
Postuar mė parė nga
DYDRINAS
Pse e do mė tej pushtetin Sali Berisha?
28 Dhjetor 2011 12:21
Nga Henri Ēili
Nė njė analizė tė parė, tė fatit tė tij politik, Sali Berisha duket me njė bilanc personal vėrtet tė kėnaqshėm pėr egon e tij politike. Me shumė gjasė, ka hyrė qė tani ndėr 3 figurat politike mė tė rėndėsishme pėr historinė e shtetit shqiptar: Ahmet Zogu, Enver Hoxha, Sali Berisha, pėr arsyen e thjeshtė se ka qenė vendimtar nė politikė, nė pushtet, apo opozitė pėr 20 e ca vjet.
Pse e do mė tej pushtetin Sali Berisha? Kurrkush nuk i pėrgjigjet dot kėsaj pyetjeje pėrveē Sali Berishės. Edhe ky i fundit, vėshtruar sė jashtmi nga lėvizjet e tij politike pas zgjedhjeve tė 8 Majit, duket se ende nuk e ka njė arsyetim tė qartė se pėrse e do mė tej pushtetin, pėrveē inercisė sė mbarimit tė kėtij mandati qė i ka mbetur edhe njė vit e ca. Duke deklaruar para pak ditėsh nė TV5 MONDE se “do tė kėrkonte njė mandat tė tretė nga shqiptarėt mė 2013”, nė tė vėrtetė Berisha ka ngritur njė pyetje tė madhe pėr veten: pse e do pushtetin mė tej Sali Berisha?
Nė njė analizė tė parė, tė fatit tė tij politik, Sali Berisha duket me njė bilanc personal vėrtet tė kėnaqshėm pėr egon e tij politike. Me shumė gjasė, ka hyrė qė tani ndėr 3 figurat politike mė tė rėndėsishme pėr historinė e shtetit shqiptar: Ahmet Zogu, Enver Hoxha, Sali Berisha, pėr arsyen e thjeshtė se ka qenė vendimtar nė politikė, nė pushtet, apo opozitė pėr 20 e ca vjet; e mbi tė gjitha si lider i periudhės mė tė mbarė tė historisė sė Shqipėrisė, i ardhur nė pushteti me zgjedhje tė lira e demokratike.
Ka dominuar jetėn politikė pėr afro 20 e ca vjet; kurse jetėn intelektuale e universitare tė Tiranės, sė paku qė prej viteve ‘80; ka qenė protagonist i ngjarjeve historike tė vitit 1990, i hapave tė mėdhenj tė Shqipėrisė drejt njė vendi tė ri, tė lirė dhe tė prosperuar; ka qenė autor kryesor nė integrimin e Shqipėrisė nė NATO, nė lėvizjen e lirė tė shqiptarėve nė BE etj. Ėshtė rikthyer me njė krenari dhe moralitet tė lartė pushtet nė vitin 2005, pas njė rėnieje tė pamėshirshme nga pushteti mė 1997 dhe po mbyll njė 8-vjeēar tė qetė nė pushtet. Pra, ėshtė i pėrmbushur me histori, qė ėshtė sigurisht ambicia kryesore e njė lideri nė kėtė format.
Edhe pse mosha biologjike e Berishės, ku e kanė shpresėn e fundit politike kundėrshtarėt e tij, ėshtė mė se normale pėr politikėn perėndimore, ku jeta politike nė majat e saj vjen kryesisht nė mosha tė tilla, pėrsėri duhet thėnė se karriera e tij, vėshtruar nga mosha e jetėgjatėsia nė politikė, ėshtė sėrish nė atė fazė qė betejat e tij politike tė ardhshme nuk mund tė jenė tė panumėrta e tė pafundme. Nė kėtė kuptim, pėr biografinė qė ka dhe moshėn qė ka, janė tė gjitha arsyet qė Berisha tė gjejė njė motivim jo tė zakonshėm pėr betejat e ardhshme politike. Tė gjejė thuajse njė motivim historik tė ri.
