Kjo "diēka thelbesore" e mashtrimit te dhespoterve ortodokse shoviniste greke ka mare pergjigjen e mesuesit martir te gjuhes shqipe, Petro Nini Luarasi, te cilin pasi mallkimet e tyre nuk i zune veēse opingat, e helmuan.
Fjalėt e Fillaretit, dhespotit tė Kosturit, mė 20 shtator 1892, nė mallkimin e tij pėr Petro Nini Luarasin.
"....I mallkuari dhe i shkishėruari Petro Luarasi , nė bashkėpunim me propagandėn
protestante e masone, ka shkuar nė fshatra tė ndryshme tė rrethit tė Kolonjės, duke u premtuar
emėrimin e mėsuesve shqiptarė pėr mėsimin e shqipes, njė gjuhė e cila nuk ekziston...Ata pėrhapin Dhiatėn e Re, emisarė dhe libra tė tjerė qė janė kundėr fesė sonė tė shenjtė dhe qė nėna e jonė, Kisha e madhe e Krishtit, ka kohė qė i ka shkishėruar dhe djegur nė turrėn e druve... Shpallim se kushdo qė ndikohet nga i mallkuari Petro Luarasi dhe shokėt e tij, ose
pranon mėsues shqiptarė, do tė shkishėrohet nga i madhi Zot, do tė marrė mallkimin e etėrve tė kishės, do ta zerė lebra e Gehazit dhe trupi i tij do tė mbetet i patretur dhe do tė pėrdhoset pas vdekjes..."
Kėto ishin fjalėt e Fillaret, dhespotit tė Kosturit, mė 20 shtator 1892, nė mallkimin e tij pėr Petro Nini Luarasin.
Kėsaj propagande shoviniste, Petro Nini Luarasi iu pėrgjegj nė veprėn "Mallkimi i shkronjave shqipe e ēpėrfolja e shqiptarit", nė tė cilėn pasqyroheshin dokumenta konkretė mbi abuzimet qė bėheshin nė emėr tė fesė.
"E vėrteta bėn fenė, dhe jo feja tė vėrtetėn...Ta dashurojmė dhe ta pėrparojmė gjuhėn dhe kombin tonė, si tė vetmet tallanta qė na besoi Perėndia pėr provė tė vlerės sonė midis kombeve tė tjerė......Kush ėshtė frikacak kundrejt sė drejtės, bėhet tradhėtar i mėmėdheut dhe i vetes sė tij" (P.N.Luarasi

allkimi i shkronjave shqipe...).
Perkunder hipotezave nga padija apo nga "pabesija" vete Petro Nini Luarasi ka shpallur hapur qe mbeti ortodoks deri ne fund. Ja se si shkruan ai ne vepren "Mallkimi i shkronjave shqipe", Manastir, 1911: Sa herė hasem me protestantė, flas me ta dhe bisėdonj, siē e meriton me njerėz tė kungajkės dhe tė bashkėrisė dhe tė qytetėrimit, me ndryshim qė ata janė protestantė, dhe unė orthodhoksė.
Per me teper sqarime mund te lexoni ne vijim:
"I tėrėshenjtė Mitropolit!
Guxoni tė thoni me ndėrgjegje tė qėruar,
pėr shpėtimin e shpirtit tuaj, se me tė vėrtetė kėto mėsonjėtore u dorėzuan (u themeluan) me fitin dhe ndihmėn e shoqėrisė masone dhe protestante q’u ēpik prej teje?
Apo pėr tė dėfryer shpirtin talli me njerėzit dhe me padijen e shqiptarėve tė padjallėzuar?! Nga ana jonė,
fjalėt mason dhe masonik vetėm i kemi dėgjuar, po asnjė ide pėr masonėt s’mundim dot tė ēfaqim; po dhe ē’rėndėsi dhe vlerė ka ajo fjalė Mason, dhe ndė ka Masonė nė Shqipėri a shoqėri masonike, e lemė nė gjykim tė atyre qė kanė dijė dhe njohė pėr masonėt. Fjala Protestant e di qė ėshtė fjalė evropjane, tė cilėn e pėrdorin nė shumė gjuhė, dhe tregon prote-sto; dhe protestantė quhen ata qė kanė bėrė protesto nė fenė e krishterė, dhe janė njė farė dhogmė e fesė sė krishtėrimit. Protestantė njoh shumė, si njoh dhe katolik, muhamedanė, judhenj dhe tė tjerė.
Sa herė hasem me protestantė, flas me ta dhe bisėdonj, siē e meriton me njerėz tė kungajkės dhe tė bashkėrisė dhe tė qytetėrimit, me ndryshim qė ata janė protestantė, dhe unė orthodhoksė...
Po ndė ėshtė se tė pėrkthyerėt e Shqiptarėvet nė masonizmė dhe protestanizmė -
proselitizmė qė u ēpik tjetėrpėrtjetrazi dhe pėr qėllim tė veēantė nga shenjti i Kosturit - i kllet kaqė frikė shenjtit tė pėrmendur, ēdo tė bėnte vallė ky mitropolit, qė ka veshė po s’dėgjon, kur tė mėsonte se Grekėrit e Elladhės fort orthodhokse tangra - mangra si kope me gra e fėmijė qė prej tridhjetė vjetėsh po emigrojnė tė shtėpirohen nė Amerikė, nė kėrthizėn e protestantėvet, ku mallkimet dhe aforizmat e tėrshėnjtėrėsisė sė tij dėrrmohen nė shkėmbinjtė e sė vėrtetės sė kthielltė, me qėnė qė nuk ka asnjė blerės pėr tė tilla tregėtyrė tė rremė dhe foshnjarak tė shortit fillaretik orthodhoks? Apo mos ēatdhetarėt grekėr tė pėrēkulur me gjithė fėmijė janė dėrguar n’Amerikė prej shėnjtit tė Kosturit me qėllim hakmarrjeje kundėr tė pėrkthyerit tė protestantėvet nė Shqipėri dhe tė proselitizojnė protestantėt e Amerikės nė orthodhoksinė greke?!"
(Petro Nini Luarasi, Mallkimi i shkronjave shqipe Kjo eshte shkeputur nga teksti:\Origjinali,Manastir 1911, f.21, e ribouar Mesonjeorja, 1999f. f.42 )
Krijoni Kontakt