Po gjymtohet alfabeti shqip

[Qyfyre]

Ku mund te gjehet perkufizimi i shkornjes ne gjuhen shqipe? Kerkova po nuk arrita ta gjej. Por meqe thuhet qe gjuha shqipe ka 36 shkronja, sic e kemi mesuar, atehere besoj se shkronje konsiderohet ajo qe perfqeson nje tingull.

Dh, th, rr etj jane zgjedhur si shkronjat per te prezantuar tingujt perkates. Fakti qe dh perbehet nga d+h eshte i parendesishem per mendimin tim pasi do te perdoren gjithnje se bashku.

Nese kemi nje tasiere shqipe, atehere ne do te veme aty 36 butona per shkronjat.

Nese debati eshte thjesht per te caktuar nese shkronje quhet kjo apo ajo, te them te drejten per mua pak rendesi ka. Thjest teknikalitete. Mund te themi qe shqipja ka 36 tinguj dhe biem rehat.

[yllbardh]

Nëse ndjeket logjika e thjeshtë e disa nga gjuhëve evropiane sikurse gjuha angleze, franceze ose gjermane natyrisht se edhe këtu gjenden tinguj të ndryshëm që nuk figurojnë në alfabetin respektivë, të cilat tinguj përfitohen me ndihmën e kombinimit të shkronjave të ndryshme, kështu që duke u bazuar në këtë dy-shkronjat e alfabetit tonë shumë lehtë mundë të lehen anash ndërsa shkronjat ç dhe ë vendin e kanë pa dyshim brenda alfabetit tonë.

[arsimtari]

Ku mund te gjehet perkufizimi i shkornjes ne gjuhen shqipe? Kerkova po nuk arrita ta gjej. Por meqe thuhet qe gjuha shqipe ka 36 shkronja, sic e kemi mesuar, atehere besoj se shkronje konsiderohet ajo qe perfqeson nje tingull.

Ne e kemi pranuar abëcënë latine. Prej tyre 21 shkronja janë shkronja
etruske pjesërisht të modifikuara. Shkronjat e alfabetit klasik latin janë:
A, B, C, D, E, F, G, H, I, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, V, X, Y, Z
Deri në shekullin e shtatëmbëdhjetë janë shtuar edhe shkronjat J, U dhe W.

Sipas Organizatës Ndërkombëtare për Standardizim ISO
(International Organization for Standardization), alfabeti themelor latin
përbëhet prej 26 shkonjave:
A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z,
a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, q, r, s, t, u, v, w, x, y, z.

Ky është alfabeti i disa popujve perëndimor me gramatika të ndryshme kombëtare.
Këto shkronja pranohen nga të gjithë (pra edhe nga ne) si shkronja latine.
Në abëcënë shqipe nuk është vetëm shkronja .

Prandaj abëcëja shqipe i ka këto 25 shkronja:
A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, X, Y, Z,
a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, q, r, s, t, u, v, x, y, z.

Shenjat diakritike (sikurse dypikëshi i ë‐së) shërbejnë për ta ndryshuar
tingullin e shkronjës gjegjëse (sikurse shenjat e theksit, të cilat janë
poashtu shenja diakritike). Pra shenjat diakritike nuk krijojnë shkronja
të reja. Shkronja te dyshkronjëshi „sh” e ka rolin e një shenje
diakritike (krahasoni „sh” me „š” dhe „ş”). Edhe alfabeti grek jepet
gjithmonë pa shenja diakritike. Po duket se ndikimi sllav ka qenë te ne
shumë i madh!

Vetëm me rregullat drejtshkrimore (dhe jo me abëcënë) duhet të përcaktohet
përdorimi i ë‐së dhe i dyshkronjëshave! Poashtu nevojitet një rregull
drejtshkrimor për përdorimin e w‐së vetëm në fjalët e huaja. Kështu p.sh.
shkrimi i fjalës „Windows” me shkronjën do të përfshihej poashtu me
drejtshkrim.

„Renditja alfabetike” e fjalëve do të bëhej sikurse deri më tash, duke e
marrë ë‐në dhe dyshkronjëshat sikurse me qenë shkronja që vijnë pas
shkronjës gjegjëse të abëcësë. Pra ë‐ja vjen pas shkronjës dhe p.sh.
dh‐ja pas shkronjës . Abetarja shqipe nuk duhet të kuptohet në kuptimin
e ngushtë si libër i shkronjave shqipe, por duhet të kuptohet në kuptimin
e gjerë si libër i bazave të shkrimit të teksteve në gjuhën shqipe.
Prandaj mësimi i shkronjave të abëcësë shqipe, i ë‐së, si dhe i
dyshkronjëshave do të bëhej sipas „renditjes alfabetike” të fjalëve
(në fjalor), pra me këtë renditje:
A, B, C, Ch, D, Dh, E, Ë etj.

[Qyfyre]

Pyeta per perkufizim e shkronjes ne gjuhen shqipe, pasi jemi bazuar te alfabeti latin, por ama kemi alfabetin tone.

Megjithate, meqe po merr te huajt per shembull, sic shtuan ata "w', qe eshte e ngajshme me v, pse nuk mund te shtojme ne nje shrkonje ë qe eshte e ngjashme me e? Perse quhet W shkronje me vete dhe nuk shkruhet thjesht me dy "V" rresht?

Eshte e kote te debatojme pasi ti ke opinionin tend dhe nuk do e ndryshosh, ashtu si dhe une. Ti do te deshiroje qe te kemi 25 shkronja dhe ato te kene variacione pastaj.

Kurse une mendoj se eshte perfekt keshtu sic eshte dhe cdo shkronje te prezantoje nje tingull te gjuhes shqipe pasi i shkon shume pershtat gjuhes shqipe.

[Syze]

W nuk shqiptohet si V por si U.

Alfabeti shqip sido që të jetë, me shkronja të alteruara, apo dy shkronja, s'ka ndonjë problem. Por ka disa shkronja dialekti Geg, që nuk i ka Tosku
Alfabeti siç është:



Alfabeti Geg ka përdorur këto lloj shkronjash