Pellazgėt kanė luajtur dikur njė rol tė madh te Grekėt. Herodoti shpeshėhere i permend ne librat e tij.
Tė shperndarė nė pjesėn mė tė madhe tė greqisė, i shohim qė kalojnė nė Argolidė, nė Arkadiė, nga ketu shkojnė nė Thesaliė, dhe nė Aziė. ndertojnė disa fortifikata nė Hellespont ose Propontidė, pushtojnė vendet e bregdetit Egjeenė nė mes tė Kaikė dhe vendit te banuar pastaj me Ionienet. Pellazgėt i gjejmi nė Lezbos, nė Dodon, nė Etoliė, nė Akarnaniė, nė Itali nė Ombriė qe pastaj e quajnė Tirreniė, nė Trakiė, nė Atinė, nė Lemnos etj...
Ky popull aqė shumė i perhapur nė pergjithėsi nė mesdhe , ky popull qė ishte bėrė i famshėm pėr plaēkitje dhe qė kishte lėnė gjithkahė gjurmė kahė kishte kaluar, kishte zhdukur aqė shumė vende qė i kishte pushtuar, qė nė kohėn e Herodotit e Thukididit nuk mbetej mė asnjė, as nė Aziź e as nź Europė, vetėmse disa kantone tė mjera, disa vende te izoluara qė vertetojnė krejtė pakė vend shkelqėsinė Pellazge se sa vjetersinė e tyre.
Roli i tyre qė lujten mbi skenen botėrore mė duket i rėndėsishėm,qe kam besuar se do t'iu japi vend nė kėtė Esej mbi kronologjin e Herodotit dhe ky kapitull do tė jetė mė pakė i vrejtur si njė jashtź- vepre ku babai i historisė, Herodoti i permend shpeshė Pellazgėt, nė dy a tre vende ai thotė se Atenienet ishin mė origjinė Pellazge.
Ju paraqes pra qė ketu te analizojmi orogjinėn e kėtij populli aqė tė njohur; ti zbulojmi migracionet e ndryshme, peraferishtė mundohemi te japim kohen se kur ka ndodhur, dhe nė fund te hetojmi se a ishin Atenienėt me origjinė Pellazge.
Nga origjina e Pellazgėve:
Ėshtė shumė pėr tu habitur se Bosharti i famshėm, qe i shihte Fenikasit gjithkund, nuk i sjelli Pellazgėt nga Fenicia. Miėpo nė munges tė tij, Thoams Renésius, dijetar i dalluar, publikoi nė Altemburg nė vitin 1650, njė fletushkė mbi gjuhėn punike."linguae punikae", ku paraqet nė kapitullin II XIV e XV; se Fenikasėt e popullojnė dikur ishullin e Tasos, dhe nga aty kalojnė nė Atikė dhe nga aty e marrin emrin Pelazgė.
Pika e parė, kjo hipotez bi nė kundershtim mė ate qe ka cekur Herodoti, babai i historisė dhe tė gjithė historianėt qe e kanė percjellur kėtė deshmin e Herodotit, pra ėshtė jashtė dyshimit.
Kurse tė dytin, Thomas Réinesus, mund tė themi se nuk ka asnjė autor qė e permend kėtė se Pelalzgėt vijnė mė origjinź nga Fenicia ku Rénesiusi nuk jep asnjė gjurmė nga citimi i tij, sa pėr te ju siguruar as Denisi i Halikarnasit e as Lucien nuk thojnź asgjź pėr kėtź origjinė tė Pellazgėve.
