombėtare gjatė krizės financiare tė vitit 2008 dhe 2011. Prandaj, fushata e tij bazohet nė temat tipike djathtiste: tė sigurisė, emigracionit dhe islamit me tė cilin ka tėrhequr edhe votuesit e sė djathtės ekstreme.
Sondazhet parashikojnė rezultat tė barabartė me Hollanden apo diēka mė pak se ai (27 ose 28 pėr qind), ndėrsa nė raundin e dytė ai do tė humbė (54 me 46 pėr qind).
Favoriti
Socialisti i moderuar, Francois Hollande (57), do qė tė bėhet njė kryetar normal nė stilin e udhėheqjes. Partinė kryesore tė sė majtės e ka udhėhequr 11 vite, ndėrsa shfaqet si person qė frymėzon besim dhe bashkon njerėzit. Ai paraqitet si kandidat i njė tė majte serioze qė nuk zhgėnjen.
Objektivat e tij janė pėr tė reduktuar deficitin publik, qė ėshtė qėllimi i sė djathtės. Premton reforma fiskale pėr tė arritur barazi mė tė madhe dhe ringjallje tė rritjes nė Evropė. E djathta e kritikon se nuk ka pėrvojė nė qeverisje, sepse ai kurrė nuk ishte njė ministėr. Disa paaftėsitė ia veshin me paragjykimet nė ēėshtje tė ndjeshme.
Ish-partnerja e tij jetėsore, Segolene Royal, ishte kandidate e socialistėve nė zgjedhjet presidenciale tė vitit 2007, tė cilat i ka humbur pas fitores sė Sarkozyt.
Trashėgimtarja e ekstremistit
Marine Le Pen (43) garon pėr herė tė parė pėr presidente. Udhėheqjen e Frontit Kombėtar e mori nga babai i saj Jean-Marie Le Pen, themelues i kėsaj partie tė sė djathtės ekstreme. Ajo synon tė pėrsėrisė suksesin e tė atit nė vitin 2002, kur ai arriti tė kalojė nė raundin e dytė tė zgjedhjeve presidenciale.
Marine nuk i ka aftėsitė e babait tė saj pėr oratori, por me meritat e saj perceptimi i partisė ėshtė spastruar nga oratoria raciste dhe antisemite. Nė fushatė ėshtė dashur tė mbėshtetet nė konkurrencėn ndaj Sarkozyt i cili kėrkon votuesit e saj, prandaj ajo ka prekur temat si: lufta kundėr emigracionit dhe pasigurisė.
Sondazhet nuk i japin asaj gjasa pėr ta kaluar raundin e parė. Vlerėsohet se pėr vendin e tretė ajo do tė luftojė me Jean-Luc Melenchonon, dhe se do tė fitojė prej 13-16 pėr qind tė votave.
Tribuni
Jean-Luc Melenchon (60), ėshtė befasia e kampanjės presidenciale tė vitit 2012. Ish-ministri dhe senatori socialist ishte nė aleancė me komunistėt, dhe tani kėrkon "riorganizimin e sė majtės, duke refuzuar liberalizmin dhe tregjet evropiane.
Ky orator i shkėlqyeshėm i ka zėvendėsuar sallat e mėdha, tė cilat partitė i pėrdorin pėr kampanja, me hapėsira tė hapura duke sjellė bashkė dhjetėra-mijėra pėrkrahės nė Sheshin e Bastilės nė Paris ose nė plazhin Marsejės.
Me karakteristikat e tribunit popullor ka arritur tė mobilizojė "tė majtėn e sė majtės", me moto "merreni pushtetin dhe me njė sulm tė mprehtė ndaj neoliberalizmit.
Suksesi nė kampanjė i pengohet nga Hollande, sepse njė numėr jo i vogėl i votuesve francezė nuk pranon realizmin ekonomik tė partive socialiste.
Centristi
Francois Bayrou (60), pėr herė tė tretė konkurron nė zgjedhjet presidenciale me programin pro-evropian tė qendrės. Njė ish profesor nga provinca, tani pėrfaqėsues, arriti tė marrė 18 pėr qind tė votave mė 2007, kur u quajt "njeriu i tretė" pas Sarkozyt dhe Royales. Ai dėshiron tė bindė francezėt se dualizmi nė jetėn politike majtas-djathtas nuk shpie askund.
Bayrou ishte i pari i cili nė vitin 2007 ka folur pėr borxhet pėrpara shpėrthimit qė ka ndodhur nė BE. Kundėrshton mbylljen dhe zhvendosjen e industrive prodhuese nga Franca nė vendet e tjera. Nė kėto tema ai ka udhėhequr fushatėn. Sondazhet e fundit parashikojnė 10 pėr qind tė votave pėr tė, ndėrsa e majta dhe e djathta duan raporte tė mira pėr tė meqė llogarisin nė votuesit e tij nė raundin e dytė.
Kandidatėt e vegjėl
Eva Joly (68), njė ish gjykatėse nė aferat e korrupsionit, ėshtė kandidate e tė Partisė sė Gjelbėr, por temat e mjedisit nuk kishin ndikim nė kėtė fushatė. Me origjinė nga Norvegjia, kjo pėrfaqėsuese e Parlamentit Evropian ka rreshtuar gafat gjatė kampanjės. Problemi mė i madh i saj ėshtė se nė kohėn kur Franca ballafaqohet me 10 pėr qind tė papunėsisė, ajo brengoset mė shumė me ēėshtjet ekzistenciale dhe mjedisore.
Nathalie Arthaud (42), mėsuese, dhe Philippe Poutou, punėtor 45-vjeēar, pėrfaqėsojnė dy parti trockiste: Lufta e Punėtorėve dhe Partia e Re Anti-Kapitaliste. Programet e tyre janė tė ngjashme: ndalimi i shkarkimit tė punėsuarve, ndarja e punės midis tė gjithėve, rritja e pagave dhe nacionalizimi i bankave. Sondazhet parashikojnė rezultatet tė varfra pėr ta, me rreth 1 pėr qind tė votave.
Nicolas Dupont-Aignan (51), pėrfaqėsues i sė djathtės, ėshtė paraqitur si degolist dhe sovranist. Ai dėshiron ta heq euron dhe tė fitojė votuesit e tė djathtės klasike. Sondazhet parashikojnė 2 pėr qind tė votave pėr tė.
Jacques Cheminade (70), pėr problemet nė ekonominė globale fajėson oligarkinė botėrore dhe lobet ndėrkombėtare tė financave. Kundėrshtarėt e kėtij kandidati mė tė vjetėr e akuzojnė se ai ėshtė mbėshtetės i teorive tė konspiracionit. /Telegrafi/
Krijoni Kontakt