Kohe gri , morali poshte , qielli blu , deshire per te qene i/e lumtur ... Ne jemi te gjithe te bindur qe koha e bukur na ben mire dhe qe shiu na trishton . Por a jane te lidhura shtrengatat e brendshme vertete me klimen ?

Kush nuk eshte ndjere i gjalleruar ne nje mengjes te ndritshem maji?
Pergjate muajsh jane pyetur vullnetare qe te shenojne humorin e tyre disa here ne dite .Pastaj eshte munduar te shikohet nese ekziston nje lidhje ndermjet humorit te deklaruar nga njerezit dhe te dhenat meteorologjike te dites . Dhe ... nuk gjeten diēka domethenese .

Akoma me teper qe « sa me kohe e mire te jete , aq me shume njerezit dalin dhe takojne njerez te tjere . Dhe ne e dime qe marredheniet shoqerore jane te mira per moralin . Duhet te gjenim pra nje influence , te cilen ēuditerisht , nuk e gjejme. » Rezultatet e studimeve pra jane « kunder intuites » : ne te kundert me ate qe mendojme apo qe ndjejme , koha e bukur nuk e influenconka moralin tone ...

Nje ēeshtje kulture

Ne kohet e lashta , njerezve dielli u lejonte te ndriēoheshin , per tu ngrohur dhe per gjueti . Ideja e nje dielli qe sjell miresi eshte e skalitur ne kulturen njerezore ne ate epoke te larget kur ishte vertete jetesor. Dielli pastaj u adhurua nga te gjitha qyteterimet e medha : nga asteket deri te japonezet duke perfshire egjyptianet .

Eshte per t’i shtuar kesaj evidence historike nje dimension interesant : « Besimi yne ne virtytin e kohes se bukur vjen prej se shkuares , kur njerezit jetonin me shume ne kontakt me natyren . Kjo ka nje influence aq te forte sa ndryshon perceptimin tone . Per shembull , nese jam i trishtuar dhe bie shi , kjo do ta perforcoje bindjen time se koha influencon mbi moralin tim . Por nese jam i trishtuar dhe eshte kohe e mire , do te kem tendencen qe te mos bej perafrime sepse situate nuk korrespondon me bindjen time qe kam . »
Mbajme mend me mire ngjarjet qe pershtaten me idete qe kemi krijuar . Keshtu , ne e mbajmemend me mire diten kur ishte mot i keq dhe ēdo gje shkonte keq se sa diten kur ishte mot i keq dhe gjithēka shkonte mire … »
Por besimet tona nuk shpjegojne gjithēka .

Specia njerezore eshte krijuar ne nje ambjent pa ndryshime klimaterike ne te cilen temperatura ishte e njejte dhe e pershtatshme gjate gjithe vitit . Meqe njeriu ka kolonizuar gjithe planetin , I eshte dashur te pershtatet me ndryshimet klimaterike . Pa krahe per t’i shpetuar dimrit , pa gezof per t’i rezistuar , pa mundesine per te fjetur gjumin dimeror , njeriu peson ndryshimet meteorologjike te vendit ne te cilin jeton . Keshtu ndjeshmeria jone ndaj ndryshimeve klimaterike u zhvillua .

Nje ndjeshmeri qe eshte nder te tjerat me shume femerore se sa mashkullore , sepse kater deri pese here me shpesh i prek femrat trishtimi i vjeshtes se sa meshkujt .

Virtytet e ekspozimit te zgjatur ne nje drite te bardhe dhe te shndritshme jane te vertetuara . Studime kane provuar se sa me e forte eshte drita gjate dites , aq me shume truri prodhon serotonine , qe e dime se ky hormon eshte nje rregullator i humorit . Ne te kundert nje mungese e ketij hormoni mund te sjele depresion .

Drita

Depresioni i stines ka mbetur per nje kohe te gjate pa kurim . Qe kater shekuj para eres sone , Hipokrati kishte pershkruar simptomat . Ne fund te shekullit te 19 , doktori Frederik Kuk , qe shoqeronte nje ekspedite ne polin e veriut arktik , pati rastin per ta vezhguar nga afer . Ne bordin e anijes se bllokuar nga akujt ne fillim te dimrit . Kuk vuri re se marinaret e ekuipazhit ishin sa vjen e me te lodhur , pa energji dhe pesimiste duke ardhur e duke u shkurtuar ditet . Vetem nje ekspozim i perditshem ne zjarrin e kampit dukej se ju ngrinte moralin . Kuk nxori si perfundim se drita dhe ngrohtesia kishin nje efekt mireberes .
Ne vitet 1980 kerkues amerikan te National Institute of Mental Health shpikin termin « ērregullim afektik i stines » dhe pertej antidepresuesve te zakonshem , eksplorojne nje terapi te ri , eskpozimin e perditshem ne nje drite artificiale shume te forte ( pese mije deri dhjete mije lux )

Burimi : perkthyer nga frengjishtja