Mė sė miri do ishte ti kerkojmi pellazgėt nė Argolidė, ku autoret e vjeter pajtohen gati se te gjithė se aty ishte origjna Pellazgėve. Inakiusi ėshtė i prijsi i parė qe ka sundua nė Argolidė. Nuk e di se me ēfarė emri ishte i njohur ky vndė mė parė, mirėpo ėshtė e sigurt se nuk mbante kźtź emėr qe e permendem si Argolidė. ka shenja tė shumta se quhej Inakiė, ne kohen e Inakusit, sipas e dhenave te Etienit te Bizancės. Ne kohėn e birit te tij, Ferone ende nuk e kishte marrur emrin Argolidė, Pra ky princi Forone mbledhi banorźt dhe e themelon njė qytet qe i jep emrin Foronike. Femijėt e tij u quajten Apis,
Eurotas dhe Niobe. Kjo princesha Niobe nga Jupiteri ose nga njė i panjohur lindi Argos dhe Pelasgus. I pari i pej ketyre princave, Argosi trashegon Apisin, i ndrron emrin vendit dhe e quan sipas emrit te tij Argo-lidė...kurse qyteti i themeluar sė pari gjyshi i tij Ferone, Feronikė bėhźt tani Argos. Kjo rrethinė, qė ishte krejtė pakė e ujitur, ishte e thatė me njė tokź sterile; qė nuk mjaftonte pėr ti ushqyer tØ gjithė banorėt e vendit, njė pjesė e kėtij populli nisi tė kerkoj toka tź reja.
Pellazgėt Arkadienė:
Princi Pellazgus shkon nė Arkadiė nė krye tė kėtyre avanturierźve, rreth vitit -1896 para krishti. Fegje, i biri i Inakusit kishte ngritur aty 18 vite mź parė qytetin e Fegjės(Phčgée) ky vend nuk quhej ende Arkadiė. Si e tham, nuk i dihet emri se si e mbante mė parė ky vend, por dihet se banohej prej njė populli barbar (vendas) qe do a themi ne paragrafin e ardhshėm.
Pra kėta avanturier arrijten masivishtė, nuk paten veshtirėsi qė te sundojnė mbi kėto popullėsi tė shperndara qė nuk e prisnin njė pushtim. ketu Pellazgusi mbretnoi nė qetėsi pėr shumė vite, qe i dha emrin ketij vendi Pelazgjiė. Pausaniasi qė e jep kėtė mendim nuk na bind aqė shumė e tera kjo histori ėshtė krijuar sipas deshmis sė poetve.
Pelazgusi sundoi rreth 20 vite, e kishte njė djal qe quhej Likaon. Mirėp o ky princi Likaoni ishte i tronditur shumė nga nga traditat e zakonet e pa pelqyera tė kĖtij popullit tė posa pushtuar, ose klima nuk i pershtatej; ose thjeshtėsija apo paparshtatshmeria ne karakterin e tij, vendosi qė tė shperngulet nga ky vend i pushtuar dhe te vendose diku tjetėr. keshtu qe nė kėtė kerkim, derisa behej gati tė ikte nga kjo tokė, lajmi kishte ardhur se, Thesalia qe deri atėhere ishte liqe, as njė termeti te fuqishėm, aqė tronditės sa qe mali Ossa ishte ndarė nga mali Olimpi !Ujėrat qė e kshin vershuar kėtė luginė tė bukur ishin zbrazur permes kėsaj hapjes dhe ky vend shumė shpejt u zbraz dhe i teri u tha, menjėherė popuj tė tėrź per rreth zbulojnė kėtėo fusha tė medha qe i priste kjo fushź e zbrazet popuj fqinjė te vinin dhe ta kultivonin atė.
Kjo ndodhi para se te vdiste Pelazgusi, i cili perfiton kėtė rast qe iu premtonte ardhmeri kjo tokė vjergje e bekuar per te gjithė popujt per rreth mirėpo askush nuk kishte guximin t'ia merrte Pelazgusit i cili tani mė e kishte pervetsuar...
I biri i tij Likaoni, ishte ende i ri pėr te percjellur keshillat e babait tė tij, i lė babain e tij Pelazgusin nė Arkadiė, i merrė pas vehtes pelazgėt aventurier dhe shkon nė Haemoniė, e popullon njė pjes te kėtij vendit qė ėshtė nė mes tė Olimpit dh Pene, ne pernedim qe kufizohet me malin Poeus dhe ne lindje deri te deti Egje, ketu formohet Pelagiotidė, njohur mė vonė me emrin Magnezi, kjo ngjarje ka ndodhur perafersishtė rreth vitit -1883 para Krishti.
Burimi; Historisa e Herodotit, 1802, pektheu nga gjuha frenge per forumin shqiptar; kreksi
Krijoni Kontakt