Nė njė analizė tė dytė, po tė shohėsh e analizosh sė jashtmi aksionet e tij politike, qė prej 8 Majit qeveria e qeverisja aktuale duket nė njė stagnacion dhe imobilitetit aspak frymėzues. Ndryshimet e ndrojtura nė qeveri, stopimi i reformave tė mėdha apo mungesa e ideve tė reja nė ekipin qeveritar, duket se janė tipike tė njė qeverisjeje qė ka rėnė nė rutinė. Dallohet qė larg, nga shumė larg, qė Berisha ėshtė nė njė fazė ku nuk do tė trazojė shumė ujėra, nuk do tė prishė ekuilibra brenda mazhorancės. Nė drejtim tė opozitės dhe tė aktorėve tė tjerė jashtė mazhorancės, sėrish duket se nuk kemi diēka me rėndėsi. Disa kompromise tė vogla me opozitėn, qė na i kėrkon Evropa dhe integrimi, ndonjė mėri a zemėrim ndaj “bukėshkalit” Bamir Topi dhe asnjė e re e frymėzuese.
Kjo “qetėsi” qė Berisha kėrkon tė mbajė ngado ku ai ka influencė, sistemin nė patrazim, nė pritje tė s’dihet se ēfarė, ėshtė jo vetėm aspak karakterizuese pėr profilin e tij politik. Madje, ajo ėshtė edhe jashtė natyrės sė politikės.
Vėshtruar nė optikėn e sa mė sipėr, nėnvizuam se Berisha ka arsye tė ndihet para dilemave tė mėdha, madje mė tė mėdhave tė jetės sė vet politike: Pse e do mė tej pushtetin? Pse do tė dalė para shqiptarėve mė 2013 pėr tė kėrkuar njė mandat tė tretė? Pėr tė bėrė ēfarė, pėr tė transformuar ēfarė nga realiteti shqiptar, pėr reformuar ēfarė nga ajo qė shoqėria shqiptare ka ngėrē e nuk po ecėn pėrpara? Nė fund tė fundit, ēfarė ėshtė ajo diēka historike qė do ta pėrligjte njė mandat tė tretė pėr Sali Berishėn nė pushtet? Pa njė gjė tė tillė qė ende nuk dihet se ēfarė forme a pėrmbajtjeje ka, tė paktėn pėr momentin, ėshtė ndoshta i pakuptimtė vijimi i kėsaj inercie. Pėr Sali Berishėn vetė tė parin, pastaj pėr shoqėrinė shqiptare.
Dhe nuk ėshtė se nuk kemi nevojė pėr disa transformime tė mėdha dhe historike tė shoqėrisė shqiptare nė dekadėn e re. Madje, kemi nevojė mė shumė se kurrė. Kemi nevojė tė pėrballojmė dhe stopojmė krizėn ekonomike. Kemi nevojė pėr tė gjetur njė model e mekanizėm pėr ekonominė dhe zhvillimin e vendit post-tranzicion, pasi tashmė janė shterur apo janė afėr shterjes faktorėt e deritashėm tė rritjes ekonomike. Kemi nevojė pėr njė kontroll tė territorit, apo pėr njė administratė publike mė nė fund profesioniste, kemi nevojė pėr futjen e tregut nė dy ishujt e fundit tė socializmit nė kėtė vend: arsim dhe shėndetėsi. Kemi nevojė pėr mė shumė demokratizim dhe pjesėmarrje tė shoqėrisė shqiptare nė institucione e vendimmarrje. Kemi nevojė qė njėqind-vjeteshin e dytė tė shtetit shqiptar ta nisim me pėrpjekjen reale pėr tė kaluar nga njė vend nė zhvillim nė njė vend tė zhvilluar.
Ndėrsa kemi njė opozitė qė ka ngecur e gjitha nė qerthullin e fatit politik tė Edi Ramės e nuk po del dot; kemi njė opozitė qė ka hedhur nė tregun politik njė program skandaloz dhe me kthime prapa tė tmerrshme nė shumė fusha; kemi njė boshllėk, kemi njė mungesė frymėzimi nė qeverisjen aktuale, kur kemi aq shumė nevojė pėr njė frymėzim tė ri, pėr dekadėn e re, pasi Shqipėria e 2013-s nuk ėshtė Shqipėria e 2005-s!
Ndaj, Sali Berisha, objektivisht, gjendet pikėrisht para dilemave tė madha. Nga pėrgjigjja qė ai do t’u japė dilemave, do tė varet e ardhmja e tij politike. Aspak nga ruajtja e ekuilibrave tė sotėm shumė tė mėrzitshėm nė mazhorancėn aktuale.
express
Krijoni Kontakt